N

2. DementiaDementia
M t trí nh vĩnh vi n gây ra vì h h iấ ớ ễ ư ạ
t bào nãoế
Không ph i “bi u hi n” bình th ngả ể ệ ườ
do l n tu i!ớ ổ
Th ng do:ườ
B nhệ
Ch n th ngấ ươ
Nhi m trùngễ
Thu cố

3. Who has dementia?Who has dementia?
Dementia is a “generic term”
Many different types
Alzheimer’s disease  Most common type
Risk increases with advancing age
25% of 80 year olds
33% of 85 year olds
50% of 90 year olds

4. Dementia: TypesDementia: Types
Vascular, a.k.a., Multi Infarct
= 2nd most common
Mixed Alzheimer’s AND Vascular
= 3rd most common
Types

5. Dementia: TypesDementia: Types
All Alzheimer’s is DEMENTIA . . .
but not all DEMENTIA is
Alzheimer’s!!
Types

6. Alzheimer’s
Disease
•Early onset
•Normal onset
Vascular
(Multi-
infarct)
Dementia
Lewy Body
Dementia
DEMENTIA
Other Dementias
•Metabolic
•Drugs/toxic
•White matter disease
•Mass effects
•Depression
•Infections
•Parkinson’s
Fronto-
Temporal
Lobe
Dementias

7. Diagnosis of Alzheimer’s:Diagnosis of Alzheimer’s:
New Criteria and GuidelinesNew Criteria and Guidelines
Preclinical Alzheimer’s Disease
Mild cognitive impairment (MCI) due
to Alzheimer’s Disease
Dementia due to Alzheimer’s Disease

8. Fig. 1 The stage of preclinical AD precedes mild cognitive impairment (MCI) and
encompasses the spectrum of presymptomatic autosomal dominant mutation
carriers, asymptomatic biomarker-positive older individuals at risk for progression
to MCI due to AD and AD dementia, as well as biomarker-positive
individuals who have demonstrated subtle decline from their own baseline
that exceeds that expected in typical aging, but would not yet meet criteria
for MCI. RA Sperling et al. http://dx.doi.org/10.1016/j.jalz.2011.03.003

9. Stages of Dementia forStages of Dementia for
Behavioral and EnvironmentalBehavioral and Environmental
ApproachesApproaches
Early - Forgetful
Middle - Confused
Later - Ambulatory
Terminal - Endstage

10. Early: ForgetfulEarly: Forgetful
M t trí nh g nấ ớ ầ
Loses things
Forgets
Do stress, m t m iệ ỏ
Tr m c mầ ả

11. Later: ConfusedLater: Confused
M t trí nhấ ớ
Tăng s m t ph ngự ấ ươ
h ngướ
Time
Place
Person
Things

12. Later Still: AmbulatoryLater Still: Ambulatory
DementiaDementia
Progressive loss of
ability interferes
with FUNCTION
Increasingly
withdrawn and self-
absorbed
Depression tends to
resolve

13. Ambulatory: Functional lossesAmbulatory: Functional losses
T m r aắ ử
Ch i đ uả ầ
Ch n qu n áoọ ầ
M c đặ ồ
Dáng đi
Toilet
Giao ti p, đ c, vi tế ọ ế

14. Ambulatory: BehaviorsAmbulatory: Behaviors
Bi u hi n th ng là:ể ệ ườ
Cáu g tắ
B i r iố ố
Lo l ngắ
Đi t ng b cừ ướ
Gi m kh năng ch u đ ngả ả ị ự
Không cho chăm sóc

15. End stage DementiaEnd stage Dementia
M t kh năng hoàn toànấ ả
L ng thinhặ
Đi ít, khó khăn
Ho t đ ng không m c đíchạ ộ ụ
B ăn, không nhai, không nu tỏ ố
Bi n ch ng hay x y raế ứ ả

16. VẦN ĐẾ LỚN ĐẾN MỨC NÀO
• Ở Mỹ số người sa sút trí tuệ khoảng 10%
số người trên 70 tuổi và 20-40% số người
trên 80 tuổi.
• Quên có tần xuất cao trong lão hóa bình
thường:
- 50% người trên 50 tuổi
- 66% người trên 76 tuổi
- người dưới 45 tuổi ?
• Việt Nam ?

17. Hệ thống lưu trữ.
ghi nhận và mã hóa
Hệ thống ổn định và
truy cập(giải mã hoặc
nhớ lại
Quá trình nhớ và trí tuệ
Ch c n ng ch pứ ă ấ
hành (kh i s vàở ự
i u hòa các hànhđ ề
vi)
Bán c u nãoầ
Hai bên
Thuỳ thái
dương
Vỏ não trước trán Vỏ não
Chức năng Lưu dữ
(Tồn trữ hoặc củng cố)
Các trung tâm
Ti p nh nế ậ
Tiểu não
Limbic
Thông tin chính
tiếp tuc đến các
Vùng phân tích.
Hệ thống các giác
Quan và cảm giác
Ho t đ ng nàyạ ộ
g i là trí tuọ ệ
Ch c n ng ký c vàứ ă ứ
ghi nh n các thôngậ
tin
Các thông tin từ
môi trường sống

18. Nhận biết các cảm giác
thị giác thính giác
khứu giác
Tạo ra tư
duy, giải
quyết các vấn
đề và lập kế
hoạch.
Tạo ra và lưu trữ vào ký ức.
Điều khiển các chức năng tự động.

19. Mất trí nhớ là gì?
 Mất trí nhớ là một dạng rối loạn nhận thức
đặc trưng bởi sự tổn thương trí nhớ (sự nhớ
lại) như là hậu quả của tổn thương.
Mất trí nhớ hoặc mất khả năng học.

20. Mất trí nhớ gần
• Khó khăn trong việc học tập những thông tin mới.
• Có thể rối loạn định hướng và lú lẫn
• Có thể khó khăn giữ một công việc mà trước đó vẫn làm
bình thường.
• Kiến thức tổng quát và các tiền sử cá nhân có thể còn
lưu giữ.
• Trí thông minh bình thường không bị ảnh hưởng ( khả
năng ứng xử, đánh cờ ..)

21. Mất trí nhớ xa
 Liên quan tới mất trí nhớ về quá khứ.
 Có thể quên quá khứ gần, hoặc quên quá khứ và hồi
tưởng xa (tùy theo mỗi cá nhân và tình huống quá khứ).
 Một số bệnh nhân mất tất cả trí nhớ những gì đã trải qua
trong đời sống.

22. Than phiền trí nhớ liên quan:
 Chấn thương đầu
(concussion)
 Đột quị (ischemia)
 Ngộ độc
 Chất gây nghiện.
 Thiếu oxy não
 Quên ở trẻ em/thiếu
niên.
 Thuốc
 Thiếu Vitamin
 Thiếu dinh dưỡng
 Viêm não
 Nghiện rượu
 Sốc điện (shock
therapy)
 Động kinh
 Sau phẫu thuật
 Bệnh Alzheimer’s

23. Trong trường hợp than phiền về trí nhớ
• Đầu tiên, rối loạn sự chú ý hay thiếu tập trung:
– Trầm cảm hay rối loạn tính khí
– Lo âu
– Stress do công việc
– Tác dụng phụ của thuốc
– Những rối loạn giấc ngủ
– Nhược giáp
– Lão hóa bình thường

24. Bảng câu hỏi tự đánh giá dành cho bệnh nhân suy giảm trí nhớ:
1. Lặp lại câu hỏi và lặp đi lặp lại một vấn đề ?
2. Có thường xuyên quên điều gì mới xảy ra
3. Bạn có thường xuyên nhắc bệnh nhân trong công việc đơn giản?
4. Có quên các cuộc hẹn trước ?
5. So với trước đây, bệnh nhân có buồn, hay khóc ?
6. Gặp khó khăn trong tính toán và quản lý tài chính ?
7. Giảm các thú vui trong cuộc sống ?
8. Có cần giúp đỡ trong sinh hoạt hàng ngày ?
9. Thay đôỉ tính nết -ứng xử : lầm lì, cáu gắt, hoài nghi, giận dữ . . . ?
10. Vần đề giao thông: quên đường, nơi chốn?
11. Từ ngữ phù hợp: ngữ cảnh, gọi tên đồ vất, tên người ,kết thúc câu
nói hay câu chuyện
Trả lời: có- không, không biết : có 5 điểm trở lên là có vấn đề suy giảm trí nhớ

25. Vấn đề trí nhớ ở bệnh nhân
Alzheimer
 Alzheimers = sụt giảm acetylcholine ở não.
 Vấn đề chính = những sự việc của trí nhớ xa - đặc biệt
những kinh nghiệm gần đây chỉ trước khi khởi phát bệnh
 Cũng gặp khó khăn với trí nhớ ngữ nghĩa – Bệnh nhân
được yêu cầu xác định càng nhiều càng tốt các loại rau
quả trong vòng một phút rất kém
 Bệnh nhân cùng đấu tranh với những hỗ trợ trí nhớ cũng
như là trí nhớ

26. Các loại thời khoảng
Nhất thời
 Thuốc
 Lithium
 Alcohol
 Tricyclic Antidepressants
 e.g., valium (Judd et al.
1987)
 Shock/chấn thương
 e.g., choáng điện
Mạn tính
 Alcohol
 Hồi phục nếu ngưng
 Chấn thương
 e.g., tổn thương, bệnh,
độc tính, thiếu oxy
Tiến triển
 Normal Aging
 Alzheimer’s

27. D-E-M-E-N-T-I-A
D rugs
E motion
M etabolic
E ndocine
N utrition
T rauma
I nfection
A lcoholism
Like working a puzzle . . .

29. RISK FACTORS FOR AD
• Age
• Gender
• Head Injury
• Low education
• Family history of AD
• Apolipoprotein E 4/4 genotype
• Systolic arterial hypertension
• Social Interaction
• Exercise
High Cholesterol
High Homocysteine
Diabetes
Diet

30. PROTECTIVE FACTORS FOR AD
• High education
• NSAIDS
• Statins
• Red wine, ? Beer
• Intellectual leisure activities, socialization
• ? Post menopausal hormonal replacement
therapy

31. Differential Diagnosis of Dementia
Small GW et al. JAMA. 1997;278:1363-1371.
Morris JC. Clin Geriatr Med. 1994;10:257-276.
AD
65%
Other dementias
Frontal lobe dementia
Creutzfeldt-Jakob disease
Corticobasal degeneration
Progressive supranuclear palsy
Many others
8%
AD and Lewy
body dementias
5%
Lewy body dementias
Parkinson’s disease
Diffuse Lewy body disease
Lewy body variant of AD
7%
Vascular dementias
Multi-infarct dementia
Binswanger’s disease
5%
Vascular dementias
and AD
10%

32. Classifying Dementia
Reversibles (3%)
• depression
• drugs
• tumor
• subdurals
• metabolic
– Non-reversible
97%
Cortical Dementias (68%)
• Alzheimer’s Disease
– Definite
– Probable
– Possible
• Frontotemporal (Picks)
• Focal Dementias
– Progressive aphasia
– Semantic dementia
Subcortical Dementia
• Multi-infarct (10%)
• Mixed AD, MID (15%)
• Lewy Body Dem.
• NPH
• PSP
• Other
– HIV,Parkinsons

33. Tiêu chuẩn chẩn đoán SSTT dạng
Alzheimer theo DSM-IV
A. Xu hướng thiếu hụt đa nhận thức được biểu lộ:
(1) Suy giảm trí nhớ (giảm khả năng học những cái mới hoặc giảm
khả năng nhớ những điều đã học).
(2) Có ít nhất một trong những rối loạn nhận thức sau đây:
(a) Mất ngôn ngữ (rối loạn ngôn ngữ).
(b) Mất sử dụng động tác (suy giảm khả năng thực hiện hoạt động
vận động mặc dù chức năng vận động còn nguyên vẹn).
(c) Mất nhận thức (rối loạn nhận biết người hoặc đồ vật, mặc dù
chức năng cảm giác còn nguyên vẹn).
(d) Rối loạn chức năng thực hành (việc lập kế hoạch, tổ chức, sắp
xếp thứ tự, tóm tắt).

34. Tiêu chuẩn chẩn đoán SSTT dạng
Alzheimer theo DSM-IV
B. Suy giảm nhận thức trong các tiêu chuẩn A1 và A2 gây ra suy giảm nghiêm
trọng chức năng XH và nghề nghiệp, biểu hiện sự suy sụp chức năng sớm
nặng nề.
C. Diễn biến với đặc trưng là khởi phát từ từ và suy sụp nhận thức liên tục.
D. Sụ thiếu hụt nhận thức trong tiêu chuẩn A1 và A2 không do những điều dưới
đây gây ra:
• (1) Những tình trạng khác của hệ thống thần kinh gây ra thiếu hụt trí
nhớ và nhận thức tiến triển (bệnh mạch máu não, bệnh Parkinson, bệnh
Huntington, máu tụ dưới màng cứng, não nước áp lực bình thường, u não).
• (2) Những tình trạng hệ thống được biết gây SSTT (thiểu năng giáp
trạng, thiếu vitamin B12 hoặc acid folic, thiếu niacin, tăng calci, giang mai
thần kinh, nhiễm HIV).
• (3) Một số tình trạng do các chất khác gây ra.
E. Không kể đến những thiếu hụt xuất hiện trong quá trình mê sảng.
F Những rối loạn không được xem là tốt hơn những rối loạn trong trục I.?

35. Tiêu chuẩn chẩn đoán Alzheimer 2007:
the NINCDS–ADRDA criteria
• Tiêu chuẩn chẩn đoán Probable AD: tiêu chuẩn A cộng
với một hoặc nhiều đặc điểm hổ trợ B, C, D hoặc E
• Tiêu chuẩn chẩn đoán chính
A. Giảm trí nhớ xuất hiện sớm và có các đặc điểm sau:
• Giảm từ từ và tăng dần trong hơn 6 tháng, được ghi
nhận bởi bệnh nhân hoặc người thân.
• Có bằng chứng khách quan về giảm trí nhớ trong các
test đánh giá: thường bao gồm khiếm khuyết sự nhớ lại
sau khi quá trình mã hóa đã được kiểm soát.
• Giảm trí nhớ có thể biểu hiện độc lập hoặc đi kèm với
giảm các chức năng nhận thức khác lúc khởi bệnh hoặc
trong quá trình tiến triển bệnh Alzheimer

36. • Các đặc điểm hổ trợ:
B. Hiện diện teo thùy thái dương trong
• Giảm thể tích vùng hải mã, vỏ não khứu trong, amygdala khi đánh giá bằng
các thang điểm thị giác hoặc bằng phương pháp định lượng vùng trên MRI
não (đã được chuẩn hóa ở não người bình thường)
C. Bất thường về chất đánh dấu sinh học trong dịch não tủy
• Nồng độ -amyloid42 thấp, nồng độ tau-protein tăng, hoặc nồng độ phospho-
tau tăng, hoặc kết hợp cả ba.
• Các chất đánh dấu khác được chứng minh trong tương lai
D. Các dạng hình ảnh chức năng đặc hiệu trên PET
• Chuyển hóa glucose bị giảm ở vùng đính – thái dương hai bên.
• Hiện diện các gắn kết được chứng minh có liên quan trong tương lai như
PIB hoặc FDDNP.
E. Chứng minh có đột biến gen trội bệnh Alzheimer trong dòng họ gia đình.
Tiêu chuẩn chẩn đoán Alzheimer 2007:
the NINCDS–ADRDA criteria

37. Các tiêu chuẩn loại trừ:
• Bệnh sử
• Khởi phát đột ngột
• Các triệu chứng sau xuất hiện sớm: rối loạn dáng bộ, co giật, thay đổi hành vi.
• Đặc điểm lâm sàng:
• Có dấu thần kinh khu trú: yếu nửa người, mất cảm giác, khiếm khuyết thị
trường.
• Các dấu ngoại tháp xuất hiện sớm.
• Các bệnh lý khác đủ nặng để ảnh hưởng đến trí nhớ và các triệu chứng khác
• Sa sút trí tuệ không phải bệnh Alzheimer
• Trầm cảm nặng
• Bệnh lý mạch máu não
• Nhiễm độc chất hoặc kim loại (cần phải có các xét nghiệm chuyên biệt)
• Bất thường trên MRI FLAIR và T2 vùng thái dương trong gợi ý đến nhiễm trùng
hoặc nguyên nhân mạch máu.
Tiêu chuẩn chẩn đoán Alzheimer 2007:
the NINCDS–ADRDA criteria

38. Nhân trám đuôi Meynert
Hồi hải mã
Hippocampus
Vỏ não
-Mạng lưới đính – trán : định
hướng không gian: tổn thương
vùng này gây xao lãng và các
tình trạng liên quan.
-Mạng lưới chẩm thái dương
nhận biết mặt và đồ vật.
- Mạng lưới trước trán trong
chú ý và ứng xử.
Các mạng lưới liên quan các vùng não

39. Về mặt sinh hóa
 Hệ tiết acetylcholin giữ vai trò quan trọng cho ký ức. Các tác
nhân ức chế tiết cetylcholin (atropin, scopolamin) tác động
đến trí nhớ.
 Các hành vi khi sắc được điều tiết bởi các đường tiết
noradrenalin, serotonin và dopamin.
 Neutrophin cũng được nhìn nhận là có vai trò trong trí nhớ
một phần có vai trò bảo tồn tiết acetylcholin.
 Sự hình thành protein mới cho trí nhớ lâu được điều tiết các
thụ thể N-methyl-D-Asparate (NMDA) bởi nguyên tố phản
ứng AMP liên kết protein .

40. Định nghĩa:
Suy giảm nhận thức nhẹ
(Mild cognitive Impairment - MCI)
 Giảm trí nhớ và giảm nhận thức tiến
triển nhưng chưa ảnh hưởng rõ rệt chất
lượng sống hàng ngày
 Không có sa sút trí tuệ !

41. Khái niệm MCI
Thiếu sót trí nhớ khác quan:
Loại trừ những than phiền trí nhớ đơn độc và rối loạn chú
ý –tập trung
2. Suy giảm nhận thức nhẹ
Loại trừ sa sút trí tuệ
3. Phần lớn liên quan tới bệnh học AD, nhưng không
phải luôn luôn
MCI nên được xem là một hội chứng ?

42. Các triệu chứng quên của MCI
 Khó khăn trong việc học những thông tin mới.
 Có thể rối loạn định hướng và lú lẫn.
 Có thể khó khăn để giữ một công việc.
 Ngôn ngữ nói thường lặp lại.
 Nói nhầm lẫn, ngôn phong văn từ có thể bị đảo lộn
 Tính cách, trí thông minh, tôn giáo có thể bị ảnh
hưởng
 Tính khôi hài và tinh tế trong cuộc sống mất đi rõ
rệt.

43. Mối liên hệ nhận thức và
chức năng họat động
Adapted from Galasko D. Eur J Neurol. 1998;5:S9-S17.
HỌATĐỘNGSỐNGHÀNGNGAy
ActivitiesofDailyLiving
ĐiỂM
MMSE 25 20 15 10 5 0
0 2 4 6 8 10năm
GiỮ ĐƯỢC SINH HỌAT
ĐiỆN THOẠI
BỮA ĂN CHÍNH/ ĂN PHỤ
GIAO THÔNG
SỬ DỤNG DỤNG CỤ GIA ĐÌNH
TÌM ĐỒ DUNG CÁ NHÂN
MẶC QUẦN ÁO
MĂC Y PHỤC NỮ
ĂN MĂC CHỈNH TỀ TRỊNH TRỌNG
DI TRÌ SỞ THÍCH
XỬ LÝ RÁC
BÀN LÀM ViỆC GỌN GÀNG SẠCH
DẠO CHƠI- ĐI BỘ
ĂN
Nhẹ vừa nặng
Sự suy giảm tiến
triển của nhận
thức và chức năng
họat động hàng
ngày.
25% 75%
Tỷ lệ suy giảm
mức độ thực hiện
các chức năng
tương ứng (%)

44. MCI = Tiêu chuẩn đoán
Than phiền về trí nhớ (từ bệnh nhân, gia
đình, thầy thuốc)
Suy giảm trí nhớ khách quan hay suy
giảm một trong lĩnh vực khác của
chức năng nhận thức (điểm 1,5-2
thấp hơn tuổi)
CDR = 0,5
Không có sa sút trí tuệ
Chức năng nhận thức bình thường
ADL bình thường
(Flicker, 92 ; Petersen, 95)
Normal activities of daily living, Clinical Dementia Rating Score of 0.5

45. Bất thường Than phiên
chủ quan
MCI SSTT
Những than phiền trí nhớ:
- Từ bệnh nhân
- Từ thân nhân
+
-
±
+
-
+
Thiếu sót trí nhớ khách
quan
- + +
Bất thường ADL:
- Phức tạp
- Cơ bản
-
-
±
+
+
+
Phân biệt MCI với những than phiền chủ
quan và sa sút trí tuệ

46. Sự tiến triển của MCI
 Tiến triển thành bệnh Alzheimer (AD)
 Từ 8%(Larrieu, 2003) đến 15% (Petersen 1999)mỗi năm.
 80% trong 6 năm
 Khác
 Tiến triển thành sa sút trí tuệ khá (Petersen, 2001)
 vẫn không thay đổi (Bäckman, 2001)
 c i thi n theo th i gianả ệ ờ (Ritchie, 2001)

47. HÌNHANHH CỌHÌNHANHH CỌ
perfusion deficits (SPECT) and atrophy (MRI)perfusion deficits (SPECT) and atrophy (MRI)

49. Therapeutic Strategies
Pathogenesis
Symptoms
Disease
Induction
• Genetic/hereditary
Latency
• Traumatisms
• Vascular risk factors
Detection
Primary
Prevention
• Vaccine
• Estrogen
• NSAID
• Ginkgo
Secondary
Prevention
(“Mild cognitive
Impairment”)
• Antioxydants
• Anti-inflammatories
• Neurotrophic factors
• Estrogens
Symptomatic
Treatment
• Cholinergic replacement
therapy
Vascular Prevention

50. Điều trị Nguyên nhân
 Chấn thương đầu R
(concussion)
 Đột quị (ischemia) R
 Ngộ độc R
 Chất gây nghiện. R
 Thiếu oxy não R
 Bệnh Alzheimer’s
 Thuốc R
 Thiếu Vitamin R
 Thiếu dinh dưỡng R
 Viêm não R
 Nghiện rượu R
 Sốc điện R
(shock
therapy)
 Stress R
 Tuổi già

51. Generic Brand Approved For Side Effects
donepezil Aricept All stages Nausea, vomiting, loss of appetite and
increased frequency of bowel movements.
galantamine Razadyne
Reminyl
Mild to moderate Nausea, vomiting, loss of appetite and
increased frequency of bowel movements.
memantine Namenda Moderate to
severe
Headache, constipation, confusion and
dizziness.
rivastigmine Exelon Mild to moderate Nausea, vomiting, loss of appetite and
increased frequency of bowel movements.
tacrine Cognex Mild to moderate Possible liver damage, nausea, and vomiting.
vitamin E Not
applicable
Not approved Can interact with medications prescribed to
lower cholesterol or prevent blood clots; may
slightly increase risk of death.

52. Acetylcholinesterase
inhibitors
Donepezil
-Well-tolerate
-Once daily administration
-Also effective in Parkinson’s disease with
cognitive impairment
-Dose: 5mg oral a day for 4 wks then
increase dose to 10mg a day

53. Acetylcholinesterase
inhibitors
Galantamine
-Newer agent
-Galantamine has shown modest benefit
in patients with a clinical diagnosis of either
vascular dementia or combination of AD and CVA
-Dose: Initial: 4 mg twice a day for 4 weeks
If 8 mg per day tolerated, increase to 8 mg twice
daily for > or =4 weeks
If 16 mg per day tolerated, increase to 12 mg
twice daily; range: 16-24 mg/day in 2 divided doses

54. 10 warning signs of Alzheimer's:
Trí nhớ sụt giảm
Quên đi việc việc mới xảy ra là một trong
các dấu hiệu sơ khởi của bệnh mất trí nhớ.
Người bệnh bắt đầu quên nhiều hơn và
không có khả năng nhớ lại sau đó
Thế nào là bình thường? Có lúc hay quên
tên hoặc quên ngày hẹn.

55. Gặp khó khăn thực hiện các công việc quen thuộc
Người có bệnh sa sút trí nhớ thường gặp phải khó
khăn để hoạch định hay hoàn tất các công việc
thường nhật. Họ hay quên các giai đoạn liên quan
đến cách nấu một bữa cơm, thực hiện một cú điện
thoại hay chơi một trò chơi.
Thế nào là bình thường? Có lúc quên tại sao mình
lại đi vô một căn phòng hay quên điều gì mà mình
tính nói.

56. Gặp trở ngại ngôn ngữ
Người bị bệnh Alzheimer thường quên cách
dùng danh từ giản dị, và thay thế bằng các
chữ không thông dụng, làm cho câu nói hay
lời văn của họ thật khó hiểu. Chẳng hạn họ
muốn tìm cái bàn chải đánh răng, họ lại hỏi “
cái đồ dùng cho miệng của tôi.”
Thế nào là bình thường? Đôi lúc gặp trở
ngại trong việc tìm chữ dùng thích hợp.

57. Mất định hướng về thời gian và không gian
Người bị bệnh Alzheimer thường có thể đi lạc
ngay trong khu vực quen thuộc của họ, không
biết là họ đang ở đâu và làm thế nào họ đến
được nơi đó, và cũng không biết làm sao để
về lại nhà.
Thế nào là bình thường? Quên hôm nay là
ngày gì của tuần và mình đang định đi đâu.

58. Khả năng thẩm định có sút kém hoặc suy thoái
Người bị bệnh Alzheimer thường ăn mặc không phù
hợp, mặc nhiều lớp áo vào một ngày ấm áp hay mặc
rất ít áo vào ngày trời lạnh. Khả năng xét đoán về tiền
tài của họ cũng suy kém, chẳng hạn như họ hiến một
số tiền lớn qua cú điện thoại từ cơ sở thương mại
không quen biết.
Thế nào là bình thường? Đôi lúc làm một quyết định
kỳ lạ cần được bàn cãi.

59. Gặp trở ngại với sự suy nghĩ trừu tượng
Người bị bệnh Alzheimer có thể gặp khó khăn
bất thường khi thực hiện các công việc trí óc
phức tạp, chẳng hạn như họ quên là các con
số dùng để làm gì và dùng cách nào.
Thế nào là bình thường? Gặp khó khăn khi
cân bằng sổ trương mục.

60. Để lạc đồ đạc
Người bị bệnh Alzheimer có thể để đồ đạc ở
những nơi bất thường: như để bàn ủi trong
ngăn đá tủ lạnh hay để đồng hồ đeo tay trong
lọ đựng đường
Thế nào là bình thường? Đôi lúc để lạc
chùm chìa khóa hay ví đeo tay.

61. Thay đổi tánh tình hay tâm tính
Người bị bệnh Alzheimer thường có những
thay đổi mau lẹ về tánh tình – từ điềm tính
đến chảy nước mắt đến giận dữ đột ngột mà
không có một lý do nào.
Thế nào là bình thường? Đôi lúc cảm thấy
buồn sầu hay khó chịu.

62. Thay đổi cá tính
Các cá tính của người bệnh thay đổi rất đột
ngột. Đột nhiên họ trở nên thật lẩm cẩm, đa
nghi, sợ hãi hay lệ thuộc vào một người trong
gia đình.
Thế nào là bình thường? Tánh tình người ta
có thay đổi phần nào với tuổi tác.

63. Thiếu ý chí tự khởi
Người bị bệnh Alzheimer có thể trở nên thật thụ
động, ngồi hàng giờ trước máy vô tuyến, ngủ
nhiều hơn trước, hay chẳng muốn làm các hoạt
động thường ngày.
Thế nào là bình thường? Đôi lúc cảm thấy
ngán ngẫm việc làm hay các trách nhiệm xã hội.

64. “I am living with dementia,
not dying with dementia.”

65. Summary
• Alzheimer’s disease is INCURABLE, but not
UNTREATABLE!