Bh291. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
Lêi më ®Çu
Nh÷ng n¨m gÇn ®©y, c«ng cuéc ®æi míi cña ChÝnh phñ víi
viÖc chuyÓn nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung sang c¬ chÕ
thÞ trêng ®· më ra c¬ héi kinh doanh, lµm ¨n lín cho c¸c nhµ ®Çu
t níc ngoµi vµ gãp phÇn ®Èy nhanh tiÕn tr×nh t nh©n ho¸ t¹i ViÖt
Nam. Mét trong nh÷ng vÊn ®Ò ®ang ®îc c¸c doanh nghiÖp
thuéc mäi thµnh phÇn kinh tÕ quan t©m lµ b¶o hiÓm nãi chung
vµ b¶o hiÓm tµi s¶n nãi riªng do vai trß quan träng cña chóng
trong viÖc b¶o toµn vèn, h×nh thµnh t©m lý æn ®Þnh, an t©m
cho ngêi ®îc b¶o hiÓm trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh
doanh.
§©y còng lµ mèi quan t©m lín ®èi víi c¸c doanh nghiÖp b¶o
hiÓm ViÖt Nam, nhÊt lµ tõ khi thÞ trêng b¶o hiÓm ®· chuyÓn tõ
"thÞ trêng cña ngêi b¸n" thµnh "thÞ trêng cña ngêi mua". VÊn
®Ò nghiªn cøu, c¶i tiÕn, ¸p dông vµ triÓn khai c¸c lo¹i h×nh b¶o
hiÓm míi ®ang trë thµnh mét trong nh÷ng chiÕn lîc quan träng
mµ c¸c c«ng ty b¶o hiÓm sö dông ®Ó c¹nh tranh trªn thÞ trêng.
§èi víi nh÷ng c¸n bé b¶o hiÓm còng nh nh÷ng ai ®ang
nghiªn cøu, häc tËp trªn lÜnh vùc nµy, nghiÖp vô B¶o hiÓm Ho¶
ho¹n ®· kh«ng cßn xa l¹. Tuy nhiªn, lµm thÕ nµo ®Ó hiÓu thÊu
®¸o, têng tËn c¬ së lý luËn vµ thùc tÕ triÓn khai lo¹i h×nh nµy
cho phï hîp víi ®iÒu kiÖn ViÖt Nam mµ vÉn ®¸p øng ®îc víi nhu
cÇu ngµy cµng ®a d¹ng vµ phøc t¹p cña c¸c doanh nghiÖp ®ang
lµ c©u hái lín ®Æt ra víi tÊt c¶ c¸c c«ng ty b¶o hiÓm ho¹t ®éng t¹i
ViÖt nam. ChÝnh v× vËy, em ®· chän ®Ò tµi “B¶o hiÓm ho¶
ho¹n thùc tr¹ng- gi¶i ph¸p ®èi víi Tæng C«ng ty B¶o ViÖt “ lµm
néi dung nghiªn cøu.
T¹ Quang TuÊn F4-K36 1
2. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
Môc ®Ých cña ®Ò tµi nh»m tËp hîp, hÖ thèng ho¸ c¸c
nguyªn t¾c lý luËn ®îc ¸p dông chung trong lo¹i h×nh B¶o hiÓm
Ho¶ ho¹n, c¸c ®Æc ®iÓm riªng biÖt cña lo¹i h×nh, còng nh
nh÷ng c«ng t¸c cÇn thiÕt trong viÖc triÓn khai nghiÖp vô. Ngoµi
ra, ®Ò tµi còng dµnh mét phÇn ®Ò cËp ®Õn thùc tÕ t×nh h×nh
triÓn khai nghiÖp vô t¹i Tæng C«ng ty B¶o hiÓm ViÖt Nam -
c«ng ty b¶o hiÓm ®Çu tiªn tiÕn hµnh lo¹i h×nh b¶o hiÓm míi mÎ
nµy trong nh÷ng n¨m võa qua.
Ngoµi phÇn më ®Çu vµ kÕt luËn, b¶n luËn v¨n bao gåm 3
ch¬ng víi nh÷ng néi dung c¬ b¶n sau:
Trong qu¸ tr×nh x©y dùng vµ hoµn thiÖn ®Ò tµi nµy, chóng t«i
®· nhËn ®îc sù gióp ®ì tËn t×nh thiÕt thùc cña ThÇy gi¸o híng
dÉn Th©n Danh Phóc vµ mét sè c¸n bé c«ng t¸c t¹i Phßng B¶o
hiÓm Ho¶ ho¹n vµ Kü ThuËt thuéc Tæng C«ng ty B¶o hiÓm Hµ
Néi. Xin ch©n thµnh bµy tá lßng c¶m ¬n vÒ sù gióp ®ì quý b¸u
®ã.
B¶n chuyªn ®Ò nµy ch¾c ch¾n sÏ kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng
khiÕm khuyÕt trong biªn tËp vµ tr×nh bµy. RÊt mong ®îc sù gãp
ý vµ phª b×nh cña thµy gi¸o vµ c¸c b¹n ®ång nghiÖp.
Sinh viªn thùc hiÖn
T¹ Quang TuÊn
T¹ Quang TuÊn F4-K36 2
3. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
Ch¬ng I
Mét sè c¬ së lý luËn vÒ b¶o hiÓm ho¶ ho¹n trong nÒn kinh
tÕ thÞ trêng
I. Vµi nÐt vÒ lÞnh sö b¶o hiÓm ho¶ ho¹n
HiÖp héi b¶o hiÓm ho¶ ho¹n lÇn ®Çu tiªn ra ®êi trªn thÕ giíi lµ
ë §øc n¨m 1591 mang tªn Feuer Casse. Mét thêi gian ng¾n sau ®ã
xuÊt hiªn thªm vµi C«ng ty n÷a nhng kh«ng ®Ó l¹i dÊu Ên g× lín cho
tíi gi÷a thÕ kû 17. N¨m 1666 ®É xÈy ra mét vô Ho¶ ho¹n khñng
khiÕp ë L«n §«n. Vô Ho¶ ho¹n kÐo dµi n¨m ngµy. Thiªu huû gÇn nh
toµn bé thµnh phè ®· kÝch thÝch sù ra ®êi cña b¶o hiÓm ho¶ ho¹n.
Mét nhµ vËt lý ngêi Anh tªn lµ NICHOLAS BARBEN chuyÓn ngh¹ch
sang lÜnh vùc x©y dùng trong thêi gian x©y dùng l¹i thµnh phè ®·
®ång thêi còng b¾t ®Çu b¶o hiÓm ho¶ ho¹n cho c¸c ng«i nhµ míi
x©y dùng. Ban ®©u «ng ®iÒu khiÓn C«ng ty theo kiÓu C«ng ty t
nh©t nhng sau ®ã n¨m 1680 «ng ®æi thµnh C«ng ty cæ phÇn mang
tªn lµ “ The Fire Office “. Mét sè C«ng ty kh¸c còng theo ®ã ra ®êi
trong ®ã cã Hand in Hand n¨m 1696 vµ Sun Fire Office n¨m 1710.
C«ng ty b¶o hiÓm ®Çu tiªn thµnh c«ng ë Mü lµ C«ng ty b¶o hiÓm t-
¬ng hç, do Benfamir Franklin vµ mét sè thµnh viªn kh¸c s¸ng lËp n¨m
1752, mang tªn lµ The Philadenphia Contributionship chuyªn b¶o
hiÓm Ho¶ ho¹n cho nhµ cöa. C«ng ty b¶o hiÓm cæ phÇn ®Çu tiªn ë
T¹ Quang TuÊn F4-K36 3
4. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
Mü mang tªn lµ The insurance company of Noth America ®îc thµnh
lËp n¨m 1792.
XuÊt ph¸t tõ nhu cÇu thùc tÕ. B¶o hiÓm ho¶ ho¹n ®· ph¸t triÓn m¹nh
mÏ vµ trë thµnh nghiÖp vô truÒn thèng víi phÝ thu hµng n¨m rÊt cao.
ë NhËt, sè phÝ b¶o hiÓm ho¶ ho¹n thu hµng n¨m 1993 lµ 1.017.008
triÖu yªn ( trªn 10 tû ®« la) chiÕm 15,5% doanh thu nghiÖp vô b¶o
hiÓm phÝ nh©n thä.
II . Sù cÇn thiÕt vµ vai trß cña b¶o hiÓm h¶o ho¹n
Ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ngµy cµng ph¸t triÓn th× nhu cÇu
tËp trung vËt t, hµng ho¸ rÊt lín, quy tr×nh c«ng nghÖ ngµy cµng
phøc t¹p vµ nh÷ng lo¹i m¸y mãc hiÖn ®¹i sÏ ®îc phæ biÕn h¬n.
Trong khi ®ã, khoa häc kü thuËt an toµn thêng ®i sau, nguån vèn
sö dông cho c¸c biÖn ph¸p an toµn thêng rÊt thÊp so víi vèn ®Çu t
ph¸t triÓn s¶n xuÊt thªm vµo ®ã ®iÒu kiÖn tù nhiªn ngµy cµng kh¾c
nghiÖt vµ ®· khiÕn cho kh¶ n¨ng x¶y ra rñi ro tai n¹n nhiÒu h¬n so
víi møc ®é thiÖt h¹i vÒ ngêi vµ cña nghiªm trong h¬n.
ChØ tÝnh riªng ho¶ ho¹n mçi n¨m níc ta xÈy ra hµng ngh×n vô Ho¶
ho¹n næ, lµm chÕt hoÆc bÞ th¬ng hµng tr¨m ngêi, thiÖt h¹i vÒ tµi
s¶n hµng chôc tû ®ång. Cã nh÷ng vô Ho¶ ho¹n lµm thiªu huû hµng
tr¨m nãc nhµ, toµn bé khu chî lín hoÆc c¶ mét c¬ së s¶n xuÊt kinh
doanh hµng chôc tû ®ång, lµm cho hµng ngh×n ngêi kh«ng cßn nhµ
ë hµng ngh×n hé kinh doanh ph¶i ®iªu ®øng vi mÊt hÕt toµn bé
hµng ho¸, tiÒn cña , kh«ng cßn chç kinh doanh lµm cho hµng tr¨m
c«ng nh©n kh«ng cßn n¬i lµm viÖc. Sè liÖu thèng kª vÒ ho¶ ho¹n ë
ViÖt Nam cña côc c¶nh s¸t phßng Ho¶ ho¹n ch÷a Ho¶ ho¹n trong 5
n¨m 1998-2003 nh sau:
B¶ng 1_ Ho¶ ho¹n ë ViÖt Nam trong n¨m 1998-2002
N¨m Sè §Þa ®iÓm Nghµnh kinh tÕ ThiÖt h¹i
T¹ Quang TuÊn F4-K36 4
5. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
vô Thµn
h phè
N«n
g
th«n
Nhµ
níc
TË
p
th
Ó
T
nh©
n
Liªn
doan
h
Ch
Õt
Th¬ng
tËt
Tµi
s¶n(tû
®ång)
199
8
949 678 270 273 60 619 4 47 111 40019
199
9
941 657 284 238 39 664 7 65 110 43418
200
0
102
6
670 356 277 44 704 3 127 465 86218
200
1
105
5
750 305 199 27 825 2 88 215 21510
2
200
2
109
1
720 372 226 33 830 5 105 140 92660
VËy lµm thÕ nµo doanh nghiÖp tr¸ch ®îc tæn thÊt b¶o toµn
nguån vèn kinh doanh cña m×nh? Thùc ra nã cßn nhiÒu biªn ph¸p
sö dông nh sö dông c¸c biÖn ph¸p an toµn, thµnh lËp quü dù tr÷ ®Ò
phßng xÈy ra tæn thÊt...Tríc ®©y chóng ta cã mét vµi C«ng ty b¶o
hiÓm ho¶ ho¹n t¹i miÒn Nam trong thêi kú Ph¸p thuéc song sang
n¨m 1975 do c¬ chÕ bao cÊp, nhµ níc ®øng ra bï ®¾p mäi thiÖt h¹i,
b¶o ®¶m tµi chÝnh cho c¸c doanh nghiÖp khi kh«ng may gÆp rñi ro
nªn b¶o hiÓm nãi chung vµ b¶o hiÓm ho¶ ho¹n nãi riªng kh«ng cã
m¶nh ®Êt ph¸t triÓn. Trong ®iÒu kiªn nÒn kinh tÕ chuyÓn sang c¬
chÕ thÞ trêng hiªn nay c¸c doanh nghiÖp ph¶i tù chñ vÒ nguån tµi
chÝnh, tham gia b¶o hiÓm tµi s¶n mµ cô thÓ lµ b¶o hiÓm Ho¶ ho¹n
vÉn lµ ph¬ng ¸n tèi ®a.
Theo quy t¾c b¶o hiÓm Ho¶ ho¹n hiÖn nay vÉn sö dông ë c¸c
C«ng ty b¶o hiÓm trong níc, ngêi tham gia b¶o hiÓm cã thÓ tham
gia ®¨ng ký b¶o hiÓm cho nh÷ng tµi s¶n nh nhµ cña trang thiÕt bÞ
hµng ho¸, nguyªn vËt liÖu cña m×nh...Ngoµi Ho¶ ho¹n lµ rñi ro
T¹ Quang TuÊn F4-K36 5
6. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
chÝnh hä cßn ®¨ng ký cho c¸c rñi ro phô nh næ, gi«ng b·o, ®éng
®Êt níc ch¶y hay rß rØ trµn tõ bÓ chøa ®êng èng hoÆc thiÕt bÞ
ch÷a Ho¶ ho¹n, xe cé hay sóc vËt ®©m vµo....Trong tr¬ng hîp xÈy
ra tæn thÊt, c¸c C«ng ty b¶o hiÓm båi thêng cho nh÷ng thiÖt h¹i trùc
tiÕp tõ c¸c nguyªn nh©n kÓ trªn vµ c¶ nh÷ng chi tiÕt cÇn thiÕt hîp lý
nh»m h¹n chÕ tæn thÊt tµi s¶n ®îc b¶o hiÓm trong vµ ngay khi
chÊy.
Tuy nhiªn Ho¶ ho¹n kh«ng chØ g©y thiÖt h¹i trùc tiÕp ®Õn cho
con ngêi vµ tµi s¶n mµ nã cßn ®Ó l¹i nh÷ng thiÖt h¹i vµ tæn th©t
khæng lå cho c¸c doanh nghiÖp. Trªn thùc tÕ sau khi Ho¶ ho¹n ho¹t
®éng s¶n xuÊt kh«ng thÓ ph¸t triÓn theo kÕ ho¹ch kinh doanh ®Æt
ra, c¸c doanh nghiÖp sÏ mÊt kho¶n lîi nhuËn do nhµ xëng, m¸y mãc
bÞ h h¹i. §Ó tr¸nh bÞ ph¸ s¶n hä ph¶i tiÕn hµnh c¸c biÖn ph¸p kh«i
phôc l¹i s¶n xuÊt. Bªn c¹ch viÖc duy tr× chi tr¶ tiÒn l¬ng cho nh©n
c«ng vµ thanh to¸n c¸c chi phÝ cè ®Þnh nh tiÒn thuª nhµ xëng,
khÊu hao, ®iÖn níc l·i xuÊt ng©n hµng c¸c doanh nghiÖp cßn ph¶i
thuª thªm nh©n viªn lµm viÖc thªm giê ®Ó hoµn tÊt ®¬n ®Æt hµng
tån ®äng...Râ rµng nh÷ng kh¸m ph¸ nµy kh«ng ®îc båi thêng theo
®¬n b¶o hiÓm Ho¶ ho¹n.
§Ó ®¸p øng ®îc c¸c kho¶n chi phÝ trªn, nhiÒu doanh nghiÖp ®·
sö dông c¸c quü dù tr÷, hoÆc vay vèn tõ ng©n hµng vµ c¸c tæ chøc
cho vay kh¸c, song c¸c ph¬ng ph¸p nµy hoµn toµn thô ®éng . Mét
biÖn ph¸p hiÖn nay ®ang kh¼ng ®Þnh tÝnh u viÖt víi c¸c nhµ ®Çu
t níc ngoµi ®ã lµ tham gia b¶o hiÓm gi¸n ®o¹n kinh doanh. Víi lo¹i
h×nh nµy, c¸c doanh nghiÖp kh«ng nh÷ng ®îc båi thêng tµi chÝnh
cho c¸c kho¶n chi phÝ nãi trªn mµ cßn ®îc bï ®¾p phÇn lîi nhuËn
rßng bÞ mÊt m¸t mµ lÏ ra hä ®îc mµ kh«ng bÞ tæn th¬ng. Nh vËy cã
thÓ nãi r»ng b¶o hiÓm ho¶ ho¹n ®· h¹n chÕ tèi thiÓu møc ¶nh hëng
T¹ Quang TuÊn F4-K36 6
7. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
cña c¸c rñi ro tíi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c doanh
nghiÖp.
B»ng viÖc ®ãng gãp mét kho¶n phÝ nhá ( thêng lµ mét phÇn
ngµn gi¸ trÞ cña tµi s¶n) ngêi ®îc b¶o hiÓm cã thÓ ®Çu t tèi ®a vµ
triÖt ®Ó nguån vèn nhµn rçi cho ph¸t triÓn ho¹t ®éng s¶n xuÊt, bëi
hä kh«ng ph¶i trÝch lËp quü dù phßng trêng hîp xÈy ra rñi ro vµ
quan träng h¬n, bªn c¹nh viÖc ®îc båi thêng khi xÈy ra tæn thÊt hä
cã mét t©m lý an t©m khi tiÕn hµnh c«ng viÖc kinh doanh cña
m×nh.
Tham gia b¶o hiÓm c¸c doanh nghiÖp cßn ®îc c¸c C«ng ty t
vÊn vÒ c¸c biÖn ph¸p phßng tr¸ch tæn thÊt, t¨ng cêng biÖn ph¸p
phßng Ho¶ ho¹n ch÷a Ho¶ ho¹n vµ thùc hiÖn chÝnh s¸ch qu¶n lý rñi
ro nh»m ®¶m b¶o sù an toµn cao nhÊt.
Bªn c¹nh viÖc mang l¹i lîi Ých trªn cho c¸c doanh nghiÖp b¶o
hiÓm ho¶ ho¹n còng ®ãng vai trß quan träng trong viÖc æn ®Þnh
vµ ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ. Bêi v× th«ng qua viÖc híng dÉn c¸c
doangh nghiÖp thùc hiÖn nh÷ng biÖn ph¸p an toµn, c¸c C«ng ty b¶o
hiÓm gãp phÇn h¹n chÕ tæn thÊt tai n¹n gióp kh¸ch hµng cña hä cã
®iÒu kiÖn thóc ®Èy më réng s¶n xuÊt nh mong muèn. MÆt kh¸c,
mét phÇn kh«ng nhá kho¶n phÝ thu ®îc tõ lo¹i h×nh nµy ®îc C«ng
ty b¶o hiÓm ®ãng gãp vµo ng©n s¸ch nhµ níc ®Ó chÝnh phñ sö
dông c¸c môc ®Ých x· héi.
III. ViÖc thùc hiÖn b¶o hiÓm ho¶ ho¹n ë ViÖt Nam
ë ViÖt Nam b¶o hiÓm ho¶ ho¹n b¾t ®Çu ®îc thùc hiÖn tõ n¨m
1989 sau khi cã quyÕt ®Þnh sè 06/TCQ§ ngµy 17/1/1989 cña bé tr-
ëng bé tµi chÝnh ban hµnh quy t¾c vÒ b¶o hiÓm ho¶ ho¹n. Sau
mét thêi gian thùc hiÖn ®Ó phï hîp h¬n víi t×nh h×nh thùc tÕ, Bé tµi
chÝnh l¹i cã quyÕt ®Þnh sè 142/TCQ§ ban hµnh quy t¾c vµ biÓu
phÝ míi vµ quyÕt ®Þnh sè 212/TCQ§ ngµy 12/4/1993 ban hµnh
T¹ Quang TuÊn F4-K36 7
8. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
biÓu phÝ vµ b¶o hiÓm ho¶ ho¹n vµ c¸c rñi ro ®Æc biÖt víi c¸c møc
phÝ tèi ®a thay cho biÓu phÝ b¶o hiÓm ho¶ ho¹n theo quyÕt ®Þnh
sè 142/TCQ§.
§Õn nay b¶o hiÓm ho¶ ho¹n ®· ®îc thùc hiÖn trong kh¾p c¶ n-
íc. NÕu nh n¨m 1991 sè ®¬n vÞ ho¶ ho¹n cÊp ra míi chØ cã 413 th×
tíi n¨m 1994 con sè nµy ®· lªn tíi 2000 gi¸ trÞ tµi s¶n n¨m 1991 lµ
1000 tû ®ång th× n¨m 1992 trªn 4000 tû, n¨m 1993 lµ 7000 vµ n¨m
1994 trªn 14000 tû ®å
ng. Sè tiÒn b¶o hiÓm phÝ t¬ng øng cña c¸c n¨m ®ã lµ 4,5 tû, 10,2
tû, 21,3 tû vµ 3902 tû. B¶o viÖt còng ph¶i chi båi thêng thiÖt h¹i
nhiÒu vô Ho¶ ho¹n lín nh C«ng ty giÇy HiÖp Hng trªn 10 tû, C«ng ty
dîc §ång Th¸p 4,5 tû ®ång, chî ®ång xu©n trªn 8 tû ®ång, C«ng ty
s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu s«ng BÐ gÇn 18 tû ®ång...Cã thÓ nãi r»ng
b¶o hiÓm ho¶ ho¹n ®· dÇn dÇn ®i vµo tiÒm thøc cña con ngêi ViÖt
Nam, ®¸p øng ®ßi hái tÊt yÕu cña x· héi vµ ngµy cµng cñng cè
v÷ng ch¾c vÞ trÝ quan träng cña m×nh trong c¬ cÊu chung cña
nghµnh b¶o hiÓm ViÖt Nam.
Tõ khi b¾t ®Çu b¶o hiÓm ho¶ ho¹n tíi nay. Tæng C«ng ty b¶o
hiÓm ViÖt Nam ®· tæ chøc nhiÒu ®ît tËp huÊn nghiÖp vô, ®· lµm
nhiÒu v¨n b¶n tµi liÖu hìng dÉn. Tuy nhiªn sè ngêi trùc tiÕp tham
gia tËp huÊn kh«ng ph¶i lµ nhiÒu, tµi liÖu híng dÉn còng r¶i r¸c,
kh«ng tËp trung h¬n n÷a theo thêi gian b¶n th©n nh÷ng tµi liÖu ®·
ban hµnh trë nªn l¹i l¹c hËu ®ßi hái ph¶i hoµn thiÖn bæ xông thªm.
Ngay c¶ quan ®iÓm biÖn ph¸p thùc hiªn nghiÖp vô còng cã sù
thay ®æi c¨n b¶n. NÕu nh tríc ®©y chóng ta tiÕn hµnh b¶o hiÓm
trong ®iÒu kiªn ®éc quyÒn th× nay hoµn toµn ngîc l¹i chóng ta ph¶i
c¹nh tranh víi nhiÒu ®èi thñ trong vµ ngoµi níc, hiÖu qu¶ kinh doanh
®· trë thµnh thíc ®o quan träng cho ho¹t ®éng cña C«ng ty. §iÒu ®ã
ph¶i ®ßi hái c¸c c¸n bé nghiÖp vô, ngoµi c¸c phÈm chÊt kh¸c cña
T¹ Quang TuÊn F4-K36 8
9. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
ngêi b¸n hµng, ph¶i hÕt søc nhanh nhËy trong viÖc ®a ra c¸c tû lÖ
phÝ cã søc c¹nh tranh nhng ph¶i ®¸p øng ®óng chuÈn mùc quy
®Þnh ®Ó ®¶m b¶o kinh doanh cã l·i vµ ®¸p øng yªu cÇu cña nhµ
nhËn t¸i b¶o hiÓm. §«ng thêi cïng víi viÖc më réng kinh doanh,
chóng ta còng ph¶i chó ý ®Õn viÖc kiÓm so¸t sù tÝch tô rñi ro, nhÊt
lµ c¸c rñi ro thiªn tai nh b·o, lò lôt ®Ó tr¸nh c¸c trêng hîp tån thÊt
hµng lo¹t. Trong viÖc gi¶i quyÕt båi thêng còng ph¶i ®¶m b¶o
chÝnh x¸c, ®óng ®iÒu kiÖn cña ®¬n b¶o hiÓm vµ nhanh chãng
h¬n. MÆt kh¸c ngêi b¶o hiÓm còng ph¶i t¨ng cêng c«ng t¸c qu¶n lý
rui ro, cïng víi kh¸ch hµng lµm tèt c«ng t¸c h¹n chÕ tæn thÊt...
XuÊt ph¸t tõ thùc tÕ ®ã C«ng ty B¶o ViÖt ®· khai th¸c tèt thÞ tr-
êng b¶o hiÓm trong níc vÒ lÜnh vùc b¶o hiÓm ho¶ ho¹n. Do ®ã
nh÷ng n¨m gÇn ®©y doanh sè cña phßng b¶o hiÓm h¶o ho¹n t¨ng
tõ ®ã lµm t¨ng doanh thu cña C«ng ty B¶o ViÖt.
IV. Mét sè kh¸i niÖm c¬ b¶n
1. Rñi ro cã thÓ lùa chän ®Ó b¶o hiÓm
Mçi rñi ro cã thÓ ®îc nªu thµnh tªn riªng. HÇu hÕt c¸c C«ng ty
trªn thÕ giíi ®Òu chÊp nhËn ¸p dông c¸c ph¬ng ph¸p tiªu chuÈn khi
cÊp ®¬n b¶o hiÓm vµ lu tr÷, sö dông sè liÖu c¸c rñi ro nµy ®îc ®a
vµo phô lôc cña “ Quy t¾c b¶o hiÓm ho¶ ho¹n vµ c¸c rñi ro ®Æc
biÖt”.
Dïng ¸p dông mÉu ®¬n b¶o hiÓm ho¶ ho¹n vµ c¸c rñi ro ®Æc
biÖt tiªu chuÈn cña thÞ trêng b¶o hiÓm L«n §«n ( standard Fire and
Special Perils Policy) hay ( Quy t¾c b¶o hiÓm ho¶ ho¹n vµ c¸c rñi ro
®Æc biÖt” cña ViÖt Nam th× rñi ro chÝnh ®îc b¶o hiÓm th× còng lµ
b¶o hiÓm ho¶ ho¹n. Rñi ro A cßn cã rñi ro B- næ, C- m¸y bay vµ...r¬i
vµo, E- næi lo¹n b¹o ®éng d©n sù... ®îc coi lµ c¸c rñi ro phô. C¸c rñi
ro phô ®ã kh«ng ®îc b¶o hiÓm riªng mµ chØ cã thÓ b¶o hiÓm cïng
víi rñi ro ho¶ ho¹n. C¸c rñi ro phô ®ã còng kh«ng ®îc b¶o hiÓm mét
T¹ Quang TuÊn F4-K36 9
10. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
c¸ch tù ®éng mµ chØ ®îc b¶o hiÓm khi kh¸ch hµng yªu cÇu víi ®iÒu
kiÖn ph¶i ®ãng thªm phÝ vµ ph¶i ®îc ghi râ trong giÊy yªu cÇu vµ
giÊy chøng nhËn b¶o hiÓm.
Díi ®©y chóng ta sÏ xem xÐt mét sè rñi ro c¬ b¶n dÔ g©y hiÓu
lÇm cßn c¸c rñi ro kh¸c th× hiÓu theo tªn gäi cña chóng
Ho¶ ho¹n
Rñi ro nµy thùc chÊt bao gåm 3 phÇn: Ho¶ ho¹n , sÐt vµ næ.
• Ho¶ ho¹n : Trong ®¬n b¶o hiÓm Ho¶ ho¹n tiªu chuÈn kh«ng
®Þnh nghÜa râ thÕ nµo lµ ho¶ ho¹n v× ngêi ta hiÓu nã theo
nghÜa th«ng dông nghÜa lµ sÏ ®îc coi lµ ho¶ ho¹n nÕu cã ®ñ
3 yÕu tè sau ®©y
- Ph¶i thùc sù cã ph¸t löa
- Löa ®ã kh«ng ph¶i lµ löa chuyªn dïng
- VÒ vËt chÊt ®¸m löa ph¶i bÊt ngê ngÉu nhiªn víi ngêi ®îc b¶o
hiÓm chø kh«ng ph¶i lµ cè ý cã chñ ®Þnh cña hä hoÆc ®ång
lo· cña hä. Tuy nhiªn ho¶ ho¹n ®îc xÈy ra do bÊt cÈn cña ngêi
®îc b¶o hiÓm vÉn thuéc ph¹m vi ®îc båi thêng.
Khi cã ®Çy ®ñ 3 yÕu tè trªn vµ co thiÖt h¹i vÒ vËt chÊt do
nh÷ng nguyªn nh©n ®îc coi lµ hîp lý g©y ra nh÷ng thiÖt h¹i ®ã ®îc
båi thêng dï cho lµ bÞ Ho¶ ho¹n.
MÆc dï kh«ng ®îc nªu râ trong ®¬n b¶o hiÓm nhng thiÖt h¹i do
ho¶ ho¹n ë ®©y bao gåm cã:
- ThiÖt h¹i do khãi mµ nguån löa g©y ra thuéc ph¹m vi thuéc
tr¸ch nhiÖm b¶o hiÓm
- ThiÖt h¹i do níc dïng ®Ó chøa Ho¶ ho¹n
- ThiÖt h¹i do ph¸ rì ®Ó ng¨n chÆn Ho¶ ho¹n lan
- ThiÖt h¹i do viÖc thùc hiÖn nhiÖm vô ch÷© Ho¶ ho¹n
- ThiÖt h¹i mµ ngêi ®îc b¶o hiÓm ph¶i g¸nh chÞu do viÖc b¶o
vÖ tµi s¶n vµ kiÓm so¸t sù ph¸t triÓn cña ngän löa.
T¹ Quang TuÊn F4-K36 10
11. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
Tuy vËy ho¶ ho¹n ë ®©y lo¹i trõ:
- Næ ro ¶nh hëng cña ho¹ ho¹n
- §éng ®Êt ngÇm
- Tµi s¶n bÞ ph¸ huû hay h háng do
+ Do bÞ lªn men hoÆc to¶ nhiÖt
+Qu¸ tr×nh sö lý b»ng nhiÖt
ViÖc lo¹i trõ nµy nh»m thèng nhÊt kh¸i niÖm ho¶ ho¹n ®îc dïng
trong toµn bé ®în vÞ b¶o hiÓm b»ng nh÷ng rñi ro phô riªng biÖt
• Næ : Theo rñi ro ho¶ ho¹n, ph¹m vi b¶o hiÓm bao gåm:
C¸c tr¬ng hîp ho¶ ho¹n do næ ngÉu nhiªn ®îc b¶o hiÓm nh vËy
ë ®©y chØ cã nh÷ng thiÖt h¹i do næ mµ kh«ng g©y Ho¶ ho¹n vÊn
®Ò cßn l¹i lµ:
- Tæn thÊt vµ thiÖt h¹i do næ nhng kh«ng g©y chay th× kh«ng
®îc båi thêng trõ tr¬ng hîp næ nåi kh¬i khÝ phôc vô cho sinh
ho¹t, víi ®iÒu kiÖn vô næ ®ã kh«ng ph¶i do c¸c nguyªn nh©n
bÞ lo¹i trõ
- Tæn thÊt do chay xuÊt ph¸t tõ næ th× ®îc båi thêng víi ®iÒu
kiÖn lµ sù næ kh«ng ph¶i do c¸c nguyªn nh©n bÞ lo¹i trõ
- Tæn thÊt hoÆc thiÖt h¹i do næ xuÊt ph¸t tõ Ho¶ ho¹n: ThiÖt
h¹i ban ®Çu do Ho¶ ho¹n ®îc båi thêng nhng nh÷ng tæn thÊt
do hËu qu¶ cña næ th× kh«ng
• SÐt : Theo kh¸i niÖm th«ng thêng ®îc ¸p dông trong ®¬n b¶o
hiÓm lµ ngêi ®îc b¶o hiÓm sÏ ®îc båi thêng khi tµi s¶n bÞ ph¸
huû trùc tiÕp do sÐt hoÆc bÞ sÐt ®¸nh g©y Ho¶ ho¹n. Tuy
nhiªn, còng theo kh¸i niÖm th«ng thêng th× sÐt ®¸nh mµ
kh«ng ph¸t löa hoÆc kh«nng pha huû trùc tiÕp tµi s¶n th×
kh«ng thuéc ph¹m vi tr¸ch nhiÖm båi thêng.
T¹ Quang TuÊn F4-K36 11
12. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
ë ®©y cÇn lu ý trõ khi trõ khi tia sÐt ph¸ huû trùc tiÕp c¸c thiÕt bÞ
®iÖn ®îc båi thêng, cßn tia sÐt lµm thay ®æi dßng ®iÖn dÉn tíi
thiÖt h¹i cho thiÕt bÞ ®iÖn th× kh«ng ®îc båi thêng.
2. Côm rñi ro
Mét nhãm nh÷ng ng«i nhµ hoÆc kho tµng ngoµi trêi ë liÒn kÒ
nhau trong mét khu vùc, t¸ch biÖt víi nh÷ng ng«i nhµ kho tµng
ngoµi trêi kh¸c vÒ kh«ng gian
C¸c ng«i nhµ hoÆc kho tµng ngoµi têi ®îc coi lµ t¸ch biÖt nhau
vÒ kh«ng gian nÕu kho¶ng c¸ch gi÷a chóng lµ kho¶ng c¸ch tèi
thiÓu. Kho¶ng c¸ch tèi thiÓu lµ kho¶ng c¸ch tÝnh b»ng chiÒu cao
cña ng«i nhµ cao nhÊt hoÆc vît qu¸ 20m nÕu tµi s¶n lµ lo¹i dÔ
Ho¶ ho¹n vµ qua 10m nÕu tµi s¶n lµ lo¹i kh«ng Ho¶ ho¹n hoÆc
khã Ho¶ ho¹n. Kho¶ng c¸ch trªn 20m ®îc coi lµ t¸ch biÖt vÒ
kh«ng gian.
3. §¬n vÞ rñi ro
Mét sè ng«i nhµ, bé phËn cña nhµ kho ngoµi trêi liÒn nhau nh-
ng t¸ch biÖt víi c¸c ng«i nhµ, bé phËn nhµ kho ngoµi trêi kh¸c vÒ
kh«ng gian hoÆc cÊu tróc.
§¬n vÞ rñi ro ®îc coi lµ t¸ch biÖt vÒ kh«ng gian khi kho¶ng c¸ch
gi÷a c¸c ng«i nhµ hoÆc kho ngoµi trêi b»ng vËt liÖu kh«ng Ho¶
ho¹n ®¶m b¶o 10m.
§èi víi kho ngoµi trêi b»ng vËt liÖu dÔ Ho¶ ho¹n, kho¶n c¸ch ®ã
ph¶i ®¶m b¶o 20.
§¬n vÞ rñi ro ®îc coi lµ c¸ch biÖt vÒ mÆt cÊu tróc nÕu c¸c ng«i
nhµ bé phËn nhµ hoÆc kho ®îc ng¨n b»ng têng chèng Ho¶ ho¹n.
Phong ®îc ng¨n c¸ch chèng Ho¶ ho¹n nÕu:
- Kh«ng lín h¬n 10% diÖn tÝch cã tÇng b»ng phßng ®ã
- §îc ng¨n c¾t b»ng têng ch«ng Ho¶ ho¹n
- TrÇn lµm b»ng vËt liÖu kh«ng Ho¶ ho¹n.
T¹ Quang TuÊn F4-K36 12
13. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
4.T¬ng ng¨n Ho¶ ho¹n.
Lµ têng ng¨n Ho¶ ho¹n ®Ó chia ng«i nhµ hoÆc kho ngoµi trêi
thµnh nhiÒu ®¬n vÞ rñi ro
§Æc ®iÓm x©y dùng cña têng ng¨n Ho¶ ho¹n:
- têng ng¨n Ho¶ ho¹n ph¶i cã giíi h¹n chiu löa Ýt nhÊt 90 ®é
- Ph¶i ®îc x©y kÝn c¸c tÇng vµ kh«ng ®îc so le nhau
- NÕu m¸i nhµ lµ lo¹i khã Ho¶ ho¹n th× têng ng¨n Ho¶ ho¹n ph¶i
c¸ch m¸i nhµ Ýt nhÊt lµ 30m
- NÕu cã c¸c cÊu kiÖn kh¸c n»m trong têng ng¨n Ho¶ ho¹n
ph©n ®é dÇy cßn l¹i còng ph¶i ®¶m b¶o giíi h¹n chÞu löa tèi
thiÕu
- Kh«ng ®îc ®Ó vËt liÖu cÊu kiÖn dÔ Ho¶ ho¹n v¾t nganh qua
têng ng¨n Ho¶ ho¹n.
- Têng ng¨n Ho¶ ho¹n ph¶i x©y c¸ch nh÷ng lç hë trªn m¸i Ýt nhÊt
5m.
V. §¸nh gi¸ rñi ro
§¸nh gi¸ rñi ro lµ mét trong nh÷ng nhiÖm vô hÕt søc quan träng
trong c«ng t¸c qu¶n lý rñi ro. Cã lµm tèt c«ng c«ng viÖc ®¸nh gi¸ rñi
ro th× míi cã thÓ thùc hiÖn ®ù¬c c«ng t¸c qu¶n lý rñi ro. §èi víi ngêi
khai th¸c b¶o hiÓm viÖc ®¸nh gi¸ rñi ro sÏ gióp hä quyÕt ®Þnh cã
nhËn b¶o hiÓm hay kh«ng, møc phÝ bao nhiªu. Tµi liÖu vÒ ®Þnh
gi¸ rñi ro coi nh b¸o c¸o cña hä trong hå s¬ vÒ kh¸ch hµng, nã còng
lµ tµi liÖu ®Ó b¸o c¸o cho c¸c nhµ nhËn b¶o hiÓm vµ còng lµ c¬ së
®èi chiÕu khi gi¶i quyÕt båi thêng.
NÕu viÖc ®iÒu tra ®¸nh gi¸ rñi ro ®îc thùc hÞªn mét c¸ch ®Çy
®ñ, kü lìng, kÕt hîp víi b¶ng hìng dÉn tÝnh phÝ hoÆc sö dông ch-
¬ng tr×nh tÝnh phÝ b¶o hiÓm trªn m¸y vi tÝnh, c¸n bé khai th¸c hoµn
toµn cã thÓ tÝnh to¸n ngay ®îc mét c¸ch chÝnh x¸c tû lÖ phÝ. §iÒu
T¹ Quang TuÊn F4-K36 13
14. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
nµy gióp cho viÖc chñ ®éng, nhanh chãng trong khai th¸c, tr¸ch ®îc
t×nh tr¹ng ph¶i tham kh¶o, hái han, tèn kÐm mÊt thêi giê.
T¹ Quang TuÊn F4-K36 14
15. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
Ch¬ng II
T×nh h×nh triÓn khai nghiÖp vô b¶o hiÓm
Ho¶ ho¹n t¹i B¶o ViÖt
I. ThÞ trêng b¶o hiÓm ViÖt Nam - Sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña
nghiÖp vô b¶o hiÓm Ho¶ ho¹n
Tæng C«ng ty b¶o hiÓm ViÖt Nam ( gäi t¾t lµ B¶o ViÖt ) ®îc
thµnh lËp tõ ngµy 15.1.1965 theo QuyÕt ®Þnh sè 179/CP ngµy
17.12.1964 cña Thñ tíng ChÝnh phñ, lµ doanh nghiÖp nhµ níc duy
nhÊt ho¹t ®éng kinh doanh dÞch vô b¶o hiÓm. B¶o ViÖt cã nhiÖm
vô thµnh lËp quü dù tr÷ b¶o hiÓm tõ sù ®ãng gãp, tham gia b¶o
hiÓm cña c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh.
Tõ n¨m 1981, B¶o ViÖt ®· thµnh lËp c¸c c«ng ty chi nh¸nh ë
c¸c tØnh, ®Þa ph¬ng ®Ó tiÕn hµnh c¸c dÞnh vô b¶o hiÓm. Ho¹t
®éng cña c¸c chi nh¸nh kh«ng nh÷ng gióp B¶o ViÖt triÓn khai b¶o
hiÓm trªn ph¹m vi c¶ níc mµ cßn h×nh thµnh mét m¹nh líi ®¶m b¶o
an toµn tµi chÝnh cho toµn bé ngêi ®îc b¶o hiÓm.
Trong h¬n 30 n¨m qua, ë ViÖt nam tõ "b¶o hiÓm " ®ång
nghÜa víi "B¶o ViÖt " vµ ngîc l¹i lóc nµo ngêi ta còng nghÜ r»ng chØ
duy nhÊt cã mét c«ng ty b¶o hiÓm ho¹t ®éng trªn l·nh thæ ViÖt
Nam. §iÒu ®ã cã lý do cña nã. Ngoµi sù hiÖn diÖn vµ ®ãng gãp
cña B¶o ViÖt ®èi víi nÒn kinh tÕ, x· héi vµ víi mçi gia ®×nh, trong
suèt thêi gian qua kh«ng thÊy nãi ®Õn mét tªn c«ng ty b¶o hiÓm
nµo kh¸c.Víi ®êng lèi më cña cña nhµ níc, trong c¬ chÕ thÞ trêngth×
viÖc Nhµ níc déc quyÒn trong lÜnh vùc b¶o hiÓm ( kÓ c¶ trªn danh
nghÜa) lµ ®iÒu khã cã thÓ chÊp nhËn. ChÝnh v× thÕ nªn ngµy 18-
12-1993 NghÞ ®Þnh 100/CP cña ChÝnh Phñ ®· ra ®êi cho phÐp
c¸c doanh nghiÖp trong níc còng nh níc ngoµi ®îc thµnh lËp c¸c
T¹ Quang TuÊn F4-K36 15
16. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
c«ng ty b¶o hiÓm, t¸i b¶o hiÓm, m«i giíi b¶o hiÓm, më chi nh¸nh
c«ng ty níc ngoµi t¹i ViÖt Nam.
T¹i B¶o ViÖt, c¸c nghiÖp vô b¶o hiÓm nh b¶o hiÓm th©n tµu,
b¶o hiÓm hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu, b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù
chñ tµu... ®· ®îc tiÕn hµnh tõ l©u vµ ®· trë thµnh nh÷ng nghiÖp vô
b¶o hiÓm truyÒn thèng. Song ®Õn n¨m 1989, B¶o ViÖt míi chÝnh
thøc triÓn khai b¶o hiÓm Ho¶ ho¹n theo QuyÕt ®Þnh 06/TCQ§ cña
Bé Tµi chÝnh.
N¨m 1990, trªn c¶ níc ®· cã 16 c«ng ty b¶o hiÓm tiÕn hµnh
nghiÖp vô nµy. Tuy nhiªn nh×n chung míi chØ b¶o hiÓm cho c¸c
nghµnh x¨ng, dÇu cßn l¹i phÇn lín c¸c tµi s¶n, c¸c nhµ m¸y, xÝ
nghiÖp, c«ng xëng, hÖ thèng kh¸ch s¹n tõ Nam ra B¾c... trÞ gi¸
nhiÒu tû ®ång vÉn cha ®îc b¶o hiÓm. Cã nhiÒu nguyªn nh©n c¶
chñ quan lÉn kh¸ch quan dÉn ®Õn viÖc ngµnh b¶o hiÓm cha triÓn
khai ®îc toµn diÖn. Nguyªn nh©n c¬ b¶n lµ chóng ta ®· qu¸ quen víi
c¬ chÕ bao cÊp, Ho¶ ho¹n vµ rñi ro x¶y ra ®· cã Nhµ níc bï ®¾p
thiÖt h¹i cßn c¸c doanh nghiÖp thuéc c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c
th× cha cã thãi quen tham gia b¶o hiÓm tµi s¶n. Bªn c¹nh ®ã vÒ chñ
quan, c«ng t¸c tuyªn truyÒn, vËn ®éng thu hót kh¸ch hµnh cña
nghµnh b¶o hiÓm cßn nhiÒu h¹n chÕ.
Sau mét n¨m thùc hiÖn, mét yªu cÇu cÊp b¸ch ®îc ®Æt ra lµ
ph¶i cã quy ®Þnh chung híng dÉn vÒ b¶o hiÓm Ho¶ ho¹n. V× vËy
ngµy 2. 5.1991, B¶o ViÖt ®· ban hµnh Quy t¾c b¶o hiÓm ho¶ ho¹n
vµ c¸c rñi ro ®Æc biÖt ¸p dông trªn c¶ níc. NghiÖp vô nµy ngµy
cµng kh¼ng ®Þnh ®îc vÞ trÝ quan träng cña nã ®Æc biÖt lµ sau
khi Héi ®ång bé trëng ra quyÕt ®Þnh sè 332/ H§BT ngµy 23. 10
1991 vÒ viÖc b¶o toµn, ph¸t triÓn vèn kinh doanh ®èi víi doanh
nghiÖp nhµ níc. Bªn c¹nh ®ã, th«ng t sè 82/TC/CN híng dÉn cô thÓ
viÖc thùc hiÖn quyÕt ®Þnh trªn cña H§BT : "... §Ó tr¸nh c¸c trêng
T¹ Quang TuÊn F4-K36 16
17. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
hîp kh«ng b¶o toµn ®îc vèn do nguyªn nh©n kh¸ch quan nh thiªn tai,
rñi ro trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh... tr¸nh c¸c trêng hîp ph¶i
xö lý gi¶m vèn vµ ®a lç vµo doanh nghiÖp, c¸c doanh nghiÖp cÇn
ph¶i mua b¶o hiÓm tµi s¶n ®Ó t¹o nguån bï ®¾p cho c¸c thiÖt h¹i
®ã t¹i c¸c c«ng ty b¶o hiÓm ViÖt nam. Kho¶n chi vÒ b¶o hiÓm ®îc
h¹ch vµo gi¸ thµnh hoÆc chi phÝ lu th«ng cña doanh nghiÖp. Nhµ
níc sÏ kh«ng cho ghi gi¶m vèn trong trêng hîp tµi s¶n bÞ tæn thÊt v×
nh÷ng rñi ro mµ c«ng ty b¶o hiÓm trong níc triÓn khai lo¹i h×nh b¶o
hiÓm t¬ng øng...".
II C¸c ho¹t ®éng trong b¶o hiÓm ho¶ ho¹n
Còng gièng nh bÊt cø mét nghiÖp vô b¶o hiÓm nµo, nghiÖp
vô b¶o hiÓm Ho¶ ho¹n gåm c¸c bíc c¬ b¶n sau :
- Khai th¸c
- Gi¸m ®Þnh
- Båi thêng
- H¹n chÕ tæn thÊt
C¸c bíc nµy cã mèi liªn hÖ rÊt chÆt chÏ víi nhau. KÕt qu¶ cña
bíc nµy ¶nh hëng trùc tiÕp tíi kÕt qu¶ cña c¸c bíc tiÕp sau nã vµ lµm
thµnh mét chu tr×nh ho¹t ®éng cña mét nghiÖp vô.
1. C«ng t¸c khai th¸c b¶o hiÓm
§©y lµ bíc ®Çu tiªn vµ kh«ng thÓ thiªó trong nghiÖp vô b¶o
hiÓm. C«ng t¸c khai th¸c ®ãng mét vai trß quyÕt ®Þnh trong sù ph¸t
triÓn mét c«ng ty. Kh¸ch hµng sÏ kh«ng mua b¶o hiÓm nÕu hä
kh«ng biÕt r»ng mua b¶o hiÓm hä sÏ ®îc lîi g×. Do ®ã mµ c«ng
viÖc tuyªn truyÒn, qu¶ng c¸o trong bíc nµy lµ cÇn thiÕt vµ nã cµng
trë nªn ®Æc biÖt quan träng ®åi víi nghiÖp vô b¶o hiÓm Ho¶ ho¹n -
nghiÖp vô mµ cha cã tËp qu¸n ë níc ta
1.1 Tuyªn truyÒn, qu¶ng c¸o, chñ ®éng tiÕp cËn kh¸ch hµng
T¹ Quang TuÊn F4-K36 17
18. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
Hµng n¨m B¶o ViÖt kÕt hîp víi c¸c c¬ quan, ban ngµnh cã liªn
quan nh : c¶nh s¸t PCCC, ®µi truyÒn thanh, truyÒn h×nh, b¸o chÝ,
c¸c Bé, nghµnh ®Ó tuyªn truyÒn vÒ ý nghÜa, t¸c dông cña b¶o
hiÓm Ho¶ ho¹n. Qua ®ã míi cã thÓ thuyÕt phôc ®îc kh¸ch hµng
mua b¶o hiÓm.
MÆt kh¸c, c«ng ty cö c¸n bé xuèng tõng xÝ nghiÖp, ®¬n vÞ
kinh doanh ®Ó gi¶i thÝch, vËn ®éng mua b¶o hiÓm chø kh«ng thô
®éng ngåi chê kh¸ch hµng hoÆc chØ göi c¸c c«ng v¨n, quy t¾c cho
hä tr¶ lêi v× kh¸ch hµng rÊt ng¹i ®äc. Mét phÇn v× khã hiÓu, mét
phÇn v× kh«ng nhËn thøc ®îc hÕt ý nghÜa, t¸c dông cña b¶o hiÓm.
C¸n bé b¶o hiÓm cÇn chñ ®éng ®Õn gÆp kh¸ch hµng, cïng
hä ®i th¨m c¬ së s¶n xuÊt, nghiªn cøu quy tr×nh s¶n xuÊt cña hä...,
chØ cho hä thÊy nh÷ng rñi ro mµ hä cã thÓ gÆp ph¶i vµ nh÷ng hËu
qu¶ cña nã. C¸n bé b¶o hiÓm gi¶i thÝch râ cho kh¸ch hµng khi tham
gia b¶o hiÓm hä ®îc g× vµ mÊt g×, íc tÝnh sè phÝ mµ hä ph¶i tr¶,
gi¶i ®¸p nh÷ng vÊn ®Ò mµ hä cßn th¾c m¾c, cha hiÓu râ, g©y cho
hä lßng tin vµ nhu cÇu tham gia b¶o hiÓm. Kinh nghiÖm cho thÊy
r»ng, híng tuyªn truyÒn vËn ®éng nªn tËp trung vµo nh÷ng ®èi tîng
"¨n nªn lµm ra ", cã cña ¨n cña ®Ó. V× thÕ, B¶o ViÖt ®· chó ý ®Õn
c¸c ®¬n vÞ, doanh nghiÖp lín cã kh¶ n¨ng tµi chÝnh khai th¸c nh :
C«ng ty liªn doanh vÒ c¸c thiÕt bÞ viÔn th«ng COMVIK ®· mua b¶o
hiÓm víi sè tiÕn b¶o hiÓm lµ 19000000 $, møc phÝ lµ 47500 $ ;
c«ng ty liªn doanh INDOCHINA CERAMIC s¶n xuÊt vËt liÖu x©y
dùng, trang thiÕt bÞ néi thÊt ®· mua víi sè tiÒn b¶o hiÓm lµ
12250000 $, møc phÝ lµ 20825 $.
§Ó t×m ra c¸c doanh nghiÖp "¨n nªn lµm ra" kh«ng ph¶i lµ khã,
c¸n bé khai th¸c nªn chó ý theo dâi qu¶ng c¸o trªn c¸c ph¬ng tiÖn
th«ng tin ®¹i chóng (b¸o chÝ, ph¸t thanh, truyÒn h×nh...) ®ång thêi
T¹ Quang TuÊn F4-K36 18
19. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
ph¶i cã sù phèi hîp víi c¸c ng©n hµng, c¬ quan kh¸c ®Ó n¾m b¾t ®-
îc ®èi tîng.
1.2 §¸nh gi¸ rñi ro
C«ng t¸c ®¸nh gi¸ rñi ro ®îc tiÕn hµnh sau khi kh¸ch hµng göi
giÊy yªu cÇu b¶o hiÓm víi môc ®Ých gi¸ chÝnh x¸c c¸c rñi ro cã thÓ
x¶y ra víi c¸c ®èi tîng b¶o hiÓm. Qua ®ã x¸c ®Þnh tû lÖ phÝ b¶o
hiÓm thÝch hîp t¬ng øng víi c¸c rñi ro mµ c«ng ty b¶o hiÓm nhËn
b¶o hiÓm.
§Ó cã c¬ së ®¸ng gi¸ ®óng rñi ro, th«ng thêng c«ng ty b¶o
hiÓm sÏ göi cho kh¸ch hµng b¶n phiÕu ®iÒu tra c¸c rñi ro (b¶ng c©u
hái). Qua phÇn tr¶ lêi kh¸ch hµng trong phiÕu ®iÒu tra, c¸c c«ng ty
b¶o hiÓm sÏ x¸c ®Þnh ®îc bËc chÞu löa cña c«ng tr×nh, lo¹i PCCC
(c¸c thiÕt bÞ PCCC ®îc trang bÞ, ®éi cøu ho¶, b¶o vÖ... ), h¹ng s¶n
xuÊt (víi ®¬n vÞ s¶n xuÊt), lo¹i kinh doanh dÞch vô ( víi ®¬n vÞ kinh
doanh dÞch vô ), møc ®é nguy hiÓm víi c¸c tµi s¶n ®Ó trong kho,
cöa hµng, tõ ®ã x¸c ®Þnh møc phÝ thÝch hîp.
Tuy nhiªn trªn thùc tÕ, ®Ó ®¶m b¶o sù chÝnh x¸c, trung thùc
khi ®¸nh gi¸ rñi ro, ngoµi viÖc göi phiÕu ®iÒu tra rñi ro, c¸c c¸n bé
khai th¸c b¶o hiÓm sÏ ®Õn lµm viÖc trùc tiÕp víi kh¸ch hµng, nghiªn
cøu vµ kh¶o s¸t thùc tÕ kü h¬n, híng dÉn kh¸ch hµng tr¶ lêi c¸c c©u
hái trong phiÕu ®iÒu tra, cïng céng t¸c víi c¶nh s¸t PCCC ®¸nh gi¸
thùc tÕ vÒ c«ng t¸c PCCC, ph¬ng tiÖn chuyªn m«n (kh¸ch hµng
cÇn nh÷ng ph¬ng tiÖn PCCC nµo, bè trÝ ë ®©u, víi sè lîng lµ bao
nhiªu...). Cuèi cïng trªn c¬ së ®¸nh gi¸ rñi ro, c¸n bé khai th¸c sÏ tho¶
thu©n víi kh¸ch hµng vÒ tû lÖ phÝ sÏ ¸p dông.
Nh vËy c«ng t¸c ®¸nh gi¸ rñi ro cã ý nghÜa v« cïng quan träng.
Nã yªu cÇu c¸n bé b¶o hiÓm kh«ng nh÷ng ph¶i giái chuyªn m«n mµ
cßn ph¶i cã sù n¨ng ®éng, tËn t×nh vµ cÈn thËn.Trong b¶o hiÓm
T¹ Quang TuÊn F4-K36 19
20. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
Ho¶ ho¹n, kh©u ®¸nh gi¸ rñi ro lµ kh©u quyÕt ®Þnh trong viÖc cÊp
®¬n b¶o hiÓm còng nh viÖc ®a ra møc phÝ phï hîp.
1.3 CÊp giÊy chøng nhËn b¶o hiÓm (®¬n b¶o hiÓm)
§èi víi nghiÖp vô b¶o hiÓm Ho¶ ho¹n, c«ng ty b¶o hiÎm sÏ cÊp
giÊy chøng nhËn b¶o hiÓm cho kh¸ch hµng sau khi hä ®· chÊp
nhËn møc phÝ. GiÊy chøng nhËn b¶o hiÓm Ho¶ ho¹n bao gåm :
- Sè ®¬n b¶o hiÓm
- Tªn, ®Þa chØ ngêi ®îc b¶o hiÓm
- Ngµnh s¶n xuÊt kinh doanh
- Nh÷ng rñi ro ®îc b¶o hiÓm
- Tµi s¶n dîc b¶o hiÓm
- Tæng gi¸ trÞ tµi s¶n
- Sè tiÒn b¶o hiÓm
- Chi phÝ dän dÑp hiÖn trêng
- Møc miÔn thêng
- Thêi h¹n b¶o hiÓm
- PhÝ b¶o hiÓm c¶ n¨m
Th«ng thêng tµi s¶n ®îc b¶o hiÓm cña kh¸ch hµng cã nhiÒu
lo¹i kh«ng thÓ hiÖn ®îc chi tiÕt trong GiÊy yªu cÇu b¶o hiÓm . V×
vËy, kÌm theo GiÊy chøng nhËn b¶o hiÓm cßn cã b¶n danh môc tµi
s¶n. B¶n nµy ®îc coi nh mét bé phËn cña GiÊy chøng nhËn b¶o
hiÓm vµ cã gi¸ trÞ ph¸p lý, nã thÓ hiÖn tõng h¹ng môc tµi s¶n, sè l-
îng, ®¬n gi¸, gi¸ trÞ, sè tiÒn b¶o hiÓm cña tõng lo¹i ®ã :
GiÊy chøng nhËn b¶o hiÓm cÇn ®îc lËp thµnh bèn b¶n : Mét
b¶n trao cho kh¸ch hµng, mét b¶n cho tµi vô, mét b¶n lu vµ mét b¶n
cho Tæng c«ng ty.HiÖn nay B¶o ViÖt còng quy ®Þnh ph¹m vi møc
ph©n cÊp khai th¸c cho tõng c«ng ty. NÕu ®èi tîng b¶o hiÓm cã sè
tiÒn b¶o hiÓm trong ph¹m vi ®ã th× c«ng ty chØ cÇn göi mét b¶n
giÊy chøng nhËn. NÕu vît qu¸ møc ph©n cÊp, tríc khi cÊp giÊy
T¹ Quang TuÊn F4-K36 20
21. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
chøng nhËn cho kh¸ch hµng, c¸c c«ng ty cÇn göi hå s¬ cho Tæng
c«ng ty xem xÐt vµ quyÕt ®Þnh.
1.4 Bæ sung tµi s¶n ®îc b¶o hiÓm vµ theo dâi t×nh h×nh thu phÝ
Trªn thùc tÕ, cã nhiÒu kh¸ch hµng yªu cÇu söa ®æi, bæ sung
tµi s¶n ®îc b¶o hiÓm sau khi ®· ®îc cÊp giÊy chøng nhËn b¶o
hiÓm. C¸c c«ng ty cÇn xem xÐt kü yªu cÇu thay ®æi nh : gi¸ trÞ b¶o
hiÓm, c¸c yÕu tè ¶nh hëng ®Õn tû lÖ phÝ ®Ó tõ ®ã tÝnh to¸n,
®iÒu chØnh l¹i tû lÖ phÝ, phÝ b¶o hiÓm cho thÝch hîp. B¶n bæ
sung söa ®æi còng ®îc lËp thµnh bèn b¶n trao cho c¸c bé phËn nãi
trªn.
Ngoµi ra c¸c c¸n bé khai th¸c còng cÇn ®Þnh kú xuèng th¨m
c¸c ®èi tîng b¶o hiÓm, kiÓm tra c¸c c«ng t¸c PCCC, nªu ra c¸c ®Ò
xuÊt ®Ó t¨ng cêng c«ng t¸c nµy. §ång thêi ph¶i phèi hîp víi c¸c bé
phËn tµi vô ®Ó theo dâi viÖc ®ãng phÝ cña kh¸ch hµng, nh¾c nhë
hä t¸i tôc b¶o hiÓm khi thêi h¹n b¶o hiÓm s¾p hÕt.
1.5 Hoa hång
Trong c«ng t¸c khai th¸c kh«ng thÓ kh«ng nãi ®Õn vÊn ®Ò
hoa hång. §©y lµ mét kho¶n chi ®îc tÝnh theo tû lÖ phÇn tr¨m so víi
sè phÝ b¶o hiÓm. Kho¶n hoa hång nµy, c«ng ty tr¶ cho ngêi trùc
tiÕp ®øng ra tham gia b¶o hiÓm hoÆc tr¶ cho ngêi m«i giíi nh»m
®éng viªn khuyÕn khÝch hä nhiÖt t×nh c«ng t¸c, thu hót thªm nhiÒu
kh¸ch hµng tham gia b¶o hiÓm. §©y còng lµ mét h×nh thøc t¹o dùng
mèi quan hÖ l©u dµi víi kh¸ch hµng.Tõ n¨m 1995, ®Ó t¹o tÝnh chñ
®éng, linh ho¹t trong ho¹t ®éng, kho¶n chi hoa hång ®îc tÝnh vµo
chi qu¶n lý nghiÖp vô.
Cã thÓ nãi c«ng t¸c khai th¸c cã mét vai trß quan träng trong
ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiÓm. Thùc hiÖn tèt kh©u nµy sÏ t¹o tiÒn
®Ò cho c¸c c«ng ty b¶o hiÓm më réng vµ chiÕm lÜnh thÞ trêng.
2. C«ng t¸c gi¸m ®Þnh tæn thÊt
T¹ Quang TuÊn F4-K36 21
22. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
Kh©u gi¸m ®Þnh tæn thÊt cã vÞ trÝ quan träng ®èi víi c«ng
t¸c båi thêng. C¸c gi¸m ®Þnh viªn b¶o hiÓm cã nhiÖm vô x¸c ®Þnh :
nguyªn nh©n rñi ro cã thuéc ph¹m vi b¶o hiÓm hay kh«ng, gi¸ trÞ
thiÖt h¹i thùc tÕ lµ bao nhiªu...
2.1 §iÒu tra tai n¹n
NhËn ®îc th«ng b¸o tai n¹n, gi¸m ®Þnh viªn b¶o hiÓm sÏ xuèng
ngay hiÖn trêng ®Ó n¾m t×nh h×nh vµ ®iÒu tra tai n¹n. Môc ®Ých
cña viÖc ®iÒu tra tai n¹n lµ thu nhËp c¸c b»ng chøng vµ sù kiÖn.
Trªn c¬ së ®ã gi¶i ®¸p c¸c c©u hái : tai n¹n ®· x¶y ra nh thÕ nµo, ë
®©u, khi nµo, v× sao. Muèn vËy trong qu¸ tr×nh ®iªï tra, gi¸m ®Þnh
viªn ph¶i thu thËp hai lo¹i th«ng tin : c¸c tang vËt vµ lêi khai cña
nh©n chøng.
- Tang vËt : Lµ bÊt cø mét viÖc g× cã liªn quan gióp cho viÖc x¸c
®Þnh nh÷ng sù viÖc liªn quan ®Õn tai n¹n. HÇu hÕt c¸c tang vËt
®Òu cã thÓ t×m thÊy ë hiÖn trêng hay còng cã thÓ t×m thÊy ë n¬i
söa ch÷a bÞ h h¹i.
- Lêi khai cña nh©n chøng : Lµ nh÷ng lêi kÓ, nh÷ng c©u tr¶ lêi cña
c¸c nh©n chøng thêng lµ nh÷ng ngêi cã mÆt ë n¬i hiÖn trêng khi
x¶y ra tai n¹n. Lêi khai cña nh©n chøng còng gióp cho viÖc x¸c
®Þnh nh÷ng vÊn ®Ò cã liªn quan ®Õn tai n¹n. Ngêi b¶o hiÓm cÇn
cã nh÷ng kh¶ n¨ng ph©n tÝch t×m ra nh÷ng lêi khai x¸c thùc v× c¸c
lêi khai cña nh©n chøng thêng kh¸c nhau vµ cã khi m©u thuÉn víi
nhau.
Ngoµi viÖc tiÕp xóc, trao ®æi, hái chuyÖn víi c¸c nh©n chøng,
gi¸m ®Þnh viªn cÇn gÆp gì, trao ®æi víi ngêi ®îc b¶o hiÓm, víi
c«ng an PCCC. Qua ®ã, nguyªn nh©n Ho¶ ho¹n, ®¸nh gi¸ s¬ bé vµ
kh¸i qu¸t møc ®é thiÖt h¹i.
2.2 §Ò xuÊt c¸c biÖn ph¸p h¹n chÕ tæn thÊt
T¹ Quang TuÊn F4-K36 22
23. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
Th«ng thêng sau khi gÆp ho¶ ho¹n, ngêi ®îc b¶o hiÓm rÊt
hoang mang vµ lóng tóng kh«ng biÕt ph¶i lµm g×. V× vËy trªn c¬ së
xem xÐt hiÖn trêng vµ song song víi viÖc ®iÒu tra tai n¹n, gi¸m
®Þnh viªn b¶o hiÓm ph¶i gãp ý kiÕn víi ngêi ®îc b¶o hiÓm c¸c biÖn
ph¸p h¹n chÕ tæn thÊt nh sau:
- C¸ch ly khu vùc vµ tµi s¶n bÞ thiÖt h¹i.
- Rµo kÝn nh÷ng n¬i mµ ngêi ngoµi cã thÓ ®ét nhËp vµo.
- B¬m rót níc cøu ho¶ cßn ®äng l¹i ra khái nh÷ng n¬i chøa tµi
s¶n ®Ó tr¸nh tµi s¶n h háng thªm.
- Di chuyÓn c¸c m¶nh ®æ vì, tro than ®Ó cøu tµi s¶n,
Qua qu¸ tr×nh ®iÒu tra, c¸c gi¸m ®Þnh viªn ph¶i t×m ra ®îc
nguyªn nh©n g©y Ho¶ ho¹n. Chó ý r»ng ®ã ph¶i lµ nh÷ng nguyªn
nh©n trùc tiÊp dÉn ®Õn ho¶ ho¹n. Cuèi cïng c¸c gi¸m ®Þnh viªn b¶o
hiÓm sÏ x¸c ®Þnh møc ®é thiÖt h¹i vµ lËp biªn b¶n gi¸m ®Þnh. Biªn
b¶n gi¸m ®Þnh sÏ ®îc tr×nh lªn c«ng ty mét b¶n vµ Tæng c«ng ty
mét b¶n.
3. C«ng t¸c båi thêng
Mét trong nh÷ng yªu cÇu vµ còng lµ mét trong nh÷ng phÈm
chÊt quan träng ®èi víi ngêi lµm c«ng t¸c b¶o hiÓm lµ ph¶i quan
t©m vµ c¶m th«ng s©u s¾c tíi c¸c nhu cÇu vµ nguyÖn väng cña
kh¸ch hµng. PhÈm chÊt ®ã ph¶i ®îc thÓ hiÖn ®Æc biÖt râ nÐt
trong kh©u trong kh©u gi¶i quyÕt båi thêng. Gi¶i quyÕt båi thêng tèt
cã nghÜa lµ gi¶i quyÕt nhanh vµ ®óng - ®©y lµ nhiÖm vô sè mét
cña ngêi lµm c«ng t¸c båi thêng vµ lµ mét trong nh÷ng biÖn ph¸p
tuyªn truyÒn cã hiÖu qu¶ nhÊt, lµm t¨ng uy tÝn cña c«ng ty vµ cã
¶nh hëng tÝch cùc tíi kh©u khai th¸c b¶o hiÓm.
§¶m b¶o ®îc môc ®Ých, ý nghÜa, nhiÖm vô cña c«ng t¸c båi
thêng, c¸n bé c«ng ty cÇn thùc hiÖn tèt nh÷ng bíc sau :
3.1 KiÓm tra hå s¬ khiÕu n¹i vµ x¸c ®Þnh tr¸ch nhiÖm b¶o hiÓm
T¹ Quang TuÊn F4-K36 23
24. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
NhËn ®îc hå s¬ ®ßi båi thêng, ngêi b¶o hiÓm ph¶i kiÓm tra,
xem xÐt hå s¬ cã ®Çy ®ñ vµ hîp lÖ kh«ng. Trêng hîp hå s¬ thuéc
tr¸ch nhiÖm b¶o hiÓm nhng cha ®Çy ®ñ th× ph¶i yªu cÇu kh¸ch
hµng bæ sung kÞp thêi vµ ngµy tr¶ lêi kh¸ch hµng. Sau ®ã, c¸n bé
båi thêng xem xÐt ®èi chiÕu víi quy t¾c b¶o hiÓm vµ v¨n b»ng híng
dÉn cña Tæng c«ng ty ®Ó x¸c ®Þnh tr¸ch nhiÖm b¶o hiÓm. Cô
thÓ : khiÕu n¹i cã n»m trong ph¹m vi tho¶ thuËn b¶o hiÓm kh«ng;
cã ®iÓm lo¹i trõ nµo t¸c ®éng vµ ¶nh hëng ®Õn khiÕu n¹i ®ã kh«ng;
cã ®iÒu kiÖn b¶o hiÓm nµo bÞ vi ph¹m lµm v« hiÖu ho¸ hoÆc thu
hÑp ph¹m vi ®îc b¶o hiÓm cña khiÕu n¹i kh«ng ?
3.2 X¸c ®Þnh møc ®é thiÖt h¹i
Chøc n¨ng chÝnh cña c«ng t¸c b¶o hiÓm lµ båi thêng nh÷ng
thiÖt h¹i thùc tÕ x¶y ra cho ngêi tham gia b¶o hiÓm nh»m ®¶m b¶o
s¶n xuÊt kinh doanh cho ngêi ®îc b¶o hiÓm. X¸c ®Þnh ®óng gi¸ trÞ
thiÖt h¹i míi ®¶m b¶o viÖc båi thêng thùc sù ®em l¹i hiÖu qu¶ cho
ngêi ®îc b¶o hiÓm.ViÖc x¸c ®Þnh gi¸ trÞ thiÖt h¹i ®îc tiÕn hµnh trªn
nguyªn t¾c : ph¶i x¸c ®Þnh ngay t¹i thêi ®iÓm vµ ®Þa ®iÓm x¶y ra
tæn thÊt. Trªn c¬ së biªn b¶n gi¸m ®Þnh vÒ møc ®é thiÖt h¹i cïng
c¸c biªn lai, chøng tõ x¸c minh kÌm theo c¸c hå s¬ khiÕu n¹i, c¸n bé
båi thêng sÏ x¸c ®Þnh ®îc møc thiÖt h¹i thùc tÕ cña tõng ®èi tîng
b¶o hiÓm.
3.3 X¸c ®Þnh sè tiÒn båi thêng
NÕu hå s¬ khiÕu n¹i ®· hîp lÖ, ®Çy ®ñ, tæn thÊt ®· ®îc x¸c
®Þnh lµ thuéc ph¹m vi b¶o hiÓm vµ tÝnh to¸n ®îc sè tiÒn thiÖt h¹i
th× ta cã thÓ tiÕn hµnh x¸c ®Þnh sè tiÒn båi thêng.
Sè tiÒn båi thêng x¸c ®Þnh dùa trªn c¸c c¬ së sau :
- Gi¸ trÞ thiÖt h¹i thùc tÕ
- Sè tiÒn båi thêng (lµ giíi h¹n trªn cña sè tiÒn båi thêng )
T¹ Quang TuÊn F4-K36 24
25. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
- Møc miÔn thêng : sÏ kh«ng ph¶i båi thêng nÕu tæn thÊt b»ng
hoÆc nhá h¬n møc miÔn thêng. NÕu tæn thÊt lín h¬n møc miÔn
thêng th× ph¶i trõ ®i møc miÔn thêng ( trong trêng hîp ¸p dông møc
miÔn thêng cã khÊu trõ ).
Tríc khi tÝnh to¸n sè tiÒn båi thêng, ngêi ®îc b¶o hiÓm cÇn
xem xÐt sè tiÒn kh¸ch hµng ®ßi båi thêng lµ bao nhiªu. NÕu sè tiÒn
®ã b»ng hoÆc nhá h¬n møc miÔn thêng th× kh«ng cÇn tÝnh to¸n
mµ cã thÓ tr¶ lêi ngay cho kh¸ch hµng lµ tæn thÊt kh«ng ®îc båi th-
êng v× n»m trong ph¹m vi møc miÔn thêng. NÕu tæn thÊt lín h¬n
møc miÔn thêng th× ph¶i tÝnh chi tiÕt møc ®é thiÖt h¹i.
Cô thÓ :
* §èi víi b¶o hiÓm Ho¶ ho¹n :
Sè tiÒn b¶o hiÓm
Sè tiÒn båi thêng = Gi¸ trÞ thiÖt h¹i × ____________________
Gi¸ trÞ b¶o hiÓm
3.4 LËp hå s¬ båi thêng, gi¶i quyÕt båi thêng vµ khiÕu n¹i
Trªn c¬ së tÝnh to¸n ®îc sè tiÒn båi thêng nh trªn, c¸n bé båi
thêng sÏ lËp hå s¬ båi thêng vµ tr×nh lªn l·nh ®¹o Tæng c«ng ty xÐt
duyÖt båi thêng. Sau khi cã quyÕt ®Þnh cña l·nh ®¹o, c¸n bé båi th-
êng sÏ th«ng b¸o cho kh¸ch hµng cô thÓ vÒ møc båi thêng, thêi gian,
®Þa ®iÓm c«ng ty b¶o hiÓm chi tr¶ sè tiÕn ®ã còng nh c¸c giÊy tê
cÇn thiÕt mµ hä ph¶i cã. NÕu kh¸ch hµng chÊp nhËn th× viÖc båi
thêng sÏ ®îc chuyÓn cho phßng kÕ to¸n-tµi vô.
Trong thùc tÕ, kh©u båi thêng lµ kh©u dÔ ph¸t sinh c¸c tranh
chÊp, khiÕu n¹i khi kh¸ch hµng cho r»ng sè tiÒn båi thêng lµ cha hîp
lý. Bëi vËy, cÇn xem xÐt nghiªn cøu c¸c ý kiÕn khiÕu n¹i mét c¸ch
kh¸ch quan. Còng cÇn lu ý lµ tríc khi chÝnh thøc båi thêng, trªn c¬
së nh÷ng th«ng tin nhËn ®îc vµ ®¸nh gi¸ chung, c¸n bé båi thêng
sím íc tÝnh sè tiÒn båi thêng vµ th«ng b¸o cho kh¸ch hµng biÕt tríc
T¹ Quang TuÊn F4-K36 25
26. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
®Ó cho hä kh«ng bÞ bÊt ngê khi c«ng bè sè tiÒn chÝnh thøc. CÇn
chó ý l¾ng nghe nguyÖn väng cña kh¸ch hµng, nhÑ nhµng vµ kiªn
nhÉn gi¶i thÝch kü nh÷ng th¾c m¾c cña hä ngay c¶ khi tõ chèi båi
thêng.
4. C¸c biÖn ph¸p ®Ò phßng Ho¶ ho¹n
Môc tiªu cña c«ng t¸c phßng Ho¶ ho¹n lµ ®Ò phßng ho¶ ho¹n
ph¸t sinh vµ kh«ng cho ®¸m Ho¶ ho¹n lan réng. HiÖn nay cã hai
biÖn ph¸p phßng Ho¶ ho¹n lµ phßng Ho¶ ho¹n b»ng thiÕt kÕ x©y
dùng vµ sö dông c¸c biÖn ph¸p qu¶n lý.
+ Phßng Ho¶ ho¹n b»ng thiÕt kÕ x©y dùng :nh»m c¸ch ly c¸c vËt dÔ
Ho¶ ho¹n víi nguån löa. C¸c nguån löa cã thÓ ph¸t sinh tõ c¸c thiÕt
bÞ to¶ nhiÖt, bÕp, lß sÊy, lß sëi, c¸c thiÕt bÞ ®iÖn... Do vËy, viÖc
thiÕt kÕ x©y dùng cÇn lu ý tíi viÖc bè trÝ c¸c phßng ban, kho, ph©n
xëng còng nh c¸c thiÕt bÞ néi thÊt mét c¸ch hîp lý, ®¶m b¶o ®é an
toµn cao.
+ C¸c biÖn ph¸p qu¶n lý : Thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p qu¶n lý lµ tr¸ch
nhiÖm cña ngêi tham gia b¶o hiÓm. Dùa vµo c¸c quy ®Þnh phßng
Ho¶ ho¹n vµ ch÷a Ho¶ ho¹n cña Nhµ níc vµ ®Þa ph¬ng, c¸c gi¸m
®èc, thñ trëng ®¬n vÞ cÇn ®Ò ra néi quy, biÖn ph¸p PCCC cho c¬
së m×nh ®ång thêi cã kÕ ho¹ch gi¸o dôc, ®«n ®èc, theo dâi, kiÓm
tra viÖc chÊp hµnh néi quy, biÖn ph¸p ®ã. C¸c c¸n bé, c«ng nh©n
ph¶i triÖt ®Ó chÊp hµnh c¸c néi quy PCCC còng nh c¸c tiªu chuÈn
vÒ an toµn trong ho¹t ®éng c«ng t¸c, s¶n xuÊt.. Cïng víi c¶nh s¸t
PCCC, c¸c c«ng ty b¶o hiÓm sÏ híng dÉn ngêi tham gia b¶o hiÓm
thùc hiÖn tèt c«ng t¸c PCCC ë c¸c khu vùc dÔ x¶y ra rñi ro, ®Ò
nghÞ hä cã c¸c biÖn ph¸p ng¨n ngõa kÞp thêi vµ hîp lý.
5. C«ng t¸c ch÷a Ho¶ ho¹n
Tríc hÕt cÇn trang bÞ c¸c ph¬ng tiÖn thiÕt bÞ b¸o Ho¶ ho¹n
®Ó x¸c ®Þnh vïng x¶y ra Ho¶ ho¹n nh»m h¹n chÕ tæn thÊt ®Õn
T¹ Quang TuÊn F4-K36 26
27. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
møc tèi thiÓu. Thµnh lËp c¸c ®éi cøu ho¶ ë c¸c ®¬n vÞ còng nh
trang bÞ c¸c ph¬ng tiÖn dËp löa th× míi ®¶m b¶o ch÷a Ho¶ ho¹n cã
hiÖu qu¶ vµ kÞp thêi. C¸c c«ng ty b¶o hiÓm qua viÖc tham quan c¸c
c¬ së b¶o hiÓm yªu cÇu hä kh«ng nh÷ng thùc hiÖn c¸c néi quy
PCCC mµ cßn ph¶i tranh bÞ c¸c thiÕt bÞ ch÷a Ho¶ ho¹n cÇn thiÕt.
III. §¸nh gi¸ kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh nghiÖp vô b¶o hiÓm
Ho¶ ho¹n
1. KÕt qu¶ khai th¸c vµ thùc hiÖn doanh thu
C«ng cuéc ®æi míi kinh tÕ cña ®Êt níc mçi n¨m l¹i mang ®Õn
nh÷ng ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho sù ph¸t triÓn cña ho¹t ®éng kinh
doanh b¶o hiÓm. Kinh tÕ ph¸t triÓn céng víi c¬ chÕ qu¶n lý theo h-
íng thÞ trêng ®· lµm cho nhu cÇu vµ kh¶ n¨ng tham gia b¶o hiÓm
t¨ng.
N¨m n¨m qua ( 91-95 ) lµ nh÷ng n¨m khëi ®Çu cho nghiÖp vô
b¶o hiÓm Ho¶ ho¹n. Do cã sù nç lùc cña ban l·nh ®¹o Tæng c«ng ty
còng nh c¸c c¸n bé trong c«ng t¸c b¶o hiÓm Ho¶ ho¹n nªn kÕt qu¶
nghiÖp vô nµy ngµy cµng cao.H¬n mét n¨m ®Çu triÓn khai nghiÖp
vô ( 89-90 ) c¸c ®¬n vÞ tham gia cßn qu¸ Ýt ái. Trong sè hµng v¹n
c¸c xÝ nghiÖp ho¹t ®éng trªn ph¹m vi c¶ níc th× ®¬n vÞ tham gia
b¶o hiÓm Ho¶ ho¹n chØ dõng l¹i ë con sè trªn díi 100. §©y lµ nh÷ng
doanh nghiÖp thùc sù cã nhu cÇu vµ thêng lµ nh÷ng c«ng ty thuéc
vÒ ngµnh x¨ng dÇu, do vËy kh¶ n¨ng x¶y ra rñi ro lµ rÊt lín.
Nguyªn nh©n cña t×nh tr¹ng nµy lµ do bíc ®Çu chuyÓn sang
kinh tÕ thÞ trêng, nhiÒu ®¬n vÞ cßn lóng tóng, kinh doanh cha æn
®Þnh nªn kh«ng cã ®iÒu kiÖn tham gia b¶o hiÓm. MÆt kh¸c do níc
ta tån t¹i qu¸ l©u c¬ chÕ cò, nªn khi chuyÓn sang c¬ chÕ míi, l·nh
®¹o c¸c xÝ nghiÖp cßn mang nÆng t tëng bao cÊp, cha thÊy râ ®îc
tr¸ch nhiÖm ph¶i b¶o toµn vèn cña m×nh. Mét phÇn n· lµ vÒ phÝa
c«ng ty, do ®©y lµ nghiÖp vô míi, c¸n bé lµm c«ng t¸c b¶o hiÓm
T¹ Quang TuÊn F4-K36 27
28. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
Ho¶ ho¹n cha nhiÒu, cha cã kinh nghiÖm. H¬n n÷a, c¸n bé cha phôc
vô tËn t×nh mµ ®Ó kh¸ch hµng ph¶i tù ®Õn gâ cöa c«ng ty.
N¾m b¾t ®îc t×nh h×nh nh vËy, V¨n phßng Tæng c«ng ty
còng nh c¸c c«ng ty ®Þa ph¬ng ®· cã nh÷ng nç lùc lín ®Ó kh¾c
phôc t×nh h×nh. Do vËy ®· ®¹t ®îc nh÷ng kÕt qu¶ ®¸ng khÝch lÖ
trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y :
NÕu nh n¨m 2000, B¶o ViÖt míi chØ nhËn b¶o hiÓm cho
1413 ®¬n vÞ th× ®Õn n¨m 2003, sè ®¬n vÞ ®îc b¶o hiÓm ®· lªn tíi
3102 ®¬n vÞ -gÇn gÊp 3 lÇn. Cßn gi¸ trÞ b¶o hiÓm còng t¨ng nhng
t¨ng h¬n gÊp 14 lÇn. Cã thÓ nãi gi¸ trÞ b¶o hiÓm t¨ng nhanh nh
vËy mét mÆt lµ v× nÒn kinh tÕ ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m võa qua
®ang trªn ®µ ph¸t triÓn vît bËc. Trong thêi gian ®Çu më cöa, ®· cã
nh÷ng C«ng ty níc ngoµi ®Çu t nhng chØ ®Çu t víi møc ®é rÊt dÌ
dÆt môc ®Ých cña hä lµ muèn th¨m dß thÞ trêng ViÖt Nam. Sau
mét thêi gian nghiªn cøu, thÊy ViÖt Nam lµ n¬i cã c¬ héi ®Çu t tèt
nªn nh÷ng dù ¸n lín h¬n vÒ quy m« ®· ®îc ký kÕt.
Doanh thu cña nghiÖp vô b¶o hiÓm Ho¶ ho¹n t¨ng nhanh, víi
tèc ®é cao vµ kh¸ ®Òu. N¨m sau doanh thu t¨ng h¬n n¨m tríc. Së
dÜ B¶o ViÖt ®¹t ®îc kÕt qu¶ nh vËy lµ do nh÷ng nguyªn nh©n chñ
yÕu sau :
- VÒ kh¸ch quan : sù ban hµnh c¸c quyÕt ®Þnh cña Bé tµi chÝnh cã
liªn quan ®Õn vÊn ®Ò b¶o hiÓm ®· t¹o ra ¶nh hëng lín ®èi víi viÖc
kinh doanh b¶o hiÓm cña c«ng ty. §iÒu ®ã ®îc thÓ hiÖn lµ sè ®¬n
b¶o hiÓm cÊp vµ doanh thu trong n¨m 2003 t¨ng gÇn gÊp ®«i so víi
n¨m 2000. Nh÷ng n¨m gÇn ®©y sè ®¬n b¶o hiÓm vµ doanh thu
t¨ng kh«ng m¹nh nguyªn nh©n chñ yÕu lµ do nghiÖp vô b¶o hiÓm
ho¶ ho¹n cña C«ng ty bÞ mÊt h¼n mét phÇn doanh thu vÒ phÝa
C«ng ty b¶o hiÓm Petrolimex vµ B¶o Minh. MÆc dï bÞ hao hôt lín
nhng nghiÖp vô b¶o hiÓm ho¶ ho¹n nh÷ng n¨m gÇn ®©y vÉn duy
T¹ Quang TuÊn F4-K36 28
29. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
tr× ®îc doanh thu n¨m sau t¨ng h¬n n¨m tríc. §ã lµ kÕt qu¶ nç lùc
kh«ng thÓ phñ nhËn cña toµn bé c¸n bé trong nghiÖp vô b¶o hiÓm
ho¶ ho¹n. Nh÷ng n¨m gÇn ®©y do chÝnh s¸ch cña nhµ níc ngµy
cµng th«ng tho¸ng nªn c¸c C«ng ty b¶o hiÓm níc ngoµi ®· cã thÓ ®-
îc kinh doanh trªn thÞ trêng ViÖt Nam. §iÒu nµy t¹o nªn sù c¹nh
tranh kh«ng nhá ®èi víi B¶o ViÖt. Nhng nhê cã uy tÝn tõ tríc nªn
doanh thu b¶o hiÓm cña B¶o ViÖt nh÷ng n¨m gÇn ®©y vÉn t¨ng
cao vµ nghiÖp vô b¶o hiÓm ho¶ ho¹n còng t¨ng theo.
- VÒ chñ quan : Tæng c«ng ty ®· cã nh÷ng cè g¾ng ®¸ng kÓ trong
viÖc ®µo t¹o, båi dìng vµ më réng ®éi ngò c¸n bé. ThØnh tho¶ng,
c«ng ty cã më líp híng dÉn, tËp huÊn cho c¸n bé, céng t¸c viªn ®Ó
trau dåi thªm nghiÖp vô. Ngoµi ra, c¸c c¸n bé nghiÖp vô b¶o hiÓm
Ho¶ ho¹n còng cè g¾ng t×m mäi c¸ch ®Ó më réng ®Þa bµn tiÕp
thÞ, triÓn khai m¹ng líi c¸c v¨n phßng ®¹i diÖn quËn, huyÖn ë c¸c
®Þa ph¬ng gióp cho viÖc tiÕp cËn kh¸ch hµng ®îc tèt h¬n ®ång
thêi gi÷ v÷ng ®Þa bµn ho¹t ®éng, kh«ng ®Ó mÊt kh¸ch hµng. Tæng
c«ng ty ®· më réng m¹ng líi tuyªn truyÒn, qu¶ng c¸o th«ng qua c¸c
ph¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng nh : ®µi, b¸o, t¹p chÝ, v« tuyÕn
truyÒn h×nh....
§i ®«i víi viÖc båi dìng c¸n bé, Tæng c«ng ty ®· tõng bíc hoµn
thiÖn h¬n trong viÖc tÝnh phÝ. ViÖc ¸p dông biÕu phÝ linh ho¹t ®·
®a ra ®îc nh÷ng møc phÝ c¹nh tranh, phï hîp víi c¬ chÕ thÞ trêng.
NÕu nh tríc ®©y, Baá ViÖt chñ tr¬ng ¸p dông mét tû lÖ phÝ trung
b×nh cho tÊt c¶ c¸c ngµnh s¶n xuÊt kinh doanh, c¸c lo¹i tµi s¶n kh¸c
nhau lµ 0,29 %, sau ®ã sö dông hÖ sè ®iÒu chØnh th× ®Õn th¸ng
12 n¨m 1993, Tæng c«ng ty ®· ®Ò nghÞ Bé tµi chÝnh cho phÐp ¸p
dông phÝ b¶o hiÓm Ho¶ ho¹n míi x©y dùng trªn c¬ së theo nh÷ng
kinh nghiÖm cña Munich Re vµ mét sè níc kh¸c trong khu vùc. BiÓu
phÝ nµy gi¶m ®i 20% so víi biÓu phÝ cò nhng vÉn ®¶m b¶o ho¹t
T¹ Quang TuÊn F4-K36 29
30. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
®«ng kinh doanh cña B¶o ViÖt vµ quan träng h¬n n÷a lµ vÉn ®îc
c¸c nhµ t¸i b¶o chÊp nhËn.
MÆt kh¸c, Tæng c«ng ty ®· cã quan hÖ rÊt tèt víi Bé tµi
chÝnh, Tæng côc ®Çu t vµ ph¸t triÓn, c¸c ng©n hµng, côc
CSPCCC... Giê ®©y, B¶o ViÖt còng lu«n lu«n ®îc sù ñng hé cña
c¸c ng©n hµng. C¸c ng©n hµng chØ cho c¸c doanh nghiÖp vay vèn
khi hä ®· tham gia b¶o hiÓm cho tµi s¶n cña m×nh. NhiÒu ng©n
hµng ®· buéc c¸c ®¬n vÞ vay tiÒn ph¶i xuÊt tr×nh giÊy tê chøng
nhËn b¶o hiÓm th× míi cho vay tiÒn. Tæng c«ng ty còng ®· theo dâi
chÆt chÏ c¸c c«ng tr×nh ®Çu t lín, kÞp thêi th«ng b¸o cho ®Þa ph-
¬ng. NhiÒu trêng hîp ®· phèi hîp víi Tæng côc ®Çu t vµ ph¸t triÓn
th«ng qua Bé tµi chÝnh ®Ò nghÞ Nhµ níc cÊp bæ sung vèn ®Ó
tham gia b¶o hiÓm. B¶o ViÖt ®· phèi hîp chÆt chÏ víi mét sè ngµnh
cã sè lîng tµi s¶n lín nh bu ®iÖn, y tÕ, c«ng nghiÖp ®Ó triÓn khai
®ång bé trong c¶ níc.
Bªn c¹nh ®ã, sù thµnh lËp c¸c c«ng ty m«i giíi b¶o hiÓm, c¸c
c«ng ty b¶o hiÓm níc ngoµi còng cã nh÷ng ®ãng gãp tÝch cùc trong
viÖc ®em l¹i dÞch vô b¶o hiÓm cho c«ng ty
Doanh thu t¨ng cßn ®îc thÓ hiÖn qua b¶ng sau :
T¹ Quang TuÊn F4-K36 30
31. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
B¶ng : C¬ cÊu doanh thu b¶o hiÓm Ho¶ ho¹n t¹i B¶o ViÖt
N¨m §¬n
vÞ
1999 2000 2001 2002 2003
Doanh thu BH
Ho¶ ho¹n
tû
®ång
40,48 102,0
4
197,
5
392,7
6
417,9
4
Doanh thu cña
B¶o ViÖt
tû
®ång
1559,
1
3272,
3
5073 7040,
1
8779,
1
Tû lÖ % 2,59 3,12 3,89 5,58 4,76
Nguån sè liÖu: Phßng b¶o hiÓm Ho¶ ho¹n vµ kü thuËt - Tæng c«ng
ty b¶o hiÓm ViÖt Nam
Tû lÖ doanh thu cña b¶o hiÓm Ho¶ ho¹n so víi doanh thu toµn
c«ng ty ngµy cµng t¨ng.. N¨m 2003, tû lÖ nµy cã gi¶m ®i mét Ýt,
nguyªn nh©n lµ do doanh thu cña b¶o hiÓm Ho¶ ho¹n t¨ng kh«ng
®¸ng kÓ trong khi ®ã doanh thu cña toµn Tæng c«ng ty t¨ng (do sù
t¨ng doanh thu cña c¸c nghiÖp vô kh¸c nh : b¶o hiÓm hµng xuÊt,
b¶o hiÓm th©n tµu, b¶o hiÓm th©n xe « t«...).
Tuy nhiªn, ®Õn nay b¶o hiÓm Ho¶ ho¹n ®· lµ mét nghiÖp vô
quan träng ®em l¹i nguån doanh thu kh«ng nhá cho B¶o ViÖt.
2 T×nh h×nh chi båi thêng
Ta ®· biÕt ®îc vai trß, ý nghÜa vµ tÇm quan träng cña c«ng
t¸c båi thêng trong b¶o hiÓm. Båi thêng chÝnh x¸c, nhanh chãng lµ
ph¬ng ph¸p tèt nhÊt ®Ó t¹o ra sù tÝn nhiÖm cña kh¸ch hµng vµo
c«ng ty. Qu¸n triÖt quan ®iÓm ®ã, B¶o ViÖt ®· ®Ò ra nh÷ng biÖn
ph¸p vÒ qu¶n lý còng nh viÖc tiÕn hµnh c«ng t¸c nµy sao cho cã
hiªô qu¶ nhÊt.
T¹ Quang TuÊn F4-K36 31
32. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
VÒ biÖn ph¸p qu¶n lý, quü chi båi thêng chiÕm tû lÖ phÇn
tr¨m ®¸ng kÓ trong tæng sè phÝ thu ®îc. HiÖn nay, biÓu phÝ b¶o
hiÓm Ho¶ ho¹n gåm c¸c thµnh phÇn nh sau :
- Chi båi thêng thêng xuyªn chiÕm 65%.
- Chi dù tr÷ tæn thÊt lín chiÕm 10%
- Chi ®Ò phßng vµ h¹n chÕ tæn thÊt chiÕm 5%
- Chi qu¶n lý vµ thuÕ doanh thu chiÕm 15%
- Chi hoa hång, céng t¸c viªn chiÕm 5%.
Nh vËy phÇn trÝch lËp quü dù tr÷ båi thêng ( bao gåm chi båi
thêng thêng xuyªn vµ chi dù tr÷ tæn thÊt lín ) chiÕm 75% tæng sè
phÝ. C¸ch ho¹ch ®Þnh nh vËy lµ rÊt cÇn thiÕt ®èi víi c¸c nhµ b¶o
hiÓm. Nã kh«ng nh÷ng gióp cho viÖc nghiªn cøu doanh thu b¶o
hiÓm cña nghiÖp vô cã ®ñ kh¶ n¨ng chi tr¶ båi thêng cho ngêi tham
gia b¶o hiÓm hay kh«ng, mµ cßn nh»m tr¸nh sù ph¸ s¶n hay th©m
hôt lín cho c«ng ty b¶o hiÓm. §iÒu ®ã ®· gióp cho B¶o ViÖt cã kh¶
n¨ng chi tr¶ cho nh÷ng vô tæn th©t lín. §iÓn h×nh ngµy 15.7. 93,
B¶o ViÖt ®· gi¶i quyÕt båi thêng nhanh chãng cho c«ng ty 100%
vèn níc ngoµi SCANSIA. LTD ( Malaysia ) víi sè tiÒn båi thêng
129000 $. C òng trong n¨m 93, nhµ m¸y giµy HiÖp Hng ®· bÞ ngän
löa thiªu huû, íc tÝnh thiÖt h¹i kho¶ng 13,5 tû ®ång, ngay lËp tøc
B¶o ViÖt ®· t¹m øng 5 tû ®Ó nhµ m¸y kÞp thêi æn ®Þnh s¶n xuÊt
®êi sèng cho c«ng nh©n. Ngoµi ra, B¶o ViÖt cßn båi thêng nhiÒu
vô Ho¶ ho¹n lín kh¸c nh båi thêng vô Ho¶ ho¹n chî §ång Xu©n víi sè
tiÒn båi thêng 8,2 tû ®ång, nhµ m¸y may S«ng bÐ víi sè tiÒn båi th-
êng 17,5 tû ®ång...
Tõ n¨m 2002 - 2003, t×nh h×nh gi¶i quyÕt båi thêng t¹i B¶o
ViÖt ®îc thÓ hiÖn qua b¶ng sau:
T¹ Quang TuÊn F4-K36 32
33. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
B¶ng : T×nh h×nh båi thêng thùc tÕ cña nghiÖp vô b¶o hiÓm Ho¶
ho¹n
N¨m Sè tiÒn båi th-
êng
(triÖu ®ång)
(1)
Quü båi thêng
(triÖu ®ång)
(2)
Tû lÖ båi thêng
thùc tÕ (%) = (1) :
(2)
1991 0 3448,50 -
2000 3424.68 17653,00 19,4
2001 23972,76 41329,05 70,24
2002 71918,28 107877,42 50,14
2003 143849,34 230158,94 60,25
Nguån sè liÖu:
Phßng b¶o hiÓm Ho¶ ho¹n vµ kü thuËt - Tæng c«ng ty b¶o hiÓm
ViÖt Nam
NÕu nh trong 2 n¨m ( 90-91 ) kh«ng x¶y ra vô tæn thÊt nµo th×
trong c¸c n¨m sau ®· cã nhiÒu vô Ho¶ ho¹n g©y tæn thÊt lín. Sè
tiÒn båi thêng ngµy cµng t¨ng do nh÷ng nguyªn nh©n chñ yÕu sau :
- Cïng víi sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ, nhiÒu c«ng ty ®· trang bÞ
thªm nhiÒu nh÷ng m¸y mãc hiÖn ®¹i,víi d©y chuyÒn s¶n xuÊt lín, cã
kh¶ n¨ng tËn dông nh÷ng nguyªn vËt liÖu rÎ tiÒn h¬n nhng còng dÔ
g©y Ho¶ ho¹n h¬n. Khi Ho¶ ho¹n thêng trªn mét diÖn réng v× quy
m« s¶n xuÊt lín.
- C¸c doanh nghiÖp míi chØ ®Çu t vèn vµo x©y dùng, söa ch÷a tµi
s¶n, l¾p ®Æt c¸c m¸y mãc míi chø cha ®Ó ý ®Õn viÖc mua s¾m
c¸c thiÕt bÞ an toµn, c¸c biÖn ph¸p PCCC.
- Thªm vµo ®ã sè doanh nghiÖp tham gia b¶o hiÓm t¨ng nªn sè vô
båi thêng còng nh sè tiÒn båi thêng t¨ng.
T¹ Quang TuÊn F4-K36 33
34. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
Ngoµi ra, theo b¶ng trªn cã thÓ thÊy c«ng t¸c båi thêng cña
B¶o ViÖt ®îc ®¶m b¶o. Tû lÖ sè tiÒn båi thêng thùc tÕ so víi quü
dù tr÷ båi thêng gÇn b»ng 50 % - nh vËy ®¶m b¶o cho B¶o ViÖt cã
kh¶ n¨ng chi tr¶ båi thêng cho kh¸ch hµng. Tuy vËy trong n¨m 2001,
tû lÖ nµy t¨ng vät tõ 19,4% lªn 70,24 % do trong n¨m 2001 x¶y ra
nhiÒu vô Ho¶ ho¹n liªn tiÕp víi møc ®é tæn thÊt nghiªm träng lµm
sè tiÒn båi thêng n¨m 2001 t¨ng cao h¬n h¼n so víi c¸c n¨m.
Doanh thu t¨ng lµ tèt song sè tiÒn båi thêng còng t¨ng l¹i lµ
mét ®iÒu cÇn ph¶i suy nghÜ. Nh÷ng n¨m tíi ®Ó ®¶m b¶o ®¹t hiÖu
qu¶ kinh doanh, Tæng C«ng ty cÇn ®Èy m¹nh c¸c biÖn ph¸p ®Ò
phßng, h¹n chÕ tæn thÊt kh«ng nh÷ng gi¶m thiÓu sè tiÒn båi thêng
mµ cßn gãp phÇn æn ®Þnh ho¹t ®éng kinh doanh.
3 T¸i b¶o hiÓm
Víi ®Æc thï lµ gi¸ trÞ tµi s¶n ®îc b¶o hiÓm trong b¶o hiÓm
Ho¶ ho¹n rÊt lín, hay cã nghÜa lµ h¹n møc tr¸ch nhiÖm cña c«ng ty
b¶o hiÓm cao, vai trß cña viÖc thu xÕp t¸i b¶o hiÓm lµ rÊt quan
träng. Ngoµi c¸c hîp ®ång t¸i b¶o hiÓm cè ®Þnh (treaty), hiÖn nay
B¶o ViÖt còng thùc hiÖn nhiÒu hîp ®ång t¸i b¶o hiÓm t¹m thêi
(falcutative) ®Ó b¶o ®¶m cã ®Çy ®ñ kh¶ n¨ng tµi chÝnh båi thêng
cho tæn thÊt thuéc ph¹m vi, tr¸ch nhiÖm b¶o hiÓm. T¸i b¶o hiÓm
còng ®ãng mét vai trß kh«ng nhá trong viÖc t¹o ra mét t©m lý an
t©m h¬n cho c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi v× hä sÏ ®îc ®¶m b¶o tµi
chÝnh mét c¸ch ch¾c ch¾n h¬n bëi nh÷ng c«ng ty t¸i b¶o hiÓm thÕ
giíi.
Trong ph¹m vi ®Ò tµi nµy, xin chØ ®Ò cËp mét vÊn ®Ò rÊt
nhá cña c«ng t¸c t¸i b¶o hiÓm trong viÖc tÝnh doanh thu thùc cña
B¶o ViÖt. Nh ta ®· biÕt , do trong doanh thu mét phÇn ph¶i t¸i b¶o
hiÓm ®i cho c¸c c«ng ty kh¸c nªn doanh thu cña B¶o ViÖt sÏ bÞ
gi¶m xuèng, doanh thu thùc cña c«ng ty chØ lµ møc mµ B¶o ViÖt
T¹ Quang TuÊn F4-K36 34
35. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
gi÷ l¹i. MÆt kh¸c, khi x¶y ra nh÷ng tæn thÊt, B¶o ViÖt chØ ph¶i
chÞu tr¸ch nhiÖm theo tû lÖ mµ hä gi÷ l¹i. V× vËy c¸ch tÝnh lîi
nhuËn thùc cña B¶o ViÖt theo " Doanh thu - Chi phÝ " phøc t¹p
h¬n ( v× ph¶i x¸c ®Þnh doanh thu vµ båi thêng trong ph¹m vi cña
B¶o ViÖt ).Thay thÕ vµo ph¬ng ph¸p ph©n tÝch lîi nhuËn thùc, xin
®îc ph©n tÝch chØ tiªu doanh thu thùc nh sau:
Doanh thu thùc =Møc phÝ gi÷ l¹i +Hoa hång t¸i b¶o
hiÓm +ThuÕ
Trong ®ã : Hoa hång t¸i b¶o hiÓm = 7,5 - 15 % phÝ t¸i b¶o hiÓm .
ThuÕ = 4 % doanh thu .
Doanh thu thùc cña B¶o ViÖt t¨ng hµng n¨m còng t¬ng øng víi
sù t¨ng doanh thu. NÕu nh trong sè 4130 ®¬n b¶o hiÓm ®îc cÊp
n¨m 1998 víi sè ®¬n ®îc t¸i ®i lµ 710 th× ®Õn n¨m 2003 sè d¬n b¶o
hiÓm ph¶i t¸i ®i ®· lªn tíi 2030 ®¬n trong sè 10730 ®¬n ®îc cÊp. Sè
®¬n ph¶i t¸i b¶o hiÓm trong 5 n¨m t¨ng h¬n 8 lÇn trong khi tæng sè
®¬n mµ B¶o ViÖt cÊp chØ t¨ng 4 lÇn. Sù t¨ng tèc ®é kh«ng ®Òu
nµy ®· nãi lªn r»ng ngµy cµng nhiÒu nh÷ng doanh nghiÖp mua b¶o
hiÓm víi nh÷ng gi¸ trÞ rÊt lín. Mét phÇn v× hä ®· hiÓu ®îc mua b¶o
hiÓm chÝnh lµ c«ng cô h÷u Ých nhÊt gióp hä b¶o toµn vèn. PhÇn
kh¸c n÷a lµ v× nh÷ng dù ¸n ®Çu t vµo ViÖt Nam kh«ng cßn lµ nh÷ng
kho¶n tiÒn nhá n÷a, nã ®· ®îc më réng vÒ quy m« vµ chÊt lîng.
T¹ Quang TuÊn F4-K36 35
36. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
Ch¬ng III
Mét sè ®Ò nghÞ nh»m n©ng cao chÊt lîng nghiÖp vô b¶o
hiÓm ho¶ ho¹n
Trong giai ®o¹n hiÖn nay s tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña B¶o ViÖt nãi
chung hay nghiÖp vô b¶o hiÓm Ho¶ ho¹n nãi riªng lµ cã mét sù cè
g¾ng nç lùc kh«ng ngõng.ViÖc t×m ra nh÷ng khiÕm khuyÕt v¹ch ra
®êng ®i ®óng ®¾n lµ nh÷ng viÖc cÇn lµm ngay vµ lµ nhiÖm vô
quan trong sè mét.
Sau mét thêi gian t×m hiÓu thùc tÕ t¹i B¶o ViÖt, qua qu¸ tr×nh
thu thËp sè liÖu còng nh ph©n tÝch t×nh h×nh thùc tÕ ho¹t ®éng
kinh doanh, víi mong muèn gãp phÇn n©ng cao chÊt lîng cña
nghiÖp vô b¶o hiÓm Ho¶ ho¹n xin m¹nh d¹n ®a ra mét sè biÖn ph¸p
kiÕn nghÞ sau:
1) VÒ c«ng t¸c khai th¸c
C«ng t¸c tuyªn truyÒn qu¶ng c¸o: Cã thÓ nãi trong nh÷ng n¨m
qua kh©u khai th¸c b¶o hiÓm vÉn cßn yÕu. §Èy m¹nh c«ng t¸c
khai th¸c nghiªn cøu thÞ trêng lµ rÊt cÇn thiÕt. MÆc dï c«ng
t¸c khai th¸c b¶o hiÓm kh«ng ph¶i lµ kinh doanh thuÇn tuý nh-
ng kh«ng v× thÕ mµ kh«ng tuyªn truyÒn qu¶ng c¸o. Víi nhiÒu
níc trªn thÕ giíi, b¶o hiÓm ®· trë thµnh nhu cÇu vµ trë thµnh
tËp qu¸n cña ®êi sèng nhng víi níc ta tÊt c¶ míi b¾t ®Çu. Do
vËy tuyªn truyÒn qu¶ng c¸o lµ hÕt søc quan träng víi môc
®Ých giíi thiÖu c¸c lo¹i h×nh b¶o hiÓm. ý nghÜa vµ t¸c dông
cña nã lµ g©y danh tiÕng cho C«ng ty vµ c¹nh tranh kh¸ch
hµng.
T¹ Quang TuÊn F4-K36 36
37. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
Tõ tríc ®Õn nay, B¶o ViÖt ®· quan t©m ®Õn ho¹t ®éng nµy nh-
ng hiÖu qu¶ cha cao nh×n chung sù nhËn thøc vÒ b¶o hiÓm Ho¶
ho¹n cßn thÊp. V× lÏ ®ã mµ viÖc tuyªn truyÒn nªn ph¶n ¸nh l¹i c¸c vô
Ho¶ ho¹n lín vµ hËu qu¶ cña nã sau ®ã ®a ra nh÷ng con sè båi th-
êng cô thÓ ®Ó tõ ®ã lµm næi bËt ®îc vai trß vµ sù cÇn thiÕt cña
b¶o hiÓm Ho¶ ho¹n. Trong c¬ chÕ thÞ trêng kh¸ch hµng thêng rÊt
khã tÝnh, kh«ng ph¶i hä chÊp nhËn tham gia b¶o hiÓm ngay t¹i
B¶o ViÖt, nhÊt lµ t©m lý “cña ngo¹i” ®ang ®îc u thÝch t¹i ViÖt Nam.
V× vËy c«ng t¸c nµy ®ßi hái sù kiªn tr× cña c¸n bé khai th¸c ph¶i h-
ìng dÉn tËn t×nh, nªu râ cho kh¸ch hµng thÊy râ sù thuËn lîi khi hä
tham gia b¶o hiÓm t¹i B¶o ViÖt mµ ë c¸c C«ng ty kh¸c kh«ng cã.
ChØ cã c¸ch th«ng qua mÆt m¹nh nh vËy, B¶o ViÖt míi cã thÓ duy
tr× vµ cñng cè ®îc c¸c mèi quan hÖ cò, x©y dùng mèi quan hÖ cò
tèt ®Ñp.
Thu hót kh¸ch hµng qua thµnh phÇn trung gian còng lµ ®iÒu
quan t©m, B¶o ViÖt cÇn ®Èy m¹nh vµ më réng h¬n n÷a ®èi víi c¸c
nghµnh qu¶n lý chñ quan vµ nghµnh liªn quan nh Tæng côc ®Çu t
vµ ph¸t triÓn, c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i, lùc lîng c¶nh s¸t PCCC, c¸c
C«ng ty dÞnh vô t vÊn vÒ ®Çu t, c¸c doanh nghiÖp nhµ níc, t nh©n
lín...®Ó th«ng qua nh÷ng ®èi tîng nµy B¶o ViÖt giíi thiÖu s¶n phÈm
b¶o hiÓm ho¶ ho¹n víi kh¸ch hµng. Ngoµi ra cÇn quan hÖ chÆt chÏ
h¬n víi c¸c C«ng ty b¶o hiÓm ®Þa ph¬ng. §©y lµ nh÷ng tiÒm n¨ng
to lín mµ B¶o ViÖt cÇn khai th¸c.
Ho¶ ho¹n chî ®· trë thµnh n¹n dÞch nhng thùc tÕ b¶o hiÓm Ho¶
ho¹n ë chî cha ®îc khai th¸c lµ bao. Do vËy B¶o ViÖt cÇn ®i s©u
khai th¸c søc mua b¶o hiÓm cña c¸c hé kinh doanh ë chî, c¸c khu
vùc triÓn l·m còng nh c¸c hé nhµ d©n...Ngoµi ra cÇn ph¶i chó ý vµo
c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá. Thùc tÕ sè lîng nh÷ng doanh nghiÖp
nµy á níc ta lµ rÊt lín nhng phÇn lín cha tham gia b¶o hiÓm. §©y lµ
T¹ Quang TuÊn F4-K36 37
38. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
phÇn thÞ trêng rÊt hoang s¬ vµ lµ ®iÓm träng t©m cÇn khai th¸c
trong giai ®o¹n tíi.
Ngoµi ra B¶o ViÖt nªn ¸p dông b¶o hiÓm Ho¶ ho¹n ë nh÷ng b·i
®ç xe cña nhµ níc còng nh cña t nh©n thµnh b¶o hiÓm b¾t buéc.
VÒ hoa hång: §èi v¬i c¸c C«ng ty m«i giíi nh÷ng céng t¸c viªn
hoÆc c¸ nh©n ®øng ra mua b¶o hiÓm còng cÇn cã nh÷ng
chÝnh s¸ch hoa hång tho¶ ®¸ng cho hä. Trong c¹ch tranh hai
doanh nghiÖp b¶o hiÓm cã ®iÒu kiÖn b¶o hiÓm vµ tû lÖ phÝ
b¶o hiÓm nh nhau ngêi mua b¶o hiÓm vµ c¸c m«i giíi sÏ ®Õn
víi doanh nghiÖp nµo cã tû lÖ hoa hång cao h¬n v× vËy
chÝnh s¸ch hoa hång hÕt søc linh ho¹t vµ hÊp dÉn, ph¶i c¨n
cø vµo hiÖu qu¶ mµ quyÕt ®Þnh hoa hång. §èi víi c¸c tæ
chøc c¸ nh©n cã liªn quan hç trî cho B¶o ViÖt dµnh dÞnh vô
th× ph¶i cã nh÷ng u ®·i ®Æc biÖt.
VÒ ph¹m vi b¶o hiÓm: C¶i tiÕn n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm
cã s½n ®Ó ®¸p øng ®îc nhu cÇu cña kh¸ch hµng lµ mét trong
nh÷ng nhiÖm vô ®îc ®Ò ra. Song kh«ng v× thÕ mµ kh¸ch
hµng yªu cÇu g× ta còng chÊp nhËn. HÕt søc h¹n chÕ nh÷ng
®èi tîng cã ®iÓm chuÈn PCCC lo¹i trung b×nh, kiªn quyÕt
kh«ng nhËn b¶o hiÓm theo lèi chän ®iÓm, tøc lµ ngêi b¶o
hiÓm chØ mua b¶o hiÓm cho nh÷ng ph©n xëng, c«ng ®o¹n
s¶n xuÊt cã nhiÒu rñi ro nhÊt. Ngoµi ra cã thÓ b¶o hiÓm nhng
ph¶i xem xÐt thËn träng khi nhËn hîp ®ång b¶o hiÓm lò lôt
®èi víi nh÷ng c«ng tr×nh kiªn cè, x©y dùng bª t«ng cèt thÐp...
2)C«ng t¸c gi¸m ®Þnh vµ gi¶i quyÕt båi thêng.
VÒ c«ng t¸c gi¸m ®Þnh: B¶o ViÖt nªn tæ chøc nh÷ng
kho¸ häc n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n, chÊt lîng phôc vô
cña c¸c gi¸m ®Þnh song bªn c¹ch ®ã phai duy tr× më réng c¸c
mèi quan hÖ víi c¸c C«ng ty gi¸m ®Þnh, c¸c ®éi ngò chuyªn
T¹ Quang TuÊn F4-K36 38
39. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
gia trong mäi lÜnh vùc. Trong khi lµm c«ng t¸c gi¸m ®Þnh t¹o
niÒm tin cho kh¸ch hµng c¸c c¸n bé ph¶i qu¸n triÖt quan
®iÓm” kh¸ch quan, v« t ” ph¶n ¸nh ®óng vµ toµn bé sù viÖc,
diÔn biÕn g©y ra rñi ro. §ång thêi ph¶i cã sù ®óc kÕt vµ tæng
hîp thµnh sæ tay gi¸m ®Þnh nghiÖp vô b¶o hiÓm ho¶ ho¹n
®Ó c¸c gi¸m ®Þnh viªn dÔ dµng tra cøu vµ ®a ra kÕt luËn
chÝnh x¸c.
VÒ c«ng t¸c båi thêng: Kh¸ch hµng chØ nhËn thÊy râ
t¸c dông cña b¶o hiÓm nhÊt lµ khi hä gÆp rñi ro. Tr¸ch nhiÖm
cña B¶o ViÖt lóc nµy lµ ph¶i båi thêng. KhÈu hiÖu “ Båi thêng
nhanh chãng chÝnh x¸c vµ c«ng b»ng “ ph¶i hoµn toµn tu©n
theo trong mäi trêng hîp v× ®©y lµ lÜnh vùc tuyªn truyÒn
qu¶ng c¸o cã hiÖu qu¶ nhÊt g©y uy tÝn cho C«ng ty b»ng sù
viÖc cô thÓ chø kh«ng ph¶i b»ng nh÷ng lêi nãi su«ng. Song
song víi viÖc phôc vô tèt kh¸ch hµng, B¶o ViÖt cÇn t¨ng cêng
bæ sung quü dù tr÷ båi thêng b»ng c¸ch ®Çu t vèn nhµn rçi
nh: mua c«ng tr¸i nhµ níc, mua bÊt ®éng s¶n cho vay cã thÕ
chÊp.
Trong thùc tÕ thñ tôc vÒ c«ng t¸c båi thêng cßn rÊt rêm rµ vµ
phøc t¹p vµ tèn kh¸ nhiÒu thêi gian. B¶o ViÖt cÇn ph¶i cã tµi liÖu
vÒ hìng dÉn gi¶i quyÕt båi thêng cho kh¸ch hµng nh híng dÉn cô
thÓ khi yªu cÇu båi thêng, kh¸ch hµng cÇn thiÕt ph¶i lµm ngay
nh÷ng c«ng viÖc g×, ph¶i nép ngay nh÷ng giÊy tê g×
3) C«ng t¸c ®Ò phßng vµ h¹n chÕ tæn thÊt
Ta ®· biÕt mét nguyªn nh©n lµm cho ho¹t ®«ng kinh doanh cña
nghiÖp vô cha ®¹t hiÖu qu¶ tèi u- ®ã lµ thùc hiÖn cha tèt c«ng t¸c
PCCC. §Ó lµm tèt c«ng t¸c nµy, C«ng ty cÇn ph¶i kÕt hîp chÆt chÏ
h¬n n÷a phßng c¶nh s¸t PCCC c¸c cÊp chÝnh quyÒn vµ ban
nghµnh ®Ó kiÓm tra t×nh h×nh thùc hiÖn PCCC ë c¸c ®¬n vÞ.
T¹ Quang TuÊn F4-K36 39
40. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
Víi c¸c xÝ nghiÖp s¶n xuÊt, qua viÖc phèi hîp víi c«ng an
PCCC ®Ó cã yªu cÇu cô thÓ vÒ ph¬ng tiÖn PCCC, lËp thªm c¸c
ph¬ng an ch÷a Ho¶ ho¹n cho c¸c c¬ së träng ®iÓm. CÇn cho kh¸ch
hµng hiÓu r»ng kh«ng ph¶i tham gia b¶o hiÓm lµ dån hÕt tr¸ch
nhiÖm cho ngêi b¶o hiÓm mµ b¶n th©n hä ph¶i cã tr¸ch nhiÖm bè
trÝ vµ qu¶n lý tµi s¶n tèt, cã kÕ ho¹ch ch÷a Ho¶ ho¹n ®îc c¶nh s¸t
PCCC th«ng qua, thêng xuyªn tô b¶o ®ìng nhµ cöa trang thiÕt bÞ.
Sè phÝ b¶o hiÓm C«ng ty ph¶i tr¶ sÏ thÊp h¬n nÕu nh c«ng t¸c
PCCC cña ®¬n vÞ ®îc thùc hiÖn tèt theo ®óng yªu cÇu.
Ngoµi ra ph¶i hìng dÉn c¸c ®Þa ph¬ng chi tiÕt vÒ phßng vµ h¹n
chÕ tæn thÊt v× hÇu hÕt hä gÇn nh kh«ng chi vÒ kho¶n nµy. Trong
®iÒu kiÖn c¹nh tranh hiÖn nay, viÖc chi ®Ò phßng h¹n chÕ tæn
thÊt l¹i cã t¸c dông khuyÕn khÝch, gi÷ kh¸ch hµng rÊt quan träng.
V× vËy c¸c ®Þa ph¬ng cÇn x¸c ®Þnh râ tû lÖ ®îc phÐp chi båi th-
êng vµ h¹n chÕ tæn thÊt.
C«ng ty còng cÇn cã mét kho¶n chi hîp lý cho c«ng t¸c ®Ò
phßng h¹n chÐt tæn thÊt ë c¸c ®¬n vÞ tham gia b¶o hiÓm , coi nh
trî gióp mét phÇn cho hä trong viÖc trang bÞ phîng tiÖn PCCC,
n©ng cao chÊt lîng ®Ò phßng h¹n chÕ tæn thÊt. HÇu hÕt c¸c vô
Ho¶ ho¹n kiÖn mang nguyªn nh©n lµ do chËp ®iÖn nªn tríc khi cÊp
®¬n b¶o hiÓm ph¶i kiÓm tra hÖ thèng ®iÖn. Cã thÓ ph¶i chi phÝ
®Ó lµm l¹i hÖ thèng ®iÖn nµy, nhng chi phÝ ®ã nhá h¬n rÊt nhiÒu
so víi sè tiÒn båi thêng nÕu cã tæn thÊt x¶y ra.
4) C«ng t¸c tÝnh phÝ
Ho¹t ®éng b¶o hiÓm Ho¶ ho¹n vµ gi¸n ®o¹n kinh doanh lµ mét
h×nh thøc kinh doanh dÞnh vô, quü dïng ®Ó chi tr¶ dÞnh vô ®îc
h×nh thµnh tõ viÖc ®ãng gãp cña ngêi b¶o hiÓm díi d¹ng phÝ b¶o
hiÓm. V× vËy, viÖc tÝch phÝ ph¶i ®¶m b¶o chi tr¶ båi thêng ®¶m
b¶o kinh doanh cã l·i, ®«ng thêi ph¶i t¹o ®îc møc phÝ cã kh¶ n¨ng
T¹ Quang TuÊn F4-K36 40
41. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
c¹nh tr¹nh ®îc víi c¸c c«ng ty ë níc ngoµi. SÏ cho hoµn toµn ®óng
nÕu cho r»ng biÓu phÝ b¶o hiÓm ho¶ ho¹n hiÖn hµnh mµ B¶o ViÖt
¸p dông lµ hoµn thiÖn sù biÕn ®æi cña thÞ tr¬ng ho¹t ®éng cña ®èi
thñ canh tranh sÏ lµm cho gi¸ c¶ cña b¶o hiÓm ho¶ ho¹n thay ®æi.
V× vËy khi ®a ra møc phÝ cÇn ph¶i thêng xuyªn xem xÐt , gi¸m
s¸t theo dâi tû lÖ phÝ cña ®èi thñ c¹nh tranh ®ång thêi ph¶i theo sat
biÕn ®éng cña c¸c ruØ ro, tû lÖ l¹m ph¸t. Nªn t×m c¸ch h¹ phÝ xuèng
v× ®©y lµ c¸ch c¹ch tranh cã hiÖu qu¶ nhÊt. Tuy nhiªn nã vÊp ph¶i
giíi h¹n díi ®ã lµ tèi thiÓu phÝ thu ph¶i ®ñ tr¶ cho båi thêng. §Æc
biÖt h¹ phÝ cho c¸c toµ nhµ x©y dùng, míi x©y dùng ®Ó cho thuª
c¸c v¨n phßng ®¹i diÖn, c¸c C«ng ty x©y dùng b»ng vËt liÖu kh«ng
Ho¶ ho¹n...Ýt nhÊt ph¶i thÊp h¬n so víi c¸c C«ng ty b¶o hiÓm kh¸c.
§«i khi ph¶i chÊp nhËn h¹ phÝ thÊp h¬n so víi sè liÖu thèng kª ®Ó
thu hót ®«ng ®¶o kh¸ch hµng trªn c¬ së sè ®«ng bï sè Ýt mµ vÉn
®¶m b¶o nghiÖp vô kinh doanh.
Theo nh tho¶ thuËn víi chuyªn gia cña EU, trong n¨m tíi ®©y EU
sÏ gióp B¶o ViÖt n©ng cao c¶i tiÕn s¶n phÈm Ho¶ ho¹n vÒ mÉu
®¬n, ph¹m vi b¶o hiÓm vµ møc phÝ. Tuy nhiªn kh«ng v× thÕ mµ û
l¹i ¸p dông y nguyªn m¸y mãc, mµ ph¶i c¶i c¸ch söa ®æi cho ®óng
phï hîp víi t×nh h×nh ViÖt Nam. B¶o ViÖt cÇn ph¶i nghiªn cøu
chÝnh s¸ch phÝ ph©n biÖt víi tõng lo¹i kh¸ch hµng. §èi víi c¸c kh¸ch
hµng thêng xuyªn cã mèi quan hÖ l©u dµi, nh÷ng kh¸ch hµng lín
cÇn ®îc u tiªn h¬n nh÷ng kh¸ch hµng míi vµ nhá.
HiÖn nay, tû träng chi phÝ qu¶n lý b¶o hiÓm vÉn cßn lín. §Ó
kh¾c phôc t×nh tr¹ng nµy B¶o ViÖt cÇn ph¶i nghiªn cøu nh÷ng
h×nh thøc ®Çu t nguån doanh thu vµo c¸c ho¹t ®éng kinh doanh ®Ó
t¨ng lîi nhuËn ®Î tö ®ã cã c¬ së gi¶m ty träng chi qu¶n lý. Kh«ng
chØ ®¬n thuÇn göi tiÒn vµo ng©n hµng, kinh doanh bÊt ®éng s¶n
T¹ Quang TuÊn F4-K36 41
42. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
mµ B¶o ViÖt cßn gãp vèn cïng kinh doanh víi c¸c tæ chøc trong vµ
ngoµi níc.
B¶o ViÖt nªn ®Ò nghÞ víi bé tµi chÝnh ®a ra mét hµnh lang
phÝ cô thÓ. §iÒu nµy kh«ng ngõng t¹o ra mét m«i trêng c¹nh tranh
lµnh m¹nh mµ cßn t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c C«ng ty b¶o hiÓm kh¼ng
®Þnh m×nh. C«ng ty m¹nh sÏ giµnh ®îc thÞ trêng vµ kh¸ch hµng
chÊp nhËn.
5) C«ng t¸c c¸n bé
§µo t¹o c¸n bé giái nghiÖp vô lµ vÊn ®Ò C«ng ty cÇn quan t©m.
B¶o hiÓm ho¶ ho¹n lµ lo¹i b¶o hiÓm cÇn giao dÞnh víi nhiÒu C«ng
ty níc ngoµi, nhng do ®©y lµ nghiÖp vô míi cho nªn c¸n bé giái vÒ
nghiÖp vô nµy cßn Ýt ái l¹i thªm tr×nh ®é vÒ tiÕng anh, m¸y tÝnh
cha thµnh th¹o nªn khã cã thÓ giao dÞnh víi níc ngoµi.
Còng cÇn thÊy r»ng c¸n bé giái nghiÖp vô th× kh«ng nh÷ng
thùc hiÖn c«ng t¸c mét c¸ch nhanh chãng, tr«i ch¶y mµ nÕu khi
kh¸ch hµng th¾c m¾c yªu cÇu g× c¸n bé cã thÓ gi¶i ®¸p mét c¸ch râ
rµng, t¹o niÒm tin cho kh¸ch hµng. Mét mÆt n÷a cã mét c¸n bé giái
nghiÖp vô cã tr×nh ®é tiÕng anh thµnh th¹o, C«ng ty cã kh¼ n¨ng
x©m nhËp thÞ trêng nhanh chãng trùc tiÕp ®ì tèn kÐm kh«ng ph¶i
qua con ®êng m«i giíi.
Trªn thùc tÕ , tr×nh ®é cña c¸n bé ®Þa ph¬ng cßn rÊt kÐm v×
thÕ C«ng ty cÇn tæ chøc thªm nh÷ng ®ît tËp huÊn, ®µo t¹o hìng
dÊn c¸n bé ë ®Þa ph¬ng ®Ó n©ng cao tr×nh ®é nghiÖp vô. Ngoµi
ra cÇn ph¸t hiÖn vµ nhin nhËn ®óng ®¾n n¨ng lùc, tr×nh ®é cña
tõng c¸n bé mµ cã chÝnh s¸ch ®·i ngé, sù u tiªn thÝch ®¸ng.
6) Thóc ®Èy c¸c doanh nghiÖp tham gia b¶o hiÓm lµ biÖn ph¸p
®Ó b¶o toµn vèn
TiÕn tr×nh c¶i c¸ch ®ang ®Æt nÒn kinh tÕ ViÖt Nam ph¶i ®-
¬ng ®Çu víi mét giai ®o¹n mµ trong ®ã tæng vèn ®îc coi lµ bµn ®¹p
T¹ Quang TuÊn F4-K36 42
43. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
thóc ®Èy hÕt søc quan träng. Bëi lÏ nh×n vµo c¬ së h¹ tÇng cßn rÖu
r·, chóng ta cã thÓ thÊy ®îc nÒn kinh tÕ ®ang cÇn rÊt nhiÒu vèn
®Ó c¶i t¹o n©ng cÊp ®êng bé, ®êng s¾t, s©n bay...Vµ cßn biÐt bao
dù ¸n kh¸c.
Huy ®éng vèn , giao vèn, b¶o toµn vèn vµ ph¸t triÓn vèn lµ sù
cÇn thiÕt tríc hÕt xuÊt ph¸t tõ c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ ®èi víi c¸c xÝ
nghiÖp quèc doanh. ChuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ trêng, c¸c doanh
nghiÖp quèc doanh ho¹t ®éng theo ph¬ng thøc ho¹ch to¸n kinh
doanh, ®ßi hái ph¶i b¶o toµn gi÷ g×n sè vèn ®îc nhµ níc ®Çu t, tù
bæ sung vµ sö dông cã hiÖu qu¶ mäi nguån vèn ®îc tµi trî. HiÖn
nay níc ta ®ang cÇn rÊt nhiÒu vèn, v× vËy ngoµi viÖc huy ®éng
vèn trong níc ta ph¶i huy ®éng thªm vèn níc ngoµi. §iÒu ®ã cµng
lµm cho viÖc b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn trë nªn quan träng.
Giao vèn lµ viÖc x¸c ®Þnh râ quyÒn h¹n vµ tr¸ch nhiÖm trong
së h÷u qu¶n lý vµ sö dông vèn. Giao vèn t¹o ra sö chñ ®éng cho c¸c
doanh nghiÖp ®ång thêi còng g¾n tr¸ch nhiÖm cña xÝ nghiÖp ®èi
víi viÖc b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn. ViÖc huy ®éng vèn ®· lµ khã
song viÖc b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn lµ khã kh¨n h¬n nhiÒu. §Ó
b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn, c¸c chñ doanh nghiÖp lËp ra c¸c ph¬ng
¸n, kÕ ho¹ch kinh doanh sao cho thÝch hîp. Ngoµi ra viÖc giao vèn
c¸c doanh nghiÖp ph¶i tù chñ trong kinh doanh kÓ c¶ tù chiu rñi ro
vµ thiªn tai bÊt ngê ¶nh hëng kh«ng tèt ®Õn kh¼ n¨ng b¶o toµn vèn.
Trong trêng hîp nµy th× tham gia b¶o hiÓm lµ trêng hîp h÷u hiÖu
nhÊt. Tõ khi xo¸ bá c¬ chÕ bao cÊp, chÝnh phñ ®· chñ tr¬ng ph¸t
triÓn m¹nh mÏ c¸c kh©u b¶o hiÓm nh»m lµm d¶m nhÑ g¸ch nÆng
cho ng©n s¸ch. V× lÏ ®ã trong bèi c¶nh míi, cÇn nhËn thøc ®óng vÞ
trÝ nghµnh kinh doanh b¶o hiÓm. NhiÒu doanh nghiÖp hiÖn nay
tham gia b¶o hiÓm v× hä chØ nghÜ ®¬n gi¶n lµ hä sÏ ®îc båi thêng
khi kh«ng may rñi ro x¶y ra chø phÇn lín doanh nghiÖp kh«ng biÕt
T¹ Quang TuÊn F4-K36 43
44. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
r»ng tham gia b¶o hiÓm lµ sè vèn cña hä ®îc b¶o toµn. Do yªu cÇu
bøc b¸ch ®Æt ra ®èi víi b¶o hiÓm Ho¶ ho¹n kh«ng chØ dõng l¹i ë
chç khai th¸c phôc vô kh¸ch hµng tèt mµ cßn ph¶i nªu bËt ®îc vai trß
cña m×nh qua viÖc b¶o toµn vèn. Cã nh vËy , c¸c doanh nghiÖp míi
hiÓu ®îc ®Çy ®ñ c¨n kÏ vÒ ý nghÜa vµ b¶n chÊt cña b¶o hiÓm.
§iÒu cuèi cïng muèn nãi ë ®©y lµ bÊt kÓ nguån vèn nµo còng
®Òu lµ kÕt tinh cña søc lao ®éng, lµ tµi s¶n cña nguån vèn cho nªn
mäi chÝnh s¸ch, chÕ ®é, mäi quan hÖ ph¶i ®îc x©y dùng trªn c¬ së
t«n träng gi¸ trÞ cña ®ång vèn, gióp ngêi cã vèn kh«ng nh÷ng b¶o
toµn ®îc gi¸ trÞ cña nã mµ lµm cho no sinh lêi vµ cã quyÒn hëng
phÇn lîi nhuËn chÝnh ®¸ng ®ã. T«n träng quan t©m ®iÒu ®ã, B¶o
ViÖt víi nghiÖp vô Ho¶ ho¹n sÏ cè g¾ng hÕt søc gãp phÇn cña
m×nh vµo b¶o toµn vèn cho c¸c doanh nghiÖp nãi riªng vµ cho toµn
bé nÒn kinh tÕ nãi chung.
T¹ Quang TuÊn F4-K36 44
45. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
KÕt luËn
Trong nh÷ng n¨m võa qua, tuy b¶o hiÓm Ho¶ ho¹n vµ gi¸n
®o¹n kinh doanh lµ nh÷ng nghiÖp vô cßn kh¸ míi mÎ nhng B¶o ViÖt
®· thu ®îc nh÷ng kÕt qu¶ ®¸ng kÓ. §iÒu ®ã kh«ng chØ thÓ hiÖn ë
sù t¨ng trëng cña c¸c chØ tiªu trong ho¹t ®éng kinh doanh mµ cßn
kh¼ng ®Þnh ®îc do sù ®ãng gãp cña nghiÖp vô ®èi víi nÒn kinh
tÕ. Th«ng qua t¸c dông lµm b¶o toµn vèn, t¹o ra mét t©m lý an toµn,
tin tëng cho chñ doanh nghiÖp còng nh cho toµn bé c«ng nh©n, hai
lo¹i nghiÖp vô nµy ®· lµm næi bËt ®îc vai trß cña m×nh trong c«ng
cuéc ®æi míi ®Êt níc. Trong c«ng cuéc ®æi míi nµy, b»ng lîi thÕ
vÒ tÇm quan träng kh«ng thÓ phñ nhËn, b¶o hiÓm Ho¶ ho¹n tù tin
h¬n bao giê hÕt, s½n sµng bíc vµo giai ®o¹n míi- giai ®o¹n c¹nh
tranh.
Thùc tÕ ®· chøng minh chóng ta cÇn ®Õn b¶o hiÓm , thùc sù
cÇn ®Õn sù hç trî ®¾c lùc cña b¶o hiÓm trong sù ph¸t triÓn cña
nÒn kinh tÕ ®Êt níc. Vît qua mäi khã kh¨n thö th¸ch, b»ng sù v¬n lªn
cña chÝnh m×nh, chóng ta hy väng r»ng B¶o ViÖt, cïng víi nghiÖp
vô b¶o hiÓm Ho¶ ho¹n sÏ tiÕp tôc lín m¹nh vµ kh«ng ngõng ®i lªn
xøng ®¸ng lµ doanh nghiÖp ®Çu ®µn cña ngµnh b¶o hiÓm ViÖt
Nam.
T¹ Quang TuÊn F4-K36 45
46. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
Tµi liÖu tham kh¶o
1. Tµi liÖu híng dÉn b¶o hiÓm Ho¶ ho¹n n¨m 2002 - Tæng c«ng ty
b¶o hiÓm ViÖt Nam.
2. Híng dÉn tÝnh phÝ b¶o hiÓm Ho¶ ho¹n n¨m 2002 - Tæng c«ng ty
b¶o hiÓm ViÖt Nam.
3. Gi¸o tr×nh kinh tÕ b¶o hiÓm - Trêng ®¹i häc kinh tª quèc d©n.
4. Gi¸o tr×nh b¶o hiÓm nhµ níc II - Trêng ®¹i häc tµi chÝnh kÕ to¸n.
5. T¹p chÝ b¶o hiÓm sè 2 n¨m 2003
T¹ Quang TuÊn F4-K36 46