Filipino 8

1. UNIVERSITY LABORATORY
SCHOOL

2. ARALIN 4- PAG-IBIG SA
TINUBUANG LUPA

3. PINAGYAMANG PLUMA 8
Pagsasanay
dalisay alaala handog puro
dangal lumbay sakuna himala
dunong lungkot kumatha sakit
dusa alay talino milagro
gunita panganib lumikha puri

4. PINAGYAMANG PLUMA 8
Mga ilang pangyayari noongika-19 na siglo na nagbunsod sa
pagsilang ng diwang nasyonalismo ng mga Pilipino at ito ay mga
sumusunod:

5. PINAGYAMANG PLUMA 8
Pagbubukas sa Pandaigdigang Kalakalan
Dahil sa pagbubukas ng kalakalang pandaigdig ay nagkaroon ng
pag-unlad sa ekonomiya ng bansa.

6. PINAGYAMANG PLUMA 8
Pagpasokng mgaLiberal na Kaisipan
Ang pagbubukas ng Suez Canalna nagdurugtong saMediterraneanSea at
Red Sea ay hindilamangnagdalang kalakalsa bansa kundi ng mga
makabagongkaisipangliberalgayang pagtutol sa pamamaraanng isang
liderna hindikarapatdapat o ang pag-aalsalabansa pamahalaan.

7. PINAGYAMANG PLUMA 8
Pamumuno ni Gob.Hen. Carlos Dela Torre
Sa liberalna pamumunoni Gob. Hen. Carlos Dela Torre ay napagkalooban
ng ilangKalayaan at Karapatan angmga Pilipino.Sa unang pagkakataonay
naramdamannilang silaay hindi alipinkundi mamamayangbahaging isang
lipunan.

8. PINAGYAMANG PLUMA 8
Isyu ng Sekularisasyon
Sapanahong hindinagingsapat ang pagpapalaganapngmga paring regular
ng relihiyongKatolikoat pamumuno sa Parokya, nagsanay silang mga
Pilipinongparing nag-aral ngunit hindi kabilangsa ordeng panrelihiyon
upang makatulongsa kanilanglayunin.

9. PINAGYAMANG PLUMA 8
Ang pagbitay sa Tatlong paring Martir
Ang tatlong paring nasa taguringGOMBURZA na masigasigna
nakipaglabansa layuninng Kilusang Sekularisasyonay inakusahanng
pamumunosa isang pag-aalsasa Cavite noong 1872, nilitis,at binitay sa
Bagumbayannoong ika-17 ng Pebrero,1872.

10. PANITIKAN

11. PINAGYAMANG PLUMA 8
“Pag-ibigsaTinubuangLupa”
NiAndresBonifacio

12. PINAGYAMANG PLUMA 8
Sagutin ang sumusunod na tanong:
1. Ano ang tinutukoyni Andres Bonifacionapinakadakilaat pinakadalisayna pag-
ibig? Ipaliwanag.
2. Ayon kay Bonifacio,ano-anoang mahahalagangbagay namaaaring maihandog
ng isang taong may wagas napagmamahal sa bayan?
3. Alin ang tinutukoyniyang dapat pag-alayan ng buong pagsinta o pagmamahal
kahitang kapalitnito ay mismong sarilingbuhay?

13. PINAGYAMANG PLUMA 8
Sagutin ang sumusunod na tanong:
4. Magbanggit ng mga linyasa tula nanagpapamalas ng kilos ngdakilang
pagmamahal sa Inang Bayan.Ano ang nais ipahiwatignito?
5. Para sa iyo, anoang ibig sabihinng saknong na ito?

14. PINAGYAMANG PLUMA 8
Mga Tulang Lumaganapnoong Panahon ng Espanyol at
Hapones
1. Korido- Ito aymga tulang pasalaysay namay sukat nawalong pantig sa taludtodat
nagtataglay ng mga paksang kababalaghanat malaalamatnakaramiha’yhiram at
halawsa paksang Europeo nadala rito ng mga Espanyol.

15. PINAGYAMANG PLUMA 8
Mga Tulang Lumaganapnoong Panahon ng Espanyol at
Hapones
2. Awit-Ito ay isang tulangromansa (metricalromance) namay sukat na
labindalawangpantig bawattaludtod nakalimitangang pangunahingpaksa ay
tungkolsa bayani atmandirigma atlarawansa buhay.

16. PINAGYAMANG PLUMA 8
Ayon sa PanitikangPilipinoni Arthur Casanova
Pagkakaiba ng Awit at Korido
Pamantayan Awit Korido
Batay sa Anyo Binubuo ng 12
pantig sa loob ng
isang taludturan,
apat na taludtod sa
isang taludturan
Binubuo ng walong
pantig sa loob ng
isang taludtod at
apat na taludtod sa
isang taludturan.

17. PINAGYAMANG PLUMA 8
Musika Mabagal na tinatawag na
andante
Mabilis na tinatawag
na allegro
Paksa Tungkol sa bayani at
mandirigma at larawan ng
buhay
Tungkol sa
pananampalataya,
alamat, at
kababalaghan
Katangian ng
mga Tauhan
Walang taglay na
supernatural na
kapangyarihan ngunit
nasasangkot sa
pakikipagsapalaran.
May kapangyarihang
supernatural

18. PINAGYAMANG PLUMA 8
Mga halimbawa Florante at Laura, Pitong
Infantes de Lara, Doce Pares
ng Pransya, Haring Patay
Ang Ibong Adarna,
Kabayong Tabla, Ang
Dama Ines, Prinsipe
Florinio

19. PINAGYAMANG PLUMA 8
TulangPatnigan (JusticePoetry)
Ito ay tulangsagutan naitinatanghal ng magkakatunggalingmakatangunit
hindi sa paraangpadula. Ito ay paligsahanng mga katwiranat tagisan ng
mga talion at tulain.

20. PINAGYAMANG PLUMA 8
a. Karagatan
1. Ito ay isanglarongmaypaligsahansatula.
2. Angkuwentonitoaybataysaalamatngsingsingngisang dalaga na nahulogsa
gitna ngdagat.
3. Pakakasalanngdalagaang binatangmakakakuhangsingsing.
4. Salarong ito,hindikinakailangang―sumisid‘sadagatangbinatangnais
magkapaladsadalagangnawalanngsingsing.
5. Ginaganapang larosabakuranngisangbahay.

21. PINAGYAMANG PLUMA 8
a. Karagatan
6. May dalawangpapag sa magkabilang isangmesang may sarisaring
pagkaing-nayon.
7. Magkaharapang pangkat ng binataat dalaga.
8. Karaniwangisang matanda angmagpapasimulang laro.
9. Maaaringmagpalabunutanparamapiliangbinatangunang bibigyanng
dalagang talinghaga.

22. PINAGYAMANG PLUMA 8
a. Karagatan
10. Maaari pa rinang pagpili sa binataay batay sa matatapatan ng tabing may
tandang puti.
11.Bibigkas munang panimulangbahagi ang binatabago tuluyang sagutin ang
talinghaga.

23. PINAGYAMANG PLUMA 8
b. Duplo
1. Isa rin itong larongmay paligsahan sa pagtula kaya maaariringmauring tulang
patnigan.
2. Ang mga lalakingkasali aytinatawagna duplero at ang mga babae ay duplera.
3. Silaay tinatawagnabilyako at bilyakakapag naglalarona.
4. Ang palmatorya ayisang tsinelasna ginagamitng harisa pagpalo sa palad ng
sinumangnahatulangparusahan.

24. PINAGYAMANG PLUMA 8
b. Duplo
5. Ang parusa ay maaaring pagpapabigkas ng mahabang dasal para sa kaluluwang
namatay.
6. Ang paksa ng pagtatalo ay tungkolsa nawawalanglorong hario kayanaman ay
magsusumbong ang bilyakosapagkat hinamakng isang bilyaka.
7. Ginaganapito sa bakuranng isang tahanan.
8. Tulad ng karagatan,ginaganap kapag may lamay o parangal sa isang namatay.

25. PINAGYAMANG PLUMA 8
b. Duplo
9. Nagpapatalas ng isipsapagkat ang pagmamatuwidaydaglian o impromptu.
10. Pinangungunahanng isang matanda na gaganap na haringtagahatol.

26. PINAGYAMANG PLUMA 8
c.Balagtasan
Saisangpulongna dinaluhanng mga makatasa Insituto deMujeres
sumilangang uring ito ng panulaangTagalog.Ang kauna-unahang
balagtasanay pinaglabananng mgamakatang sina Jose Corazon de Jesus,
at FlorentinoCollantes na may paksang “Paruparoat Bubuyog”

27. PINAGYAMANG PLUMA 8
d. Batutian
Sumilangnoong 1933 sa MagasingBatute sa panulatat panukala ni G.
FernandoMonleonna katulong napatnugot. Ang malakingkaibahannito
sa balagtasanay ang pagkamapang-uroynito.

28. WIKA- PANGATNIG

29. PINAGYAMANG PLUMA 8
Angpangatnig ay ang mgasalita oliponng mgasalita at kataga na
ginagamit sa pag-uugnayng isangsalita sa kapwa salita, ngisang parirala
sa kapwa parirala, o ng isang pangungusapsa kapwa pangungusap.

30. PINAGYAMANG PLUMA 8
Pangatnig na Paninsay
1. Paninsay. Itoay ginagamitsa pangungusapna ang dalawangisipanay
nagkakasalungatan.Ilan samga ito ay ang dapatwat,kahit,subalit,ngunit,
bagama’t,at habang
Halimbawa:
Angtaongnagpapasalamatbagama’tmayproblemaaynananatiling
masaya.

31. PINAGYAMANG PLUMA 8
Pamukod
Pamukod- ginagamitsapagbukod, pagtatangigaya ng: o, ni at maging.
Halimbawa:
Ni sa hinagap, ni sa panaginip, ay hindi niya inaakalangpagpapalain
siya nang ganoon ngPanginoon.

32. PINAGYAMANG PLUMA 8
Pandagdag/Panimbang
Pandagdag-nagsasaadng pagpupunoo pagdaragdag.Ito ay ang pangatnigna
at, saka, atpati.
Halimbawa:
Pati kalagayanng bansa ay isinasama kosa akingpananalanginhindi
langangakingsarili.

33. PINAGYAMANG PLUMA 8
Panubali
Panubali - nagsasabi itong pag-aalinlangan,gaya ng:kung, kapag, kundi, kungdi, sana,
sakali, disinsana.
Halimbawa:
 Kapag hindikanagpatawad ay hindika magiging masaya.
 Sakalingsagutin ng Diyos angiyong panalangin,anoang gagawinmo?

34. PINAGYAMANG PLUMA 8
Pananhi
Pananhi- nagbibigayito ngdahilan o katuwiranpara sa pagkaganap ng kilos. Ang mga ito
ay: dahil, sapagkat,‘pagkat, kasi, palibhasa.
Halimbawa:
a.Namaossiyadahilsamatagalnapagtatalumpati.
b.Sanhisainitngpanahonkayasiyanilagnat.
c.Umapawangilogsapagkatwalangtigilangulan.

35. PINAGYAMANG PLUMA 8
Pamanggit
Pamanggit - gumagayao nagsasabilamangng iba, tulad ng:daw, raw, sa ganangakin/iyo,
di umano.
Halimbawa:
a.Saganangakin,angiyongplanoaymahusay.
b.Siyarawangharingsablay.
c.Diumano,mahusayumawitsiBlanca.
d.Masisipagdawangmgataga-Ilokos.

36. PINAGYAMANG PLUMA 8
Panulad
Panulad- tumutuladngmga pangyayari o gawa, tuladng: kungsino…siyang, kung
ano…siya rin, kunggaano…siyarin.
Halimbawa:
a. Kungano ang mga nangyayarinoon, siya ring mangyayaringayon
b. Kung sino ang unangtumakbo,siyangmananalo.

37. PINAGYAMANG PLUMA 8
Panlinaw
Panlinaw- ginagamitito upangipaliwanagang bahagio kabuuanng isang banggitgaya ng
anupa, kaya, samakatuwid,sa madalingsalita, at kunggayon.
Halimbawa:
a. Nagkasundo naang mag-asawa, kung gayon magsasama na silangmuli.
b. Nahulinaang tunay namaysala kaya makakawalana si Berto.

38. PINAGYAMANG PLUMA 8
Panapos
Panapos - nagsasabi ito ngnalalapitnakatapusanng pagsasalita,gaya ng: upang,sa lahat
ng ito, sa di-kawasa, sa wakas, at sa bagay na ito.
Halimbawa:
a.Sadi-kawasa,angpulongaytinaposna.
b.Makukuhakonarinsawakasanginaasamkongpromosyon satrabaho.
c.Salahatngito,dapattayongmagkaisa.

39. PINAGYAMANG PLUMA 8
Pagsusulit
Pagpili ngtamang pangatnig
Panuto: Isulat ang pangatnig na bubuosa pangungusap. Pumili sa mga pangatnig sa kahon.
subalit kaya bagama’t dahil habang
kapag para upang samantalang o
at kasi kung ngunit at
nang kahit hanggang bago sapagkat

40. PINAGYAMANG PLUMA 8
1.Sa panahon ngkrisis,tumataasangpresyongmgabilihin______ang bayadsakuryente.
2.Hindi akonakatulogkagabi______masyadongmaingayangaking kapitbahay.
3.Magsasanayakotuwinghapon______gumalingakosapagtugtogngpiyano.
4.Mahimbingparin angtulogniJuan ______napakalakasngtilaokngmga
manoksakanyang bakuran.
5.Pagodnasi______Carlohindi siyamakatulog.
6.Si Patrickang titinginsamapa______nagmamanehosiGary.

41. PINAGYAMANG PLUMA 8
7.Maaaritayongtumawid______berdena angilaw.
8.Alinditoang dadalhinmobukas,ang itimnapantalon______angbagongmaong?
9.Lapis,pambura______pantasalang ang kailangankongdalhinsapagsusulit.
10.Magalingsiyamaglarongbasketbol______masgustoniya angpaglalangoy.
11.Basa angsahigng pasilyo______nadulas angbata.
12.Umiiyakang bata______tinutuksosiya ngmgakalaroniya.
13.Naglarokamingbasketbolsa labas______tinawagkaminiTatay.
14.NagisingsiMarco ______tumilaokangmanok.

42. PINAGYAMANG PLUMA 8
15.______natulogang mgaanakniya, nagbasasiya ngkuwentopara sakanila.
16.Sasamaakosainyomanoodng sine______papayaganakoniNanay.
17.Maramiang kakaininko______hindiakomagutomsamahabangbiyahe.
18.Pinagalitanangmgamag-aaral______hindisilaang nagsimulangaway.
19.Walakang ginagawadiyan ______kaninapaabalang-abalasapaglulutoang nanaymo.
20.Maghandanatayongmgakandilaatbaterya para sa plaslayt______malapitna angbagyo.