Enzimler biyokimyasal katalizörledir. Yani kendileri değişime uğramadan bir reaksiyonu hızlandıran katalist moleküllerdir. Enzimlerin hemen hepsi proteindir ve Globüler yapıdadırlar. Ancak, proteinlerin hepsi enzim değildirler. Enzimlerin katalitik özellikleri şaşırtıcıdır. Örneğin, kırmızı kan hücrelerimizde bulunan karbonik anhidraz karbon dioksiti karbonata çevirerek zararsız hale getirir
Sevgili öğrenciler,
İnönü Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü 3. sınıfında zorunlu bir ders olan Biyokimya (BIOL 301/302), iki dönem boyunca haftalık 3 saat olarak okutulan bir derstir. On yıldan beridir öğrencilerimize verile gelen bu notların içeriği her yıl yeniden gözden geçirilip uygun yenilemeler ve düzeltmelerle güncellenmektedir. Geçen yıl olduğu gibi bu yıl da kitap Biyokimya I ve Biyokimya II olmak üzere iki cilt halinde basılmıştır. Kitap baştan sona gözden geçirilerek her cildin sonuna kullanışlı tablo, grafik ve dizinler eklenmiştir. Ayrıca, her iki cilde “Biyokimya ve Moleküler Biyoloji”de yaygın kullanılan birçok terimi içeren bir “sözlük” eklenmiştir. Yapılmış olan çeşitli dil bilgisi ve yazım hatalarının yanında, geniş bir alanı kapsayan ve her gün gelişen biyokimya gibi bir bilim alanı için hazırlanmış olan bu notlarda, varsa bilimsel hataların da hoş görüleceğini umuyorum.
Sevgilerimle,
Hikmet Geçkil Ekim 2010, Malatya
Enzimler biyokimyasal katalizörledir. Yani kendileri değişime uğramadan bir reaksiyonu hızlandıran katalist moleküllerdir. Enzimlerin hemen hepsi proteindir ve Globüler yapıdadırlar. Ancak, proteinlerin hepsi enzim değildirler. Enzimlerin katalitik özellikleri şaşırtıcıdır. Örneğin, kırmızı kan hücrelerimizde bulunan karbonik anhidraz karbon dioksiti karbonata çevirerek zararsız hale getirir
Sevgili öğrenciler,
İnönü Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü 3. sınıfında zorunlu bir ders olan Biyokimya (BIOL 301/302), iki dönem boyunca haftalık 3 saat olarak okutulan bir derstir. On yıldan beridir öğrencilerimize verile gelen bu notların içeriği her yıl yeniden gözden geçirilip uygun yenilemeler ve düzeltmelerle güncellenmektedir. Geçen yıl olduğu gibi bu yıl da kitap Biyokimya I ve Biyokimya II olmak üzere iki cilt halinde basılmıştır. Kitap baştan sona gözden geçirilerek her cildin sonuna kullanışlı tablo, grafik ve dizinler eklenmiştir. Ayrıca, her iki cilde “Biyokimya ve Moleküler Biyoloji”de yaygın kullanılan birçok terimi içeren bir “sözlük” eklenmiştir. Yapılmış olan çeşitli dil bilgisi ve yazım hatalarının yanında, geniş bir alanı kapsayan ve her gün gelişen biyokimya gibi bir bilim alanı için hazırlanmış olan bu notlarda, varsa bilimsel hataların da hoş görüleceğini umuyorum.
Sevgilerimle,
Hikmet Geçkil Ekim 2010, Malatya
O documento discute geometria molecular e tipos de hibridização de orbitais. Explica como a hibridização sp3, sp2 e sp resultam em geometrias tetraédrica, planar triangular e linear, respectivamente. Ilustra essas geometrias em moléculas como metano (CH4), eteno (C2H4) e acetileno (C2H2).
O documento descreve o processo de titulação ácido-base como um método para determinar a concentração de ácidos e bases. A titulação envolve a adição controlada de uma solução de concentração conhecida (titulante) até o ponto de equivalência, indicado pela mudança de cor de um indicador. Isso permite calcular a concentração da solução problema (titulado) por meio de equações estequiométricas. Exemplos práticos são fornecidos para ácido acético, ácido cítrico e hidróxido
O documento descreve como objetos de prata escurecidos podem ser limpos colocando-os em água e detergente com uma panela de alumínio, aquecendo até ferver. A reação do alumínio com o sulfeto de prata na superfície regenera a prata com seu brilho característico.
O documento descreve os principais parâmetros da radiação eletromagnética, incluindo sua natureza ondulatória e corpuscular. Detalha características como período, frequência, comprimento de onda e espectro eletromagnético, além de descrever como a radiação interage com a matéria através de absorção.
1) As propriedades coligativas dependem do número de partículas na mistura e não da identidade química. São elas: abaixamento da pressão de vapor, aumento do ponto de ebulição, abaixamento do ponto de solidificação e pressão osmótica.
2) A pressão máxima de vapor de um líquido aumenta com a temperatura, facilitando a passagem das moléculas para o estado vapor.
3) Soluções com solutos não voláteis apresentam pontos de ebulição e congelamento diferentes do solvente
Soluções - Química geral para engenhariaJoana Gomes
Este documento discute conceitos fundamentais de química geral para engenharia, incluindo tipos de misturas, classificação de soluções, fatores que afetam a solubilidade, propriedades coligativas e dispersão coloidal. Ele fornece exemplos de soluções de acordo com seu estado físico e condutividade elétrica, além de discutir como a interação soluto-solvente, pressão e temperatura influenciam a solubilidade de substâncias. Por fim, aborda propriedades como abaixamento de ponto de
Este documento discute os conceitos fundamentais da cinética química, incluindo:
1) As velocidades das reações químicas dependem de fatores como a concentração dos reagentes, temperatura e presença de catalisadores.
2) A teoria das colisões explica que as moléculas precisam colidir com energia e orientação suficientes para que uma reação ocorra.
3) Catalisadores podem reduzir a energia de ativação de uma reação, acelerando tanto a reação quanto a reação in
Radiation increases with temperature according to the Stefan-Boltzmann law. The law states that the power of radiation increases as the fourth power of temperature. A blackbody is an object that perfectly absorbs and emits radiation, with an emissivity of 1. To calculate the surface temperature of the sun, which radiates like a blackbody, its power output and radius are plugged into the Stefan-Boltzmann law.
exercícios para interpretação de espectros de infravermelho com tabelas de correlação. Espectros de infravermelho de compostos conhecidos com as respectivas fórmulas moleculares.
Her ne kadar organik bir molekül olmasa da canlı hücrelerin en temel ve önemli miktarda olan bileşiği sudur. Canlıların yas ağırlığının % 65-95’i sudan oluşmuştur. Su sadece biyokimyasal olayların gerçekleşmesi için değil, aynı zamanda hücre zarından maddenin geçişi, vücut ısısının korunması gibi olaylar için de hayati önem taşır. Bitkiler için su en önemli besin kaynağıdır. Fotosentetik hücreler suyu oksidize ederek karbon dioksitin fiksasyonunu (bağlanımını) sağlar ve gezegenimizdeki moleküler oksijenin oluşumunu sağlarlar. Vücutta su dengesinin (su alınımı ve atılımı) korunması metabolizma için kritik önem taşır. Yetişkin bir insan günde yaklaşık 2 litre su alınımı ve atılımı yapar (vücuda alınan suyun 900 ml’si sıvı, 800 ml’si yiyeceklerden ve 300 ml’si yiyeceklerin oksidasyonundan yani metabolik sudan sağlanır). Aynı miktarda su (2 litre) idrar, solunum ve terleme yolu ile dışarı atılır.
O documento introduz os conceitos básicos da síntese orgânica, incluindo sua definição e histórico, grupos funcionais comuns, nucleófilos e eletrófilos, mecanismos de reação representados por setas curvas, e diagramas de coordenadas de reação. A síntese orgânica é definida como o processo de obtenção de compostos complexos a partir de precursores simples em uma ou mais etapas de reação.
O documento discute geometria molecular e tipos de hibridização de orbitais. Explica como a hibridização sp3, sp2 e sp resultam em geometrias tetraédrica, planar triangular e linear, respectivamente. Ilustra essas geometrias em moléculas como metano (CH4), eteno (C2H4) e acetileno (C2H2).
O documento descreve o processo de titulação ácido-base como um método para determinar a concentração de ácidos e bases. A titulação envolve a adição controlada de uma solução de concentração conhecida (titulante) até o ponto de equivalência, indicado pela mudança de cor de um indicador. Isso permite calcular a concentração da solução problema (titulado) por meio de equações estequiométricas. Exemplos práticos são fornecidos para ácido acético, ácido cítrico e hidróxido
O documento descreve como objetos de prata escurecidos podem ser limpos colocando-os em água e detergente com uma panela de alumínio, aquecendo até ferver. A reação do alumínio com o sulfeto de prata na superfície regenera a prata com seu brilho característico.
O documento descreve os principais parâmetros da radiação eletromagnética, incluindo sua natureza ondulatória e corpuscular. Detalha características como período, frequência, comprimento de onda e espectro eletromagnético, além de descrever como a radiação interage com a matéria através de absorção.
1) As propriedades coligativas dependem do número de partículas na mistura e não da identidade química. São elas: abaixamento da pressão de vapor, aumento do ponto de ebulição, abaixamento do ponto de solidificação e pressão osmótica.
2) A pressão máxima de vapor de um líquido aumenta com a temperatura, facilitando a passagem das moléculas para o estado vapor.
3) Soluções com solutos não voláteis apresentam pontos de ebulição e congelamento diferentes do solvente
Soluções - Química geral para engenhariaJoana Gomes
Este documento discute conceitos fundamentais de química geral para engenharia, incluindo tipos de misturas, classificação de soluções, fatores que afetam a solubilidade, propriedades coligativas e dispersão coloidal. Ele fornece exemplos de soluções de acordo com seu estado físico e condutividade elétrica, além de discutir como a interação soluto-solvente, pressão e temperatura influenciam a solubilidade de substâncias. Por fim, aborda propriedades como abaixamento de ponto de
Este documento discute os conceitos fundamentais da cinética química, incluindo:
1) As velocidades das reações químicas dependem de fatores como a concentração dos reagentes, temperatura e presença de catalisadores.
2) A teoria das colisões explica que as moléculas precisam colidir com energia e orientação suficientes para que uma reação ocorra.
3) Catalisadores podem reduzir a energia de ativação de uma reação, acelerando tanto a reação quanto a reação in
Radiation increases with temperature according to the Stefan-Boltzmann law. The law states that the power of radiation increases as the fourth power of temperature. A blackbody is an object that perfectly absorbs and emits radiation, with an emissivity of 1. To calculate the surface temperature of the sun, which radiates like a blackbody, its power output and radius are plugged into the Stefan-Boltzmann law.
exercícios para interpretação de espectros de infravermelho com tabelas de correlação. Espectros de infravermelho de compostos conhecidos com as respectivas fórmulas moleculares.
Her ne kadar organik bir molekül olmasa da canlı hücrelerin en temel ve önemli miktarda olan bileşiği sudur. Canlıların yas ağırlığının % 65-95’i sudan oluşmuştur. Su sadece biyokimyasal olayların gerçekleşmesi için değil, aynı zamanda hücre zarından maddenin geçişi, vücut ısısının korunması gibi olaylar için de hayati önem taşır. Bitkiler için su en önemli besin kaynağıdır. Fotosentetik hücreler suyu oksidize ederek karbon dioksitin fiksasyonunu (bağlanımını) sağlar ve gezegenimizdeki moleküler oksijenin oluşumunu sağlarlar. Vücutta su dengesinin (su alınımı ve atılımı) korunması metabolizma için kritik önem taşır. Yetişkin bir insan günde yaklaşık 2 litre su alınımı ve atılımı yapar (vücuda alınan suyun 900 ml’si sıvı, 800 ml’si yiyeceklerden ve 300 ml’si yiyeceklerin oksidasyonundan yani metabolik sudan sağlanır). Aynı miktarda su (2 litre) idrar, solunum ve terleme yolu ile dışarı atılır.
O documento introduz os conceitos básicos da síntese orgânica, incluindo sua definição e histórico, grupos funcionais comuns, nucleófilos e eletrófilos, mecanismos de reação representados por setas curvas, e diagramas de coordenadas de reação. A síntese orgânica é definida como o processo de obtenção de compostos complexos a partir de precursores simples em uma ou mais etapas de reação.
1. Asit baz tanımında tarihçe
• Önceleri H+ iyonu veren madde asit,OH-
iyonu veren madde baz olarak
tanımlanmış ancak bu tanımın bazı
bileşiklere uymadığı görülmüştür
CO2 , NH3
CH4 gibi
2. • Arrhenius (1884) bunu düzeltmek için su ile
reaksiyonlaştığı vakit ortama H+
veya OH-
veren
maddeleri asit ve baz olarak tanımlamıştır.Bu
tanım CO2’nin asit NH3’ün baz olduğunu açıklar
NH3 + H2O ------- NH4 + OH-
CO2 + H2O ------- H2 CO3------H+
+ HCO-
3
Ancak bu tanımda HCO-
3 ve H2PO-
4 gibi kuvvetli
bazları kapsamamaktadır
3. • Bronsted-Lowry (1923),suda iyonlaştıkları
zaman H+ iyonu veren maddeleri asit, H+
bağlayan maddeleride baz olarak
tanımlayarak daha kapsamlı bir tanım
yapmıştır. Bu tanım
HCO-
3,H2PO-
4,HPO--
4 kuvvetli bazları içine
almaktadır
4. • Her iki asit baz tanımına uymayan asidik
ve bazik maddelerin varlığı yeni bir tanım
yapılmasını sağlamıştır
• Lewis;e- alan her madde asit e- veren her
madde baz diyerek bu tanımlamaları en
kapsamlı hale getirmiştir
BF3 + F-
---------- BF4
Asit Baz
Ag+ + 2CN-
--------Ag(CN)2
Asit Baz
9. • Bronsted Lowry’nin asit baz tarifi biyolojik
sistemler için en uygun olanıdır.Buna göre
her asit bir bazla eşleniktir
Bir proton donörü ve ona uygun
proton akseptörü, bir konjuge asit-
baz çifti oluşturur
11. Kuvvetli ve zayıf asitler
• Kuvvetli asitler sulu çözeltilerinde tamamen
iyonlarına ayrışırlar (HCl ve H2SO4)
• Sulu çözeltilerinde tamamen iyonlarına
ayrışmayan asitlerde zayıf asitlerdir
(CH3COOH)
• Aynı özellikler kuvvetli ve zayıf bazlar içinde
geçerlidir
12.
13. • Her kuvvetli asitte zayıf bir baz
• Her zayıf asitte kuvvetli bir baz vardır
14. Asitler ve bazlar
Canlı organizmada bulunan asitlerin çoğu zayıf asittir.
Cl- zayıf ,karboksilat kuvvetli bir bazdır
15. • Bir asidin zayıf veya kuvvetli oluşu ,o
asidin ortama verdiği hidrojen iyonu
miktarı ile ilgilidir
• Bir asidin iyonlaşma derecesi
dissosiasyon sabitesi ile belirlenir ve her
asit için sabit bir değerdir
16. İyonlaşma sabitesi
• İki yönlü bir kimyasal reaksiyonda
iyonlaşmış moleküller arasındaki ilişkiyi
gösterir
17. HA ile gösterilebilen her hangi bir asidin
iyonizasyon sabiti veya dissosiasyon sabiti
Ka
’nın negatif logaritması da pKa
ile gösterilir
pKa zayıf asitlerin asitlik derecesinin bir ölçüsüdür
pKa ne kadar küçükse asit o kadar kuvvetlidir
Ka sabitesi ne kadar büyükse asit o kadar kuvvetlidir
20. Zayıf asitlerin pKa
değerleri, titrasyon grafiği çizilerek
bulunabilir
Zayıf asidin pKa
değerine eşit pH’da, zayıf asit ve bunun
konjuge bazı eşit konsantrasyonlarda bulunur
daha düşük pH’larda asit konsantrasyonu fazladır
daha yüksek pH’larda asidin konjuge bazının konsantrasyonu
fazladır
21. pH kavramı
• H+
iyon konsantrasyonu ve Ka’nın çok
küçük değerler olması logaritmik olarak
ifade edilmesine neden olmuş ve pH
tanımlaması yapılarak işlem kolaylığı
sağlanmıştır
22. • Kuvvetli asitlerde H+ iyon konsantrasyonu
asit konsantrasyonuna eşittir
• Zayıf asitlerde H+
iyon konsantrasyonu
iyonlaşma sabitinden hesaplanır
• Kuvvetli ve zayıf bazlarda da OH- iyon
konsantrasyonlarının hesaplanması
benzer şekilde yapılır
23. • 0.1 N HCl asidin pH’ı?
• 0.1 N asetik asidin pH’ı? Ka:1.86x10-5
pH=-logVKaxC
27. Su moleküllerinin ayrışması ile az da olsa
proton ve hidroksil iyonları elde edilir.
25o
C saf suda suyun
konsantrasyonu, 55,5 M’dır
Keq
değeri, suyun
elektriksel iletkenliği
ölçülerek 1,8 x 10−16
M
bulunmuştur
Suyun iyonlar çarpımının sabit
olduğunu görüyoruz
28. Sulu çözeltilerde, saf suda olduğu gibi H+
ile OH−
’nin
konsantrasyonları eşit olduğunda, çözeltinin nötral
pH’ da olduğu ifade edilir
Nötral pH’da H+
ile OH−
’nin konsantrasyonu birbirine
eşit ve 10-7
M’dır.
29. • Suyun iyon çarpımının sabit oluşu pH
tablosunun temelini oluşturur
• Konsantrasyonu 1M H+ ile 1M OH-
arasında bulunan sulu ortamın H+
iyonunun gerçek konsantrasyonunu
göstermede kullanılır
• Derişik asit baz çözeltilerinde pH
kullanılmaz
30. pH, bir çözelti için bir karakteristiktir.
Bir çözeltinin pH’ı, çözeltideki H+
iyonları konsantrasyonunun eksi
logaritmasıdır.
25o
C’de nötral bir çözeltinin pH’ı 7’dir
31. Asidik ve alkali çözeltiler
Bir çözeltinin pH’ı
7’den küçükse (H+
iyonu konsantrasyonu
daha yüksek), çözelti
asidiktir
Bir çözeltinin pH’ı
7’den büyükse (H+
iyonu konsantrasyonu
daha düşük), çözelti
alkali veya baziktir
32. pH
Şiddetli asit 2’nin altı
Asit 2-4
Zayıf asit 4-6.5
Nötral 6.5-7.5
Zayıf alkali 7.5-10
Alkali 10-12
Şiddetli alkali 12’nin üstü
33.
34. • Su zayıf bir asit olduğuna göre saf sudaki
H+ ve OH- iyon konsantrasyonlarını ve
suyun pH’ını hesaplayınız
35.
36. TAMPON ÇÖZELTİLER
Tamponlar, küçük miktarlarda asit (H+
) veya baz (OH−
)
eklendiğinde pH değişikliklerine karşı koyma eğiliminde
olan sulu sistemlerdir.
37. Tampon sistemler
• Zayıf asitler ve zayıf alkaliler
CO2 + Na+
+ OH-
-------Na+
+ HCO3
-
C5H5N + H+
+ Cl-
---------C5H6N+ + Cl-
• Zayıf asitler ve tuzlarının bir karışımı
• Zayıf bazlar ve tuzlarının bir karışımı
• Aminoasitler ve proteinler
38. Tamponlama, proton donörü ve onun konjuge proton
akseptörünün yaklaşık olarak eşit konsantrasyonlarda
bulunduğu çözeltilerde denge oluşturan iki reverzibl
reaksiyonun sonucudur
40. Baz eklenince HB iyonizasyonu artıyor,asit eklenince asidin konjuge bazı
(B-) asit halini alıyor(HB)
41.
42. • Bir tampon sistem, eklenen kuvvetli asidi
zayıf aside dönüştürerek pH’ı korur
• Yine bir tampon sisteme eklenen OH-
iyonları H2O haline gelerek etkisiz kalır
44. zayıf asit ile onun konjuge bazının bir karışımının
tamponlama etkisi ve zayıf asidin pKa
’sı ile pH arasındaki
kantitatif ilişki, Henderson-Hasselbalch denklemi ile
ifade edilir
45. • pH=pK+log(A)/(HA)
*pH=pK ise asit baz
konsantrasyonları birbirine eşittir.Bu
noktada tamponlama kapasitesi en
fazladır.
*tamponlama ;(A)/(HA)=0,1-10 aralığında
etkindir.
46. Baz eklenince HB iyonizasyonu artıyor,asit eklenince asidin konjuge bazı
(B-) asit halini alıyor(HB)
47. • Canlı organizmaların hücre içi ve hücre
dışı sıvıları ,bunların normal pH larında
tampon görevi yapan eşlenik asit –baz
çiftleri ihtiva ederler
• En önemli hücre içi tamponu
H2PO4/HPO4 eşlenik asit –baz
sistemidir(pK=7.2)
48. • Glukoz 6-P ve ATP gibi organik fosfatlar
ile iyonlaşabilir gruplar taşıyan
proteinlerde önemli hücre içi tamponları
teşkil ederler
• Eritrositlerdeki tamponlamadan ,
hemoglobin ve oksihemoglobin
sorumludur
• Kan ve hücreler arası sıvının en önemli
tamponu ise bikarbonat tampon sistemidir
49. • Vucut sıvılarında söz konusu tampon sistemler
olmasaydı canlılık devam edemezdi
• Çünkü dışarıdan alınan gıda maddelerinde
bulunan asitli bileşikler ve metabolizma olayları
sonucu oluşan organik asitler ve CO2,pH’ı çok
düşüreceklerdi
• Protein yapısındaki enzimlerin aktiviteside pH’a
bağlı olduğundan metabolizma olayları felce
uğrayacaktı
50. Çoğu hücrenin sitoplazması, yüksek konsantrasyonda
protein içerir. Proteinlerde, birçok amino asit, amino
asitlerde de zayıf asit ve zayıf baz olan fonksiyonel
gruplar vardır
52. Serbest laktik asit 0,010M, laktat 0,087M
olduğu durumda pH 4,80 olarak ölçüldüğüne
göre laktik asidin pKa değeri:
Bir zayıf asidin pKa değerini bulmak için; bu asit
ve konjuge bazının bilinen konsantrasyonlarını
içeren tampon hazırlanır ve bu tamponun pH’ı
ölçüldükten sonra Henderson-Hasselbalch
denklemi ile hesaplama yapılır.
53. Asetik asidin pKa değeri 4,76 olduğuna göre
0,1M asetik asit ve 0,2M sodyum asetat
karışımının pH’ı:
Asit ve tuz konsantrasyonu bilinen bir tampon
çözeltinin pH’ının hesaplanmasında
57. Sulu çözeltilerin pH’ı,
çeşitli yöntemlerle ölçülebilir
Kolorimetrik yöntemler İndikatör boyalar ile
Elektrometrik yöntemler pH metre ile
58. İndikatörler
• Çeşitli pH’larda renk değiştiren maddelerdir
• Genellikle zayıf asitlerdir
• Alkali ortamlarda dissosiye olarak farklı renkler
verirler
• Ortam önceki pH’larına getirilince dissosiasyon
kalkar ,H+ iyonlarını alarak molekül haline geçerler
ve ilk renklerine dönerler(asit rengi)
• Örn.fenol ftaleinin asit rengi renksizdir.iyonize
olduğu zaman pembe renkli olur
• Her indikatörün dissosiye olduğu pH aralığı farklı
olup o indikatörün pK’sı ile ilişkilidir
59. pH < IN pH=amfolitin izoelektrik
noktası (IN)
pH >IN
H+
2A H+
A−
A−
[ortamda fazla miktarda
bulunan H+
iyonları, amfolite
katılarak A−
’nin yükünü
ortadan kaldırırlar.]
[amfolit (+) ve (−) yükler
içermekle birlikte dışarıya
karşı yüksüz gibi davranır;
(+) ve (−) yükler birbirini
dengelemektedirler.]
[ortamda fazla miktarda
bulunan OH−
iyonları,
amfolitteki H+
ile su
oluştururlar ve böylece (+)
yükü ortadan kaldırılmış
olur.]
60. • Her indikatör için rengin en iyi şekilde
gözlemleneceği pH aralığı pKind +-
1 ‘dir
• Örn.8 ile 10 arasındaki bir pH değişimini
gözlemek için fenol ftalein kullanılır
61. Bir tüpe alınan tükürük içerisine bir damla fenolftalein
damlatıldığında tükürüğün renksiz kalması, pH’ının
8,3’ten küçük olduğunu gösterir.
Başka bir tüpe alınmış aynı tükürük örneğinin üzerine bir
damla turnusol damlatılınca renk mavi oluyorsa, pH 7’den
büyük demektir.
SONUÇ: Tükürük örneğinin pH’ı 7 ile 8,3 arasındadır