2. Родови стереотипи
Припишувањето
карактеристични улоги
на секој од половите,
води кон очекувања за
нивното однесување, но
и кон претпоставки за
тоа какви се нивните
особини.
Широко
распространетите
уверувања за тоа КАКВИ
се мажите а какви
жените, претставуваат
РОДОВИ СТЕРЕОТИПИ.
3. н агр
и ко доминантни ес
н ив
и ра от активни
ни
нт но с
ие д пасивни
Ор о самоуверени
дир
срамежливи
груби
манипулативни
ектн
и
алн слаби
и
и он јаки
емоц
т ни
нд ирек
и лни
она
ри
нежни и
рац
аб
хр
субмисивни
и
мирољубиви н
ив
и ко
л
искрени ан
аш
р
кооперативни ти та
пл
н
компетитивни рие цел
О
4. Има ли зрно вистина во родовите стереотипи?
Очекувањата за тоа какви се жените а
какви мажите во голема мера се
ИНТЕРНАЛИЗИРААТ, па стереотипните
карактеристики стануваат дел од
идентитетот
Во патријархалната општествена
матрица, родовата стереотипизација
станува и основа за дискриминација врз
основа на полот
Разликите се толкуваат како вродени и
како легитимна основа за различен
третман на мажите и жените
5. Нееднаквиот третман се институционализира (како
социјална норма или како закон) и станува
“нормален“ во секојдневните интеракции
На сто вреќи ќе врзеш устите, ама на една жена не можеш
Македонија
Кога ќе се роди девојче и стреите плачат
Албанија/Македонија
На жените, тапаните, неписмените и животните им треба ќотек
Индија
Синовите ги отвораат вратите од рајот. Ќерките ги отвораат вратите на проблемите
Непал
Кога ќе се роди девојче, тоа е како шест крадци да ти ја ограбиле куќата
Полска
Тепај ја жената секое утро; ако самиот не знаеш зошто, таа сигурно ќе знае
Саудиска Арабија
6. ПОЛ, РОД И
ПРИСТАПИ ДО РЕСУРСИ
Жените и мажите, гледано глобално,
немаат еднаков пристап до образование,
здравствени и правни услуги, можности за
вработување, за напредување и за
заработување, или за учество во
политичкиот живот.
Заради ова, на жените може да се гледа
како на социјално помалку моќна група
(маргинализирана група).
Оваа појава е наречена и родова
стратификација
7. ПОЛ, РОД И МОЌ (вработување и плата)
жените во просек заработуваат
помалку од мажите
речиси нема земја во која нема
т.н. РОДОВ ЈАЗ, односно разлика
во примањата меѓу мажите и
жените
и во развиените земји, меѓу оние
со највисоки плати, одвај 10% се
жени
жените многу поретко ги има на
раководни места од мажите
(ILO, 2009)
8. Во Македонија...
жените се помалку економски активни од
мажите
стапката на вработеност, исто така, им е
помала (во 2007 била 44,1: 28,4)
многу поретко ги има во улога на работодавец
(на пример, во 2007 година, само 24% од
работодавците биле жени)
половата дистрибуција во однос на различни
сектори е видно родово стереотипна
(феминизација на професиите)
9. ПОЛ, РОД И МОЌ (образование)
Пристапот до образование се уште е предизвик
за огромен број девојчиња од земјите во развој
Во Македонија, пристапот до образование е
проблематичен само за многу мала пропорција
од девојчињата
Високо образование завршуваат повеќе жени
отколку мажи, но на пазарот на труд, не е
отсликана оваа предност на жените
10. ПОЛ, РОД И МОЌ (учество во политиката)
Жените се сè уште многу малку присутни
во политиката и во сферата на
одлучување
Состојбата во светски рамки се
подобрува - 17% во 2007 наспроти 9%
во 1997 година
Во Македонија, жените учествуваат во
политиката со околу 30% (Парламент), а
со значително помал процент во Владата
Не се ни оддалеку пропорционално
застапени на повисоките функции
(министерски или градоначалнички
места)
11. Исто како што се интернализираат стереотипите
се интернализира и чувството на помала моќ
жените како група, имаат
помала самодоверба од
мажите
експерименталните
истражувања покажуваат
дека жените имаат
тенденција да си
припишуваат помалку
заслуги од мажите
студиите тврдат дека жените
имаат очекувања дека ќе
бидат третирани согласно со
стереотипот
12. Родови аспекти на конфликтите/насилството
Жртви во воен конфликт
(масовни силувања, лишувања)
Сексауално насилство (поширока заедница)
Семејно насилство
Штетни културни практики
Нееднаков пристап до ресурси/структурно насилство
