Traditionele en digitale geletterdheid

1. traditionele en digitale geletterdheid
achtergronden en samenhang
symposium Kennisnet | NIBG Hilversum
22juni 2018
Frank Huysmans
Bibliotheekwetenschap | University of Amsterdam
WareKennis onderzoek & advies | Den Haag

2. traditionele geletterdheid
2
wat weten we over geletterdheid?
• ouderlijk milieu: leesklimaat thuis
– voorlezen
– praten over boeken
– voorbeeldgedrag
• opleiding en werk
– Mattheüseffect
• spiraal: motivatie – vaardigheid – gedrag
– ’leeskilometers maken’

3. traditionele geletterdheid
3Bron: Algemene Rekenkamer

4. digitale (online) geletterdheid
4
wat weten we over digitale geletterdheid?
• leeftijd, opleiding, werk (en sekse)
• invloed thuismilieu en scholing is beperkt
• ‘learning by doing’, ‘selfmade’
• SLO / Kennisnet:
– ICT-basisvaardigheden
– computational thinking
– mediawijsheid
– informatievaardigheid

5. samenhang
5
hangen traditionele en digitale geletterdheid
samen?
• behoorlijk sterke samenhang
• terug te voeren op opleidingsverschillen
– hoe hoger opleiding, hoe hoger traditionele, én
– hoe hoger digitale geletterdheid

6. samenhang
6
Bron: Buisman et al. 2o12

7. de rol van opvoeding en opleiding
7
intergenerationele reproductie van sociale
ongelijkheid
• nature: overdracht van algemene intelligentie
• nurture: overdracht van opleidingsniveau

8. hypothetisch model
8
algemene
intelligentie
traditionele
geletterdheid
opleidings-
niveau
leeftijd digitale
geletterdheid
beroeps-
niveau
groen: positief effect (hoe meer, hoe meer & hoe minder, hoe minder
rood: negatief effect (hoe meer, hoe minder & hoe minder, hoe meer

9. lessen voor interventies
9
wat is het beleidsdoel?
• verkleinen ongelijkheden (‘links’)
• ongelijkheden niet vergroten (‘centrum’)
• ieder individu op eigen niveau brengen (‘rechts’)
afhankelijk van beleidsdoel
• opleidingsverschillen (Mattheüseffect!) tegengaan
• eventueel ook beroepsverschillen tegengaan

10. dank!
e: huysmans@uva.nl / frank@warekennis.nl
t: @fhuysmans
w: https://warekennis.nl/