Солтүстік Қазақстан облысы Ғабит Мүсірепов атындағы ауданы «Новоселов орта мектебі» КММ Қазақ тілі және әдебиет пәні мұғалімі Кадирова Жанар Оразбаевна

1. Солтүстік Қазақстан облысы
Ғабит Мүсірепов атындағы ауданы
«Новоселов ортамектебі» КММ
Қазақ тілі және әдебиет пәні мұғалімі
КадироваЖанар Оразбаевна
Сабақтың тақырыбы:Қандай мамандар сұраныста?
Сабақтың эпиграфы:«Ғылым таппай мақтанба,
Орынтаппай баптанба,
Құмарланып шаттанба,
Ойнап босқакүлуге»
А.Құнанбаев
Педагогикалық ұстаным:
Әр сабақ өмірге сабақ болсын
Мақсаты :
Білімділігі: Оқушыларға қазіргі еңбек нарығындасұраныстағы мамандар
туралы, мамандықтардыңтүрлері жайлы мағлұмат беру;
Дамытушылық:Дұрыс сөйлеу, дұрыс жазунормаларын қалыптастыру, есте
сақтау, ойлау қабілеттерін дамыту. Өз ойларынеркін жеткізе білуге
дағдыландыру, ойынтүрлеріарқылы пәнге деген қызығушылықтарынояту;
Тәрбиелік мәні:Әр түрлі мамандық иелеріне деген құрметсезімдерін оята
отырып, ұлтжандылықпен Отансүйгіштік рухта тәрбиелеу.
Сабақтың типі: Жаңа сабақ
Сабақтың түрі: Дамыта оқыту
Сабақтың әдісі:Сұрақ-жауап, түсіндіру, дидактикалық ойындар, «Миға
шабуыл»
Сабақтың көрнекілігі:Интерактивтік тақта, слайд, карточкалар
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастырукезеңі (3мин)
Сәлемдесу. Кезекшімен тілдесу. Оқушылардың сабаққа даярлығынтексеру.
Екі топқа бөлу. Әр топтың атын, басшыларын анықтау (тақтаға алма
ағашының суреті ілінеді, әр топтың дұрыс жауабы «алма жемісі» түрінде
бағаланады).
Қызығушылығын ояту: (3мин)
«Бұлкім, тауып көрші?» ойынын ойнату. Жұмбақшешкізу арқылы ойлау
қабілеттерін арттыру. Жұмбақтарды шешу арқылы сабақтың тақырыбын
ашу.
1) Күміс қанат, сұңқары,
Көкке еркін сүңгиді.
Бұлттан да тым әрі,
Кеткен жанды кім дейді? (Ұшқыш)
2) Өрнектеп, сәндеп,
Тігістерін бүгетін.

2. Солпысынжөндеп,
Кім көйлек тігетін? (Тігінші)
3) Қалпағы ақ қарасаң,
Дәрігер емес, бірақ ол.
Дәм мәзірін қаласаң,
Алға ұсыныптұрады ол. (Аспаз)
4) Өскен шашты жаратпайтын,
Қайшысы бар жалақтайтын. (Шаштараз)
5) Оның тіккен бұйымы,
Аяғыңды қаптайды.
Шыға қалса жұлымы,
Әдемілеп баптайды. (Етікші)
6) Білімнің дәнін тереді,
Балаға тәлім береді.
Білімнің жол басшысы,
Шәкірттің қолбасшысы. (Мұғалім)
8) Адамның жүзін,
Басы мен көзін
Айнытпай салатын
Салатын кім суретін? (Суретші)
ІІ. Жаңа сабақтымеңгерту. Оқушыларға сабақтың мақсатын айту. (7мин)
2.Кіріспе: -Балалар, мамандық дегеніміз не? Белгілі бір мамандық иесі болу
үшін не істеу керек? (Оқушылардың жауабы)
Мамандық дегеніміз – адамның еңбек қызметінің түрі.
-Ал енді еңбек пен мамандықтың айырмашылығы неде деп
ойлайсыңдар?(Оқушылардың жауабы)
Еңбек – адамның материалдық және рухани жағдайын құруға бағытталған.
Еңбек әрқашан мақсатты, яғни әрдайым нәтижелі болу керек.
Ал мамандық – еңбек қызметінің түрі, ол арнайы біліктілік пен білімділікті
талап етеді.
Дәптермен жұмыс
«Мамандық» сөзіне анықтама беру.
Мамандық латын тілінен аударғанда ресмикөрсетілген іс. Мамандық иесі
болу үшін әдейі оқу керек, арнайы білім алу керек.
Әлемде 40 мыңға жуық әр түрлі мамандықтар бар. Статистердің зерттеуі
бойынша жыл сайын 25 млн адам өзінің жұмыс орнынауыстырып, оның12
%-ы қайтадан өз орнынақайтып оралады екен.
-Қазіргі еңбек нарығындақандай мамандар сұраныстадеп ойлайсыңдар?
Мамандар болжамы бойынша жақын болашақта кәсіби-техникалық
мамандарға, инженер-технологтергесұраныс өте жоғары екен.
Бағдарламашылар, веб-дизайнерлер, нанотехнологияменбайланысты
мамандар: медицина, білім беру, тамақ өнеркәсібі, машина жасау, ғарыш
технологиялары, биотехнология мен электроника мамандары, маркетинг пен

3. сауда менеджерлері, халыққа қызмет көрсетусаласы мамандары сұранысқа
ие мамандардыңтізімінде екен.
Ал аспазшы, тігінші, автомеханик, құрылысшы-сылақшы, техник-сантехник,
медбике және т.б. мамандар үнемі сұраныстағы мамандар болыптабылады.
ІІІ. Жаңа сабақты бекіту.
Жаттығулармен жұмыс:
3.Тапсырма: (7мин)
І топқа – «Аспаз» сөзін септеп, жіктеу;
ІІ топқа – «Даяшы» сөзінсептеп, жіктеу.
4. -«Миға шабуыл».-Ой-қозғау. Әр топқа карточка беріледі.
Тапсырма: Мамандықтарды классификациялау (топтау) (8мин)
«Адам-табиғат»
Қандай объектілермен жұмыс істейді: өсімдіктер,жануарлар,
микроорганизмдер.
«Адам – техника»
Қандай объектілермен жұмыс істейді: техникалық объектілер (машиналар,
механизмдер), материалдар, энергия түрлерімен.
«Адам-адам»
Қандай объектілермен жұмыс істейді: адамдар.
«Адам-компьютер»
Қандай объектілермен жұмыс істейді: шартты белгілер, цифрлар,
кодтар, нағыз немесе жасанды тілдер.
«Адам-көркем образ»
Қандай объектілермен жұмыс істейді: көркем образ, образды жасаутәсілдері.
(Мамандықтар атаулары)
кинолог, ветеринар, зоотехник, агроном, гүлөсіруші, химия-
бактериологиялықсараптаманыңлаборанты, инженер-механик, сәулетші,
электромонтажшы, радиомеханик, құрылысшы, компьютер жинақтаушы,
телекоммуникация маманы, дәрігер, мұғалім, психолог, шаштараз, экскурсия
ұйымдастырушы, менеджер, көркем жетекші, аударушы, экономист,
инженер,топограф, хатшы, программист, артист, актёр, суретші, музыкант,
дизайнер, мүсінші, журналист.
5. Психологиялықсәт: «Психогеометрия»-өзін-өзітану. (3мин)

4. Оқушылар ұнатып таңдаған геометриялықфигуралардың мағынасынашу.Әр
фигура қандай да бір адам бойындағы қасиетті, қабілетті білдіреді.
Әрқайсымыз өзіміздітанып көрелік.
Квадрат. Сенде төзімділік, шыдамдылық, еңбекқорлықдамыған. Өз айналаңа
адамдарды жианап ұйымдастыру, реттеу, және жүйелеу қабілетің баршылық.
Сенен үздік администратор шығады, бірақ саған өзіңнің кәсіптік
мамандығыңды менеджментпен байланыстырауға ұсыныс айтамын.
Шеңбер. Сенде адамгершілік қасиет жоғары дамыған. Сен өз әріптесіңді
тыңдай аласың және оныңқайғысы мен қуанышын бірге бөлісесің, басқаның
ауыртпалығына жәрдемдесуқабілетің жоғары қалыптасқан. Саған жеке
адамдар арасындағы кикілжіңдер тән емес.Оларданбойыңды аулақ ұстайсың,
сенен үздік психолог шығуы мүмкін.
Үшбұрыш. Саған басқарушылыққасиет тән. Өз көздеген мақсатыңа қол
жеткізуге барлық мүмкіншілігіңді жасайсың. Өзіңе сенімдісің және
жетістіктерге, ұтыстарғаоңай қол жеткізесің. Айтқаныңнан шықпайсың.
Сенің қоғамда, өмірде жоғары көтерілуге бейімділігің бар.
6. Сөз кезегі топбасшыларғакелді . Капитандар сайысы (пантомима). (5мин)
Әр топтың басшысы қимылмен бір мамандықты көрсетеді. Қарсылас топ
мамандықтың атын атау керек. (Үш мамандықты көрсетеді)
7. “Ең , ең жақсы “ойыны. (2мин)
Ең, ең ақшасы көп.....(банкқызметкері)
Ең, ең жасыл.....(бақташы, гүлөсіруші, географ)
Ең, ең тәтті....(аспаз, кондитер)
Ең, ең күлкілі......(клоун)
Ең, ең жауапты.........(сот, бухгалтер)
Ең, ең салмақты.....(заңгер, мұғалім)
Ең, ең қарым қатынасы күшті.....(бизнесмен)
V. Қорытындылау:(3мин)
Рефлексия.
1. Қазіргі еңбек нарығындақандай мамандар сұраныста?
2. Белгілі бір мамандық иесі болу үшін не істеуіміз керек?
(Оқушылар өз ойларын айтып, пікір алмасады.)
3. Қазіргі заман талабына сай, дамыған елдің маманы болу үшін не қажет деп
ойлайсыңдар?
4. Балалар бүгінгі сабақтан сендер қандай әсер алдыңдар?Сабақ сендерге
ұнады ма?
VІ. Үйге тапсырма беру: (2мин)
141 бет, 6- жаттығу. Еліміздегі ең таңдаулы мамандықтардыңтізімін
жасаңдар. Олардыңартықшылықтарын атаңдар.
VІІ. Бағалау. (2мин)