1. ΜΑΘΗΜΑ ΧΧΙ (21)
ΠΩΣ ΠΗΡΕ ΤΟ ΟΝΟΜΑ ΤΟΥ ΤΟ PISAURUM
Οι Γαλάτες με αρχηγό το Βρέννο, αφού κατατρόπωσαν τις ρωμαϊκές λεγεώνες στον
ποταμό Αλία, κατέστρεψαν εντελώς τη Ρώμη εκτός από το Καπιτώλιο, για το οποίο
πήραν ως αντάλλαγμα ένα τεράστιο χρηματικό ποσό. Τότε ο Κάμιλλος, που είχε
παραμείνει εξόριστος για πολύ καιρό στην Αρδέα, γιατί δε μοίρασε ακριβοδίκαια τη
λεία από τους Βηίους, εκλέχτηκε δικτάτορας αν και βρισκόταν μακριά (από τη Ρώμη)·
ακολούθησε τους Γαλάτες που ήδη αποχωρούσαν και, αφού τους εξολόθρευσε, πήρε
πίσω όλο το χρυσάφι. Επειδή το χρυσάφι ζυγίστηκε στον τόπο εκείνο, έδωσε το όνομά
του στην πόλη: ονομάζεται δηλαδή Πίσαυρο, επειδή εκεί ζυγίστηκε το χρυσάφι. Μετά
την πράξη αυτή ο Κάμιλλος επέστρεψε στην εξορία, από όπου (όμως) γύρισε αφού τον
προσκάλεσαν.
ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ
Ρήματα
do-dedi-datum-dare (1) δίνω
penso-pensavi-pensatum-pensare (1) ζυγίζω
rogo-rogavi-rogatum-rogare (1) ζητώ
deleo-delevi-deletum-delere (2) καταστρέφω
accipio-accepi-acceptum-accipere (3*) παίρνω
appendo-appendi-appensum-appendere (3) ζυγίζω
dico-dixi-dictum-dicere (3) λέω
divido-divisi-divisum-dividere (3) μοιράζω
everto-everti-eversum-evertere (3) καταστρέφω εντελώς
interimo-interemi-interemptum-interimere (3) εξολοθρεύω
recipio-recepi-receptum-recipere (3*) παίρνω πίσω
sequor-secutus sum-sequi (3, αποθ.) ακολουθώ
revertor-reverti & reversus sum-reverti (3, αποθ. & ημιαποθ.) επιστρέφω
fio-factus sum-fieri (3) παθητικό του facio, γίνομαι
abeo-abii-abitum-abire (4) φεύγω
redeo-redi(v)i-reditum-redire (4) επιστρέφω
sum-fui-esse είμαι
absum-abfui-abesse απουσιάζω
Ουσιαστικά
Allia -Alliae θηλ. α΄, ο ποταμός Αλίας
Ardea -ae θηλ. α΄, η Αρδέα
pecunia -ae θηλ. α΄, χρήματα (δεν έχει πληθυντικό αριθμό)
preda -ae θηλ. α΄, η λεία
Roma -Romae θηλ. α΄, η Ρώμη
aurum -i ουδ. β΄, το χρυσάφι (δεν έχει πληθυντικό αριθμό)
Brennus -i αρσεν. β΄, ο Βρέννος
Camillus -i αρσεν. β΄, ο Κάμιλλος
Capitolium -Capitolii(i) ουδ. β΄, το Καπιτώλιο
exilium -ii(i) ουδ. β΄, εξορία
factum -i ουδ. β΄, η πράξη
Galllus -i αρσεν. β΄, ο Γαλάτης
Pisaurum -Pisauri ουδ. β΄, Πίσαυρο
Romanus -Romani αρσεν. β΄, ο Ρωμαίος
1

2. dictator -oris αρσεν. γ΄, ο δικτάτορας
dux -ducis αρσεν. γ΄, ο αρχηγός
ius -iuris ουδ. γ΄, το δίκαιο
legio -legionis θηλ. γ΄, λεγεώνα
urbs -urbis θηλ. γ΄, η πόλη
civitas -civitatis θηλ. γ΄, πολιτεία
flumen -flumimis ουδ. γ΄, ο ποταμός
nomen -nominis ουδ. γ΄, όνομα
Επίθετα - επιρρήματα
aequus-a-um (aequior-aequissimus) επιθ. ίσος
diu (diutius-diutissime) επιρρ. για πολύ καιρό
illic επιρρ. εκεί
immensus-a-um επιθ. τεράστιος
omnis-omnis-omne επιθ., όλος
tum επίρρ., τότε
unde επιρρ. από όπου
Veientanus-a-um επίθετο, ο σχετικός με τους Βηίους
Αντωνυμίες
qui-quae-quod αναφ. αντ., ο οποίος
is-ea-id δεικτική επαναληπτική αντ., αυτός
hic-haec-hoc δεικτ. αντ., αυτός
Προθέσεις
apud+αιτιατική κοντά σε
in+αιτιατική προς
in+αφαιρετική σε
post+αιτιατική μετά από
praeter+αιτιατική εκτός
pro+αφαιρετική ως
propter+εξαιτίας
Σύνδεσμοι
tamen όμως (παρατακτικός)
nam δηλαδή, γιατί (παρατακτικός)
quod γιατί, επειδή (υποτακτικός)
NOTA BENE - ΠΡΟΣΕΧΕ!
1. Το ουσιαστικό civitas-atis σχηματίζει γεν. πληθ. σε -um και -ium.
2. Το ουσιαστικό aurum-i (όνομα ύλης) και το ουσιαστικό pecunia-ae (περιληπτικό)
δεν έχουν πληθυντικό αριθμό.
3. Τα παραθετικά του επιρρήματος diu είναι diutius-diutissime.
4. Οι αρχικοί χρόνοι του ρήματος revertor είναι revertor, reversus sum ή reverti,
reverti (γ΄ συζ.).
5. Η μετοχή ενεστώτα του ρήματος sum συναντάται μόνο στα σύνθετα absens,
praesens.
ΑΣΚΗΣΕΙΣ
1. acceperunt, est factus, rediit, reversus est: να γίνουν χρονική αντικατάσταση.
2. flumen, quo, exilio: να κλιθούν.
«nosce te ipsum»
2