2. 1. hasiera
2.aurkibidea
3. zer da energia
4. energia unitateak
5. energiaren jatorria
6.energiaren ezaugarriak
7.metatu
8.garraiatu
9.aldatu
10.transferitu
11.kontserbatu
12.degradatu
13.energia motak
14.energia mekanikoa
15.energia elektrikoa
16.barne energia
17.bero energia
2.
18.energia
elektromagnetikoa
19.energia kimikoa
20.Energia nuklearra
21.BERRIZTAGARRIAK
22.Zer da?
23.Motak
24.Energia hidrahulikoa
25.eguzki energia
26.Eolikoa
27.Biomasa
24.Energia hidrahulikoa
25.eguzki energia
26.Eolikoa
24.Energia hidrahulikoa
25.eguzki energia
26.Eolikoa
27.Biomasa
28.Itsas energia
29.Energia geotermikoak
30.Abantailak eta desabantailak
31. BERRIZTAEZINAK
32.Eskema
33.Gas naturala
34.Petrolioa
35.Ikatza
36.Uranioa
37.Abantailak eta
desabantailak
3. ZER DA ENERGIA?
Energia magnitude fisikoa da eta gorputzaren aldaketak eragiteko
ahalmenarekin lotuta dago.
3.
Energia iturriak: industriari indarra ematen dioten baliabide
naturalak dira
4.
5. Joulea j 1 J= 0.239 Cal
ENERGÍA-UNITATEAK
ENERGIA-UNITATEAK
Unitatea Ikurra Baliokidetasuna
Kaloria Cal 1 cal=4,19 J
Orduko kilowatta kWh 1 kWh=3.600.000 J
4.
7. ENERGIAREN EZAUGARRIAK
Energia ez du formarik ezta pisurik, bolumenik,kolorerik
ezta usainik.Beste ezaugarri batzuk ditu hautemateko eta
zertarako erabil daitekeen ulertzeko garrantzitsuak.
metatu,garraiatu,aldatu,transferitu,kontserbatu eta
degradatu.
6.
8. Metatu egin dezakegu eta hori esker behar dugunean
erabil dezakegu.Esate baterako energía kimikoa piletan
eta baterietan meta dezakegu.
METATU
7.
13. Eskuarki energia mota bat aldatuz beste bat lortzeko
prozesuetan beroa sortzen da eta ezin dugu erabili.
DEGRADATU
12.
14. Energía motak
● Zenbait energía mota daude:
● Energía mekanikoa
● Energia elektrikoa
● Barne-energía
● Energía elektromagnetikoak edo irradiatze-energía
● Energía kimikoa
● Energia nuklearra
13.
15. 1) Bi energía mota daude energía zinetikoa eta energia potentziala.
a. Energía zinetikoa (Ec): Ec=1/2.m.v2 (Ec): Energia zinetikoa esan
nahi du gorputz bat mugitzen denean.
a. Energía potentziala (Ep) :Ep=m.g.h (Ep) : Gertatzen da aparatu
edo gauza bat lurretik altuago dagoenean potentzia handia
dauka.
Energía mekanikoa
Energia zinetika
Energia Potentziala
14.
16. Energia Elektrikoa gertatzen da Elektroideko Atomoak mugitzen
direan.
Energia hau da gehiena erabiltzen dena , Energia hauekin
elektrodomestikoak mugitzen dira.
Energia Elektrikoa
15.
17. Energía hau dauka gorputz oso txikiak deitzen direnak Atomoak.
Atomoak berotzen direnean azkarrago mugitzen dira eta
mugimendu horrekin energia hartzen dugu.
Barne-Energía
16.
18. Konposatua egoteko osatzen dituzten atomoen eta molekulen
dute.Temperatura aldaketak eragiten ditu gorputza . Beste
baterako gorputz bateko energia honen pausoa bero deitzen zaio.
Bero-energia
17.
19. Energia hau uhinarekin transmititzen da. Uhinak hoiek ez dira
ikusten giza begiarekin. Ez ikusteko bere abiadura 300.000 km/s-
koa da.
Energia elektromagnetikoa edo
irradiatze-energia
18.
21. Energia nuklearra ateratzen da barruko Atomotik . Hal da atera bi
modu
● Fisiotik: apurtzen denean nukleoa ateratzen da Energia asko.
● Fusioa: Elkartzen direnean bi edo nukleo gehiago Energia asko
ateratzen da.
Energia nuklearra
Fisioa Fusioa
20.
25. Uraren mugimenduaren energía eskuratzea
datza. Argindarraren erabilera zabaldu aurretik
energía hidraulikoa sarri erabiltzen zen
ureztatzeko eta errota burdinolak eta ohial
fabrikak ibilarazteko.
Energia hidraulikoa
24.
26. Bero asko egiten duenean eguzkia,plaka
solarrean jotzen du eguzkia eta elektrizitatea
ematen du.
eguzki energia
25.
27. Haizea erabiliz lortzen den, energia da, hau da, airea korronteek sortutako
energia zinetikoa erabiliz. Haize-energiaren erabilera oso sinplea da. Eguzkiak
Lurra berotzen du, baina lurrazalaren forma irregularren eraginez, tenperatura
desberdineko aire-masak sortzen dira, hots, dentsitate eta presio
desberdinekoak. Desberdintasun horiek alde besterako korronte horizontalak
sortzen dituzte, hots haizea sortzen dute. Eta haize horren abiadurak (energía
zinetikoa) higiaraziko ditu bere bidean jarritako errotaren palak.
EOLIKOA
27.
28. Eskualdeko kosistema bateko izaki bizidun
guztiek duten masa da.Hilda dauden aleen
masa ere kontuan hartu behar da.
BIOMASA
27.
29. Olatu eta itsasaldietatik lor daitekeen energia berriztagarria
da.Uraren mugimendu konstantea,energia zinetikoa
sortzen du metodo desberdinak erabiliz, energia zinetiko
hori elektrizitatean bihur daiteke.
ITSAS ENERGIA
28.
30. Lur barneko beroaz baliatuz lortzen den
energia da.
Energia geotermikoa
29.
34. ❖ Egungo kontsumo-erritmoan jarraituzko gero, aurki sikatuko da. Haien erabilera
guztietan Ikatza eta petrolioa ordezkatu ahal da.
Elementu hauetan erabiltzen da gasa:
Sukaldeetan eta berogailuetan.
Gas naturala:
33.
35. Energia-iturririk erabiliena da. Ikatza baino erregai hobea da, bero handiagoa
duelako.
Petrolioa erregai gisa erabiltzen da, plastikoak, pinturak eta abar egiteko lehengai
gisa ere.
Istripuak gertatuz gero kutsaduran arrisku handia dago.
Petrolioa:
34.
36. Ikatzak:
Lau ikatz mota horiek ez dute bero-ahalmen bera; alegia, haietako bakoitzaren kilogramo
batek ez du energia kantitate bera ematen.
Hainbat gauzatarako erabiltzen da ikatza. Hona hemen adibiderik azpimarragarrienak:
– Erregai gisa erabiltzen da, zentral termikoetan energia elektrikoa lortzeko.
– Etxean erabiltzen da: berokuntzan, sukaldean, etab.
– Lehengai gisa erabiltzen da, zenbait produktu lortzeko; esaterako, plastikoak, zuntz
sintetikoak eta produktu farmazeutikoak.
35.
37. ❖ Atomo horiek hautsi edo fisiona daitezke.
❖ Energia nuklearra sortzeko uranioa erabiltzen da. Uranio atomoak fisio nuklearreko
erreakzioen bidez hausten da.
❖ Prozesuan dagoenean,energia ura berotzeko erabiltzen da. Tenperatura altuan, ura
lurrundu egiten da, eta lurrunak turbina bat mugitzen du. Hori gertatu eta gero, energia
elektrikoa sortzen da.
Uranioa:
36.
38. ABANTAILAK ETA DESABANTAILAK
ABANTAILAK
★ Erraz erabiltzen dira.
★ Beste iturri batzuk baino eraginkorragoak dira.
★ Beroa ematen digu.
★ Lehengaien erauzketa eta ustiapena nahiko merkeak dira.
★ Energia ekoizpena etengabea da.
★ Oro har errendimendua energetikoa handia da.
DESABANTAILAK
➔ Agortu egingo dira. Depende zenbat erabiltzen dugun
➔ Gas kutsatzaileak isurtzen dituzte.
➔ Erreserbak mugatuta daude
➔ Tirabirak sartzen dituzte nazioartean
➔ Karbono dioxidoa isurtzen dute atmosferara
➔ Berotegi-efektua larriagoa da
37.
