Filipino sa Piling Larang ( Akademik)

1. Kaya kong tukuyin ang kaibahan ng isang akademikong
pagsulat sa ibang uri ng pagsulat;
Kaya kong tukuyin ang iba’t-ibang halimbawa ng
akademikong sulatin;
Kaya kong kilalanin ang iba’t- ibang uri ng paglalagom;
Kaya kong magsulat ng buod ng aking napanood.
Layunin:

3.  Isa itong uri ng pagsulat na kailangan ang mataas na antas ng pag-
iisip.
 Ang mahusay na manunulat ng akademikong teksto ay may
mapanuring pag-iisip.
 May kakayahan din siyang mangalap ng impormasyon o datos, mag-
organisa ng mga ideya, mag-isip nang lohikal, magpahalaga sa
orihinalidad at inobasyon, at magsuri at gumawa ng sintesis.
Akademikong pagsulat

4. abstrak
talumpati
bionote
sintesis
panukalang proyekto
repleksibong sanaysay
posisyong papel
katitikan ng pulong
photo essay
lakbay-sanaysay

5. Tumutukoy sa institusyong pang-edukasyon na
maituturing na haligi sa paggamit ng mataas na
kasanayan at karunungan.
Elemento: mag-aaral gusali
guro kurikulum
administrador

6. Isang mahalagang instrumento upang maganap ang
anumang adhikain ng isang akademya.
Sa paggamit nito, ng kahalagahan ng pagsunod sa mga
alituntunin sa paggamit ng wikang Filipino bilang maging
wika ng intelektuwalisasyon.

7. Katangian na dapat
taglayin ng akademikong
pagsulat

8. Ang mga datos na isusulat ay batay sa
kinalabasan ng ginawang pag-aaral at
pananaliksik.

9. Iwasan ang paggamit ng mga salitang kolokyal o
balbal
Ang tono o himig ng paglalahad ng mga kaisipan
o impormasyon ay dapat na maging pormal din.

10. pagkasunod-sunod at pagkakaugnay-ugnay ng
mga pangungusap
Kaisahan
Mapalutang ang punong kaisipan o main topic

11. Mapanindigan ng sumusulat ang paksang nais
niyang bigyang-pansin o pag-aralan
Hindi maganda ang pabago-bago ng pag-iisip

12. Pagkilala sa pinagmulan ng datos o
impormasyon bilang paggalang.
Makatulong upang higit na mapagtibay ang
kahusayan at katumpakan ng sinulat

14. Pinasimple at pinaiklikng version ng isang
sulatin o akda.

15. Natututuhan ang pagtitimbang-timbang ng mga
kaisipan
Natututuhan magsuri ng nilalaman
Nahuhubog ang kasanayan sa pagsulat
particular ang paghabi ng mga pangungusap sa
talata.

16. Buod/synopsis
Abstrak
Bionote

18. Kalimitang ginagamit sa mga akdang nasa
tekstong naratibo tulad ng
at iba pang
anyo ng panitikan.

19. Makatulong sa madaling pag-unawa sa diwa ng
seleksiyon o akda.
Maisulat ang pangunahing kaisipan taglay ng
akda.

20. Sino?
Ano?
Kailan?
Saan?
Bakit?
Paano?

22.  Gumamit ng ikatlong panauhan
 Isulat batay sa tono ng pagkakasulat ng orihinal na sipi nito.
 Kailangang maisama ang mga pangunahing tauhan
 Gumamit ng angkop na pang-ugnay
 Tiyaking wasto ang gramatika, pagbabaybay at bantas
 Huwag kalimutang isulat ang sangguniang ginamit kung saan ito hinango

24.  Basahin at unawaing mabuti ang akda
 Suriin at hanapin ang pangunahin at di pangunahing tauhan
 Magtala o magsagawa ng pagbabalangkas
 Isulat sa sariling pangungusap at huwag lagyang ng sariling opinion
 Ihanay ang ideya sang-ayon sa orihinal
 Basahin ang unang ginawa, suriin at kung mapapaikli pa ito nang hindi
mababawasan ang kaisipan ay lalong magiging mabisa

26.  Panoorin at unawaing mabuti ang akda

 Suriin at hanapin ang pangunahin at di pangunahing tauhan
 Magtala o magsagawa ng pagbabalangkas
 Isulat sa sariling pangungusap at huwag lagyang ng sariling opinion
 Ihanay ang ideya sang-ayon sa orihinal
 Basahin ang unang ginawa, suriin at kung mapapaikli pa ito nang hindi
mababawasan ang kaisipan ay lalong magiging mabisa

27. Kaya kong matukoy at mabigyang depinisyon ang
bionote.
Kaya kong makapagsulat ng isang halimbawa ng
bionote
Layunin:

29. Maituturing din siyang lagom na ginagamit sa
pagsulat ng personal profile ng isang tao.
Mas maikli kumpara sa kathambuhay o
talambuhay.
Tala sa buhay ng isang tao na naglalaman ng
buod ng kanyang academic career.

30. Sikaping maisulat lamang ito nang maikli.
5-6 na pangungusap
Magsimula sa pagbanggit ng mga personal na
impormasyon o detalye tungkol buhay.
Isulat ito gamit ang ikatlong panauhan.
Gawing simple ang pagkakasulat nito.
Basahing muli at muling isulat ang pinal na sipi ng
iyong bionote.

32. Sikaping maisulat lamang ito nang maikli.
5-6 na pangungusap
Magsimula sa pagbanggit ng mga personal na
impormasyon o detalye tungkol buhay.
Isulat ito gamit ang ikatlong panauhan.
Gawing simple ang pagkakasulat nito.
Basahing muli at muling isulat ang pinal na sipi ng
iyong bionote.

34. Sikaping maisulat lamang ito nang maikli.
5-6 na pangungusap
Magsimula sa pagbanggit ng mga personal na
impormasyon o detalye tungkol buhay.
Isulat ito gamit ang ikatlong panauhan.
Gawing simple ang pagkakasulat nito.
Basahing muli at muling isulat ang pinal na sipi ng
iyong bionote.

35. Sikaping maisulat lamang ito nang maikli.
5-6 na pangungusap
Magsimula sa pagbanggit ng mga personal na
impormasyon o detalye tungkol buhay.
Isulat ito gamit ang ikatlong panauhan.
Gawing simple ang pagkakasulat nito.
Basahing muli at muling isulat ang pinal na sipi ng
iyong bionote.

36. Sikaping maisulat lamang ito nang maikli.
5-6 na pangungusap
Magsimula sa pagbanggit ng mga personal na
impormasyon o detalye tungkol buhay.
Isulat ito gamit ang ikatlong panauhan.
Gawing simple ang pagkakasulat nito.
Basahing muli at muling isulat ang pinal na sipi ng
iyong bionote.

37. Sikaping maisulat lamang ito nang maikli.
5-6 na pangungusap
Magsimula sa pagbanggit ng mga personal na
impormasyon o detalye tungkol buhay.
Isulat ito gamit ang ikatlong panauhan.
Gawing simple ang pagkakasulat nito.
Basahing muli at muling isulat ang pinal na sipi ng
iyong bionote.

38. Si Gng. Alam M. Dayag ay nagtapos ng
Bachelor of Science in Elementary and
Secondary Education, Magna Cum Laude, at ng
Master of Arts in Teaching Filipino Language
and Literature sa Philippine Normal University.
Nakapagturo siya ng Filipino sa loob ng
dalawampu’t limang taon at nakapaglingkod bilang
homeroom chairman, koordineytor ng Filipino at
Sibika/Hekasi, at Assistant Principal for
Academics

39. sa St. Paul College, Pasig. Nakadalo na rin siya sa
iba’t-ibang kumperensiyang pangguro sa iba’t-
ibang bansa tulad ng Amerika, Singapore, China
(Macau) at Thailand. Ang mga makabagong
kaalamang natutuhan niya sa mga
kumperensiyang ito ay nakatulong ng Malaki sa
kanyang pagbabahagi ng kaalaman at kasanayan
sa pagiging trainer-facilitator ng mga seminar-
workshop na pangguro sa iba’t-ibang panig ng
bansa.

40. Siya ay accreditor din ng Philippine
Accrediting Association of Schools, Colleges,
and Universities o PAASCU. Kontribyutor din
siya sa ilang magasing pambata gayundin sa mga
magasin at journal na pangguro. Subalit ang
itinuturing niyang pinakamahalagang katungkulan
at biyaya mula sa Maykapal ay ang pagiging
simpleng maybahay at ina ng tatlong supling na siya
niyang inspirasyon sa pagsulat ng mga aklat na iniaalay
naman sa mga batang Pilipino.

41. Sikaping maisulat lamang ito nang maikli.
5-6 na pangungusap
Magsimula sa pagbanggit ng mga personal na
impormasyon o detalye tungkol buhay.
Isulat ito gamit ang ikatlong panauhan.
Gawing simple ang pagkakasulat nito.
Basahing muli at muling isulat ang pinal na sipi ng
iyong bionote.

42. Kaya kong matukoy at mabigyang depinisyon
ang abstrak.
Kaya kong makapagsulat ng isang halimbawa ng
abstrak
Layunin:

44. Karaniwang ginagamit sa pagsulat ng mga akademikong
papel tulad ng tesis, papel na siyentipiko at teknikal, lektyur
at mga report.

Nasa unahan ng pananaliksik pagkatapos ng title page
Naglalaman ng pinakabuod ng buong ulat

45. Karaniwang nasa unang bahagi ng ng isang
papel-pananaliksik o akademikong papel na
nalathala sa isang dyornal.
Karaniwang isang pahina lamang at may haba na
200-300 na salita.

47. Introduksyon (Kaligiran o background ng pag-
aaral)
Layunin ng pag-aaral
Metodolohiya
Resulta
Kongklusyon

49.  Lahat ng detalye na ilalagay ay dapat makikita sa kabuuoan ng
papel
 Iwasan ang paglalagay ng statistical figures
 Gumamit ng simple, malinaw at hindi maligoy sa pagsulat
 Maging obhetibo
 Maikli ngunit komprehensibo

53. 1. Ano ang pamagat ng akademikong sulatin/
papel pananaliksik?
2. Bakit isinagawa ng mga mananaliksik ang pag-
aaral?
3. Ano ang kahalagahan ng pananaliksik?
4. Paano isinagawa ng mga mananaliksik ang pag-
aaral?

54. 5. Ano ang Sillag Festival?
6. Batay sa pananaliksik, anu-ano ang winiwika ng
Sillag Festival?
7. Batay sa nabuong dayagram ng mga
mananaliksik, ipaliwanag ang relasyon ng Sillag
Festival, Kultura at Wika.

57. 1. Ano ang pamagat ng akademikong sulatin/
papel pananaliksik?
2. Bakit isinagawa ng mga mananaliksik ang
artikulo?
3. Ano ang kahalagahan ng artikulo?
4. Ano ang limang pangunahing konsepto sa
ekonomiks?

58. 5. Paano inilarawan ng mananaliksik ang konsepto
ng ekonomiks sa lipunang Pilipino?
6. Anu-ano ang patunay na inilahad ng
mananaliksik sa paglalarawan ng konsepto ng
ekonomiks sa diwang Pilipino?
7. Ano ang nagging rekomendasyon ng
mananaliksik sa kanyang artikulo?