1. Egileak: UnaiAmunategui, Sergio Angulo,
Patricia Ardila, Asier Bilbao eta Aritz
Bilbao.
Ikasgaia: Informazio eta
komunikazioteknologiak.
Irakaslea: Alaitz Tresserras Angulo.
2013-2014. ikasturtea
LehenHezkuntza32. taldea
2. Gauregun,
modernoabezaladefinitzendugunguztia,
teknologiadigitalarekinerlazionatutadago
eta
2.0
deritzo.
Kontzeptuhau,
teknologiadigitalarenmunduansortu da eta garrantziaskohartu du esparrusozialean,
ekonomikoan eta kulturaleandenboragutxian.
2004an
egindako
web
2.0ren
internetenaplikazioinformatikoakgaratzendiren
Kongresuhonetansortu
zen
web
ingurukokongresuan,
plataforma
2.0aren
ideia,
bezaladefinituzuten.
bainahonek
izan
zituenondoriopositiboak eta negatiboakaztertugabe.
Web
2.0
hau,
aplikazioezberdineninterakzioan
eta
erabiltzailearenaukeraugarietanoinarritzen da. Saresozialak, bideobiltegiak, wikiak,
blogak…
dira
web
2.0ren
adibiderikezagunenak.
Web
batekerabiltzaileenarteanharremanak
2.0
eta
webarenedukiamodifikatzekoaukeraeskeintzen du.
Teknologiaberrihonenezaugarriak, hezkuntzaarloko persona askorensormenabultzatu
du,
hau
da,
método
berrihauhezkuntzannolaaplikadaitenikertzenibilidira.
Garapenteknologikoberriak, hezkuntzanaplikatzekometodohoberenlezikustendutenak,
Web
2.0a,
motibazio,
arreta
eta
ikasleen
irakasleenikastearazoenkonponbidebezalaikustendute.
eta
Tresna
berrihauekerrezerabiltzekoaukerak, helburudidaktikoakerrezagolortzenahalbidetzen du,
aldaketaugariegingabe, 2.0 berakaldaketahoriekegingodituelaustedelako.
IKTeninguruanegitenari
den
ikasketa
batean,
DBHkoikasleekteknologiahonekinstitutuanerabiltzeak
izan
ahaldituenarazoakaztertudituzte.
Aldebatetik,
denboraaskogaltzendutelaustedute,
informaziobilaketabateginbehardutenean,
saresozialetansartzeko…
Messengerazabaltzeko,
gogoapiztenzaielako.
Eta
musikajaisteko,
honek,
denboraaskogaltzeasuposatzen diete.
Bestalde, internetenaurkiditzakeeninformazioarenbaliogarritasunazezdirafidatzen eta
informazioabilatzekoliburu
internetenedozeinekidatziahalduelako
batera
eta
jotzeanahiagodute,
informazioakontrastatubehardutelako.
Wikipedia da honenadibiderikargiena.
Gainera, ikasleekbaliabideberrihauekerantzukizunezerabilikodutelaren duda daukate
eta beldurdirainformazioa “cortar y pegar” batean geratzeko. Ortografiaez da lantzen
3. eta
informazioagahinetikirakurtzendutenez,
ezdutelaezerikastendiote.
Honezgain,
ordenagailuakberaklaguntzaugarieskeintzenditu
eta
ikasleekezduteesfortzuhandirikjartzenekintzetan.
Azkenik,
ikasleenustez,
haiengurasoek
izan
zutenhezkuntzaIKTakemanahalduenkalitateabainahobea izan zen.
Eskola
2.0ren
besteikuspegibatek,
método
berrihonekeskeintzenduenikasketaharremanenaberastasunaikusten
du.
Metodohonekez du internetaduenordenagailuak eta web 2.0, 3.0… bakarrikbehar.
Hauetaz
aparte,
ikasketametodoaenaldaketahauekulertzendituztenfamiliak
hezitzaileakbeharditu.
Batez
ere,
método
honeninguruanikertzeko
eta
eta
ikasleeijarduerainteresgarriakproposatuahaldituenhezitzaileakbeharditu.
Egokituzaigunbestetestu
bat
1x1
programazer
den
azaltzen
du,
eta
honekhezkuntzanizandezakengarrantziaikusdezakegun.Testuhonetan,
autoreakordenagailu bat pertsonabakoitzeko (1x1) programenprezioa, eraginkortasuna
eta
hezkuntza-
eragineiburuzkozalantzabatzukazpimarratzenditu.Programahauekazkenhamarkadahon
etanmundukoherrialdeaskotanezarridira.Naziobatzukbaliabidepublikoaskoemandituzte
programa
1x1
honetan,
herrialdeekhezkuntzaeraldatzenlagunduahaldutelaustebaitute.Adibide bat jartzeagatik,
Uruguay-en
ordenagailu
lehenhezkuntzakoikasleguztiak
bat
jasodute.
eta
DBH-koikaslegehienekeskuko-
Portugalengauzaberagertatu
da
eta
lehenhezkuntzakoikasleguztiekeskuko-ordenagailu bat daukate. Hauekbiakbezala,
besteherrialdeaskokprogramahonetansartzeaerabakidute
eta
1x1
programaerabiltzendutebereeskoletan.
Zergatik parte hartzenduteherrialdeek 1x1 programahonetan?
Autoreak IKT dispositiboenprezioengutxitzea, eskuko-ordenagailuenpisuarina eta
harigabekokonektibitatearenerabilgarritasuna,
1x1
iniziatibenhedapenazkarrarenkausanagusiakizandirelaesaten
du.
Prezioenbeherakadadela eta, munduguztikoeskolekinbertsionabarmenaegindute IKT
dispositibietan, bailehenhezkuntzarakobai DBH-rako. EstatuBatuetan eta Uruguay-en
ikusidugu,
adibidez,
diruaskoiraulidela
1x1
programetan.EstatuBatuetan,
4. preziozuzenak eta zeharkakoakkontuanizanik, ikaslebakoitzakprogramahonetan parte
hartuahalizatekourtebateanzehar
1000
euro
ingurubehardituelaikusidezakegu.
Uruguay-en kasuangauzaantzekoagertatzen da, Plan Ceibalek, urteroikaslebakoitzeko
300 euro ingurusuposatzenditu.
1x1
programarensarrerakin,
ikastetxeekeskolaliburuetangastupublikoakzeinpribatuakmurrizteaesperozen. Izan ere,
ordenagailuekliburuakdituzteninformaziogehienadaukate.Honen
hezkuntzaberritzailebatenaurreangeunden,
ondoren,
IKT-akindarrahandiahartuz.Hala
ere,
ekimenhauekosokasugutxitanizandutehelburutzatirakaskuntzaprozesuenkalitateahobet
zea.Honekinesannahidugunahurrengoa
da:
1x1
programakteknologienerabilpenaindartzendutela,
bainahonekezduelaesannahihezkuntza-prozesuak ere indartzenedohobetzendituztela,
kasuaskotanezbaitahaukontuanhartzen.
Hezkuntza-emaitzeninpaktua
Azkenurteetanegin
den
ikerketabatek,
1x1
programeniniziatibainpaktupositiboakizandituelaidatzizkoadierazpeneanzeinarlodigitale
tanikusarazten
du.
Gulek
eta
Demirtas
2005.
urteaneginzutenikerketabatean,
lehenhezkuntzanordenagailuaerabiltzenzuten
eta
erabiltzenezzutenenarteandesberdintasunakaurkituzituzten,
halanola,
ordenagailuaerabiltzenzutenekidatzizkoadierazpenean, ingelesean, matematiketan eta
batezbestekonotetanhobetzenzutelaikusizuten.
Honekinbatera,
ekordenagailuenerabilpenakmatematiketan
Shapleyeta
irakurketanhobekuntzanabarmenaksuposatzenzuelaesanzuen.
Honekinamaitzeko, 1x1 programan parte hartzenzutenikasleek ELA (English Language
Arts) testean ere hobeakzirelaesanbehardugu, idatzizkoestrategiak, kritikak eta
literatura-analisiakhobetomenderatzenzituztelako.
Bigarrenarrakaladigitalarenagerpena:
1x1-en
ekimengarratzitsuenak,
IKT-
etarairistekogazteekdutenezberdintasunsozialakezabatzeadutehelburu,
etxeaneineskola-inguruan.
Mundumailan,
ikasleguztiekeurengerorakobeharkoduten
5. (lanerakoedotaberinbizitzaarrunterako) konpetentziadigitalakezlortzearenkezkadago.
Gauregungogizartean,
konpetentziaberriakmenperatzeko
(batez
ere
IKT-ak)
eskakizunaikusita,
adituekpentsatzenduteezberdintasunsozialakagertukodirelakonpetentziaberrihoriekmen
peratzekogai eta ez-gaidirenenartean. Horretarako, hezkuntzaproposatzendutearrakala
digital
horigutxiagotzeko
eta
gazteguztiekaukeraberdinakizatea
IKT-
akerabiltzekoorduan.
Ebidentziak: zalantzakziurtsunakbainogehiago:
1x1-en ekimenak oso azkarhedatudiraazkenurteotan, hainbatfaktorebaldintzatuta;
garrantzitsuenak,
horretarakoerabiltzenditugun
IKT
tresnen
balioamerkatuanjaitsiegindelako eta konektibitateaugariagoadelako. Gainera, IKT-en
hedapenerakodirupublikoaskoinbertitubehar
izan
da,
nahiz
eta
oraindik
ere
ebidentziaaskoez izan beraienerabilgarritasuneninguruan.
IKT-en
agerpenahezkuntzanezdituzertanbaldintzatubeharorain
erabilidirenmetododidaktikoak,
bainaegia
da
arte
ikasle
irakasleenoinarritutadagoenpedagogiasendobaterabiltzeak
eta
IKT-en
erabilerapotentziatzen du.
Proposamenbatmodura:
Jakina da, inoizez du berrikuntzateknologikobatekeraginkortasunekonomikoa eta
gizarte-ongizateagizarterakoekarri,
jardunbideegokirikegingabe.
lehenik
Ikasgelan,
IKT-en
eta
behingizarte-
erabilerasustatuahalizateko,
ezinbestekoa da irakasleakbaldintzabatzukbetetzea: onarpena, konpetentzia eta
motibazioa.
IKT-
gailuhauekeskoletanbanatzeakez
du
zertanesannahimoduegokianerabilikodirenikbeti, edotaerabilikodirenik.
Bukatzeko,
1x1-a
ezartzeko,
teknologia-
hezkuntzaerlazioarenaspektugarrantzitsubatzukaztertukoditugu. Lehenik eta behin,
IKT-akezartzearenhelburuakfinkatuz,
irakasleenautoebaluazioaerraztukolitzateke,
zentru
eta
eta
6. horreklagundukolukeerreformaberritzaileenpotentzialaerabatgaratzeari. Behin IKT-ak
eta
irakatsibeharreko
materia
hauenerabilpenaegunerokobizitzan.
ezinbestekoa
ustartuta,
Bigarrenik,
da
1x1
du
da
ekimenakarrakastaizateko,
azpiegiturasendoaizatea
berehalakolaguntzateknikoajasotzekoaukeraizatea.
irakasleriaez
ugariagoaizango
IKT-etanformakuntzasoilik
jaso
etanespezialistadirenpertsonenlaguntza
Hirugarrenaeta
behar,
ere
izan
eta
azkena,
ere,
IKT-
behardute,
metodopedagogikoberriakahalik eta hobekienteknologiaberrietaraegokituahalizateko.
Zapaterok 2009. urtean hezkuntza sisteman proiektu handi berri bat sortu zuen. 20092010 hasten zen kurtsoaren zehar 5. mailako ikasle guztiak ordenagailu portatil bat
jaso zuten. Gainera ikasgeletan arbel digitalak, interneterako konexioa, eta irakasle
guztiak teknologiei buruzko oinarrizko formakuntza jasoko dute. Hurrengo urteetan
aurrerakuntza hauek beste kurtsoetara zabalduko dira.
Informazio eta ezagutzaren gizarte honetan gure bizitzako alderdi guztietara heltzen ari
da, bai lanerako, komunikatzeko, aisialdietarako, edo beste leku batzuetarako. Hori
dela eta, hezkuntza sistema ezin du gizarte aldaketa hau alde batera utzi. Gaur egun,
kualifikazio ez duen edozein hiritar langabeziara joango da eta hezkuntza sistemak
ezin du hori baimendu.
Gaur egunean hezkuntza sistema berri bat sortzen ari da. Honen ezaugarrietako
batzuk hauek dira:
1. Edukiak garrantzi gutxiago dute, orain prozesuaren eta estrategiaren domeinua
garrantzitsuagoa da.
2. Gaur egun alfabetatzea sentsu handiago bat hartu du, eremu berrietara handitu
da, komunikazioari, multimedia sarean, sarearen bitarteko telebista, TDT,
gizarte sareak...
3. Alfabetatzea ez da umeetan gertatzen, bizitza osoan zehar gertatzen den
prozesua da. Bizitza osoan zehar ezagutza, trebetasun, konpetentzia eta
irizpide berriak bereganatzen ari gara.
Hezkuntzara TIC sartzea, zenbait aldakuntza ekarri du ikasgeletara. Hauek modernatu
behar dituzte baina beste arlotan ere aldaketak badaude. Hauek dira hezkuntzan
gertatutako aldaketa nabarienak:
7. 1. Irakaslea ez da mintzalaria izan behar, gaur egun orientatzailea edo gidaria ere
izan behar du. Honek ikasleen ikaskuntza prozesua erraztu egin behar du.
Gainera informatika eta teknologia berrietan ezagutza batzuk ere eskatzen
zaie.
2. Ikaslea ez du datuak buruz ikasi behar, pertsona burutsu eta kritikoa izan behar
du. Informazioa jaso, prozesatu eta komunikatu egin behar du eta gainera bere
gaitasun emozionala eta fisikoak ezagutu behar ditu.
1. Ikastoletako antolaketan aldakuntzak ere egon behar dira. Edozein motako
teknologia sartu behar ditu, horrela ikaskuntza kolektiboa eta indibiduala
errazteko.
ESKOLA 2.0 PROGRAMA
TIC-aren ezaugarririk nagusiena elkarrekintza da, horrela hobeto eratuko dugu denon
artean ezagutza. Horregatik beharrezkoa da, hezkuntza sistema aldatzea, berdinen
arteko kolaborazioa bultzatzeko, ikasleen parte hartze aktiboa izateko, sormena eta
autonomia lantzeko. Hau dela eta, esan behar dugu aldaketak ez direla materialak
bakarrik izan behar, didaktikan ere aldaketak egon behar dira, metodologian,
edukietan, irakasteko eran...
Aldaketa
materialetan
sartzen
bagara,
gobernuak
proposatutako
eskola
2.0
programan, aldaketa batzuk dagoela ikusiko genuke. Adibidez ikasle bakoitza
ordenagailu portatil bat edukiko luke, ikasgelak teknologia eta informatika digitalez
hornituko dira, eta azkenik sarera konektibitate ona edukiko dute.
1. Ikasgela Digitalak: Portatilak umeentzat, arbel digitalak eta irakaslearentzako
ordenagailua.
2. Konektibitatea: Portatil eta ordenagailu guztientzat interneteko konektibitatea
ziurtatu.
3. Irakasleen formakuntza: Irakasle guztiak teknologia eta informatikan ezagutza
minimo batzuk eduki behar dituzte.
4. Baliabide digitalak: Familiei baliabide digitalak eskaini eta umeen eta gurasoen
inplikazioa eskatu baliabide hauekin.
IRAKASTEKO ETA IKASTEKO MODU BERRI BAT
Baliabide material berriak, eduki eta metodologia berriak sortzea edo erabiltzea
eragiten du. Ikasle guztion artean , edonolako informazio, ariketak, aurkezteko eta
8. komentatzeko aukerak handitzen ditu, honeri esker lan kooperatiboa asko errazten du.
Beste alde batetik, ordenagailu bat ume guztiak izatea, ikasleari tresna guztiak bertan
edukitzea baimentzen dio (koadernoak, liburuak, kalkulagailua...). Gainera umeentzat
motibatzeko elementu bat izan liteke eta auto-ikaskuntzan laguntzen du.
Azkenik, esan beharra dago, eskola 2.0 helburu nagusia pertsona kritikoak, sozialki
aktiboak, kultuak, profesional onak baina guztien gainetik, gizon eta emakume onak,
aske, jakintsuak eta zoriontsuak sortzea du helburu.
Politikariek prentsa titularrak behar dituzte
2009ko irailean, Nazioaren Estatuaren eztabaida egiteko egun gutxitarako, Jose Luis
Rodriguez Zapatero, espainiarren lehendakariak, Eskola 2.0ren jaiotza iragarri zuen.
Prentsa titularrak gehien nabarmentzen zutena proiektuaren dimentsioa izan zen;
milaka ordenagailu eskolako neskak eta mutilentzako joango lirateke, hau guztia
enpresa teknologikoen etorkinarekin. Hau da, bakarrik nabarmendu zuten estatuak
egingo zuen inbertsio materiala, ez zuten esaten nola erabiliko liratekeen ezta
aldaketarik (didaktikoa, antolatzailea edo kurrikularra) proposamenarekin lotuta.
Gainera liburu berak (edo txarragoak) – orain digitalak -, eduki berak eta azterketa
sistema bera.
2009ko irailaren 4an, Heziketa Ministerioren web orrian hurrengo oharra agertu zen:
“Programa
Escuela
2.0,
una
iniciativa
de
innovacióneducativaquepretendeponerenmarchalasaulasdigitales del siglo XXI”. Ohar
honen arabera eskola 2.0 proiektua hurrengo ezaugarriak edukitzen ditu:
1. Klase digitalak: IKT baliabidez osatuak
2. Internet konektibitatea bermatzea
3. Irakasleen heziketa ziurtatzea
4. Familiak eta ikasleak baliabide hauen erabilera sustatzea
Ezaugarri honetan ez dago ezer berriegia. Gainera hainbat arazo aurkitu dira; alde
batetik, ordenagailuekin, eskola batzuetan klasean ez dute entxufe nahikoak
guztientzako eta bateriak ez du eusten egun guztian erabiltzeko. Gero (edo aldi
berean) konektagarritasunarekin eta amaitzeko irakasleen formakuntza oso eskasa
izan da.
9. Non dago edukien birdefinizioa? Non dago 2.0ren salto kualitatiboa? Herbet Simon-ek
arrazoia izaten jarraitzen du dirudi: “Erremintak hedatzea ideiak baino errazagoa da”
“Esloganak sortzea askoz errazagoa da heziketa eraldatzea eta hobetzea baino”