1. ПОЛ и РОД

2. Што е ПОЛ а што РОД?
• ПОЛ – се однесува
на биолошките и
физиолошките
карактеристики кои
одредуваат дали
некој е маж или жена

3. Примери за полови разлики
Во просек, мажите имаат Жените во репродуктивниот
потешки коски од жените период имаат месечен
циклус, а мажите не
Половите клетки кај мажите Половите клетки кај жените
имаат XY хромозоми имаат XX хромозоми
Во телото на мажите се Во телото на жените се
создава поголемо создава поголемо
количество тестостерон количество естроген отколку
отколку кај жените кај мажите
Во просек, мажите се околу Во просек, жените имаат
15 цм. повисоки отколку потенка кожа од мажите
жените

4. Што е ПОЛ а што РОД?
• РОД – се однесува на социјално
создадените улоги,
карактеристики, позиции и
активности кои средината ги
смета за соодветни за мажите
односно за жените
• Додека полот се добива со
раѓање, родот се УЧИ, се стекнува
по пат на социјализација – се
формира родов идентитет

5. Примери за родови разлики
Жените поминуваат најмалку двојно повеќе
време од мажите во домашна работа
Мажите поминуваат многу помалку време од
жените со своите деца
Во просек, мажите заработуваат повеќе од
жените
Жените се помасовни потрошувачи на козметички
производи и услуги и се понезадоволни од својот
физички изглед од мажите
Мажите учествуваат со помалку од еден процент
меѓу вработените во предучилишните установи

6. Родовите улоги варираат
• Бидејќи се социјално
дефинирани, тие варираат од
една во друга култура, па дури и
во рамки на една култура
• Од истата причина, тие и се
редефинираат со текот на
времето

7. Тоа што варираат е и доказ дека не се
фиксно врзани за половите разлики
• Истражувањата на Маргарет Мид (М.
Mead) во Чамбули племето - жените се
задолжени за обезбедување храна за
семејството, а мажите се грижат за
спроведувањето церемонии и го
поминуваат времето во сликање или во
озборување
• Во Виетнам, се смета за скандалозно
жена да пуши цигари
• Во израелските кибуци, експлицитно се
настојува да нема никакви разлики во
поделбата на активностите
Постојат ли кај нас локални разлики во
дефинирањето на родовите улоги?

8. Сепак, во многу култури постојат
совпаѓања...
• Истражувањата на Џорџ Мардок
(G. Murdock) сугерираат дека
сепак, постои висок степен на
совпаѓање помеѓу различните
култури околу родовите улоги.
• Ова особено се однесува на
поделбата на „машки“ и
„женски“ работи во сферата на
трудот.
мажи жени

9. Стабилноста на родовите улоги е
резултат на патријархалната матрица
• Релативната стабилност на
родовите улоги не доаѓа од
нивните биолошки корени, туку
од таму што тие се
ИНСТИТУЦИОНАЛИЗИРААТ.
Што се случува кога некој
ќе почне да се однесува
спротивно
од родовата улога која
ја диктира средината?
Таа уживаше во возењето, а тој
беше фокусиран на шминкањето

10. Разлики во особините: биологија или социјализација?
• Психолошките
истражувања многу пати
потврдиле разлики меѓу
мажите и жените во однос
на:
-вербалните способности
-нумеричките способности
-спацијалните способности
-агресивноста
-самодовербата
Многу истражувања ја доведуваат во прашање
врската меѓу овие разлики и биолошките основи

11. Разликите се користат како изговор за социјална
стратификација
• Експеримент на Дабс и
сор. (Dubbs et al.)
• Експеримент со
симулирано пуштање
бомби

12. ПОЛ ИЛИ РОД?
• „тест“ (работа во групи)
• 5 мин плус 5 мин презентација