Este documento provee información sobre los hidrocarburos y su importancia para el desarrollo del Perú. Explica que los hidrocarburos como el petróleo y el gas natural son recursos no renovables pero esenciales, y que su extracción requiere conciliar los intereses del Estado, las empresas extractoras y las comunidades locales. El objetivo es informar a los lectores sobre este tema de manera clara y didáctica.
Este documento provee información sobre los hidrocarburos y su importancia para el desarrollo del Perú. Explica que los hidrocarburos como el petróleo y el gas natural son recursos no renovables pero esenciales, y que su extracción requiere conciliar los intereses del Estado, las empresas extractoras y las comunidades locales. El objetivo es informar a los lectores sobre este tema de manera clara y didáctica.
La visita guiada dura una hora y ofrece una introducción al lugar. Los visitantes son acompañados por un guía que les explica los aspectos más destacados e interesantes del sitio.
El documento trata sobre los temas de energía, sus fuentes, usos, transformaciones y eficiencia. Explica distintos tipos de energía como la eléctrica, térmica y cinética. También describe fuentes renovables como la solar, eólica, hidráulica y biomasa, así como no renovables como la nuclear y los combustibles fósiles. Resalta la importancia del uso sostenible de la energía y las fuentes renovables de cara al futuro.
zer da energia, fusio eta fisio nuklearrak, uranioa, hondakinak, zentralnuklearraren funtzionamendua, erreaktore nuklearra, abantailak eta desabantailak, konklusioa
El documento habla sobre la formación de adjetivos añadiendo los sufijos -oso y -osa a otras palabras. Da ejemplos como miedo -> miedoso. Luego pide al lector que forme adjetivos añadiendo -oso a palabras como ruido, bondad, duda, lluvia, roca y capricho. Finalmente pide elegir tres de esos adjetivos para escribir frases y rodear con rojo los sufijos -oso/-osa en palabras como apestosa, silencioso, nerviosa y temeroso.
2. ENERGIA ITURRIAK:
Industriari indarra ematen dioten baliabide naturalak dira.
MOTAK
Iraupenaren arabera Erabileraren arabera
Berriztagarriak Berriztaezinak Tradizionalak Ordezkoak
3. ENERGIA BERRIZTAEZINAK
• Agortu egiten dira erabilerarekin.
• Erreserbak mugatuak dira.
- Ikatza
- Petrolioa
- Gas naturala
- Uranioa
4. ENERGIA BERRIZTAGARRIAK
• Energia mota hauek ez dira agortzen.
• Etengabe berriztatzen ari dira.
• Aipatzekoak dira: - Ura
- Eguzkia
- Haizea
- Itsasoa
5. ENERGIA TRADIZIONALAK
GAS NATURALA ETA
PETROLIOA
ENERGIA
HIDRAULIKOA
FISIO NUKLEARRA
IKATZA
6. IKATZA
Erregai minerala da.
JATORRIA: Landare hondakinak lurraren azpian deskonposatzearen
ondorioa .
NOIZTIK EZAGUTUA: Antzina- antzinatik.
NOIZTIK GARATUA: Lehenengo industria iraultzatik (XVIII).
ERABILERA: Industrietan eta garraioetan. Zentral termikoetan
elektrizitatea lortzeko.
ALDE ONAK: Erreserba ugari.
ALDE TXARRAK: Baliabide berriztaezina eta oso kutsagarria.
7. PETROLIOA
Hidrokarburoen nahasteak osaturiko olioa da.
JATORRIA: Animalia eta landareen organismoen deskonposizioen
ondorioa.
NOIZTIK EZAGUTUA: Antzinatik ere ezagutzen da.
NOIZTIK GARATUA: XIX. mendearen erdialdean orokortu zen.
ERABILERA: Lehen argia emateko eta gero industrietarako,
garraioetarako eta eztanda motorretarako.
ALDE ONAK: Oso erraza ateratzea eta garraiatzea.
ALDE TXARRAK: Baliabide berriztaezina eta oso kutsagarria.
8. GAS NATURALA
Hidrokarburo gaseosoen nahastea da.
JATORRIA: Petrolioaren jatorri berbera.
NOIZTIK EZAGUTUA: Antzinatik ezagutua, Ekialde erdikoan
erabiltzen zen.
NOIZTIK GARATUA: Petrolioarekin batera.
ERABILERA: Asko dira gaur egungo industrietan. Elektrizitatea
lortzeko, berogailuetarako, etab.
ALDE ONAK: Bero ahalmen handia, prezio merkea eta petrolioa
baino kutsadura gutxiago.
ALDE TXARRAK: Baliabide berriztaezina.
9. FISIO NUKLEARRA
Energia nuklearra da.
JATORRIA: Mineral erradiaktibo astunen atomoak bananduz.
NOIZTIK EZAGUNA: Bigarren munduko gerratik.
NOIZTIK GARATUA: 1973-ko krisiaren ondorioz.
ERABILERA: Zentral nuklearretan, medikuntzan eta industria
kimikoetan.
ALDE ONAK: Energia ahalmen handia.
ALDE TXARRAK: Istripu arriskuak, sorturiko hondakin kutsagarriak.
10. ENERGIA HIDROELEKTRIKOA
Ibai bideetako presa edo hesi artifizialen baten atzean pilaturiko
uretan lortzen da.
NOIZTIK EZAGUNA: Antzina antzinatik ur errotak erabili dira.
NOIZTIK GARATUA: Erabilera modernoa XX. Mendearen
hasieratik honakoa.
ERABILERA: Lehen errotak eta sutegiak mugiarazteko erabiltzen
zen; orain elektrizitatea lortzeko erabiltzen da.
ALDE ONAK: Agortezina eta garbia.
ALDE TXARAK: Uholdeak eta ibaien emaria alda daitezke.
12. NOIZTIK GARATUA: Petrolioaren
1973ko krisialditik aurrera.
ALDE ONAK: Agortezinak eta garbiak,
eta energia tradizionalek baino
kutsadura gutxiago.
ALDE TXARRAK: Garapen urria duenez
garestiagoak dira.
ENERGIA MOTAK: Eolikoa, biomasa,
marea, geotermikoa, eguzkia eta
fusioko energia nuklearra.
13. EGUZKI ENERGIA
Eguzkiaren argitik eta berotik datorren energia panelen
bidez biltzen da. Beroa eta elektrizitatea sortzen du.
Arazoa: Meteorologiaren menpe dago, beraz oso
irregularra da.
14. ENERGIA EOLIKOA
Haizeak aerosorgailuen hegalak mugiarazten ditu eta
elektrizitatea sortzen du.
Arazoa: Leku haizetsuetan baino ez dira baliogarriak.
Inguru giro begi inpaktua sortzen du, paisaia itsusituz
15. Nekazaritzako, abeltzaintzako eta basoetako
hondakinetatik sortutako energia.
Arazoa: Bere aprobetxamendurako errekuntza erabiltzen
denez, CO2 sortzen du atmosfera kutsatzen.
16. Mareen edo olatuen indarrak aprobetxatuz elektrizitatea
ekoizten da.
Arazoa: Instalazioak inguru aldaketak sortzen ditu, eta
garestia da.
17. • Lurraren barneko berotik sortzen da.
Ura berotzeko eta elektrizitatea lortzeko erabiltzen da.
Arazoa: Jarduera sismiko edo bolkanikoa duten tokietan baino
ezin da aprobetxatu. Adibide ona Islandia irla da .
18. Hidrogeno atomoak batzen dira helioa sortzeko.
Erreakzio hau izarretan ematen da.
Arazoa: Tenperatura oso altuak behar dira eta
kontrolatzeko sistemak garatu gabe oraindik.