3. Garai honetako jendeak, XVI. mendekoak, Erdi Aroa garrantzi gabeko arotzat hartzen zuten. Mesprezuzko ideia zuten. Transizio arotzat hartzen zuten, horregatik deitu zioten ERDI AROA Garai honetako jendea ri Erroma eta Greziako zibilizazioen garaia gustatzen zitzaien eta eredutzat hartu zuten . Hortik dator izena “Errenazimendu” garaia, “Bersortze” garaia Errenazimendua edo Berpizkundea
4.
5. Erdi Arotik (V-XV) Errenazimendura (XVI-XVII ) Gizartea Erdi Aroko gizartea 3 estamentutan banatzen zen: noblezia, kleroa eta herritarrak (nekazariak) Errenazimenduan beste klase sozial bat sortzen da: burgesia. Merkatariak eta artisauak osatzen dute. Egoera politikoa Erdi Aroan erregeek nobleen laguntza behar zuten islamdarren kontra borrokatzeko. Errenazimendu garaian erregen boterea sendotu egiten da. Erregea agintari bakarra eta absolutua da eta nobleak kortesano besterik ez.
6. Erdi Aroan bizitza sufrimenduzko etapa bat bezala ikusten zen. Heriotza sarritan askapena bezala hartzen zen. Erdi Aroko ideala zalduna edo gerlaria zen. Errenazimenduan bizitza disfrutatzeko etapa bat da heriotza heldu aurretik. Errenazimenduko ideala kostesanoa zen: arma eta letradun gizakia. Bizitzaren kontzeptua Erdi Arotik (V-XV) Errenazimendura (XVI-XVII )
7. Erdi Arotik (V-XV) Errenazimendura (XVI-XVII ) Kultura Herria analfabetoa zen; kultura monasterioetan zegoen. Eliza zen jakinduriaren jabe. Liburuak urriak ziren, idaztea oso neketsua zen eskuz egin behar zelako. Jakiteko eta ikasteko irrikia piztutzen da. Erlijio ikasketetatik aparteko zientzigizonak daude. Inprentaren asmakuntza dela eta liburuen hedapen handia sortzen da .
10. Erasmo de Rotterdamen, Tomas Mororen eta Luis Vivesen ekarpenak Erasmo de Rotterdam Tomas Moro Luis Vives Tolerantzia erlijiosoan eta lurraren jabetza kolektiboan oinarritutako gizartearen aukera proposatu zuen. Logikaren eta metafisikaren arteko bereizketaren alde egin zuen, bai eta giza jakintza arrazoian eta naturan oinarritu beharraren alde. 1466-1536 1478-1535 1492-1540 Kleroaren moraltasuna handitu behar zela defendatu zuen eta erlijiotasun intimoaren eta pertsonalaren alde egin zuen. Ikasketa filosofikoak eta historikoak bultzatu zituen. Data Ekarpenak
11. Luis Vivesen testua Augustoren bi hizkuntzak galtzeak, latina eta grekera, artea eta adierazpena oinarri izan zuten hizkuntza haiek derrigorrez ilunpean geratzea egin zuen eta horren ordez, idiotismo ezezagunak eta itxusiak sartu ziren. JUAN LUIS VIVES, De las disciplinas, 1531
14. Anatomia ikerketa - Vesalio Miguel Servetek odol zirkulazioa deskubritu zuen Andrés Vesaliok anatomia ikasketak egin zituen Odol zirkulazioa – Miguel Servet ZIENTZIAREN GARAPENA
16. Erdi Aroko artista eskulangile hutsa zen. Ez zituen lanak sinatzen. Artista hauek bai eta ospea eta onarpena nahi zuten. Artistak eta mezenas-ak Mezenas hitzaren jatorria Cayo Clinio Mecenas ( K.a. 70-8 ) erromatar noble bat zen. Artea gustatzen zitzaion eta poetei eta artistei beste interesik gabe laguntzen zien. Hortik dator hitzaren esanahia. Baina ez zen erraza. Horregatik, artistei mezenas ek laguntzen zien. Pertsona aberatsak ziren eta lanak finanziatu eta egileak babesten zituzten. MEZENAS
26. 1.- Eliza podio baten gainean dago. 2.- Fatxadak tenplu greziarra oroitarazten du, bere frontoiagatik . 3.- Frontoiak tamaina handiagoko beste frontoi batean sortzen da . 4.- Sarrera ateak garaipenaren arku erromatarraren antza du . 5.- Frontoiari z utabe korintiarrek eusten diote . 7.- Bi aldeetara nitxoekin eta 6.- P ilastra korintiarrekin hornituta daude . 8.- Eraikuntza kupula handi batek osatzen du, 9.- B este kupula txikiago batekin hornitua dago . . Hori guztia, estatua batekin osatzen da Arkitektura Il Redentore elizako fatzada, Venezian
28. Villa Rotonda, Vizentza Arkitektura Lau fatxadek eskema berari jarraitzen diote. Atariraino eskailera bat dago, bertatik sei zutabe joniko ateratzen dira eta frontoi handiaren alde bakoitzaren gainean eskultura bat dago. Kupulak, villa hain ezagun egiten duen areto zentral handia estaltzen du (errotonda). Areto honen gainean eraikita dago gainerako guztia. Villa honen oina, Palladioren ezagunena, forma geometriko errazek osatzen dute: karratua, borobila eta laukizuzena. Villa podium batek goitzen du.
32. Venusen jaiotza, Botticellirena Pintura Indarrez besarkatuta, Cefirok, haizearen jainkoak, eta Aurak, haizetxoaren jainkosak, Venus Citera irlarantz bultzatzen dute. Venus jainkosa itsaso gainean dago oskol baten gainean jaio ondoren. Udaberria jainkosaren zain dago lore mantu batekin estaltzeko
39. Azken epaiketa eta kapera sixtina (III) – Miguel Angel Pintura
40. Atenaseko eskola - Eredua Pintura Eszena errenazimenduko estruktura handi baten barruan dago eta horrela, perspektiba eta sakontasun handia ematen dio margolanari. 1. Konposizioaren erdigunean Platon eta Aristoteles daude. Lehenengoa Leonardoren ezaugarriekin erretratatu dute. 2. Lehen planoan pentsatzen ari den pertsonaia Miguel Angel Bounarroti izango da ziurrenik 3. Diogenes eskaileren gainean etzanda dago. 4. Talde honetan margolariaren garaiko pertsonaia ezberdinak daude: Bramante arkitektoa kompas batekin irudi bat marrazten ari da taula baten gainean; bere gainean, besoak harridura itxurarekin altxatuta Federico III.a dago, Mantuako dukea; eta Rafael bera eskuinaldean erretratatua dago. 5.
50. Escorialeko San Lorentzo monasterioa – Estiko herreriarra (Juan Herrera) ERRENAZIMENDUA ESPAINIAN Ikastetxea Errege-etxea Eliza Komentua Fatxada nagusia Liburutegia Erregeen patioa
57. Erreforma Elizako h ierarkien luxua, apaizen prestaketa eza, indulgentziak Martin Lutero ... fedearen salbazioa, Bibliaren interpretazio askea, Aita Santuaren agintaritzari ezezkoa ... ... ondorenak Europan... ERLIJIOAREN ALDAKETA - ERREFORMA
58.
59.
60.
61. Testua: barkamenen aurka Barkamenen aurka Zergatik Aita Santuak, aberats asko baina aberatsago izan arren, ez du San Pedro baseliza bere diruarekin eraikitzen, leial txiroen diruarekin egin beharrean? Indulgentzien bidez predikatzaileek meritu handiak zin egiten dituzte baina helburu bakarra daukate, dirua ematea. Kristauei erakutsi behar diegu txiroei eman edo beharra dutenei uzten zaiena indulgentziak irabaztea baino hobea dela. M. LUTERO, 95 tesia ERLIJIOAREN ALDAKETA - ERREFORMA
62. Tenplu kalbindarraren barrualdea ERLIJIOAREN ALDAKETA - ERREFORMA Kalbindarrek ez zituzten haien tenpluak artelanekin edo aberastasunarekin hornitzen nabarmentzearen erakusgarri zela uste baitzuten, izpiritu ebanjelikoaren aurkakoa. Erlijioarekin lotutako irudiak kendu zituzten ikonoei gurtzea ukatzen baitzuten. Askotan lehengo eliza katolikoak erabili baitzituzten ere, dekorazioa eta irudiak kendu zituzten.
67. “” Gizaki-arrantzaleak egingo zaituztet”” GARAIAREN LEKUKO Atzean, guztiak baztertuta, ostadarrak adiskidetasunaren eta erlijioaren bakea irudikatzen ditu. Arimen arrantzaleak, haien kredoetako liderrek gidatuta, leialen desesperazioa aprobetxatzen dute ertzerantz erakartzeko Eskuineko ertzean, teologo katolikoekin batera, Felipe III.a Espainiako erregea, luxu handiz jantzita eta makilarekin, eta bere arreba Isabel, Flandriako erregentea. Atzerago, aita santua, haien kardinalekin batera. Ezkerreko ertzean protestanteak elkartzen dira. Lehen lerroan teologoak daude. Atzerago, argitasuna dagoen aldean, herrialde protestanteetako erregeak daude. Errekak, gerra erlijiosoen metaforak, Europa protestantea eta Europa katolikoa bereizten ditu eta fededun gaixoak bertan itotzen dira.
70. Humanismoa, Berpizkundea eta Erreforma Humanismoa Errenazimendua Erreforma Zer da? Garaia Ezaugarriak Pertsonaia nagusiak
71. Quattrocento eta Cinquecento Quattrocento Cinquecento Arkitektura Margoak Eskultura Ezaugarriak Ezaugarriak Ezaugarriak Egileak eta lanak Egileak eta lanak Egileak eta lanak
72. Erreforma eta Kontrarreforma Katolizismoa Luteranismoa Kalbinismoa Anglikanismoa Aita Santuaren jarrera Lanen balioa Ebanjelioaren interpretazioa Santuen eta Birjinaren papera Sakramentuak