1. Maaike De Baetzelier Module Actief leren OG5 2elj
1 LLO 2011-2012
Leerreflectie
De afgelopen dagen hebben we de module ‘ Actief Leren’ doorlopen. Hierin hebben we dan
verschillende onderdelen doorlopen. We waren ingedeeld in onderwijsgroepen en daarin hadden
we nog eens elk een projectploegje. We hebben hoorcolleges gevolgd, er waren ontwerpateliers,
reflectiemomenten met feedback, we moesten een webblog maken. Werk genoeg dus eigenlijk!
Tijdens de module hadden we ook een kennistoets, deze was al na 3 dagen. Dit was anders in
vergelijking met de vorige module. In mijn leerreflectie probeer ik meer te vertellen over hoe ik deze
module heb beleefd en wat ik heb geleerd, zodat ik er ook later nog kan op terugblikken.
Een module is altijd wat wennen, je wordt ineens ondergedompeld in heel wat nieuwe informatie, en
hierdoor geraak ik altijd een beetje in de war. Al deze informatie heeft even tijd nodig om door te
dringen, en dan kan ik er wel mee aan de slag. We zijn deze module gestart met een filmpje over wat
actief leren niet is. Het was een raar filmpje, de leerlingen zaten precies in een strafkamp. De
leerlingen krijgen geen kans om zich te uiten, ze worden eigen naar de hand gezet van de leerkracht.
Ze krijgen ook geen ruimte voor eigen inbreng en moeten alleen maar luisteren. Dit zijn dus geen
goede voorbeelden van actief leren. Maar wat is het dan precies. Dat was mijn eerste vraag. Er
kwam een eerste antwoord op mijn vraag als we in groepjes de teksten over ‘leer-energie,
afwisseling en uitdaging’ hebben gelezen. Na het lezen hebben we in groep onze bevindingen
besproken en hebben we een woordspin gemaakt.
Wat is Actief leren ?
Actief leren heeft te maken met:
- Kennis en vaardigheden
- Attitudes
- Motivatie
- Meervoudige intelligentie
1. Leer-energie:
- Interesse
- Exploratiedrang
- Stimuleren
- Geen tijdsbesef
2. Uitdaging:
- Initiatief van de leerlingen
- Creativiteit
- Stimulatie

2. Maaike De Baetzelier Module Actief leren OG5 2elj
1 LLO 2011-2012
3. Variatie:
- werkvormen
- stimulatie
De hoorcolleges die we hebben gehad zijn me ook wel bijgebleven. Waar ik meteen aan denk is dat
we nog te veel in vakjes denken en dat we te beperkt zijn over het begrip ‘slim’ zijn. We denken
meteen als iemand iets niet goed kan dat die dan dom is, maar eigenlijk kan het dat die ook heel slim
is. We hebben dan iets geleerd over meervoudige intelligentie. Je hebt eigenlijk een hele brede
waaier van bekwaamheden/intelligenties, en je kan niet in alles goed zijn. Het is niet omdat je
minder goed bent in het ene dat je niet heel goed kan zijn in iets anders. Mensen hebben
verschillende intelligenties en de ene is meer ontwikkeld dan de andere. Daarom is het ook belangrijk
dat je bij kinderen werkt rond deze verschillende intelligenties. We hebben ook nog andere
theorieën bekeken. Zoals bijvoorbeeld die van Kolb over de verschillende leerstijlen. Het is normaal
dat niet iedereen op de zelfde manier iets gaat leren, en we moeten daar ook rekening meehouden.
Wat ik na de eerste dagen vooral onthouden heb is dat je bij actief leren zeker al drie belangrijke
begrippen hebt: leer-energie/betrokkenheid, uitdaging, afwisseling.
Tijdens deze module is één van de belangrijkste opdrachten de actieve leerdag. Ons projectploegje
moest dus een actieve leerdag organiseren voor het tweede leerjaar van het Poelbos. De bedoeling
van deze dag is dat we werken aan actief leren. We hebben een thema gekregen: ‘Architectuur’ en
hierrond moesten we dan verschillende activiteiten voorzien. Toen ik dit thema hoorde, kon ik me
echt niet meteen iets inbeelden van hoe ik dit moest aanpakken. Ik heb dan wel gemerkt dat je met
dit thema ook verschillende kanten uit kan. De inspiratieboxen hebben hierbij wel geholpen. Toch
bleef het moeilijk om concreet iets uit te werken. Beetje bij beetje zijn de ideeën dan toch gekomen
en zijn we stilletjes aan kunnen beginnen aan ons verhaal.
Voor de kennistoets moesten we ook verschillende teksten kennen, deze konden we tijdens het
bronnenonderzoek al eens overlopen in ons groepje. We hebben dan ook de taken verdeeld zodat
we elkaar konden helpen. Tijdens het lezen van deze teksten heb ik nog meer bijgeleerd over het
begrip actief leren. Ik kon mij er al wel een beter beeld van voorstellen. De teksten brachten een ook
een beter beeld bij de hoorcolleges. Tijdens het tweede hoorcollege kon ik mij moeilijker
concentreren. Wat mij zeker is bijgebleven is het verschil tussen inductief en deductief. Het is waar
er wordt nog veel te veel gedacht dat je gewoon de theorie moet geven en dat ze dan pas verder
kunnen, terwijl de leerlingen al zou veel in hun hebben en ze zelf dingen kunnen ontdekken. Ik heb
ook geleerd dat je om tot actief leren te bekomen een aanpak nodig hebt, en dat je daarom een
bepaald leerproces doorloopt, zodat dit leidt tot een bepaald effect.
Ik vond het persoonlijk moeilijk om dit concreet toe te passen op de actieve leerdag. We zijn
begonnen met te brainstormen en uiteindelijk ging onze leerdag over een vogel die een wereldreis
maakt, zodat hij zijn eigen huis kan terugvinden. Zo komen de kinderen in verschillende delen van de
wereld terecht en ontdekken ze dat ze niet overal dezelfde huizen hebben. We hebben samen
nagedacht over welke activiteiten we hierbij zouden kunnen koppelen. De ideeën kwamen wel. We
moesten ze alleen nog uitwerken. We probeerden in de leerplannen op te zoeken wat de doelen
konden zijn. We hadden er wel gevonden maar we hebben ons meer geconcentreerd op de
activiteiten zelf. Ons verhaal en de activiteiten kregen meer en meer vorm en we kregen ook de

3. Maaike De Baetzelier Module Actief leren OG5 2elj
1 LLO 2011-2012
eerste feedback. Het verhaal leek wel in orde te komen, en de activiteiten werden wel goed
gevonden. We moesten wel nog eens opzoeken in de leerplannen. Ik had dan wel een doel gevonden
rond constructie bouwen en dit kon ik wel toepassen op een iglo bouwen. Op ons verhaal werd
feedback gegeven, we moesten betere vragen stellen, zodat er meer interactie was. Wat er werd
gezegd, hebben we proberen aanpassen. Ik dacht dat dit wel gelukt was. Ik heb dan nog eens ons
verhaal doorgestuurd, maar hier kwam niet echt feedback over terug. Ik vond het wel moeilijk om de
feedback dat we kregen concreet toe te passen. Want het was de vraag wat moeten we echt
veranderen? We dachten allemaal dat ons verhaal wel in de goede richting zat en dat het ging goed
komen op de actieve leerdag.
Tijdens de actieve leerdag was ik zeker zenuwachtig. Ik moet leren om rustiger te blijven. Maar
iedereen deed het goed, vond ik. De kinderen waren redelijk druk, ze waren ook een beetje in de
war doordat de juf hen eerst andere instructies had gegeven dan ons. We hebben dan ook meteen
geprobeerd om daarna terug de aandacht op ons te krijgen. Tijdens onze leerdag hebben de
kinderen verschillende activiteiten gehad en ons meegeholpen in ons verhaal. We hebben proberen
te werken aan actief leren. De kinderen werden geprikkeld door een figuur die ze allemaal kenden,
Rio. Ze luisterden allemaal naar het verhaal en wouden meteen helpen met Rio zijn probleem. We
hadden gezorgd voor een wereldkaart, we dachten dat dit voor meer uitdaging ging zorgen omdat ze
dit eigenlijk in het tweede leerjaar nog niet leerden. Maar eigenlijk wisten de kinderen al heel veel en
konden ze goed antwoorden op de verschillende vragen die we stelden. Het was de bedoeling dat de
kinderen iets leerde zonder dat ze echt doorhadden dat ze iets aan het leren waren. Ik denk dat dit
wel gelukt is want op het einde wisten ze nog heel veel over de hele voormiddag. We zorgen voor
afwisseling in onze activiteiten, zo luisterde de kinderen eerst naar het verhaal en dan konden ze een
activiteit doen. Eerst werkten ze met mozaïek, dan kregen ze een puzzel, een memory, een
plattegrond, ze konden een tipi bouwen… We probeerden te werken rond de verschillende
intelligenties. Spijtig genoeg hadden we de tijd niet goed ingeschat en hebben we 1 activiteit
weggelaten, gelukkig hadden we dit door tijdens de speeltijd en hebben we samen overlegd. De
kinderen deden goed mee tijdens de activiteiten, ze waren op sommige momenten wel hevig en het
samenwerken verliep niet altijd even goed. Maar de juf had ons daarna verteld dat zij dit ook wel
voorhad, en dat het normaal was dat ze heviger waren. We hadden hier misschien meer op kunnen
inspelen en verschillende werkvormen kunnen gebruiken. Maar ik had dit niet kunnen voorspellen,
het is ook moeilijk om les te geven aan kinderen dat je nog niet zo vaak hebt gezien. We hadden ook
weinig informatie gekregen. In je stageklas is dit anders vind ik. Na afloop van de leerdag, wist ik wel
dat niet alles even vlot verlopen was, dat er zeker plaatsgebrek was. We hadden zeker betere
instructies kunnen geven, zodat het tijdens het bouwen van de tipi een beetje minder druk was.
Maar de kinderen waren zo goed bezig. We hadden iets meer kunnen doen rond het bouwen met de
plattegrond. Maar ik persoonlijk wist het niet zo goed, hoe leerden ze dit eigenlijk in het tweede
leerjaar? Maar of alles dan echt niet zo goed ging dat weet ik echt niet….
Ik weet het eigenlijk allemaal niet meer. Ik was vooral teleurgesteld na het horen van de laatste
feedback. En ik weet ik mag hier niette veel aan denken, maar het is moeilijk. En het doet mij een
beetje bang krijgen voor de volgende stages. Hopelijk kan ik het van mij afzetten en mij tonen in mijn
stage.