Ky material është punuar me qëllim të lehtësimit të punës së studentëve gjatë përgatitjes për provim dhe është pa pagesë.
Ndalohet shitja, ripublikimi nëpër web-faqe apo çdo lloj përdorimi i këtij punimi me qëllim të përfitimit material!
Ky material është punuar me qëllim të lehtësimit të punës së studentëve gjatë përgatitjes për provim dhe është pa pagesë.
Ndalohet shitja, ripublikimi nëpër web-faqe apo çdo lloj përdorimi i këtij punimi me qëllim të përfitimit material!
1. Evidenca kontabël e obligacioneve
Obligacionet janë letra me vlerë të borxhit dhe aktualisht në shtetet e zhvilluara
ato përfaqësojnë reprezentuesin kryesor të financimit afatgjatë. Realizimi i projekteve
të mëdha kapitale sot nuk mund të paramendohet pa financimin përmes obligacioneve
sepse shuma të mëdha të kapitalit borxh mund të sigurohen shumë lehte nga numri i
madh i investueseve të cilët i blejnë obligacionet. Financimi përmes obligacioneve i
ofron korporatës disa përparësi:
a) krijon fleksibilitet në strukturën financiare të saj sepse ato posedojnë kushtin e
thirrjes që nënkupton se ato mund të tërhiqen nga zotëruesit e tyre para
maturimit. Kjo shkon në favor të ndërmarrjes sidomos atëherë kur kamatat në
tregun e kapitalit ngrihen
b) kamata e obligacioneve është element i zbritshëm nga baza e tatimit në fitim.
Në kuptimin praktik certifikatat e obligacioneve si instrumente të borxhit i garantojnë
zotëruesit të saj se do t’i paguhet kamata fikse për çdo periudhë deri ne maturimin e
tyre (3 mujore, 6 mujore, vjetore) si dhe do t’i paguhet kryegjëja në datën e maturimit
Elementet e obligacioneve janë :
1) vlera nominale zakonisht prezantohet në shuma të larta
2) norma nominale e kamatës (norma startuese)
3) maturimi – jetëgjatësia e obligacionit
4) kushti i thirrjes
Emetimi (shitja) e obligacioneve
Obligacionet ne raport me vlerën nominale mund të shiten
a) barazi me vlerën nominale, nëse norma nominale e kamatës është e barabarte
me normën e tregut te kamatës (norma efektive)
b) me zbritje (diskont), kur NNK < NEK
c) me premi (mbi vlerën nominale) nëse NNK > NEK
Në raport me vlerën e shitjes
a) barazi me vlerën nominale kur vlera e shitjes është barazi me vlerën nominale
b) me diskont kur vlera e shitjes është me e vogël se vlera nominale
c) me premi kur vlera e shitjes është me e madhe se vlera nominale
Obligacionet 1
2. Shitja e obligacioneve me diskont
Shembull 1:
Supozojmë se me date 01/01/1998 korporata N ka emetuar obligacione te vlerës
nominale 10.000€ të cilat kane maturim 4 vite. Norma nominale e kamatës (norma e
kuponit, norma startuese) është 8% e cila paguhet një herë në vit. Supozojnë se norma e
kamatës në treg është 10%. Kalkuloni çminim e shitjes se obligacioneve të cilin
investuesit janë të gatshëm ta paguajnë ose ta pranojnë.
VN: 10.000
NNK: 8 %
NEK: 10 %
Maturim: 4 vite
PVSA 10.000 x 0.683 (4 periudha x 10 %) = 6830
PVA 800 x 3.170 (4 periudha x 10%) = 2536
vlera e shitjes 9360
Keshi............................................ 9,360
Diskonti............................................640
Obligacionet e pagueshme .......... 10,000
Shembull 2:
Me 01/01/1995 korporata N ka emituar obligacione të vlerës nominale 7.000€ me
kamatë 7%. Norma aktuale efektive në treg për obligacione të ngjashme është 9%.
Maturimi 6 vite.
PVSA 7.000 x 0.596 = 4.172
PVA 490 x 4.486 = 2.198,14
6.370,14
Keshi.............................................6,370
Diskonti ...........................................630
Obligacionet e pagueshme.........................7,000
Data Kamata Shpenzimet e kamatës Diskonti Amortizimi i
diskonit
- - - - 6,370
31/12/95 490 573 83 6,453
31/12/96 490 580 90 6,543
31/12/97 490 589 99 6,642
31/12/98 490 598 108 6,750
31/12/99 490 607.5 117.5 6,867.5
31/12/00 490 618 128 6,995.5
Obligacionet 2
3. Shembull 3:
Korporata A me 1/1/2000 ka shitur obligacione të vlerës nominale 30.000 me normë
nominale të kamatës 8% të cilat paguajnë kamatë një herë në vit. Maturimi 4 vite dhe
norma efektive e kamatës në datën e shitjes ka qenë 10%.
PVSA 30.000 x 0.683 = 20.490
PVA 2400 x 3.170 = 7.608
28.098
Keshi.............................................28.098
Diskonti ..........................................7.608
Obligacionet e pagueshme.........................30.000
Obligacionet 3
4. Shitja e obligacioneve me premi
Shembull 4:
Korporata me 01/01/2000 ka emituar obligacione të vlerës nominale 10,000€ me
maturim 4 vite. Norma nominale e kamatës 8% dhe paguhet një herë në vit. Norma e
tregut e kamatës për obligacione të ngjashme është 6%
PVA 800 x 3,465 = 2,772
PVSA 10,000 x 0,792 = 7,920
10,692
Keshi................................................10,692
Obligacionet e pagueshme...............10,000
Premia ..................................................692
Shembull 5:
Me 10/02/2003 korporata N ka emituar obligacione të vlerës nominale 8.000€ me
normë nominale të kamatës 9 %, maturimi 5 vite. Norma efektive e kamatës së
obligacioneve të ngjashme në ditën e shitjes ka qenë 7 %
720 x 4,100 = 2.952
8.000 x 0,713 = 5.704
8.656
Keshi................................................................8,656
Obligacionet e pagueshme...........................8,000
Premia ............................................................656
Shembull 6:
Korporata A me 1/1/2000 ka shitur obligacione të vlerës nominale 30.000 me normë
nominale të kamatës 8% të cilat paguajnë kamatë një herë në vit. Maturimi 4 vite dhe
norma efektive e kamatës në datën e shitjes ka qenë 6%.
PVSA 30.000 x 0.792 = 23.760
PVA 2400 x 3.465 = 8.316
32.076
Keshi................................................................32,076
Obligacionet e pagueshme...........................30,000
Premia ............................................................2,076
Obligacionet 4
5. Shitja e obligacioneve mes datave
Obligacionet që shiten mes datave shiten sipas vlerës së tregut plus interesi i akumuluar
që nga data e fundit të pagimit të interesit.
Shembull 7:
Korporata S me datë 1 prill 2005 ka emituar obligacione të vlerës nominale 70,000 €,
me normë nominale të kamatës 7 %, me afat të maturimit 3 vite. Obligacionet paguajnë
kamatë dy herë në vit, me 30 qershor dhe 31 dhjetor. Në datën e emetimit norma e
kamatës efektive (të tregut) ka qenë 6%.
VN: 70.000
NNK: 7 % (4900: 2 = 2450)
NEK: 6 %
Maturim: 3 vite, (6 anuitete, periudha)
PVSA 70.000 x (6 periudha x 3 %) = 70.000 x 0.837 = 58.590
PVA 4.900 x (6 periudha x 3 %) = 2,450 x 5.417 = 13.271,65
Vlera e shitjes 71.861,65
Kamata e akumuluar = vlera nominale e obligacioneve x norma nominale e kamatës x
3/12
70.000 x 7% x 3/12 = 4.900 x 3/12 = 4.900 x 0,25 =1.225
Regjistrimi me 1 prill:
Keshi............................................73.086,65
Obligacionet e pagueshme............................................70.000
Premia .............................................................................1.861,65
Kamata e pagueshme ......................................................1.125
Në datën e pagimit të kamatës me 31/06/2005 pason regjistrimi
Kamata e pagueshme..................................1.125
Shpenzimet e kamatës ..................................815
Premia............................................................310
Keshi......................................................2.450
Data Kamata Shpenzimet e kamatës Premia Amortizimi i i
premise
- - - - 71.861.65
31/12/05 2450 2515 65 71796
31/12/06 2450 2512 62 71734
31/12/07 2450 2510 60 71674
31/12/08 2450
31/12/09 2450
31/12/10 2450
Obligacionet 5
6. Shembull 8:
Kompania S ka shitur obligacione të vlerës nominale 70,000€ me normë nominale të
kamatës 6%. Maturimi 3 vite dhe paguajnë kamatë 2 herë në vit me 30/06 dhe 31/12.
Norma efektive e kamatës 8%.
PVSA 70.000 x (6 perioda x 4%) 0,790 = 55.300
PVA 2.100 x (6 perioda x 4%) 5,242 = 11.008
66.308
Keshi.........................................................66.308
Diskonti......................................................3.692
Obligacionet e pagueshme........................70.000
Obligacionet 6
7. Metodat e amortizimit të diskonit dhe premisë
Përdoren dy metoda:
1) metoda e kamatës efektive
2) metoda proporcionale
Shembull 9:
Kompania A me 1/1/2000 ka shitur obligacione të vlerës nominale 80.000€ me normë
nominale të kamatës 8%. Maturimi 5 vite të cilat paguajnë kamatë një herë në vit.
Norma e kamatës efektive 10%. Llogaritni çmimin e shitjes dhe amortizimin me
metodën e kamatës efektive.
PVSA 80.000 x 0,621 = 49.680
PVA 6.400 x 3,791 = 24.262,4
73.942,4
Keshi.........................................................73.942,4
Diskonti......................................................6.057,6
Obligacionet e pagueshme........................80.000
Data Kamata kesh Shpenzimet e kamatës Diskonti Amortizimi i
diskonit
- - - - 73.942,4
31/12/00 6400 7394,2 994,2 74936,6
31/12/01 6400 7493,7 1093,7 76030,3
31/12/02 6400 7603 1203 77233,0
31/12/03 6400 7723,3 1323,3 78556,3
31/12/04 6400 7855,6 1455,6 80011,9
Kompania ka bërë pagesën e kamatës me 31/12/00.
Shpenzimet e kamatës ....................7394,2
Keshi..............................................6400
Diskonti..........................................994,2
Metoda proporcionale e amortizimit të diskontit d.m.th. ndarja e diskontit në shuma të
barabarta
6.057,6 : 5= 1.211,4
Regjistrimet për secilin vit janë të njëjta:
Shpenzimet e kamatës......................... 7.611,4
Keshi....................................................6.400
Diskonti................................................1.211,4
Obligacionet 7