MGA SANGKAP/ ELEMENTO AT PROSESO NG KOMUNIKASYONJela La
TAGAHATID
-ang tagahatid ng mensahe ang pinagmumulan ng mensahe o ang nagpapadala ng mensahe (impormasyon)
-siya din ang nagpapasya kung ano ang layunin niya sa pakikipag-usap
-siya angbumubuo ng mensahe kaya tinatawag din na "enkoder"
-kung ikaw ang tagahatid o ang pinagmumulan ng mensahe dapat lang ay ma "aware" ka kung sino ang kausap at kung ano ang inyong pinag-uusapan upang kayong dalawa ay magkaintindihan
MENSAHE
-ito ang ipinapadala na impormasyon ng tagahatid sa tagatanggap
-maaring masaya, malungkot, impormatibo at iba pa na gustong ipahatid ng tagahatid sa tagatanggap
-ikinokonsidera dito ang katayuan ng isang tao
TSANEL
-ang daluyan ng mensahe
-ikinokonsidera dito kung anong paraan ang gagamitin upang maihatid ang mensahe
-maaring verbal o di-verbal
TAGATANGGAP
-ang pinadadalhan ng mensahe
-ang nag-iinterpret o ang nagbibigay kahulugan sa mga mensahe kaya tinatawag na "dekoder"
GANTING MENSAHE "FEEDBACK"
-proseso ng pagbabalikan ng mensahe, ang patuloy na paghahatid ng mensahe sa bawat panig ng kasangkop sa komunikasyon
MGA HADLANG "BARRIERS"
1. tagahatid -maaring kinakain ang salita
2. mensahe- kulang ang impormasyon na ipinadala
3. tsanel- example. (kung cellphone ang gamit tapos di nakapag-reply dahil wala ng load. maaring maputol ang komunikason dahil hindi na nakareply ang isa)
4. katayuan ng isang tao- mahalaga na malaman mo ang katayuan ng sang tao upangmalaman mo kung ano ang iyong midyum na gagamitin sa pakikipag-usap
5. lugar- example (maaring sa palengke ay napaka-ingay at ang kaibigan mo ay may sinasabi sa iyo ngunit hindi mo ito narinig kaya wala kang nasagot sa kanya. maaring dahil dito ay hindi makapagpatuloy ang inyong pag-uusap)
6. edad- mahalaga na malaman upang maiangkop ang wikang gagamitin
SITWASYON NG KONTEKSTO
-ang pinakamahala na elemto dahil naapektuhan nito ang iba pang mga elemento kasama na ang buong proseso ng komunikasyon
-kinokonsider dito ang lugar na ginaganapan
SISTEMA
-nangangahulugann sa relasyon o ugnayan na nalikha sa pamamagitan ng proseso ng komunikasyon
-ito ang nagsasabi kung success ba ang o hindi ang inyong pag-uusap.
Kahulugan ng Komunikasyon.
Katuturan at Kahalagahan ng Komunikasyon.
Transaksyunal na proseso ng Komunikasyon.
Mga mabisang panuntunan ng komunikasyon.
Komponents ng komunikasyon.
Uri ng komunikasyon.
Mga antas ng komunikasyon.
Modelo at proseso ng komunikasyon.
MGA SANGKAP/ ELEMENTO AT PROSESO NG KOMUNIKASYONJela La
TAGAHATID
-ang tagahatid ng mensahe ang pinagmumulan ng mensahe o ang nagpapadala ng mensahe (impormasyon)
-siya din ang nagpapasya kung ano ang layunin niya sa pakikipag-usap
-siya angbumubuo ng mensahe kaya tinatawag din na "enkoder"
-kung ikaw ang tagahatid o ang pinagmumulan ng mensahe dapat lang ay ma "aware" ka kung sino ang kausap at kung ano ang inyong pinag-uusapan upang kayong dalawa ay magkaintindihan
MENSAHE
-ito ang ipinapadala na impormasyon ng tagahatid sa tagatanggap
-maaring masaya, malungkot, impormatibo at iba pa na gustong ipahatid ng tagahatid sa tagatanggap
-ikinokonsidera dito ang katayuan ng isang tao
TSANEL
-ang daluyan ng mensahe
-ikinokonsidera dito kung anong paraan ang gagamitin upang maihatid ang mensahe
-maaring verbal o di-verbal
TAGATANGGAP
-ang pinadadalhan ng mensahe
-ang nag-iinterpret o ang nagbibigay kahulugan sa mga mensahe kaya tinatawag na "dekoder"
GANTING MENSAHE "FEEDBACK"
-proseso ng pagbabalikan ng mensahe, ang patuloy na paghahatid ng mensahe sa bawat panig ng kasangkop sa komunikasyon
MGA HADLANG "BARRIERS"
1. tagahatid -maaring kinakain ang salita
2. mensahe- kulang ang impormasyon na ipinadala
3. tsanel- example. (kung cellphone ang gamit tapos di nakapag-reply dahil wala ng load. maaring maputol ang komunikason dahil hindi na nakareply ang isa)
4. katayuan ng isang tao- mahalaga na malaman mo ang katayuan ng sang tao upangmalaman mo kung ano ang iyong midyum na gagamitin sa pakikipag-usap
5. lugar- example (maaring sa palengke ay napaka-ingay at ang kaibigan mo ay may sinasabi sa iyo ngunit hindi mo ito narinig kaya wala kang nasagot sa kanya. maaring dahil dito ay hindi makapagpatuloy ang inyong pag-uusap)
6. edad- mahalaga na malaman upang maiangkop ang wikang gagamitin
SITWASYON NG KONTEKSTO
-ang pinakamahala na elemto dahil naapektuhan nito ang iba pang mga elemento kasama na ang buong proseso ng komunikasyon
-kinokonsider dito ang lugar na ginaganapan
SISTEMA
-nangangahulugann sa relasyon o ugnayan na nalikha sa pamamagitan ng proseso ng komunikasyon
-ito ang nagsasabi kung success ba ang o hindi ang inyong pag-uusap.
Kahulugan ng Komunikasyon.
Katuturan at Kahalagahan ng Komunikasyon.
Transaksyunal na proseso ng Komunikasyon.
Mga mabisang panuntunan ng komunikasyon.
Komponents ng komunikasyon.
Uri ng komunikasyon.
Mga antas ng komunikasyon.
Modelo at proseso ng komunikasyon.
2. Kahulugan
• Ang paglilipat ng kahulugan ng
pinagmulang wika sa target na
wika (Larson, 1984 ).
• Isang proseso ng paglilipat sa
pinakamalapit na katumbas ng
diwa o mensaheng nakasaad sa
wikang isasalin (Nida at Taber,
1969).
3. Mga Dahilan ng Panghihiram
• Mapunan ang kakulangan sa talasalitaan
• Katumpakan (precision) – Nanghihiram
upang hindi mabago ang nais
ipakahulugan sa mensahe. Hal., Pahingi
pa nga ng popcorn.
• Tanda ng pagbabago (transition) –
Nanghihiram ng salita upang mabago ang
daloy ng usapan. Hal., Ang sarap
magbakasyon sa probinsya!
Anyway, kumusta naman dito noong wala
ako?
4. Mga Dahilan ng Panghihiram
• Pa-impress (snob appeal) – Nagagamit
din ang salitang hiram upang maiangat
ang estado ng sarili sa lipunan. Hal., He’s
really guwapo talaga. And gosh! I’m so
kilig when he makes pa-cute to me. / Hey,
man, watcha doin? Ang cool ng gig n’yo
last week.
• Pagkukubli (secrecy) – May pagkakataong
gumagamit ng salitang hiram upang itago
ang pinag-uusapan sa mga taong
nakikinig. Hal., Winner ang keyk n’yo!
5. Mga Dahilan ng Panghihiram
• Pagpapatawa (comic effect) –
Nagagamit din ang mga hiram na salita
sa pagbibiro at pagpapatawa, mula sa
pagkakamali sa paggamit o pagbigkas
at paglalaro ng salita hanggang sa
kamalian ng iba’t ibang personalidad
sa pagsasalita nito. Hal., Mayroon
akong LOVEnat kaya kailangan ko ng
KISSpirin at yaCAPSULE.
6. Mga Dahilan ng Panghihiram
• “Don’t limit my capacity in the
four corners of this luxurious
abode. Expose me to the real
challenges of the outside world. I
want to grow as an individual with
dynamic experiences.” – Si Inday
na nagrereklamo dahil ayaw
siyang isama ng kanyang amo sa
karnabal
7. Kahalagahan ng Pagsasalin
1.Pagpapalaganap ng kaalaman o
kaisipang nakapaloob sa akda.
2.Pagbibigay-liwanag sa kasaysayan at
kultura ng ibang bansa o panahon.
3.Pagpapakilala sa mga bagong
mambabasa ng isang akdang itinuturing
na makabuluhan ng isa o ilang tao.
4.Higit na nagkakaunawaan at
nagkakadamahan ng kanilang
interaksyon.
8. Mga Katangiang Dapat Taglayin ng
Tagasalin
1. Sapat na kaalaman sa dalawang
wikang kasangkot sa pagsasalin.
2. Sapat na kaalaman sa paksang
isasalin.
3. Sapat na kaalaman sa kultura ng
dalawang bansang kaugnay sa
pagsasalin.
4. Sapat na kaalaman sa gramatika ng
dalawang wikang kasangkot sa
pagsasalin.
9. Mga Metodo sa Pagsasalin
1. Salita-sa-salita – Word-for-word
translation ang tawag dito sa
Ingles at katumbas ito ng sinabi
ni Savory (1968) na: A
translation must give the words
of the original. Ginagamit ito
para ipakita ang kahulugan ng
mga salita at estruktura ng mga
wikang tinatalakay.
10. Mga Metodo sa Pagsasalin
Hal.
John gave me an apple.
Juan nagbigay sa akin
mansanans.
Si Juan ay nagbigay sa akin ng
mansanas.
11. Mga Metodo sa Pagsasalin
2. Literal – Sa metodong ito, ang
estruktura ng SL ang sinusunod at
hindi ang natural at mas madulas
na daloy ng TL, at kadalasan ding
ang pangunahing katuturan
(primary sense) ng salita ang
ibinibigay na panumbas, hindi ang
salitang may pinakamalapit na
kahulugan sa orihinal.
12. Mga Metodo sa Pagsasalin
Hal.
My father is a fox farmer. That is,
he raised silver foxes, in pens;
and in the fall and early winter,
when their fur was prime, he
killed them and skinned them.
(Mula sa maikling kuwentong
“Boys and Girls” ni Alice Munro)
13. Mga Metodo sa Pagsasalin
Ang tatay ko ay isang magsasaka
ng lobo. Iyon, siya ay
nagpapalaki ng mga lobong
pilak; at sa taglagas at maagang
taglamig, kung ang kanilang
balahibo ay pinakamataas, siya
ay pinapatay sila at binabalatan
sila.
14. Mga Metodo sa Pagsasalin
3. Adaptasyon – Ito ang itinuturing
na pinakamalayang anyo ng
salin dahil may pagkakataon na
malayo na ito sa orihinal.
Kadalasang ginagamit ito sa
salin ng awit, tula at dula na
halos tono na lamang o
pangkalahatang mensahe ang
nailipat sa salin.
15. Mga Metodo sa Pagsasalin
Que sera sera!
Whatever will be, will be
The future’s not ours to see
Que sera sera!
Ay sirang-sira!
Ano ang mangyayari
Di makikita ang bukas
Ay sirang sira!
16. Mga Metodo sa Pagsasalin
4. Malaya – Ayon kina Almario, et.
al., ito ay “malaya at walang
kontrol. At parang hindi na isang
salin.” Ipinahihintulot nito ang
pagdadagdag o pagbabawas ng
mga salita na mas
makakapagpalutang ng
kahulugan ng orihinal.
17. Mga Metodo sa Pagsasalin
Hal., “For the last twenty years since
he is burrowed into this one-room
apartment near Baclaran Church,
Francisco Buda often strolled to the
seawall and down the stone
breakwater which stretched from a
sandy bar into the murky and oil-
tinted bay.” (Mula sa “The
Drowning” ni F. Sionil Jose)
18. Mga Metodo sa Pagsasalin
Mayroon nang dalawampung
taon siyang tumira sa isang
apartment na malapit sa
simbahan ng Baclaran. Si
Francisco Buda ay mahilig
maglibang sa breakwater na
mabuhangin at malangis.
19. Mga Metodo sa Pagsasalin
5. Matapat – Sinisikap ibigay ang
eksaktong kahuluan ng orihinal
habang sinusundan naman ang
estrukturang gramatikal ng SL.
Kung paano inihanay ang mga
salita sa SL, gayon din ang
ginagawang paghahanay ng mga
salita sa TL. Dahil dito,
nagkakaroon ng problema sa
madulas na daloy ng salin.
20. Mga Metodo sa Pagsasalin
Hal., When Miss Emily Grierson died,
our whole town went to her funeral:
the men through a sort of
respectful affection for a fallen
monument, the women mostly out
of curiosity to see the inside of her
house, which no one save an old
manservant – a combined gardener
and cook – had seen in the last yen
years.
21. Mga Metodo sa Pagsasalin
Nang mamatay si Bb. Grierson, ang buong
bayan ay pumunta sa kanyang libing: ang
mga kalalakihan, upang magpakita ng
isang uri ng magalang na pagmamahal sa
isang nabuwal na monumento, ang
kababaihan, dahil sa pag-uusyoso upang
makita ang loob ng kanyang bahay, na
walang ibangnakakita kundi isang
matandang utusang lalaki – na hardinero-
kusinero – sa nakalipas na di kukulangin sa
sampung taon.
22. Mga Metodo sa Pagsasalin
6. Idyomatiko – Ang mensahe ng
orihinal ay isinasalin sa paraang
magiging madulas at natural ang
daloy ng TL. Ginagamit dito ang
idyoma ng TL at sadyang
nagiging iba ang porma ng
pahayag ngunit ipinapahayag
ang mensahe sa paraang kawili-
wiling basahin.
23. Mga Metodo sa Pagsasalin
Hal.,
The boy had running nose.
Tumutulo ang ilong ng bata
(hindi tumatakbo).