1. Ευτυχία Ναθαναήλ Ιωάννης Αδάμος
Δρ. Συγκοινωνιολόγος Μηχανικός Διπλ. Πολιτικός Μηχανικός Π.Θ.
Επίκουρη Καθηγήτρια Παν/μιου Θεσσαλίας Συγκοινωνιολόγος Μηχανικός MSc
Υπ. Διδάκτωρ Παν/μιου Θεσσαλίας
1ο Πανελλήνιο Συνέδριο Αστικής Βιώσιμης Κινητικότητας, 14/12/2012, Βόλος

2. Εισαγωγή
 Καθημερινές δραστηριότητες και μεταφορές.
 Απαίτηση για ποιοτική παροχή υπηρεσιών και
ασφαλή μετακίνηση των πολιτών.
 Η Ευρωπαϊκή πολιτική θέτει το πλαίσιο
βελτίωσης και προώθησης της αστικής
βιώσιμης κινητικότητας, με έμφαση σε:
 Προσβασιμότητα / εξυπηρέτηση μετακινούμενων και αγαθών
 Περιβάλλον
 Ασφάλεια

3. Αστική βιώσιμη κινητικότητα και οδική ασφάλεια
Περιβαλλοντικά Οικονομικές
φιλικές μετακινήσεις μετακινήσεις
ΑΣΦΑΛΕΙΣ
Βιώσιμη Αστική
Κινητικότητα
ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ
Προσβασιμότητα -
προσπελασιμότητα
για όλους

4. Δράσεις και πολιτικές για τη βελτίωση της
οδικής ασφάλειας στην Ελλάδα
 Νομοθεσία και εναρμόνισή της με τους Ευρωπαϊκούς
Κανονισμούς
 Αύξηση της δραστηριότητας της Τροχαίας
 Ανάπτυξη Στρατηγικού Σχεδίου για τη βελτίωση της οδικής
ασφάλειας στην Ελλάδα 2011-2020
 Διαμόρφωση Εθνικού Σχεδίου Οδικής Ασφάλειας 2010-
2020
 Εισαγωγή της κυκλοφοριακής αγωγής στην εκπαίδευση
 Βελτίωση του συστήματος εκπαίδευσης και εξέτασης
υποψηφίων οδηγών και εκπαιδευτών
 Πραγματοποίηση εκστρατειών ενημέρωσης και
αφύπνισης του κοινού

5. Εκστρατείες οδικής ασφάλειας
 Οργανωμένες επικοινωνιακές δράσεις για
συγκεκριμένο χρονικό διάστημα
 Με το κοινό ή τις συγκεκριμένες ομάδες στόχου
 Μέσω ΜΜΕ, προσωπική επικοινωνία και
επιμορφωτικές δράσεις
 Με ή χωρίς άλλες παράλληλες προωθητικές ενέργειες
(αστυνόμευση, εκπαίδευση, νομοθεσία)
 Αλλαγή στις πεποιθήσεις των χρηστών και τη
συμπεριφορά τους

6. Εκστρατείες οδικής ασφάλειας
στην Ελλάδα

7. Αλκοόλ
BOB CAMPAIGN,
ΙΜΕΤ/ΕΚΕΤΑ, 2002-2006

8. Ζώνη ασφαλείας

9. Κράνος

10. Άλλες εκστρατείες

11. Εκστρατείες οδικής ασφάλειας
στο εξωτερικό

12. THINK! Campaigns, UK (1/4)
[http://think.direct.gov.uk/index.html]

13. THINK! Campaigns, UK (2/4)
[http://think.direct.gov.uk/index.html]

14. THINK! Campaigns, UK (3/4)
[http://think.direct.gov.uk/index.html]

15. THINK! Campaigns, UK (4/4)
[http://think.direct.gov.uk/index.html]

16. Roads and Traffic Authority, NSW, Australia (1/2)
[http://www.rta.nsw.gov.au/]

17. Roads and Traffic Authority, NSW, Australia (2/2)
[http://www.rta.nsw.gov.au/]

18. IBSR-BIVV, Belgium
[http://www.bivv.be]

19. Είναι όμως αποτελεσματικές οι εκστρατείες
οδικής ασφάλειας;
 Η βελτίωση της οδηγικής συμπεριφοράς αυξάνεται
κατά 37%.
 Η χρήση της ζώνης ασφαλείας αυξάνεται κατά 25%.
 Η ταχύτητα μειώνεται κατά 16%.
 Η αντίληψη του κινδύνου αυξάνεται κατά 16%.
 Τα ατυχήματα μειώνονται κατά 9%.
 Τα ατυχήματα μειώνονται κατά 8.5% επιπλέον με
παράλληλες δράσεις και κατά 15% επιπλέον με
επανάληψη της εκστρατείας.
[Vaa & Philips, 2009; Ναθαναήλ, 2011; Nathanail & Adamos, 2010, 2011; Delhomme et al., 1999]

20. Ολοκληρωμένο πλαίσιο σχεδιασμού και
αξιολόγησης εκστρατειών οδικής ασφάλειας
Βήμα 1ο:Έναρξη
Βήμα 2ο: Ανάλυση της κατάστασης
Βήμα 3ο: Σχεδιασμός της εκστρατείας και της
αξιολόγησης
Βήμα 4ο: Διεξαγωγή αξιολόγησης της
περιόδου πριν την εκστρατεία και
υλοποίηση της εκστρατείας
Βήμα 5ο: Ολοκλήρωση της αξιολόγησης και
εξαγωγή συμπερασμάτων
Βήμα 6ο: Σύνταξη της τελικής έκθεσης

21. Εφαρμογή και αξιολόγηση εκστρατειών οδικής
ασφάλειας τοπικής εμβέλειας στο Βόλο

22. Εντοπισμός του προβλήματος
Τροχαία ατυχήματα:
 Ευρωπαϊκή Ένωση: 35.000 νεκροί/χρόνο
 Ελλάδα: 1.700 νεκροί/χρόνο, 30.000 τραυματίες/χρόνο
 Βόλος: 98 ατυχήματα/χρόνο, 16 θανατηφόρα
Κύριες αιτίες:
 Οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ
 Οδήγηση χωρίς ζώνη ασφαλείας και κράνος
 Υπερβολική ταχύτητα

23. Οι εκστρατείες
 Εμβέλεια: Τοπική (Πολυτεχνική σχολή Παν/μιου
Θεσσαλίας)
 Θέματα: α) Κατανάλωση αλκοόλ και οδήγηση
β) Χρήση ζώνης ασφαλείας
γ) Χρήση κράνους
 Στόχοι: α) Αύξηση γνώσης
β) Επίδραση στις προθέσεις
γ) Διαμόρφωση ασφαλούς συμπεριφοράς
 Διάρκεια: 1 μήνας

24. Το υλικό

25. Οι δράσεις
Διανομή έντυπου
Διοργάνωση
υλικού
ημερίδας
• 500 αφίσες σε μέγεθος Α3
αναρτήθηκαν και
• 500 φυλλάδια
διανεμήθηκαν στο Τμήμα
των Πολιτικών
Μηχανικών

26. Σχεδιασμός της αξιολόγησης
 Συμμετέχοντες: Φοιτητές της Πολυτεχνικής Σχολής (οδηγοί και
συνεπιβάτες)
- Ομάδα επέμβασης: Πολιτικοί Μηχανικοί
- Ομάδα ελέγχου: Αρχιτέκτονες, Μηχανολόγοι, Μηχανικοί Χωροταξίας
 Πληθυσμός: 1.587 φοιτητές
 Δείγμα:
- Εκστρατεία αλκοόλ και οδήγηση: 200 φοιτητές
- Εκστρατεία για χρήση ζώνης: 200 φοιτητές
- Εκστρατεία για χρήση κράνους: 50 φοιτητές
 Μέθοδος συλλογής στοιχείων: Ερωτηματολόγια πρόσωπο με πρόσωπο
 Χρόνος συλλογής στοιχείων: Πριν και μετά την εκστρατεία
 Χρήση θεωρητικού μοντέλου: Θεωρία Σχεδιασμένης Συμπεριφοράς
(Theory of Planned Behavior)

27. Θεωρία Σχεδιασμένης Συμπεριφοράς

28. Ανάλυση δεδομένων
 Μεταβλητές:  Αποτελέσματα:
- Πεποιθήσεις για τα πιθανά - Περιγραφικά
αποτελέσματα της συμπεριφοράς
- Συμπερασματικά – Σύγκριση μεταξύ
- Πεποιθήσεις για δεοντολογία του ομάδων (επέμβασης πριν-επέμβασης
κοινωνικού κύκλου και κίνητρα για μετά, ελέγχου πριν-ελέγχου μετά,
συμμόρφωση με αυτή επέμβασης πριν-ελέγχου πριν)
- Πεποιθήσεις για την ύπαρξη παραγόντων
που είτε διευκολύνουν, είτε δυσκολεύουν
τη συμπεριφορά  Εφαρμογή και αξιολόγηση
- Αντίληψη για το πώς συμπεριφέρονται οι θεωρητικού μοντέλου:
άλλοι άνθρωποι, ανεξάρτητα αν είναι Διαμόρφωση και εφαρμογή 3
ενάντια στους κανόνες πειραμάτων πρόβλεψης της
πρόθεσης και 3 πειραμάτων
 Σχεδιασμός πειραμάτων: πρόβλεψης της συμπεριφοράς
- Πειραματικός
- Ημι-πειραματικός

29. Περιγραφικά αποτελέσματα (Αλκοόλ)

30. Περιγραφικά αποτελέσματα (Ζώνη ασφαλείας)

31. Περιγραφικά αποτελέσματα (Ζώνη ασφαλείας)

32. Συμπεράσματα και προτάσεις
 Οι εκστρατείες οδικής ασφάλειας όταν είναι σωστά
σχεδιασμένες, μπορούν να επιδράσουν στην αλλαγή της
οδικής συμπεριφοράς προς την ασφαλή κατεύθυνση.
 Αν και τα περισσότερα θέματα οδικής ασφάλειας έχουν
προσεγγιστεί από αντίστοιχες εκστρατείες και οι
περισσότεροι σχετικοί φορείς έχουν εμπλακεί.
 Ωστόσο, υπάρχει ανάγκη για:
- Μεσοπρόθεσμο ή μακροπρόθεσμο σχεδιασμό σε εθνικό
επίπεδο
- Επανάληψη
- Καταγραφή και προώθηση θετικών (ή και όχι)
επιδράσεων
- Καλά οργανωμένων παράλληλων δράσεων
- Συνεργασία μεταξύ των εμπλεκόμενων φορέων

33. Ευχαριστούμε για την προσοχή σας!
enath@uth.gr
giadamos@civ.uth.gr
www.este.civ.uth.gr