1. Gra
w dwa Sącze etap II
Choć Nowy Sącz powstał „z niczego” – zbudowany na wiejskich łąkach, faktycznie był translokacją
starszego miasta Sącza. Mimo, iż zamysł ten nie do końca się powiódł, Nowy Sącz stał się szybko
głównym ośrodkiem Ziemi Sądeckiej. Ogromny rynek, siedziba biskupia, zamek królewski
i krzyżujące się tu drogi świadczyły o znaczeniu miasta, które wyrosło w ciągu kilkunastu lat.
Zapraszamy do odkrywania młodszego Sącza.

2. Zasady gry
Wykonaj zadania 1-11. Na karcie z rozwiązaniem gry wpisz litery z kratek oznaczonych numerami. W ten
sposób otrzymasz hasło, które jest rozwiązaniem gry. Postaraj się również odpowiedzieć na pytania dodatkowe.
zadanie 1
Przy ulicy Młyńskiej prowadzącej od rynku w stronę miasta Biecza i dalej na Ruś, znajduje się budynek,
w którym kiedyś był ratusz, potem mieszkania kanoników kolegiaty, a obecnie mieści Muzeum Okręgowe.
Tam znajduje się niezwykła płaskorzeźba wykona przez Wita Stwosza przedstawiająca scenę modlitwy
Chrystusa w Ogrójcu. Przyjrzyj się jej z daleka, a dopiero potem obejrzyj ją z boku. Ma 11 cm głębokości!
Artysta podpisał swoje dzieło. Sprawdź, z jakich liter składa się podpis.
3 17
Podpowiedź: przyglądaj się szatom!
zadanie 2
Kiedyś całe miasto było otoczone murami, których w razie zagrożenia bronili wszyscy mieszczanie. Zostały
one rozebrane na przełomie XVIII i XIX wieku. Fragment murów zachował się za kościołem św. Małgorzaty.
Poszukaj tam karty z informacją i odpowiedz na pytanie:
Jak nazywano pomieszczenie w baszcie, gdzie składowano broń?
33 15
zadanie 3
Kościół miejski św. Małgorzaty był na początku filią kościoła parafialnego wsi Kamienicy pw. św. Wojciecha,
potem stał się kościołem parafialnym dla miasta i wielu okolicznych wsi, a w połowie XV wieku został
podniesiony do rangi kolegiaty. Poszukaj na jego południowej elewacji karty z informacją i przeczytaj ją
uważnie. Dokument Zbigniewa Oleśnickiego, ustanawiający kolegiatę, wymienia trzy grupy godności
księży związanych z kolegiatą. Wypisz je, zachowując kolejność z dokumentu.
14 39 37 2 48 23
zadanie 4
W 1400 roku mieszczanin sądecki Langzidel ufundował szpital i kościół pw. Św. Ducha. Szpital posiadał
12 łóżek, przy kościele istniało probostwo, a proboszcz był zobowiązany do udzielania posługi chorym
i umierającym. W 1409 roku przy kościele i szpitalu z nadania Władysława Jagiełły powstał klasztor
norbertanów, którzy odtąd opiekowali się szpitalem. Na dziedzińcu kościoła klasztornego odszukaj kartę
z informacją i odpowiedz na pytanie:
Jak inaczej nazywano dawniej zakonników norbertańskich?
30/35 38 5 50
zadanie 5
Na północnym krańcu miasta w najwyższym i obronnym miejscu
powstał zamek, który jednocześnie był twierdzą nadgraniczną,
rezydencją królewską, siedzibą kasztelani mniejszej oraz starostwa
grodowego. Odnajdź w pobliżu baszty kowalskiej kasztelana
i dowiedz się od niego czym różnił się kasztelan od starosty?
...........................................................................................................
zadanie 6
Przy wejściu na mury w baszcie kowalskiej znajdziesz kartę z informacją o zjeździe królewskim, który odbył
się na zamku. Odpowiedz na pytanie:

3. Za jaki produkt zapłacono dwa szkojce?
25 44 7
zadanie 7
Tuż przy murach po zachodniej stronie miasta stanął klasztor franciszkański. Powstał z fundacji Wacława II.
W pobliżu Kaplicy Przemienienia Pańskiego poszukaj karty z informacją i odpowiedz na pytanie:
Jaki obraz znajdował się w kościele klasztornym do roku 1785?
40 19
zadanie 8
Zaraz po powstaniu Nowego Sącza miał tu się przenieść klasztor klarysek ze Starego Sącza. Nie do końca
jest jasne, gdzie planowano jego budowę. Prawdopodobnie tam, gdzie biskup Muskata postawił później swój
dwór. Poszukaj tego miejsca i odnajdź kartę z informacją na murze. Odpowiedz na pytanie:
Jak nazywa się rzeka, którą mocą dokumentu (wraz z innymi nadaniami) klaryski przekazały Janowi
Bożemu w zamian za wybudowanie klasztoru?
9/53 29
zadanie 9
Na rynku w pobliżu kasztana znajdziesz królewską kancelarię, w której powstaje przywilej lokacji Nowego
Sącza. To trudna sztuka spisywania dokumentu. Odszukaj w tekście przywileju imiona dwóch zasadźców
i założycieli miasta i spróbuj je zapisać, używając ówczesnej kaligrafii.
............................................................................ .............................................................................
zadanie 10
Przy kancelarii znajdziesz plan mierniczego, według którego miało powstać nowe miasto. Przy pomocy
sznurka oraz kołków wykreślał on w przestrzeni zarys przyszłego miasta. Jak mu pomóc? Spróbuj
odpowiedzieć na pytanie:
Jakie wymiary ma rynek sądecki w małych sznurach?
....................................................................................
A ile w stopach?
....................................................................................
A ile w metrach?
....................................................................................
zadanie 11
Na zdjęciu obok znajduje się posąg króla polskiego przedstawiony
na nowosądeckim Ratuszu. Odpowiedz na pytanie:
Kogo poślubił król?
41 21
Przy której ulicy nowosądeckiej zobaczyć można posąg królewskiego małżonka?
27 46 12

4. zadanie 2
zadanie 1
zadanie 3
zadanie 4
zadanie 9 i 10
zadanie 5 i 6
31-131 Kraków
tel. 012 422 18 84
ul. Karmelicka 27
www.mik.krakow.pl
Małopolski Instytut Kultury
zadanie 8
zadanie 7
Plan miasta
Przygotowanie historyczne: Henryk Dobrzański
Opracowanie graficzne: Roman Solewski
ze środków
Narodowego
i Dziedzictwa
dofinansowano
Ministra Kultury