Vader Jean Lambrecks kijkt twintig jaar later terug op de ontvoering van zijn dochter Eefje door Marc Dutroux. Een jaar later zou ze misbruikt en vermoord worden teruggevonden.
1. Zaterdag 22 augustus 2015 www.limburger.nl
horizon
door Serge Sekhuis
„Z
e was nieuwsgie-
rig en onderne-
mend. Altijd be-
zig. Als meisje al
klom ze op on-
ze elektrische
grasmaaier. Eef-
je had een passie voor motoren. En mu-
ziek. Ze speelde saxofoon. Dan gingen
ze op concertreis en blies ze op het sta-
tion, als een conducteur, de trein ‘weg’.
Ze was goedgemutst en hulpvaardig”,
schetst vader Jean Lambrecks (67). Hij
koestert een lange autorit. „Eefje wilde
nog eens mee in de vrachtwagen. Uren
hebben we gepraat, van vader tot doch-
ter. Ze vertelde over haar eerste vriend.
De week erop werd ze ontvoerd.”
Eefje Lambrecks wilde journalist
worden. Ze had zich aangemeld bij de
hogeschool van Hasselt. „Ze wilde men-
sen interviewen, schreef graag. Nu heb-
ben de kranten meer over haar geschre-
ven dan zij in haar hele leven ooit over
anderen had kunnen schrijven”, klinkt
het wrang. In september 1995 zou ze in
Hasselt met de studie beginnen.
Maar eerst gaat ze nog een week op
vakantie met haar vrienden van toneel-
club Harlekijn. Naar de Vlaamse kust.
Op 22 augustus bezoeken Eefje en An
daar, in Blankenberge, een voorstelling
van hypnotiseur Rasti Rostelli. Ze mis-
sen de laatste tram naar het bungalow-
park in Westende en stranden in Oos-
tende. Hier slaan Marc Dutroux en zijn
kompaan Michel Lelièvre toe. Ze zijn,
zo zal Dutroux later verklaren, naar zee
gereden om ‘meisjes te zoeken’. Wille-
keur. Eefje en An worden verdoofd en
naar Dutroux’ huis in Marcinelle gere-
den. Het beruchte huis met die kelder,
waar hij een verborgen kooi gemaakt
heeft en dan al twee maanden Melissa
Russo (8) en Julie Lejeune (8) gevan-
gen houdt. De Hasseltse vriendinnen
worden boven in een kamer op bed ge-
bonden, volgestopt met drogerende pil-
len en herhaaldelijk seksueel misbruikt.
Maar dat weet dan nog niemand. Va-
der Lambrecks hoort sowieso pas twee
dagen later van Eefjes verdwijning. „De
politie in Westende dacht eerst aan een
wilde avond stappen. Ze keek het een
dag aan. Pas nadat moeder Rachel - bij
wie Eefje sinds de scheiding van haar
ouders woont - alarm slaat bij de poli-
tie Hasselt start er een onderzoek.
Er komt een (inter)nationale speur-
tocht op gang, waarbij vader Jean zelf
voorop gaat. „Elk weekend trokken we
eropuit met familie en vrienden. Soms
met wel zes, zeven bussen vol. We re-
den bijvoorbeeld naar de kust om over-
al posters op te hangen met foto’s van
Eefje en An. We hebben echt overal ge-
zocht. In Londen, misschien hadden ze
de boot richting Engeland genomen. In
Salou, een vriend met wie we daar wel
eens op duikvakantie waren, zei dat hij
An en Eefje nog had gezien. Drie keer
ben ik er geweest: niets. In Amsterdam
zou ze zitten. De drugsscene. Dat vond
ik vreemd, want Eefje was juist fel te-
gen drugs. Maar je denkt: wellicht heb
ik iets gemist. We kregen tips van tien-
tallen waarzeggers, die ‘voelden’ waar
An en Eefje zaten. Dus niet.”
Zeker, er was wel eens twijfel, maar
Lambrecks heeft de moed van het zoe-
ken en de hoop op leven nooit opgege-
ven. Tot 3 september 1996. Drie weken
eerder was Marc Dutroux - in 1992 ver-
vroegd vrijgelaten uit de gevangenis
waar hij zat vanwege de verkrachting
van vijf jonge meisjes - opnieuw aange-
houden. Enkele dagen na zijn arrestatie
nam hij de politie mee naar Marcinelle.
‘Ik ga u twee meisjes geven’, kondigde
hij aan. In de kooi in de kelder vindt de
politie de 14-jarige Laetitia Delhez (ont-
voerd op 9 augustus 1996) en Sabine
Dardenne (12 jaar, spoorloos sinds 28
mei). Levend. Op 17 augustus worden
Julie en Melissa opgegraven. In de tuin
van Dutroux’ huis in Sars-la-Buissière.
Ze blijken de hongerdood gestorven.
„Nog dacht ik toen niet direct dat de-
ze Dutroux ook mijn dochter ontvoerd
had”, zegt Jean Lambrecks. „Vooral om-
dat Eefje zoveel ouder was dan die an-
dere meisjes. Dutroux zelf kwam daar-
na met het verhaal over een bende die
meisjes ontvoerde en verkocht. Om in
Tsjechië als prostituee te worden uitge-
buit. Dat vond ik waarschijnlijker.”
Tot op die 3de september Luc van
Tieghem, onderzoeksleider, op de
stoep staat. „Nog voordat hij binnen
was, begon hij te huilen. Toen wist ik
genoeg. Hij hoefde niets meer te zeg-
gen. We hebben hier samen zitten jan-
ken. Ik was verdoofd, in shock. Ik weet
verder niets meer van die dag. Mijn wo-
ning werd belegerd door de pers, men-
sen kwamen bloemen neerleggen.”
Er valt een stilte. Jean kijkt voor zich
uit. Zonder echt iets te zien. Lambrecks
is een bescheiden man. Een mens van
weinig woorden. Hij is zuinig met emo-
ties. Misschien zijn z’n tranen na twin-
tig jaar op. Hoeveel verdriet kun je als
mens verdragen? Hoezeer wordt je ziel
gehard, wanneer ben je murw geslagen
en blijven stilte en totale verslagenheid
de enige antwoorden?
„Mijn grootste wens was altijd om
kinderen te krijgen. Ik had er drie, twee
zijn me er afgenomen. Normaal gespro-
ken overleven kinderen de ouders. On-
ze zoon Arjaan heb ik begraven op de
dag dat hij twee jaar zou zijn gewor-
den. Hij stierf door bloedvergiftiging.
Als de arts hem antibiotica had gege-
ven, had hij nog geleefd. Als Dutroux
niet eerder was vrijgelaten, had ik Eefje
niet verloren.” Zijn tweede zoon Leen-
dert, 12 in 1995, zei deze week in Humo
dat hij na de verdwijning van zijn zus,
jaren ‘als zombie heeft geleefd’. „Waar-
om? Dat vraag ik mezelf vaak af. Waar-
om moest mij dit overkomen?”
„Later ben ik zelf in Jumet geweest,
die boerderij waar Eefje en An zijn ge-
vonden. Onder de betonnen vloer van
een loods.” Ze zouden er levend zijn be-
graven. Al die pijnlijke details. Die ook
elke keer weer worden opgerakeld. Hij
hoort het me vragen, reageert niet.
„Ik was in het huis in Marcinelle. Je
wilt toch met eigen ogen zien waar ze
haar laatste weken of maanden doorge-
bracht zou hebben. Boven in die kamer
stonden twee stapelbedden. Het was er
vreselijk vies. Totaal naargeestig, zoals
die hele stad. Je staat er en denkt: daar
heeft Eefje gelegen. Misbruikt door dat
monster. Ze zou er hebben geprobeerd
te ontsnappen, zei Dutroux tijdens het
proces. Ze was via het raam op het plat-
dak geklauterd. Dat verbaasde me niet,
ik zie haar nog als een lenige aap in on-
ze tuin in de boom klimmen.”
Vier maanden duurde in 2004 in Aar-
len het strafproces tegen Dutroux, zijn
vrouw Michelle Martin en zijn zaken-
Z O B L I J D A T Eefje
N I E T V E R G E T E N I S
interview
Vandaag twintig jaar geleden ontvoerde Marc Dutroux in Oostende
de Hasseltse vriendinnen An Marchal (17) en Eefje Lambrecks (19).
Op 3 september 1996 werden ze in Jumet teruggevonden. Misbruikt en
vermoord. Vader Jean Lambrecks trachtte zijn leven daarna weer op te
pakken, maar is nog altijd op zoek naar antwoord op te veel vragen.
partners Michel Nihoul en Michel Le-
lièvre. Jean was er bij. „Ik logeerde er in
een hotel. Gratis, die gastvrouw had zo
met ons te doen. Daar zat hij, de moor-
denaar van mijn dochter. Heel kalm en
rustig. Veilig achter een kogelvrije glas-
wand. Ik heb hem niet recht in de ogen
gekeken, dat kon ik niet. Aan het eind
mochten alle slachtoffers nog wat zeg-
gen, ik kreeg niets uit mijn keel.”
Dutroux kreeg een levenslange gevan-
genisstraf opgelegd en tien jaar tbs. Mar-
tin moest dertig jaar zitten, Lelièvre vijf-
entwintig en Nihoul vijf jaar.
Lambrecks werkte, tot hij twee jaar
geleden met pensioen ging, in het fami-
liebedrijf dat zijn grootvader oprichtte.
Gebroeders Lambrecks B.V., gespeciali-
seerd in grondwerken en transport. Nu
hij meer tijd heeft, is hij opnieuw in het
oude strafdossier gedoken, samen met
zijn vriendin Els Schreurs, sinds zeven
jaar zijn steun- en toeverlaat.
„Dan vallen dingen op. Zaken die to-
taal niet of te weinig zijn onderzocht in-
dertijd. Dutroux en Lelièvre spreken el-
kaar op zoveel punten tegen, zelfs over
de plek van de ontvoering van Eefje en
An. Zijn ze wel rechtstreeks naar Marci-
nelle gereden? Of gingen ze via Aken,
zoals een tip uit Blankenberge meldde?
Zeker is dat ze na de show van Rostelli
nog zijn gezien achter het Casino daar.
Een slager, Erik Vandamme, zag ze pra-
ten met zijn buurman, de uitbater van
bordeel hotel Brazil. Een van de mede-
werkers was de buurman van Dutroux.
Hoe lang en door wie zijn An en Eefje
misbruikt? Hoe kwamen ze uiteindelijk
in Jumet? Er zijn zoveel vragen. De ho-
mevideo’s van Dutroux, waarop te zien
is hoe hij die kooi in de kelder maakte.
Weken lagen die op het politiebureau,
er was geen apparaat om ze af te spelen.
Wat is er écht met Eefje gebeurd? Wat
waren haar laatste woorden? We zijn er
iedere dag mee bezig, op zoek naar ant-
woorden en de waarheid. Pas als we die
hebben gevonden, is er rust.”
Eind 2010 ruimde Jean zijn kelder op.
Daar stonden al jaren zestien bananen-
dozen met tienduizend kaartjes en brie-
ven. Die kreeg hij vanuit de hele wereld
in de weken nadat Eefje was gevonden.
„Ik heb ze geschonken aan de stad Has-
selt, zo blijven ze als geheel bewaard. Al-
leen Eefjes schoolboeken en haar eerste
brommer, heb ik nog. Daar kon ik geen
afscheid van nemen.”
Lambrecks werd in die dagen een be-
kende Belg, tegen wil en dank. „Toen ik
eind 1996 meeliep in die Witte Mars in
Brussel, klampten mensen me aan, kus-
ten mijn hand. Ik werd vereerd, beang-
stigend. Anderen stortten hun hart uit,
hun eigen ellende. Ik zou wel raad we-
ten, hen moed kunnen inspreken.”
Jaren hield Jean zich vervolgens stil.
Anders dan Paul Marchal, de vader van
An, die weinig momenten onbenut liet
de publiciteit te zoeken en zo met Lam-
brecks in conflict kwam. Tot in de recht-
bank toe. Hij wil er niet veel meer over
kwijt: „Dat is het verleden.”
In 2012 verbrak de Hasseltenaar zijn
stilte. De voorwaardelijke vrijlating van
Michelle Martin was de druppel. Onbe-
grijpelijk en onverteerbaar. „Het gevolg
van die verdwaasde wet uit 2006, waar-
in men de vervroegde vrijlating van ver-
oordeelden opnieuw regelde. Ze kwam
ineens tot het geloof, ging in een kloos-
ter wonen. Bij de Clarissen in Malonne.
Vervolgens zagen wij steeds foto’s in de
krant. Martin aan het winkelen, aan het
uitwaaien in Knokke. Pijnlijk.”
Deze week werd bekend dat Lam-
brecks en Els Schreurs de kinderen van
Martin gaan aanklagen. Ze verwijten de
ex van Dutroux dat die in 2000 de erfe-
nis van haar moeder weigerde en daar-
mee doorgaf aan haar zoons en dochter
om het geld niet aan haar slachtoffers te
hoeven geven. De erfenis betrof een vil-
la, juwelen en 70.000 euro in aandelen.
In 2004 bepaalden de rechters dat de fa-
milie Lambrecks recht had op 179.000
euro smartengeld. Martin heeft hier tot
nu toe ‘enkele tientjes’ van betaald.
Het huis in Marcinelle staat er nog al-
tijd. Er hangt een zeil voor de gevel met
een foto van een vliegerende jongen. In
2013 maakte de gemeente Charleroi, als
nieuwe eigenaar, bekend de woning te
laten slopen. Het is er nog niet van ge-
komen. „Bel maar en ik kom het zelf af-
breken”, biedt Jean aan. De loods in
Jumet is in 1996 al direct gesloopt. Op
de open plek is later een herdenkings-
tuin ingericht voor An en Eefje.
Op tafel ligt een nieuw boek over de
moord op Marianne Vaatstra. Op de ra-
dio klinkt een bericht dat de ontvoerde
Duitse miljonairsdochter Anneli gevon-
den is. Vermoord. „Het gaat maar door.
Wat die ouders nu doormaken, ik kan
het me zo goed voorstellen.”
We rijden van Lambrecks’ huis naar
het centrum van Kuringen, zijn geboor-
tedorp. Hier ligt Eefje begraven. Het gra-
nieten blok waarop haar naam staat, is
onafgewerkt, als symbool voor een niet
voltooid leven. Er staat een tekst op die
zij zelf schreef. Over de lente. Fluitende
kinderen, duiven, een lucht vol blauwe
vrede en een nieuw leven. „Vaak als ik
er kom, liggen er verse bloemen op het
graf. Ik weet niet van wie. Soms zie ik
van verre mensen bij haar steen staan.
Vrienden en vreemden. Zoals die man
die helemaal vanuit de Westhoek op de
motor hierheen reed. Speciaal voor Eef-
je. Dat doet me enorm goed; dat ze ook
door anderen nog niet is vergeten.”
Mijn grootste wens
was kinderen krijgen.
Normaal overleven zij
hun ouders, mij zijn er
al twee afgenomen.
Jean Lambrecks
“
Jean Lam-
brecks en Els
Schreurs.
Links: de
laatste foto
van An en
Eefje (links),
op vakantie
met toneel-
groep Harle-
kijn aan de
Vlaamse kust.
foto Rob
Oostwegel
E9 GO-E08R