3. Energia ez-berriztagarriak Elisa, Julen, Javi, Iker, Imanol, Iratxe.

4. Energia ez-berriztagarriak: Erabili ahala agortzen diren Energia iturrietako energiak dira Erregai fosilak Erregai nuklearrak

5. Energia ez-berriztagarri hauen aparte beste batzuk daude Erregai fosilak Petroleoa Ikatza Gas naturala

6. Petrolio likidoa Petrolioaren estruktura molekularra PETROLIOA:

7. Petrolio osaera ezberdineko hidrokarburoen nahasketa likidoa da. Materia naturala da, beltza edo marroi iluna , nahiz eta osakaeraren arabera, itxura desberdina hartzen duen. 1950eko hamarkadatik aurrera munduko energia-iturririk garrantzitsuena bilakatu da. Lurrazaleko zenbait tokitako arroka porotsuetan dago.

8. Ikatzaren estruktura molekularra Ikatz harriak Ikatza:

10. IKATZA MOTA EZBERDINAK Bituminoso bajo en volátiles Bituminoso medio en volátiles Bituminoso alto en volátiles Sub-bituminoso Lignito Turba Hulla Antracita

11. Gas naturala: Gas naturalaren estruktura molekularra

14. ABANTAILAK DESABANTAILAK Oso erraz kanporatzeko Bizitzarako oso pozointsua da Erabilgarritasun ona Bukatzen da Jarraikortasun ona Asko kutsatzen du atmosfera Oso merkeak (petrolioa eta beste batzuk izan ezik) Beste lekuetan bilatu behar dugu.

18. Energia Nuklearra

19. Energia nuklearra Energia nuklearra elementu kimiko batzuen isotopoek erreakzio nuklearrak egiteko duten ahalmenetik dator, eta hortik askatzen duten energiatik. Erreakzio nuklearra elementu kimiko baten nukleoa eraldatzen denean suertatzen da, eta prozesuaren ondorioz elementua beste batean bihurtzen da.

21. FISIO NUKLEARRA Neutroi batek erasotzen du U235 atomo bat 2 Pu (Plutonio) atomotan zatituz (fisioa). Erreakzio honetan neutroi gehiago askatzen dira, erreakzio kateatua sorraraziko dutenak, U masa osoa desintegratu arte. Aldi berean Energia askatzen da.

28. FUSIO NUKLEARRA Prozesu hau bi nukleo arin hartu eta bakar batean batzean datza eta horretarako oso tenperatura handiak behar dira. Eguzkiak egiten duen bezala. Oraindik oso garestia da, beraz ez da ekonomikoa.

37. Uranioren ekoizle nagusiak Kanada, Australia, Kazajistan, Errusia, Niger, Venezuela eta Brasil dira.

41. ZENTRAL NUKLEARRAK ESPAINIAN

42. ZENTRAL NUKLEARRAK Zentral nuklearra energia nuklearretik elektrizitatea sor-tzen duen instalazio industriala da. Gai fisiogarriak erabiltzen ditu beroa sortzeko eta bero honen bidez ziklo termodinamiko baten bitartez aldizkatzaile bat mugiarazten da, azken honek energia elektrikoa sortzen duelarik.

44. ZENTRAL NUKLEARRAREN FUNTZIONAMENDUA

54. ABANTAILAK 1. Uranio Kg batek ematen duen ENERGIA ikatz kilo batek ematen duena bider 1.000.000 aldiz HANDIAGOA da. 2. EZ du atmosfera KUTZATSEN : ez du CO2 askatzen ez eta S-rik ere. 3. MERKEA da 2.000.urtean 5 zentimo € / Kw balio zuen. Baina lehengaiak lortzeko prozesua eta hondakinak gordetzeko prozesua oso garestia da, beraz, hau ez da benetazko kantitatea.

55. DESABANTAILAK 1. Ur beroa ibaietan kutsadura termikoa. 2. Ustiaketan eta aberaste prozesuetan gai erradioaktiboa eskatzen ahal da. 3. Sabotaje eta istripuen arriskua . 4. Hondakin nuklearren bizia 10.000 urtekoa da ez in dira desagerrarazi . 5. Zentral nuklearren bizi erabilgarria 25 urte koa da bakarrik. 6. Kanpo menpetasuna sortzen du. 7. Energia nuklearra berriztaezina da.

57. Atomo bat desintegratzerakoan sortzen da erradiazioa. Zeluletan mutazioak eta bestelako alterazio fisiologikoak sortzen ditu. ERRADIOAKTIBITATEA

63. Zor ekologikoa Zor ekologikoa hurrengo belaunaldira uzten diogun hondakinegatik diru kantitate handia behar izango dute segurtasunez gordetzeko.

68. KONKLUSIOA Energia nuklearra nahiz eta oso eraginkorra izan eta berotegi efektua ez areagotu, txarra eta arriskutsua da. Leherketa erreaktibo bat gertatuz jende asko hil daiteke (Chernovil) eta gure ingurunea serioski kutsatu dezake. Beraz, beste energia alternatibo mota erabili behar genezakeela uste dut. Adibidez, eguzki energia, energia heolikoa.

69. portada

70. AURKIBIDEA

72. Energia hidraulikoa uraren mugimenduaren energia eskuratzean datza. Energia hidraulikoa lortzeko bidean, askotan, naturak berak eskaintzen dizkigun aukerak aprobetxatzen ditugu. Adibidez basamortu batean ezin izango zen horrelako energia lortu.

73. ATALAK A: urtegia B: zentrala C: turbina D: sorgailua E: hartunea F: hartune hodia G: goi-tentsioko linea H: ibaia

74. Energia hidraulikoa lortzeko ur-jauzi bat erabiltzen dute, urak, goitik behera erortzean, beheko aldean dauden palari nahiz turbinari eragiten die eta birarazi egiten ditu. Birarazten duen turbina hori errotaren ardatza izan daiteke, edo burdinola bateko mailuaren ardatza. Eta, turbina hori sorgailu elektriko baten ardatzari lotuta dagoenean, sorgailua elektrizitatea sortzeko erabiltzen da .

75. hau gertatzeko hainbat ustiategi mota aurkitu dezakegu. Adibidez: -URTEGIA -MINIZENTRAL HIDROELEKTRIKOA

78. AURKIBIDEA

80. ZER DA? Energia eolikoa haizearen mugimenduaren energia eskuratzean datza. Energia hau ezin da leku guztietan erabili adibidez basamortuan ezinezkoa da.

81. ATALAK

86. Energia eolikoa Nafarroan garatu zen lehen aldiz 1990ko hamarkadan. Energia berriztagarriek ekar zezaketen onuraz oharturik. 1994ko abenduan Erreniega mendian, Euskal Herriko lehen parke eolikoa eraiki zen, guztira sei airesorgailu. Urtebete beranduago, 1996ko ekainean, Nafarroako gobernuak energia eolikoa garatzeko plangintza onartu zuen eta urte gutxitan instalaturiko potentzia hamarkoiztu egin zen. 2007 urtea amaitzean, Nafarroan zeuden ehundaka airesorgailuek Europar Batasunean energia eoliko guztiaren %1,62 ekoizten zuten hori Belgika, Suedia, Irlanda edo Polonia bezalako herrialdeak ekoiztutako energia eolikoaren gainetik dago. 2007an energia eolikoak Nafarroak behar izan zuen energiaren %45 ekoiztu zuen. ENERGIA EOLIKOA EUSKAL HERRIAN

87. Euskal Autonomia Erkidegoko lehen parke eolikoa Nafarroan baino sei urte beranduago eraiki zen Elgea mendian. Lehen parke horrek 40 airesorgailu zuen. Urte batzuk beranduago, Urkillako parkea eta Oizmendikoa zabaldu ziren (2001 eta 2004 urteen artean). 2008. urtearen amaieran, instalaturiko potentzia eolikoa asko handitu egin zen. 2007an Eusko Jaurlaritzak energia eolikoa hedapenerako plangintza burutu zuen, 2015era bitartean Euskal Autonomia Erkidegoaren instalaturiko potentzia bikoiztu Postua Herrialdea 2005 2006 2007 2008 2009 1 Amerikako Estatu Batuak 9.149 11.603 16.818 25.237 35.159 2 Alemania 18.415 20.662 22.247 23.933 25.777 3 Espainia 9.093 10.650 14.084 15.431 18.035 17 Euskal Herria 935 1.061 1.105 1.112 1.114

88. HAURNAZKETA Nire ustez energia berriztagarriak erabiltzea ideia oso ona da, ezin gara bizitza guztia petroleorekin bizi edo energia nuklearrarekin. Nire ustez orain erabili behar ditugu horrelako energia ikertzeko eta pizkanaka-pizkanaka hobetzeko horrela azkenean hauekin bakarrik bizi ahal izateko mundu garbi batean.

89. Jon Bellido Diego Cubino Aitor González Elena Martínez Dani Perea 4. B

94. Biomasa naturala Biomasa naturala sortzeko, ez da beharrezkoa gizakiaren interbentzioa. Biomasa laborantza energetikoa Erregaiak plantatzen dira bakarrik energia sortzeko, honetan datza biomasa laborantza energetikoa.

95. Biomasa hezea Hondakineko biomasa

96. Biomasa lehorra Nekazaritza eta baso-jarduera ateratako zaborra, burutsu egin da hondakin bezala, ezaugarri nagusi daukatela, eta ezaugarri honekin energia ateratzen da. Lau mota dauka: -Biomasa hondar baso-jarduera. -Biomasa hondar nekazaritza-jarduera. -Nekazaritzako elikagaiak hondakinak. -Hiriko-urak hondakinak.

98. Konposatu organikoak zentralera eramaten dira, bertan erretzen dira eta sortutako beroarekin ur kantitate bat berotzen da. Berotutako urak ur-lurruna sortzen du eta lurrun honek turbina batzuk mugiarazten ditu energia elektrikoa sortuz, dinamo teknologia baliatuz.