1. business amsterdam ontmoet
Business Amsterdam en Huib van Santen (VAZO) ontmoeten:
Vastgoedmagnaat
Cor van Zadelhoff
Tekst: Marlou Visser Fotografie: Business Amsterdam
Cor van Zadelhoff doet het de laatste jaren dan wel iets rustiger aan, maar de oprichter van bedrijfsmakelaar DTZ Zadelhoff heeft nog steeds volop ideeën over de vastgoedmarkt. We spreken met hem over
de crisis, ondernemen, Amsterdam Zuidoost en het pas heropende Stedelijk Museum, waar hij zich jaren hard voor heeft gemaakt.
In september ging het verbouwde Stedelijk Museum feestelijk open. Jaren later
dan gepland, maar met een moderne aanbouw en veelbelovende expositie is er
weer een museum voor moderne kunst in
de hoofdstad. Wie in het museum iets wil
drinken, kan terecht in het Zadelhoff café,
vernoemd naar de bekende bedrijfsmakelaar. Hij heeft zich dan ook jaren ingezet
voor de heropening van het museum. “De
gemeente kreeg de provincie niet mee, ik
heb ze er van kunnen overtuigen dat het
museum voor heel Noord-Holland belangrijk is. Ook Schiphol kon ik zo ver
krijgen. De musea trekken toeristen en die
komen via Schiphol. In drie maanden kon
ik, samen met de Stichting Fondsenwerving Stedelijk, meer dan 25 miljoen euro
ophalen voor de verbouwing. Ondanks
alle hobbels, met een failliete aannemer
en dergelijke, staat het er nu. Over een
jaar is iedereen alle problemen al weer
vergeten. Het museum is, ook in economisch opzicht, ontzettend belangrijk voor
de stad.”
Dat zie je ook in Amsterdam Zuidoost,
zegt Van Zadelhoff. “In het beginstadium
heb ik me beziggehouden met de ontwikkeling van de Amsterdam Arena en nu zie
je dat alle bedrijven zich rond het stadion
hebben geconcentreerd. Nu heb je er bijvoorbeeld ook de Ziggo Dome, die doet
hetzelfde. Dat soort dingen mogen best
wat kosten, want dat trekt het hele gebied
28
op. Kijk, je moet wel oppassen dat je niet
te veel gaat concurreren met de binnensteden, want dan maak je die kapot. Ik
vind die enorme winkelcentra in het weiland bijvoorbeeld echt verschrikkelijk.
Maar het gebied rond de Amsterdam
Arena is wel echt kwalitatief hoogwaardig geworden.” Wico Geldof, partner bij
DTZ Zadelhoff, kan dat beamen. “Er is
nu een heel hoogwaardig bedrijventerrein
dat ook goed loopt. Het tien jaar oude gebouw van ABN AMRO is voor ongeveer
20 miljoen euro opgeknapt om het geschikt te maken voor Deutsche Bank.
Ook in het gebouw van Nieuw Amsterdam, waar Nuon komt, wordt flink geïnvesteerd. Terecht, de locatie is het waard
en dat komt vooral door de Arena.” Daar
is VAZO-directeur Huib van Santen het
helemaal mee eens.
Slechte kantoren
Lange tijd zijn er wel kwalitatief slechte
gebouwen in het stadsdeel Zuidoost neergezet. “Mijn bedrijf is er mede de motor
van geweest dat bedrijven hun eigen pand
gingen verkopen en gingen huren. Ik
schaam me er wel een beetje voor dat
daardoor in de jaren zeventig en tachtig
zo veel slechte panden zijn neergezet,”
vertelt Van Zadelhoff. “Projectontwikkelaars gingen bouwen voor de verhuur en
dachten alleen aan de korte termijn. Beleggers hadden ook geen aandacht voor
duurzaamheid en huurders keken alleen
amsterdam business | nummer 6 | december 2 0 1 2
naar huisvestingskosten. Na tien of vijftien jaar merk je ineens dat er van alles
niet deugt. In Zuidoost is veel rotzooi
neergezet. Dat hele gebied tussen het centrum en het AMC moet eigenlijk gewoon
worden teruggegeven aan de natuur, zoals
boeren het zouden zeggen. Gewoon afbreken. Nu wordt er wel kwalitatief goed gebouwd, bijvoorbeeld op de Zuidas. Zelfs
de slechtste gebouwen qua fraude zijn wél
goed gebouwd. Het is een kwalitatief
hoogwaardig gebied.”
De enorme leegstandsproblematiek in de
bedrijfsvastgoedwereld wijt Van Zadelhoff aan het veel te veel bouwen, ook op
slechte locaties. “Al twintig jaar geleden
zei ik dat bedrijven in de buurt van openbaar vervoer moesten komen. Maar men
wilde per se naast elke rijksweg een kantorenpark bouwen. Dat werkt dus niet.
Bedrijven willen het liefst in die gebieden
zitten waar een mix is van wonen, werken
en recreëren. Daarom is Zuid nog steeds
het meest succesvolle gebied van Amsterdam en het gebied rond de Amsterdam
ArenA is ook veelbelovend. Alle steden
hebben de fout gemaakt van bouw op verkeerde plekken. Je moet bedrijventerreinen nu eigenlijk verdelen in kansarm en
kansrijk en de kansarme gewoon afbreken. Maar ik vind het gebied rond Amsterdam Sloterdijk dus niet kansarm.”
“De opnamecijfers zijn wel heel laag,”
zegt Geldof. “Toch is het een goed gebied,
prima qua bereikbaarheid,” zegt Van Santen. “Er is nog niet zoveel te doen als in
Zuidoost en wellicht moeten er meer woningen en winkels komen, maar het is een
goed verkeersknooppunt, zeker als er
straks een tweede Coentunnel komt.”
Nieuw werken
Wat kantoren betreft, hebben bedrijven
ook steeds minder ruimte nodig, signaleert Van Zadelhoff. “Philips is een trendsetter. Zij hebben twee locaties in Amsterda m met ieder zeven honderd
werkplekken. Nu gaan de 1.400 werknemers in één van de gebouwen, namelijk de
Breitnertoren naast het Amstelstation. In
het nieuwe gebouw zijn in totaal maar
zevenhonderd plekken. Dat komt gewoon
door het nieuwe werken, dat vind ik een
hele goede ontwikkeling. Maar het werkt
alleen als het management ook geen eigen
kamer meer heeft, je moet het goede
voorbeeld geven.” “Daar zou ik echt gek
van worden,” zegt Van Santen. “Maar het
werkt wel goed,” zegt Van Zadelhoff. “Ik
wilde ook nooit dat mijn makelaars in hun
eigen kamer gingen zitten. In het kantoor
moet je communiceren, het is een marktplaats.” “Dat klopt,” voegt Van Santen
toe. “Af en toe moet je elkaar in de ogen
kijken.” “Al hoeft dat niet de hele tijd.
Soms moet je rapporten maken, en dat
kan ook prima thuis,” zegt Van Zadelhoff.
“Wat dat betreft vind ik het nieuwe werken een hele goede ontwikkeling.”
De bedrijfsmakelaar houdt zelf al 40 jaar
kantoor in een mooie villa aan de Apollolaan en niet in het hoofdkantoor van
DTZ Zadelhoff, even verderop. Oud-premier Wim Kok en Karel Vuursteen deelden het kantoor lange tijd, nu hebben bij-
voorbeeld oud Fugro-topman Gert-Jan
Kramer, Ton Risseeuw en advocaat Peter
Wakkie hier een kamer. “Tussen de middag eten we vaak samen een broodje en
hebben we gesprekken, daar leer ik nog
heel veel van. Rob Hazelhoff kwam hier
ook na zijn vertrek bij ABN, hij wilde zijn
opvolgers niet voor de voeten lopen en
vond het heel gezellig aan het einde van
de dag samen iets te drinken. Mensen die
nu gaan ondernemen moeten ook vooral
niet vergeten dat ze gezelschap moeten
opzoeken en niet thuis moeten blijven zitten. Al die bedrijfsverzamelgebouwen en
flexplekken die je nu ziet vind ik ook een
hele goede ontwikkeling. Je moet elkaar
opzoeken en van elkaar leren, alleen zo
word je succesvol,” wil Van Zadelhoff
beginnende ondernemers en zelfstandigen
graag meegeven. �
amsterdam business | nummer 6 | december 2 0 1 2
29