Παρουσίαση του βιβλίου του Ζαχαρία Παπαντωνίου "Τα ψηλά βουνά"

1. Τα ψηλά βουνά
Από το 1918 στο 2016

2. Ο συγγραφέας: Ζαχαρίας Παπαντωνίου (1877 - 1940)
Ο πρίγκιπας του νεοελληνικού
λόγου
Γεννιέται στην Ευρυτανία και
σπουδάζει στην Αθήνα Ιατρική και
Ζωγραφική. Παθιάζεται με τη
Δημοσιογραφία. Επί 20 χρόνια
διευθύνει την Εθνική Πινακοθήκη.
Το 1923 λαμβάνει το Αριστείο των
Γραμμάτων και Τεχνών. Το 1938
γίνεται μέλος της Ακαδημίας
Αθηνών καταλαμβάνοντας την
έδρα της Λογοτεχνίας.

3. Μια ιστορία παλιά…
Το βιβλίο γράφτηκε το 1918 με σκοπό να
γίνει αναγνωστικό της Γ’ Δημοτικού. Ένα
ολόκληρο διήγημα για τα παιδιά! Με
πλοκή και συνέχεια κι όχι αποσπάσματα
σκόρπια. Μιλά για τη φύση σε απλή
γλώσσα! Πολύ πρωτότυπο για εκείνη την
εποχή!
Περιγράφει την ιστορία 26 παιδιών που
αποφάσισαν να περάσουν ενάμιση μήνα
από τις καλοκαιρινές τους διακοπές στο
βουνό. Μόνα τους. Έχοντας ο ένας τον άλλο.

4. Παιδιά,
Στις είκοσι εννιά, των Αγίων Αποστόλων,
εσείς οι δύο, κατά το βράδυ, να κοιτάζετε στο
βουνό, προς το μέρος μας, προς το Χλωρό. Αν
δείτε τρεις φωτιές στην αράδα, να ξέρετε πως
αυτό θα είναι μήνυμα δικό μου για σας· θα
σημαίνει πως όλα έχουν ετοιμαστεί, κι η
τροφή, κι οι καλύβες κι ό,τι άλλο χρειάζεται.
Μόνο να ειδοποιήσετε γι’ αυτό τον Φάνη και τ’
άλλα παιδιά. Και να κάνετε ό,τι μπορείτε για
να έρθετε. Μη χάνετε καιρό. Τι ωραία που
είναι ‘δώ ψηλά!
ΑΝΤΡΕΑΣ
Κι έτσι αρχίσαν όλα…

5. Πέρασαν δυο τρεις μέρες, ώσπου να
ετοιμαστούν και, τέλος, ένα πρωί, το
μεγάλο και ζωηρό καραβάνι ξεκίνησε.
Πάνε στα ψηλά βουνά.
Τι απλά παιδιά που έγιναν!
Ανηφορίζουν με πειράγματα και
τραγούδια…
Σε μια ρώγα από σταφύλι
έπεσαν οχτώ σπουργίτες
και τρωγόπιναν οι φίλοι.
Τσίρι τίρι, τσιριτρό, τσιριτρί τσιριτρό!
Εχτυπούσανε τις μύτες
και κουνούσαν τις ουρές
κι είχαν γέλια και χαρές.
Τσίρι τίρι, τσιριτρό, τσιριτρί τσιριτρό!
Πώπω, πώπω, σε μια ρώγα
φαγοπότι και φωνή!
την αφήκαν αδειανή.
Τσίρι τίρι, τσιριτρό, τσιριτρί τσιριτρό!
Και μεθύσαν κι όλη μέρα
πάνε δώθε, πάνε πέρα,
τραγουδώντας στον αέρα.
Τσίρι τίρι, τσιριτρό, τσιριτρί τσιριτρό!

6. Όταν έφτασαν στο Χλωρό, τους περίμεναν
οχτώ καλύβες. Ένα μικρό χωριουδάκι.
—Μα τι; Εδώ θα καθίσουμε; ρωτούσαν.
—Τι πόρτες είναι τούτες!
—Έτσι, με μια κάμαρη μόνο θα περάσουμε;
—Πού είναι το κρεβάτι;
—Δεν έχει ούτε μία καρέκλα!
—Αντρέα, πώς καθόσουν εδώ μέσα!
—Να δεις πώς θα κάθεσαι και συ! Εγώ
τώρα που συνήθισα την καλύβα, δεν την
αλλάζω ούτε με σπίτι.

7. Είκοσι έξι άνθρωποι για να
ζήσουν στο βουνό, πρέπει όλα
να τα κάνουν με τα χέρια
τους. Να ψήνουν το ψωμί, να
κουβαλούν το νερό, να βράζουν
το φαΐ. Έχουν τις ίδιες
δυσκολίες και τις ίδιες
ωφέλειες. Κάνουν, λοιπόν, μια
κοινότητα. Πώς αυτή θα
ζήσει χωρίς μαγαζί, χωρίς
μύλο, χωρίς τίποτα; Κάποιος
πρέπει να γίνει φούρναρης,
μπακάλης, μυλωνάς. Ό,τι
χρειάζεται, για να
συντηρηθούν, πρέπει να το
βρουν μόνοι τους, όπως οι
βοσκοί, οι βλάχοι και οι
λοτόμοι.

8. Η διαβίωση στο βουνό δεν είναι εύκολη
υπόθεση. Τα παιδιά ήρθαν σε επαφή με
το περιβάλλον. Το θαύμασαν και το
σεβάστηκαν.
Όμως αντιμετώπισαν και δυσκολίες και
κινδύνους. Αντιμετώπισαν άγρια ζώα και
δύσκολες καιρικές συνθήκες.

9. …Γνώρισαν τους βλάχους και έγιναν φίλοι με τον
Λάμπρο, την Αφρόδω και τον παππού τους, τον γερο-
Θανάση, έναν υπέροχο τσέλιγκα. 6.000 ζωντανά και
ποτέ δε δημιούργησε κάποια ζημιά στο δάσος!

10. Τα παιδιά γνώρισαν και τους κατοίκους του Μικρού
Χωριού. Από αυτούς έπαιρναν τρόφιμα αλλά και εργαλεία
που τους χρειάζονταν για διάφορα έργα που έκαναν στην
κοινότητά τους. Βέβαια, δεν ήταν όλοι οι χωριανοί
συνεργάσιμοι πάντα…

11. Άλλοι ήταν αστειούληδες, όπως ο Μπαρμπακούκης,
ο μυλωνάς, που ήταν πάντα μεθυσμένος. Ο
Μπαρμπακούκης προσπαθούσε να φορέσει το
γιλέκο του και δεν μπορούσε· το φορούσε ανάποδα.
Προσπαθούσε να πει κι ένα τραγούδι και δεν
μπορούσε· το ξεχνούσε και φτερνιζόταν.
Τούτη η γης που την πατούμε,
όλοι μέσα θε να μπούμε.

12. Σύντομα, λοιπόν,
έμαθαν διάφορες
ιστορίες για
ανθρώπους, για
θρύλους που
επικρατούσαν στην
περιοχή, για νεράιδες,
αερικά και στοιχειά
της φύσης. Κάποια
παιδιά τρόμαξαν.
Κάποια πάλι… όχι!

13. Τα παιδιά έμαθαν πως
το δάσος κινδυνεύει.
Από τον άνθρωπο.
Αλλά και πώς ο
άνθρωπος ΜΠΟΡΕΙ να
σεβαστεί και να
προστατέψει το δάσος.
Έτσι, αποφάσισαν να
γίνουν δασοφύλακες. Γιατί
και τα παιδιά ΜΠΟΡΟΥΝ
να βοηθήσουν.

14. Κι αφού έζησαν ενάμιση μήνα στο
Χλωρό, αφού γνώρισαν καλύτερα τους
εαυτούς τους και τη φύση,
αποχαιρέτισαν τους φίλους τους και
επέστρεψαν στην πόλη. Μόνο που αυτή
τη φορά επέστρεψαν… 27 παιδιά!

15. Όσοι από τους παλιούς θυμούνται αυτή την
ιστορία, μας είπαν πως εκεί στη χώρα
φάνηκε έπειτα από χρόνια ένας δάσκαλος που
άφησε όνομα.
Έπαιρνε τα παιδιά και τα δίδασκε κάτω από
τα δέντρα.
Όταν δεν ήταν βαρυχειμωνιά, είχαν για
σχολείο πότε ένα πεύκο, πότε έναν πλάτανο.
Έπαιρναν το βιβλίο τους και διάβαζαν μαζί
του απάνω στους λόφους, στον ήλιο και στον
αέρα.
Από ‘κεί τους έδειχνε τους γύρω τόπους, τη
γη, τον ουρανό, τα πλάσματα όλα.
Τους μάθαινε να γράφουν όσα έβλεπαν στον
κόσμο κι όσα είχαν στον νου και στην ψυχή
τους. Τον δάσκαλο αυτό τον έλεγαν Λάμπρο.