Ο πολιτισμός της κλασικής περιόδου

1. Κλασική περίοδος (480-323 πΧ)
Ο πολιτισμός
Γιάννου Βασιλική

2. • Η πολιτιστική ανάπτυξη της κλασσικής
περιόδου γίνεται αντιληπτή:
• α) από την καθημερινή ζωή στις ελληνικές
πόλεις (μητροπολιτική Ελλάδα και αποικίες).
• β) από τα πνευματικά και καλλιτεχνικά
επιτεύγματα
Γιάννου Βασιλική

3. Καθημερινή ζωή
• περιφρονητική
αντιμετώπιση της
χειρωνακτικής εργασίας
• ενασχόληση των
ελεύθερων πολιτών με
τα κοινά
Γιάννου Βασιλική

4. • διασκέδαση σε ιδιωτικά συμπόσια και σε δημόσιες
γιορτές και πανηγύρια (π.χ. θεατρικές παραστάσεις)
Σκηνή από συμπόσιο: οι συνδαιτημόνες
παίζουν κότταβο ενώ μία κοπέλα παίζει
αυλό. Αττικός ερυθρόμορφος κρατήρας,
Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο της
Μαδρίτης, 420 π.Χ. περίπου.
Σκηνή από τη ζωφόρο του Παρθενώνα.
Απεικονίζεται πομπή με υδροφόρους
Από τη γιορτή των Παναθηναίων
Γιάννου Βασιλική

5. Μελανόμορφο αγγείο με παράσταση γάμου
• κοινωνικός ο χαρακτήρας των ειδικών τελετών που
πλαισίωναν τη γέννηση, το γάμο και τον θάνατο.
Γλυπτό που απεικονίζει τη θεά
Ρέα, να παρουσιάζει το
νεογέννητο παιδί
της στον Τιτάνα Κρόνο
Μελανόμορφο αγγείο με
παράσταση κηδείας
Γιάννου Βασιλική

6. Επιτεύγματα
• 5ος και 4ος αι. π.Χ. → έργα απαράμιλλα σε
πνευματική και καλλιτεχνική λαμπρότητα.
• πρότυπα για τους μεταγενέστερους δημιουργούς.
• Αθήνα → τα πρωτεία στην πολιτιστική ανάπτυξη:
ευημερία και ποιότητα ζωής, πόλος έλξης για
καλλιτέχνες και πνευματικούς ανθρώπους,
• δράση Περικλή, οικοδόμηση σπουδαίων έργων στην
Ακρόπολη, τέλεση λαμπρών πανηγύρεων και
πνευματικών εκδηλώσεων (Παναθήναια, Ελευσίνια
μυστήρια, θεατρικές παραστάσεις κ.ά.).
Γιάννου Βασιλική

7. • Αναπαράσταση γιορτής
Παναθηναίων
• Ελευσίνια μυστήρια
Γιάννου Βασιλική

8. Πνευματική ανάπτυξη
• Φιλοσοφία → επίκεντρο ο
άνθρωπος και τα προβλήματά
του
• ερμηνεία των φαινομένων με
βάση τη λογική
(ορθολογισμός).
• Εκπρόσωποι: σοφιστές και
Σωκράτης (5ος αι.),
• Πλάτων και Αριστοτέλης (4ος
αι)
• όλοι επιδίωξαν με τις
προτάσεις τους να
βελτιώσουν τον άνθρωπο και
τη ζωή του.
Σωκράτης
Πλάτωνας
Αριστοτέλης
Γιάννου Βασιλική

9. • Ιστοριογραφία → Ηρόδοτος και Θουκυδίδης (5ος
αι.), Ξενοφών (4ος αι.). Ο Θουκυδίδης με το έργο
του έθεσε τα θεμέλια της επιστήμης της ιστορίας.
Ηρόδοτος Θουκυδίδης Ξενοφώντας
Γιάννου Βασιλική

10. • Ποιητική τέχνη → Τεράστια η προσφορά της Αθήνας
της κλασικής περιόδου σύγχρονη πολιτισμένη
ανθρωπότητα με την τραγωδία (Αισχύλος,
Σοφοκλής, Ευριπίδης) και με την κωμωδία
(Αριστοφάνης).
Αριστοφάνης
Γιάννου Βασιλική

11. • Ρητορικός λόγος → Καλλιεργήθηκε κυρίως τον 4ο αι.
(Λυσίας, Ισοκράτης, Δημοσθένης), στο πλαίσιο της
άνθησης του δημοκρατικού πολιτεύματος και της
οργάνωσης της δικαιοσύνης προς το συμφέρον του
πολίτη.
Γιάννου Βασιλική

12. • Επιστήμες → Κατά την κλασσική
περίοδο συστηματοποιήθηκαν οι
γνώσεις για τη φύση και τον
άνθρωπο
• οι περισσότεροι φιλόσοφοι ήταν και
ειδικοί ερευνητές σε κάποιο τομέα
της επιστήμης, π.χ. Μέτων ο
Αθηναίος (μαθηματικά και
αστρονομία),
• Ιππόδαμος ο Μιλήσιος
(πολεοδομία),
• Ιπποκράτης ο Κώος (ιατρική ∙ ο
Ιπποκράτης εισήγαγε τη θεμελιώδη
αντίληψη ότι όλες οι ασθένειες
έχουν φυσικά αίτια).
Ιπποκράτης
Γιάννου Βασιλική

13. • Τέχνες → Μεγάλη η
ανάπτυξη των
εικαστικών τεχνών κατά
την κλασσική περίοδο
Αρχιτεκτονική (Ικτίνος,
Καλλικράτης, Μνησικλής),
Γιάννου Βασιλική
Παρθενώνας, έργο του Ικτίνου και
Καλλικράτη
Προπύλαια Ακρόπολης, έργο του Μνησικλή

14. στην πλαστική (Φειδίας
και οι μαθητές του
Αλκαμένης και
Αγοράκριτος,
• Γλυπτό από το Ανατολικό αέτωμα του Παρθενώνα,
Γέννηση της Αθηνάς
Γιάννου Βασιλική

15. Μύρων,
Ο δισκοβόλος
Γιάννου Βασιλική
Πολύκλειτος, 5ος αι
Ο Κανόνας

16. • Πραξιτέλης,
• 4ος αιπΧ
Γιάννου Βασιλική

17. • Σκόπας και Λύσιππος
(4ος αι.)
• Προτομή Αλεξάνδρου και ο
Αποξυόμενος, έργα του Λυσίππου
Γιάννου Βασιλική
Κεφάλι θεάς Υγείας, Σκόπας

18. • και στη ζωγραφική (Πολύγνωτος, Μίκων,
Ζεύξις 5ος αι. και Πάμφυλος, Απελλής και
Πρωτογένης (4ος αι) και την αγγειογραφία.
Γιάννου Βασιλική