Ιστορία Δ΄. 2. 8. ΄΄Η τέχνη της αρχαϊκής εποχής΄΄

Επιμέλεια : Χρήστος Χαρμπής
http://xristx.blogspot.gr/
Ιστορία Δ΄- Ενότητα 2η - Μάθημα 8ο
:
΄΄ Η τέχνη της αρχαϊκής εποχής΄΄

Οη Έιιελεο έθηηαρλαλ ηνπο λανύο ηνπο κε δύν δηαθνξεηηθνύο ηξόπνπο
ζηηο θνιόλεο
1) κε ηνλ ησληθό ξπζκό θαη 2) κε ηνλ δσξηθό ξπζκό
Οη ηερλίηεο έθηηαρλαλ ζην κάξκαξν αγάικαηα κε άλδξεο θαη
γπλαίθεο. Οη άλδξεο αγάικαηα ιέγνληαλ θνύξνη θαη νη γπλαίθεο
αγάικαηα ιέγνληαλ θόξεο.
Οη Έιιελεο δσγξάθηδαλ πάλσ ζηα αγγεία ηνπο κε καύξν ρξώκα
θαη έθηηαρλαλ κειαλόκνξθα αγγεία ή κε θόθθηλν ρξώκα θαη
έθηηαρλαλ εξπζξόκνξθα αγγεία.
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής σελ.1
eva-edu

10
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8
Η τέχνη της αρχαϊκής περιόδου
7ος και 6ος αιώνας
Οικονομική ανάπτυξη του
ελληνικού κόσμου.
Λαμπρά κτήρια. Εντυπωσιακοί ναοί.
ΡΥΘΜΟΙ
ΑΓΑΛΜΑΤΑ
ΕΜΠΟΡΙΟ
Σκηνές από μυθολογία και ιστορία.
ΔΩΡΙΚΟΣ ΙΩΝΙΚΟΣ
ΚΟΥΡΟΙ
Γυμνοί άνδρες.
Χέρια κολλημένα
στο πλάι.
Το ένα πόδι πιο
μπροστά από το
άλλο.
ΚΟΡΕΣ
Νεαρές γυναίκες.
Ελαφριά ρούχα.
Καλοχτενισμένες.
Αναπτύχθηκε. Δημιουργήθηκε ανάγκη αποθήκευσης και
μεταφοράς κρασιού και λαδιού. ► Αναπτύχθηκε η αγγειοπλαστική.
Μελανόμορφος ρυθμός
(Ζωγραφίζονταν με μαύρο χρώμα.)
Ερυθρόμορφος ρυθμός
(Ζωγραφίζονταν με κόκκινο χρώμα.)
Κατερίνα Καραλή - Κανέλλος Κανελλόπουλος

Πιτσίλκα Ελένη xristx.blogspot.gr Χρήστος Χαρµπής
8ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ
Η τέχνη της αρχαϊκής ε̟οχής
Ερωτήµατα
1. Η Ελλάδα γνωρίζει ανά̟τυξη. Ποιο έργο έκανε τη µεγαλύτερη
εντύ̟ωση και τι γνωρίζουµε γι΄ αυτό;
2. Τι ήταν οι «κούροι» και οι «κόρες»;
3. Πώς οδηγήθηκαν οι Έλληνες στην ανά̟τυξη της αγγειο̟λαστικής;
4. Ποιους ρυθµούς ζωγραφικής αγγείων γνωρίζεις;
Οι ρυθµοί (χαρακτηριστικά)
των ναών ονοµάστηκαν
δωρικός και ιωνικός α̟ό τους
∆ωριείς και τους Ίωνες.
Πάνω στα αγγεία τους χρωµάτιζαν
εικόνες α̟ό τη Μυθολογία και την
Ιστορία.
Ο δωρικός ναός είχε ̟ιο βαριές κολόνες σε αντίθεση µε τους ναούς
του ιωνικού ρυθµού ̟ου είναι ̟ιο α̟λές.

Κεφάλαιο 8:Η τέχνη της αρχαϊκής εποχής Κρανίδη Φωτεινή
[ΣΤΑ ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΑ
ΧΡΟΝΙΑ Η ΤΕΧΝΗ ΕΙΧΕ
ΜΕΓΑΛΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ:]
1.ΣΤΗΝ
ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΜΕ
ΚΤΙΡΙΑ ΜΙΚΡΑ ΚΑΙ
ΑΠΛΑ.
2.ΝΑΟΥΣ ΚΑΙ ΙΕΡΑ ΓΙΑ
ΛΑΤΡΕΙΑ ΘΕΩΝ.
3.Η ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΗ
ΑΓΓΕΙΟΠΛΑΣΤΙΚΗ ΕΙΧΕ
ΜΕΓΑΛΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ
ΚΑΙ Η ΔΙΑΚΟΣΜΗΣΗ
ΤΩΝ ΑΓΓΕΙΩΝ
ΓΙΝΟΤΑΝ ΜΕ
ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΑ
ΣΧΗΜΑΤΑ.
4.ΣΤΗΝ ΓΛΥΠΤΙΚΗ ΤΑ
ΔΙΑΦΟΡΑ
ΑΓΑΛΜΑΤΙΔΙΑ
(ΕΙΔΩΛΙΑ) ΗΤΑΝ
ΑΠΛΑ ΚΑΙ ΧΩΡΙΣ
ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΕΣ.
5.ΑΝΑΠΤΥΞΗ
ΕΜΠΟΡΙΟΥ.
11ος
- 8ος
αιώνας
8ος
-5ος
αιώνας
Στα αρχαϊκά χρόνια υπάρχει:
1.μεγάλη ανάπτυξη του εμπορίου και της οικονομίας με το Β’ αποικισμό άρα έχω  2.ανάπτυξη των τεχνών
Συγκεκριμένα:
 στην αρχιτεκτονική κατασκευάζονται ναοί ιωνικού και δωρικού ρυθμού
 στην γλυπτική κατασκευάζονται μεγάλα ανδρικά και γυναικεία αγάλματα (κούροι και κόρες)
 στην αγγειοπλαστική κατασκευάζονται αγγεία μελανόμορφου και ερυθρόμορφου ρυθμού.
ΙΩΝΙΚΟΣ ΡΥΘΜΟΣ ΔΩΡΙΚΟΣ ΡΥΘΜΟΣ
Η ΔΙΑΦΟΡΑ ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΤΟΥΣ ΔΥΟ
ΡΥΘΜΟΥΣ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ ΣΤΟΥΣ ΚΙΟΝΕΣ
(ΚΟΛΟΝΕΣ).
1.Ο ΔΩΡΙΚΟΣ ΡΥΘΜΟΣ ΕΙΝΑΙ ΠΙΟ
ΑΥΣΤΗΡΟΣ ΚΑΙ ΑΠΛΟΣ.
2.Ο ΙΩΝΙΚΟΣ ΕΙΝΑΙ ΠΙΟ ΠΕΡΙΤΕΧΝΟΣ ΚΑΙ
ΑΝΑΛΑΦΡΟΣ
3.Ο ΔΩΡΙΚΟΣ ΡΥΘΜΟΣ ΕΜΦΑΝΙΖΕΤΑΙ
ΤΟΝ 7
Ο
ΑΙΩΝΑ π.Χ. ΣΤΗΝ ΝΟΤΙΑ ΙΤΑΛΙΑ
ΚΑΙ ΣΙΚΕΛΙΑ.
4.Ο ΙΩΝΙΚΟΣ ΡΥΘΜΟΣ ΕΜΦΑΝΙΖΕΤΑΙ
ΤΟΝ 6
Ο
ΑΙΩΝΑ π.Χ. ΣΤΗ Μ. ΑΣΙΑ ΚΑΙ ΣΤΑ
ΝΗΣΙΑ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ.
5.ΟΙ ΙΩΝΙΚΟΙ ΚΙΟΝΕΣ ΗΤΑΝ
ΛΕΠΤΟΤΕΡΟΙ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΔΩΡΙΚΟΥΣ ΚΑΙ
ΤΑ ΚΙΟΝΟΚΡΑΝΑ ΔΙΑΚΟΣΜΟΥΝΤΑΝ ΜΕ
ΕΛΙΚΕΣ.

ΚΟΥΡΟΙ ΚΑΙ ΚΟΡΕΣ ΜΕΛΑΝΟΜΟΡΦΑ ΚΑΙ ΕΡΥΘΡΟΜΟΡΦΑ ΑΓΓΕΙΑ
ΠΑΡΙΣΤΑΝΑΝ
ΓΥΜΝΟΥΣ ΝΕΑΡΟΥΣ
ΑΝΔΡΕΣ ΜΕ ΤΑ ΧΕΡΙΑ
ΚΟΛΛΗΜΕΝΑ ΣΤΑ
ΠΛΑΓΙΑ ΤΟΥ
ΣΩΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΕΝΑ
ΠΟΔΙ ΠΙΟ ΜΠΡΟΣΤΑ
ΑΠΟ ΤΟ ΑΛΛΟ, ΕΤΣΙ
ΩΣΤΕ ΝΑ ΔΙΝΕΤΑΙ Η
ΕΝΤΥΠΩΣΗ ΠΩΣ ΤΟ
ΑΓΑΛΜΑ
ΚΙΝΕΙΤΑΙ.ΠΙΘΑΝΟΝ
ΠΑΡΙΣΤΑΝΑΝ ΘΕΟΥΣ,
ΑΘΛΗΤΕΣ Ή
ΠΟΛΕΜΙΣΤΕΣ.
ΠΑΡΙΣΤΑΝΑΝ ΝΕΑΡΕΣ
ΓΥΝΑΙΚΕΣ, ΝΤΥΜΕΝΕΣ
ΜΕ ΕΛΑΦΡΙΑ ΡΟΥΧΑ
ΚΑΙ
ΚΑΛΟΧΤΕΝΙΣΜΕΝΕΣ.
ΠΙΘΑΝΟΝ
ΠΑΡΙΣΤΑΝΑΝ ΘΕΕΣ Ή
ΙΕΡΕΙΕΣ.
ΠΡΟΟΡΙΖΟΝΤΑΝ ΝΑ
ΑΦΙΕΡΩΘΟΥΝ ΣΕ
ΘΕΟΥΣ ΕΙΤΕ ΝΑ
ΤΟΠΟΘΕΤΗΘΟΥΝ ΣΕ
ΤΑΦΟΥΣ. ΗΤΑΝ
ΧΡΩΜΑΤΙΣΜΕΝΑ
ΑΛΛΑ ΤΟ ΧΡΩΜΑ ΔΕ
ΣΩΖΕΤΑΙ ΩΣ ΣΗΜΕΡΑ.
ΚΑΙ ΣΤΑ ΔΥΟ
ΚΥΡΙΑΡΧΕΙ ΤΟ
ΑΡΧΑΙΚΟ ΜΕΙΔΙΑΜΑ
(ΧΑΜΟΓΕΛΟ).
ΟΙ ΜΟΡΦΕΣ ΣΤΑ
ΑΓΓΕΙΑ ΑΠΟΔΙΔΟΝΤΑΙ
ΜΕ ΜΑΥΡΟ
(ΜΕΛΑΝΟ) ΧΡΩΜΑ.
ΤΟ ΦΟΝΤΟ ΕΧΕΙ ΤΟ
ΧΡΩΜΑ ΤΟΥ ΠΗΛΟΥ.
Ο ΡΥΘΜΟΣ
ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΘΗΚΕ
ΑΠΟ ΚΟΡΙΝΘΙΟΥΣ
ΑΓΓΕΙΟΠΛΑΣΤΕΣ.
ΟΙ ΜΟΡΦΕΣ ΣΤΑ
ΑΓΓΕΙΑ ΑΠΟΔΙΔΟΝΤΑΙ
ΜΕ ΚΟΚΚΙΝΩΠΟ
(ΕΡΥΘΡΟ) ΧΡΩΜΑ.
ΤΟ ΦΟΝΤΟ ΕΙΝΑΙ
ΜΑΥΡΟ ΧΡΩΜΑ.
Ο ΡΥΘΜΟΣ
ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΘΗΚΕ
ΑΠΟ ΑΘΗΝΑΙΟΥΣ
ΑΓΓΕΙΟΠΛΑΣΤΕΣ.

ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΑΡΧΑΪΚΩΝ ΧΡΟΝΩΝ

ΓΛΥΠΤΙΚΗ ΑΡΧΑΪΚΩΝ ΧΡΟΝΩΝ
ΚΟΥΡΟΙ ΚΟΡΗ
ΑΓΓΕΙΟΠΛΑΣΤΙΚΗ ΑΡΧΑΪΚΩΝ ΧΡΟΝΩΝ
ΕΡΥΘΡΟΜΟΡΦΑ ΑΓΓΕΙΑ
ΜΕΛΑΝΟΜΟΡΦΑ ΑΓΓΕΙΑ Γιάννης Μαυροζούμης

AΡΧΑΪΚΑ ΧΡΟΝΙΑ
Η τέχνη της αρχαϊκής εποχής
Τσαμπίκα Δρακιού

ΚΤΙΡΙΑ
Η διαφορά
τους ήταν
κυρίως στους
κίονες (κολόνες)
Αναπτύχθηκαν δυο
είδη αρχιτεκτονικής

ΑΓΑΛΜΑΤΑ
Τεχνίτες σκάλιζαν το μάρμαρο και έφτιαχναν αγάλματα:
ΚΟΥΡΟΣ ΚΟΡΗ
•Ο κούρος εικονίζει
γυμνό, νεαρό
άντρα.
•Τα χέρια είναι
κολλημένα στα
πλάγια του σώματος.
•Το ένα πόδι είναι
λίγο πιο μπροστά
από το άλλο.
•Δίνει την εντύπωση
ότι το άγαλμα θα
περπατήσει.
Η κόρη είναι
νεαρή
γυναίκα.
Είναι ντυμένη
ελαφριά και
καλοχτενισμέ
νη.

ΑΓΓΕΙΟΠΛΑΣΤΙΚΗ
 Με την ανάπτυξη του εμπορίου αναπτύχθηκε και η τέχνη της
αγγειοπλαστικής
 Οι έμποροι ήθελαν αγγεία για να μεταφέρουν το κρασί, το
λάδι κι άλλα τρόφιμα.
 Επάνω στα αγγεία ζωγράφιζαν σκηνές από τη μυθολογία, και
την ιστορία.
Εμφανίστηκαν δυο ειδών ρυθμοί
Ερυθρόμορφος
ρυθμός
Μελανόμορφο
ς ρυθμός
Οι μορφές
ζωγραφίζονταν
με κόκκινο
(ερυθρό) χρώμα
Οι μορφές
ζωγραφίζονταν
με μαύρο
(μελανό) χρώμα

Η ΤΕΧΝΗ ΤΗΣ ΑΡΧΑΪΚΗΣ
ΕΠΟΧΗΣ
ΙΣΤΟΡΙΑ Δ΄ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ
ΕΝΟΤΗΤΑ 8
Απόστολος Μαρκάκης

7ος και 6ος αιώνας μ. Χ. ο ελληνικός
κόσμος γνώρισε μεγάλη ανάπτυξη
Οι πόλεις στολίστηκαν με λαμπρά κτίρια
Την μεγαλύτερη εντύπωση έκαναν οι ναοί,
με τους οποίους οι άνθρωποι θέλησαν να
τιμήσουν τους Θεούς τους

Οι ρυθμοί με τους οποίους χτίστηκαν οι
ναοί ήταν δύο
Ο δωρικός Ο ιωνικός
Η διαφορά ανάμεσά τους ήταν κυρίως
στους κίονες (κολόνες)

Ιωνικός Δωρικός

Τεχνίτες με ξεχωριστές ικανότητες
σκάλιζαν το μάρμαρο κι έφτιαχναν
αγάλματα που παρίσταναν
κούρους και κόρες

Οι κούροι εικονίζουν γυμνούς νέους
άνδρες, με τα χέρια κολλημένα τα πλάγια
του σώματος
Το ένα πόδι είναι πιο μπροστά από το
άλλο, έτσι που νομίζει κανείς ότι το άγαλμα
είναι έτοιμο να περπατήσει

Οι κόρες είναι νεαρές γυναίκες ντυμένες
με ελαφριά ρούχα και καλοχτενισμένες

Αυτή την εποχή αναπτύχθηκε και το
εμπόριο
Έμποροι από όλα τα μέρη της Μεσογείου
και του Εύξεινου Πόντου μεταφέρουν και
πουλάνε πολλά προϊόντα

Η ανάγκη για αποθήκευση και μεταφορά
του κρασιού και του λαδιού έφερε και την
ανάπτυξη της αγγειοπλαστικής
Πολλοί καλλιτέχνες έγιναν γνωστοί και
πλούσιοι ζωγραφίζοντας πάνω στα αγγεία
σκηνές από την μυθολογία και την ιστορία
σε μελανόμορφο ρυθμό (με μαύρο
χρώμα) ή σε ερυθρόμορφο ρυθμό (με
κόκκινο χρώμα)

Μελανόμορφος ρυθμός

Ερυθρόμορφος ρυθμός

Η Τέχνη στα Αρχαϊκά χρόνια
ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ
ΔΩΡΙΚΟΣ ΡΥΘΜΟΣ
ΙΩΝΙΚΟΣ ΡΥΘΜΟΣ
ΚΟΥΡΟΙ
ΚΟΡΕΣ
ΜΕΛΑΝΟΜΟΡΦΑ
ΑΓΓΕΙΑ
ΕΡΥΘΡΟΜΟΡΦΑ
ΑΓΓΕΙΑ
ΓΛΥΠΤΙΚΗ
ΚΕΡΑΜΙΚΗ
Στέλιος Οδυσσέως

ΑΡΧΙΤΕΚΤOΝIΚΗ
ΔΩΡΙΚΟΣ ΡΥΘΜΟΣ
ΙΩΝΙΚΟΣ ΡΥΘΜΟΣ

ΓΛΥΠΤΙΚΗ

ΓΛΥΠΤΙΚΗ
• Συγκρίνετε τον
«Κούρο» της
Αρχαϊκής
Εποχής με το
ειδώλιο που
υπήρχε στα
Γεωμετρικά
Χρόνια.
Χάλκινο Ειδώλιο Πολεμιστή
(Γεωμετρικά Χρόνια)
«Κούρος»
Αρχαϊκής Εποχής

ΚΕΡΑΜΙΚΗ
ΜΕΛΑΝΟΜΟΡΦΑ
ΑΓΓΕΙΑ
ΕΡΥΘΡΟΜΟΡΦΑ
ΑΓΓΕΙΑ

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: __________________________________
1. Συμπληρώνω τα κενά με τις λέξεις της παρένθεσης.
(αγγειογραφία, κούρου, δωρικό, τέχνης, αρχιτεκτονική, ρυθμό,
εμπορίου, γλυπτική, ιωνικό, κόρης)
Σε όλους τους ελληνικούς πολιτισμούς το στοιχείο της
……………………………. κυριαρχεί. Ειδικά με την εξέλιξη του
……………………………. οι Έλληνες κατόρθωσαν να αναπτύξουν
ακόμα περισσότερο τις τρεις βασικές τέχνες της αρχαιότητας, την
……………………………., τη …………………………. και την
……………………………... Ανάλογα με τα χαρακτηριστικά, το
……………………………… της κάθε τεχνικής, οι τέχνες χωρίστηκαν
σε ακόμα μικρότερες ομάδες. Για παράδειγμα, στην αρχιτεκτονική
έχουμε το λιτό ……………………….. και τον περίτεχνο
…………………….. ναό. Αλλά το επίτευγμα που είχε, ίσως, τη
μεγαλύτερη δυσκολία ήταν η δημιουργία του …………………………
και της ………………………. .
2. Κάνω την αντιστοίχιση.
μελανόμορφα ● ● αγγειοπλαστική
αγγειογραφία ● ● εμπόριο
δωρικός ● ● μαύρο
νόμισμα ● ● κόκκινο
ερυθρόμορφο ● ● ρυθμός
3. Τι ήταν οι κούροι και οι κόρες;
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
_______________________________________________________________
4. Ποιοι είναι οι δύο ρυθμοί που κυριαρχούν στις αγγειογραφίες
και τι θέματα διάλεγαν οι καλλιτέχνες να ζωγραφίζουν στα
αγγεία;
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
Παλάνης Αθανάσιος

ΙΣΤΟΡΙΑ Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ΄ : ΑΡΧΑΪΚΗ ΕΠΟΧΗ (800 - 479 π.Χ.)
ΜΑΘΗΜΑ 10. TEXNH
1. Ποιες ήταν οι δύο κορυφαίες δημιουργίες της αρχαικής περιόδου στη τέχνη
Οι δύο κορυφαίες δημιουργίες της αρχαικής περιόδου ήταν :
• Η ανέργεση λίθινων ναών και
• η δημιουργία λίθινων αγαλμάτων σε φυσικό και υπερφυσικό μέγεθος
2. Απο ποια υλικά χτίζονταν οι ναοί και τι θυμίζει το σχήμα τους
Την αρχαική εποχή χτίζονται οι πρώτοι ναοί απο πέτρα ή μάρμαρο ένω στο σχήμα
του θυμίζει το μυκηναικό ανάκτορο.
3. Ποια είναι τα μέρη ενός αρχαίου ναού
Τα μέρη του ναού είναι :
• Ο πρόναος που είναι ένας ανοικτός προθάλαμος με δύο κίονες
• ο σηκός που είναι ένα κύριο δωμάτιο
• ο οπισθόδομος που ήταν ένα ανοιχτό δωμάτιο στο πίσω μέρος του ναού και
• το πτερό που ήταν μια κοιονοστοιχία γύρω απο το κτίριο.
4. Ποιοι ήταν ο ρυθμοί των ναών και πως ξεχωρίζουν οι δύο ρυθμοί
Οι ναοί χτίζονταν σε δύο ρυθμούς , τον δωρικό που διαμορφώθηκε στα δωρικά
κέντρα της Πελοποννήσου και τον ιωνικό που διαμορφώθηκε στα ιωνικά κέντρα του
Αιγαίου και της Μικράς Ασίας. Οι δύο ρυθμοί
ξεχωρίζουν απο τους κίονες :
• Ο δωρικός είναι πιο κοντός , βαρύς και αυστηρός
• Ο ιωνικός είναι ψηλότερος , κομψότερος , με έλικες
στο κιονόκρανo.
5. Που δημιουργούνται τα πρώτα μεγάλα αγάλματα
Την εποχή αυτή δηµιουργούνται τα πρώτα µεγάλα αγάλµατα από ασβεστόλιθο
στην Κρήτη και από µάρµαρο στη Νάξο.
6. Ποιοι παράγοντες συντέλεσαν στη δημιουργία της μεγάλης γλυπτικής
Οι παράγοντες που βοήθησαν στη γέννηση της μεγάλης γλυπτικής
ήταν
• Τα εµπορικά ταξίδια στην Αίγυπτο
• η αφθονία µαρµάρου στη Νάξο

ΙΣΤΟΡΙΑ Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
• και η συγκέντρωση πλούτου από τους αριστοκράτες και τις πόλεις αφού το
κόστος ενός µαρµάρινου αγάλµατος ήταν υπέρογκο. Για ένα άγαλµα
φυσικού µεγέθους έπρεπε να εργαστεί ένας γλύπτης µε τους βοηθούς του
για έναν τουλάχιστον χρόνο.
7. Τι ήταν οι κούροι
Οι κούροι είναι νεαροί άνδρες που παριστάνονται ορθοί, γυµνοί, µε
καλογυµνασµένα σώµατα και πλούσια κόµη.
8. Τι ήταν οι κόρες
Οι κόρες ήταν νεαρές κοπέλες που παριστάνονταν ορθές, κοµψά ντυµένες,
καλοχτενισµένες, στολισμένες µε πλήθος κοσµηµάτων.
9. Ποια άλλα αγάλματα υπήρχαν
Υπάρχουν επίσης αγάλµατα ντυµένων κούρων, πολεµιστών, µυθικών τεράτων,
όπως οι σφίγγες και οι σειρήνες, διαφόρων ζώων (λιοντάρια, άλογα, πουλιά) και
αγάλµατα θεών.
10. Πως παριστάνονται τα αγάλματα των θεών
Οι νεότεροι θεοί παριστάνονται όπως οι κούροι και οι
κόρες, ενώ οι θεοί που βρίσκονταν σε ώριµη ηλικία,
όπως οι ντυµένοι κούροι. Ωστόσο, οι θεοί διακρίνονται
εύκολα από τα χαρακτηριστικά σύµβολα της θεϊκής
δύναµής τους: τόξο, βέλος ή µουσικό όργανο για τον
Απόλλωνα, κεραυνός για τον Δία κ.ά.
11. Ποιες τεχνικές αναπτύχθηκαν στην κεραμική
• η µελανόµορφη που οι µορφές και τα
κοσµήµατα βάφονται ολόµαυρα πάνω στην κοκκινωπή επιφάνεια των
αγγείων, ενώ οι λεπτοµέρειες δηλώνονται µε χάραξη και
• η ερυθρόµορφη τεχνική που οι µορφές είναι κόκκινες πάνω στη µαύρη
επιφάνεια των αγγείων.
12. Ποια ήταν τα διακοσμητικά θέματα των αγγείων
Σκηνές από την καθηµερινή και τη θρησκευτική ζωή, αλλά κυρίως από τη
µυθολογία, διακοσµούν τις επιφάνειες των αγγείων και στις δύο τεχνικές.
skm.edu.gr/notes/History-a-high-school.pdf‎

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8 Κωνσταντούλια Μαίρη
Οι ναοί που χτίζονται αυτή την εποχή έχουν δωρικό ή ιωνικό ρυθμό.
Από τα έργα της γλυπτικής ξεχωρίζουν οι κούροι και οι κόρες. Τα αγγεία είναι
μελανόμορφα ή ερυθρόμορφα.
ο ρυθμός:
τα ιδιαίτερα
χαρακτη-
ριστικά που
παρουσιάζει
ένα έργο,
όπως
π.χ. ένας ναός.

Τον 7ο και 6ο αιώνα π.Χ. ο ελληνικός κόσμος γνώρισε μεγάλη οικονο-
μική ανάπτυξη. Οι πόλεις στολίστηκαν με λαμπρά κτίρια.Τη μεγαλύτερη
εντύπωση έκαναν οι ναοί, με τους οποίους οι άνθρωποι θέλησαν να τι-
μήσουν τους θεούς. Οι ρυθμοί με τους οποίους χτίστηκαν οι ναοί ήταν
δύο, ο δωρικός και ο ιωνικός. Η διαφορά ανάμεσά τους ήταν κυρίως
στους κίονες (κολόνες).
Τεχνίτες με ξεχωριστές ικανότητες σκάλιζαν το μάρμαρο κι έφτια-
χναν αγάλματα που παρίσταναν κούρους και κόρες. Οι κούροι εικονίζουν γυμνούς
νέους άνδρες με τα χέρια κολλημένα στα πλάγια του σώματος. Το ένα πόδι
είναι πιο μπροστά από το άλλο, έτσι που
νομίζει κανείς ότι το άγαλμα είναι έτοιμο να περπατήσει. Οι κόρες
είναι νέες γυναίκες, ντυμένες με ελαφριά ρούχα και καλοχτενισμένες.
Αυτή την εποχή αναπτύχθηκε και το εμπόριο. Έμποροι απ’όλα τα μέρη
της Μεσογείου και του Εύξεινου πόντου μεταφέρουν και πουλάνε πολλά
προϊόντα. Η ανάγκη για αποθήκευση και μεταφορά του κρασιού και του λα-
διού έφερε και την ανάπτυξη της αγγειοπλαστικής. Πολλοί καλλιτέχνες έγιναν
γνωστοί και πλούτισαν ζωγραφίζοντας πάνω σε αγγεία σκηνές από τη μυθολογία
και την ιστορία. Οι μορφές άλλοτε ζωγραφίζονταν με μαύρο χρώμα
(μελανόμορφος ρυθμός) και άλλοτε κόκκινο (ερυθρόμορφος ρυθμός).
2. Η κόρη της
Ακρόπολης
(Αθήνα,
Μουσείο
Ακρόπολης)
Συνεχιζουμε το
ταξίδι μας...

Ο ΝΑΟΣ ΤΗΣ ΑΦΑΙΑΣ
(ΑΘΗΝΑΣ) ΣΤΗΝ ΑΙΓΙΝΑ

Ο ΝΑΟΣ ΤΟΥ
ΗΦΑΙΣΤΟΥ
ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ

Ο ΠΑΡΘΕΝΩΝΑΣ ΤΟΥ
NASHVILLE (ΗΠΑ)
Αντίγραφο του
πραγματικού
Παρθενώνα

ΠΑΡΘΕΝΩΝΑΣ
Κατά τα μέσα του 7ου π.Χ. αι. χτίζεται το Εκατόμπεδο, που λεγόταν έτσι γιατί είχε
μήκος 100 πόδια, στη θέση που αργότερα θα χτιστεί ο Παρθενώνας.Όταν οι
Αθηναίοι εγκαθίδρυσαν το δημοκρατικό πολίτευμα, άρχισαν να χτίζουν
καινούργιους ναούς για να λαμπρύνουν την πόλη τους κι έτσι γκρέμισαν το
Εκατόμπεδο για να χτίσουν τον πρώτο Παρθενώνα. Ο ναός δεν τελείωσε, γιατί το
480 π.Χ. οι Πέρσες κατέλαβαν την Αθήνα και έκαψαν την Ακρόπολη,
καταστρέφοντας τα πάντα και λεηλατώντας αξιόλογα έργα τέχνης.Οι Αθηναίοι ,
μόλις επέστρεψαν στην πόλη τους, άρχισαν να σχεδιάζουν την ανοικοδόμηση της
Ακρόπολης, ενώ παράλληλα, για να ασφαλίσουν από μελλοντικές επιδρομές,
οχύρωσαν τα Προπύλαια. Κατόπιν έθαψαν τα απομεινάρια της καταστρεπτικής
μανίας των Περσών, σαν να έθαβαν νεκρούς και χρησιμοποίησαν κομμάτια από τα
χαλάσματα σαν υλικό για τα καινούργια οικοδομήματα. Αυτός που σύνδεσε το
όνομα του με την κλασική μορφή του βράχου ήταν ο Περικλής, που με τη βοήθεια
άξιων αρχιτεκτόνων , όπως του Ικτίνου και του Καλλικράτη και του αξεπέραστου
γλύπτη Φειδία, δημιούργησε το σπουδαιότερο μνημείο της αρχαίας εποχής, ένα
καλλιτεχνικό σύνολο που προξένησε το θαυμασμό των αρχαίων.

3. Ναός της Απτέρου Νίκης. 4. Τα ερείπια του ναού της Αφαίας
Ο ναός είναι ιωνικού ρυθμού. Αθηνάς στην Αίγινα. Ο ναός είναι δωρικού ρυθμού.

παράθεμα 1 Τα τρία μεγαλύτερα έργα του ελληνικού κόσμου
Μίλησα πολύ για τους Σαμιώτες, γιατί αυτοί έχουν
φτιάξει τα τρία μεγαλύτερα έργα του ελληνικού κό-
σμου. Από το πιο χαμηλό σημείο, δηλαδή τους πρό-
ποδες ενός λόφου με ύψος 280 μέτρα περίπου τον
τρύπησαν, ανοίγοντας σήραγγα που έχει άνοιγμα
και στις δυο άκρες του. Το μήκος της σήραγγας είναι
περίπου 1.300 μ., ενώ το ύψος της είναι όσο και το
πλάτος της, δηλαδή μεγαλύτερο από 2,50 μέτρα. Σε
όλο το μήκος της σήραγγας έσκαψαν και άλλη σή-
ραγγα με βάθος λίγο πιο πολύ από 10 μέτρα και πλα-
τιά ως 1 μέτρο- μέσα από αυτή περνούν σωλήνες,
που φέρνουν στην πόλη νερό από μια μεγάλη πηγή.
Αυτή τη σήραγγα τη σχεδίασε ο μηχανικός Ευπαλί-
νος από τα Μέγαρα. Το δεύτερο έργο είναι ο μόλος
που έκαναν στο λιμάνι μέσα στη θάλασσα με βάθος
37 μέτρα και μάκρος 368 μέτρα. Και το τρίτο: Έφτια-
ξαν ένα ναό, το μεγαλύτερο απ’ όσους ξέρω. Ο αρχι-
τέκτονας αυτού του ναού είναι ο Ροίκος απ' τη Σάμο.
Ηρόδοτος, Ιστορία, Γ', 60 (διασκευή)

Ο Ηρόδοτος 1480-420 π.Χ κάνει μια επαινετική
αναφορά στον Ευπαλίνο ως αρχιτέκτονα του
υδραγωγείου της Σάμου και ειδικότερα αναφέρει ότι ο
Ευπαλίνος καταγόταν από τα Μέγαρα κι ότι ήταν γιος
του Ναυστρόφου. Κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησης
της Σάμου από τον τύραννο Πολυκράτη, από το 538
έως το 522 π.Χ ο Μεγαρέας αρχιτέκτονας κλήθηκε εκεί
να κατασκευάσει ένα ιδιαίτερα δύσκολο κι απαιτητικό
έργο. Το γεγονός ότι ο Πολυκράτης επέλεξε τον
Ευπαλίνο για να κατασκευάσει το υδραγωγείο
αποδεικνύει ότι αυτός ήταν από τους πιο ικανούς
αρχιτέκτονες της εποχής του και ότι η φήμη του
ξεπερνούσε κατά πολύ τα όρια της Αττικής.

• Ο Ροίκος , λοιπόν, ήταν
αρχιτέκτονας και Χαλκοπλάστης
από τη Σάμο. Έζησε στα μέσα του
7ου πΧ αι και ήταν γιος του
Φιλαία. Δημιούργησε μια
οικογένεια Σάμμιων, καλλιτεχνών,
οι πιο γνωστοί από τους οποίους
είναι ο Τηλεκλής και ο εγγονός
του ο Θεόδωρος.Κατά τον
Ηρόδοτο, ο Ροίκος είχε
κατασκευάσει στη Σάμο εναν
μεγάλο ναό , τον μεγαλύτερο
απ΄όσους είχε δει.Τον ναό, αυτό
της Ήρας, αποτελείωσε ο εγγονός
του Θεόδωρος, ο Σάμιος. Ο
Πλίνιος πάλι αναφέρει πως έργο
του Ροίκου είναι ο τεράστιος
λαβύρινθος της Λήμνου με τις
150 κολώνες, που τον
κατασκεύασε μαζί με τον Αιγινίτη
Σμιλίδα. Κατά τον Παυσανία,
εφηύρε και την χώνευση και τη
χύση του χαλκού σε μήτρες.
Γι΄αυτό και υπήρξε και
πρωτοπόρος στη χαλκοπλαστική
τέχνη στην Ελλάδα.Το χάλκινο
άγαλμα της Νυκτός, που υπήρχε
στο ναό της Αρτέμιδος στην
Έφεσσο, ήταν έργο του Ροίκου.

Το Ηραίον της Σάμου

παράθεμα 2
Τα παιδιά σε αθηναϊκά ερυθρόμορφα αγγεία
Σώζονται αρχαϊκά ερυθρόμορφα αγγεία από την Αθήνα
που δείχνουν παιδιά να διασκεδάζουν στα σπίτια τους.
Τα αγόρια παίζουν με στεφάνια, με κλουβιά
πουλιών και άρματα ενώ τα κορίτσια κάνουν τραμπάλα.
Υπάρχουν επίσης σκηνές από σχολεία όπου διακρί-
νουμε άλλα παιδιά να μαθαίνουν ανάγνωση και γραφή
από το γραμματιστή και άλλα να μαθαίνουν να παίζουν
λύρα και αυλό από τον κιθαριστή. Επίσης έχουμε σκηνές
από γυμναστήρια, όπου βλέπουμε τους παιδοτρίβες
(γυμναστές) να κρατάνε μακριά ραβδιά ή βέργες που,
καμιά φορά, τις χρησιμοποιούν κιόλας. Σε κάποια αγγεία
βλέπουμε τους παιδοτρίβες να σημειώνουν και να
καταγράφουν σε πινακίδες τις επιδόσεις ή τα ρεκόρ των
μικρών αθλητών.
6. Ερυθρόμορφος αμφορέ-
ας με τον Ηρακλή να μαλώ-
νει με τον Απόλλωνα για τον
τρίποδα των Δελφών (Μου-
σείο Βερολίνου).
7. Μελανόμορφος αμφορέ-
ας με τον Ηρακλή να παλεύ-
ει με το λιοντάρι της Νεμέας
(Μπρέσια, Μουσείο Πολιτι-
σμού).Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής σελ.59

Εδώ τελείωσε το ταξίδι μας. Ελπίζω να το
απολαύσατε...

Ιστορία Δ΄. 2. 8. ΄΄Η τέχνη της αρχαϊκής εποχής΄΄

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (20)

Viewers also liked

Viewers also liked (20)

Similar to Ιστορία Δ΄. 2. 8. ΄΄Η τέχνη της αρχαϊκής εποχής΄΄

Similar to Ιστορία Δ΄. 2. 8. ΄΄Η τέχνη της αρχαϊκής εποχής΄΄ (20)

More from Χρήστος Χαρμπής

More from Χρήστος Χαρμπής (20)

Recently uploaded

Recently uploaded (20)

Ιστορία Δ΄. 2. 8. ΄΄Η τέχνη της αρχαϊκής εποχής΄΄