1. IKT-AK, HEZKUNTZA AIREBERRITZEKO AITZAKIA
GAUR EGUNGO GIZARTEA
Ez dago gizartea definitzeko modu zehatzik, bakoitzak bere definizioa edukiko du. Hala ere, badaude zenbait ezaugarri gizartea nolakoa den azaltzeko.
Lehendabizi gizartea materialista dela esan dezakegu, hots, materiala pentsamenduaren gainetik jartzen delako. Ondoren, gizartea globalizatuta dago, zenbait baliabide munduaren edozein lekutatik lor daitezkeela, hala nola, informazioa interneti esker. Honekin lotuta, informazioaren eta ezagutzaren gizartea da baina, horrek ez du esan nahi gizarte intelektualagoa denik. Izan ere, informazioa gaizki egon daiteke.
Bestalde, komunikazioaren gizartea dela esan dezakegu komunikatzeko baliabide asko garatu ditugulako. Horrez gain irudien gizartea da. Idatzizko testuak indarra galtzen ari dira eta irudiak gero eta gehiago erabiltzen ditugu. Are gehiago, gu geu ere irudiak gara. Azkenik, gizarte digitalean bizi garela baiezta dezakegu; izan ere, gero eta denbora gehiago ematen dugu teknologia erabiltzen. Hain garrantzitsua bilakatzen ari da, ezen ama hizkuntza eskuratzen dugun moduan, ezagutza teknologikoak eskuratzen ari gara.
GAUR EGUNGO ESKOLA
Gaur egungo eskolan, antzinako metodoak erabiltzen dituzte. Umeek izan beharko zuten protagonismoa ez daukate, hau da, nagusitasun gehiena koadernoak, arkatza… dituzte eta, batez ere, irakasleak. Umeek izan behar dira hezkuntzaren benetako protagonistak.
Teknologiari dagokionez, oso gutxi erabiltzen da hainbat arrazoi direla eta: baliabide eza, irakasleak ez daude prestatuta… Gainera, desoreka handia dago eskolaren barruan zein kanpoan: teknologia erabili behar dela esan arren, bizitza errealean ez dute sarritan erabiltzen.
Nagusiak imigrante digitalak dira eta haurrak, ordea, natibo digitalak eta etorkizuna haien eskuetan dago.
2. ESKOLAREN FUNTZIOA IKT-EI DAGOKIENEZ
Teknologiarekin batera, gizartean zenbait aldaketak eman dira eta, era berean, hezkuntzak ere aldaketa horiekin bat egin beharko luke. Horretarako, funtzio hauek bete beharko ditu: alfabetatze digitala, eten digitala saihestu, inklusio digitala bultzatu eta hezkuntza eredua berriztatu.
Alfabetatze digitalaren bidez ezagutzaren zati handi bat eskuratzen da. Gainera, IKT-aren erabilera funtsezkoa izango da pertsonaren garapenerako, eskolan zein eskolatik kanpo. Horretarako, eskolak esanguratsuki erabili behar ditu IKT-ak, gizartean ezaugarriei hobeto egokitzeko.
Kontuan izan behar da zenbait pertsona IKT-ekin harremanetan egoteko arazoak dituztela, eta eskolak guztiok teknologiara sarbidea dutela ziurtatu behar du. Beraz, eskolak IKT-ak integratu behar ditu eten digitala saihesteko eta inklusio digitala bultzatzeko, berdintasunezko gizartea lortuz.
Amaitzeko, hezkuntza eredua berriztatzeak, hezkuntza eredu tradizionalari buelta ematea esan nahi du. IKT-ek aukera ematen dute gai ezberdinak lotzeko; eskolaz kanpoko errealitatearekin bat egiteko modua ematen du, ikasleen aktibotasuna eta talde-lana sustatzen du eta, beraz, ikasleak motibatzeko aukera ematen du.
AUKERAK
IKT-ak parte hartzea sustatzen dute; lehen, jendea soilik irakurlea zen eta orain, ordea, sortzailea ere izan daiteke. Gainera, horrek ikasketa esanguratsua izatea eragiten du.
Izaera aktibo hori Web 2.0-rekin lotu ahal da, arlo honetan ikaste esanguratsurako baliabide interesgarriak aipa daitezke: blogak, wikiak, webquestak eta Marka-gune sozialak.
Blogak edo weblogei dagokienez, bi ezaugarri dituztela esan dezakegu; alde batetik, blogaren egileak baliabide multimediak jar ditzakeela eta, bestaldetik, ostera, bisitariak komentarioak uzteko aukera daukatela. Irakaskuntzan, irakasleek eta ikasleek sortzen eta erabiltzen dituzte eta baliabide teknologikoez gain, hizkuntza eta gurasoekiko harremanak lantzen dira.
Wikiei dagokienez, edonork sortu, aldatu, eraldatu edo ezabatu ditzakeen webguneak dira. Elkarlana bultzatzeko eta talde lanak errazteko baliagarriak dira. Ospetsuena WIkipedia da eta erabilerrazetako bat Google Doc da.
3. Webquestak ikertzera bultzatzen duten webguneak dira. Irakasleek sortzen dituzte eta horietatik ikasleek informazioa eskuratzen dute. Orokorrean, ikasleek aktibo bihurtzen dituzte eta haien autonomia bultzatzen dute.
Azkenik, Marka-gune sozialak estekak gordetzeko, sailkatzeko eta partekatzeko baliagarriak dira. Beraz, esan daiteke bilaketa errazten dutela.
IKT-AK HEZKUNTZARAKO BALIAGARRIAK DIRA
PODCAST: audio eta bideoa partekatzeko. Edonork deskargatu eta nahi duenean entzun edo ikus dezake.
MAPA KONTZEPTUALA: kontzeptuen artean loturak egiteko. Ikasleek ideiak antolatu, eduki garrantzitsuenak sailkatu eta horien arteko loturak egiteko.
MOODLE: ikastaroak sortzeko aukera ematen duen plataforma. Bakarka zein taldekako lana bideratzeko zein eztabaidaka bultzatzeko. Irakasleak irakurketak, wikiak, foroak, galdetegiak… igo ditzake.
BIDEO JOKOAK ETA SOFTWARE DIDAKTIKOAK: sarean lan egiteko aukera ematen dute. Azken urteetan, software didaktikoak ugaritu dira; edozer gauza lantzeko balio dute.
ONDORIOAK:
IKT-ak baliabideak, ikasleen partaidetza, lankidetza, talde lana etab. bultzatzeko aukera ematen dute. Horrez gain, irakaslearen jarrera arduratsua eskatzen dute. XXI. mendeko ikasleak eta gizartea euren belaunaldiko gizartea izateko bidea dira tresna hauek.
Nire ustez, IKT-en erabilera oso baliabide ona da hezkuntza berritzeko baina ez da eskolan erabili behar den baliabide bakarra izan behar. Alde batetik, umeek txikitatik IKTekin kontatuan egotea oso baliagarria izango zaie etorkizunean. Gainera, irakasleek gauzak azaltzen dutenean IKTak erabiltzea oso lagungarria egingo zaie umeek hobeto ulertzeko eta klaseak dinamikoak izateko. Baina horretaz gain, irakasleek beste baliabide batzuk dituzte irakasteko eta ez dituzte alde batera utzi behar. IKTak aukera paregabea da, baina horretaz gain, irakasleak umeen hausnarketa ere bultzatu behar du, esate baterako, eta hori ez du IKTekin soilik lortuko. Hau guztia laburbilduz, IKTak aukera paregabea da hezkuntza berritzeko, baina beste baliabide batzuekin lagunduta dagoenean, bestela ez da nahikoa izango.
