Dokumen tersebut membahas tentang berbagai jenis bahan listrik yang dapat dikelompokkan menjadi penghantar, penyekat, setengah penghantar, magnet, superkonduktor, serat optik dan bahan khusus. Dokumen juga menjelaskan sifat-sifat fisika, kimia dan listrik dari berbagai bahan tersebut.
2. Benda dan Bahan Listrik
Bahan Listrik
Segala jenis benda atau bahan yang dapat
digunakan dalam peralatan, perlengkapan
dan alat bantu yang berhubungan secara
langsung ataupun tidak langsung dengan
listrik.
3. Benda dan Bahan Listrik
Pentingnya pengetahuan bahan listrik ?
2.Mengetahui jenis bahan
3.Mengetahui sifat bahan
Agar dapat :
6.Memperlakukan/memanfaatkan bahan
dengan sebaik-baiknya
7.Mengetahui batasan aman/bahaya suatu
bahan
4. Benda dan Bahan Listrik
Secara umum, bahan dapat dikelompokkan
menjadi beberapa jenis :
• Bahan tambang dan non tambang
• Bahan renewable dan unrenewable
• Bahan logam dan non logam
• Bahan organik dan sintetis
5. Benda dan Bahan Listrik
Logam dan non logam
1. Logam
- besi
- non besi
2. Non logam
- padat (batuan, …)
- cair (minyak, …)
- gas
6. Benda dan Bahan Listrik
Bahan listrik dapat dikelompokkan menjadi :
1. Bahan penghantar
2. Bahan penyekat
3. Bahan setengah penghantar
4. Bahan magnet
5. Bahan superkonduktor
6. Bahan serat optik
7. Bahan khusus
7. Benda dan Bahan Listrik
Bahan listrik dapat dikelompokkan menjadi :
1. Bahan penghantar (conductors)
Adalah bahan yang dapat menghantarkan
listrik dengan mudah. Bahan ini
mempunyai daya hantar listrik (electrical
conductivity) yang besar dan tahanan
listrik (electrical resistance) kecil.
8. Benda dan Bahan Listrik
Bahan listrik dapat dikelompokkan menjadi :
2. Bahan penyekat (insulating materials)
Adalah bahan yang berfungsi untuk
menyekat (misal antara 2 penghantar)
agar tidak terjadi aliran listrik/kebocoran
arus apabila kedua penghantar tersebut
bertegangan.
9. Benda dan Bahan Listrik
Bahan listrik dapat dikelompokkan menjadi :
3. Bahan setengah penghantar
(semiconductor materials)
Adalah bahan yang mempunyai daya
hantar lebih kecil dibanding bahan
penghantar, tetapi lebih besar dibanding
bahan penyekat. Dengan perlakuan
khusus, bahan ini dapat diatur untuk
bersifat penghantar atau penyekat sesuai
kebutuhan.
10. Benda dan Bahan Listrik
Bahan listrik dapat dikelompokkan menjadi :
4. Bahan magnet (magnetic materials)
Adalah bahan yang bersifat magnet
(bahan ini dapat dikelompokkan pada
bahan magnet kuat, menengah dan
rendah)
11. Benda dan Bahan Listrik
Bahan listrik dapat dikelompokkan menjadi :
5. Bahan superkonduktor
Adalah bahan yang diolah dan
diperlakukan sedemikian sehingga
menjadi bersifat penghantar dengan
tahanan listrik yang sangat kecil
(mendekati nol)
12. Benda dan Bahan Listrik
Bahan listrik dapat dikelompokkan menjadi :
6. Bahan serat optik
Adalah bahan serat (tipis, panjang) yang
transparan (dapat/baik menyalurkan
cahaya) dan dipergunakan sebagai media
telekomunikasi.
13. Benda dan Bahan Listrik
Bahan listrik dapat dikelompokkan menjadi :
7. Bahan khusus
Adalah bahan-bahan lain yang digunakan
secara tidak langsung sebagai bahan
utama peralatan listrik
14. Benda dan Bahan Listrik
Sifat bahan :
1. Sifat fisik
2. Sifat kimia
3. Sifat listrik
15. Benda dan Bahan Listrik
Sifat bahan :
1. Sifat fisik
- kekuatan (tarik, tekan, …)
2. Sifat kimia
3. Sifat listrik
16. Benda dan Bahan Listrik
Sifat bahan :
1. Sifat fisik
- kekuatan (tarik, tekan, …)
2. Sifat kimia
- kekuatan (korosi, pelapukan, …)
3. Sifat listrik
17. Benda dan Bahan Listrik
Sifat bahan :
1. Sifat fisik
- kekuatan (tarik, tekan, …)
2. Sifat kimia
- kekuatan (korosi, pelapukan, …)
3. Sifat listrik
- kekuatan (batas tegangan, arus, …)
18. Benda dan Bahan Listrik
Sifat bahan :
1. Sifat fisik
2. Sifat kimia
3. Sifat listrik
4. Kombinasi sifat fisik, kimia dan listrik