1. TΡΙΩΡΗ ΓΡΑΠΤΗ ΕΞΕΤΑΣΗ ΣΤΗ ΧΗΜΕΙΑ
( Β΄ΛΥΚΕΙΟΥ - ΓΕΝΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ – ΚΕΦ. 1ο & 2Ο )
ΘΕΜΑ Α
Για τις ερωτήσεις Α1 έως και Α4 να γράψετε στις απαντήσεις σας τον αριθμό της
ερώτησης και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση.
Α1. Πρωτοταγής αλκοόλη είναι η ακόλουθη υδροξυένωση:
α. Η-C=O β.
OH
|
OH
γ. CH3CH(OH)CH2CH3 δ. CH2OH
Α2. Kατά την επίδραση όξινου διαλύματος ΚMnO4 στη 2-προπανόλη προκύπτει:
α. διοξείδιο του C β. προπανάλη
γ. 1-προπανόλη δ. προπανικό οξύ
Α3. Aιθοξυνάτριο προκύπτει από επίδραση στην αιθανόλη:
α. μεταλλικού νατρίου β. πυκνού διαλύματος Η2SO4 (140 oC)
γ. οξικού οξέος δ. αντιδραστηρίου Fehling
Α4. Αποχρωματίζει το όξινο διάλυμα KMnO4 ενώ δεν σχηματίζει κεραμέρυθρο ίζημα
με επίδραση αλκαλικού διαλύματος CuSO4:
α. η αιθανόλη β. η προπανόνη
γ. η αιθανάλη δ. η μεθυλο-2-προπανόλη
Α5. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν σωστές ή λανθασμένες,
εξηγώντας την επιλογή σας κάθε φορά:
α. Η απλούστερη δευτεροταγής αλκοόλη είναι η 2-προπανόλη.
β. Η αιθανόλη με θέρμανση στους 140 oC και με επίδραση πυκνού διαλύματος
Η2SO4 σχηματίζει αιθοξυ-αιθάνιο.
γ. Η μεθυλο-2-προπανόλη μπορεί να προκύψει με επίδραση Η2/Νi σε καρβονυ-
λική ένωση.
δ. Οι κετόνες μπορούν να αλλάξουν το χρώμα μικρής ποσότητας όξινου διαλύ-
ματος Κ2Cr2O7.
ε. Oι εστέρες δεν υδρολύονται σε όξινο περιβάλλον.
(Μονάδες: 5x5=25)
ΘΕΜΑ Β
Β1. Να γράψετε χημικές εξισώσεις για να συμβολίσετε τις ακόλουθες οργανικές
αντιδράσεις:
α. μεθανικό οξύ και 2-προπανόλη
β. επίδραση ΗCN στην αιθανάλη και όξινη υδρόλυση του παραγόμενου προϊόντος
(δύο εξισώσεις)
γ. οξείδωση της 1-προπανόλης με επίδραση όξινου διαλύματος ΚΜnO4

2. δ. oξείδωση με αντιδραστήριο Τollens της ένωσης που προέκυψε με επίδραση
νερού σε αλκίνιο παρουσία Hg, HgSO4 και Η2SO4 (δύο εξισώσεις)
ε. επίδραση αιθυλομαγνησιοβρωμιδίου στην ακετόνη (προπανόνη) και υδρόλυση
του παραγόμενου προϊόντος (δύο εξισώσεις)
Β2. Να γραφούν οι συντακτικοί τύποι των οργανικών ενώσεων (Α) έως (Μ):
α. Η ένωση C2H6O (A) δεν αντιδρά με μεταλλικό Νa.
β. Η ένωση C3H6O (Β) δίνει κάτοπτρο με επίδραση αμμωνιακού διαλύματος
ΑgNO3.
γ. Η ένωση C5H11OH (Γ) δεν οξειδώνεται με ήπια οξειδωτικά μέσα.
δ. Η αλκοόλη (Ε) που προκύπτει με επίδραση Η2Ο/Η+ στο αλκένιο (Δ) δίνει με
επίδραση διαλύματος KMnO4/H+ καρβοξυλικό οξύ (Ζ).
ε. Η αλκοόλη (Θ) αντιδρά με το αιθανικό οξύ, παρουσία οξέος, δίνοντας εστέρα
(Κ) με σχετική μοριακή μάζα 74. (δίνονται Αr: C: 12, H: 1, O: 16).
στ. Κατά την επίδραση αλκυλομαγνησιοχλωριδίου (Λ) στην καρβονυλική ένωση
(Μ) και υδρόλυση του παραγόμενου προϊόντος προκύπτει η μεθυλο-2-
προπανόλη.
Β3.1. Ποια αντίδραση χαρακτηρίζεται ως εστεροποίηση; Ποιος καταλύτης χρη-
σιμοποιείται; Πώς ονομάζεται η αντίθετης κατεύθυνσης αντίδραση;
2. Πώς μπορούμε να διακρίνουμε με κατάλληλες εργαστηριακές δοκιμασίες:
α. τα συντακτικά ισομερή της ένωσης C2H6O;
β. τα συντακτικά ισομερή της καρβονυλικής ένωσης C3H6O;
γ. την αιθανόλη από την μεθυλο-2-προπανόλη;
δ. την προπενάλη από την προπανάλη;
(Μονάδες: 8+10+3+1=25)
ΘΕΜΑ Γ
Γ1. Δίνεται το ακόλουθο διάγραμμα χημικών μετατροπών:
H2SO4/ 170 oC +KOΗ/αλκοόλη
CvH2v+1OH (A) (Β) αιθυλοχλωρίδιο
K2Cr2O7/H+
+HCN +H2O/H+ +KMnO4/H+
(Γ) (Θ) (K) (Λ)
ΑgNO3/NH3 +(Α)
+Na
(Δ) (Μ) (Ξ)
+(Ε):δευτεροταγής αλκοόλη
C6H12O2 (Z)

3. Να γράψετε τους συντακτικούς τύπους των ενώσεων (Α) έως (Ξ).
Γ2. Ομογενές μίγμα των ενώσεων (Α) και (Ε) με αναλογία mole 1:2 αντίστοιχα,
χωρίζεται σε δύο ίσα μέρη.
Στο πρώτο μέρος επιδρά περίσσεια νατρίου, οπότε προκύπτουν 3,36 L αέριου
σε πρότυπες συνθήκες (STP).
To δεύτερο μέρος αφυδατώνεται πλήρως με θέρμανση στους 170 oC, παρουσία
Η2SO4, οπότε προκύπτουν οι οργανικές ενώσεις (Φ) και (Χ), από τις οποίες
μόνο η ένωση (Χ), αν καεί πλήρως (με σταθερά P,T), δίνει τετραπλάσιο όγκο
CO2.
Να βρεθούν:
α. η σύσταση σε mole του αρχικού μίγματος.
β. oι συντακτικοί τύποι και οι μάζες των ενώσεων (Φ) και (Χ).
Δίνονται Αr: C: 12, H: 1, O: 16.
Όλες οι παραπάνω αντιδράσεις δίνουν μόνο κύρια προϊόντα και θεωρούνται ποσοτικές.
(Μονάδες: 12+13=25)
ΘΕΜΑ Δ
12 g κορεσμένης μονοσθενούς αλκοόλης (Α) αντιδρούν πλήρως με περίσσεια
μεταλλικού νατρίου. Προκύπτουν 2,24 L αέριου (STP) και η οργανική ένωση (Β).
Επιπλέον, η αλκοόλη (Α) με επίδραση όξινου διαλύματος Κ 2Cr2O7, δίνει την οργανική
ένωση (Γ). Η (Γ) με αντιδραστήριο Fehling δίνει κεραμέρυθρο ίζημα.
Δ1. Να βρεθούν οι συντακτικοί τύποι των ενώσεων (Α), (Β) και (Γ).
Δ2. Η καρβονυλική ένωση (Δ) αντιδρά με το αλκυλομαγνησιοβρωμίδιο (Ε) οπότε
προκύπτει ένωση η οποία, με υδρόλυση, δίνει την αλκοόλη (Α). Βρείτε τους συ-
ντακτικούς τύπους των ενώσεων (Δ) και (Ε).
Δ3. Ίση ποσότητα της αλκοόλης (Α) αφυδατώνεται πλήρως, παρουσία Η2SO4 στους
170 oC, δίνοντας την οργανική ένωση (Ζ). Σε όλη την ποσότητα της ένωσης
(Ζ) επιδρούμε με περίσσεια Cl2 oπότε προκύπτει ποσοτικά η ένωση (Θ) που με
επίδραση πυκνού και θερμού διαλύματος KOH μετατρέπεται πλήρως στην
οργανική ένωση (Λ). Διαβιβάζουμε τη συνολική ποσότητα της ένωσης (Λ) σε
300 mL διαλύματος Βr2 16% w/v σε CCl4.
a. Ποιοι είναι οι συντακτικοί τύποι των οργανικών ενώσεων (Ζ), (Θ) και (Λ);
β. Θα αποχρωματιστεί το διάλυμα Br2;
Όλες οι παραπάνω αντιδράσεις θεωρούνται ποσοτικές.
Δίνονται Αr: C: 12, H: 1, Ο: 16, Br: 80.
(Μονάδες: 10+6+9=25)
(Καλή τύχη)