1. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ
ΕΤΟΥΣ 2014-2015
ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΔΟΥΜΟΥΖΗΣ ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΣ
ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ:ΖΟΥΡΕΛΛΗΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ, ΚΟΥΤΣΙΤΖΗ ΕΛΕΝΗ,
ΜΟΛΥΒΙΑΤΟΥ ΚΛΕΙΩ
Μυτιλήνη ΜΑΙΟΣ 2015
2ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ
«ΜΝΗΜΕΣ ΜΙΚΡΑΣ ΑΣΙΑΣ»

2. "Φύσηξεν η νύχτα, σβήσανε τα σπίτια
κι είναι αργά στην ψυχή μου
Δεν ακούει κανένας, όπου κι αν χτυπήσω
η μνήμη με σκοτώνει "
Οδυσσέας Ελύτης

3. 1914 – 2015 101 χρόνια από τον πρώτο ξεριζωμό.
Η αρχή της γενοκτονίας των Ελλήνων της Μικράς Ασίας.

5. Βασιλική Βλάχου :
Οι άνθρωποι εκδιώχτηκαν με βία γι΄αυτό
έφυγαν με τα ρούχα που φορούσαν. Άφησαν
πίσω όλα τα υπάρχοντα τους.

6. Ζούσαμε όμορφα και αρμονικά . Είμασταν κτηνοτρόφοι και πουλούσαμε γάλα
στα σπίτια των ελλήνων και των τούρκων. Δεν είχαμε πλήρη μόρφωση .Οι
περισσότεροι δουλεύαμε στα ελαιοτριβεία, καφενεία, μικρά μαγαζιά,
αγροφύλακες κ.α .Υπήρχαν οι πλούσιοι αλλά και οι φτωχοί. Γιορτάζαμε πολλές
γιορτές (Χριστούγεννα ,Πάσχα, πανηγύρια κ. τλ). Πιστεύαμε στην Παναγία την
Φανερωμένη, τον Άγιο Γεώργιο τον Χιοπολίτη. Οι γυναίκες το πρωί ζύμωναν,
κάνανε αργαλιό και τα οικιακά. Οι άντρες φρόντιζαν για την οικογένεια
δουλεύοντας.

7. Ελένη Κωνσταντινίδου
Στις 9 Νοέμβριου 1922 οι Τούρκοι μπήκαν με τη βία στα σπίτια του χωριού, έβγαζαν έξω
τούς άντρες και τους σκότωναν. Τον άντρα της τον σκότωσαν κι αυτόν. Τις περισσότερες
γυναίκες τις βίαζαν οι στρατιώτες ενώ δεν δίσταζαν να σκοτώνουν ακόμα και τα μικρά
παιδιά. Οι Τούρκοι έβαζαν φωτιές παντού κι έκαιγαν σπίτια, μαγαζιά κι εκκλησιές.
Έφυγαν απ’ το χωριό τους με τα πόδια, εκείνη και τα τρία παιδιά της και έφτασαν στην
Σμύρνη μετά από πολλές-πολλές μέρες. Από την Σμύρνη έφυγαν με την βάρκα ένα
βράδυ στα κρυφά, μαζί με άλλους μικρασιάτες. Έφτασαν στη Μυτιλήνη και έμειναν
εκεί.

9. γιαγιά Ευγενία :
Η οικογένεια της γιαγιάς μου είχε αρκετά μεγάλη περιουσία και είχαν πολλά ήθη και
έθιμα ετρώγαμε ντολμάδες, πασλαμά, περέκια, σφουγκάτο, καβουρμά , κιεφτέδες,
κ.α. Ζυμώναμε ψωμί. Είχαμε τη γιορτή του κάστανου τα παραδοσιακά μικρασιάτικα
κάλαντα κ . α

10. γιαγιά Μαρία :
πήραμε μαζί μας τα απαραίτητα και μια
εικόνα της Παναγίας .

11. Ευαγγελία Κουτσαντώνη :
Το μαθαίναμε από στόμα σε στόμα από χωριό
σε χωρίο. Βάλανε πρώτα φωτιά την Σμύρνη,
άρχισαν οι σφαγές των ανθρώπων , οι
βιασμοί των γυναικών , οι βανδαλισμοί των
εκκλησιών. Ναι, ναι , φύγαμε με βίαιο τρόπο.

12. Ευδοξία Παράσχου :
Ο παππούς δεν ήθελε να φύγουν… Δύο αδέλφια του παππού μου τα σφάξανε σε μία
χαράδρα μαζί με πολλούς άλλους.

13. Ευστρατία Ξυλά –Γιαννακοπούλου :
Ήρθαμε με βάρκες και καΐκια…..
Ζούσαμε στην περιοχή της Παναγιούδας σε
ένα υπόγειο με χωμάτινο δάπεδο.

14. Ευαγγελία Καλταμπανέα – Τριανταφυλλίδη :
Γινόταν ο κακός χαμός. Χιλιάδες κόσμος στην Προκυμαία, στον Άγιο
Θεράποντα,στον Δημοτικό Κήπο, στον Ταρλά. Εκεί μείναμε στην αρχή σε πρόχειρες
σκηνές που είχαν στηθεί. Η κατάσταση ήταν τρομερά δύσκολη.

15. Μαρία Χατζηλία :
Εμείς φύγαμε με το καΐκι του πατέρα μου και πήραμε μαζί μας όσους μπορούσαμε και
κάποια λιγοστά πράγματα από το σπίτι μας (ρούχα, το σίδερο, ένα μύλο του καφέ,
σεντόνια, εικόνες,πιάτα..)

17. Ηλέκτρα του Γεωργίου Γλεζέλη και της Ευστρατίας Πολύμου , σύζυγος του Αντωνίου
Κελεμπέλη :
Το 1922 στο Αϊβαλί έσφαξαν οι Τούρκοι τη μάνα του και τις 4 αδελφές….
Όταν άρχισε οπισθοχώρηση έτρεχαν να γλιτώσουν και άφηναν πίσω τους καμένη γη .

18. Ευτυχία Κλαρομένου , γένος Κάβουρα :
Τους έδωσαν μικρά δωμάτια να μείνουν ή άλλοι ακόμα τα αγόρασαν. Έκοβαν τα σεντόνια
από τα δωμάτια και με αυτά έφτιαχναν ρούχα να φορέσουν διότι τα είχαν χάσει σχεδόν
όλα στο ταξίδι τους. Σιγά σιγά άρχισαν να προσαρμόζονται έφτιαξαν σπίτια και
ασχολούνταν με ότι μπορούσαν, κυρίως δουλείες του χεριού όπως κέντημα, εμπόριο
καλλιεργειών κ.α. Μερικοί ντόπιοι τους βοηθούσαν και τους έδιναν πράγματα. Επίσης το
κράτος σε συνεργασία με τους «κάλους» ντόπιους τους έδιναν κτηματάκια για να
καλλιεργήσουν και να εκτρέψουν ζώα. Βεβαία υπήρχαν και οι στερήσεις. Οι ντόπιοι τους
μισούσαν και συνέχεια τους απέφευγαν αλλά οι δυστυχισμένοι πρόσφυγες δεν είχαν άλλη
επιλογή. Τα ήθη και τα έθιμα τα εφάρμοζαν όπως μπορούσαν διότι τους ήταν άγνωστα.
Συχνά πήγαιναν στα κοντινά καφενεία και προσπαθούσαν να συμφιλιωθούν με τους
ντόπιους. Εκείνοι πάντα όμως τους έδιωχναν τους απέρριπταν και τους παραμελούσαν.
Μετά από κάμποσα χρόνια μαθεύτηκε ότι όλοι οι νέοι οι όποιοι είχαν κρατηθεί πίσω
σφαχτήκαν και μέχρι σήμερα δεν γνωρίζουν τους αγνοούμενους και τον ακριβέστερο
τρόπο.

22. Οι ντόπιοι τους αντιμετώπιζαν ως Τούρκους και όχι ως
Έλληνες με αποτέλεσμα να τους αποξενώνουν.
Ευστρατία Ξυλά –Γιαννακοπούλου :

23. Ευδοξία Παράσχου :
O μπαμπάς μου δούλευε στου «Καλαμάρι» το
εργοστάσιο, η μαμά μου στα καπνά…

24. Μαρία Χατζηλία :
Οι γονείς ήρθαν στην Λέσβο σαν
πρόσφυγες το 1922, όταν εγώ ήμουν 2
ετών…Όταν ήρθαμε στην Μυτιλήνη, μη
φανταστείτε ότι μας αγκάλιασαν. Εκεί
ήμασταν οι «γιουνάνιδες» (Έλληνες) και
εδώ ήμασταν οι Τούρκοι…
Μαζί με τον ερχομό μας στο νησί φέραμε
και τα ήθη και έθιμα μας και οι ντόπιοι όχι
μόνο τα αποδέχτηκαν αλλά τα υιοθέτησαν
κιόλας.
Όλοι είμαστε κατά κάποιον λόγω...
Μικρασιάτες.

26. Πρόσφυξ = προς + φυγή. Αυτός που αναγκάζεται ή εξαναγκάζεται
να εγκαταλείψει την πατρίδα του ή τον τόπο της μόνιμης κατοικίας
του και να καταφύγει σε μια ξένη χώρα.
Η προσφυγιά είναι μια ιστορία που δεν τελειώνει ποτέ...

27. «...ξένος ήμουν και με περιμαζέψατε.....»(κατά Ματθαίο Ευαγγέλιο κεφ. 25, 35)

29. ΠΟΣΟΙ ΑΚΟΜΑ; – ΟΙ ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΡΙΑ ΞΕΠΕΡΝΟΥΝ ΤΑ 2 ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ

30. ΜΝΗΜΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΟΛΗ…

31. Προύσα

32. Ιερά Μονή Ζωοδόχου Πηγής στο Μπαλουκλί

33. Μονή της Χώρας

34. Μεγάλη του Γένους Σχολή

35. Ζωγράφειο

36. Ζαππείο Παρθεναγωγίο

37. Φανάρι

40. Πύλη όπου απαγχονίστηκε ο μαρτυρικός Πατριάρχης του Γένους Γρηγόριος ο Ε΄

41. Ντολμά Μπαξέ

42. Ιππόδρομος

43. Οβελίσκος του Μέγα Θεοδοσίου

44. Αγία Σοφία

46. Τοπ Καπί

47. Αγία Ειρήνη

48. Μπλε Τζαμί

49. Αγορά του Πέραν

51. Ψυχαγωγία

52. Θεολογική Σχολή Χάλκης

53. Πρίγκιπος

55. Πύργος του Γαλατά