1. Verrekening, wijziging (bijakte), herziening,
overdracht
IFE – KB Uitvoering
26 september 2013 - Antwerpen

2. Wijziging
Verrekening
Herziening
Bijakte
Overdracht
2

3. Uitgangspunt
 In beginsel heeft de opdrachtnemer (ON) geen recht op
enige wijziging van de contractuele voorwaarden om
welke omstandigheden ook die vreemd zijn aan de
aanbestedende overheid (art. 56, eerste lid KB
Uitvoering)
 UITZONDERINGEN:
 Verrekeningen
 Herziening
 Wijziging/overdracht (art. 37-38 KB Uitvoering)
 Klachten en verzoeken (art. 52-60 KB Uitvoering)
3

4. Verrekening (F: décompte)
 Definitie art. 2, 18 KB Uitvoering: document opgesteld
door de aanbestedende overheid (AO) tot aanpassing
van de samenvattende opmeting (W) of de inventaris
(L/D) met de becijferde vaststelling
 van de werkelijke hoeveelheden in geval van een opdracht of
een post tegen prijslijst OF
 van de nieuwe of gewijzigde hoeveelheden en de
overeengekomen of herziene prijzen die voortvloeien uit eender
welke toevoegingen, weglatingen of wijzigingen met betrekking
tot de opdracht (zie hierna)
 Cf. art. 44 AAV : verrekening gekoppeld aan wijziging art.
42, 1 (nu art. 37, 80, 121 en 151 KB Uitvoering)
4

5. Regularisatie vermoedelijke hoeveelheden
 Posten met vermoedelijke hoeveelheden in
samenvattende meetstaat  na uitvoering regularisatie
o.g.v. werkelijke hoeveelheden (≠ forfaitaire
hoeveelheden of prestaties onder globale prijs  risico
aannemer)
 Pas wijziging of herziening als toepassingsvw. vervuld
(zie hierna)
 Kritiek Rekenhof te ruim gebruik verrekeningen (op
vraag opdrachtnemer) met als doel verdoezelen
wijzigingen à contract  afbreuk aan mededinging en
forfaitaire grondslag opdracht
5

6. Verrekening (2)
 Verantwoordelijkheid opstellen verrekening bij AO
 Verrekening ≠ prijsherziening
 Verrekening ≠ schadevergoeding
 ! Delegatie van bevoegdheid + kredietvastlegging !
 Compensatie toevoegingen en weglatingen voor
kredietvastlegging mogelijk
 Verrekening in bijakte = contractuele verbintenis, niet
meer in vraag te stellen bij eindafrekening (uitgez.
materiële vergissing, omissie, dubbel gebruik of fraude
ON)  i.g.v. goedkeuring door bevoegde ambtenaar
6

7. Kritiek Rekenhof verrekeningen
 Meerkost t.g.v. tekortkomingen AO: onvoldoende
voorbereiding, onnauwkeurige raming, inefficiënte
coördinatie en organisatie, laattijdige onteigeningen,
goedkeuring van gebrekkige plans, laattijdige
aanpassingen concept, enz.
 Kernidee: ON heeft opdracht zorgvuldig bestudeerd en
voorbereid en is gehouden ze volgens de regels van de
kunst uit te voeren met volledige verantwoordelijkheid
voor gekozen uitvoeringsmiddelen en –methodes,
conform de aangegane risico-verdeling  alle kosten
m.b.t. slechts voorbereiding/uitvoering te zijnen laste
 Cf. kritiek Rekenhof in audit VMM-de Lijn, WenZ en AWV
7

8. Herziening van de opdracht
 Aanpassing van de voorwaarden van de opdracht aan
bepaalde feiten of omstandigheden die zich in de loop
van de uitvoering ervan hebben voorgedaan
prijsherziening: aanpassing van de prijzen van de
opdracht op basis van bepaalde economische of sociale
factoren (art. 6 Wet Overheidsopdrachten, art. 20 KB
Plaatsing en art. KB Uitvoering)
herziening wegens onvoorziene omstandigheden
(imprevisieleer) (art. 56 KB Uitvoering) cf. uiteenzetting
prof. K. Wauters
8

9. Prijsherziening
 Art. 6 Wet Overheidsopdrachten en art. 20 KB Plaatsing  bestek of
overeenkomst moeten prijsherziening vermelden
 OD voorzien in prijsherziening o.g.v. prijsevolutie hoofdcomponenten :
1 de uurlonen van het personeel en de sociale lasten;
2 in functie van de aard van de opdracht, één of meer relevante elementen
zoals materiaalprijzen, grondstofprijzen, wisselkoersen of andere.
 Prijsherziening steunt op objectieve en controleerbare parameters en maakt
gebruik van passende wegingscoëfficiënten en weerspiegelt werkelijke
kostprijsstructuur  i.g.v. moeilijk gebruik gezondheidsindex, index van
consumptieprijzen of andere passende index
 Prijsherziening kan vaste, niet-herzienbare factor bevatten, te bepalen door AO
ifv. specificiteiten opdracht (≠ art. 13 AAV en art. 57 Wet 30/3/1976).
 AO kan gemotiveerd afwijken van deze veplichtingen + prijsherziening niet
verplicht opdrachten < geraamde EUR 120.000 euro,- OF initiële
uitvoeringstermijn < 120 werkdagen of <180 kalenderdagen
27 september
2013 9

10. Herziening bij opdrachten voor werken (art. 81
KB Uitvoering, cf. art. 42, 6 AAV)
 Niet t.g.v. wijziging door AO (zie verder)  zowel AO als ON/aannemer kunnen dit vragen
 Werkelijk uitgevoerde hoeveelheden van een post volgens prijslijst het drievoudige
overtreffen of minder bedragen dan de helft van de vermoedelijke hoeveelheden  kan AO
of aannemer/ON herziening vragen van
 oorspronkelijke eenheidsprijzen en/of
 Uitvoeringstermijnen
 Bij overschrijding: herziene prijzen slechts van toepassing op de uitgevoerde
hoeveelheden die het drievoudige van de vermoedelijke hoeveelheden overschrijden
 Onder drempel: uitvoeringstermijn mag aangepast worden aan de werkelijk uitgevoerde
hoeveelheden wanneer hun omvang dit rechtvaardigt (= omvang die economie aanneming
in het gedrang brengt).
 Kennisgeving vraag herziening: aangetekende brief ten laatste dertig dagen (voorheen: 15)
na het opstellen van de vorderingsstaat waarin vastgesteld wordt dat de uitgevoerde
hoeveelheid het drievoudige of minder dan de helft van de vermoedelijke hoeveelheid (in
dit geval = eindstaat) bereikt  sanctie bij verloop termijn : kennisgeving geldt slechts voor
de vanaf de datum van de kennisgeving uitgevoerde hoeveelheden.
 Rechtvaardiging nodig van nieuwe eenheidsprijzen en/of termijnen die uit die nieuwe
toestand voortkomen.
 Geen akkoord tussen AO en aannemer/ON: AO stelt ambtshalve de prijzen vast die ze
gerechtvaardigd acht, met behoud van alle rechten van de aannemer.
 Aannemer/ON is verplicht de werken zonder onderbreking voort te zetten, ongeacht de
betwistingen waartoe het vaststellen van de nieuwe eenheidsprijzen aanleiding zou geven.
10

11. Wijziging
 Art. 37 KB Uitvoering: AO is gerechtigd de oorspronkelijke opdracht
eenzijdig te wijzigen (cf. art. 7 AUR), voor zover cumulatief aan de
volgende voorwaarden is voldaan :
 het voorwerp van de opdracht blijft onveranderd EN
 de wijziging in waarde beperkt tot vijftien percent van het oorspronkelijke
opdrachtbedrag (UITZONDERINGEN) EN
 zo nodig wordt voorzien in een passende compensatie voor de
opdrachtnemer  “passend” kan betrekking hebben op andere aspecten
dan alleen de schadevergoeding, zoals de prijsherziening of de wijziging
van de uitvoeringstermijn (≠ verrekening)
 Wijziging essentiële bepalingen en voorwaarden van de opdracht
kan slechts:
 Op gemotiveerde wijze (cf. art. 8 AUR MAAR hier niet noodzakelijk ten
voordele van ON) : nauwkeurige beoordeling omstandigheden in concreto
 Door een wijzigingsbevel (of elke andere eenzijdige beslissing van de
aanbestedende overheid OF door een bijakte.
 Verrekeningen = niet-essentiële wijzigingen OF gevolg
wijzigingsbevel/bijakte OF gevolg klachten/verzoeken/herziening
11

12. Wijziging (2)
 Beperking waarde wijziging tot 15% ingegeven door rechtspraak HvJ EU : arrest
pressetext Nachrichteagentur (HvJ, C-454/06, 19 juni 2008; zoals bevestigd in
HvJ, C-160/08, 29 april 2010; HvJ, C-91/08, 13 april 2010, Wall AG; HvJ, C-
451/08, 2 5 maart 2010, Helmut Müller; HvJ, C-250/07, 4 juni 2009) : toep.
transparantie en gelijke behandeling inschrijvers op uitvoering opdracht 
wezenlijke wijziging = nieuwe opdracht (doorslaggevend: wil partijen te
heronderhandelen over wezenlijke vw. overeenkomst cf. HvJ, 5 oktober 2000,
C-337/98)  nieuwe opdracht niet noodzakelijk = nieuwe in mededinging
stelling (cf. art. 26, 1 Wet Overheidsopdrachten: bv. aanvullende of
herhalingswerken/diensten)
 Wezenlijke wijziging
 voorwaarden die, als ze in oorspronkelijke gunningsprocedure hadden gestaan, andere
inschrijvers had toegelaten cq. tot andere gekozen inschrijver had geleid
 Uitbreiding, in belangrijke mate, tot W, L of D die niet oorspronkelijk waren opgenomen cf.
15% grens met uitz. 50% aanvullende opdracht
 Wijziging economisch evenwicht t.v.v. ON op wijze die niet orspronkelijk was bedoeld (m.a.w.
hogere korting AO ≠ essentiële wijziging)
 2e lid art. 37 KB Uitvoering dus in strijd met pressetext-rechtspraak: wezenlijke
wijziging : nieuwe opdracht
 ≠ (wezenlijke) wijzigingen reeds voorzien in opdrachtdocumenten (HvJ, 9 april
2004, C-469/99, Succhi di Frutti)
12

13. Fout bestek, plannen, uitvoering door AO
 ≠ wijziging art. 37 KB Uitvoering  geen 15% grens
 toep. klachten en verzoeken + gemeenrechtelijke
contractuele aansprakelijkheid MAAR oppassen:
wezenlijke wijziging notie pressetext-rechtspraak
13

14. Compensatie
 Elk bedrag dat aan AO is verschuldigd in het kader van
de uitvoering van de opdracht, wordt in eerste instantie
ingehouden op de door de opdrachtnemer om welke
reden ook opeisbare bedragen en vervolgens op de
borgtocht (cf. art. 20, 7 AAV)
14

15. Bijakte (F: avenant)
 Overeenkomst tussen de door de opdracht gebonden partijen,
waarin de op de opdracht toepasselijke documenten worden
aangepast tijdens de uitvoering ervan  qua bevoegdheid
AO: onderhandelingsprocedure (delegatieregels!) 
vastlegging extra kredieten
 Voornaamste kenmerk : contractueel document in
gezamenlijk overleg opgesteld tijdens de uitvoering van de
opdracht  ≠ wijzigingsbevel (of elke andere eenzijdige
bepaling van AO); mogelijks gevolg klachten/verzoeken
 Heeft betrekking op een wijziging van de documenten die op
de opdracht van toepassing zijn, d.w.z. niet enkel op de
opdrachtdocumenten maar ook op de offerte.
 Bv. wijziging voorgesteld door opdrachtnemer m.b.t. andere
technische oplossing dan die welke vermeld is in de offerte = bijakte
15

16. Bijakte (2)
 ! Bevoegdheidsverdeling organen AO, bv. goedkeuring
overeenkomst = bevoegdheid orgaan A, dan in beginsel ook
goedkeuring bijakte = bevoegdheid orgaan A (// adviezen
zoals bv. IF)
 Bijakte = nieuwe overeenkomst dus in beginsel toep.
gelijkheid inschrijvers en transparantie tenzij onder toep.vw.
wijziging/herziening in KB Uitvoering.
 ! Geen latere schadeclaim o.g.v. wijzigingen in bijakte,
onderhandeld tussen partijen  lex vigilantibus est!
 RS: bijakte kan blijken uit briefwisseling: nog steeds het
geval? Definitie zegt niet geschreven en door beide partijen
ondertekende overeenkomst  solo consensu, zolang kan
worden bewezen dat partijen het eens zijn over prijs en
uitvoeringstermijn
16

17. Wijziging van opdracht voor werken (art. 80 KB
Uitvoering)
 Bevel tot wijziging van de opdracht voor werken wordt
schriftelijk gegeven.
 Gelijkgesteld met geschreven bevel : mondeling bevel
waarvan de aannemer/ON binnen de 48u bij aangetekende
brief melding heeft gemaakt aan de leidend ambtenaar en dat
door de aanbestedende overheid niet is weerlegd binnen de
drie werkdagen (voorheen: 3 kalenderdagen) vanaf de
ontvangst van de aangetekende brief.
 Minder belangrijke wijzigingen : kunnen als vermeldingen in
het dagboek worden opgetekend.
 De bevelen/vermeldingen duiden de wijzigingen aan die aan
de oorspronkelijke bepalingen van de opdracht alsmede aan
de plannen dienen te worden aangebracht.
17

18. Wijziging opdracht voor werken (2)
 Onvoorziene werken die aannemer/ON gehouden is uit te voeren + voorziene
werken die aan de aanneming worden onttrokken + alle andere wijzigingen
(min- en meerwerken) worden berekend tegen de eenheidsprijzen van de
offerte of bij ontstentenis aan de hand van overeen te komen eenheidsprijzen
(prijzencontrole!).
 AO én aannemer/ON kunnen herziening van de eenheidsprijzen eisen voor
bijkomende werken van dezelfde aard en beschreven in dezelfde bewoordingen
als in de post van de opmetingsstaat :
 Wanneer de bijkomende werken het drievoudige overtreffen van de hoeveelheid voorzien in
de betreffende post van de opmetingsstaat OF
 Wanneer de prijs van de supplementen die betrekking hebben op de betreffende post 10%
van het opdrachtbedrag overtreft, met een minimum van EUR 2.000 (voorheen EUR 1.350)
OF
 wanneer de hoeveelheid die wordt onttrokken aan een post van de opmetingsstaat, meer
dan het vijfde van de aanvankelijk aangeduide hoeveelheid beloopt
 Indien een nieuwe eenheidsprijs wordt overeengekomen voor een bijkomend
werk, blijft de oude prijs van toepassing op de aanvankelijk aangeduide
hoeveelheid.
18

19. Wijziging opdracht voor werken (3)
 Vraag herziening van eenheidsprijzen : aangetekend
schrijven binnen een termijn van dertig dagen (voorheen:
15) vanaf de datum waarop de wijzigingsbevelen geldig
werden gegeven.
 Bij ontstentenis van een akkoord over de nieuwe
eenheidsprijzen stelt AO ze van ambtswege vast, met
behoud van alle rechten van de aannemer.
 De aannemer/ON is verplicht om de werken zonder
onderbreking voort te zetten, ondanks de betwistingen
waartoe het vaststellen van nieuwe prijzen aanleiding
zou kunnen geven.
19

20. Wijziging opdracht voor werken (4)
 In geval van bijkomende werken of wijzigingen aan het voorziene
werk, vermeldt het geschreven bevel, de verrekening of de bijakte :
 ofwel de verlenging van de uitvoeringstermijn op grond van de verhoging
van het bedrag van de opdracht en van de aard van de wijzigingen en de
bijkomende werken;
 ofwel de uitsluiting van iedere verlenging van de termijn  geen uitstel
(zoals voorheen art. 42, 5 AV voorzag)
 Wanneer wijzigingen op bevel van AO leiden tot één of meer
verrekeningen, waarvan het geheel een vermindering van de
oorspronkelijke aannemingssom veroorzaakt, heeft de
aannemer/ON recht op een forfaitaire vergoeding van 10% van
deze vermindering, ongeacht het uiteindelijke bedrag van de
opdracht (d.w.z. zonder rekening te houden met “gewone”
verminderingen of prijsherzieningen)  indienen door de
aannemer/ON van een schuldvordering (of een geschreven
aanvraag die hiervoor in de plaats komt).
20

21. Wijziging opdracht voor leveringen (art. 121 KB
Uitvoering)
 Bevel tot wijziging van de opdracht = schriftelijk
 Gelijkgesteld: met geschreven bevel : mondeling bevel
waarvan de leverancier binnen 48u bij aangetekende
brief aan de leidend ambtenaar melding heeft gemaakt
en dat door AO niet is weerlegd binnen de drie
werkdagen vanaf de ontvangst van de aangetekende
brief.
 Bevel duidt wijzigingen aan die aan de oorspronkelijke
bepalingen van de opdracht dienen te worden
aangebracht.
21

22. Wijziging opdracht voor leveringen (2)
 Onvoorziene leveringen die de leverancier moet uitvoeren +
voorziene leveringen die wegvallen + alle andere wijzigingen
worden berekend tegen de eenheidsprijzen van de offerte of,
als er geen zijn bepaald, tegen overeen te komen
eenheidsprijzen (prijzencontrole!).
 Wijziging opdrachtprijs gebeurt in overleg tussen de partijen
 Voorstel leverancier/ON bij aangetekende brief binnen een termijn
van dertig dagen vanaf de datum waarop de wijzigingsbevelen
geldig zijn gegeven.
 Geen akkoord over de nieuwe eenheidsprijzen  AO stelt ze
ambtshalve vast, met behoud van alle rechten van de
leverancier/ON
 De leverancier/ON zet de leveringen zonder onderbreking
voort, ondanks de betwistingen waartoe het vaststellen van
nieuwe prijzen aanleiding kan geven.
22

23. Wijziging opdracht voor leveringen (3)
 Bijkomende leveringen of wijzigingen aan de voorziene leveringen 
geschreven bevel, de verrekening of de bijakte vermeldt
 verlenging van de uitvoeringstermijn op grond van de verhoging van het bedrag
van de opdracht en van de aard van de wijzigingen en de bijkomende leveringen
OF
 uitsluiting van iedere verlenging van de termijn
 Wijziging op bevel van AO leidt tot één of meer verrekeningen =
vermindering van de oorspronkelijke opdrachtsom  leverancier/ON
recht op een forfaitaire vergoeding van 10% van deze vermindering,
ongeacht het uiteindelijke bedrag van de opdracht op vw. dat
leverancier/ON schuldvordering indient (of een geschreven aanvraag
die hiervoor in de plaats komt).
 Art. 117 KB Uitvoering (cf. art. 52, 1 AAV): Wanneer AO vaste of
minimale hoeveelheden vermindert, heeft de leverancier mogelijks
recht op een passende compensatie voor het geleden nadeel 
“passend”: niet enkel toekenning, maar ook herziening van opdracht of
van eenheidsprijzen.
23

24. Wijziging opdracht voor diensten (art. 151 KB
Uitvoering)
 Bevel tot wijziging van de opdracht = schriftelijk
 Gelijkgesteld met geschreven bevel : mondeling bevel
waarvan de dienstverlener/ON binnen 48u bij
aangetekende brief aan de leidend ambtenaar melding
heeft gemaakt en dat door de aanbestedende overheid
niet is weerlegd binnen de drie werkdagen vanaf de
ontvangst van bedoelde brief.
 De bevelen duiden de wijzigingen aan die aan de
oorspronkelijke bepalingen van de opdracht dienen te
worden aangebracht.
24

25. Wijziging opdracht voor diensten (2)
 Onvoorziene diensten die de dienstverlener moet uitvoeren +
voorziene diensten die wegvallen + alle andere wijzigingen worden
berekend tegen de eenheidsprijzen van de offerte of, als er geen
zijn bepaald, tegen overeen te komen eenheidsprijzen
(prijzencontrole!).
 Wijziging opdrachtprijs gebeurt in overleg  voorstel door
dienstverlener/ON bij aangetekende brief binnen een termijn van
dertig dagen vanaf de datum waarop de wijzigingsbevelen geldig
zijn gegeven.
 Geen akkoord over de nieuwe eenheidsprijzen : AO stelt overheid
ze ambtshalve vast, met behoud van alle rechten van de
dienstverlener/ON.
 Dienstverlener/ON is verplicht om de diensten zonder onderbreking
voort te zetten, ondanks de betwistingen waartoe het vaststellen van
nieuwe prijzen aanleiding kan geven.
25

26. Wijziging opdracht voor diensten (3)
 Bijkomende diensten of wijzigingen aan de voorziene diensten:
geschreven bevel, de verrekening of de bijakte vermeldt:
 verlenging van de uitvoeringstermijn op grond van de verhoging van het bedrag
van de opdracht en van de aard van de wijzigingen en de bijkomende diensten
OF
 uitsluiting van iedere verlenging van de termijn.
 Wanneer wijzigingen op bevel AO = één of meer verrekeningen,
waarvan het geheel een vermindering van de oorspronkelijke
opdrachtsom veroorzaakt, heeft de dienstverlener/ON recht op een
forfaitaire vergoeding van 10% van deze vermindering, ongeacht het
uiteindelijke bedrag van de opdracht  schuldvordering dienstverlener
(of een geschreven aanvraag die hiervoor in de plaats komt).
 Art. 148 KB Uitvoering (cf. art. 69, 1 AAV): wanneer AO de vaste of
minimale hoeveelheden vermindert, heeft de dienstverlener/ON
eventueel recht op een passende compensatie voor het geleden nadeel
 “passend”: niet enkel toekenning, maar ook herziening van opdracht
of van eenheidsprijzen.
26

27. Wijziging na vrije variant
 Wanneer door het in aanmerking nemen van een vrije
variante een opdracht voor leveringen een opdracht voor
diensten is geworden of omgekeerd, blijven de volgens
de opdrachtdocumenten geldende uitvoeringsbepalingen
in principe toepasselijk op de opdracht  in de mate dat
de toepassing van één of meer van die bepalingen
onmogelijk : wijzigingen / bijakte (art. 8 KB Uitvoering)
 AO mag een vrije variante niet weren om de enkele
reden dat een opdracht voor diensten daardoor een
opdracht voor leveringen zou worden of omgekeerd (art.
9, 3 KB Plaatsing)
27

28. Aanpassing borgtocht ingevolge wijziging
 Wanneer de borgtocht niet meer aangepast is als gevolg
van door AO besloten wijzigingen, welke het
oorspronkelijke bedrag van de opdracht met meer dan
twintig percent doen toe- of afnemen, wordt de borgtocht
opnieuw op het oorspronkelijke bedrag gebracht of
aangepast in meer of in min (art. 28 KB Uitvoering).
28

29. Wijziging bij (geïnstitutionaliseerde) PPS
 Art. 6, 1, 6 en 7 KB Uitvoering: DPPS en DBFMO
(promotie voor werken) buiten toep. gebied KB
 MAAR: Interpretatieve mededeling Commissie 2008/C 91/02
12 april 2008 // pressetext Nachrichteagentur – rechtspraak
 GPPS (SPV) behoudt oorspronkelijke werkterrein en mag in
principe geen nieuwe overheidsopdrachten of
concessieovereenkomsten krijgen zonder nieuwe
gunningsprocedure (HvJ, 15 oktober 2009, C-196/08, Acoset)
 LT GPPS mogelijkheid aanpassing aan economische, juridische of
technische ontwikkelingen  wijziging vw. Tijdens uitvoering als
aankondiging/bestek hierin voorziet (zodat deelnemers op voet van
gelijkheid bij opstellen).
 Wijziging essentiële voorwaarde(n)  nieuwe gunningsprocedure
indien bestek niet in mogelijkheid tot wijziging voorziet. Vb.
gebruikersvergoeding concessie
29

30. Termijnen bij klachten en verzoeken
 Art. 53 KB Uitvoering
 op straffe van verval van recht
 behoorlijk gerechtvaardigd en becijferd
 schriftelijk ingediend
 vóór het verstrijken van de contractuele termijnen om
termijnverlenging te verkrijgen
 uiterlijk negentig dagen volgend op de datum van de betekening
van het proces-verbaal van voorlopige oplevering van de
opdracht om herziening van de opdracht of schadevergoeding te
verkrijgen
 Indien oorzaak tijdens waarborgperiode: uiterlijk negentig dagen na
het verstrijken van de waarborgperiode
30

31. Overdracht
 Overeenkomst waarbij een aannemer, leverancier of
dienstverlener-overnemer in de plaats wordt gesteld van
de opdrachtnemer-overdrager, of waarbij een
aanbestedende overheid-overnemer in de plaats wordt
gesteld van de aanbestedende overheid-overdrager
31

32. Overdracht (2)
 Voor elke overdracht van opdracht is de instemming van
de gecedeerde partij vereist  deze instemming kan
slechts worden verkregen mits de essentiële
voorwaarden van de opdracht behouden blijven (art. 38
KB Uitvoering)
 Wanneer de opdracht wordt overgedragen door de
opdrachtnemer, moet de overnemer aan de passende
selectievoorwaarden voldoen om deze instemming te
kunnen verkrijgen  reglementaire omzetting klassieke
voorwaarde in RL en RS = functionele lezing pressetext
Nachrichteagentur-rechtspraak : garantie goede
uitvoering opdracht door nieuwe ON
32

33. Overdracht (3)
 Kritiek o.g.v. pressetext Nachrichteagentur – rechtspraak:
 Vervanging inschrijver = essentiële wijziging opdracht (niet
alleen inhoud opdracht = wezenlijk, ook hoedanigheid ON cf.
HvJ, 10 september 2009, C-573/07, SEA)
 UITZONDERINGEN:
 Inzetten andere onderaannemers (wanneer keuze onderaannemer
geen intuitu personae karakter)
 Interne reorganisatie ON (overdracht van aandelen, fusies, step in
rights, spin off, …)
 Vw. kwalitatieve selectiecriteria OK voor overnemer verhindert
niet dat nieuwe ON is aangeduid zonder in mededinging
stellen opdracht
33

34. Voor de slimmeriken
 Art. 9, 1, 2 KB Uitvoering: Er mag niet worden
afgeweken van de artikelen 37 en 38 KB Uitvoering
 Andersluidende bepalingen = niet-geschreven
34

35. Voorstel nieuwe Richtlijn Overheidsopdrachten
 Art. 72 : wijzigingen opdracht gedurende termijn
 Wezenlijke wijziging van bepalingen opdracht tijdens looptijd = nieuwe
gunning die nieuwe gunningsprocedure vereist
 Wezenlijk = wanneer gewijzigde opdracht wezenlijk ≠ oorspronkelijke
opdracht  dit is zo wanneer:
 De wijziging voorziet in voorwaarden die, hadden zij deel uitgemaakt van de
aanvankelijke gunningsprocedure, de selectie van andere dan de aanvankelijk
geselecteerde gegadigden en de gunning van de opdracht aan een andere
inschrijver mogelijk zouden hebben gemaakt;
 De wijziging de economische balans van de opdracht ten gunste van de
ondernemer verandert (dus niet ten nadele!);
 De wijziging het toepassingsgebied van de opdracht in aanzienlijke mate verruimt
tot W, L of D die oorspronkelijk niet begrepen waren in opdracht
 Wanneer de ondernemer wordt vervangen (!)
 UITZONDERINGEN: rechtsopvolging onder algemene of gedeeltelijke titel OF
herstructurering van de onderneming OF insolventie voor zover (i) nieuwe
opdrachtnemer voldoet aan de initieel gestelde kwalitatieve selectiecriteria EN (ii) er
geen andere wezenlijke wijziging is EN (iii) vervanging niet tot doel toepassing
regelgeving overheidsopdrachten te omzeilen.
35

36. Voorstel nieuwe Richtlijn Overheidsopdrachten
(2)
 Is niet wezenlijk van aard:
 Waarde wijziging uitdrukbaar in geld + waarde < Europese
bekendmakingsdrempels + waarde < 5% aanvankelijke prijs
opdracht + wijziging beïnvloedt algemene aard opdracht (W, L of D)
niet  (cumul opeenvolgende wijzigingen)
 Indien opdrachtdocumenten voorzien in duidelijke, precieze en
ondubbelzinnige herzieningsclausules of –opties die de omvang en
de aard van mogelijke wijzigingen of keuzemogelijkheden alsmede
de voorwaarden waaronder deze kunnen worden gebruikt,
omschrijven en die algemene aard van de gunningsprocedure niet
kunnen veranderen  vermijden dat algemene wijzigingsclausule
alles oplost
36

37. Voorstel nieuwe Richtlijn Overheidsopdrachten
(3)
 Zijn wezenlijk, maar geven geen aanleiding tot nieuwe
gunningsprocedure:
 De wijziging waartoe de behoefte is ontstaan als gevolg van
omstandigheden die een zorgvuldige ondernemer niet kon voorzien
EN die geen verandering brengt in de algemene aard van de
opdracht EN niet leidt tot prijsverhogingen > 50% oorspronkelijke
prijs opdracht (affecteert art. 56 KB Uitvoering!)
 Zijn niet begrepen onder de notie wijziging van art. 72 (AO
kan er zich niet op beroepen):
 Wijzigingen met als doel gebrekkige uitvoering door ON of gevolgen
ervan te verhelpen middels handhaving contractuele verplichtingen
 problematisch: geen enkele AO kan zomaar vorderingen die
voortvloeien uit gebrekkige uitvoering ter zijde schuiven
 Wijzigingen met als doel compensatie risico prijsverhogingen die
door ON afgedekt zijn.
37

38. Vragen? Op de hoogte blijven?
publicprocurement@lydian.be
be.linkedin.com/in/jensdebievre/
38