Ιστορία Δ΄. 2. 6. ΄΄Τα πολιτεύματα στην αρχαϊκή Ελλάδα΄΄

Επιμέλεια : Χρήστος Χαρμπής
http://xristx.blogspot.gr/
Ιστορία Δ΄- Ενότητα 2η - Μάθημα 6ο
:
΄΄ Τα πολιτεύματα στην αρχαϊκή Ελλάδα΄΄

1) Βαζηιεία = αξρεγόο είλαη ν βαζηιηάο
2) Αξηζηνθξαηία = θπβεξλνύλ όζνη έρνπλ θηήκαηα νη άξηζηνη
3) Οιηγαξρία = θπβεξλνύλ νη ιίγνη πνπ έρνπλ πνιιά ιεθηά
4) Τπξαλλία = θπβεξλνύλ απηνί πνπ θάλνπλ ό,ηη ζέινπλ
5) Γεκνθξαηία = θπβεξλάεη όινο ν θόζκνο ν ιαόο
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής σελ. 1

Δύα γξάςε ηα πνιηηεύκαηα!
Β _ _ _ _ _ _ _
Α _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _
Ο _ _ _ _ _ _ _ _
Τ _ _ _ _ _ _ _
Γ _ _ _ _ _ _ _ _ _
eva-edu

7
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6
Τα πολιτεύματα στην αρχαϊκή Ελλάδα
Τον παλιό καιρό…
Αρχηγός του κράτους ήταν ο βασιλιάς.
Η ζωή όμως άλλαξε…
Οι άριστοι
Το εμπόριο αναπτύχθηκε…
Κάποιοι πλούτισαν
Οι τύραννοι
Έγιναν επαναστάσεις.
▼
Έδιωξαν τους τυράννους.
Είχε μεγάλη δύναμη. Τον σέβονταν όλοι. Τον βοηθούσαν
μερικοί ηλικιωμένοι
άνθρωποι.
Συγκέντρωνε το λαό
όταν είχε να
ανακοινώσει κάτι
σπουδαίο στην αγορά.
Είχαν πολλά κτήματα. Παραμέρισαν το βασιλιά. Πήραν την εξουσία. ΑΡΙΣΤΟΚΡΑΤΙΚΟ
ΠΟΛΙΤΕΥΜΑ
Ένιωσαν ισχυροί. Πήραν την εξουσία από τους ευγενείς. ΟΛΙΓΑΡΧΙΚΟ ΠΟΛΙΤΕΥΜΑ
(Κυβερνούσαν λίγοι)
Δε συμφωνούσαν μεταξύ τους. Ο λαός είχε παράπονα.
▼
Ταραχές
Είχαν μεγάλες
φιλοδοξίες.
Κέρδισαν την
εμπιστοσύνη του λαού.
Δεν έδιναν λόγο για
ό,τι έκαναν.
Τα προβλήματα
παρέμεναν.
Οι περισσότεροι δεν είχαν
χωράφια να καλλιεργήσουν.
Είχαν πολλά χρέη.
Την άσχημη κατάσταση εκμεταλλεύτηκαν…
Στην Αθήνα…

8
Στην Αθήνα…
Δ η μ ο κ ρ α τ ί α
▼
Την εξουσία πήρε ο λαός.
Κατερίνα Καραλή - Κανέλλος Κανελλόπουλος

∆ηµιουργός: Πιτσίλκα Ελένη xristx.blogspot.gr Χρήστος Χαρµπής
6ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ
Τα ̟ολιτεύµατα στην αρχαϊκή Ελλάδα
Βασιλεία
αριστοκρατία τυραννία ή ολιγαρχία
δηµοκρατία
Ερωτήµατα
1. Ποια ̟ολιτεύµατα λειτούργησαν στην αρχαϊκή ̟ερίοδο;
2. Πώς λειτουργούσε η βασιλεία;
3. Πώς η βασιλεία µετατρά̟ηκε σε αριστοκρατία;
4. Η ολιγαρχία (τυραννία) ̟ώς λειτουργούσε;
5. Τι οδήγησε στο δηµοκρατικό ̟ολίτευµα και τι ξέρεις γι΄ αυτό;
∆ηµοκρατία : το ιδανικό πολίτευµα όπου ο
λαός αποφασίζει µε το δικαίωµα να εκλέγει
και να εκλέγεται.
∆ηµοκρατία είναι όταν είσαι ελεύθερος χωρίς
όµως να βλάπτεις τις ελευθερίες των
συνανθρώπων σου.

Κ Ε Φ Α Λ Α Ι Ο 6: «Τα πολιτεύµατα στην Αρχαϊκή Ελλάδα» ( σ ε
λ. 2 1 - 2 3 )
Ε ρ ω τ ή σ ε ι ς κ α
τ α ν ό η σ η ς
1. Ποι α ήταν τ α π ο λ ι τ ε ύ µ α τ α στην Αρχαία Ελλάδα; (ονοµαστικά)
Α Π Α Ν Τ Η Σ Η : Τ α πολιτεύµατ α στη ν Αρχ αί α Ελλάδα ήταν η βασιλεί α, η αριστοκρ
ατί α, η ολι γαρχία, η τυραννίδα και η δηµοκρατί α.
2. Ποιο ήταν τ ο α ρ χ α ι ό τ ε ρ ο π ο λ ί τ ε υ µ α ; Ποια είναι τα χαρακτηριστικά
του;
Α Π Α Ν Τ Η Σ Η : σελ.21, §1: «Τον παλι ό καιρό...και το ονόµασαν αγορά.»
3. Πώς έ γινε το πέρασµα από τη Βασιλεί α στη ν Α ρ ι σ τ ο κ ρ α τ ί α ;
Α Π Α Ν Τ Η Σ Η : σελ.21, §2: «Η ζωή όµως άλλαξε...έγι νε αρ ιστοκρατικό.»
4. Πώς έ γινε το πέρασµα από τη ν Αριστοκρατία στη ν Ο λ ι γ α ρ χ ί α ;
Α Π Α Ν Τ Η Σ Η : σελ.21-22, §3: «Η ανάπτυξη του εµπορίου ...γί νονταν ταραχές »
5. Πώς διαµ ορφώθηκε η Τ υ ρ α ν ν ί δ α ; Ποια είναι τ α κύ ρια χαρακτηριστικά της;
Α Π Α Ν Τ Η Σ Η : σελ.22, §4: «Τον παλιό καιρό...και το ονόµασαν αγορά.»
6. Πώς γεννήθηκε η Δ η µ ο κ ρ α τ ί α ;
Α Π Α Ν Τ Η Σ Η : σελ.22, §5: «Τα προβλήµ ατ α όµως...γι νότ αν δηµοκρατικό.»
7. Μαθαί νω τους « ι σ τ ο ρ ι κ ο ύ ς ό ρ ο υ ς » (γκρι πλαίσια):
Α Π Α Ν Τ Η Σ Η : «το πολίτευµα», «ο ευγενής », «ο τύραννος »
asathens.files.wordpress.com

ΤΑ ΠΟΛΙΤΕΥΜΑΤΑ ΣΤΗΝ
ΑΡΧΑΪΚΗ ΕΛΛΑΔΑ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6
ΙΣΤΟΡΙΑ Δ΄ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ
Απόστολος Μαρκάκης

Τα πολιτεύματα στην αρχαϊκή
Ελλάδα
Τον παλιό καιρό, αρχηγός του κράτους
ήταν ο βασιλιάς

Ελλάδα
Είχε μεγάλη δύναμη και τον σέβονταν όλοι
Τον βοηθούσαν στην διακυβέρνηση
ηλικιωμένοι άνθρωποι, σοβαροί και με
πείρα
Όταν είχε να ανακοινώσει κάτι σοβαρό,
καλούσε το λαό σε συγκέντρωση, στην
αγορά

Ελλάδα

Ελλάδα
Με τη συγκέντρωση των ανθρώπων στις
πόλεις, κάποιοι που είχαν πολλά κτήματα
και τους έλεγαν άριστους, παραμέρισαν το
βασιλιά και πήραν την εξουσία στα χέρια
τους. Το πολίτευμα έγινε αριστοκρατικό

Ελλάδα
Η ανάπτυξη του εμπορίου έδωσε την
ευκαιρία σε κάποιους ανθρώπους να
πλουτίσουν
Αυτοί οι άνθρωποι πήραν την εξουσία από
τους ευγενείς και το πολίτευμα έγινε
ολιγαρχικό, γιατί αυτοί που κυβερνούσαν
ήταν λίγοι

Ελλάδα
Πολλές φορές οι ολιγαρχικοί δεν
συμφωνούσαν μεταξύ τους
Από την άλλη πλευρά ο λαός είχε πολλά
παράπονα και συχνά γίνονταν ταραχές
Μπορείτε να φανταστείτε το γιατί;

Ελλάδα
Αυτές τις ταραχές που γινόταν σε πολλές
πόλεις με την κυβέρνηση της πόλης –
κράτους να την έχουν οι ολιγαρχικοί,
εκμεταλλεύτηκαν κάποιοι άνθρωποι που
είχαν μεγάλες φιλοδοξίες

Ελλάδα
Κατάφεραν να κερδίσουν την εμπιστοσύνη
του λαού και έγιναν τύραννοι
Στο τυραννικό πολίτευμα αυτός που
κυβερνούσε δεν έδινε λόγο σε κανέναν για
ό,τι έκανε

Ελλάδα
Περίανδρος,
Τύραννος της Κορίνθου

Ελλάδα
Με όλα τα παραπάνω πολιτεύματα τα
προβλήματα για το λαό παρέμεναν
Οι περισσότεροι δεν είχαν χωράφια να
καλλιεργήσουν και είχαν πολλά χρέη
Σε πολλές πόλεις έγιναν επαναστάσεις και
έδιωξαν τους τυράννους
Οι αλλαγές συνεχίζονταν και οι άνθρωποι
αγωνίζονταν για να ζήσουν καλύτερα

Ελλάδα
Στην Αθήνα σιγά σιγά έπαιρνε την εξουσία
ο λαός
Το πολίτευμα γινόταν δημοκρατικό, την
εξουσία δηλαδή την έχει ο λαός στα χέρια
του, οι άρχοντες ορίζονται με ψήφο του
λαού και δίνουν λόγο για ό,τι κάνουν. Κάθε
απόφασή τους πρέπει να την εγκρίνει ο
λαός

Ελλάδα

Ελλάδα
Τ. Ε., σελ. 11, εργ. 1
Στην αρχαία Ελλάδα ο τύραννος ήταν αυτός
που κυβερνούσε και δεν έδινε λόγο σε
κανέναν για ό,τι έκανε.
Τι εννοούμε σήμερα, όταν χρησιμοποιούμε
για κάποιον αυτή τη λέξη;

Ελλάδα
Απάντηση…
Σήμερα όταν χρησιμοποιούμε τη λέξη
τύραννος, εννοούμε τον αυταρχικό,
δύστροπο, απότομο και καταπιεστικό
τρόπο με τον οποίο συμπεριφέρεται
κάποιος σε άλλους ανθρώπους

Βασικά σημεία του μαθήματος

ΠΟΛΙΤΕΥΜΑ
O τρόπος με τον οποίο κυβερνιέται μία χώρα.

ΒΑΣΙΛΕΙΑ
• Αρχηγός του κράτους
ήταν ο βασιλιάς.
• Τον βοηθούσαν
σοβαροί και έμπειροι
ηλικιωμένοι άνθρωποι.
• Συγκέντρωνε το λαό
σε ένα ευρύχωρο
μέρος (αγορά) για να
του ανακοινώσει τις
αποφάσεις του.

ΑΡΙΣΤΟΚΡΑΤΙΑ
• Την εξουσία την ανέλαβαν οι άριστοι
(ευγενείς), άνθρωποι που είχαν πολλά
κτήματα.
• Οι άριστοι συνήθιζαν να έχουν στην κατοχή
τους άλογο.

ΟΛΙΓΑΡΧΙΑ
• Κυβερνούσαν οι ολίγοι πλούσιοι.
• Συγκρούονταν μεταξύ τους.
• Ο λαός αντιδρούσε δημιουργώντας
ταραχές.

ΤΥΡΑΝΝΙΔΑ
• Οι τύραννοι πήραν την εξουσία με τη βία
και κυβερνούσαν χωρίς να δίνουν λόγο σε
κανένα.

ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
• Την εξουσία την είχε
στα χέρια του ο λαός.

Βασιλεία
Αριστοκρατία
Ολιγαρχία
Τυραννίδα
Δημοκρατία
Η εξέλιξη των πολιτευμάτων στα
αρχαϊκά χρόνια

Εκπαιδευτικός: thodoris
• Τι σημαίνει «Πολίτευμα»;
• Είναι ο τρόπος με τον οποίο
διοικείται ένα κράτος.

Αρχηγός ήταν ο βασιλιάς. Όταν ήθελε να μιλήσει
στους υπηκόους του, τους συγκέντρωνε στην
αγορά.

Κυβερνούσαν οι άριστοι. Ήταν ευγενείς, δηλαδή
άνθρωποι που κατείχαν κτήματα

Κυβερνούσαν κάποιοι ολίγοι που απέκτησαν
πολλά χρήματα από το εμπόριο.

Κάποιοι εκμεταλλεύτηκαν την οργή του λαού για
τους ολίγους και για τους ευγενείς και κατέλαβαν
την εξουσία. Κυβερνούσαν χωρίς να δίνουν
λογαριασμό σε κανένα.

Σε πολλές πόλεις έγιναν επαναστάσεις γιατί ο
λαός δεν περνούσε καλά. Στην Αθήνα σιγά σιγά
έπαιρνε την εξουσία ο λαός. Το πολίτευμα
γινόταν Δημοκρατικό.

Πολίτευμα: Ο τρόπος με τον οποίο κυβερνιέται μια χώρα (λέμε ολιγαρχικό,
δημοκρατικό πολίτευμα).
Δημοκρατία (στην αρχαιότητα): Όταν ο λαός έχει την εξουσία στα χέρια
του, τότε το πολίτευμα έχει το πιο ωραίο όνομα, λέγεται δημοκρατία. Οι
άρχοντες ορίζονται με κλήρο και αυτοί πρέπει να δίνουν λόγο για ό, τι
κάνουν και κάθε απόφασή τους πρέπει να την εγκρίνει ο λαός.
(Ηρόδοτος, Ιστορία, Γ’, 80 διασκευή)
Δημοκρατία (σήμερα): ο λαός κυβερνά με εκλεγμένους αντιπροσώπους του.
Τύραννος: Αυτός που παίρνει την εξουσία με τη βία και κυβερνάει χωρίς να
δίνει λόγο σε κανέναν (σήμερα λέγεται δικτάτορας).
Ολιγαρχία: πολίτευμα κατά το οποίο η εξουσία ασκείται από λίγους.
Κρανίδη Φωτεινή
ΣΗΜΕΡΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Κυβερνάει ο ένας:
Α. Βασιλεία(βασιλιάς)
Β. Τυραννία (τύραννος)
Εξουσία οι πλούσιοι:
Α. Αριστοκρατία
Εξουσία οι λίγοι:
Α. Ολιγαρχία
Εξουσία ο λαός:
Α. Δημοκρατία
Κεφάλαιο 6: Τα πολιτεύματα στην αρχαϊκή Ελλάδα
Α. Βασιλιάς: δύναμη+ σεβασμό,
βοηθοί του οι ευγενείς.
Β. Την ασυμφωνία μεταξύ των ολίγων
εκμεταλλεύονται άτομα με δύναμη και
παίρνουν την εξουσία με τη βία.
Η μεταφορά στις πόλεις κράτη
φέρνει αλλαγές στην κοινωνία+
οικονομία.
Οι ευγενείς με πολλά κτήματα
παίρνουν την εξουσία.
1.Οικονομική πρόοδος (Β’
αποικισμός)= πλούτος
ανθρώπων
2.Κυβερνούν ευγενείς+
πλούσιοι
Ο λαός επαναστατεί και
παίρνει την εξουσία.

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: ______________________________
1. Συμπληρώνω τα κενά με τις λέξεις της παρένθεσης.
(άριστους, βασιλιάς, πλουσίων, περιουσία, ολιγαρχία, πολιτεύματα, καταγωγή,
εξουσία, εμπορίου, δημοκρατία)
Η ιστορία της αρχαίας Ελλάδας έχει αποδείξει πως τα
………………………………. στις πόλεις συνεχώς άλλαζαν. Στην αρχή την
εξουσία είχε μόνο ένας, ο ………………………… Με τα χρόνια, όμως,
παραμερίστηκε από τους …………………………………., κατοίκους με
ευγενική …………………………… και μεγάλη ……………………………… . Η
ανάπτυξη του ……………………………. ωστόσο, βοήθησε πάρα πολύ στο
σχηματισμό μια τάξης ………………………………, οι οποίοι ήθελαν να
συμμετέχουν στην ……………………………. . Όταν στην εξουσία βρίσκονται
οι λίγοι, λέμε ότι έχουμε …………………………………. . Το μόνο πολίτευμα
που βασίζεται στη συμμετοχή και θέληση του λαού είναι η
…………………………………. .
2. Σημειώνω Σ για σωστό και Λ για λάθος.
Α. Οι άριστοι και οι ευγενείς έχουν αριστοκρατική καταγωγή. 
Β. Οι τύραννοι δεν έκαναν μόνο άσχημα πράγματα. 
Γ. Στη βασιλεία κυβερνούν οι πλούσιοι. 
Δ. Η συνέλευση που γινόταν από το βασιλιά στην αγορά
αποφάσιζε για κρίσιμα ζητήματα. 
Ε. Ο λαός καταπιέζεται στην τυραννίδα. 
3. Κάνω την αντιστοίχιση.
«Η συνέλευση θα γίνει στην
αγορά την Κυριακή».
● ● Αριστοκρατία
«Την εξουσία έχουν όσοι
κατάγονται από ευγενική
γενιά».
● ● Τυραννίδα
«Με τη βία επιβάλλεται η
θέλησή μου».
● ● Βασιλεία
«Οι κάτοικοι της πόλης θα
αποφασίσουν».
● ● Ολιγαρχία
«Αν έχεις περιουσία, έχεις
και εξουσία».
● ● Δημοκρατία
Παλάνης Αθανάσιος

Ιστορία Δ΄. 2. 6. ΄΄Τα πολιτεύματα στην αρχαϊκή Ελλάδα΄΄

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (20)

Viewers also liked

Viewers also liked (20)

Similar to Ιστορία Δ΄. 2. 6. ΄΄Τα πολιτεύματα στην αρχαϊκή Ελλάδα΄΄

Similar to Ιστορία Δ΄. 2. 6. ΄΄Τα πολιτεύματα στην αρχαϊκή Ελλάδα΄΄ (20)

More from Χρήστος Χαρμπής

More from Χρήστος Χαρμπής (20)

Recently uploaded

Recently uploaded (20)

Ιστορία Δ΄. 2. 6. ΄΄Τα πολιτεύματα στην αρχαϊκή Ελλάδα΄΄