Ο πολιτισμός της ελιάς και η καθοριστική παρουσία της στην καθημερινή μας ζωή
Μαρίνα Καρτσώνη
Δημοτικό Σχολείο Κουνάβων
Περίληψη
Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα « Ελιά: Δώρο ζωής » σχεδιάστηκε για να γνωρίσουν οι μαθητές τον πολιτισμό της ελιάς και την καθοριστική παρουσία της στην καθημερινή μας ζωή.
Στόχοι:
• Διεύρυνση των γνώσεων των μαθητών σχετικά με το δέντρο της ελιάς από την αρχαιότητα ως σήμερα (
• Γνωριμία με τις συνθήκες που ευνοούν την καλλιέργεια της ελιάς
• Αναφορά στο λιομάζωμα
• Κατανόηση της σημασίας και της διαχρονικής αξίας των καρπών της ελιάς και του ελαιόλαδου στη διατροφή .
• Αναφορά της ελιάς ως σύμβολο (ειρήνης) και ως έπαθλο (Ολυμπιακοί Αγώνες).
• Απόκτηση εμπειριών από άποψη ιστορική , μυθολογική , καλλιτεχνική , λαογραφική , λογοτεχνική.
• Η συμβολής του ελαιόλαδου, στην ιατρική επιστήμη
• Δημιουργική έκφραση
• Θεατρική έκφραση
• Ανάπτυξη ομαδικότητας , συνεργασίας , εναλλαγής ρόλων
http://giorti16.blogspot.com/2016/04/blog-post_62.html
Από την ελιά στο λάδι...Αγαπώ την ελιά, δυναμώνω την καρδιά
Χρυσούλα Αράπογλου, Ελισάβετ Γεωργιάδη
Νηπιαγωγείο Γέργερης
Περίληψη
Το πρόγραμμά μας ξεκίνησε με την εκδήλωση ευαισθητοποίησης νεολαίας για την ελιά και το ελαιόλαδο που διοργανώθηκε από τον Σύνδεσμο Ελαιοκομικών Δήμων Κρήτης (Σ.Ε.ΔΗ.Κ) και τον Δήμο Γόρτυνας, την οποία παρουσιάσαμε στον χώρο του σχολείου μας στις 12/12/2015. Η εκδήλωσή μας χωρίστηκε σε δύο μέρη: α. Η ελιά στην αρχαιότητα με την φιλονικία Αθηνάς και Ποσειδώνα (θεατρικό δρώμενο) και τους Ολυμπιακούς αγώνες στην αρχαιότητα (ψυχοκίνηση) και β. Η ελιά σήμερα: Το μάζεμα της ελιάς (ψυχοκίνηση), ποίηση Οδ. Ελύτη, Κ. Παλαμά και παιδικά ποιήματα, παροιμίες, αινίγματα και τραγούδια από τα παιδιά. Επίσης είχαμε έκθεση ζωγραφικής, φωτογραφίας και εικαστικών έργων των παιδιών καθώς και έκθεση γευσιγνωσίας με παραδοσιακά εδέσματα ελαιόλαδου. Στη συνέχεια επισκεφθήκαμε το παλαιό ελαιοτριβείο της Γέργερης όπου είδαμε τα στάδια παραγωγής ελαιόλαδου τον προηγούμενο αιώνα αλλά και στα αρχαία χρόνια με το μνημείο του ελαιοτριβείου του Ήρωνα. Επισκεφθήκαμε το Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Αρχανών και παρακολουθήσαμε το πρόγραμμα για την ελιά με θέμα "Είμαι του ήλιου η θυγατέρα, η πιο από όλες ξακουστή" και είδαμε τη μνημειακή ελιά Πανασού, μια ελιά εκατοντάδων ετών. Επισκεφθήκαμε τον Σύλλογο γυναικών Γέργερης, φτιάξαμε και γευθήκαμε παραδοσιακά εδέσματα ελαιόλαδου και τέλος παρακολουθήσαμε έναν καλλιτέχνη που δημιουργεί κατασκευές από ξύλο ελιάς.
Ο πολιτισμός της ελιάς και η καθοριστική παρουσία της στην καθημερινή μας ζωή
Μαρίνα Καρτσώνη
Δημοτικό Σχολείο Κουνάβων
Περίληψη
Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα « Ελιά: Δώρο ζωής » σχεδιάστηκε για να γνωρίσουν οι μαθητές τον πολιτισμό της ελιάς και την καθοριστική παρουσία της στην καθημερινή μας ζωή.
Στόχοι:
• Διεύρυνση των γνώσεων των μαθητών σχετικά με το δέντρο της ελιάς από την αρχαιότητα ως σήμερα (
• Γνωριμία με τις συνθήκες που ευνοούν την καλλιέργεια της ελιάς
• Αναφορά στο λιομάζωμα
• Κατανόηση της σημασίας και της διαχρονικής αξίας των καρπών της ελιάς και του ελαιόλαδου στη διατροφή .
• Αναφορά της ελιάς ως σύμβολο (ειρήνης) και ως έπαθλο (Ολυμπιακοί Αγώνες).
• Απόκτηση εμπειριών από άποψη ιστορική , μυθολογική , καλλιτεχνική , λαογραφική , λογοτεχνική.
• Η συμβολής του ελαιόλαδου, στην ιατρική επιστήμη
• Δημιουργική έκφραση
• Θεατρική έκφραση
• Ανάπτυξη ομαδικότητας , συνεργασίας , εναλλαγής ρόλων
http://giorti16.blogspot.com/2016/04/blog-post_62.html
Από την ελιά στο λάδι...Αγαπώ την ελιά, δυναμώνω την καρδιά
Χρυσούλα Αράπογλου, Ελισάβετ Γεωργιάδη
Νηπιαγωγείο Γέργερης
Περίληψη
Το πρόγραμμά μας ξεκίνησε με την εκδήλωση ευαισθητοποίησης νεολαίας για την ελιά και το ελαιόλαδο που διοργανώθηκε από τον Σύνδεσμο Ελαιοκομικών Δήμων Κρήτης (Σ.Ε.ΔΗ.Κ) και τον Δήμο Γόρτυνας, την οποία παρουσιάσαμε στον χώρο του σχολείου μας στις 12/12/2015. Η εκδήλωσή μας χωρίστηκε σε δύο μέρη: α. Η ελιά στην αρχαιότητα με την φιλονικία Αθηνάς και Ποσειδώνα (θεατρικό δρώμενο) και τους Ολυμπιακούς αγώνες στην αρχαιότητα (ψυχοκίνηση) και β. Η ελιά σήμερα: Το μάζεμα της ελιάς (ψυχοκίνηση), ποίηση Οδ. Ελύτη, Κ. Παλαμά και παιδικά ποιήματα, παροιμίες, αινίγματα και τραγούδια από τα παιδιά. Επίσης είχαμε έκθεση ζωγραφικής, φωτογραφίας και εικαστικών έργων των παιδιών καθώς και έκθεση γευσιγνωσίας με παραδοσιακά εδέσματα ελαιόλαδου. Στη συνέχεια επισκεφθήκαμε το παλαιό ελαιοτριβείο της Γέργερης όπου είδαμε τα στάδια παραγωγής ελαιόλαδου τον προηγούμενο αιώνα αλλά και στα αρχαία χρόνια με το μνημείο του ελαιοτριβείου του Ήρωνα. Επισκεφθήκαμε το Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Αρχανών και παρακολουθήσαμε το πρόγραμμα για την ελιά με θέμα "Είμαι του ήλιου η θυγατέρα, η πιο από όλες ξακουστή" και είδαμε τη μνημειακή ελιά Πανασού, μια ελιά εκατοντάδων ετών. Επισκεφθήκαμε τον Σύλλογο γυναικών Γέργερης, φτιάξαμε και γευθήκαμε παραδοσιακά εδέσματα ελαιόλαδου και τέλος παρακολουθήσαμε έναν καλλιτέχνη που δημιουργεί κατασκευές από ξύλο ελιάς.
Διαθεματικό πρόγραμμα σχολικών δραστηριοτήτων με την εμπλοκή ΤΠΕ
Ειρήνη Σεμερτζάκη, Ειρήνη Καρτσώνη, Ελευθερία Πιτικάκη, Καλλιόπη Φακίνου
30ο Δημοτικό Σχολείο Ηρακλείου
Πρόγραμμα γνωριμίας μαθητών με το ελαιόδεντρο, το ελαιόλαδο και την αξία τους στη διατροφή μας αλλά και στην οικονομία του τόπου μας. Η προσέγγιση γίνεται με σκοπό την κατανόηση των ωφελειών του ελαιόλαδου στην υγεία του ανθρώπου. Επίσης, γίνεται σύνδεση με τον τομέα της παραγωγής και της προσφοράς εργασίας από πολύ παλιά έως σήμερα, όπως φαίνεται και από τη λαϊκή μας παράδοση και τα στοιχεία του πολιτιστικού μας πλούτου.
Πέρα από βιωματικές προσεγγίσεις, όπως επισκέψεις σε ελαιώνες και ελαιοτριβεία, γίνεται συστηματική προσπάθεια, σε όλη την ανάπτυξη του προγράμματος, για χρήση και αξιοποίηση Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνίας.
Παρουσίαση περιβαλλοντικού προγράμματος με στόχο την ευαισθητοποίηση των μαθητών γύρω από ζητήματα της καθημερινής τους πραγματικότητας, όπως εξοικονόμηση ενέργειας, ανακύκλωση, αστικό πράσινο, διατήρηση βιοποικιλότητας, που εκπονήθηκε από τους μαθητές των Δ1 & Δ2 του 1ου ΔΣ Νέας Περάμου και τις δασκάλες Έλενα Μπέλτση & Μηλάτου Παναγιώτα τη σχολική χρονιά 2012-2013
Πρόγραμμα συναισθηματικής αγωγής στο πλαίσιο της εκπαίδευσης για τη χαρά στη ζωή μας σε περίοδο οικονομικής κρίσης
Σοφία Καπετανάκη, Άννα Σπανάκη
6ο Νηπιαγωγείο Ηρακλείου
Περίληψη
Το κρυφτούλι της Χαράς, ένα παραμύθι για το συναίσθημα της χαράς σε καιρό οικονομικής κρίσης. Ένα πρόγραμμα συναισθηματικής αγωγής στο πλαίσιο της εκπαίδευσης για τη χαρά στη ζωή μας. Ένα πολιτιστικό πρόγραμμα με προεκτάσεις σε ζητήματα: κοινωνικά και περιβαλλοντικά. Επιμέρους θέματα είναι οι κρυψώνες της χαράς, η κρίση και η παρέα της, η χαρά στη λογοτεχνία και στην τέχνη, μια έρευνα : Μπορεί να ανθίσει η χαρά μέσα στην κρίση; Τι μπορούμε να κάνουμε εμείς στο νηπιαγωγείο για να βρίσκουμε χαρά εμείς αλλά και οι μεγάλοι γύρω μας; Μια γιορτή στο Νηπιαγωγείο μας και κάποιες εκπαιδευτικές επισκέψεις σε όμορα σχολεία και υπηρεσίες για παρουσίαση του προγράμματός μας και για να μεταφέρουμε το μήνυμά μας πως ναι υπάρχει κρίση αλλά η χαρά δε λείπει, βρίσκεται στα απλά και καθημερινά, στη φιλία, στην αγάπη και στην αλληλεγγύη. Δεν έχουμε παρά να ψάξουμε και θα τη βρούμε!
http://giorti16.blogspot.com/2016/04/blog-post_25.html
Ελιά: Είμαι του Ήλιου η θυγατέρα η πιο απ’ όλες χαϊδευτήeNa Mylo
Ελιά, μια αειθαλής… αξία, μέσα στα χρόνια, για τον άνθρωπο και τον τόπο όπου ζει. Καλλιέργεια και βιοποικιλότητα ελαιώνα.
Πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Αγωγής, από το Β΄ 3, του 20ου Δημοτικού Σχολείου Ηρακλείου.
Σχολικό έτος 2014 - 15
Διαθεματικό πρόγραμμα σχολικών δραστηριοτήτων με την εμπλοκή ΤΠΕ
Ειρήνη Σεμερτζάκη, Ειρήνη Καρτσώνη, Ελευθερία Πιτικάκη, Καλλιόπη Φακίνου
30ο Δημοτικό Σχολείο Ηρακλείου
Πρόγραμμα γνωριμίας μαθητών με το ελαιόδεντρο, το ελαιόλαδο και την αξία τους στη διατροφή μας αλλά και στην οικονομία του τόπου μας. Η προσέγγιση γίνεται με σκοπό την κατανόηση των ωφελειών του ελαιόλαδου στην υγεία του ανθρώπου. Επίσης, γίνεται σύνδεση με τον τομέα της παραγωγής και της προσφοράς εργασίας από πολύ παλιά έως σήμερα, όπως φαίνεται και από τη λαϊκή μας παράδοση και τα στοιχεία του πολιτιστικού μας πλούτου.
Πέρα από βιωματικές προσεγγίσεις, όπως επισκέψεις σε ελαιώνες και ελαιοτριβεία, γίνεται συστηματική προσπάθεια, σε όλη την ανάπτυξη του προγράμματος, για χρήση και αξιοποίηση Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνίας.
Παρουσίαση περιβαλλοντικού προγράμματος με στόχο την ευαισθητοποίηση των μαθητών γύρω από ζητήματα της καθημερινής τους πραγματικότητας, όπως εξοικονόμηση ενέργειας, ανακύκλωση, αστικό πράσινο, διατήρηση βιοποικιλότητας, που εκπονήθηκε από τους μαθητές των Δ1 & Δ2 του 1ου ΔΣ Νέας Περάμου και τις δασκάλες Έλενα Μπέλτση & Μηλάτου Παναγιώτα τη σχολική χρονιά 2012-2013
Πρόγραμμα συναισθηματικής αγωγής στο πλαίσιο της εκπαίδευσης για τη χαρά στη ζωή μας σε περίοδο οικονομικής κρίσης
Σοφία Καπετανάκη, Άννα Σπανάκη
6ο Νηπιαγωγείο Ηρακλείου
Περίληψη
Το κρυφτούλι της Χαράς, ένα παραμύθι για το συναίσθημα της χαράς σε καιρό οικονομικής κρίσης. Ένα πρόγραμμα συναισθηματικής αγωγής στο πλαίσιο της εκπαίδευσης για τη χαρά στη ζωή μας. Ένα πολιτιστικό πρόγραμμα με προεκτάσεις σε ζητήματα: κοινωνικά και περιβαλλοντικά. Επιμέρους θέματα είναι οι κρυψώνες της χαράς, η κρίση και η παρέα της, η χαρά στη λογοτεχνία και στην τέχνη, μια έρευνα : Μπορεί να ανθίσει η χαρά μέσα στην κρίση; Τι μπορούμε να κάνουμε εμείς στο νηπιαγωγείο για να βρίσκουμε χαρά εμείς αλλά και οι μεγάλοι γύρω μας; Μια γιορτή στο Νηπιαγωγείο μας και κάποιες εκπαιδευτικές επισκέψεις σε όμορα σχολεία και υπηρεσίες για παρουσίαση του προγράμματός μας και για να μεταφέρουμε το μήνυμά μας πως ναι υπάρχει κρίση αλλά η χαρά δε λείπει, βρίσκεται στα απλά και καθημερινά, στη φιλία, στην αγάπη και στην αλληλεγγύη. Δεν έχουμε παρά να ψάξουμε και θα τη βρούμε!
http://giorti16.blogspot.com/2016/04/blog-post_25.html
Ελιά: Είμαι του Ήλιου η θυγατέρα η πιο απ’ όλες χαϊδευτήeNa Mylo
Ελιά, μια αειθαλής… αξία, μέσα στα χρόνια, για τον άνθρωπο και τον τόπο όπου ζει. Καλλιέργεια και βιοποικιλότητα ελαιώνα.
Πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Αγωγής, από το Β΄ 3, του 20ου Δημοτικού Σχολείου Ηρακλείου.
Σχολικό έτος 2014 - 15
Παρατίθενται ορισμένες πτυχές προγράμματος περιβαλλοντικής εκπαίδευσης με θέμα "ελιά και λάδι", το οποίο υλοποιήσαμε σε νηπιαγωγείο που υπηρετούσα. Περισσότερα: georgios-nakis.blogspot.com
Χλωρίδα και πανίδα της Κρήτης
Κατερίνα Σφακιανάκη, Δέσποινα Μαυράκη
Δημοτικό Σχολείο Ανάληψης Χερσονήσου
Περίληψη
Στο πρόγραμμα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης με τίτλο «Γνωρίζω -αγαπώ -προστατεύω τον τόπο μου» διάρκειας 6 μηνών συμμετείχαν 34 μαθητές Α΄ και Β΄ τάξης.
Με αφόρμηση τον Υδροβιότοπο του Αποσελέμη, ξεκινήσαμε να ερευνούμε τα φυτά και τα ζώα του τόπου μας και γενικότερα της Κρήτης. Επίσης μελετήσαμε τα προϊόντα που προσφέρουν στον άνθρωπο, τη διατροφή του και στην οικονομία του νησιού.
Με γνώμονα την ενεργή συμμετοχή των παιδιών και τη βιωματική μάθηση, οργανώθηκαν δραστηριότητες με στόχο την επαφή των παιδιών στην φροντίδα ζώων και φυτών.
Τέλος ευαισθητοποιήθηκαν σε θέματα σχετικά με το περιβάλλον, όπως της μόλυνσης, ανακύκλωσης και εξαφάνισης ενδημικών ειδών.
http://giorti16.blogspot.com/2016/04/blog-post_79.html
4. Η επιχείρηση «Λιομάζωμα στην
αυλή του σχολείου» ξεκίνησε…
• Τα λιόπανα στρώθηκαν.
Όλοι υπ’ ατμόν για να
βοηθήσουν
• Οι δάσκαλοι στην
κορφή, οι μικροί στη
σκιά…
5. Και τώρα που τις μαζέψαμε;
• Τις καθαρίσαμε από φύλλα και σκουπιδάκια και
τις μοιράσαμε. Κάποιες θα ετοιμάζαμε για
φάγωμα και κάποιες για λάδι
8. Και τώρα η συσκευασία τους
Με μεγάλη επιμέλεια συσκεύασαν σε βάζα
τις έτοιμες για κατανάλωση ελιές ενόψει του
χριστουγεννιάτικου παζαριού στο σχολείο.
9. Στο ελαιοτριβείο
• Πήγαμε τις ελίτσες μας
για να τις κάνουμε λάδι
• Ξεναγηθήκαμε στο
φιλόξενο λιοτρίβι
10. Στο ελαιοτριβείο
• Είδαμε όλες τις φάσεις
επεξεργασίας της ελιάς
και της παραγωγής
ελαιόλαδου
• Γευτήκαμε φρέσκο
ελαιόλαδο απλωμένο σε
ψωμί. Πήραμε και το
δικό μας…
11. Γλώσσα Δ΄ Δημοτικού
7η Ενότητα «Η ελιά»
Είμαι του ήλιου θυγατέρα,
η πιο απ’ όλες χαϊδευτή,
χρόνια η αγάπη του πατέρα
σ’ αυτόν τον κόσμο με κρατεί.
Κωστής Παλαμάς
13. Δημιούργησαν Ημερολόγιο του 2013
• Ζωγραφιές, ποιήματα, αινίγματα, μύθοι,
παροιμίες, συνταγές με θέμα την ελιά και το
ελαιόλαδο κοσμούν το ημερολόγιό μας
20. Από την παραγωγή στην
κατανάλωση
• Χριστουγεννιάτικο παζάρι. Οι μαθητές
διέπρεψαν και ως πραματευτάδες των
προϊόντων τους! Πουλήθηκαν όλες οι
συσκευασμένες ελίτσες!
21. Η ομάδα «ΔΡΩ» στο
σχολείο μας
Ελαιόλαδο : 1.5 λίτρα
Νερό : 450 γραμμάρια
Καυστική σόδα ή καυστική ποτάσα :
210 γραμμάρια
Η συγκεκριμένη συνταγή θα δώσει 18-20
σαπούνια των 100 γραμμαρίων το καθένα.
Ρίχνετε το νερό σε μία κατσαρόλα και το
ζεσταίνετε μέχρι να γίνει χλιαρό
Ρίχνετε σιγά σιγά την καυστική σόδα ή την
ποτάσα ανακατεύοντας συνεχώς το μείγμα.
Αφού διαλυθεί καλά, ρίχνετε το λάδι και
συνεχίζετε το ανακάτεμα σε χαμηλή φωτιά.
Όταν το μείγμα αρχίζει να αποκτά μεγαλύτερη
πυκνότητα κλείστε τη φωτιά και αφήστε να
πάρει λίγες ακόμα βράσεις.
Απομακρύνετε την κατσαρόλα από τη φωτιά,
αφήστε το λίγη ώρα να κρυώσει και στη
συνέχεια βάλτε το σε καλούπια τα οποία είναι
καλύτερα να βρίσκονται πάνω σε λαδόκολλα.
Όταν η θερμοκρασία του σαπουνιού πέσει ρίξτε
αν θέλετε αιθέρια έλαια .
Αφήστε τα να ωριμάσουν σε σκιά και σε 3-4
εβδομάδες τα σαπούνια σας θα είναι έτοιμα.
22. Κατασκευή σαπουνιού από τα
παιδιά
• Με τα τελειωμένα
σαπούνια τους
• Απίστευτη εμπειρία
για τα παιδιά!
23. Ελαιο-παιχνιδο-μαγειρέματα
• Η Βάγια, ο Χριστόφορος και ο Γιώργος, μαθητές της Δ΄ τάξης,
ετοίμασαν δροσερές σαλάτες στο σχολείο. Οι συμμαθητές τους
διαγωνίστηκαν είτε με ανοιχτά είτε με κλειστά μάτια. Οι
δάσκαλοι έκριναν! Περάσαμε υπέροχα!!!
25. Και η ώρα του διαγωνισμού με
ανοιχτά ή … κλειστά μάτια!
26. Και η ώρα της βράβευσης των
μικρών μαγείρων…
Οι κριτές δεν ήξεραν ποιον να
υπερψηφίσουν…
27. Μεσογειακής διατροφής συνέχεια…
• Προσφορά δεκατιανού στο
σχολείο με κύριο συστατικό
το ελαιόλαδο
• Φοβερή ανταπόκριση από
μικρούς και μεγάλους
28. Και η γνώμη του ειδικού
• Ενημέρωση από διαιτολόγο-διατροφολόγο
για την ξεχασμένη μεσογειακή διατροφή μας
29. Το αποτέλεσμα…
Αποδόθηκε η πρέπουσα τιμή στην ελίτσα
του προαυλίου μας και σε όλες του
είδους της…
«Μ’ έχει ο Θεός ευλογημένη
κι είμαι γεμάτη προκοπή.
είμαι η ελιά η τιμημένη!»