APO Nederlands

1. Vakkenlijn 1.4
4. stellen

2. Inhoud en doelen
De student
• kent het onderscheid tussen schrijfproduct en -
proces en kan leerlingen sturen tijdens het
schrijfproces naar een schrijfproduct dat voldoet
aan de gestelde criteria
• kan gerichte aanwijzingen geven voorafgaand en
tijdens het schrijfproces met behulp van gebruikte
methode van de stageschool
• kan voor- en nadelen benoemen van het gebruik
van voorbeeldteksten

3. Werkwoordspelling eigen
niveau
• Bespreken antwoorden + redenaties

4. Presenteren Padlet
(afronden)

5. Stellen
Leerlingen kunnen (foutloos) verschillende teksten schrijven die
passen binnen een bepaalde communicatieve situatie.
De leerlingen
- Leren naar inhoud en vorm teksten te schrijven met
verschillende functies, zoals informeren, instrueren,
overtuigen of plezier verschaffen.
- Leren informatie en meningen te ordenen bij het schrijven van
een brief, een verslag, een formulier of een werkstuk. Zij
besteden daarbij aandacht aan zinsbouw, correcte spelling,
een leesbaar handschrift, bladspiegel, eventueel beeldende
elementen en kleur.
- krijgen plezier in het lezen en schrijven van voor hen
bestemde verhalen, gedichten en informatieve teksten.
- leren bij de doelen onder ‘mondeling taalonderwijs’en
‘schriftelijk taalonderwijs’ strategieën te herkennen, te
verwoorden, te gebruiken en te beoordelen.

6. Ontwikkeling strategisch
schrijven
1. Tot eind groep 3: kennismaken met
geschreven taal:
– letters namaken,
– woorden en zinnen naschrijven,
– zelf schrijven
2. Gevorderde geletterdheid 1 (groep 4 – 6):
vertellend schrijven
3. Gevorderde geletterdheid 2 (groep 7 en 8):
denkend schrijven

7. Stellen
Stelonderwijs moet minimaal 1x per week een uur
aan de orde komen in het basisonderwijs

8. Waarom stellen?
• 21-eeuwse vaardigheden
• Onderwijs 2032
Dat vraagt
- Stellen als doel
- Stellen als middel

9. Stellen als doel (lesideeën)
• Verschillende dichtvormen
• Met zijn drieën een verhaal schrijven, de ene
schrijft de inleiding, de ander de kern, de ander het
slot
• Een brief schrijven aan een bepaald persoon
• Slogans/slagzinnen (af)maken
• Blog schrijven op internet
• Verslag maken van een betekenisvolle gebeurtenis
• Websites maken
• Muurkranten (digitaal of tastbaar)

10. Stellen bij andere vakken
Middenbouw
- Handleiding maken voor het uitvoeren van een proef
(wetenschap en techniek)
- Gedicht/verhaal laten maken over een beroemd persoon
uit het verleden (geschiedenis)
- Reisgids maken over een vakantieland in Europa
(aardrijkskunde)
Bovenbouw
- Een brief schrijven aan de gemeente om een idee waar
te maken (burgerschapskunde)
- Website maken over een werelddeel (aardrijkskunde)
- Complexe sommen uitschrijven (rekenen)

11. Schrijfopdrachten
Veel onduidelijke schrijfopdrachten in het onderwijs:
• Aanwijzingen voor algemene vormaspecten (maak
goede zinnen, let op hoofdletters en punten, maak inleiding, kern en
slot)
• Gericht op tekstlengte (zonder verantwoording van het
criterium: minimaal 25 regels)
• Met niet uitgelegde waardeoordelen (mooi verhaal, goed
einde, schrijf een leuke, spannende tekst)
• Zonder benoemen genre en doel (schrijf een leuk
verhaaltje over je lievelingsplek)

12. Schrijfopdrachten
Een volledige schrijfopdracht bevat:
1. Onderwerp
2. Tekstsoort
3. Tekstdoel (zo authentiek mogelijk)
4. Publiek
5. Publicatiewijze
6. Aandachtspunten (aansluitend bij instructie)
7. Groeperingsvorm
8. Hoeveelheid tijd
Opdracht
Bekijk de stellessen uit de methode. Geef aan of
het een goede opdracht is of niet.

13. Verhaal-
schema
(Korstanje
2012, p. 22)

14. Leerkrachtvaardigheden
• Gerichte aanwijzingen geven
• Modelen
• Zorgen voor goede opdrachten
• Zorgen voor een goede beoordeling (college 5)

15. Lesstructuur
• Vijffasenmodel:
1. Oriëntatie op de schrijfopdracht
2. Schrijfopdracht
3. Schrijven en hulp geven bij schrijven
4. Bespreken en herschrijven
5. Verzorgen en publiceren

16. Spieken moet
Het gebruik van voorbeeldteksten
- Lezen van de voorbeeldtekst
- Bespreken van tekstkenmerken
- Formuleren van eisen voor de te schrijven
tekst
- Toepassen in een schrijfopdracht

17. Spieken moet op
studentniveau
Voorbeeldtekst: Paulien Cornelisse
Vraag: wat valt op in de structuur van deze tekst?

18. Zelf aan het werk (opdracht
column schrijven)
1. Onderwerp  jouw stage in pabo 1
2. Tekstsoort  column
3. Tekstdoel  informeren/ amuseren
4. Publiek  lezers van de nieuwsbrief/website van
jouw stageschool
5. Publicatiewijze  nieuwsbrief/ website
stageschool
6. Aandachtspunten  zie opdrachtblad
7. Groeperingsvorm  individueel
8. Hoeveelheid tijd  2 weken
Opdracht: zie werkblad

19. Voor de volgende keer
• Ruwe versie column af
• Lezen literatuur + artikel mee