SlideShare a Scribd company logo
1 of 117
Download to read offline
PEACEFUL CO-EXISTENCE:
Towards Federal Union of Burma
[Series No. 11]
_idrf;csrf;pGmtwl,SOfwJGaexdkifa&;0g'rSonf ppfrSefaomzuf'&,fjynfaxmifpkpepfqDodkŒ
(pmpOftrSwf = 11)

jynfaxmifpktwGif;wdkif;&if;om;rsm;.
tqifhae&mESifh
wdi;f &if;om;pnf;vH;k nD!wa&;udO;D wnfxm;aom
k
G f
k
aqmif;yg;rsm;

ppfrSefaomjynfaxmifpkwnfaqmufa&;

Edi[om
k f H
Typesetting: Thang Pi
Layout & Design: Sai Mawn (UNLD-LA)

With generous financial support from:
National Reconciliation Program (NRP)

UNLD Press
Chiang Mai, Thailand
2006
rmwdum
1? pma&;ol. jzwfoef;cJrEihf qENoabmxm; .................................. 5
h_S
2? jynfaxmifptwGi;f wdi;f &if;om;rsm;. tqifae&m ................... 11
k
k
h
3? tcsi;f csi;f em;vnfrj_ zifh jyemudajz&Si;f =uygp@kd ....................... 37
k
4? jyemaygi;f pH. xGuayguf ........................................................ 47
k
f
5? jyemrsm;. a&aomufjrpf ...................................................... 55
6? jynfaxmifpz@GJ pnf;a&; jyem ................................................... 63
k
7? +ir;f csr;f a&;udk wnfaqmufrnfqygv#if .......................................
d
kd

69

8? aomif;xdu.yx0DEiia&;pmtkytay:oH;k oyfjcif; ................. 77
k f
kd f H
f
9? vlrsKd ;wd@k . touf ...................................................................... 87
10? rsuarSmufumv urBm+h ir;f csr;f a&;tvm;tvm ........................ 93
f
d
11? usm;udoem;&if orifuvnf;pmemwwfygap ......................... 105
k
kd
12? trsKd ;om;pmayoif=um;jcif;ESiqufpyfr_ .................................. 115
hf
11? urBm&macwfEitnD bmawGjyifz@kd vae+yvJ .......................... 125
hG
S hf
kd D
13? "gwyrwwrf; ........................................................................... 135
f kH S f
pma&;ol. jzwfoef;cJrEihf
h _ S
qEoabmxm;
'
ppfrSefaomjynfaxmifpkwnfaqmufa&;

pma&;ol. jzwfoef;cJrEihf qEoabmxm;
h _ S '
usaemfonf 1968 ckEpwif awmfvea&;e,fajrod@k a&muf&vmcJ+h y;D rsK;d cspf
Sf G
Sf
dS
awmfvea&;orm;wpfO;D taejzihf rGejf ynfopfygwwif wm0efxrf;aqmifchJ
Sf
D G
ygonf? 1971 ckEpwif wdi;f &if;om;vlrsK;d aygi;f pHn!wa&;ESihf vGwajrmuf
Sf G k
k D G f
f
a&;wyfaygi;f pk (wnv) . toHviXmewGif rGebmomjzifh toHvijhf cif;
$ fh
f
$
udk wm0ef,conf? 1972 ckEpwif OuUXEdia&$usi. aemufuvuc&
l hJ
S f G
kf
f
kd kd f hJ
aoma=umifh r[mrdwtzG@J tpnf;rsm;. acgi;f aqmifrsm;ESihf awG@qqufqH
f
kH
cJ&onf? 1976 ckEpwif (KNU) A[dXmecsKyf rme,fyavmpcef;wGiusi;f y
h
Sf G
k
f
aom tzG@J (13) zG@J wufa&mufonfh wdi;f &if;om;vlrsK;d aygi;f pHk ES;D aESmzvS,f
k
yGo@kd wufa&mufconf? 1982 ckEpv,frS 1987 ckEpv,ftxd trsK;d om;
J
hJ
Sf
Sf
'Drua&pDwyfaygi;f pk (r'w) wGif taxGaxGtwGi;f a&;rSL;tjzpf wm0ef
kd
,lconf? 1988 ckaESmif;ydi;f wGif pwifz@JG pnf;cJaom jrefrmjynf'ru&uf
hJ
k
h
D kd
wpf r[mrdwtzG@J csKyf (r'rc) ac: (DAB) wGif wGzuftwGi;f a&;rSL;tjzpf
f
J
wpfEpausmf wm0ef,conf? 1993 ckEpv,frS 1995 ckEpv,ftxd
S f
l hJ
S f
S f
(r'rc) wyfaygi;f pkwif taxGaxGtwGi;f a&;rSL;tjzpf wm0ef,conf?
G
l hJ
rme,fyavmoabmwlpmcsKyf csKyfqaompnf;a0;yGEihf r,foa&mxm
kd
J S
oabmwlncsuf csKyfqaom ES;D aESmzvS,yw@kd wif yg0ifconf? rGejf ynf
D
kd
f JG
G
hJ
opfygw. ud,pm;vS,wpfO;D taejzifh r[mrdwa&;&mESihf wyfaygi;f pk
D
k f
f
f
a&;&mvkyief;rsm;wGif r=umc%wm0ef,conf? xd@k a=umifh wdi;f &if;om;
f
l hJ
k
tzG@J tpnf;aygi;f pHrS acgi;f aqmifu,pm;vS,f awmfawmfrsm;rsm;ESihf od
k
kd f
u|r;f &if;ES;D cJonf? ‚if;wd@k Eihf Ediia&;&mudp&yfrsm;udk t}udr}f udraqG;aEG;
h
S kfH
P
f
wdiyif tjrifzvS,c&mrS u|Eyw@kd Eii. tajccHEiia&;jyemonf
kf
f hJ
fk f kd f H
kd f H
wdi;f &if;om;pnf;vH;k nD!wa&; ysujf ym;aejcif;a=umifjh zpfa=umif; odjrif
k
G f
em;vnfconf?
hJ
wdi;f &if;om;vlrsK;d aygi;f pHjk zifh zG@J pnf;xm;aom Ediiwpfcwif wdi;f &if;
k
kfH k G k
om;pnf;vH;k nD!wa&;udk rwnfaqmufEior# +idr;f csr;f atmif zG@H +zdK;wd;k
G f
kd f
wufatmif vkyaqmifI&rnfr[kwonfrm txl;ajymzG,&mvdrnf
f
f
S
f
k
rxifyg? ‚if;udk cHpm;em;vnfojzifh (r'rc) ac: (DAB) wyfaygi;f pkjzpf
ay:vm+yD;aemuf wdi;f &if;om;vlrsK;d aygi;f pHk vufcEiaom zuf'&,fjynf
k
H kd f
7
Edkif[Hom

axmifpk zG@J pnf;yHtajccHOya' (rl=urf;) wpfcay:ayguavma&;udk trsm;
k
k
f
ESitwl pwif}udK;yrf;cJonf? xdumvwGif Oya'ynm&Sirsm; tawmf
hf
h
k
f
twefjynfpaeojzifh rl=urf;a&;qGa&;aumfrwD zG@J pnf;jcif;/ tajccHoabm
h kH
J
xm;&&S&ef ES;D aESmzvS,yrsm; usi;f yjcif;wd@k ukd vkyaqmifvmcJonf?
d
f JG
f
h
xdtcserp+yD; rdrtaeESihf wdi;f &if;om;pnf;vH;k nD!wa&;qdi&m
k d f S
d
k
G f
kf
tajccHoabmxm;Zpfjrpfrsm;udk ydravhvm&SmazGjzpfconf? xdo@kd &mazG
k kd
hJ
k S
avhvmaepOf awmif}uD;OD;xGe;f jrifh a&;om;cJaom “&Sr;f jynfb,fv”
h
J
qdonfpmtkyukd &Sr;f ud,pm;vS,wpfO;D xHrS vufc&&Szwf±c&onf? xdk
k h
f
k f
f
H d
_ hJ
pmtkyonf yifvpmcsKyfta=umif; 1947 ck jynfaxmifpz@JG pnf;yHk tajccH
f
kH
k
Oya'. tm;enf;csuEihf &Sr;f jynforsm;. epfemcsursm;ta=umif;wd@k ukd
fS
l
f
pkaygi;f xm;aom pmtkyjf zpfonf? awmif}uD;OD;xGe;f jrifonf ‚if;ud,wif
h
k f kd
yg0ifawG@}uHKcJhaom EdkifiHa&;jzpfpOftwGif;rS &&SdcJhonfhcHpm;csuftjrif
oabmxm;rsm;udk ypPKyeEihf tem*wfjynforsm;od&em;vnf&ef a&;om;cJh
`fS
l
dS
ojzifh u|Eyw@kd twGuf wefz;kd rjzwfEiaom todynmrsm;udk vG,v,Eihf
fk f
kd f
f G fS
&&SapcJonf?
d h
awmfvea&;wGif pmaya&;om;+y;D b0wl&abmfrsm;ESihf jynforsm;udk
Sf
J
l
pnf;±H;k ynmay;jcif;onf tvGevtyfaom vkyief;pOfwpfck jzpfonf?
f kd
f
u|Eyonf ta=umif;t&mrsK;d pHukd 0wˆK/ uAsm/ aqmif;yg; toGirsK;d pHk
fk f
k
f
uavmifemrnfrsK;d pHjk zifh a&;om;um *sme,f/ r*~Zif;rsK;d pHukd ay;yd@k conf?
k
hJ
1988 ck aemufyi;f wGif wdi;f &if;om;pnf;vH;k nD!wa&;ESihf zuf'&,fjynf
kd
k
G f
axmifpwnfaqmufa&;udk pwiftav;xm;+yD; a&;om;jzpfconf?
k
hJ
u|Eyw@kd Eii. Ediia&;jzpfpOfwif 1988 ckukd xl;jcm;aom tvSnhf
fk f kd f H k f H
G
tajymif;wpfctjzpf tm;vH;k vdvu ±_jrif=uonf? od@k aomf ±_jrif=uaom
k
k kd
tjrifonf wpfrsK;d wnf;/ wpfxyfwnf; r[kwyg? +rdK@}uD;jy}uD;rsm;wGif
f
'Drdkua&pDpepfay:xGef;a&;udkom tav;xm;awmif;qdk=uaomfvnf;
e,fpyfEihf awme,frsm;wGif 'Drua&pDa&;ESihf ArmvlrsK;d pkEihf usewi;f &if;
S
kd
S
f kd
om;vlrsK;d pkrsm;t=um; nD!wr&&Sa&;udk awmif;qd=k uonf? ‚if;udk vkyief;
G f_ d
f
pOftm;jzifh 'Drua&pDpepfukd usio;kH aom wef;wla&;ESihf ud,yijf yXmef;
kd
hf
k f kd
cGi&onfh zuf'&,fjynfaxmifpwnfaqmufa&;udk azmfaqmif&efjzpfonf?
hf dS
k

8
ppfrSefaomjynfaxmifpkwnfaqmufa&;

Tvkyief;pOfukd tcsK@d aom Ekiia&;ygwD tzG@J tpnf;rsm;u vufrcHvkd
f
dfH
=uyg? ‚if;wd@k u 'Drua&pDpepf ay:xGe;f a&;onfom yxr/ 'kw,/ wwd,
kd
d
jzpfonf? 'Drua&pD&&S+d y;D rS Ediiawmfz@JG pnf;yHupukd pDpOfrnf? wdi;f &if;om;
kd
kfH
k dP
k
pnf;vH;k nD!wa&;udpukd azmfaqmifrnf? zG@J pnf;yHup/P wdi;f &if;om;tcGihf
G f
P
k d k
ta&;udpukd wcsewnf;wGif pOf;pm;azmfaqmifaeygu 'Drua&pD&&Sa&;udk
P
df
kd
d
aESmifaES;xdcuaprnf [kjrif=uonf?
h
kd f
odk@aomfArmr[kwfaom wdkif;&if;om;vlrsKd;pkrsm;url rdrdwdk@tcGifh
ta&;twGuf wpfpwpfcaom tmrcHcsur&SyJ Armwd@k ur,H=k unf/ ryl;
kH
k
f d
kd
aygi;f vd? Ttodcpm;csuukd 1948 rS 1988 txd ESpaygi;f (40) umv
k
H
f
f
tawG@t}uHKrsm;rS cdi+f rJvmapcJonf? ‚if;wd@k taejzifh 'Drua&pDa&;ESihf
k
h
kd
zuf'&,fjynfaxmifpwnfaqmufa&;onf '*F g;wpfc. acgi;f ESiyef;yrm
k
k
hf
cGIr&? w+ydKifwnf;azmfaqmif&rnf[k jrifonf? rwlnaomb0 rwlnD
J
D
aom ywf0ef;usirS }u;D jyif;vmolrsm;t=um; ausauseyfeyfEihf cdici+f r+J rJ
f
S k f kd
vufwEi&ef aqG;aEG;n‡Ei;f ynmay;r_onf rsm;pGmvdtyfrnfjzpfayonf?
JG kd f
d d_
k
xdo@kd vtyfaeonftav#muf ,ckacwfEiia&;Zmwfcwif Zmwfy@kd
k kd
h
kd f H
kH G
Zmwf&tjzpf wpfcef;wpfu¾rS yg0ifcaom u|Eyonfvnf; rdr.tod
H
hJ
fk f
d
tjrifcpm;csursm;udk wcgw&H aqmif;yg;toGijf zifh a&;om;jzpfconf? xdk
H
f
hJ
a&;om;cJaom pmrla[mif;rsm;xJrS u|Eyw@kd EiitwGuf 1947 ckrS ,ae@
h
fk f kd f H
txd vdtyfaeqJjzpfaom wdi;f &if;om;pnf;vH;k nD!wa&;ESihf ppfreaom
k
k
G f
Sf
jynfaxmifpwnfaqmufa&;udk OD;wnfonfaqmif;yg;rsm;udk jyefvnf&m
k
h
S
azGawG@&or#ppnf;+yD; rsK;d qufopfvi,frsm;tm; vufqifurf;tjrifo
dS
k
l
h
abmxm;rsm;r#a0Edi&ef pmtkyi,ftjzpf ±duEyjf zef@a0aomqEN&ygonf?
kf
f
k f dS
dS
Tpmtkyyg aqmif;yg;rsm;wGif azmfjyxm;onfh tcsutvufwpfcsK@d
f
f
onf rSm;,Gif;tm;enf;csuf&Sdygu pma&;ol.wm0efomjzpfygonf?
axmufjyay;Ediygu txl;aus;Zl;wifygrnf? Tpmtkyi,fonf wdi;f &if;
kf
f
k
om;pnf;vH;k nD!wa&;ESihf ppfreaomjynfaxmifpwnfaqmufa&; twGuf
G f
Sf
k
wpHw&mtaxmuftuljzpfygu pma&;oltzd@k auseyf+yDjzpfyga=umif;?
k

Edkif[Hom
ouU&mZf 2005 ckEp?
Sf
9
jynfaxmifpktwGif;
wdkif;&if;om;rsm;.tqifhae&m
ppfrSefaomjynfaxmifpkwnfaqmufa&;

jynfaxmifpktwGif;
wdkif;&if;om;rsm;.tqifhae&m
1948 ckEpf vGwvyfa&;&cserS ,ae@wif u|Eyw@kd Eiiukd jynfaxmifpk
S
f
d f
kd
fk f kd f H
Ediiwpfctjzpf ac:qdrw,l vufcxm;cJ=h uygonf? T jynfaxmifp.
kfH
k
k S f
H
k
jynfe,frsm;udk yx0DtajccHjzifh zG@J pnf;xm;jcif;r[kw/f vlrsK;d wd@k . pkpnf;
aexdirukd tajcjyK+y;D zG@J pnf;xm;jcif;jzpfonf? jynfe,femrnfrsm;udvnf;
kf_
k
ucsi/f u,m;/ u&if/ csi;f / rGe/f &cdi/f &Sr;f ponfjzifh qdi&mvlrsK;d wd@k . emrnf
k
kf
rsm;udk twdtvif;azmfjyxm;onf? Tonfrm vlrsK;d pHyg0ifonfh jynf
S
k
axmifpwpfcjk zpfa=umif; o¿eftm;jzifh ay:vGixif&m;aponf?
k
f
S
od@k aomf ‚if;udk rSwausmufwifppfaq;=unfygu ta&+cHK/ a&$r}H_ uJ/
f
h
“emrnfcjH ynfaxmifp” jzpfaea=umif;ukd Ediia&;orm;rsm;ESihf wdi;f &if;
k
kfH
k
om;acgi;f aqmifw@kd u aumif;pGmem;vnfxm;=uonf? T jynfaxmifp.
k
1947 ck zG@J pnf;yHonf jynfe,fjynfryHpjH zifh zG@J pnf;xm;+yD; jynfru jynf
k
k
e,frsm;tay: v$r;f rd;k csKyuixm;onf? 1974 ck zG@J pnf;yHonf jynfe,frsm;/
f kd f
k
wdi;f rsm;jzifh zG@J pnf;xm;aomfvnf; wpfcwnf;aom A[dtpd;k &u tm%m
k
k
k
udk csKyfuixm;onf? xd@k a=umifh jynfe,f[onfrm emrnfc[efjyr#om
kd f
l
S
H
jzpfaoma=umifh “twkta,mifjynfaxmifp” jzpfa=umif;xif&m;onf?
k
S
jynfaxmifptrnfc,xm;+y;D tb,fa=umiftwkta,mif jzpfae&
k
H l
h
ygoenf;? ar;p&m&Sygvrrnf? tajzrSm tm%m&acgi;f aqmifrsm; (txl;
d d hf
ojzifh ArmvlrsK;d acgi;f aqmifrsm;) onf wdi;f &if;om;ta&;udk tav;rxm;
k
aoma=umifh jzpfonf? tb,fa=umifh tav;rxm;& oenf;? tqifae&m
h
rSeukd em;rvnfI jzpfEiovd/k v$r;f rd;k 0g;rsKvIvnf; jzpfEionf? wdi;f &if;
f
kd f
d kd
kd f
k
om;rsm;. tqifae&mrSeuz;kH uG,Ei&ef }u;D us,aom Ediia&;tbd"rRm
h
f kd
f kd f
f
kfH
pum;vH;k rsm;jzifh zH;k tkyc=hJ uonf? vGecaom tESpf 30§40 ausmf uGejf rL
f
f hJ
epf0g'acwfaumif;cJhpOfu “vlrsK;d a&;jyemonf vlwef;pm;jyem
.vufatmufcjH zpfonf? vlwef;pm;jyemudk ajz&Si;f +y;D onfEihf vlrsK;d
S
a&;jyemonfvnf; tvdvajyvnfom;rnf” [k qdc=hJ uonf? vlrsK;d a&;
k kd
G
k
jyemudwifjyv#if tjrifusO;f onf[k ESrcsajymqdwwf =uonf?
k
d hf
k
13
Edkif[Hom

'Drua&pDacwfa&mufjyefaomtcg “vlrsKd ;a&;qdi&mtcGita&;onf
kd
kf
hf
vl@tcGita&;abmifxwi&onf? 'Drua&pDpepfonf vl@tcGita&; rSeor#
hf
J G f dS
kd
hf
f
udk azmfaqmifay;onfjzpfaoma=umifh 'Drua&pD&ygu vlrsK;d a&;qdi&m tcGihf
kd
kf
ta&;rsm;vnf; tvdv&&Svrrnf” [kqjkd yefygonf? Tod@k uGejf rLepf/
k kd d d hf
'Drua&pDEiia&;tbd"rRm q&m}uD;rsm; (tm;vH;k udrqdv) . 'e
kd
kd f H
k k kd
qefaom Ediia&;a0g[m&rsm;jzifh wdi;f &if;om;rsm;. tqifae&mrSeukd
kfH
k
h
f
zH;k uG,c=hJ uonf? rnfo@kd aom oabmxm;rsK;d &S&/dS wdi;f &if;om;rsm;.
f
d
k
wef;wla&;ESihf vGwvyfciukd ab;z,fxm;cJ=h uojzifh jynfwi;f ppfr;D tESpf
f G hf
G
(50)ausmf awmufavmifc&jcif; jzpfonf? u|Eyonf Armr[kwaom
hJ
fk f
f
wdi;f &if;om;vlrsK;d rsm;. tqifae&mrSeukd trsm;odatmif rD;armif;xd;k
k
h
f
wifjyvdI Taqmif;yg;udk a&;om;wifjy&jcif;jzpfonf?
k

1? a&S;twdwuordi;f aemufcH
f
k
rdrwifjyvdaom OD;wnfcsutwGuf vdtyfrnf[,qonfh twdwordi;f
d
k
f
k
k l
f k
wpfcsK@d ukd wifjyygrnf? od@k aomfO;D pm;ay;xnfwu&rnfh ypPKyeEihf tem*wf
h G f
`fS
ta&;twGuf ordi;f aemufctcsK@d a=umifh taESmift,Surjzpfapvdyg?
k
H
h
f
k
xd@k a=umifh txl;rvdtyfonfrsm;ESihf tjiif;yGm;p&mrsm;udk twwfEiq;kH
k
kd f
a&Smif&m;I wifjyygrnf?
S
T jynfaxmifpt0ef;t0di;f wGif &yfwnfaexdif =uukeaom ucsi/f
k
k
k
f
u,m;/ u&if/ csi;f / Arm/ rGe/f &cdi/f &Sr;f / ytd0;f / yavmif/ 0/ vm;[l ponfh
k
k
wdi;f &if;om;wd@k onf ESpaygi;f axmifEicsI TajrwGif aexdivmcJ=h uonf?
k
f
S hf D
kf
tm;vHk;onf Xmaewdkif;&if;om;rsm;jzpf=uonf? OD;pGma&muf&Sdae&m&
xm;jcif;/ vlO;D a&rsm;jcif;/ tiftm;}uD;rm;jcif;/ "avhx;kH pHEihf t}udKufukd
S
vdu+f y;D ae&ma&G;cs,jf cif; ponfjzifh ae&m,laexdivmcJ=h u&mrS ol@a'o
k
kf
ESihf olowfowfrwrwf jzpf&vmcJonf? ol@a'oolae/ ol@vrsK;d ta&;
S f S
dS
h
l
udk olzefw;D / ol@rif;/ ol@apmfbm;/ ol@apmfu/J ol@apmzsm/ ol@';l 0g;/ ol@awmif
G
ydi/f ol@awmiftyw@kd Eihf ESpaygi;f rsm;pGm aexdivmcJ=h uonf? Tonfrm
k
kf S f
kf
S
c&pfEpf at'D 9§10 &mpkxjd zpfonf?
S

14
ppfrSefaomjynfaxmifpkwnfaqmufa&;

Armwd@k onf at'D 9&mpkwif Tjynfaxmifpa'otwGi;f od@k pwif
G
k
a&muf&vma=umif;/ xdrwdiru rGeEiysLwd@k onf +rKd @jyEdiirsm;wnfaxmif
dS
k kfD
f S hf
kfH
+y;D pmay/ ,Ofaus;r_w@kd jzifh xifxif&m;&Sm;wnf&ae+y;D jzpfa=umif;/ Armwd@k
S
dS
tifEitm;ESihf 0ifa&mufvmcsewif ysLEdiionf w±kww@kd .wducuzsuf
S hf
df G
kfH
f
k f kd f
pD;jcif; cHxm;&onfh umvjzpfojzifh tm;enf;ysup;D aea=umif;/ ‚if;ae&m
f
wGif Armwd@k 0ifa&mufae&m&cJ+h yD; wpwpESihf +rdK@jyEdiiwnfaxmifvmcJh
kfH
a=umif; ordi;f pmtkyrsm;wGif trsm;enf;wl usaemfavhvm od&&onf?
k
f
dS
xdkumvrS (11) &mpkOD;ydkif;txdonf tv,fydkif;wGif ArmEdkifiH/
taemufyi;f wGif &cdiEii/H awmifyi;f wGif rGeEii[I xifxif&m;&Sm;
kd
k f kd f
kd
f kd f H l
S
xD;+ydKifeef;+ydKifrsm;jzifh wnf&conf? tjcm;vlrsK;d wd@k onf wdi;f Ediitjzpf
dS hJ
k kfH
rxif&m;aomfvnf; rdrw@kd e,fajrwGif rdrw@kd t}u;D tuJEihf rdrw@kd trsK;d om;
S
d
d
S d
uH=urRmudk rdrw@kd zefw;D cJ=h uonf?
d
(11) &mpkrm yk*wif rif;vkyaeaom Armbk&iftaemf&xmu ppf
S H G
f
tiftm;jzifh Ediiuw;kd csŒJ +y;D / yxrArm tifyg&mEdiiukd wnfaxmifchJ onf?
k f H kd
kfH
(13) &mpktxd wnfwHhcJhonf? (16) &mpkwGif awmifilrS Armbk&if
bk&ifhaemifonf ppftiftm;jzifhyif 'kwd,Armtifyg&mEdkifiHudk wnf
axmifconf? (18) &mpktxd wnfwconf? (18) &mpkwiyif rkq;kd bd&m
hJ
Hh hJ
Gf
kG
om; tavmif;bk&m; OD;atmifaZ,sonf wwd,Armtifyg&mEdiiukd
kfH
wnfaxmifconf? (19) &mpktxd wnfwconf? aemufyi;f wGif t*Fvyf
hJ
hH hJ
kd
d
wd@k 0ifa&mufvmcJ+h yD; &yfa0;wdi;f om;wd@k . udveu|eb0atmuf vlrsK;d
k
k kd D f
tm;vH;k a&muf&c=hJ u&onf?
dS
Armbk&ifrsm;e,fajrcsJ@xGif odrf;,lxm;cJhaom yxr/ 'kwd,
tifyg&macwfumvrsm;wGif ppf±;H_ aome,fajrrsm;udk b¾m/ orD;unm
ESihf vdtyfonftcg ppfom;rsm;ay;yd@k &aom vufatmufcH e,fpm;rsm;
k
h
tjzpfxm;&Sd=ua=umif; avhvmod&Sd&onf? tkyfcsKyfa&;ESifh ,Ofaus;r_
wd@k tay: v$r;f rd;k cs,v,f zsuq;D jcif; rjyK=uay? tavmif;bk&m; (ac: )
f S
f
OD;atmifaZ,s. wwd,tifyg&macwfwGifum; ajr=oZm/ &moDOwk/
vrf;yef;qufo,a&;ESihf jyifyurBmESihf qufo,&m wHcg;aygujf zpfaom
G f
G f
e,fajrrsm;udk Armydie,fajrtjzpf xm0&&,lEi&ef pepfwusppOf cJonf?
kf
kd f
D h

15
Edkif[Hom

xd@k a=umifh Ttcsewif owfjzwfarmif;xkw/f 0ifa&mufae&m,l 0g;rsKr_
d f G
d
rsm;jyKcJonf? Tod@k jzifh awmifyi;f od@k Armrsm;a&muf&vr;f rd;k Ediconf?
h
kd
dS $
k f hJ
Tordi;f aemufcjH zpfpOftay: oH;k oyf=unfygu ,ae@jynfaxmifp.
k
h
k
jynfe,fe,ferdwftwGif;&Sd e,fajrrsm;onf rlvtpOftquftm;jzifh
Xmaewdi;f &if;om;vlrsK;d rsm; ydiqiaome,fajrrsm; jzpfonf? a&GŒvsm;
k
k f kd f
ajymif;vJrtcsK@d &caomfvnf; rdrw@kd rvbd;k bGm;ydie,fajrwGif qufvuf
_
dS hJ
d l
kf
&yfwnfv#u&=dS uonf? wdi;f &if;om;rsm;t=um;wGif Armonf tiftm;
f
k
yd}k uD;aom (plygyg0g) vlrsK;d jzpf+yD; tcsutjcme,fajrrsm;pGmudk &&Syiqif
f
d kd f kd
xm;Edic=hJ uonf? od@k aomfe,fajrtm;vH;k udk Armwd@k uom ydiqiconf/
kf
k f kd f hJ
Armwd@k .bd;k bGm;ydiajr jzpfonf/ xd@k a=umifqufvufyiqioifonf[k
kf
h
kd f kd f h
rSw,I r&paumif;yg?
f l

2? vGwvyfa&;t}uKd umvESihf yifvpmcsKyf
f
kH
e,fcsŒJ t*Fvyvufatmuf/ u|eoabmufb0wGif u|eawmfw@kd vrsK;d pk
d f
f
f
l
wd@k . b0b,fyb,fenf; wnf&dS cJ&onfuvnf; tenf;tusO;f wifjyvdyg
kH
h
kd
k
onf? vuf&jdS ynfaxmifpjk refrmEdiie,fajrudk t*Fvyw@kd 0ifa&mufor;f
kfH
df
d
yduf tajcpducserpI 1948 ckvwvyfa&;&csetxd tm%mydiwpfO;D
k
k f d f S
G f
d f
kf
wnf;.atmufwif jrefrmEdiiawmftaejzifh wpnf;wvH;k wnf; wnf&dS
G
kfH
aexdivmcJ=h ujcif;r[kway? vlrsK;d tvduf a'otvduf oD;jcm;pDaexdif
kf
f
k
k
k
vmcJh=uonfrSm ordkif;wGif txift&Sm;yifjzpfonf? t*Fvdyftpdk;&
vufatmufwif (1) jrefrmjynfr/ (2) awmifwef;a'orsm;/ (3) u&ifee,f
G
D
[lI oH;k rsK;d cGjJ cm;xm;&Sygonf?
d
txufygtajctaeonf AdkvfcsKyfatmifqef;acgif;aqmifaom
zqyvtzG@J u bk&ifc. twdiyifctr_aqmiftzG@J (0ef}uD;tzG@J ) wGif 0if
H
kf H
a&muftm%m,lonfh 1947 ckEptxd jzpfonf? txufyg 0ef}uD;tzG@J
S f
onf bk&ifctm;jrefrmjynfrtwGuf t}uHay;Ediaomfvnf; usea'o
H
kf
f
rsm;twGuf vH;k 0ajymqdk ydicir&Scyg? u&ifee,fac: ,cku,m;jynfe,f
k f G hf d hJ
D
onf jrefrmbk&ifrif;wke;f rif;vufxufu jrefrmtpd;k &ud,pm; uif;0ef
k f
rif;}uD;ESihf +Adwo#tpd;k &wd@k csKyfqcaompmcsKyft& vGwvyfaoma'o
d
kd hJ
f
16
ppfrSefaomjynfaxmifpkwnfaqmufa&;

wpfck tjzpfowfrw+f yD; rnfonftpd;k &rS 0ifa&mufpuzufjcif; rjyK&ay?
S
h
G f
aemufydkif;wpfjynfvHk;udk t*Fvdyfwdk@odrf;ydkufvdkufaomtcg t*Fvdyf
wd@k uyif oD;jcm;xde;f csKyfuiw,chJ a=umif;od&onf?
kd f G f
'kw,urBmppf}uD;+yD;aemuf +Adwo#tpd;k &u xkwjf yefaom puULjzL
d
d
pmwrf;wGif jynfrjrefrmEdiitm; 'dre,tqifrS vGwvyfa&;ay;&ef jzpf
kfH
kDD H
h
f
aomfvnf; awmifwef;a'orsm;udk +Adwo#tpd;k &vufatmufwif quf
d
G
vufxm;&S&efjzpfonf? Ttaetxm;wGif 1946 ck Zefe0g&v a&$w*kH
d
D
d
apwDtv,fypP,Y usi;f yaom zqyv. yxrt}udrEiiv;kH qdi&m
H
f kd f H
kf
nDvmcHwif tqdtrSwf (6) taeESihf wdi;f &if;om; vlenf;pkta&;acgi;f pOf
G
k
k
jzifh “vGwvyfaomArmjynfopfukd wnfaxmif&mrSm wdi;f &if;om; vlenf;pk/
f
k
vlrsK;d pktm;vH;k oabmwlnwenf;eJ@ vGwvyfpmwnfaxmif&ef usaemf
D hJ
f G
wd@k oabmwlna=umif; uwday;ygonf? rnfonfwi;f &if;om; vlenf;pk
D
h kd
udrqdk rdrw@kd u=H urRmudk rdrw@kd bmomzefw;D cGiay;ygrnf? usaemfw@kd Eihf
k
d
d
hf
S
cGxuvonftcg cGxuci&a=umif;” uwdjyKxm;ygonf? xd@k twl 1946
J G f kd h
J G f G hf dS
ck rwfvwGif usi;f yaom yxryifvtpnf;ta0;wGif zqyvud,pm;
kH
k f
vS,tjzpf ocifE/k OD;b*sr;f ESihf tjcm;aom yk*Kd~ vftcsK@d wufa&muf+yD;
f
awmifwef;om;rsm; ArmjynfrESiy;l aygi;f I vGwvyfa&;&,l&ef wduwe;f
hf
f
k f G
xm;+yD; vGwvyfa&;&+yD;v#if wGvuwGEiI/ cGxuvuvnf; cGxucihf
f
J kd J kd f J G f kd
J G fG
&Srnfjzpfa=umif; xdrrm rnfonfh tm%m&tzG@J tpnf;rqdk usio;kH oGm;
d
klS
hf
&rnfh “rl” jzpfa=umif; xnfoi;f ajymqdxm;onf?
h G
k
&Sr;f jynf jynfo@l vwvyfa&;tzG@J csKyf (&yv) u 1946 ck =o*kwvwGif
G f
f
jynfrESiaygi;f I vGwvyfa&;t&,l+yD;v#if —
hf
f
(1)
(2)
(3)
(4)

jynfaxmifprt& aygi;f rnf/
k l
tcGita&;ESitqiftwef;wl jzpf&rnf/
hf
hf
h
&Sr;f jynftm; vH;k 0ud,yitycsKyfcihf ay;&rnf/
k f kd f k f G
cGxuvu tcsera&G;cGxucihf ay;&rnf/
J G f kd
d f
J G fG
[k aºuG;a=umfpnf;±H;k cJonf?
h

xdEpf Ed0ifbmv (14) &ufae@wif &Sr;f apmfbm;rsm;u bk&ifcxH
k S k
G
G
H
pma&;ay;yd@k &mY jrefrmjynfrESihf jynfaxmifppepfrt& aygi;f rnfqv#if
k
l
kd
(1) &Sr;f jynftm;ud,yitycsKyfa&; ay;&rnf/
k f kd f k f
17
Edkif[Hom

(2) tcGita&;ESihf tqiftwef;wljzpf&rnf
hf
h
(3) cGxuvonftcsewif cGxuciay;&rnf
J G f kd h d f G J G f G hf
[k azmfjyxm;onf?
ucsiw@kd uvnf; vGwvyfa&;&+y;D zG@J pnf;rnfjh ynfaxmifpjk refrmEdiiH
f
f
kf
twGi;f ucsijf ynfe,f yg0ifa&;udk atmufyg¹ci;f csuEp&yfjzifh pOf;pm;rnf?
G
fSf
(1) jynfaxmifpjk refrmEdiitwGi;f ucsijf ynfe,fyga&; ryga&;udk
kfH
ucsijf ynfe,fom;rsm;uom qH;k jzwf&rnf?
(2) cGxuvonftcsewif cGxuciay;&ef [kaz: jyawmif;qdonf?
J G f kd h d f G J G f G hf
k
xdtajccHoabmxm;rsm;udk yifvnvmcHwif qufvufnEi;f aqG;
k
kH D
G
d‡ d_
aEG;=u+yD; 1947 ck azaz:0g&v (12) &ufae@wif yifvpmcsKyf}uD;udk csKyfqkd
D
G
kH
Ediconf? yifvpmcsKyf. tESpom& oabmwlncsuf (Agreement in
k f hJ
kH
f
D
Spirit) rSm —
(1) wef;wlnr#aom jynfaxmifpwpfcz@JG pnf;&efEihf
D
k k
S
(2) cGxuvu cGxucihf ay;&ef jzpfonf?
J G f kd J G f G
yifvpmcsKyfcsKyfq+kd yD;aemuf tusK;d quftm;jzifh atmifqef; —tuf
kH
wvDpmcsKyfwif awmifwef;a'o pHprf;a&;aumfr&Sif jzpfay:vmonf? ‚if;
G
k
tzG@J onf u&ifee,ftygt0if awmifwef;a'orS ud,pm;vS,rsm;udk
D
k f
f
us,jf yef@pm zdwac:awG@qaqG;aEG;+yD;/ tpD&ifcpmwifoi;f Ediconf? xd@k
G
f
kH
H
G k f hJ
a=umifh jynfaxmifpwpfcv;kH t0ef;t0di;f jzifh twlwuGvwvyfa&; &&Sd
k
k
k
G f
vmjcif;jzpfonf? tu,fI awmifwef;om;acgi;f aqmifrsm;u jynfaxmif
pktoGijf zifh Armwd@k Eihf ryl;aygi;f cJv#if yifvpmcsKyf ay:ayguvmrnf r[kwf
S
h
kH
f
ay? yifvHkpmcsKyfomray:aygufcJhv#if “awmifwef;a'opHkprf;a&;aumf
r&Si” vnf;ay:ayguvmrnfr[kw? xdo@kd jzpfcv#if ArmESihf awmifwef;
f
f
f k
hJ
om; wd@k onf ,cktcg oD;jcm;Ediiom;rsm;tjzpf a&muf&ae=uayvdrrnf?
kfH
dS
hf

3? yx0DEiia&;tjrifjzifh avhvmjcif;
kd f H
yx0DEiia&;qdonfrm yuwdwnf&aeaom a&ajrtaetxm; wnf
dk f H
k
S
dS
ae&mESihf vlrsK;d / vlO;D a&/ ud;k uG,onfbmom/ pD;yGm;a&;tajccH/ pdw"mwf
f h
f
18
ppfrSefaomjynfaxmifpkwnfaqmufa&;

tajccH ponfw@kd uyg avhvm+y;D xnfwupOf;pm;onfh Ediia&;tjrif jzpf
kd
h G f
kfH
onf? ‚if;tjrift& avhvm=unfygu usaemfw@kd jynfaxmifpEiiwif
h
k kd f H G
1974 ck Ediiawmfz@JG pnf;yHk tajccHOya't& zG@J pnf;owfrwxm;+y;D ,ae@
kfH
S f
wdif todtrSwjf yKaeao;aom jynfe,f (7) jynfe,fEihf wdi;f (7) wdi;f
k
S k
k
&Sonf? jynfe,f (7) e,frm emrnfay;xm;onftwdi;f qdi&mvlrsK;d rsm;.
d
S
h k kf
e,fajr[ktodtrSwjf yK+yD; wdi;f (7) wdi;f rSm a,bl,stm;jzifh ArmvlrsK;d
k
k
rsm; aexdionfa'o[k owfrwEionf? T zG@J pnf;wnf&aer_ tay:
kf h
S f kd f
dS
tajccH+yD; avhvm=unfygp@kd ?
h
&cki/f csi;f / ucsi/f &Sr;f / u,m;/ u&if/ rGejf ynfe,frsm;onf jynf
d
axmifp.e,fpyf wpfav#mufwif wnf&ae=u+yD; tdre;D csi;f Ediirsm;ESihf
k
G
dS
f
kfH
qufpyfae=uonf? tqdkyg qufpyfaeonfhwpfzufEdkifiHrsm; twGif;
wGivnf; ‚if;vlrsK;d rsm;&Sae=uonf? ‚if;wd@k onf Ediiom;csi;f rwlujJG ym;
f
d
kfH
aomfvnf; ‚if;wd@k tcsi;f csi;f xdawG@qufqae=uonf? tcsK@d rm vlrsK;d a&;
H
S
t& cHpm;csujf cif;eD;pyf+y;D tjyeftvSef ±di;f yif;ulnrrsm; &S=d uonf? tqdyg
k
D_
k
vlrsK;d rsm;onf qufpyfaeaomEdiirsm;&Sd jynfo@l tpd;k &rsm;ESihf jyem
kfH
}uD;}uD;rm;rm; r&S=uay? aemufwpfcsurm qufpyfaeonfEiirsm;onf
d
fS
h kd f H
rdrw@kd jynfaxmifpxuf at;csr;f onf/ wd;k wufonf/ aecsipzG,vnf;
d
k
f
f
yd&onf? T taetxm;onf jynfe,fwckcu rdrw@kd jynfaxmifprS
k dS
k
d
k
cGxu+f yD; oD;jcm;&yfwnfjcif; od@k r[kwf wzufEiiEihf yl;aygi;f jcif;rsm;
J G
kd f H S
jyKvkyvatmif qGaqmifaeonfh taetxm;&Sa=umif; awG@&onf?
f kd
J
d
jynfe,f&&Sxm;=uaom vlrsK;d (7) rsK;d . taetxm;tay: oH;k oyf
d
=unfygu ordi;f a=umif;t& vnf;aumif;/ vlO;D a&t& vnf;aumif;/
h
k
tajccHp;D yGm;a&;t& vnf;aumif;/ Ediia&;Ed;k =um;wufºuGrt& vnf;
kfH
_
aumif; pHr=D uI jynfe,f&&Sxm;=ujcif; jzpfonf? Ediia&;Ed;k =um; wufºur_
d
kfH
G
t&mwGif pHr±ru — tm%m&jynfaxmifptpd;k & tqufqufuyif
D kH
k
kd
ESpaygi;f rsm;pGm vufeufuiawmfvef ykeuefc=hJ uonf? ,ae@wif OD;
f
kd f
S
f
kd
aqmifEdkifiHa&;ygwD trsKd;om;vufeufudkif tzGJ@tpnf;rsm; yDyDjyifjyif
&Sae=uonf? ‚if; Ediia&;ygw/D vufeufuitzJ@G tpnf;rsm;onfvnf;
d
kfH
kd f
tcsi;f csi;f qufpyfr/_ &if;ES;D r_aumif;pGm &S=d uonf?

19
Edkif[Hom

ArmvlrsK;d rsm;onf tv,fyi;f ESihf ajrjyef@yi;f wGif taersm;onf? e,f
kd
kd
pyfEihf qufpyfaeaom ppfui;f wdi;f . taemufajrmufa'orsm;wGif Arm
S
kd k
vlrsK;d enf;+yD; csi;f / em*/ &Sr;f / ucsiponfh wdi;f &if;om;awGu rsm;ygonf?
f
k
xd@k twl weoFm&Dwi;f wGivnf; xm;0,fom;rsm;onf trsm;pkjzpf+yD;
kd
f
u&if/ rGef vlrsK;d rsm;vnf; rsm;pGm&S=d uonf? xm;0,fom;rsm;onf Arm
rsK;d EG,p0if[k qdaomfvnf; ArmvlrsK;d tjzpf rcH,vyg? ‚if;wd@k wif “bdwf
fk
k
l kd
G
- xm;0,ftrsK;d om;nD!wa&;wyfO;D ” awmfvea&;tzG@J tpnf; &Sonf?
G f
Sf
d
jrifomonfrm ArmvlrsK;d onf e,fpyfwav#mufwif taeenf;+yD;
S
G
tv,fydkif;wGif pkpnf;aexdkif=uonf? wdkif;&if;om;rsm;u ‚if;wdk@udk
0ef;&Hxm;onf? vuf&Sdjynfe,f (7) jynfe,f. tus,ft0ef;onf
{&d,mpwk&ef;rdif (143650) &S+d y;D wdi;f (7) wdi;f . tus,t0ef;rSm {&d,m
k
k
k
f
pwk&ef;rdkif (117578) &Sdonf? xdk@a=umifhe,fajrt& jynfe,frsm;u
ydIus,ygonf? vlO;D a&t&=unfv#if wdi;f (7) wdi;f aygi;f onf jynfe,f
k
f
h
k
k
(7) jynfe,faygi;f xuf ydrsm;ygonf? od@k aomf ArmvlrsK;d tm;vH;k aygi;f onf
k
tjcm;wdi;f &if;om; vlrsK;d pk tm;vH;k aygi;f xuf ydIrrsm;yg? ArmvlrsK;d wd@k
k
k
taeESihf tay: pD;&xm;onfrm =um+yDjzpf+yD;/ wdi;f &if;om;rsm;taejzifh
S
k
pmay/ ,Ofaus;r_Eihf Ediia&;tm%mrsm; uef@owfzEycae&onftwGuf
S kfH
d dS f H
h
ArmvlrsK;d rsm;tjzpfc,ol ydrsm;aejcif;jzpfonf?
H l k
pdw"mwfa&;&mudk avhvm=unfygu Armtrsm;pkonf Ak'bmomudk
f
h
<
ud;k uG,,=kH unf=uonf? wdi;f &if;om;tcsK@d onf c&pf,mefbmomudk
f
k
ud;k uG,=f u+yD; tcsK@d rm ewfu;kd uG,=f uonf? "avhx;kH pH ,Ofaus;r_t&
S
tcsK@d rm ArmvlrsK;d ESihf tvGejf cm;em;onf? Ediia&;,H=k unfcsut& qdygrl
S
kfH
f
k
Armwd@k .}uD;pd;k r_ukd rcHvI ESpaygi;f rsm;pGm qef@usitmcH awmfvechJ
kd
f
f
S f
=uonf? ,cktcg tcsK@d tzG@J tpnf;wd@k u tm%mydippftpd;k &ESihf typf
kf
tcwf&yfpxm;onfqaomfvnf; tajccHEiia&;tjrif ,H=k unfcsuw@kd
J
kd
kd f H
f
wGif uGjJ ym;v#uf yif&onf? ‚if;udk n‡Ei;f ajz&Si;f &ef ,ae@txd pwifEijf cif;
dS
d d_
kd
r&Sao;yg? wdi;f &if;om;trsm;pkw@kd rm trsK;d om;wef;wla&;ESihf vGwvyfcihf
d
k
S
f G
rsm;qHk;±_H;ae&ojzifh tm%m&tpdk;&tqufquftay: usL;ausmfol
r[mvlrsK;d }u;D 0g'rsm;tjzpf ±_jrifae=uonf? Tod@k ±_jrifaeygu udiw,f
D
kf G
ajz&Si;f &ef tcuftcJrsm;pGm&Sa=umif; od&Eiygonf?
d
dS kd f
20
ppfrSefaomjynfaxmifpkwnfaqmufa&;

4 ? av;eufaomrsK;d csppw"mwf
fd f
jynfaxmifptwGi;f rS Armr[kwaom wdi;f &if;om;rsm;. rsK;d csppw"gwf
k
f
k
fd f
onf ArmvlrsK;d rsm;xufyonf[k rqdEiaomfvnf; avsmenf;rnf[k
kd
k kd f
h
xifjrifygu rSm;ayvdrrnf? ArmvlrsK;d rsm;onf EdiijH cm;om; t*Fvy/f *syef
hf
kf
d
e,fcsŒJ rsm;vufatmuf usa&mufcpOfumvwGif rnfo@kd cpm;&onfukd
hJ
H
jyefvnfpOf;pm;oH;k oyfygu usewi;f &if;om;rsm;. cHpm;csuukd em;vnf
f kd
f
ygvrrnf? Armwd@k wpfcseu trsK;d / bmom/ omoem aysmufu,rm
d hf
d f
G f S
tvGep;kd &drc=hJ uovdk usewi;f &if;om;rsm;taeESihf =umjrifconfh tcserS
f f
f kd
h hJ
df
,ae@xwif pd;k &drae=uqJ jzpfonf? Tonfukd Armacgi;f aqmifrsm; av;
d kd
f
av;eufeuf ud,csi;f pm xnfwuapvdonf?
k f
h G f k
vlrsK;d qdonfrm a,bk,stm;jzifh bmompum;/ pmay/ ,Ofaus;r_
k
S
csi;f wlnaom vlpukd ac:qd=k uonf? Tod@k wlnEi&efrm ESpaygi;f axmif
D
k
D kd f S f
aomif;csI twlwuGaexdiom;vm a&GŒvsm;&if; 'kutE &m,f toG,f
D
kf G
Q W
oG,ukd twlwuG wGe;f vSeumuG,c=hJ uaom aumif;wlq;kd buf uH=urRm
f
f
f
csif;qufae=uonfh bdk;ab;bDbifrsm;rS aygufzGm;vmolrsm; jzpf=u&
ayrnf? t&if;ppfygu vlrsK;d qdonfrm aqGrsL;d om;csi;f rsm; jzpf=uonf?
k
S
vl@b0ordi;f udk avhvmv#if vlw@kd onf wpfpEiwpfpk wducuowfjzwf+y;D
k
k S hf
k f kd f
ypPn;f OpPmESihf ae&mudv/k ppf±;H_ I xGurajy;Edioukd u|ejf yKcJ=h uonf?
k
f
kf l
xd@k a=umifh vdtyfrt& tkypz@JG aexdi&if; bmompum;/ pmay/ ,Ofaus;r_
k _
fk
kf
rsm; jzpfay:vmonf? aus;&Gm/ +rdK@jy/ Ediirsm; jzpfay:vmonf? xdo@kd typk
kfH
k
kf
tvduom &Sioef&yfwnf}uD;yGm;Ediaom jzpfpOftwGi;f vlw@kd rmtkypk
k f
f
kf
S
f
csppw/f rsK;d csppwonf euf±i;f pGm tjrpfw,c=hJ uonf? acwfumvrnfo@kd
fd
fd f
d_
G f
yifajymif; apumrl ,ae@txd vlrsK;d / EdiicjJG cm;r_onf &SaeqJjzpf+yD; ‚if;udk
kfH
d
t&if;ppf=unfygu ud,usK;d pD;yGm;udk umuG,aejcif;jzpfa=umif; awG@
h
k f
f
&rnf?
rsK;d csppwonf Ediia&;t,l0g' ,H=k unfrxufrsm;pGm euf±i;f onf?
fd f
kfH
_
d_
xdkodk@euf±_dif;a=umif;udk a&&Sm;aom ae&modk@a&mufrS a&.wefzdk;udk
av;av;eufeufod&SdEdkfifaom vlrsm;uJhodk@ EdkifiHaysmuf zdESdyfr_atmuf
a&mufaeaom vlrsK;d rsm;u ydIod&em;vnf=uonf? um;ruf (pf)/ vDeifEihf
k
dS
S
21
Edkif[Hom

ocif - - wd@k u vlrsK;d a&;jyemonf vlwef;pm;jyem. vufatmuf
cH[k qdkcJh=uaomfvnf; qdkAD,uf,leD,H/ ,l*dkpvm;AD,m;EdkifiHrsm;ESifh
uGefjrLepfygwDtawmfrsm;rsm; ysufjym;aysmufuG,foGm;=u+yD;/ rsKd;cspf
pdw"mwfum; EdiiwumwGif vnf;aumif;/ jynfwi;f rSm vnf;aumif;
f
kfH
G
&Sioefa&SŒwd;k aeqJyif?
f
u|Eyw@kd Eiiwif vlrsK;d a&;qdi&m tcGita&;rsm; todtrSwjf yKr_
fk f kd f H G
kf
hf
rcH&jcif;ESihf vlrsK;d a&;t& 0g;rsKazsmufzsuc&r_rS vGwajrmuf&ef u&ife/D
d
fH
f
rGe/f &cdiw@kd u vGwvyfa&;&onfqonfh 1948 ckEprpI ±ke;f uefwuyJG
kf
f
kd
SfS
kd f
0ifc=hJ uonf? 1949 ck ESpqef;wGif u&ifw@kd uvnf;aumif;/ ESpueyi;f
f
f k f kd
wGif ytd0;f wd@k u vnf;aumif; vufeufuiawmfvef vm=ujyefonf? &Sr;f /
k
kd f
S
ucsi/f csi;f / yavmif/ vm;[l/ 0/ em* ponfw@kd u 1958 ckEpEihf 1960
S f S
ckEpf 0ef;usiavmufwif toD;oD;±ke;f uef wduy0ifvm=uonf? xdk vuf
S
f
G
k f JG
eufudkiftzGJ@tpnf;rsm;onf toGifo¿meft& ajymif;vJr_tcsKd@&Sd
aomfvnf; ,ae@xufwif wnf&aeqJyif?
kd
dS
wdi;f &if;om;rsm;vlrsKd ;pkrsm;. trsK;d om;vGwajrmufr_ awmfvea&;
k
f
Sf
onf rdrw@kd trsK;d om;a&;udom t"duxm; wduy0ifaeojzifh rdrw@kd vrsK;d
d
k
k f JG
d l
. axmufctultnDay;r_uom &&Sonf? tcsK@d aom Armacgi;f aqmif
H
kd
d
rsm;u xdtrsK;d om;vufeufuitzG@J rsm;tay: e,fcsŒJ vufyg;aprsm;[k
k
kd f
xifjrifpGyfpGJ=uaomfvnf; rnfonfhEdkifiH wckckur# vufeufaiGa=u;
axmufyjhH cif;rsK;d r&Scyg? rdrw@kd trsK;d om;jynforsm;. axmufyunrj_ zifh
d hJ
d
l
hH l D
om =uyf=uyfwnf;wnf; &yfwnfc&if; wjznf;jznf;csi;f wk;d wuftm;
hJ
aumif;vmjcif; jzpfonf?
'Drdkua&pDta&;tay: tajccHaom OD;Ek. ygvDref'Drdkua&pDygwD
vufeufuiawmfvea&;onf EdiiwpfcsK@d . tultnDjzifh 1970 rSp+yD;
kd f
S f
kfH
t&Sdeft0gaumif;aumif;ESifh ay:xGufvmaomfvnf; (5) ESpf (6) ESpf
tawmtwGif;rSmyif csKyf+idrf;oGm;cJhonf? ArmjynfuGefjrLepfygwDonf
Ediiwumtvkyorm;nDtpfukd oabmxm;t& jyifyrS vufeufusnq/H
kfH
f
f
aiGa=u;/ aq;0g; tpkt+yHKESihf &cJygaomfvnf; tESpf (50) ausmf awmfvef
h
S
a&;c&D;rSm tprf;oyfrcHEicyg? tjrifusO;f olrsm;[k tajymcHae&aom
kd f hJ
trsK;d om;awmfvea&; tiftm;pkrsm;url tiftm;}u;D rm;onfh jzwfav;
Sf
22
ppfrSefaomjynfaxmifpkwnfaqmufa&;

jzwf/ 0di;f ywfywq@kd ppfqifa&;enf;AsL[mrsm;udk ckcI t&Set[kef rjyif;
k
d f
H
d f
aomfvnf; &Sioefvy&m;a&SŒwd;k aeqJyif? Tod@k &yfwnfaeEdionfrm
f
_ f S
kf
S
cdirmaom rsK;d csppwtay: tajcjyKjcif;jzpfa=umif; om"urD;armif;xd;k jy
kf
fd f
vdujf cif; jzpfawmhonf?
k

5? oifjh rwfreuefaomwdi;f &if;om;pnf;vH;k nD!wa&;oabmxm;
Sf
k
G f
vlwi;f onf vlrsK;d wpfrsK;d wGif yg0ifae+yD; vlrsK;d wdi;f onf Ediiwpfcc.
kd
k
kfH
kk
t0ef;t0di;f wGif &yfwnfae=uonf? tpkEitzG@J Eihf aerS &yfwnfEiaom
k
S hf
S
kd f
avmu}u;D wGif igrm vlrsK;d a&;pdw"mwfr&S[k qdoonf a&aygaomae&m
hS
f
d
k l
wGif }u;D jyif;aexdiou a&.wefz;kd udk rodjcif; oabmrsK;d yif? Ediiwpfcwif
kf l
kfH k G
vlrsK;d wpfrsKd ;wnf;om &Sonf[I r&S? tenf;qH;k 3 - 4 rsK;d rS trsm;qH;k 3
d
l
d
- 400 txd &SEionf? od@k aomf y"me od@k r[kwf trsm;pk od@k r[kwf tm
d kd f
%m&vlrsK;d onf wpfrsK;d wnf;om jzpfonf? xdtqifae&mudk &xm;aom
k
h
vlrsK;d taeESihf a,bk,stm;jzifh trsK;d aysmufrm pd;k &drp&m ta=umif;r&Syg?
S
f
d
azmifay:aeol a&r&Sm;ovdyif?
k
Tod@k aom taetxm;rsK;d wGiyif jynfyrS bmompum;/ pmay/
f
,Ofaus;r_rsm; 0ifa&mufvr;f rd;k vmrnfukd pd;k &dr+f y;D / rsK;d csppw"mwf &Sioef
$
fd f
f
xufjrufa&;/ trsK;d *k%f Zmwd*%f jrifrm;a&;twGuf vkyief;rsm;pGmudk
k
h
f
vkyae=uao;onf? Oyrm — ,Ofaus;r_ tarGtESpf xde;f odr;f a&;twGuf
f
eef;awmfa[mif;/ ausmif;a[mif;/ apwDa[mif;rsm; jyifqifjcif;/ topf
aqmufvyjf cif;rsm;udvnf;aumif; / ,Ofaus;r_xe;f odr;f a&;twGuf tqdk
k
k
d
tuta&;twD;+ydKifyrsm;udk +rdK@e,frA[dtxd ESppOfusi;f yjcif;udk vnf;
JG
S k
f
aumif;/ ,Ofaus;r_jywdursm; aqmufvyjf cif;udk vnf;aumif;/ ±k;d &myGawmf
k f
k
J
rsm;jzpfonfh avS+ydKify/JG vSn;f +ydKifyEihf jrif;cif;obif ponfrsm; usi;f yjcif;
JG S
udvnf;aumif; b¾maiG tajrmuftjrm; tuketusc+H y;D vkyaqmifae
k
f
f
=uonf?
usewpfzuftwGuf 'kw,wef;pm; od@k r[kwf tESrcH od@k r[kwf tm
f
d
df
%mrJh vlrsK;d rsm;rSmrl rdrw@kd bmompum;/ pmayrsm;udk rdrw@kd a'otwGi;f
d
d
w&m;0if (±H;k oH;k bmomtjzpf) toH;k jyKcir&S/d tpd;k &pmoifausmif;rsm;wGif
G hf
23
Edkif[Hom

w&m;0ifoif=um;cGir&Sd jzpfae&onf? xdo@kd w&m;0ifo;kH pGcirjyKjcif;onf
hf
k
J G hf
t&mwpfcukd wefz;kd rJatmif vkyvujf cif;yif jzpfonf? wefz;kd rJaom ypPn;f
k
h
f kd
h
wpfcukd rnfow@kd u =um=um xde;f odr;f =urnfenf;? wenf;tm;jzifh rd;k xJ
k
l
a&xJajrmif;xJo@kd ypfcsap+yD; tvdvaqG;ajrhysup;D oGm;ap&ef zefw;D vduf
k kd
f
k
jcif;yifjzpfonf? bmompum;/ pmay r&Sawmhaom vlrsK;d wpfrsK;d onf
d
bmjzpfom; rnfenf;? ajredr&m uefw;l +y;D / uke;f jriftm; xyfz@kd aejcif;onf
G
hf
h
nDnmaom ajrjyifukd rnfonftcgr# jzpfay:apEdirnf r[kwyg?
h
kf
f
wpfajrwnf;ae/ wpfa&wnf;aomuf=uaom u|Eyw@kd wi;f &if;om;
fk f kd
rsm;onf u|Eyw@kd . jynfaxmifpEiiawmf}u;D +ir;f csr;f om,mwd;k wufa&;
fk f
k kd f H
d
twGuf tm;vH;k wGiwm0ef&onf? tm;vH;k u }uKd ;yrf;=u&rnf? rSeygonf?
f
dS
f
od@k aomf wm0efrm wlnovdk tcGita&;rSmvnf; wlnz@kd vonf? r#wr_&rS
S
D
hf
D kd
dS
pnf;vH;k r_&Eirnf qdonfukd txl;ajymjyae&ef vdrnfrxifyg?
dS kd f
k
k
k
urBmvr;f +cHK,SuE,r_ (Globalization) acwf}uD;wGif tiftm;ydrkd
h $
fG f
}uD;olw@kd u pD;yGm;a&;t&om v$r;f rd;k oGm;Edionfr[kw? bmompum;/
kf
f
pmay/ ,Ofaus;r_t&vnf; 0g;rsKvr;f rd;k oGm;rnfh tE &m,f&a=umif; trsm;
d $
W
dS
od=uygonf? tiftm;}uD; taemuftkyfpku v$rf;rdk;Edkifovdk vlOD;a&
oef;aygi;f axmifausm&onfh Edii}H uD;ESpcu 0ef;&Hv#u&onfuvnf;
f dS
kf
fk
f dS
kd
od=uygonf? wu,fyif pd;k &drp&m&Sygonf? od@k aomf xdtE &m,fonf
f
d
k W
eufjzef od@k r[kwf wae@aomtcgrS a&mufvmEdirnfjzpf+y;D u|Eyw@kd wi;f
kf
fk f kd
&if;om;rsm;tzd@k ,ckavmavmq,f &ifqiae&onfu r[mArmvlrsK;d
kd f
}uD;0g' jzpfaeygonf?
u|Eyw@kd onfvrsK;d a&;t& uGjJ ym;r_&aeaomfvnf; Ediiwpfcwnf;
fk f
l
dS
kfH
k
wGif twlwuG aexki=f uonf? rauseyfr_ rnfo@kd yif&ap/ vlrsK;d pktvduf
d
dS
k
armif;xkwI r&ovdk xGuajy;Ivnf; r&yg? em;cdp&majrr&S? twlwuG
f
f
k
d
ae=u&rnfom? aumif;wlq;kd zuf uH=urRmcsi;f qufpyfae=uonf? u|Eyf
fk
wd@k Eiionf obm0 a&/ ajr/ &moDOwk oifawmfaumif;rGeonf? pduysK;d ajr
kd f H
h
f
k f
vHavmufpm &Sonf? ajray:ajratmuf obm0 o,HZmw ypPn;f rsm;
k
G d
vnf;rsm;pGm&Sonf? rD;awmif/ ivsi/f rkewi;f paom obm0ab;tE &m,f
d
f kd
W
awGvnf; tvGeenf;onf? od@k ygaomfvnf; urBmwGif zG@H +zdK;r_tenf;qH;k
f
(tqif;&Jq;kH ) Ediipm&if;0if jzpfae&onf?
kfH
24
ppfrSefaomjynfaxmifpkwnfaqmufa&;

u|Ekfyfwdk@EdkifiHom;rsm;onf jynfywGif ppfajy;'kuQonfrsm;tjzpf
vlOD;a&odef;ausmf a&muf&Sdae&onf? tvkyf&SmazGa&;twGufvnf;
jynfywGif w&m;r0if ode;f ESicsD a&muf&ae=uonf? jynforsm;. b0onf
hf
dS
l
vH+k cHKr_r&S/d ae&mwumwGif a=umufvef@ae&+yD; tajccHv@l tcGita&;rsm;
hf
qH;k ±_;H ae&onf? pm;0wfaea&;/ ynma&;/ use;f rma&; wd@k wivnf; edrus
Gf
hf
ae&onf? Tod@k aom tajctaeqd;k rsm; tb,fa=umifh jzpfay:vm&
oenf;? ta=umif;&Smaomf jynfwi;f ppfa=umifh jzpfvm&onf? jynfwi;f
G
G
ppftb,fa=umifh jzpf&oenf;? rnD!wra=umif? rnD!wr_ bma=umifh
G f_
h
G f
jzpfay: ae&oenf;? vlrsK;d pHppnf;aexdiaom wdi;f jynfwif wdi;f &if;om;
kk
kf
k
G k
vlrsK;d pHEihf ywfoufaom rSeuefonfh oabmxm;r&Saoma=umifh jzpf&
k S
f
d
onf? xd@k a=umifh Ttjzpfq;kd / tajctaeqd;k rsm;rS vGwajrmuf&ef rSeuef
f
f
onfh oabmxm;/ rSefuefonfh enf;emrsm;jzifh ajz&Sif;oifhyga=umif;
wifjyvdygonf?
k

6? tem*wfukd rnfo@kdzefw;D =urnfenf;
vlom;wd@k twGuf t"duar#mre;f csuonf aumif;rGeaom b0uda&muf&dS
fS
f
f
k
a&;jzpfonf? xdaumif;rGeaom b0uda&muf&Eia&;rSm twdwrS oifcef;
k
f
k
dS kd f
f
pmud,+l y;D ypPKyewif taumif;qH;k taumiftxnfazmf&rnf? Tonfrm
k
`f G
S
oDtdk&Dac: ed,mrw&m;/ twdwfudkavhvm+yD; vufpm;vdkufacsaezdk@
r[kw? twdwukd ravhvmyguvnf; ypPKyerm rSeuefatmif vkyaqmif
f
f
`fS f
f
Edirnfr[kw? xd@k twl ypPKy`ewif &ifqiae&aom tcuftcJrsm;/ b0
kf
f
f G
kd f
edrusrrsm; rjynfprrsm;udk pdwue+f y;D xdi+f i;D aeIvnf; bmr#x;l vmrnf
hf _
h kH _
f k
k
r[kw? tcuftcJaygi;f pH=k um;rS tem*wftwGuf taumif;qH;k jzpfatmif
f
}uKd ;yrf;vkyaqmif&rnfrm vlom;wd@k . wm0efjzpfonf? od@k rom tem*wf
f
S
S
wGif u|Eyw@kd b0/ u|Eyw@kd om;orD;/ u|Eyw@kd v@l tzG@J tpnf;/ u|Eyw@kd EiiH
fk f
fk f
fk f
fk f kd f
onf aumif;rGeaom tajctaeod@k a&muf&Eiygvrrnf?
f
dS kd f d hf
u|Eytjrift& — twdwukd oH;k oyf&mwGif vGeconf&mpkEprsm;u
fk f
f
f hJ h
Sf
tcseumvudk avhvmjcif;ESihf vGeconfh q,fpEprsm;umvudk avhvm
df
f hJ
kSf
zd@k vrnf? &mpkEpumvudavhvmjcif;onf rlvwnf&r_ tajctaerSeukd
kd
Sf
k
dS
f
25
Edkif[Hom

em;vnf&efjzpfonf? xd@k twl Ediie,ferdwtwGi;f &Sd e,fajronf Armwd@k .
kfH
f
bd;k ab;bDbif ydiajrtm;vH;k r[kwa=umif; odygvrrnf? q,fpEpumv
kf
f
d hf
kSf
udk avhvmjcif;onf vuf&&ifqiae&aom jyemrsm;ESihf jynfwi;f ppfukd
dS kd f
G
ajz&Si;f Edi&ef jzpfonf? txl;ojzifh 1948 - 49 0ef;usif ESihf 1960 0ef;
kf
usiw@kd ukd ydI tav;xm;avhvm&ef vdvrrnf? xdo@kd avhvm+yD; 1947
f
k
k d hf
k
ck zG@J pnf;yHk tajccHOya'. vGacsmtm;enf;csursm;udk od&vufcvmygu
J f
f
dS
H
ajymif;vJjyKjyif&ef vG,uygvrrnf? acgi;f aqmifvyol yk*Kd~ vtcsK@d . qENpJG
f l d hf
kf
f
trSm;awGa=umifh oef;aygi;f (50) ausmf jynforsm; ESpaygi;f (50) ausmf
l
f
'kuyifv,fa0cJ&onfukd oifcef;pm,lwwfz@kd vdonf?
Q
h
k
yifvoabmwlncsutay: tajcjyK+yD; pwifaygi;f pnf;cJonfukd
kH
D f
h
tajccHI ppfreaomjynfe,faygi;f pk jynfaxmifpEiiwpfcukd wnfaqmuf
Sf
k kd f H k
rnfqv#if rnfonfvrsK;d twGuf epfemp&m&Sygoenf;? vlrsK;d wpfrsK;d ESihf
kd
h l
d
wpfrsK;d t=um; vlO;D a&t& uGmcsiumrnf? wd;k wufrt& uGmcsiumrnf?
f G
_
f G
od@k aomf vlrsK;d qdonfh ,lepft&=unf+h y;D twlwjl zpfonfqonfh oabm
k
kd
xm;udk vufcEirnfqv#if vlrsK;d a&;t& jyem&Sawmhrnfr[kway?
H kd f
kd
d
f
qGpZmvefEiiwif qGpvrsK;d 83³5µ &S+d y;D / usevrsK;d tm;vH;k aygi;f onf
f
kd f H G
f l
f l
16³5µ om&Sonf? oH;k pGaom bmompum;rSm *smref 69µ/ jyifopf 20µ/
d
J
tDwvD 10µ/ ±drif 1µ jzpf&aeaomfvnf; vlrsK;d a&;t& jyemr&S?
k
dS
d
bmompum;av;rsK;d pvH;k udk w&m;0if todtrSwjf yKxm;onf? qdA,uf
kD
,le,acwfumvwGif ±k&m;ESihf tufpw;kd eD;,ef;wd@k onf vlO;D a&t& 173
D H
S
f
q uGmjcm;+yD; ,cktE,wGif wrD;vfem'l;jynfe,fEihf rDZ&rfjynfe,fw@kd
d dN
S kd
onf vlO;D a&t& tq 100 cef@ uGmaeonf? {&d,mtus,t0ef;t&
f
vnf; qdA,ufEiiwif t}uD;qH;k jynfe,fEihf ti,fq;kH jynfe,f wd@k onf
kD
kd f H G
S
tq 60 r#umjcm;onf? od@k aomf vlrsK;d qdi&m tcGita&;wGif wef;wl
G
kf
hf
xm;&Saoma=umifh vlrsK;d a&; qdi&m jyemrsm;ray:aygucay? wpfygwD
d
kf
f hJ
tm%m&Sipepfa=umifom jyem&Sonf? qGpZmvefEiionf pduysK;d &ef
f
h
d
f
kd f H
k f
ajrtenf;tusOf;om&Sd+yD; wefzdk;}uD;aom obm0o,HZmwypPnf;
txl;r&S/d obm0a&wHcef rsm;rS v#yppf"gwtm;udk xkw,toH;k jyKI
G
f
f
f l
tqifjh rifh ukeypPn;f rsm;udk xkwvya&mif;csjcif;jzifh uHvºkH u,0aom EdiiH
f
f kf
k G f
kf
wpfcukd wnfaxmifEiconf? aiGuea=u;usenf;ap&ef t+rwrf;ppfwyfukd
k
kd f hJ
kf
J
26
ppfrSefaomjynfaxmifpkwnfaqmufa&;

tenf;tusO;f om xm;&S+d y;D / trsK;d om;wdi;f ppfynmoifapI vufeufwyf
k
qifum vH+k cHKa&;udpP cdirmatmif wnfaqmufxm;onfrm tm;&p&m
kf
S
jzpfonf?
u|Eyw@kd Eiiwif vlrsK;d a&;t& wef;wla&; oabmrxm;Ediaom
fk f kd f H G
kf
a=umifh vlrsK;d a&;yÉdyuQ jzpfay:vmcJ&onf? ,if; yÉdyuQukd ppfa&;jzifajz
h
h
&Si;f =u&m jynfv;kH tESŒH jynfwi;f ppfr;D awmufavmifc&onf? jynfwi;f ppf
G
hJ
G
a=umifh pD;yGm;a&;c|w+f cHKus/ vl@tcGita&;qdwoO;f / trke;f ESihf &efnKd‡ ;zG@J
hf
f k
r_rsm; jyif;xefae&onf? Tonfrm wef;wla&; oabmrxm;Edijf cif;.
S
k
&vm'fq;kd 0uFyg}u;D yif jzpfawmhonf? T 0uFbmrS vGwajrmufEi&efrm
f
kd f S
tem*wfwif 'Drua&pDEihf vl@tcGita&;rsm;&Sonfh vlrsK;d a&;t& wef;wl
G kd
S
hf
d
a&;ESihf udk,fydkifjyXmef;cGifh&Sdaom jynfe,faygif;pkjynfaxmifpkudk wnf
aqmuf&ef vdtyfrnfjzpfa=umif; apwemaumif;jzifh wifjytyfygonf?
k

7? wdi;f &if;om;pnf;vH;k nD!wa&;tay: oabmxm;
k
G f
jynfaxmifpac: Ediiwpfc. pnf;0di;f twGi;f aexdi=f uaom u|Eyw@kd
k
kfH
k
k
k
fk f
wdkif;&if;om;vlrsKd;aygif;pHk jynfoltm;vHk;onf avS}uD;wpfpif;ay:wGif
twlwuGvuyg+yD; c&D;wpfcwnf;udk oGm;ae=uolrsm;ESihf yHpwonf?
kd f
k
k H l
xdc&D;rSm om,maumif;rGeaom vl@abmifopfwpfcqo@kd a&muf&a&;
k
f
k D
dS
jzpfonf? xdavS}uD;onf 1948 ckEpqef;uyif pwifc&D;xGuconf?
k
S f
f hJ
yifv,fjyif}uD;xJa&muf&ae+yD;jzpfI rvducsiotwGuvnf; qif;aecJh
dS
k f f l
f
&efrjzpfEiovdk rvduapcsiouvnf; jiif;y,faeI r&awmhyg? b0uH
kd f
k f
f l
=urRmu qufpyfae+y;D vd&mc&D;od@k tjrefa&muf&a&;ESihf ab;tE &m,fq;kd
k
dS
W
rsm;rS uif;vGwa&;twGuf tm;vH;k wlnvufw}JG uKd ;yrf; wm0ef,=l u&rnf?
f
D
Tum; b0ay;wm0ef/ od@k aomfrnfoawGu rnfo@kd oabmxm;I rnfr#
l
tepfemcH azmfaqmifc=hJ u/ azmfaqmifae=uygoenf;? prf;ppf=unfrnf
h
qdv#if —
k
0ef}u;D csKyO;D Ek. jynfwi;f +ir;f csr;f a&;wnfaqmuf&ef 1958 ckEpf ZGev
f
G d
S f
(24) &ufae@wif xkwjf yefonfh vGw+f idr;f csr;f omcGihf oifye;f ajca&;ESihf
G
k
vufeufpe@f +y;D Oya'abmifx0ifum Ediia&;ygwD xlaxmifa&; urf;vSr;f
G
J
kfH
27
Edkif[Hom

csuonf tm%m&tpd;k &ESihf wyfrawmfbufu oabmxm;}uD;rm;r_
f
rsm;pGm&Sa=umif;udk azmfjyojzifh jynfovxwpf&yfv;kH uvnf; vdvm;
d
l l k
k
axmufcHcJh=uonf? xdk@twl jynfol@&JabmfwyfzGJ@/ rGefjynfol@wyfOD;/
ytd0;f trsK;d om;vGwajrmufa&;wyfz@JG Eihf &cdijf ynfo@l vwajrmufa&;tzG@J
k
f
S k
G f
wdk@uvnf; jynfwGif;+idrf;csrf;a&;twGuf jrifhjrwfaomapwemjzifh 0if
a&mufvufeuftyfum Ediia&;t& ajyvnfr&atmifvyconfukd awG@&
kfH
_
k f hJ
onf? Tonfw@kd rm Ediia&;jyemudk Ediia&;enf;t& ajz&Si;f &ef jynfol
S kfH
kfH
vlx. qENrtqH;k tjzwfukd ±d;k om;pGmcH,=l ujcif;jzpfonf? xdtcseu
k
J
k d f
Ediia&;tiftm;pktm;vH;k onf Ediitay: apwemaumif;&Sa=umif;ESihf
kfH
kfH
d
oabmxm;}u;D a=umif;udk jyocJ=h uonf?
1962 ckEpwif ygvrefY ppfreaom jynfaxmifpwnfaqmufa&;
S f G
D
S f
k
qdi&m zG@J pnf;yHtajccHOya' jyifqifa&;tqdrsm; tm;aumif;jyif;xef
kf
k
k
vmonf? 'Drua&pDvyx;kH vkyenf;t& ygvrefwif aqG;aEG;qH;k jzwfjcif;udk
kd
kf
f
D G
rdrdwdk@qENtvdkESifhrudkufnDaomtcg AdkvfcsKyfae0if;ESifh acgif;aqmif
wpfcsK@d w@kd u wdi;f jynf+ydKuGawmhrnf[k ta=umif;jy+yD; Ediiacgi;f aqmif
k
J
k f hH
rsm;/ wdi;f &if;om;acgi;f aqmifrsm;udk zrf;qD;um tm%modr;f cJonf?
k
h
Tonfrm vufeufutyf/ wyfz@JG uzsuor;f +yD; +idr;f csr;f pGm w&m;
S
kd
kd f d
enf;vrf;t& 0ifa&mufajz&Si;f cJ=h uonfh vufeufuitzG@J tpnf;rsm;.
kd f
±k;d om;onfh apwemtay: tjrwfxw/f rw&m;jyKvkyjf cif;jzpfonf? xdk
k
vky&yfa=umifh aemufaemifwif tcsi;f csi;f tay:,H=k unfrenf;yg;+yD; +idr;f
f
G
_
csr;f a&;vkyief;pOfrsm; ysujf ym;cufcJ vmcJ&onf? xdvy&yf. tusK;d quf
f
h
k kf
a=umifh jynfwi;f ppfr;D }u;D us,jf yif;xefpm awmufavmifvm&+y;D wdi;f jynf
G
G
k
rGjJ ymus cJ&onf?
h
1969 ckavmufwif 0ef}u;D csKya[mif;OD;Ekonf vufeufuiawmfvef
G
f
kd f
S
a&;vkyf&ef xdkif;EdkifiHodk@ a&muf&Sdvmonf? 0ef}uD;csKyfa[mif;qdkonfh
t&Set0gEihf ‚if;. ygvref'rua&pDygwD wpfygwwnf;jzifh EdiiwumwGif
df
S
D D kd
D
kfH
xd;k azmuf&ef }udK;pm;cJonf? od@k aomf bmr#tvkyrjzpfc? 1970 ckwif
h
f
hJ
G
a'ocH wdi;f &if;om; tzG@J tpnf;rsm;jzpfaom u&iftrsK;d om;tpnf;t±H;k
k
(KNU)/ rGefjynfopfygwD (NMSP) ESifh yl;aygif;+yD; wdkif;&if;om;vlrsKd;
aygi;f pHn!wa&; ESihf vGwajrmufa&;wyfaygi;f pk (wnv) udk wnfaxmif
k D G f
f
28
ppfrSefaomjynfaxmifpkwnfaqmufa&;

zG@J pnf;cJonf? aemufyi;f wGif csi;f 'Drua&pDygwEihf *sir,ef; OD;aqmifaom
h
kd
kd
DS fD
&Sr;f rsK;d cspwyfO;D wd@k yg0ifvmonf?
f
xdtcgusrS jyify. ,H=k unfrukd &&Sc+hJ y;D jynfyukr%wpfcsK@d . }uKd wif
k
_
d
` D
t&if;pduacs;aiG tultnDrsm; &&Sconf? xdo@kd aiGrsm; &&Saomtcg rGe/f
k f
d hJ
k
d
u&if/ csi;f / &Sr;f tzG@J rsm;tm; tenf;tusO;f pDom cGa0ay;+y;D trsm;pk}u;D udk
J
OD;Ek.tzG@J u ,lxm;vduonf? xdo@kd rnDrr#&c&mu r=umrD rausrvnf
k f
k
dS hJ
jzpfvmonf? aemufyi;f wGif trsK;d om;wef;wla&;ESihf ud,yijf yXmef;cGiupP
kd
k f kd
hf d
Ediia&;t& tjiif;yGg;cJ=h uonf? aemufq;kH wGif OD;Ekonf ygvref'rua&pD
kfH
D D kd
ygwrxu+f yD; tdE,wGif oGm;a&mufem;cdconf? OD;Ek. ygvref'rua&pD
DS G
dN
k hJ
D D kd
ygwDESifh jynfcspfvGwfajrmufa&;wyfrawmfwdk@onfvnf; 1975 - 76
avmufwif tpdypytr$mr$muGum wdrjf rKyfaysmufu,f oGm;cJ&onf?
G
fdf
J
G
h
1986 ckEptwGi;f u (r'w) ac: trsK;d om;'Drua&pDwyfaygi;f pk.
S f
kd
tzG@J 0ifu,pm;vS,rsm;onf (Auy) ac: Armjynfuejf rLepfygwA[dk
kd f
f
G
D
XmecsKyjf zpfaom yefqef;od@k a&mufconf/ xdpOfu (r'w) wGif wdi;f &if;om;
hJ
k
k
vufeufuitzG@J tpnf;aygi;f (11) zG@J yg0ifae+yD; wdi;f &if;om;rsm;pkpnf;r_
kd f
k
tm;aumif;aecsef jzpfonf? wpfzufwif (Auy) onf wyftiftm;/ vuf
d
G
euftiftm; jynfpaumif;rGe+f yD; t&Set0gaumif;aecsevnf;jzpfonf?
h kH
d f
d f
tu,fI Ttiftm;pkEpcom em;vnfr&+dS yD; vufwEiygu Ediia&;
S fk
_
JG kd f
kfH
t&a&m ppfa&;t&yg (rqv) tpdk;&udk v_yfcgEdkifaom taetxm;
wGi&onf? od@k aomfEpzufnEi;f &mwGif (r'w) u wifjyaom wdi;f &if;
f dS
S f
d‡ d_
k
om;rsm;. trsK;d om;wef;wla&;ESihf ud,yijf yXmef;cGiukd (Auy) wd@k bufrS
k f kd
hf
vufrcH/ wef;wla&;ESihf aoG;pnf;nD!wa&;rlay:wGiom &yfwnfconf?
G f
f
hJ
xd@k a=umifh Ediia&;t& n‡Ei;f Ir&/ vufw&ef ae&mrusjzpfchJ &onf?
kfH
d d_
JG
trSepifppf xktcseu (Auy) . wyftiftm;onf 0/ ud;k uef@/ tmcg/
f
d df
&Srf;/ vm;[l/ yavmif paom wdkif;&if;om;vlrsKd;rsm;ESifhom t"du
pkpnf;xm;onf? od@k aomfvnf;wdi;f &if;om;rsm;. &&Soifaom tcGihf
k
d h
ta&;rsm;udk tav;teufxnfrwGucyg? 0/ ud;k uef@paom wdi;f &if;om;
h
f hJ
k
rsm;. bmompum;/ pmay/ ,Ofaus;r_ wd;k wufa&;udvnf; tm;ay;
k
aqmif&ujf cif;r&Syg? acwfaemufusaom awmifay:wdi;f &if;om;vlrsK;d rsm;
G
d
k
tay: cdi;f zwfozG,oabmxm; cJonf?
k
f
h
29
Edkif[Hom

(Auy) . Toabmxm;a=umifh awmfvea&;tvm;tvm wd;k wuf
Sf
aumif;rGevmatmif zefw;D ,lEiaom tcGita&;aumif;wpf&yf vuf
f
kd f
hf
v$wc&onf? xdxufru (Auy) vufatmuf&dS wdi;f &if;om;rsm;onf
f hJ
k
k
‚if;wd@k . vlrsK;d pkta&;tay:xm;&Saom (Auy) wd@k . oabmxm;udk
d
rausreyf jzpfvm=uonf? Tod@k jzifh 1989 ckEpwif (Auy) . ajcvuf
S f G
cE<mozG,jf zpfaom wdi;f &if;om;tiftm;pkrsm;cGxu=f uukeojzifh OD;acgi;f
k
J G
f
wpfv;kH omuseonfh (Auy) onf jynfwi;f rSm r&yfwnf Ediawmhonftxd
f
G
kf
jzpfc&onf? awmfvea&;umvwpfav#mufwif Ediia&;t&a&m ppfa&;
hJ
Sf
G kfH
t&yg OD;aqmif r_tcef;rS &yfwnfvmcJaom (Auy) onf ajrrsKc&onfE,f
h
dH
hS
ajratmufv#Kd awmfvea&;b0 a&mufom;cJ&onf?
Sf
G h
txufazmfjyyg tawG@t}uHKtjzpftysursm;u oufaojy!$e;f qdk
f
aeonfrm wdi;f &if;om;pnf;vH;k nD!wa&;twGuf rSeuefaomoabm
S k
G f
f
xm; &Sv#i&ovdk ajyvnf+y;D wd;k wuf&ef vrf;pay:xGuvmonf?
d f dS
f
xk@d twl rSeuefaom oabmxm;vrf;a=umif;rS ab;xGuwr;f acsmf
f
f d
oGm;onfEihf qH;k ±_;H r_tEœ&,frsm;ESihf &ifqi=f u&onfrmvnf; oifcef;pm
S
kd
S
,lp&maumif;ygonf?

8? t=uyftwnf;aygi;f pHrS xGu&yfvrf;
k
f
vGwvyfa&;ESitwl ay:ayguvmaom jynfwi;f ppfonf aejrifav t±l;
f
hf
f
G
h
&ifavqdovdk wjznf;jznf;ESihf }u;D xGm;us,jf yef@vmonf? wpfcgwpfav
h
k
t&Seaoawmhra,mif +idr;f csr;f a&;aqG;aEG;yGrsm; ay:aygucaomfvnf;
d f
J
f hJ
em;vnfrr&Edib/J ysujf y,fc&onfu rsm;ygonf? vlrsK;d a&;qdi&m yÉdyuQ/
_ kf
hJ
kf
0g'a&;&mqdi&m yÉdyuQrsm;a=umifh tpd;k &twGi;f tuGt+yJ/ tpd;k &ESihf
kf
J
wyfrawmft=um; tuGt+yJrsm; jzpfay:vmcJ&onf? tm%modr;f r_rsm;
J
h
jzpfc&onf?
hJ
1963 ckEpwif awG@qaqG;aEG;yGJ us,us,jf yef@jyef@jzpfay:vmaomf
S f G
kH
f
vnf; atmifjrifr_r&&SdcJhyg? EdkifiHawmf zGJ@pnf;yHktajccHOya'opfa&;qGJ
jyXmef;aomfvnf; xl;jcm;aumif;rGevmjcif;r&S? tpd;k &ESihf ausmif;om;/
f
d
30
ppfrSefaomjynfaxmifpkwnfaqmufa&;

tpd;k &ESihf tvkyorm;xkt=um; yÉdyuQt}udr}f udrjf zpfay: cJonf? 1988
f
h
ckEpwif wpfwi;f jynfv;kH tES@H tHºk ur}_ u;D jzpfay:cJ+h y;D aoG;xGuo,r_ }u;D rm;
Sf G
kd
G
f H kd
pGm jzpfay:cJonf? 1990 ckEpwif taxGaxGa&G;aumufy}JG u;D usi;f ycJaomf
h
Sf G
h
vnf; jyemudrajz&Si;f EkibJ jyemopfrsm;om xyfw;kd vmcJonf?
k
df
h
1993 rS 96 ckEptxd trsK;d om;nDvmcHusi;f ycJaomfvnf; jyemudk
S f
h
wpfpwpf&m avsmyg;oGm;atmif rvkyaqmifEicyg? wpfzufwif vufeuf
kH
h
f
kd f hJ
G
udiyÉdyuQrsm;udk typftcwf&yfpa&;enf;jzifh wpfz@JG +yD;wpfz@JG vkyEichJ
kf
J
f kd f
aomfvnf; Ediia&;t& aqG;aEG;ajz&Si;f r_r&Sojzifh typftcwf&yfpa&;
kfH
d
J
tqifrmyif wpfq@kd aeonf?
h S
ta&;ygaom tiftm;}uD;EdiiwpfcsK@d .Ediia&;/ pD;yGm;a&; ydwq@kd
kfH
kfH
f
t=uyfudkifr_rsm;ESihf &ifqdkifcJh&onf? 2004 ckESpfarv (17) &ufwGif
trsK;d om;nDvmcHukd jyefvnfusi;f yaeaomfvnf; yg0ifoifaom tzG@J
h
tpnf; tcsK@d Eihf yk*Kd~ vftcsK@d yg0ifjcif;r&Sojzifh taxGaxGEiia&; t=uyf
S
d
kd f H
twnf;rS azmufxuEi&ef tvm;tvm rjrifawG@&yg?
G f kd f
,cktajctaewGif tm%m&ppftpd;k &ESihf wyfrawmftiftm;pk/ a&G;
kd
aumufyEif trsK;d om;'Drua&pDtzG@J csKyf (NLD) ESihf 'Drua&pDtzG@J rsm;
JG kd
kd
tiftm;pktrsK;d om;wef;wla&;ESihf ud,yijf yXmef;cGiukd awmif;qdaeaom
k f kd
hf
k
Ediia&;ygwrsm;/ vufeufuitypftcwf&yftzG@J rsm;ESihf vufeufuif
kfH
D
kd f
kd
wduy0ifaeqJtzG@J rsm;jzpfaom wdi;f &if;om;tiftm;pkrsm;[lI tiftm;
k f JG
k
}uD; (3) pk &Sae=uonf? Ttiftm;pk}uD; (3) ck wGif rwljcm;em;aom
d
Ediia&;OD;wnfcsursm;ESihf ausmaxmufaemufctiftm;pkrsm; &Sae=u
kfH
f
H
d
onf? rdrdwdk@. EdkifiHa&;OD;wnfcsufudk toufESifhvJ+yD; &yfwnfum
uG,om;&ef cdirmaom ,H=k unfcsursm; &Sae=uonf? ESpaygi;f rsm;pGm
f G
kf
f
d
f
toufaygi;f rsm;pGm &if;+yD;umuG,c/hJ taumiftxnfazmfc=hJ u+yD;vnf;
f
jzpfonf? rnfonfbufrS rdrw@dk .&yfwnfcsuukd aygaygwefwefEihf vuf
h
d
f
h h
S
v$wtavsmay;+yD; tjcm;bufukd tm%mukevtyfay;Ediaom tajc
f
h
f J$
kf
taer&S? ‚if;wd@k . Ediia&;&yfwnfronf ‚if;wd@k .b0ESihf qufpyfaeonf?
d
kfH
_
xd@k a=umifh Tjyemudk vG,v,Eihf ajz&Si;f Ediaom tajctae
f G f S
kf
rsK;d r&Syg? Tjyemudk tcsK@d u 'Drua&pDta&;[k vG,v,Eihf trnf
d
kd
f G f S
ay;=uonf? tb,fa=umifhqdkaomf ppftm%m&SifpepfatmufwGif
31
Edkif[Hom

'Drdkua&pDtcGifhta&;rsm; aysmufqHk;ae&aoma=umifh 'Drdkua&pD&&Sda&;
onfom t"duvdtyfcsu[k ±_jrifaoma=umifjh zpfonf? od@k aomf ppf
k
f
tm%m&Sipepftb,fa=umifh jzpfay:cdi+f rJae&onfukd xnfrwGurI
f
k
h
f d
xdo@kd jrifygvrrnf?
k
d hf
Oyrmtm;jzifh vlemwpfa,muftzsm;wuf+yD; csr;f wkeaeonfukd
f
awG@&ojzifh apmif+cHKay;&rnf (od@k ) rD;yHay;&rnf[k wGuq=uovdyif?
k
f
k
tb,fa=umifh csr;f wHvm&onfukd xnfrwGubJ apmif+cHK (0g) rD;yHay;yg
k
h
f
k
u c%oufomaumif;oufomrnf (od@k ) twGi;f a&mtjyifygy+l yD; vlem
tajctaeydq;kd oGm;Edionf? t&if;cHa&m*g aysmufuif;Edif rnfr[kwyg?
k
kf
k
f
xd@k a=umifh tay:,Huausm+f yD; av;av;eufeuf±j_ rifoifonf? wpf
kd
h
cseu u|Eyw@dk Eiiwif 'Drua&pD tawmftwef &Sconf? od@k aomf wdi;f
df
fk f kd f H G kd
d hJ
k
&if;om;rsm;. wef;wltcGifhta&;awmif;qdkr_udk ray;vdkI wyfudk
tm;arG;+y;D ppftiftm;jzifh zdapcJonf? wdi;f &if;om;rsm;bufuvnf; rcHEif
h
k
kd
I vufeufuiawmfveonf? ‚if;udtEdi,acsre;f &ef wyfuyrtm;jznfh
kd f
Sf
k kf l _
kd kd kd
jyifqif+yD; wducuapcJonf? Tod@k jzifh ppfwyfukd ydrtm;jznftm%m
k f kd f h
k kd
h
ay;&if; csKyuirvwxuom;onfuwpfa=umif;/ ppfwyfonf rdrwm0ef
f kd f _ G f G f G
d
udk ydrjkd refqefxa&mufpm xrf;aqmifEi&eftvd@k im xde;f csKyfrukd jzwf
k
d
G
kd f
S
_
awmuf+y;D tm;oGecepuf vkyr&mu ppftm%m&Sipepf jzpfom;cJ&onf?
f G f kd
fd
f
G h
wdi;f &if;om;vlrsK;d pkrsm;bufuvnf; rdrw@kd . arG;&mygtcGita&;
k
d
hf
twGuf toufay;ckcumuG,=f uaomtcg jynfwi;f ppfr;D w[ke;f [ke;f
H
G
awmufavmifvm&awmhonf? t&if;ppfaomf jyem.t&if;tjrpf
onf Armr[kwaomwdi;f &if;om;vlrsK;d rsm;tay: ‚if;wd@k &&Scpm;xduaom
f
k
dH
k f
vlrsK;d wpfrsK;d . tajccHtcGita&;rsm;/ wenf;tm;jzifh trsK;d om;qdi&m
hf
kf
wef;wla&;ESifh udk,fydkifjyXmef;cGifhudk ray;vdkIcsKyfcs,fxm;aoma=umifh
jzpfa=umif; awG@&&ayrnf?
dS
TtajccHta=umif;w&m;rsm;udk tajrmftjrif&aom Ediia&;acgi;f
dS
kfH
aqmifrsm;/ Armjynfta&;udk u|r;f usiol EdiijH cm;rS Ediia&;ynm&Sirsm;/
f kf
kfH
f
EdiiwpfcsK@d . acgi;f aqmifrsm;ESihf ukvor*~tzG@J }uD;wd@k u wdi;f &if;om;
kfH
k
vlrsK;d pkrsm;ta&;udk tav;xm;ajz&Si;f ay;&efva=umif; ±_jrifawmif;qdk
kd
vm=uonf?
32
ppfrSefaomjynfaxmifpkwnfaqmufa&;

xd@k a=umifh ppftm%m&Sipepfukd ±kyor;f +yD; 'Drua&pDvy[ef ESihf vl@
f
f d
kd
kf
tcGita&;rsm;jzifh tpm;xd;k xnf±Eir+y;D wdi;f &if;om;vlrsK;d rsm;. w&m;
hf
h kH S hf
k
aomcHpm;cGirsm;udyg jznfpr;f ay;&ef tajctaeu awmif;qdaeyg onf?
hf
k
hG
k
xdo@kd aom tajctaea=umifh ArmvlrsK;d rsm;tygt0if vlrsK;d aygi;f pHk jynfol
k
rsm; vdvm;awmif;qdaeaom 'Drua&pDtcGita&;ESihf Armr[kwaom
k
k
kd
hf
f
wdi;f &if;om;vlrsKd ;rsm;. vlrsK;d a&;qdi&m tcGita&;rsm;udyg jznfqnf;ay;
k
kf
hf
k
h
Edi&ef rSeuefaomenf;vrf;rsm; vdtyfaeygonf?
kf
f
k
T yuwdtajctaeu awmif;qdaeaomvdtyfrrsm;udk jznfqnf;
k
k _
h
kd
ay;Edi&ef ppftpd;k &.ud,pm;vS,rsm;/ (NLD) ESihf 'Drua&pDtiftm;
kf
k f
f
pkrsm;. ud,pm;vS,rsm;ESihf wdi;f &if;om;tiftm;pkrsm;. ud,pm;vS,f
k f
f
k
k f
rsm;yg0ifaom ud,pm;vS,o;kH zG@J w@kd onf rSeuefaomapwem/ w&m;r#w
k f
f
f
aomyHpjH zifh vGwvyfyivif;pGm awG@qaqG;aEG; ajz&Si;f =uygu ydwq@kd ae
k
f
G hf
kH
f
aom jyem}uD;rsm;udk xGi;f azmufajz&Si;f ay; Ediygvrrnf?
k f d hf
tiftm;pko;kH ckpvH;k onf rdrw@kd EiiEihf jynfovxaumif;pm;a&;/
d kd f H S
l l k
rdru,pm;jyKaom vl@tzJ@G tpnf; tusK;d udk umuG,Eia&;wd@k twGuf
d kd f
f kd f
rdrwnf&aeaombufrS jrifawG@&onfh oabmxm;tjriftay: &yfwnf
d
dS
+y;D taumiftxnfazmfae=ujcif;jzpfonf? tusK;d &Srnf[jk rifygu awG@qkH
d
n‡Ei;f ajz&Si;f a&;udk jiif;y,fvaom oabmxm;tjrifvnf;r&Syg? od@k aomf
d d_
kd
d
rdrw@dk bufrS ydrtm;aumif;aom tompD; taetxm;&SrS rSeuefpmESihf
d
k kd
d f
G
vG,upmajz&Si;f Edirnf[aom tjrif&aewwfygonf? xd@k a=umifh xktae
f lG
kf
l
dS
d
txm;rsK;d &&Satmif pDrjH yifqifapmifar#mae=uonf? awG@qaqG;aEG;ajz
d
h f
kH
&Si;f jcif;onf rdrtjrif/ rdrtcuftcJukd wzufvem;vnfatmif &Si;f jy+yD;
d
d
l
buftm;vH;k vufcEi/f &yfwnfEiaom taetxm;udk &SmazGaejcif;jzpf
H kd
kd f
a=umif; ,H=k unfvufcvmygu a&Smifz,ftcseqae=urnfr[kwyg? buf
H
d f JG
f
toD;oD;yg0ifaom awG@qaqG;aEG;yGwif wifjyaqG;aEG;&mY rdrw@kd trSm;udk
kH
J G
d
jrifv#if 0efcH/ tm;vHk;twGuf tEœ&m,fr&Sdatmif vGwf+idrf;csrf;om
cGia=ujim/ bmawGqufvy&rnfukd n‡Ei;f csrw+f yD; =um;jzwfumvwGif
hf
k f
d d_ S
yl;wGwm0ef,jl cif;jzifh ydwq@kd aeonftcuftcJukd ausmjf zwfom;Ediygonf?
J
f
h
G kf

33
Edkif[Hom

9? yuwdtaetxm;ESihf a&SŒtvm;tvm
,cktcg urBm}uD;wGif 'Drua&pDta&;ESihf vl@tcGita&;udk tav;ay;
kd
hf
wnfaqmufae=uonf? u|Eyw@kd jynfotrsm;pk}uD;uvnf; vdvm;
fk f
l
k
awmif;qdk ae=uonf? xd@k twlEiiwum&SEiiacgi;f aqmif trsK;d om;acgi;f
kd f H
d kd f hH
aqmif}u;D rsm;onf ‚if;wd@k .EdiiEihf vl@tzG@J tpnf;udk at;csr;f om,mvm
kfHS
atmif zefw;D +yD; ynma&;udjk r‡iwifum pD;yGm;a&;udw;kd wufaumif;rGef
hf
k
atmif vkyaqmifae=uonf? Tonfrm acwfumv. urBma&pD;a=umif;
f
S
h
jzpfonf? u|Eyw@kd onf Ediiacgi;f aqmif/ trsKd ;om;acgi;f aqmif/ tzJ@G
kf f
k f hH
tpnf;acgi;f aqmifrsm; jzpf=uygu Tacwfa&;pD;a=umif;/ acwfumv
awmif;qdcsursm;udk [ef@wm;jcif;/ vspvsL±_jcif; jyKvkyaeI r&yg? ordi;f
k f
f
f
k
w&m;cH od@k r[kwf vrf;ab;ajrmif;xJusom;ygvrrnf?
G
d hf
u|Eyw@kd Eii/H u|Eyw@kd v@l tzG@J tpnf;udk trsm;ESi&ifabmifwef; vduf
fk f kd f
fk f
hf
k
rDEiatmif }udK;yrf;=u&rnf? xdo@kd }udK;yrf;&mwGif tao;tzGjJ yem&yf
kd f
k
rsm;jzpfaom vlrsK;d a&;/ bmoma&;/ b0wlvwpfpaumif;pm;a&; ponf
l
k
wd@k a=umifh tcseuetiftm;qH;k ±_;H r_rjzpfay:ap&ef owdxm;a&Smif=uOf
d f k f
=u&ef vdtyfygvrrnf? ,ae@u|Eyw@kd Eiiwif jzpfay:aeaom jyem
k
d hf
fk f kd f H G
trsm;pkonf txufazmfjyyg vlrsKd;a&;/ bmoma&;/ b0wl vlwpfpk
aumif;pm;a&;abmiftwGi;f rSmyif &SaeonfuowdjyKv#if jrif&yg vdrrnf?
d
kd
hf
u|Eyw@kd Eiiwif vlrsK;d a&;t& jyemjzpf&aeygonf? t"dutm;
fk f kd f H G
dS
jzifh r[mpdw&aom ArmESihf tjcm;wdi;f &if;om;vlrsK;d rsm;t=um;wGif jzpf&dS
f dS
k
aeygonf? yuwdtaetxm;t& ArmvlrsK;d onf tjcm;wdi;f &if;om;
k
vlrsKd ;rsm;xuf ESpaygi;f (200) ausmf tay: pD;&a&SŒa&mufaeonf? vuf&dS
f
wGif vlOD;a&t&/ e,fajrt&/ bmompum;/ pmay/ ,Ofaus;r_t&/
ynma&; pD;yGm;a&;t&/ tkycsKyfa&;/ pDrcef@ca&;/ todynm tppt&m&m
f
H JG
wGif r,SOomatmif tompD;wGi&aeonf? rnfonfvrsK;d r# ArmvlrsK;d udk
f
f dS
h l
,SOEiaom tvm;tvmr&S? vlrsK;d pko;kH av;ig;ckaygi;f v#ivnf; Arm
f kd f
d
f
vlrsK;d udk ,SOEiaom tvm;tvm r&S? ,SOvnf;r,SO=f uyg? ol@vrsK;d
f kd f
d
f
l
aysmufuG,froGm;atmif cHppftaetxm;rSm ±kef;uefae=ujcif;om
&Sonf? Tod@k jzpfaeygv#uf tb,fa=umifh wdi;f &if;om;. vlrsK;d a&;qdi&m
d
k
kf
tcGita&;udk [ef@wm;ae&oenf;?
hf
34
ppfrSefaomjynfaxmifpkwnfaqmufa&;

bmoma&;wGivnf; Ak'bmomonf jynfotrsm;pk}u;D u ud;k uG,f
f
<
l
aom bmomjzpfonf? rnfonfh bmomwpfccu Ak'bmomud,O+f yKd iI
kk
<
k S f
ausmwufom;Ediaom tvm;tvmr&Syg? +ydKifvnf; r+ydKif=uyg? ‚if;wd@k
f
G kf
d
,H=k unfaombmomw&m;udk vGwvyfpm ud;k uG,,=kH unfci&&efom
f
G
f
G hf dS
awmif;qkae=u jcif;jzpfonf? xd@k a=umifh Ak'bmomudk ydtm;ay;+y;D tjcm;
d
<
k
bmomudk ESrcsz@kd rvdtyfyg?
d hf
k
b0wlvlwpfpkaumif;pm;a&;pdwf"mwfonf omrefvlom;yDyD
tcsK@d vpwif xm;&Swwf=uonf? wenf;tm;jzifh acwftqufqufu
l k G
d
jrifawG@cz;l aom vlwef;pm;tjrifrsK;d jzpfonf? od@k aomf tm;ay;arG;jrLxm;
hJ
tyfaom pdw"mwfr[kw? arG;jrLxm;ygu wH@k jyefqef@usirj_ yif;xefvm+y;D
f
f
f
tusK;d qkw,wrrsm;ESifh &ifqi&ayvdrrnf? xd@k a=umifh &Scv#if t&Snukd
f k f_
kd f
hf
d hJ
f
=unf+h yD; y,fazsmuf&vdrrnf?
hf
vl@avmutzG@J tpnf;wGif rdrEir,SO+f yKd iEiaomolrsm;udk tEdi,I
d S hf
f kd f
kf l
zdEyjf cif;rjyKbJ pnf;±H;k wGac: ulnjD cif;jzifh rdronfacgi;f aqmifae&mudk
dS
J
d
tvdva&muf&om;rnfjzpfonf? acgi;f aqmiftqifh a&muf&aeolrsm;/
k kd
dS G
dS
tzGJ@tpnf;rsm;onf acgif;aqmif.wm0ef0wW&m;ESifh acgif;aqmif.
vkyief;udk yDjyifatmif xrf;aqmifae&efomjzpfonf? xdo@kd oabmxm;
f
k
jynf0aeygu aemufvui,fom;rsm;onf acgi;f aqmifudk qef@usiae
h
kd f
f
awmhrnfr[kwawmhbJ aemufvuw@kd .oabmxm;udk arG;jrL+y;D aemuf
f
kd f
vduw@kd . wm0ef0wW&m;rsm;udk xrf;aqmifom;ygvrrnf?
k f
G
d hf
vl@avmuwGif }u;D olu±ao/ &G,wuav;pm;/ i,fouoem;jcif;
kd kd
f l kd
l kd
jzifh pkpnf;nD!wrukd wnfaqmuf=u+rJ jzpfonf? wpfzufwif vlwef;pm;
G f_
G
uGm[r_ukd usO;f ajrmif;apjcif;jzifh jyemtzHzray:atmif xde;f odr;f =u
k kH
&onf? Ediia&;onf vlra&;yifjzpfaoma=umifh Tod@k oabmxm;Ediv#if
kfH
_
kf
jzpfay:aeaom tcuftcJaygi;f pHukd r=umrD ausmvm;vGeajrmufEirnf
k
f $
f
kd f
jzpfyga=umif; oabmxm;tjrif wifjyjcif;udk ed*;kH csKyftyfygonf?

[cspf=unfa&;*sme,f trSwfpOf 1/ 2/ 3 2003 -2004]
35
tcsi;f csi;f em;vnfrj_ zifh jyemudk
ajz&Si;f =uygp@kd
ppfrSefaomjynfaxmifpkwnfaqmufa&;

tcsi;f csi;f em;vnfrj_ zifh jyemudk
ajz&Si;f =uygp@kd
vlom;wd@k onf wpfO;D wpfa,mufwnf; od@k r[kwf rdom;pkwpfpwnf; woD;
k
wjcm;aexdiI &aumif;onfr[kw? tEœ&m,ftoG,o,ukd umuG,&ef
kf
f
f G f
f
ESihf ydrjkd ynfpaom okcbHu&&S&ef tpkEitzG@J Eihf aexdi=f u&onf? tpktzG@J
k
h kH
k kd d
S hf
S
k
}u;D av tm;&Sav/ ydr}kd u;D rm;aom tusKd ;aus;Zl;udk &&Savyif? xd@k a=umifh
d
k
d
&yfuu/f aus;&Gm/ +rdK@/ Edii/H a'owl Ediirsm;tzG@J (tmqD,/H Oa&myor*~
G
kf
kfH
ponf)/ urBmEiirsm;tm;vH;k udk ud,pm;jyKonftzG@J (urBmuvor*~)
h kd f H
k f
h
h k
ponfjzifh pkpnf;=uonf?
“pnf;vH;k jcif;onf tiftm;” qd±;kd pum;udk u|Eyw@kd tm;vH;k =um;ae
k
fk f
=uodae=u+yD; jzpfonf? u|Eyw@kd u,wivnf; rdom;pk/ toif;tzG@J /
fk f
kd f kd f
&yfuu/f +rdK@&m/ Ediit0ef;t0di;f tvduf pnf;vH;k nD!w=f u&ef aqmf=ocJ/h
G
G kfH
k
k
G
}uKd ;yrf;cJ=h ubl;onf? touft&G,}f u;D vmav/ wm0ef}u;D vmav/ pnf;vH;k
nD!wjf cif;. wefz;kd udem;vnfav/ ‚if;twGuf aqmf=o}udK;yrf;cJb;l
G
k
h
avyif?
“nD!wrS +ir;f csr;f rnf/ +ir;f csr;f rS wd;k wufrnf” qdonfh qd±;kd pum;udk
G f d
d
k
k
vnf; vlawmfawmfrsm;rsm; =um;odae=u+y;D jzpfonf? ta=umif;ESitusK;d
fh
pyf[yfr&aom pum;wpfce;f jzpfonf? a'o/ wdi;f / jynfe,f/ Ediiw@kd jzifh
_ dS
G
k
kfH
pkz@JG xm;aom t0ef;t0di;f atmuf&dS jynforsm;twGi;f ta=umif;a=umif;
k
l
aom yÉdyuQrsm;a=umifh pnf;vH;k nD!wa&; ysujf ym;vmaomtcg xdk
G f
t0ef;t0di;f &Sd vlom;tm;vH;k +ir;f csr;f om,mr_r&SEi=f uawmhyg? tEœ&m,f
k
d
d kd
trsK;d rsK;d udk pd;k &drxwvef@ae&ojzifh ylyifaomujzpf=u&onf? yÉdyuQ
f d f
jrifrm;onfh twdi;f twmtay:rlwnfI +idr;f csr;f r_uif;a0;+yD; tEœ&m,f
h
k
xlajymI wd;k wufruif;um qkw,wysujf ym;a&;udk jzpfay:aponf?
_
f k f
,cku|Eyw@kd aexdi&yfwnfaeaom Ediiwif vl@tzG@J tpnf;wpfcEihf
fk f
kf
kfH G
kS
wpfct=um; omrefxufveuaom yÉdyuQrsm; jzpf&aeaoma=umif/h
k
G f J
dS
vufeufudkiftzGJ@wpfckESifh wpfckt=um;/ vufeufudkiftzGJ@wpfckckESifh
vufeufrudiaom tzG@J tcsK@d t=um;/ vufeufuitzG@J wpfccEihf tajccH
kf
kd f
kkS
39
Edkif[Hom

jynforsm;t=um; owfjzwfni;f qJ/ tEdiusirrsm; a'otrsm;tjym;wGif
l
‡
k f hf _
t}udraygi;f rsm;pGm jzpfym;cJh jzpfym;aeonf? txl;ojzifh tm%m&tpd;k &
f
G
G
tqufqufEihf Armr[kwaom trsK;d om;tiftm;pkrsm;t=um; yÉdyuQ
S
f
onf tESpf (50) ausmf ajz&Si;f cJ+h yDjzpfaomfvnf; ,ae@txdajyvnfp&m
vrf;pudk rcsO;f uyfEiao;yg? xd@k a=umifh jrefrmEdii[ac:qdaeonfh u|Eyf
kd f
kfH k
k
fk
wd@k Eiionf obm0o,HZmwESihf pD;yGm;a&;tajccHaumif;rsm; ydrjkd ynfpkH
kd f H
k
h
aeaomfvnf; tdre;D csi;f Ediirsm;ESihf ,SOvuonftcg acwfaemufus
f
kfH
f kd f h
use&pfae&onf?
f
u|Ekfyfwdk@onf TEdkifiHwGifarG;I TEdkifiHwGif aexdkifae=uonf?
u|Eyw@kd .uH=urRmudk u|Eyw@kd Eii. uH=urRmtajctaeu pd;k rd;k cs,v,f
fk f
fk f kd f H
f S
aeonf? ±ke;f xGujf cif;iSm rpGr;f Ediyg? xd@k a=umifh u|Eyw@kd Eii. uH=urRm
kf
fk f kd f H
wd;k wufaumif;rGevmatmif u|Eyw@kd tm;vH;k wGif wm0eftjynf&onf?
f
kf f
h dS
TurBm}u;D wGif vufeuftm;ud;k +y;D tm%moH;k jcif;jzifh jyemt&yf&yf
udk +yD;jywfajyvnfatmif ajz&Si;f Ediaom tawG@t}uHKr&Sao;yg? tcsef
kf
d
d
umvwpfctwGi;f om xde;f odr;f Edi+f yD; xm0&+idr;f csr;f jcif;r&SEionfrm
k
k
d kd f
S
,ae@urBm±cif;wGif jzpfay:aeaom tajctaersm;uom"u jyaeay
h _
onf? xda=umifh tcsi;f csi;f em;vnfrj_ zifh awG@qnEi;f +y;D tem*wftwGuf
k
kH d‡ d_
tajz&Smoifonf?
h
ppftpd;k &. wdi;f &if;om;vufeufuitiftm;pkrsm;ESihf jyemajz
k
kd f
&Si;f a&;udk avhvmoH;k oyf=unfygu tzG@J tpnf;tcsK@d Eihf typftcwf&yfpJ
h
S
a&; vkyxm;ygaomfvnf; a&S@urquf vrf;ckvyfwif &yfaejcif;a=umifh
f
kd
G
ar#mvifcsuwpfpwpf&mxm;I r&ao;yg? ol@vufeufoui/f ol@ae&m
f h f
kH
l kd
olae tqifrmom&Sae+yD; jyemudk ajyvnfapa=umif; ajz&Si;f r_r&Sd
h S
d
ao;yg? pD;yGm;a&;vkyief;wpfcsK@d Eihf zG@H +zdK;a&;vkyief;wpfcsK@d jzifh acsmoyf
f
S
f
h d
acsmifywxm;onf? Tvky[efonf jyemajz&Si;f a&;r[kw/f zH;k tkyf
d f
f
xm;jcif; [k ajymv#if ydreygvrrnf? Ttaetxm;tay: a&&SntwGuf
k S f d hf
f
pOf;pm;v#if &ifav;zG,&m jzpfaeonf? vufeufjzifh olEiu,Eif t+ydKif
f
kd f kd f kd
usae=uqJ tzG@J rsm;vnf; rsm;pGm&Saeonf? xde,fajru jynforsm;rSm
J
d
k
l
aep&m/ pm;p&m tmrcHcsubmrS r&S/d xdxufyq;kd onfrm r=umc%
f
k
kd
S
"m;pmcHb0 jzpfae=u&onf? Ttaetxm;onfvnf; ajyvnfz,rjrif/
G f
&ifav;p&m wpfcjk zpfonf?
40
ppfrSefaomjynfaxmifpkwnfaqmufa&;

u|Eyw@kd onf Ediiom;rsm;jzpf=uonf? xd@k a=umifh u|Eyw@.ykc;kH xuf
fk f
kfH
kf f kd
wGivnf; trsm;enf;wl wm0eftjynf&onf? u|Eyw@kd Eii. jyemudk
f
h dS
fk f kd f H
rajz&Si;f Edibv#uf u|Ey.vlrsK;d / u|Ey.aqGrsK;d / u|Ey.ud,usKd ;jyem
kf J
fk f
fk f
fk f k f
rsm;udk +y;D jynfpatmif ajz&Si;f I&Edirnfr[kwyg? ,m,D od@k r[kwf wpfpwf
h kH
kf
f
d
wpfyi;f tm;jzifh ajyvnfaumif;ajyvnfygvrrnf? od@k aomf vH+k cKH pdwcsEif
kd
d hf
f kd
jcif;r&S? xd@k a=umifh ajyvnfr&&SEi&efenf;vrf;udk &SmazG=unfz@kd vdtyfaeyg
d
_ d kd f
h k
onf? tqdyg ajz&Si;f &rnfenf;vrf;rsm;udk EdiiwumtawG@t}uHKESihf
k
h
kfH
pmtkypmayrsm;rSmxuf twdwEihf ypPKy`ewif ±ke;f uefajz&Si;f cJ=h uaom
f
f S
f G
vufawG@e,fy,frm &SmazG=unfjh cif;u ydrwus rSeuefaomenf;vrf;udk
S
k kd d
f
&&SEirnf[,=kH unfonf? rSeuefaom oabmw&m;wpf&yfukd vufawG@
d kd f
k
f
e,fy,fxrS tawG@t}uKH rsm;udk oH;k oyfavhvm+y;D rS trSm;udy,f/ trSeukd
J
k
f
q,f,jl cif;jzifh &&SEia=umif; ynm&Sirsm;u!$ejf yxm;onf? xd@k a=umifh
d kd f
f
twdwEiypPKy`ewif ajz&Si;f cJaomenf;emrsm;udk qef;ppf=unfygp@kd ?
f S hf
f G
h
h
1947 ckrS ,ae@txd }uKd ;yrf;ajz&Si;f cJaom enf;emoabmw&m;rsm;
h
udk avhvm=unfhygu rwljcm;em;aom enf;emoHk;rsKd;udk awG@&onf?
‚if;wd@k rm —
S
(1) yifvoabmxm; od@k r[kwf em;vnfrj_ zifh ajz&Si;f jcif;/
kH
(2) qGaqmif vSnpm;oabmw&m;tcsK@d Eihf ajz&Si;f jcif;/
J
hf
S
(3) tiftm;oH;k ajz&Si;f jcif; [lIjzpfonf?

1? yifvoabmxm; od@k r[kwf em;vnfrj_ zifajz&Si;f jcif;
kH
h
Tenf;onf AdvcsKyfatmifqef;ESihf &Sr;f / ucsi/f csi;f trsK;d om;acgi;f aqmif
k f
rsm; pkaygi;f ndEi;f ajz&Si;f cJaom enf;jzpfonf? t*Fvyw@kd onf ajrjyef@a'o
‡ d_
h
df
ESihf ArmvlrsK;d trsm;pkaexdiaom a'oudk OD;pGm vGwvyfa&; ay;vdonf?
kf
f
k
awmifwef;a'ojzpfaom &Sr;f / ucsi/f csi;f / u&ifeD trsK;d om;e,fajrrsm;ESihf
u&iftrsK;d om; e,fajrwcsK@d w@kd ukd aemufcsexm;I tcseq+JG yD;ay;&ef
f
d f
jzpfonf? ‚if;tpDtpOftwdi;f vufccv#if u|Eyw@kd Eii.ajryHonf ,ae@
k
H hJ
fk f kd f H
k
taetxm;twdi;f jzpfcsirjS zpfrnf? rjzpfz@kd ydrsm;ygonf?
k
f
k

41
Edkif[Hom

T tajctaewGif &Sr;f / ucsi/f csi;f trsK;d om;acgi;f aqmifrsm; pkpnf;
n‡Ei;f =u+yD; ‚if;wd@k . e,fajra'orsm;ESihf ajrjyef@a'orsm;aygi;f I jynf
d d_
axmifpwpfck wnfaqmuf&ef ArmtrsK;d om;acgi;f aqmif AdvcsKyfatmif
k
k f
qef;ESifh n‡dE_dif;cJh=uonf? pkpnf;onfhenf;rSm e,fajr}uD;onfjzpfap/
i,fonfjzpfap/ vlO;D a& enf;onfjzpfap/ rsm;onfjzpfap/ Ediia&;t&
kfH
wef;wla&;ESihf trsK;d om;vGwvyfcihf (ud,yijf yXmef;cGi) tay: tajccH+yD;
f G k f kd
hf
pkpnf;cJ=h uonf? Tenf;emonf wuGwjym;pD&aeaom taetxm;udk
J
dS
qENt& wpfpwpfpnf;wnf; jzpfatmif vkyEiconf? jyemtaxG
k
f kd f hJ
txl;r&Sc? csp=f unfr/_ ,H=k unfrukd &,lwnfaqmufEiconf?
d hJ
_
kd f hJ
uHq;kd onfrm AdvcsKyatmifqef;ESihf apwemrSeaom trsK;d om;acgi;f
S k f f
f
aqmiftcsK@d 1947 Zlviv (19) &ufae@wif vky}f ucvu&onf? xdk acgi;f
kd f
G
H H kd f
aqmifrsm;r&SdawmhonfhaemufwGif ‚if;wdk@.oabmxm;/ OD;wnfcsuf
rsm;udk aemufvawGu r±d;k om;aom apwemjzifh ysujf ym;vGacsmom;
l
J f G
atmifvkyfcJhonf? xdk@a=umifh xdkenf;emonf &Sifoef}uD;xGm;cGifhr&bJ
yÉdoaE<tqifwif ysujf ym;oGm;&onf?
h G

2? qGaqmifvnpm; oabmw&m;tcsK@d Eihf ajz&Si;f jcif;
J
S hf
S
Tenf;emudk EdkifiHa&;ygwDtzGJ@tpnf;tcsKd@wkd@u usifhoHk;cJh=uonf?
t"dutm;jzifh rwlujJG ym;aeaom vlrsK;d a&;vuQ%mtay: tm&Havsmyg;
k
h
ap+yD; tjcm;udpwpfcctay: tav;xm;apaom enf;jzpfonf? OD;wnf
P kk
csurm Armr[kwaom trsK;d om;rsm;. trsK;d om;a&;vuQ%mrsm;udk
f S
f
todtrSwrjyKa&;/ ‚if;udk oabmw&m; tcsK@d Eihf ±ducsK;d ypfa&;jzpfonf?
f
S k f
Tenf;ukd wcseu vuf0ygwuejf rLepf/ qd&,vpfrsm;u usio;kH cJonf?
df
J D G
kS f
hf h
‚if;wd@k u “vlrsK;d a&;jyemonf vlwef;pm;jyem. vufatmufcjH zpf
onf? vlwef;pm;jyemudk ajz&Si;f +yD;ygu vlrsK;d a&;jyemonfvnf;
tvdvkd ajyvnfom;rnf” [k ajymqd±uoi;f cJonf? ‚if;wd@k onf vlrsK;d
k
G
k kd f G h
a&;tjrifukd ao;odratmifvyconf? uGejf rLepf/ qd&,vpf vuf0t,l
f
k f hJ
kS f
J
tq acwfaumif;cJaom umvwpfav#mufwif vlrsK;d a&;qdi&m oabm
h
G
kf
xm;onf tcsK@d ae&mwGif twdi;f twmwpfctxd arS;rSec&onf?
k
k
d f hJ
42
ppfrSefaomjynfaxmifpkwnfaqmufa&;

od@k aomf ajymyavmufatmif aysmufu,qwoO;f oGm;jcif; r&Syg?
G f d f k
d
uGejf rLepf/ qd&,vpfrsm;onfom tusacwfwif Armr[kwaom trsK;d
kS f
G
f
om;rsm;. axmufcrudk r&ojzifh r&yfwnfEiawmhbJ tvG,wul tm;
H_
kd f
f
enf;ysuoO;f oGm;cJ&onf?
f k
h
TuJo@kd yif ArmtrsK;d om;rsm; OD;aqmifonfh tzG@J tpnf;tcsKd @w@kd u
h
'Drua&pDukd a&S@wef;wif+y;D t&m&mudk trsm;pkqENjzifh qH;k jzwfajz&Si;f onfh
kd
enf;udk ajymqd±uoi;f +yD; trsK;d om;a&;tcef;udk arS;rSeatmif vkyae
k kd f G
d f
f
onf? ‚if;wd@k u “trsm;pkqENjzifh qH;k jzwfv#if trSew&m;/ vlwpfu,f
f
kd
rJwpfjym;pepfonf wef;wlnr#r_ tjzpfq;kH ” [k ajymqdae=uonf?
D
k
TtajccHEihf jcm;em;aom trsK;d om;qdi&m tcGita&;/ trsK;d om;
S
kf
hf
pmay/ ,Ofaus;r_vwvyfciEifh trsK;d om;ud,yijf yXmef;cGihf awmif;qdjk cif;
G f G hf S
k f kd
wd@k ukd ao;odrI acwfrrDawmhoa,mif oabmxm;=uonf? T tjrif
f
oabmxm;onf rae@urS ,ae@txd/ eufjzefo@kd wif &Sc/hJ &Sae/ &SEiO;D rnf
kd d d d S hf
jzpfonf? tajctaer[efao;onftcg Toabmxm;udk csKxm;iHxm;
h
d
k
wwf+y;D tajctaeaumif;vmonfEifh xkwazmfaºu;G a=umfvmwwfonf?
S
f
aemufwpfenf;rSm txufyguo@kd Ediia&;t,ltqtay: tajcrcH
hJ k f H
bJ a0g[m&jzifvnpm;rdi;f wduonfenf; jzpfonf? xif&m;onfa0g[m&
h S hf _ k f h
S
h
wpfcrm — Armae&mwGif jrefrmudk tpm;xd;k vdujf cif;jzpfonf? jrefrmjynf/
kS
k
jrefrmpm[k ac:vdujf cif;jzifh vlrsKd ;tm;vH;k udk ud,pm;jyKoa,mif vSnpm;
k
k f
hf
enf;jzpfonf?
Tod@k qaqmifvnpm;oabmw&m;±duoi;f onfenf;onf umv
JG
S hf
k f G
h
a'otcsK@d twGi;f atmifjrifrtcsK@d &cygaomfvnf; u|Eyw@kd Eiiwium;
_
dS hJ
fk f kd f H G f
atmifjrifrr&Scyg? jzpf&aeaom vlrsK;d a&;/ yÉdyuQukd rnfo@kd r#avsmyg;ap
_ d hJ
dS
h
jcif;r&Sonfrm vufawG@jyocJ+h yD;jzpfonf?
d
S

3? tiftm;oH;k ajz&Si;f jcif;
Tenf;udk 1948 ckrS ,ae@txd tm%m&tpd;k &tqufqufw@kd usio;kH
hf
cJonf? ‚if;wd@k onf ‚if;wd@k vyyici&aom tkycsKyfa&;tm%mpufjzihf
h
k f dk f G hf dS
f
43
Edkif[Hom

vnf;aumif;/ ppftiftm;jzifvnf;aumif;/ Armr[kwaom trsK;d om;
h
f
rsm;. vlrsK;d a&;qdi&m tcGita&;rsm;udk ±ducsK;d ydwyifjcif;/ remcHorsm;
kf
hf
k f
f
l
tay: zdEyacsre;f owfjzwfjcif;rsm; vkyconf? ‚if;wd@k .tajccHtjrifrm
dS f _
f hJ
S
,ae@jrefrmEdiionf taemf&xm/ bk&ifaemif/ tavmif;bk&m; vufxuf
kfH
h
uuJo@kd ArmawGor;f ydu&&Sxm;aom wdi;f jynfjzpfonf? Armr[kwaom
h
d k f d
k
f
trsK;d om;rsm;onf ArmtrsK;d om;rsm;. tkyp;kd r_atmufwif &Sae&rnf?
f
G d
trsK;d om;a&;t& rnfonfawmif;qdrur# cGiray;vday? oD;jcm;jynfe,f
h
k _ kd hf
k
ESihf trsK;d om;rsm;tjzpf wnf&aejcif;udyif vufrcHvay?
dS
k
kd
xk@d a=umifjh ynfaxmifptoGiukd azsmufzsu+f yD; wwfEioavmuf
k
f
kd f
wpfjynfaxmifpepfjzpfatmif taumiftxnfazmfvmcJ=h uonf? wpfzuf
wGif Armr[kwaom trsK;d om;rsm;. bmompum;/ pmay/ ,Ofaus;r_
f
rsm;udk awmf&mwef&m ae&mray;/ wefb;kd enf;oGm;atmif tm%mjzifh
ydwyifxm;jcif;/ enf;y&d,m,fºu,ºf u,jf zifvnf; ESrxm;vduonf? ud,f
f
G G
h
df
k f
k
ydijf yXmef;cGi/hf ud,yitycsKyfa&;paom tcGitm%mawmif;qdr_ rSeor#
k
k f kd f k f
hf
k f
udk e,fcsvufyg;ap/ cGxua&;orm;rsm;[k wHqyuyf+y;D jiif;y,fwm;jrpf
J
J G f
df
ta&;,lonf? vufeufuiyeuefvmygu ydr}kd u;D rm;aomppftiftm;jzifh
kd f k f
k
r&yfwnfEiatmif vduvacsre;f onf? acsre;f &efrvG,onftcg tajccH
kd f
k f H _
_
f h
jynforsm;udk ajrvSepepft& r&yfwnfEiatmif armif;xkwypf=uonf?
l
f
kd f
f
Tenf;ema=umifh ppfajy;'kuQonfrsm; odef;*%ef;csD+yD; xGufay:vmcJh
&onf? tkypvur'e;f usir/_ owfjzwfrrsm;udvnf; r=umc%=um;od
f k kd f k d
hf
_
k
ae&+yD; cGivw&efrvG,aom emusn;f r_/ rke;f wD;r_rsm;udk jzpfay:apcJonf?
hf $ f
f
h
txufygenf;em (3) rsK;d teuf rnfonfenf;u EdiiuvufawG@
h
k f H kd
tusK;d jyKcJygoenf;?
h
yxrenf;onf wuGwjym;pD&ae&mrS pkpnf;apcJonf? us,0ef;aom
J
dS
h
f
e,fajrESifh rsm;jym;aom trsKd;om;tiftm;pkrsm;udk wpfpkwnf;aom
tiftm;jzpfatmif zG@J pnf;Ediconf? trsK;d om;rsm;tcsi;f csi;f ,H=k unfr/_
k f hJ
cspf=unfr_udk wnfaqmufEdkifcJhonf? tcsdefwdktwGif;rSm }uD;rm;aom
tusKd ;aus;Zl;udk jzpfay:apcJonf?
h
'kwd,enf;rSmum; t&mrxif/ tusKd;rjrif? ±dkufoGif;olrsm;om
aemufq;kH ysuq;D qH;k ±H;_ cJ&onfukd awG@&onf?
f
h
44
ppfrSefaomjynfaxmifpkwnfaqmufa&;

wwd,enf;rSmum; ESpaygi;f (50) ausmjf ynfwi;f ppfr;D awmifavmif
f
G
cJ&+yD; trsK;d om;aygi;f pHk jynfotm;vH;k 'kutrsK;d rsK;d ESihf &ifqic&onf?
h
l
Q
kd f hJ
xdxufyq;kd onfrm vlrsK;d a&;t& emusn;f r_/ rke;f wD;r_/ &efvr/_ vufpm;acs
k
kd
S
kd
vdr/_ r,H=k unfrrsm;udk jzpfay:apcJonf? jzwfoef;cJ&aom pepfq;kd acwfq;kd
k
_
h
h
rsm;a=umifh jynforsm;twGi;f ud,usiw&m;ysujf ym;+yD; vdrvnfc;kd 0Su/f
l
k f hf
f
vk,wwfaompdwxm;rsm;/ 0efxrf;rsm;twGi;f cduyfvmbfpm;/ jcpm;r_
l
f
k
pdw"mwfrsm;/ vufeufuitiftm;pkEihf tm%mydirsm;twGi;f jynfol
f
kd f
S
kf
tay: tEdiusi/hf zdEy/f acgi;f yHjk zwfpm;vdonfh pdw"mwfrsm;jzpfay:vm+yD;
kf
dS
k
f
jyKjyifupm;Edi&ef tcsersm;pGm ay;&ayOD;rnf?
k kf
d f
rnfo@kd yifqapumrl pkpnf;nD!wrukd wnfaqmuf&ef qufpyfae
kd
G f_
aom e,fajrrsm;/ trsK;d om;rsm;udk trsK;d om;e,fajrrsm;jzifh pkpnf;+yD;
jynfaxmifpwpfck wnfaqmufa&; oabmxm;ukd ±d;k om;pGmvufcwwf&ef
k
H
Armacgi;f aqmifrsm;twGi;f vdtyfaeonf[k jrifonf? ArmvlrsK;d }uD;0g'/
k
zufqpftrsK;d jzKw0g'jzifh tjcm;aom trsK;d om;rsm;udk tiftm;oH;k 0g;rsK;d +y;D
f
ArmvlrsK;d wpfrsK;d wnf; jzpfvma&;tjrifukd y,f&i;f zd@k vonf?
S
kd
,ckacwfumvonf vGecaom ESpwpf&mausmuuJo@kd tiftm;}u;D
f hJ
f
f h
aomvlrsK;d u tiftm;i,faomvlrsK;d udk vlrsK;d wH;k aysmufu,om;atmif
G f G
wdkufcdkufowfjzwfI&aom acwfr[kwfawmh+yD? urBmh&Gm}uD;tjzpfudk
OD;wnfaeaomacwfwif &yfuuwpfctwGi;f &Sae=uaom u|Eyw@kd onf
G
G f k
d
fk f
rSefuefaom oabmxm;vkyf[efrsm;jzifh pkpnf;nD!Gwf=u&efvdkonf?
jrifhjrwfrSefuefaom oabmxm;vkyf[efrsm;jzifh pkpnf;nD!Gwf=u&ef
vdonf? jrifjh rwfreuefaom oabmxm;ESifh vkyaqmifcsuonf aumif;
k
Sf
f
f
rGeaom tusK;d w&m;udk jzpfxe;f aprnfrm ajr}u;D vufcwfrvGyg? Ediia&;
f
G
S
J kfH
wGif apwemrSeorsm;om t&Snojzifh acgi;f aqmifae&m&&Sd ygvrrnf?
f l
f
d hf
,cktcseonf pkpnf;nD!waom jynfaxmifpudk wnfaqmuf&ef
df
G f
k
acgi;f aqmifaumif;rsm; vdtyfaeygonf? trsm;vufcaom acgi;f aqmif
k
H
aumif;jzpfEi&efrm jynforsm;twGuf vGwvyfcirsm; ay;tyf&ef vdtyf
kd f S
l
f G hf
k
ovdk uGjJ ym;aeaom trsK;d om;rsm;udppnf;&ef trsK;d om;a&;qdi&m tcGihf
kk
kf
ta&;rsm; r#wrSeuefpm ay;tyfz@kd va=umif; ±d;k om;pGm wifjyvduygonf?
f G
kd
k f
[cspf=unfa&;*sme,f/ trSwfpOf (3) 2004]
45
jyemaygi;f pH.xGuayguf
k
f
ppfrSefaomjynfaxmifpkwnfaqmufa&;

jyemaygi;f pH.xGuayguf
k
f
u|Ekfyfwdk@jynfaxmifpkjrefrmEdkifiHwGif vufawG@tm;jzifh wnf&Sdaeaom
tm%m&ppfwyftyp/k 'Drua&pD &&Sa&;twGuf OD;pm;ay;zG@J pnf;xm;aom
k f kd
d
Ediia&;tzG@J tpnf;rsm;tkypEihf Armr[kwaom wdi;f &if;om;vlrsK;d pk tzG@J
kfH
fkS
f
k
tpnf;rsm;tkyp/k Ttkypo;kH pkw@kd . ud,pm;vS,rsm; Ediia&;t& awG@qkH
f
fk
k f
f
kfH
aqG;aEG;jcif;jzifom ,ae@rsuarSmufjyemaygi;f pHukd ajyvnfatmif
h
f
k
udiw,ajz&Si;f Edivrrnfjzpfonf? T aqG;aEG;yGJ jzpfay:vma&; twGuf
kf G f
k f d hf
urBmuvor*~tzG@J }uD;tygt0if urBmEiirsm;/ jrefrmjynfta&; udk
h k
h kd f H
em;vnfaom Ediiwum&Sd Ediia&;ynm&Si}f uD;rsm;/ jrefrmjynf&dS 0g&ifh
kfH
kfH
Ediia&;acgi;f aqmifrsm;/ Ediia&;ygwrsm;ESihf wdi;f &if;om;ygwtzG@J tpnf;
kfH
kfH
D
k
D
toD;oD;wd@k u awmif;qkae=uonf? Tod@k awmif;qdae=u&jcif;onf T
d
k
enf;jzifh awG@qaqG;aEG;ajz&Si;f jcif;jzifh jyem}u;D rsm;udk t&if;tjrpfuae
kH
ajz&Si;f Edirnf[k ,H=k unfae=uaoma=umifjh zpfonf?
kf
tb,fa=umifh xdo@kd wnpm ±_jrifae=uoenf;? cdivaom ta=umif;
k l DG
k f kH
&if;cHrsm;&Saeygonf? od@k aomf tcsK@d aomolw@kd u Ttjrifukd jiif;y,f
d
ae=uonf? ‚if;wd@k onf ppfwyfuvuf&tm%mudk csKyfuixm;olrsm;
dS
kd f
jzpf+yD;/ 1990 ckEpa&G;aumufywif trsK;d om;'Drua&pDtzG@J csKyf (NLD)
S f
JG G
kd
u tEdkif&xm;onf? xdk@a=umifh TESpfzGJ@aqG;aEG;ajz&Sif;v#if jynfhpHkvHk
avmufonf[k qd=k uonf? T t,ltqudk qkyuixm;=uolrsm;rSm
f kd f
pifppftm;jzifh wdi;f &if;om;vlrsK;d pktay: ArmvlrsK;d wd@k wav#mufv;kH v$r;f rd;k
k
cs,fvS,fcGifh &vmaeonfudk vufrvGwfvdkaom t&if;cHqENa=umifh
jzpfonf?
‚if;qENukd ±d;k om;yGivif;pGm razmfxw0=Hh uay? tb,fa=umifqaomf
hf
k f
h kd
rw&m;rSe;f odae=u+yD; ud,usK;d qENuvnf; jznfqnf;vdaejcif;a=umifh
k f
kd
h
k
tjcm;aompum;vH;k rsm;jzifh jiif;y,fae=ujcif; jzpfonf? tu,fI a&G;
aumufytEdi& trwfO;D a&tay: tajccHwucsuv#ivnf; wdi;f &if;
JG k f
G f f f
k
om;tzGJ@tpnf;rsm;jzifh pkaygif;xm;aom “jynfaxmifpkwdkif;&if;om;
f kd
vlrsK;d rsm; 'Drua&pDtzG@J csKyf” (UNLD) ESihf r[mrdwwi;f &if;om; tzG@J w@kd
kd
49
Edkif[Hom

u 'kwd,trwfOD;a&trsm;qHk;tEkdif&xm;onf? xdk@a=umifh jiif;y,f
csexm;jcif;jzifh w&m;r#wrnfr[kway?
f
f
Ediia&;t& awG@qaqG;aEG;ajz&Si;f jcif;onf jzpf&aeaom Ediia&;
kfH
kH
dS
kfH
jyemrsm;udk ajyvnfapvdIjzpfonf? Ediia&;jyemtydi;f rS csO;f uyf
k
kfH
k
=unfv#if jynfwi;f ppftESpig;q,fausmukd jyefvnfo;kH oyf&efvvrrnf?
h
G
f
f
kd d hf
1948 ckESpf vGwfvyfa&;&aomESpfwGifyif jynfwGif;ppfpcJhonf? xdkpOf
uwnf;u tpd;k &udk vufeufuiqef@usiwuy0ifcaom wdi;f &if;om;
kd f
f kd f JG hJ
k
tzGJ@tpnf;rsm;onf 'Drdkua&pDa&;/ twef;tpm;ta&;tay: tajccH
onfh tzG@J tpnf;wd@k xuf ta&twGursm;cJonf? 1948 ckEprS ,ae@
f h
S f
txd (53) ESpausmf vlrsK;d pktzG@J tpnf;rsm;ESihf jzpfym;aeaom wduyrS
f
G
k f JG
aoewforsm;udk wpfywf/ wpfv rjcm; =um;ae&onf? ,cktcsewif wdi;f
H
df G k
&if;om;vlrsK;d pktzG@J tpnf; awmfawmfrsm;rsm;ESihf typftcwf&yfpxm;
J
aomfvnf; wdi;f &if;om;e,fajrtawmfrsm;rsm;wGif aoewforsm;=um;
k
H
ae&qJ jzpfonf? typftcwf&yfpa&;oufoufonf jzpf&aeaom jyem
J
dS
rsm;udk ajyvnfapEdirnfr[kwa=umif; trsm;od+yD;vnf; jzpfygonf?
kf
f
1958 ckEpwe;f u 0ef}uD;csKyf OD;Ekacgi;f aqmifaom yxp tpd;k &onf
Sf k
rGef/ &cdkif/ ytdk@0fvlrsKd;pktzGJ@rsm;ESihf oabmwlnDr_&+yD; ‚if;tzGJ@rsm;
vufeufpGef@cJh=uaomfvnf; r=umao;rDtcsdefuav;rSmyif ‚if;wdk@.
awmfvSefaomaoewfoHrsm; jyefvnfay:xGufvmcJhonf? xdk@a=umifh
wdi;f &if;om;vlrsK;d pkrsm;ESifh tm%m&tpd;k &tqufquft=um; jyem
k
onf ao;r$m;aom jyemr[kway?
f
tcsK@d aomolw@kd onf vlrsK;d a&;jyemudk tav;teufrxm;=u?
vlrsK;d a&;jyemonf vlwef;pm;jyem. vufatmufcjH zpfonf [k
qdonf? vltcsK@d w@kd uvnf; vlrsK;d a&;jyemonf 'Drua&pDa&; jyem
k
kd
. vufatmufcjH zpfonf[k qd=k ujyefonf? xdow@kd u vlwef;pm;jyem/
k l
'Drua&pDa&;jyemwd@k ukd ajyvnfatmifajz&Si;f Ediygu vlrsK;a&;jyem
kd
kf
d
onf tvdvajyvnfom;rnf[k xifjrifajymqdae=uonf? ‚if;wd@k onf
k kd
G
k
vlrsK;d a&;jyem. twdrteufukd wu,frjrifIvm; od@k wnf;r[kwf
f
ta&;ray;vdIvm; qdonfukd ‚if;wd@k u,wiom od=uayvdrrnf?
k
k
dk f kd f
hf

50
ppfrSefaomjynfaxmifpkwnfaqmufa&;

u|Ey.tjrifum; ‚if;wd@k Eihf vH;k 0jcm;em;ygonf? vlrsK;d a&;qdi&m
fk f
S
kf
jyemonf av;eufonf/ cdi+f ronf? rnfonfjh yem. vufatmufcH
k J
r[kway? woD;wjcm;rm;rm;rwfrwf &yfwnfaeonf? bmoma&;jy
f
emonf urBmwcGi&dS bmomwlrsm;. pmemaxmufcrukd &&SEiojzifh
f
H _
d kd f
t&Se=f oZmaumif;wwfonf? tdre;D csi;f EdiiwpfcsK@d wif a&muf&aeaom
d
f
kfH
G
dS
vlrsK;d wlrsm;. pmemr_ukd &&SEiaomfvnf; bmoma&;/ vlwef;pm;a&;wd@k
d kd f
ESipmv#if jyifypmemaxmufyrenf;ayonf? ud,tm;ud,u;kd ajz&Si;f =u
hf
hH _
k hf
k f
&aom jyemrsK;d [kqEionf?
kd kd f
vlrsK;d [lonfum; ESpaygi;f &m/ axmifcs+D yD; eD;uyfpm twlaexdif
f
G
k
ayguzm;vmaom b0wlu=H urRmwl vl@tzG@J tpnf;jzpfonf? ordi;f rwifrD
fG
k
tcseronf ,ae@txd jzpfay:cJaom vltzG@J tpnf;tcsi;f csi;f t=um;
d f S
h
yÉdyuQrsm;wGif tjcm;ta=umif;tcsursm; yg0ifaeaomfvnf; vlrsK;d a&;
f
tajccHrS uif;vGwjf cif;enf;yg; ygonf? e,fajrvk,ufr/_ aps;uGuv,ufr_
f k
wd@k onf vlrsK;d a&;tay: tajccHrwpf0ufausmf yg0ifonf? acwfa[mif;
_
udveD e,fcsŒJ ppfyrsm;wGif vlrsK;d a&;tay: tajccHrrsm;pGm yg0ifaeouJo@kd
k kd
JG
_
h
aiGt&if;tES;D tay: tajccHaom acwfopfe,fcsŒJ pepfwivnf; vlrsK;d a&;
Gf
tay: tajccHryg&onf? urBmay:&Sv@l tzG@J tpnf;rsm;udk txif&m;qk;H
_ dS
d
S
pnf;jcm;xm;&m Ediirsm;onf rwlujJG ym;aomvlrsK;d rsm;jzifh zG@J pnf;xm;
kfH
=uonf? vlrsKd;wlEdkifiHuGJ[lI tvGefenf;yg; ygonf? bmoma&;t&
rnfo@kd yifwnapumrl vlrsK;d rwlu Ediiwpfctjzpf ryl;aygi;f =u? twef;
l D
kfH k
tpm;wlrsm; t=um;wGivnf; xd@k twlyifjzpfonf? xd@k a=umifh vlrsK;d a&;
f
tpGonf bmoma&;twef;tpm;a&;xuf av;eufonf[k qd&ygrnf?
J
k
,ae@urBmwGif vlrsK;d a&;yÉdyuQonf tm;avsmom;jcif;r&S/d ydIyif
h G
k
k
kd f
a&SŒwef;a&mufvmaeonf? (Globalization) *vdb,fviaZ;&Si;f ac:
urBmv$r;f ywf,uE,r_ acwfumvwGif t"dutm;jzifh pD;yGm;a&;/ ,Of
S f G f
aus;r_w@kd Y qufpyfvr;f +cHKr_rnfo@kd &ap/ rdrvrsK;d udk v$r;f rd;k oGm;jcif; r&Sd
$
dS
d l
atmif umuG,fae=uonf? EdkifiHwpfckwGif tm%m&vlrsKd;pkjzpfaom
vlrsK;d u tjcm;vlrsK;d rsm;tay: vlrsK;d a&;t& v$r;f rd;k 0g;rsKd vd=k uonf? od@k
aomfurBmv$r;f ywf,uE,rt& tjcm;vlrsK;d }uD;wd@k . 0g;rsKrukd &ifqif
S f G f _
d _
kd
vm& aomtcg rdrw@kdvrsK;d udk umuG,xe;f odr;f &ef }uKd ;yrf;vmae=uonf?
d l
f d
51
Edkif[Hom

u|Eyw@kd Eiiwif ppfwyftpd;k &onf qd/k u/ a&;/ wD; +ydKifyrsm;udk wdi;f ESihf
fk f kd f H G
JG
k
jynfe,ftvduac:,l+yD; aiGuea=u;usrsm;pGmcHum usi;f yae=uonf?
k f
k f
Tonfvnf; vlrsK;d a&; tajccHpw"mwf.av;eufr_ yifjzpfonf?
d f
u|Eyw@kd Eiiwif u|Eyw@kd u,wiyg0if+yD; jyemrsm;udk enf;aygi;f
fk f kd f H G
fk f kd f kd f
pHkjzifh ajz&Sif;cJh=uonf? jyemajz&Sif;a&; enf;aygif;rsm;pGmteuf
vufeufuiajz&Si;f enf;onf tqiftjrifq;kH ESifh t&Sn=f umqH;k jzpfonf?
kd f
h
h
ESpaygi;f (50) ausmajz&Si;f cJ+h yD;jzpfaomfvnf; ,ae@txd ajyvnfp&m
f
f
tvm;tvm rjrifawG@&ao;ay? 1958 ckEpwif OD;Ek. (yxp) tpd;k &onf
Sf G
'Drua&pDukd ydrus,jf yef@atmifvrf;zGiay;+y;D Ediia&;t& ajz&Si;f &ef }uKd ;yrf;
kd
k kd
hf
kfH
cJonf? vufeufuiyÉdyuQrsm; t&Seavsmusvm+y;D Ediia&;t&v_y&m;r_
h
kd f
df
h
kfH
fS
t&Seaumif;vmonf? Tod@k t&Set[ketm;aumif;vmonfukd ppfwyf
df
df
f
urvdvm;ojzifh tm%modr;f cJonf? ppfa&;t& t&Sejf r‡i+hf yD; ajz&Si;f cJh
k
h
d
onf? &vm'fum;ESpzufpvH;k tiftm;ydr}kd uD;rm;vm+yD; wduyrsm;ae&m
f
k
k f JG
tES@us,jf yef@vmum ppfy.tedXm±Hrsm;udk jynforsm;cg;oD;pGm cHpm;vm
H
JG
k
l
cJ&onf?
h
1970 ckwGif ay:aygufcJhaom OD;Ek. ygvDref'Drdkua&pDygwDonf
EdiijH cm;t&if;&Sirsm;. tm;ay;ulnrukd tawmftwef&&Sconf? vlrsK;d pk
kf
f
D_
d hJ
tzGJ@tpnf;rsm;udkum; rnfonfhEkdfifiHurS ay;urf;jcif;r&Sd? Auy ESifh
yl;aygi;f v#if Auy ay;urf;or#uom&&S+d y;D vH;k yg;yg;aysmufu,om;onf?
kd
G f G
awmfvea&;umvwpfav#mufv;kH rSm acgi;f axmifcaom Auy onfvnf;
Sf
hJ
1990 ckEpaESmif;ydi;f wGif OD;usK;d I ajrv#K;d cJ&onf? wdi;f &if;om;vufeuf
Sf
k
h
k
uditzG@J tpnf;rsm;rSmum; rdrvrsK;d ESihf rdrjd ynforsm;. axmufyay;r_jzifh
kf
d l
l
Hh
cufcpm±ke;f uefc&aomfvnf; yef;yef+rJyif? Tonfrmvnf; vlrsK;d a&;
J G
hJ
S
tcef;. av;eufrom"uwpf&yf yifjzpfonf?
_
,ckacwf,cktcgonf 'Drdkua&pDacwfumvjzpfonf? 'Drdkua&pD
onfum; ysKdwdkif;}udKufonfhESif;qDcdkif? 'Drdkua&pDysKd;yifudk usaemfwdk@
jynfaxmifpkrSm pdkufysKd;cJhbl;ygonf? odk@aomf=um&Snfr&SifoefEdkifcJhyg?
tb,fa=umifhenf;? Tenf;ESifh T&moDrsKd;wGif 'Drdkua&pDysKd;yifrsm;
ayguym;}u;D jyif;Edi&ef vdtyfaeonfh aea&mifumyif (t&dyyif) od@k r[kwf
fG
kf
k
f
wG,wuf&eftyifjzpfaom wdi;f &if;om;vlrsK;d rsm;twGuf vlrsK;d a&;t&
f
k
52
ppfrSefaomjynfaxmifpkwnfaqmufa&;

wef;wla&;ESihf ud,yijf yXmef;cGityifrsm;udk ayguciray;/ ckwxiz,f&i;f
k f kd
hf
f G hf
f Gf S
xm;aoma=umifh jzpfonf? 1962 ckEpf rwfv (2) &ufae@ ppfwyfrS tm%m
S
odrf;jcif;onf t"dutm;jzifh wdkif;&if;om;vlrsKd;rsm;. wef;wla&;ESifh
udk,fydkifjyXmef;cGifhudk &SifoefcGifhray;vdkIjzpfonf? xdktcGifhta&;udk
zsuq;D &if; 'Drua&pDtcGita&;rsm;vnf; ysujf ym;cJ&+yD;jzpfonf?
f
kd
hf
h
u|Eyw@kd Eiiwif ppfreaom jynfaxmifpwnfaqmufjcif;udk xnfh
kf f kd f H G
S f
k
wGujf cif;rjyKbJ 'Drua&pDa&; oufoufjzifh jyemrsm;ukd rajz&Si;f Edi?
kd
kf
jynfwi;f ppfukd r&yfwef@Eiyg? jzpf&aeaom Ediia&;jyemrsm;ESihf vuf
G
kd f
dS
kfH
eufuiyÉdyuQrsm;udk rajz&Si;f Ekiygu +ir;f csr;f a&;/ zG@H +zKd ;a&;/ vlrvwvyfcihf
kd f
df
d
_ G f G
ESihf 'Drua&pDtcGita&;rsm;onfvnf; r&SioefEiay? u|Eyw@kd Eii.
kd
hf
f
kd f
fk f kd f H
xl;jcm;r_wpf&yfjzpfaom Armr[kwonfh wdi;f &if;om;vlrsK;d rsm;. OD;a&
f
k
onf EdiivO;D a&. xuf0ufausm&aejcif;/ xdvrsK;d pkrsm; aexdiaom
kfH l
f dS
k l
kf
e,fajrrsm;onf jynfaxmifpwpfcv;kH . ig;yHo;kH yHausm&aejcif;/ xdvrsK;d pk
k k
k k
f dS
k l
rsm;teuf ordi;f a=umif;t& vGwvyfxif&m;pGm aexdivmcJ=h uonfu
k
f
S
kf
rsm;+y;D ,ae@txd trsK;d om;ud,yijf yXmef;cGiukd vdvm;awmif;qdaeonfh
k f kd
hf
k
k
vlrsK;d rsm;jzpfaejcif;wd@k onf xl;jcm;r_jzpfonf?
xd@k a=umifh Tae&mrsK;d TtajctaersK;d wGif wdi;f &if;om;vlrsK;d rsm;.
k
ta&;udk aemufcsef (od@k r[kw) ab;z,fxm;+yD; Ediia&;jyemrsm;udk
f
kfH
ajz&Si;f aeygu tcseue/f vlyef;/ oHo,rsm;udk ydI wk;d yGm;ap±Homjzpfrnf?
df k
k
k
xk@d a=umifh jyemrsm;udk trSewu,fajz&Si;f vdaomqEN&ygu “oH;k yGihf
f
k
dS
qdiawG@qaqG;aEG;jcif;” onfom ajyvnfruay;aqmifEiaom xGuf
kf
kH
_ kd
kd f
aygujf zpfa=umif; tdyaysma,mifaqmifaeolrsm;udk xyfrvyE;d_ wifjy
f f
H _ f
ygonf?
[wdk;wufaomrGefvli,f*sme,f - 2002]

53
jyemrsm;.a&aomufjrpf
ppfrSefaomjynfaxmifpkwnfaqmufa&;

jyemrsm;.a&aomufjrpf
,ae@ u|Eyw@kd Eiiwif jynforsm;awG@}uKH &ifqiae&aom pm;0wfaea&;
kf f kd f H G
l
kd f
=uyfwnf;r_jyem/ 'Drua&pDtcGita&;rsm; qH;k ±_;H ae&r_jyem/ wdi;f
kd
hf
k
&if;om;vlrsKd ;rsm;. vlrsKd ;a&;qdi&m vGwvyfcirsm;qH;k &H;_ ae&r_ jyem
kf
f
G hf
ESihf qlytºkH urj_ yemwd@k onf xif&m;aom jyem}u;D rsm;jzpfonf? T
l G
S
jyem}uD;rsm;onf Ediia&;ESihf qufpyfoufqiaeaom jyemrsm;
kfH
kd f
jzpfI rnfo@kd uiw,ajz&Si;f &rnfenf;? T jyem}uD;rsm;teuf rnf
kd f G f
onfjh yemu t"duus+y;D ‚if;udajz&Si;f Ediygu tjcm;jyem}u;D rsm;udk
k
kf
vnf; vG,fulpGmajz&Sif;Edkifygrnfenf;? Todk@ jyem}uD;rsm;. a&
aomufjrpfukd ±_jrif&mwGif tjrifrwl tjiif;yGm;p&mrsm; &Saeygao;onf?
d
TuGjJ ym;aeaom tjrifrsm;udwnvmatmif n‡Ei;f Ediygu jyemudk
k l D
d d_ k f
vG,upm ajz&Si;f Edif ygvrrnf?
f l G
k
d hf
tcsKd@u pm;0wfaea&;jyemonf t&if;cHtusqHk;jyemjzpf
onf? vlom;wd@k &yfwnf&ioefEia&;twGuf ta&;t}u;D qH;k vdtyfcsuf
S f kd f
k
vnf;jzpfonf? xd@k a=umifh pm;0wfaea&;tqifjh rifrm;vmEdia&;twGuf
h
kf
pD;yGm;a&;udk t"duOD;pm;ay;&rnf? pD;yGm;a&;jrifrm;vmap&ef tjcm;udp&yf
h
P
rsm;udk tepfemcH&ef vdtyfygu tepfemcH=u&rnf[k tjrif&=dS uonf? T
k
tjrifrsK;d udk uGejf rLepf/ qd&,vpf vuf0Eiia&;tjrif&orsm;ESihf tm%m&
kS f
J kd f H
dS l
tkyp;kd oltcsK@d w@kd u ydr,=kH unfvufc=H ua=umif; avhvmod&&onf?
f
k kd
dS
tcsK@d u 'Drua&pDtcGita&;rsm;qH;k ±_;H ae&jcif;onf ta&;t}u;D qH;k
kd
hf
jyem jzpfonf? 'Drua&pDtcGita&; tjynft0&&Sygu udpwckukd
kd
hf
h
d
P
'Drdkua&pDabmiftwGif; vGwfvyfpGmwifjyawmif;qdkEdkif=u+yD; jynfol
trsm;pkw@kd vufcaomtcg jzpfay:aeaomjyemrsm; ajyvnfom;Edif
H
G k
rnf[k ±_jrif=uonf? vGwvyfpmajymqdk a&;om;pnf;±H;k qENjycGihf rsm;&S+d y;D
f
G
jzpfI jynforsm;.tcGita&;/ wdi;f &if;om;vlrsK;d pkrsm;. tcGita&;
l
hf
k
hf
rsm;udk awmif;qd&mwGif vufeufuioyex&efrvdtyfawmh/ xd@k a=umifh
k
kd f l k f
k
jynfwi;f ppfr&Sd at;csr;f rnf? 'Drua&pDpepfwif aps;uGup;D yGm;a&;pepfukd
G
kd
G
f
umuG,usio;kH rnf? vGwvyfpmpD;yGm; &SmazGci&rnf? xd@k a=umifh pD;yGm;a&;
f hf
f G
G hf dS
57
Edkif[Hom

wd;k wufvmrnf[k ±_jrif=uonf? T±_axmift& 'Drua&pDtcGita&;
h
kd
hf
jyemonf tajccHtusq;kH jyemjzpfonf[k xifjrif,=kH unf ae=u
onf? Tt,ltqudk ArmvlrsK;d trsm;pkEihf 'Drua&pDEiia&;tiftm;pk
S kd
kd f H
rsm;u vufc,=kH unfxm;=uonf?
H
tcsK@d u wdi;f &if;om;vlrsK;d pkrsm;wef;wla&;ESihf vGwvyfcihf (ud,yijf y
k
f G k f kd
Xmef;cGi) jyemonf tajccHtusq;kH jzpfonf? vlrsKd ;aygi;f pHEihf zJ@G pnf;
hf
k S
xm;aom Ediiwpfcwif vlrsKd ;aygi;f pHcsp=f unfn!wa&;onf r&Srjzpfvkd
kfH k G
k
D G f
d
tyfonf? vlrsK;d aygi;f pHk csp=f unfnD !Gwa&;udk vlrsK;d a&;t& wef;wla&;ESihf
f
vGwvyfcihf (ud,yijf yXmef;cGi) jzifom wnfaqmmuf&rnf? ‚if;tcGihf
f
G
k f kd
hf h
ta&;rsm; qH;k ±H;_ ae&I vufeufuiawmfvechJ =uonf? tm%m&tkyp;kd
kd f
Sf
f
olwdk@uvnf; vHk+cHKa&;udkta=umif;jy+yD; ppfwyfudkwkd;csJ@zGJ@pnf;um
ppfqifwucuonf? ESpzufaomppfwyftwGuf vufeufypPn;f 0,f,l
kd f dk f
f
pkaqmif;&ef b¾maiGrsm;pGmudk oH;k pGc&onf? wyftiftm;twGuf vltif
J hJ
tm;rsm;pGmudk ac:,lpaqmif;cJ&onf? xd@k a=umifh b¾maiGtiftm;/ vl
k
h
tiftm;rsm;pGmudk pD;yGm;a&;ESihf zG@H +zdK;a&;twGuf toH;k jyKcGir&ojzifh wdi;f
hf
k
jynfepfem cJ&onf?
h
vH+k cHKa&; r&Sojzifh pD;yGm;a&;vkyief;rsm; aumif;pGmrvkyEi/f jynfwi;f
d
f
f kd
G
jynfy&Sd t&if;&Sirsm;rS t&if;tES;D rsm; rpduxw0ojzifh pD;yGm;a&;wGif
f
k f k f hH
edrusc&onf? ppftEdi&a&;ESihf vH+k cHKa&;twGuf jynforsm;. vGwvyf
hf hJ
kf
l
f
cGirsm;udk uef@owfywyif cJ&onf? jynfo@l tiftm;udk qG,toH;k cs cJ&
hf
d f h
J l
h
onf? jynfow@kd .b¾mESihf &dumudk &,ljcif;/ zsuq;D jcif;rsm;vkyc&onf?
l
Q
f
f hJ
vlrsK;d a&;t& trke;f yGm;r_ &efjyKr_rsm; }uD;rm;&Sn=f umcJ&onf? pD;yGm;a&;
h
t&a&m/ vlrsK;d a&;t&yg 'kuaygi;f pHEihf &ifqic&onf? aemufq;kH wdi;f jynf
Q
kS
kd f hJ
k
+yKd uGysuq;D a&;od@k yif a&S@±vmonf? xd@k a=umifh wdi;f &if;om;vlrsK;d pkrsm;.
J f
_
k
wef;wla&;ESifh vGwfvyfcGifhjyemonf tajccHusonfh jyemjzpf
onf[k ±_jrif=uonf? T t,ltqudk Armr[kwaomvlrsK;d pkrsm;ESihf
f
EdiijH cm;rS jrefrmjynfta&;udk avhvmae=uonfh Ediia&;okawoDtcsKd @u
kf
kfH
vufc,=kH unfxm;=ua=umif; avhvmod&&onf?
H
dS
tcsK@d u jynfwi;f qlytºkH uGrj_ yemonf ta&;t}uD;qH;k jyem
G
l
jzpfonf? qlytºkH uGrrsm;a=umifh pD;yGm;a&; vkyief;rsm;/ td;k tdrtaqmuf
l
_
f
f
58
ppfrSefaomjynfaxmifpkwnfaqmufa&;

tOD;rsm; ysup;D rnf/ pD;yGm;a&;vkyief;topfrsm; vkyaqmif&ef r0Hr&J&rnf?
f
f
f
h dS
t&if;tES;D &Sorsm; r&if;ES;D 0H=h u? jynforsm; xdwvef@acsmufcsm;aomu
d l
l
f
rsm;rnf? vk,uftEdiusirrsm; ay:ayguvm+yD; ±d;k om;aomjynforsm;
k f hf _
f
l
'kua&muf=urnf? xdo@kd aom tHºk urukd rxde;f odr;f Ediygu wdi;f jynfysup;D
Q
k
G_
kf
k
f
a&;od@k OD;wnfom;vdrrnf? xd@k a=umifh Tjyemonf t"dutusq;kH
G
hf
jyemjzpfonf[k ,lq=uonf? Tt,ltqudk tm%modr;f ppftpd;k &
rsm;ESihf ‚if;wd@k .t0ef;t0di;f wd@k u vufc,=kH unfxm;=ua=umif; avhvm
k
H
awG@&&onf?
dS
txufygjyem}uD;av;&yftay: xyfrpppfo;kH oyf=unf=h uygp@kd ?
H D
xdjk yemwd@k onf rnfonftcseumv rnfonftajctaewGif ay:
h d f
h
ayguwwfygoenf;? wckEiwck rnfo@kd qufpyfcsyquf aeygoenf;? ‚if;
f
S hf
df
udo&rom tajccHEit"dujyemwd@k ukd a&G;cs,o&Eiygvrrnf?
k d dS S
S hf
f d dS kd f d hf
qlytºkH uGjcif;a=umifh pD;yGm;a&;taqmuftOD;rsm; ysup;D rnf? 'kuQ
l
f
rsK;d pHEihf }uHKawG@&rnf? wdi;f jynfysup;D a&;od@k OD;wnfom;Edionf — qdk
k S
k
f
G kf
onfw@kd rm trSeyifjzpfayonf? od@k aomfqytºkH uGronf tb,fa=umifh
S
f
ll
_
jzpfay:vm&oenf;? qlytºkH uGjcif;onf ayguurwpfrsK;d jzpfonf? xdo@kd
l
f JG _
k
aygufuGJEdkif&ef ,rf;ESifhwlaom pD;yGm;a&;=uyfwnf;r_/ wif;=uyfaom
xde;f csKyfuef@owf ydwyifxm;r_rsm;tay: rauseyfrrsm; cdicirmrm&S&ef
f
_
k f kd f
d
vdonf? xd@k tjyif peufwEiwaom tm%mydiw@kd . rSm;,Gi;f aom vkyf
k
H S hf l
kf
aqmifjyr_wck&&ef vdtyfygonf? TESpcr&Sygu }uD;rm;aomqlytºkH uGr_
dS
k
fk d
l
qdonfh ayguurrsK;d rjzpfay:Edi? jzpfvmyguvnf; umvwdtcseyi;f r#
k
f JG _
kf
k d f kd
om=umwwf+yD; +yD;qH;k oGm;ygvrrnf? Tjyemonf jzpfay:vmonfh
d hf
tcg rSeuefEieif;pGm xde;f odr;f &efvtyfaom ta&;ygonfjh yemjzpf
f
kd f
kd
onf? od@k aomftajccHusaom jyemr[kw?
f
txufygjyemwGif ,rf;tm;jzpfaom pD;yGm;a&;=uyfwnf;r_Eihf xde;f
S
csKyfuef@owfywyifrrsm;onf tb,fa=umifjh zpfay:vm&oenf;? 'Dru
d f _
kd
a&pDtcGifhta&;rsm; qdwfokOf;aer_ESifh jynfwGif;ppfa=umifh jzpfonf?
pD;yGm;a&;wdk;wufzGH@+zdK;a&;udpPudk EdkifiHwpfcktaejzifh ‚if;wpfckwnf;udk
vky,I&aomudpr[kw? t"dutm;jzifh vufeufuiwucuae=u
f l
P
f
kd f kd f kd f
aom jynfwi;f ppfr&Sd at;csr;f aom tajctae&S&rnf? wnf+ir+f y;D jynfol
G
d
d
59
Edkif[Hom

awGukd OD;aqmifEiaom tpd;k &wpf&yfvnf;&S&rnf? t&if;tES;D / twwf
kd f
d
ynmESihf tjcm;aom tajccHaumif;rsm;vnf;&S&ef vdtyfayrnf? jynfwi;f
d
k
G
ppfa=umifh qif;&JrjJG ymusaeaom tajctaewGif t&if;tES;D vnf;r&SEi/f
d kd
twwfynm&Si/f todynm&SiawGuvnf; vHvavmufavmuf rarG;xkwf
f
kd
k kH
Edi? vrf;yrf;qufo,a&;cufcaeaom tajctaewGif pD;yGm;a&;wd;k wuf
kf
G f
J
&efrm “0”r&SbJ “0d”vkyIr&aom tajctaejzpfonf? xd@k a=umifh jy
S
d
f
em}uD;av;ckteuf qlyltHkºuGr_ESifh pD;yGm;a&;ESifhqdkifonfh pm;0wfae
a&; =uyfwnf;r_jyemwd@k onf tajccHrusaom tudi;f tcufjyem
k
rsm;jzpfa=umif; xif&m;ayonf?
S
usef jyemESp&yfwif 'Drua&pDtcGita&;onf jyemawmf
f
G
kd
hf
awmfrsm;rsm;udk at;csr;f pGmajz&Si;f ay; Edionf? vGwvyfpmpD;yGm;a&;
kf
f
G
&SmazGEiciEihf aps;uGup;D yGm;a&;pepfukd azmfaqmifay;aoma=umifh pD;yGm;
kd f G hf S
f
a&;t& wd;k wufvmaprnfjzpfonf? od@k aomf 'Drua&pDonf jynfol
kd
trsm;pk.qENudkom azmfaqmifay;+yD; vlenf;pktay:vspfvsL±_r_rsm;
&Sonf? t&m&mudtrsm;pk.qENjzifh tqH;k tjzwfay;jcif;onf vlenf;pk
d
k
rsm;udk epfemaponf? xd@k a=umifvrsK;d wl/ bmomwlaom vl@tzG@J tpnf;
h l
rsm;wGif jyemr&Saomfvnf; vlrsK;d aygi;f pH/k bmomaygi;f pHEihf pkpnf;
d
k S
xm;aom u|Eyw@kd EiitwGuf 'Drua&pDtcGita&;wckwnf;ESihf rvHk
fk f kd f H
kd
hf
avmufyg? 'Drua&pDEii}H uD;rsm;jzpfaom t*FvefEihf tdE,Ediiw@kd wif
kd
kd f
S
dN k f H
G
vnf; TjyemrsK;d &Sconf?
d hJ
kd f
t*Fvefac: (United Kingdom) wGif ajrmufti,mvefjynfe,f
om; tdkif;&pfvlrsKd;rsm;u vufeufudkifawmfvSefwdkufcdkufcJhonfrSm
vlorsm;aom udpjP zpfonf? tdE,Ediiwivnf; vlrsK;d pkwi;f &if;om;
d
Nd k f H G f
kd
jzpfaom em*ESihf r%dyw@kd vufeufui+f yD; tdE,tpd;k &udk wducuc=hJ u
l
kd
Nd
k f kd f
onf? Ediia&;t& aqG;aEG;n‡Ei;f +y;D vlrsK;d a&;qdi&m tcGita&;rsm;pGmudk
kfH
d d_
kf
hf
vduavsmay;cJ&+yD; jzpfonf?
k f
h
vlrsK;d pkjynfe,frsm;ESihf 0ef;&Hvsu&aom u|Eyw@kd jynfaxmifpwif
f dS
kf f
k G
vlrsK;d pkrsm;. tcGita&;rsm;udk zdEycsKyfcs,xm;or# rat;csr;f rwd;k
hf
dS f
f
wufEia=umif; ESpaygi;f (50) ausmf jynfwi;f ppfordi;f u oufaojycJ+h yD;
kd f
f
G
k
jzpfonf? vlrsm;pkjzpfaom ArmvlrsK;d rsm;onfyifv#if rnfo@kd aomtajc
60
ppfrSefaomjynfaxmifpkwnfaqmufa&;

tae a&muf&c&onfuvnf; txl;ajymp&mvdrnfr[kwyg? u|Eyw@kd EiiH
dS hJ
kd
k
f
kf f kd f
. tajctaeESihf udunonfh vlrsK;d a&;t& wef;wlnr#r&+dS yD;/ ud,yif
k f D
D _
k f kd
jyXmef;cGi&aom jynfe,frsm;jzifh pkaygi;f zG@J pnf;xm;onfh zuf'&,fjynf
hf dS
axmifpwif 'Drua&pDenf;pepfjzifh tkycsKyom;jcif;onfomv#if at;csr;f
k G kd
f f G
om,mwd;k wufrukd azmfaqmifay;Ediygvrrnf? Tonfum; t"duESihf
_
k f d hf
tajccHusaomjyem jzpfonf?
[rGefjynfopf*sme,f - 2000]

61
jynfaxmifpzpnf;a&;jyem
k @JG
ppfrSefaomjynfaxmifpkwnfaqmufa&;

jynfaxmifpzpnf;a&;jyem
k @JG
u|Ekfyfwdk@EdkifiHtwGif; jzpf&Sdaeaom ESpfig;q,fausmfjynfwGif; ppf}uD;.
t"duaomhcsujf yemonf jynfaxmifpz@JG pnf;a&; jyemjzpfonf?
k
bmompum;/ pmay/ ,Ofaus;r_/ aemufcordi;f / pkpnf;aexdi&me,fajr
H k
kf
a'ocsi;f rwlnaom vlrsK;d rsm;pkaygi;f aexdionfh EdiiwpfctwGi;f vlrsK;d
D
kf
kfH k
pkrsm; twlaexdia&;/ wenf;tm;jzifh jynfaxmifpz@JG pnf;a&;jyemonf
kf
k
t"dujyem}u;D jzpfonf? ‚if;jyemudk yuwdtaetxm;ESihf udunD
k f
rSeuefpmrajz&Si;f bJ tm%m&olw@kd u rdrw@kd qENt&vd&mqGypcs trnf
f
G
d
k J kH H
cHjynfaxmifpukd zG@J pnf;cJojzifh nDtpfuvrsK;d tcsi;f csi;f jyif;xefpm ppfcif;
k
h
kd l
G
&aom vufeufuiyÉdyuQ jzpfay:vmcJ&onf? ,if; ppfya=umifppfwyf
kd f
h
JG
h
onfta&;yg t&Set0g&vm+y;D aemufq;kH tm%m odr;f onftxd jzpfay:
df
vmonf? od@k Eihf wpfygwtm%m&Sitpd;k &. pk;d rd;k zdEyrukd jynfowpf&yfv;kH
S
D
f
dS f _
l
ESpaygi;f &Sn=f umpGm cHc&onf? pD;yGm;a&;t&vnf; r}uHKbl;atmif qif;&J
f
hJ
iwfrwvm&onf? xd@k a=umifh Tpkpnf;aexdia&; od@k r[kwf jynfaxmifpk
G f
kf
zG@J pnf;a&;jyemudk tjrefq;kH ajz&Si;f &ef vdtyfaeayonf?
k
jyemw&yfukd ajz&Si;f &mwGif jyemjzpfay:vm&jcif; tajccHukd
avhvm&ef vdtyfayonf? ordi;f udjk yef=unfv#if u|Eyw@kd Eiiwif vlrsK;d
k
k
h
fk f kd f H G
tcsK@d w@kd onf oD;jcm;Ediirsm;jzifh ESpaygi;f &Sn=f umpGm aexdivmcJh =uonf?
kfH
f
kf
tcsK@d vrsK;d wd@k rm vlO;D a&/ "etiftm;/ ppftiftm; enf;yg;ojzihf vuf
l
S
atmufcb0ESihf aexdivmcJ&onf? od@k aomf {u&mZf ya'o&mZfpepfwif
H
kf h
G
b¾mqufo&efomt"dujzpf+y;D rdrw@kd t}u;D tuJEihf rdrw@kd vrsK;d a'oudk
d
S d l
tkyfcsKyfaexdkifvmcJh=uonf? wcsdefcsdefwGif ppftiftm;}uD;rm;aom
bk&ifwyg;yg;u eD;pyf&m {u&mZfb&ife,fajrrsm;udk wducuor;f yduf
k h
k f kd f d k
Edicojzifh us,jf yef@aom EkiitoGia&mufconf? od@k aomf tiftm;
k f hJ
dfH
f
hJ
enf;yg;vmonfEihf xdtifyg&mEdiionfvnf; +ydKuGysup;D &jyefonf?
S
k
kfH
J f
ppftiftm;aumif;aom tavmif;bk&m;ESihf bd;k awmfb&m;wd@k u rGeEihf
k
f S
&cdijf ynfuor;f +y;D uke;f abmifrif;quf tifyg&mEdiiawmfukd wnfaqmuf
k
dk d
kfH
tkycsKyfEiconf? TtajccHu,+l yD; twkta,mifjynfaxmifpukd vSnhf
f kd f hJ
kd
k
pm;yHazmfcojzifh ,ae@txdjyem ay:ae&jcif;jzpfonf?
k
hJ
65
Edkif[Hom

AdkvfcsKyfatmifqef;onf ppfrSefaomjynfaxmifpkwnfaqmufa&;
tajccHukd awmifwef;a'ovlrsK;d pkacgi;f aqmifrsm;ESihf n‡Ei;f +y;D csrwf oGm;cJh
d d_
S
onf? od@k aomf ‚if;vky}f uc&+y;D aemuf ‚if;ESifh vlrsK;d pkacgi;f aqmifrsm; csKyqkd
HH
f
cJaom pm&Gupmwrf;rsm;onfvnf; ‚if;enf;wl ajrjrK‡ yo+*KF [cH cJ&onf?
h
f
f d f h
OD;Ekacgif;aqmifaom zqyvacgif;aqmifrsm;onf toGiftm;jzifh
jynfaxmifpk (Federal State) vufawG@tm;jzifh wpfjynfaxmifpepf
(Unitary State) jzpfaom trnfcjH ynfaxmifpz@JG pnf;yHukd OD;csexe;tm;
k
k
f Gf
a&;qGapcJonf? yifvpmcsKyfcsKyfq&mwGif ryg0ifcaom wenf;tm;jzifh
J h
kH
kd
hJ
t*Fvyw@kd pnf;±H;k zJxwrukd rpd;k &dr&aom u&if/ rGe/f &cdif vlrsK;d rsm;udrl
d f
h k f _
f
k
k
vlrsKd;wpfrsKd;. t*F g&yfrsm;ESihf rnfr#jynhfpHkaeapumrl rnfonfhtcGifh
ta&;r# ray;cJyg? txyfxyftcgcg qENjywduy0ifawmif;qdaomtcgrS
h
k f JG
k
rajymyavmufaom tcGita&;wpfcsK@d ukd ay;cJonf? u&ifvrsK;d wd@k rm
hf
h
l
S
t*Fvyw@kd vufxufu zG@J pnf;cJaom ppfwyft&Set0ga=umifh rGeEihf &cdif
df
h
df
fS k
wd@k xuf apmvsipm jynfe,f&cJonf?
fG
h
wdi;f &if;om;nDtpfukd tcsi;f csi;f &if;ES;D csp=f unfat;csr;f pGm jyem
k
udk rajz&Si;f bJ ‚if;wd@k a&;qGxm;aom Oya'udk bk&m;a'oemuJo@kd rw,+l y;D
J
h S f
taoqkyuixm;um ppfom;ESifh ykvyuo;kH I zDqeforsm;udk usnqef
f kd f
d f kd
l
f
ESihf axmif'%frsm;ay;cJonf? xd@k a=umihf vufeufuiawmfvea&;jzpf
h
kd f
S f
ay:vmcJ&onf?
h
urBmod jrefrmod opPmuwdjzifh csKyfqcaom yifvpmcsKyfyg oabm
kd hJ
kH
xm;udk tajccH+yD; Ediiawmfz@JG pnf;yHk tajccHOya'wGif (10) ESpjf ynfI
kfH
h
tusK;d r&S[jk rifygu &Sr;f jynfe,fEihf u&ifejD ynfe,fw@kd ukd cGxucihf ay;
d
S
J G fG
xm;onf? od@k aomf ‚if;wd@k onf cGxujf cif;udrawmif;qd/k jynfe,ftcGihf
J G
k
ta&;yday;&ef awmif;qdonfuyif ray;cJojzifh awmfvea&;ppfyrsm; ydrkd
k
k
kd
h
Sf
JG
k
us,jf yef@cavonf? ,ckqv#if vlO;D a&tawmftwef&+dS yD; xif&m;aom
hJ
kd
S
vlrsK;d wdi;f wGif trsK;d om;vGwajrmufa&;wyfz@JG Eihf v_y&m;r_rsm; &Saeonf?
k
f
S
fS
d
Tpkpnf;nD!wpm yl;aygi;f aexdia&;jyemudk OD;Eku twkta,mif
G f G
kf
jynfaxmifpkjzifh vSnfhpm;ajz&Sif;cJhonf? OD;ae0if;u jrefrmhqdk&S,fvpf
vrf;pOfoabmw&m;jzifh um&Hz;Hk v$r;f +yD; wpfjynfaxmifpepfjzifh ajz&Si;f
cJonf? rnfonfenf;ur# rajz&Si;f Edicacs? yuwdtajctaeESihf qef@
h
h
k f hJ
66
ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး၀ါဒမွသည္စစ္မွန္ေသာဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္သို႔ (၁၁)
ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး၀ါဒမွသည္စစ္မွန္ေသာဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္သို႔ (၁၁)
ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး၀ါဒမွသည္စစ္မွန္ေသာဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္သို႔ (၁၁)
ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး၀ါဒမွသည္စစ္မွန္ေသာဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္သို႔ (၁၁)
ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး၀ါဒမွသည္စစ္မွန္ေသာဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္သို႔ (၁၁)
ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး၀ါဒမွသည္စစ္မွန္ေသာဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္သို႔ (၁၁)
ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး၀ါဒမွသည္စစ္မွန္ေသာဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္သို႔ (၁၁)
ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး၀ါဒမွသည္စစ္မွန္ေသာဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္သို႔ (၁၁)
ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး၀ါဒမွသည္စစ္မွန္ေသာဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္သို႔ (၁၁)
ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး၀ါဒမွသည္စစ္မွန္ေသာဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္သို႔ (၁၁)
ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး၀ါဒမွသည္စစ္မွန္ေသာဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္သို႔ (၁၁)
ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး၀ါဒမွသည္စစ္မွန္ေသာဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္သို႔ (၁၁)
ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး၀ါဒမွသည္စစ္မွန္ေသာဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္သို႔ (၁၁)
ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး၀ါဒမွသည္စစ္မွန္ေသာဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္သို႔ (၁၁)
ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး၀ါဒမွသည္စစ္မွန္ေသာဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္သို႔ (၁၁)
ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး၀ါဒမွသည္စစ္မွန္ေသာဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္သို႔ (၁၁)
ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး၀ါဒမွသည္စစ္မွန္ေသာဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္သို႔ (၁၁)
ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး၀ါဒမွသည္စစ္မွန္ေသာဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္သို႔ (၁၁)
ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး၀ါဒမွသည္စစ္မွန္ေသာဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္သို႔ (၁၁)
ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး၀ါဒမွသည္စစ္မွန္ေသာဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္သို႔ (၁၁)
ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး၀ါဒမွသည္စစ္မွန္ေသာဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္သို႔ (၁၁)
ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး၀ါဒမွသည္စစ္မွန္ေသာဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္သို႔ (၁၁)
ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး၀ါဒမွသည္စစ္မွန္ေသာဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္သို႔ (၁၁)
ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး၀ါဒမွသည္စစ္မွန္ေသာဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္သို႔ (၁၁)
ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး၀ါဒမွသည္စစ္မွန္ေသာဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္သို႔ (၁၁)
ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး၀ါဒမွသည္စစ္မွန္ေသာဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္သို႔ (၁၁)
ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး၀ါဒမွသည္စစ္မွန္ေသာဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္သို႔ (၁၁)
ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး၀ါဒမွသည္စစ္မွန္ေသာဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္သို႔ (၁၁)
ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး၀ါဒမွသည္စစ္မွန္ေသာဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္သို႔ (၁၁)
ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး၀ါဒမွသည္စစ္မွန္ေသာဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္သို႔ (၁၁)
ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး၀ါဒမွသည္စစ္မွန္ေသာဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္သို႔ (၁၁)
ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး၀ါဒမွသည္စစ္မွန္ေသာဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္သို႔ (၁၁)
ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး၀ါဒမွသည္စစ္မွန္ေသာဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္သို႔ (၁၁)
ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး၀ါဒမွသည္စစ္မွန္ေသာဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္သို႔ (၁၁)
ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး၀ါဒမွသည္စစ္မွန္ေသာဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္သို႔ (၁၁)
ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး၀ါဒမွသည္စစ္မွန္ေသာဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္သို႔ (၁၁)
ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး၀ါဒမွသည္စစ္မွန္ေသာဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္သို႔ (၁၁)
ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး၀ါဒမွသည္စစ္မွန္ေသာဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္သို႔ (၁၁)
ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး၀ါဒမွသည္စစ္မွန္ေသာဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္သို႔ (၁၁)
ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး၀ါဒမွသည္စစ္မွန္ေသာဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္သို႔ (၁၁)
ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး၀ါဒမွသည္စစ္မွန္ေသာဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္သို႔ (၁၁)
ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး၀ါဒမွသည္စစ္မွန္ေသာဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္သို႔ (၁၁)
ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး၀ါဒမွသည္စစ္မွန္ေသာဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္သို႔ (၁၁)
ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး၀ါဒမွသည္စစ္မွန္ေသာဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္သို႔ (၁၁)
ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး၀ါဒမွသည္စစ္မွန္ေသာဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္သို႔ (၁၁)
ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး၀ါဒမွသည္စစ္မွန္ေသာဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္သို႔ (၁၁)
ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး၀ါဒမွသည္စစ္မွန္ေသာဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္သို႔ (၁၁)
ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး၀ါဒမွသည္စစ္မွန္ေသာဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္သို႔ (၁၁)
ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး၀ါဒမွသည္စစ္မွန္ေသာဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္သို႔ (၁၁)
ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး၀ါဒမွသည္စစ္မွန္ေသာဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္သို႔ (၁၁)
ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး၀ါဒမွသည္စစ္မွန္ေသာဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္သို႔ (၁၁)
ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး၀ါဒမွသည္စစ္မွန္ေသာဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္သို႔ (၁၁)
ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး၀ါဒမွသည္စစ္မွန္ေသာဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္သို႔ (၁၁)
ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး၀ါဒမွသည္စစ္မွန္ေသာဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္သို႔ (၁၁)
ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး၀ါဒမွသည္စစ္မွန္ေသာဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္သို႔ (၁၁)
ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး၀ါဒမွသည္စစ္မွန္ေသာဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္သို႔ (၁၁)
ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး၀ါဒမွသည္စစ္မွန္ေသာဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္သို႔ (၁၁)
ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး၀ါဒမွသည္စစ္မွန္ေသာဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္သို႔ (၁၁)
ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး၀ါဒမွသည္စစ္မွန္ေသာဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္သို႔ (၁၁)
ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး၀ါဒမွသည္စစ္မွန္ေသာဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္သို႔ (၁၁)
ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး၀ါဒမွသည္စစ္မွန္ေသာဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္သို႔ (၁၁)

More Related Content

What's hot

ဆယ္ေက်ာ္သက္ကေလးမ်ား
ဆယ္ေက်ာ္သက္ကေလးမ်ားဆယ္ေက်ာ္သက္ကေလးမ်ား
ဆယ္ေက်ာ္သက္ကေလးမ်ားkoluzoe
 
T alom combine maths pactical question
T alom combine maths pactical questionT alom combine maths pactical question
T alom combine maths pactical questioniSOFT Technologies
 
19.nov .13 km ေၿကးမံွု (၁၉-၁၁-၂၀၁၃) -
19.nov .13 km ေၿကးမံွု (၁၉-၁၁-၂၀၁၃) -19.nov .13 km ေၿကးမံွု (၁၉-၁၁-၂၀၁၃) -
19.nov .13 km ေၿကးမံွု (၁၉-၁၁-၂၀၁၃) -san aye
 
အစၥလာမ့္ေဘာင္တြင္းမွ လူ႔အခြင့္အေရး
အစၥလာမ့္ေဘာင္တြင္းမွ လူ႔အခြင့္အေရးအစၥလာမ့္ေဘာင္တြင္းမွ လူ႔အခြင့္အေရး
အစၥလာမ့္ေဘာင္တြင္းမွ လူ႔အခြင့္အေရးmyanmarmuslim
 
+Paritta sutta 11palimyanmarbooknew-8.
+Paritta sutta 11palimyanmarbooknew-8.+Paritta sutta 11palimyanmarbooknew-8.
+Paritta sutta 11palimyanmarbooknew-8.Thukha Thu
 
ျပည္ေထာင္စုဗိသုကာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း – တကၠသိုလ္ေန၀င္း
ျပည္ေထာင္စုဗိသုကာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း – တကၠသိုလ္ေန၀င္းျပည္ေထာင္စုဗိသုကာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း – တကၠသိုလ္ေန၀င္း
ျပည္ေထာင္စုဗိသုကာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း – တကၠသိုလ္ေန၀င္းဆရာ ဟိန္းတင့္ေဇာ္
 
DAW AUNG SAN SUU KYI-OUR BELOVED NATIONAL LEADER-(8) BOOK COLLECTION
DAW AUNG SAN SUU KYI-OUR BELOVED NATIONAL LEADER-(8) BOOK COLLECTION DAW AUNG SAN SUU KYI-OUR BELOVED NATIONAL LEADER-(8) BOOK COLLECTION
DAW AUNG SAN SUU KYI-OUR BELOVED NATIONAL LEADER-(8) BOOK COLLECTION MYO AUNG Myanmar
 
21.nov .13 myanmar a linn
21.nov .13 myanmar a linn21.nov .13 myanmar a linn
21.nov .13 myanmar a linnsan aye
 
20.nov .13 myanmar mirror
20.nov .13 myanmar mirror20.nov .13 myanmar mirror
20.nov .13 myanmar mirrorsan aye
 
Myanmar encyclopaedia-2012 ျမန္မာ့စြယ္စံုက်မ္း ႏွစ္ခ်ဳပ္ ၂၀၁၂
Myanmar encyclopaedia-2012 ျမန္မာ့စြယ္စံုက်မ္း ႏွစ္ခ်ဳပ္ ၂၀၁၂Myanmar encyclopaedia-2012 ျမန္မာ့စြယ္စံုက်မ္း ႏွစ္ခ်ဳပ္ ၂၀၁၂
Myanmar encyclopaedia-2012 ျမန္မာ့စြယ္စံုက်မ္း ႏွစ္ခ်ဳပ္ ၂၀၁၂san aye
 
ေႀကးမံု 1-nov-13-km
ေႀကးမံု 1-nov-13-kmေႀကးမံု 1-nov-13-km
ေႀကးမံု 1-nov-13-kmsan aye
 
Ko aung-san-thakhin-kyaw-sein
Ko aung-san-thakhin-kyaw-seinKo aung-san-thakhin-kyaw-sein
Ko aung-san-thakhin-kyaw-seinsan aye
 
အသစ္ေလးႏွစ္ေယာက္
အသစ္ေလးႏွစ္ေယာက္အသစ္ေလးႏွစ္ေယာက္
အသစ္ေလးႏွစ္ေယာက္babycandy007
 
Mg kaung-htike-01
Mg kaung-htike-01Mg kaung-htike-01
Mg kaung-htike-01san aye
 
ေမာင္လွ ဇာတ္လမ္း ၂
ေမာင္လွ ဇာတ္လမ္း ၂ေမာင္လွ ဇာတ္လမ္း ၂
ေမာင္လွ ဇာတ္လမ္း ၂babycandy007
 
MBCY-YF Newsletter vol 1, issue 5
MBCY-YF Newsletter vol 1, issue 5MBCY-YF Newsletter vol 1, issue 5
MBCY-YF Newsletter vol 1, issue 5Jimmy Rezar Boi
 
ခင္ထားလင္မမ်ားပါ
ခင္ထားလင္မမ်ားပါခင္ထားလင္မမ်ားပါ
ခင္ထားလင္မမ်ားပါkoluzoe
 

What's hot (20)

ဆယ္ေက်ာ္သက္ကေလးမ်ား
ဆယ္ေက်ာ္သက္ကေလးမ်ားဆယ္ေက်ာ္သက္ကေလးမ်ား
ဆယ္ေက်ာ္သက္ကေလးမ်ား
 
T alom combine maths pactical question
T alom combine maths pactical questionT alom combine maths pactical question
T alom combine maths pactical question
 
19.nov .13 km ေၿကးမံွု (၁၉-၁၁-၂၀၁၃) -
19.nov .13 km ေၿကးမံွု (၁၉-၁၁-၂၀၁၃) -19.nov .13 km ေၿကးမံွု (၁၉-၁၁-၂၀၁၃) -
19.nov .13 km ေၿကးမံွု (၁၉-၁၁-၂၀၁၃) -
 
Thirukkural.doc
Thirukkural.docThirukkural.doc
Thirukkural.doc
 
အစၥလာမ့္ေဘာင္တြင္းမွ လူ႔အခြင့္အေရး
အစၥလာမ့္ေဘာင္တြင္းမွ လူ႔အခြင့္အေရးအစၥလာမ့္ေဘာင္တြင္းမွ လူ႔အခြင့္အေရး
အစၥလာမ့္ေဘာင္တြင္းမွ လူ႔အခြင့္အေရး
 
+Paritta sutta 11palimyanmarbooknew-8.
+Paritta sutta 11palimyanmarbooknew-8.+Paritta sutta 11palimyanmarbooknew-8.
+Paritta sutta 11palimyanmarbooknew-8.
 
ျပည္ေထာင္စုဗိသုကာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း – တကၠသိုလ္ေန၀င္း
ျပည္ေထာင္စုဗိသုကာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း – တကၠသိုလ္ေန၀င္းျပည္ေထာင္စုဗိသုကာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း – တကၠသိုလ္ေန၀င္း
ျပည္ေထာင္စုဗိသုကာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း – တကၠသိုလ္ေန၀င္း
 
DAW AUNG SAN SUU KYI-OUR BELOVED NATIONAL LEADER-(8) BOOK COLLECTION
DAW AUNG SAN SUU KYI-OUR BELOVED NATIONAL LEADER-(8) BOOK COLLECTION DAW AUNG SAN SUU KYI-OUR BELOVED NATIONAL LEADER-(8) BOOK COLLECTION
DAW AUNG SAN SUU KYI-OUR BELOVED NATIONAL LEADER-(8) BOOK COLLECTION
 
21.nov .13 myanmar a linn
21.nov .13 myanmar a linn21.nov .13 myanmar a linn
21.nov .13 myanmar a linn
 
20.nov .13 myanmar mirror
20.nov .13 myanmar mirror20.nov .13 myanmar mirror
20.nov .13 myanmar mirror
 
Myanmar encyclopaedia-2012 ျမန္မာ့စြယ္စံုက်မ္း ႏွစ္ခ်ဳပ္ ၂၀၁၂
Myanmar encyclopaedia-2012 ျမန္မာ့စြယ္စံုက်မ္း ႏွစ္ခ်ဳပ္ ၂၀၁၂Myanmar encyclopaedia-2012 ျမန္မာ့စြယ္စံုက်မ္း ႏွစ္ခ်ဳပ္ ၂၀၁၂
Myanmar encyclopaedia-2012 ျမန္မာ့စြယ္စံုက်မ္း ႏွစ္ခ်ဳပ္ ၂၀၁၂
 
ေႀကးမံု 1-nov-13-km
ေႀကးမံု 1-nov-13-kmေႀကးမံု 1-nov-13-km
ေႀကးမံု 1-nov-13-km
 
Ko aung-san-thakhin-kyaw-sein
Ko aung-san-thakhin-kyaw-seinKo aung-san-thakhin-kyaw-sein
Ko aung-san-thakhin-kyaw-sein
 
အသစ္ေလးႏွစ္ေယာက္
အသစ္ေလးႏွစ္ေယာက္အသစ္ေလးႏွစ္ေယာက္
အသစ္ေလးႏွစ္ေယာက္
 
Pyi Khaing Phyo
Pyi Khaing PhyoPyi Khaing Phyo
Pyi Khaing Phyo
 
Mg kaung-htike-01
Mg kaung-htike-01Mg kaung-htike-01
Mg kaung-htike-01
 
ေမာင္လွ ဇာတ္လမ္း ၂
ေမာင္လွ ဇာတ္လမ္း ၂ေမာင္လွ ဇာတ္လမ္း ၂
ေမာင္လွ ဇာတ္လမ္း ၂
 
3- 2011, 16.1.11
3- 2011, 16.1.113- 2011, 16.1.11
3- 2011, 16.1.11
 
MBCY-YF Newsletter vol 1, issue 5
MBCY-YF Newsletter vol 1, issue 5MBCY-YF Newsletter vol 1, issue 5
MBCY-YF Newsletter vol 1, issue 5
 
ခင္ထားလင္မမ်ားပါ
ခင္ထားလင္မမ်ားပါခင္ထားလင္မမ်ားပါ
ခင္ထားလင္မမ်ားပါ
 

Viewers also liked

Barry henck maureen alto 05172012
Barry henck maureen alto 05172012Barry henck maureen alto 05172012
Barry henck maureen alto 05172012kendallyoungblood
 
Bidang pembelajaran-3-3-tingkatan-4
Bidang pembelajaran-3-3-tingkatan-4Bidang pembelajaran-3-3-tingkatan-4
Bidang pembelajaran-3-3-tingkatan-4cikgushaharizan
 
Informacion sobre open dato
Informacion sobre open datoInformacion sobre open dato
Informacion sobre open datoJuan Piizz Z
 
香港六合彩
香港六合彩香港六合彩
香港六合彩mpfrvb
 
Other Projects
Other ProjectsOther Projects
Other Projectsandyyst
 
Hacia Un Mundo Mejor
Hacia Un Mundo MejorHacia Un Mundo Mejor
Hacia Un Mundo MejorDavid Ciudad
 
Parques Nacionales
Parques NacionalesParques Nacionales
Parques NacionalesSofy30
 
ALOA: A Web Services Driven Framework for Automatic Learning Object Annotation
ALOA: A Web Services Driven Framework for Automatic Learning Object AnnotationALOA: A Web Services Driven Framework for Automatic Learning Object Annotation
ALOA: A Web Services Driven Framework for Automatic Learning Object AnnotationMohamed Amine Chatti
 
REGLAMENTO INSTITUCI
REGLAMENTO INSTITUCIREGLAMENTO INSTITUCI
REGLAMENTO INSTITUCIupc
 
download it from here
download it from heredownload it from here
download it from herewebhostingguy
 

Viewers also liked (18)

Keizai Preso
Keizai PresoKeizai Preso
Keizai Preso
 
Lección 7 semana 19
Lección 7 semana 19Lección 7 semana 19
Lección 7 semana 19
 
Barry henck maureen alto 05172012
Barry henck maureen alto 05172012Barry henck maureen alto 05172012
Barry henck maureen alto 05172012
 
Bidang pembelajaran-3-3-tingkatan-4
Bidang pembelajaran-3-3-tingkatan-4Bidang pembelajaran-3-3-tingkatan-4
Bidang pembelajaran-3-3-tingkatan-4
 
Informacion sobre open dato
Informacion sobre open datoInformacion sobre open dato
Informacion sobre open dato
 
RCM General Meeting April 17, 2013
RCM General Meeting April 17, 2013RCM General Meeting April 17, 2013
RCM General Meeting April 17, 2013
 
香港六合彩
香港六合彩香港六合彩
香港六合彩
 
Golgotha
GolgothaGolgotha
Golgotha
 
Valeria flipbook
Valeria flipbookValeria flipbook
Valeria flipbook
 
Other Projects
Other ProjectsOther Projects
Other Projects
 
Hacia Un Mundo Mejor
Hacia Un Mundo MejorHacia Un Mundo Mejor
Hacia Un Mundo Mejor
 
主日投影片
主日投影片主日投影片
主日投影片
 
Parques Nacionales
Parques NacionalesParques Nacionales
Parques Nacionales
 
Peei 2011 2015
Peei 2011 2015Peei 2011 2015
Peei 2011 2015
 
ALOA: A Web Services Driven Framework for Automatic Learning Object Annotation
ALOA: A Web Services Driven Framework for Automatic Learning Object AnnotationALOA: A Web Services Driven Framework for Automatic Learning Object Annotation
ALOA: A Web Services Driven Framework for Automatic Learning Object Annotation
 
REGLAMENTO INSTITUCI
REGLAMENTO INSTITUCIREGLAMENTO INSTITUCI
REGLAMENTO INSTITUCI
 
download it from here
download it from heredownload it from here
download it from here
 
Hosteleria y turismo
Hosteleria y turismoHosteleria y turismo
Hosteleria y turismo
 

More from ဆရာ ဟိန္းတင့္ေဇာ္

သမိုင္း ၁၉၄၅ -ခု ျမန္မာႏိုင္ငံ ဖက္စစ္ေတာ္လွန္ေရးသမိုင္း (တကၠသိုလ္စိန္တင္) -...
သမိုင္း   ၁၉၄၅ -ခု ျမန္မာႏိုင္ငံ ဖက္စစ္ေတာ္လွန္ေရးသမိုင္း (တကၠသိုလ္စိန္တင္) -...သမိုင္း   ၁၉၄၅ -ခု ျမန္မာႏိုင္ငံ ဖက္စစ္ေတာ္လွန္ေရးသမိုင္း (တကၠသိုလ္စိန္တင္) -...
သမိုင္း ၁၉၄၅ -ခု ျမန္မာႏိုင္ငံ ဖက္စစ္ေတာ္လွန္ေရးသမိုင္း (တကၠသိုလ္စိန္တင္) -...ဆရာ ဟိန္းတင့္ေဇာ္
 
ဝဏၰသီရိ ညီေတာ္အာနႏၵာ၏တစ္သက္တာမွတ္တမ္း(ဒု)
ဝဏၰသီရိ   ညီေတာ္အာနႏၵာ၏တစ္သက္တာမွတ္တမ္း(ဒု)ဝဏၰသီရိ   ညီေတာ္အာနႏၵာ၏တစ္သက္တာမွတ္တမ္း(ဒု)
ဝဏၰသီရိ ညီေတာ္အာနႏၵာ၏တစ္သက္တာမွတ္တမ္း(ဒု)ဆရာ ဟိန္းတင့္ေဇာ္
 
လူထုဦးလွ လုပ္ႀကံမႈ႔ႀကီးတြင္ပါ၀င္သူတစ္ဦး
လူထုဦးလွ   လုပ္ႀကံမႈ႔ႀကီးတြင္ပါ၀င္သူတစ္ဦးလူထုဦးလွ   လုပ္ႀကံမႈ႔ႀကီးတြင္ပါ၀င္သူတစ္ဦး
လူထုဦးလွ လုပ္ႀကံမႈ႔ႀကီးတြင္ပါ၀င္သူတစ္ဦးဆရာ ဟိန္းတင့္ေဇာ္
 
လူထုတုိက္ပဲြ ေျမေအာက္လက္စြဲ – မုိးသီးဇြန္ – နစ္ေနမန္း – ခင္မမမ်ဳိး
လူထုတုိက္ပဲြ ေျမေအာက္လက္စြဲ – မုိးသီးဇြန္ – နစ္ေနမန္း – ခင္မမမ်ဳိးလူထုတုိက္ပဲြ ေျမေအာက္လက္စြဲ – မုိးသီးဇြန္ – နစ္ေနမန္း – ခင္မမမ်ဳိး
လူထုတုိက္ပဲြ ေျမေအာက္လက္စြဲ – မုိးသီးဇြန္ – နစ္ေနမန္း – ခင္မမမ်ဳိးဆရာ ဟိန္းတင့္ေဇာ္
 
လူထုစိန္၀င္း အစိုးရကမိဘလား ျပည္သူက မိဘလား
လူထုစိန္၀င္း   အစိုးရကမိဘလား ျပည္သူက မိဘလားလူထုစိန္၀င္း   အစိုးရကမိဘလား ျပည္သူက မိဘလား
လူထုစိန္၀င္း အစိုးရကမိဘလား ျပည္သူက မိဘလားဆရာ ဟိန္းတင့္ေဇာ္
 
ရခုိင္ျပည္နယ္အတြင္းသို႔ ၀င္ေရာက္လာၾကေသာ ဘဂၤါလီ မူဆလင္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ေလ့လ...
ရခုိင္ျပည္နယ္အတြင္းသို႔ ၀င္ေရာက္လာၾကေသာ ဘဂၤါလီ မူဆလင္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ေလ့လ...ရခုိင္ျပည္နယ္အတြင္းသို႔ ၀င္ေရာက္လာၾကေသာ ဘဂၤါလီ မူဆလင္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ေလ့လ...
ရခုိင္ျပည္နယ္အတြင္းသို႔ ၀င္ေရာက္လာၾကေသာ ဘဂၤါလီ မူဆလင္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ေလ့လ...ဆရာ ဟိန္းတင့္ေဇာ္
 
ရခုိင္ျပည္နယ္ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒမူၾကမ္း
ရခုိင္ျပည္နယ္ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒမူၾကမ္းရခုိင္ျပည္နယ္ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒမူၾကမ္း
ရခုိင္ျပည္နယ္ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒမူၾကမ္းဆရာ ဟိန္းတင့္ေဇာ္
 
ျမန္ႏုိင္ငံစီးပြားေရးဖြံ႔ၿဖဳိးတုိးတက္ေရး ေတြးျမင္ခ်က္ႏွင့္ မဟာဗ်ဴဟာ
ျမန္ႏုိင္ငံစီးပြားေရးဖြံ႔ၿဖဳိးတုိးတက္ေရး ေတြးျမင္ခ်က္ႏွင့္ မဟာဗ်ဴဟာျမန္ႏုိင္ငံစီးပြားေရးဖြံ႔ၿဖဳိးတုိးတက္ေရး ေတြးျမင္ခ်က္ႏွင့္ မဟာဗ်ဴဟာ
ျမန္ႏုိင္ငံစီးပြားေရးဖြံ႔ၿဖဳိးတုိးတက္ေရး ေတြးျမင္ခ်က္ႏွင့္ မဟာဗ်ဴဟာဆရာ ဟိန္းတင့္ေဇာ္
 
ျမန္မာႏို္င္ငံႏွင့္ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔မႈ ျပႆနာ
ျမန္မာႏို္င္ငံႏွင့္ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔မႈ ျပႆနာျမန္မာႏို္င္ငံႏွင့္ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔မႈ ျပႆနာ
ျမန္မာႏို္င္ငံႏွင့္ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔မႈ ျပႆနာဆရာ ဟိန္းတင့္ေဇာ္
 
ျမန္မာႏို္င္ငံႏွင့္ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔မႈ ျပႆနာ (ဂါမဏိ ဘာသာျပန္သည္)
ျမန္မာႏို္င္ငံႏွင့္ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔မႈ ျပႆနာ  (ဂါမဏိ ဘာသာျပန္သည္)ျမန္မာႏို္င္ငံႏွင့္ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔မႈ ျပႆနာ  (ဂါမဏိ ဘာသာျပန္သည္)
ျမန္မာႏို္င္ငံႏွင့္ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔မႈ ျပႆနာ (ဂါမဏိ ဘာသာျပန္သည္)ဆရာ ဟိန္းတင့္ေဇာ္
 
ျမန္မာႏိုင္ငံေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈသမုိင္း ကိုဗဟိန္းမွသည္ ေက်ာ္ကိုကုိအထိ – ေအာင...
ျမန္မာႏိုင္ငံေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈသမုိင္း ကိုဗဟိန္းမွသည္ ေက်ာ္ကိုကုိအထိ – ေအာင...ျမန္မာႏိုင္ငံေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈသမုိင္း ကိုဗဟိန္းမွသည္ ေက်ာ္ကိုကုိအထိ – ေအာင...
ျမန္မာႏိုင္ငံေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈသမုိင္း ကိုဗဟိန္းမွသည္ ေက်ာ္ကိုကုိအထိ – ေအာင...ဆရာ ဟိန္းတင့္ေဇာ္
 
ျမန္မာႏိုင္ငံေက်ာင္းသားလွဳပ္ရွားမွဳသမိုင္း (ေအာင္ေဝး)
ျမန္မာႏိုင္ငံေက်ာင္းသားလွဳပ္ရွားမွဳသမိုင္း (ေအာင္ေဝး)ျမန္မာႏိုင္ငံေက်ာင္းသားလွဳပ္ရွားမွဳသမိုင္း (ေအာင္ေဝး)
ျမန္မာႏိုင္ငံေက်ာင္းသားလွဳပ္ရွားမွဳသမိုင္း (ေအာင္ေဝး)ဆရာ ဟိန္းတင့္ေဇာ္
 
ျမန္မာႏိုင္ငံလုံးဆိုင္ရာေက်ာင္းသားမ်ားအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ ႏိုင္ငံေရး သုံးသပ္ခ်က္ စာတမ္း
ျမန္မာႏိုင္ငံလုံးဆိုင္ရာေက်ာင္းသားမ်ားအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ ႏိုင္ငံေရး သုံးသပ္ခ်က္ စာတမ္းျမန္မာႏိုင္ငံလုံးဆိုင္ရာေက်ာင္းသားမ်ားအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ ႏိုင္ငံေရး သုံးသပ္ခ်က္ စာတမ္း
ျမန္မာႏိုင္ငံလုံးဆိုင္ရာေက်ာင္းသားမ်ားအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ ႏိုင္ငံေရး သုံးသပ္ခ်က္ စာတမ္းဆရာ ဟိန္းတင့္ေဇာ္
 
ျမန္မာႏိုင္ငံ ဖြံ႔ၿဖဳိးတိုးတက္ေရး အျခားနည္းလမ္းမ်ား
ျမန္မာႏိုင္ငံ ဖြံ႔ၿဖဳိးတိုးတက္ေရး အျခားနည္းလမ္းမ်ားျမန္မာႏိုင္ငံ ဖြံ႔ၿဖဳိးတိုးတက္ေရး အျခားနည္းလမ္းမ်ား
ျမန္မာႏိုင္ငံ ဖြံ႔ၿဖဳိးတိုးတက္ေရး အျခားနည္းလမ္းမ်ားဆရာ ဟိန္းတင့္ေဇာ္
 
ျမန္မာ့မင္းခမ္းေတာ္မ်ားႏွင့္အမ်ိဳးသားျပတိုက္တြင္ ျပသထားေသာ နန္းတြင္းသံုး ေရႊထ...
ျမန္မာ့မင္းခမ္းေတာ္မ်ားႏွင့္အမ်ိဳးသားျပတိုက္တြင္ ျပသထားေသာ နန္းတြင္းသံုး ေရႊထ...ျမန္မာ့မင္းခမ္းေတာ္မ်ားႏွင့္အမ်ိဳးသားျပတိုက္တြင္ ျပသထားေသာ နန္းတြင္းသံုး ေရႊထ...
ျမန္မာ့မင္းခမ္းေတာ္မ်ားႏွင့္အမ်ိဳးသားျပတိုက္တြင္ ျပသထားေသာ နန္းတြင္းသံုး ေရႊထ...ဆရာ ဟိန္းတင့္ေဇာ္
 
ျပည္ေထာင္စုဆိုင္ရာ တပိုင္းတစအျမင္ ရဲေဘာ္ေက်ာ္သန္း
ျပည္ေထာင္စုဆိုင္ရာ တပိုင္းတစအျမင္ ရဲေဘာ္ေက်ာ္သန္းျပည္ေထာင္စုဆိုင္ရာ တပိုင္းတစအျမင္ ရဲေဘာ္ေက်ာ္သန္း
ျပည္ေထာင္စုဆိုင္ရာ တပိုင္းတစအျမင္ ရဲေဘာ္ေက်ာ္သန္းဆရာ ဟိန္းတင့္ေဇာ္
 
ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ျပန္တမ္း
ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ျပန္တမ္းျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ျပန္တမ္း
ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ျပန္တမ္းဆရာ ဟိန္းတင့္ေဇာ္
 

More from ဆရာ ဟိန္းတင့္ေဇာ္ (20)

သမိုင္း ၁၉၄၅ -ခု ျမန္မာႏိုင္ငံ ဖက္စစ္ေတာ္လွန္ေရးသမိုင္း (တကၠသိုလ္စိန္တင္) -...
သမိုင္း   ၁၉၄၅ -ခု ျမန္မာႏိုင္ငံ ဖက္စစ္ေတာ္လွန္ေရးသမိုင္း (တကၠသိုလ္စိန္တင္) -...သမိုင္း   ၁၉၄၅ -ခု ျမန္မာႏိုင္ငံ ဖက္စစ္ေတာ္လွန္ေရးသမိုင္း (တကၠသိုလ္စိန္တင္) -...
သမိုင္း ၁၉၄၅ -ခု ျမန္မာႏိုင္ငံ ဖက္စစ္ေတာ္လွန္ေရးသမိုင္း (တကၠသိုလ္စိန္တင္) -...
 
ဝဏၰသီရိ ညီေတာ္အာနႏၵာ၏တစ္သက္တာမွတ္တမ္း(ဒု)
ဝဏၰသီရိ   ညီေတာ္အာနႏၵာ၏တစ္သက္တာမွတ္တမ္း(ဒု)ဝဏၰသီရိ   ညီေတာ္အာနႏၵာ၏တစ္သက္တာမွတ္တမ္း(ဒု)
ဝဏၰသီရိ ညီေတာ္အာနႏၵာ၏တစ္သက္တာမွတ္တမ္း(ဒု)
 
လူထုဦးလွ လုပ္ႀကံမႈ႔ႀကီးတြင္ပါ၀င္သူတစ္ဦး
လူထုဦးလွ   လုပ္ႀကံမႈ႔ႀကီးတြင္ပါ၀င္သူတစ္ဦးလူထုဦးလွ   လုပ္ႀကံမႈ႔ႀကီးတြင္ပါ၀င္သူတစ္ဦး
လူထုဦးလွ လုပ္ႀကံမႈ႔ႀကီးတြင္ပါ၀င္သူတစ္ဦး
 
လူထုဦးလွ စစ္အခ်ဳပ္ႏွင့္ေထာင္
လူထုဦးလွ   စစ္အခ်ဳပ္ႏွင့္ေထာင္လူထုဦးလွ   စစ္အခ်ဳပ္ႏွင့္ေထာင္
လူထုဦးလွ စစ္အခ်ဳပ္ႏွင့္ေထာင္
 
လူထုတုိက္ပဲြ ေျမေအာက္လက္စြဲ – မုိးသီးဇြန္ – နစ္ေနမန္း – ခင္မမမ်ဳိး
လူထုတုိက္ပဲြ ေျမေအာက္လက္စြဲ – မုိးသီးဇြန္ – နစ္ေနမန္း – ခင္မမမ်ဳိးလူထုတုိက္ပဲြ ေျမေအာက္လက္စြဲ – မုိးသီးဇြန္ – နစ္ေနမန္း – ခင္မမမ်ဳိး
လူထုတုိက္ပဲြ ေျမေအာက္လက္စြဲ – မုိးသီးဇြန္ – နစ္ေနမန္း – ခင္မမမ်ဳိး
 
လူထုစိန္၀င္း အစိုးရကမိဘလား ျပည္သူက မိဘလား
လူထုစိန္၀င္း   အစိုးရကမိဘလား ျပည္သူက မိဘလားလူထုစိန္၀င္း   အစိုးရကမိဘလား ျပည္သူက မိဘလား
လူထုစိန္၀င္း အစိုးရကမိဘလား ျပည္သူက မိဘလား
 
ရခုိင္ျပည္နယ္အတြင္းသို႔ ၀င္ေရာက္လာၾကေသာ ဘဂၤါလီ မူဆလင္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ေလ့လ...
ရခုိင္ျပည္နယ္အတြင္းသို႔ ၀င္ေရာက္လာၾကေသာ ဘဂၤါလီ မူဆလင္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ေလ့လ...ရခုိင္ျပည္နယ္အတြင္းသို႔ ၀င္ေရာက္လာၾကေသာ ဘဂၤါလီ မူဆလင္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ေလ့လ...
ရခုိင္ျပည္နယ္အတြင္းသို႔ ၀င္ေရာက္လာၾကေသာ ဘဂၤါလီ မူဆလင္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ေလ့လ...
 
ရခုိင္ျပည္နယ္ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒမူၾကမ္း
ရခုိင္ျပည္နယ္ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒမူၾကမ္းရခုိင္ျပည္နယ္ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒမူၾကမ္း
ရခုိင္ျပည္နယ္ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒမူၾကမ္း
 
ျမန္ႏုိင္ငံစီးပြားေရးဖြံ႔ၿဖဳိးတုိးတက္ေရး ေတြးျမင္ခ်က္ႏွင့္ မဟာဗ်ဴဟာ
ျမန္ႏုိင္ငံစီးပြားေရးဖြံ႔ၿဖဳိးတုိးတက္ေရး ေတြးျမင္ခ်က္ႏွင့္ မဟာဗ်ဴဟာျမန္ႏုိင္ငံစီးပြားေရးဖြံ႔ၿဖဳိးတုိးတက္ေရး ေတြးျမင္ခ်က္ႏွင့္ မဟာဗ်ဴဟာ
ျမန္ႏုိင္ငံစီးပြားေရးဖြံ႔ၿဖဳိးတုိးတက္ေရး ေတြးျမင္ခ်က္ႏွင့္ မဟာဗ်ဴဟာ
 
ျမန္မာႏို္င္ငံႏွင့္ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔မႈ ျပႆနာ
ျမန္မာႏို္င္ငံႏွင့္ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔မႈ ျပႆနာျမန္မာႏို္င္ငံႏွင့္ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔မႈ ျပႆနာ
ျမန္မာႏို္င္ငံႏွင့္ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔မႈ ျပႆနာ
 
ျမန္မာႏို္င္ငံႏွင့္ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔မႈ ျပႆနာ (ဂါမဏိ ဘာသာျပန္သည္)
ျမန္မာႏို္င္ငံႏွင့္ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔မႈ ျပႆနာ  (ဂါမဏိ ဘာသာျပန္သည္)ျမန္မာႏို္င္ငံႏွင့္ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔မႈ ျပႆနာ  (ဂါမဏိ ဘာသာျပန္သည္)
ျမန္မာႏို္င္ငံႏွင့္ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔မႈ ျပႆနာ (ဂါမဏိ ဘာသာျပန္သည္)
 
ျမန္မာႏိုင္ငံေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈသမုိင္း ကိုဗဟိန္းမွသည္ ေက်ာ္ကိုကုိအထိ – ေအာင...
ျမန္မာႏိုင္ငံေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈသမုိင္း ကိုဗဟိန္းမွသည္ ေက်ာ္ကိုကုိအထိ – ေအာင...ျမန္မာႏိုင္ငံေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈသမုိင္း ကိုဗဟိန္းမွသည္ ေက်ာ္ကိုကုိအထိ – ေအာင...
ျမန္မာႏိုင္ငံေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈသမုိင္း ကိုဗဟိန္းမွသည္ ေက်ာ္ကိုကုိအထိ – ေအာင...
 
ျမန္မာႏိုင္ငံေက်ာင္းသားလွဳပ္ရွားမွဳသမိုင္း (ေအာင္ေဝး)
ျမန္မာႏိုင္ငံေက်ာင္းသားလွဳပ္ရွားမွဳသမိုင္း (ေအာင္ေဝး)ျမန္မာႏိုင္ငံေက်ာင္းသားလွဳပ္ရွားမွဳသမိုင္း (ေအာင္ေဝး)
ျမန္မာႏိုင္ငံေက်ာင္းသားလွဳပ္ရွားမွဳသမိုင္း (ေအာင္ေဝး)
 
ျမန္မာႏိုင္ငံလုံးဆိုင္ရာေက်ာင္းသားမ်ားအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ ႏိုင္ငံေရး သုံးသပ္ခ်က္ စာတမ္း
ျမန္မာႏိုင္ငံလုံးဆိုင္ရာေက်ာင္းသားမ်ားအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ ႏိုင္ငံေရး သုံးသပ္ခ်က္ စာတမ္းျမန္မာႏိုင္ငံလုံးဆိုင္ရာေက်ာင္းသားမ်ားအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ ႏိုင္ငံေရး သုံးသပ္ခ်က္ စာတမ္း
ျမန္မာႏိုင္ငံလုံးဆိုင္ရာေက်ာင္းသားမ်ားအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ ႏိုင္ငံေရး သုံးသပ္ခ်က္ စာတမ္း
 
ျမန္မာႏိုင္ငံ ဖြံ႔ၿဖဳိးတိုးတက္ေရး အျခားနည္းလမ္းမ်ား
ျမန္မာႏိုင္ငံ ဖြံ႔ၿဖဳိးတိုးတက္ေရး အျခားနည္းလမ္းမ်ားျမန္မာႏိုင္ငံ ဖြံ႔ၿဖဳိးတိုးတက္ေရး အျခားနည္းလမ္းမ်ား
ျမန္မာႏိုင္ငံ ဖြံ႔ၿဖဳိးတိုးတက္ေရး အျခားနည္းလမ္းမ်ား
 
ျမန္မာ့မင္းခမ္းေတာ္မ်ားႏွင့္အမ်ိဳးသားျပတိုက္တြင္ ျပသထားေသာ နန္းတြင္းသံုး ေရႊထ...
ျမန္မာ့မင္းခမ္းေတာ္မ်ားႏွင့္အမ်ိဳးသားျပတိုက္တြင္ ျပသထားေသာ နန္းတြင္းသံုး ေရႊထ...ျမန္မာ့မင္းခမ္းေတာ္မ်ားႏွင့္အမ်ိဳးသားျပတိုက္တြင္ ျပသထားေသာ နန္းတြင္းသံုး ေရႊထ...
ျမန္မာ့မင္းခမ္းေတာ္မ်ားႏွင့္အမ်ိဳးသားျပတိုက္တြင္ ျပသထားေသာ နန္းတြင္းသံုး ေရႊထ...
 
ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ဆိုင္ရာဥပေဒ
ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ဆိုင္ရာဥပေဒျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ဆိုင္ရာဥပေဒ
ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ဆိုင္ရာဥပေဒ
 
ျပည္ေထာင္စုဆိုင္ရာ တပိုင္းတစအျမင္ ရဲေဘာ္ေက်ာ္သန္း
ျပည္ေထာင္စုဆိုင္ရာ တပိုင္းတစအျမင္ ရဲေဘာ္ေက်ာ္သန္းျပည္ေထာင္စုဆိုင္ရာ တပိုင္းတစအျမင္ ရဲေဘာ္ေက်ာ္သန္း
ျပည္ေထာင္စုဆိုင္ရာ တပိုင္းတစအျမင္ ရဲေဘာ္ေက်ာ္သန္း
 
ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ျပန္တမ္း
ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ျပန္တမ္းျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ျပန္တမ္း
ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ျပန္တမ္း
 
ျပည္သူတို႔၏လြတ္ေျမာက္ရာလမ္း
ျပည္သူတို႔၏လြတ္ေျမာက္ရာလမ္း ျပည္သူတို႔၏လြတ္ေျမာက္ရာလမ္း
ျပည္သူတို႔၏လြတ္ေျမာက္ရာလမ္း
 

ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး၀ါဒမွသည္စစ္မွန္ေသာဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္သို႔ (၁၁)

  • 1. PEACEFUL CO-EXISTENCE: Towards Federal Union of Burma [Series No. 11] _idrf;csrf;pGmtwl,SOfwJGaexdkifa&;0g'rSonf ppfrSefaomzuf'&,fjynfaxmifpkpepfqDodkŒ (pmpOftrSwf = 11) jynfaxmifpktwGif;wdkif;&if;om;rsm;. tqifhae&mESifh wdi;f &if;om;pnf;vH;k nD!wa&;udO;D wnfxm;aom k G f k aqmif;yg;rsm; ppfrSefaomjynfaxmifpkwnfaqmufa&; Edi[om k f H
  • 2. Typesetting: Thang Pi Layout & Design: Sai Mawn (UNLD-LA) With generous financial support from: National Reconciliation Program (NRP) UNLD Press Chiang Mai, Thailand 2006
  • 3. rmwdum 1? pma&;ol. jzwfoef;cJrEihf qENoabmxm; .................................. 5 h_S 2? jynfaxmifptwGi;f wdi;f &if;om;rsm;. tqifae&m ................... 11 k k h 3? tcsi;f csi;f em;vnfrj_ zifh jyemudajz&Si;f =uygp@kd ....................... 37 k 4? jyemaygi;f pH. xGuayguf ........................................................ 47 k f 5? jyemrsm;. a&aomufjrpf ...................................................... 55 6? jynfaxmifpz@GJ pnf;a&; jyem ................................................... 63 k 7? +ir;f csr;f a&;udk wnfaqmufrnfqygv#if ....................................... d kd 69 8? aomif;xdu.yx0DEiia&;pmtkytay:oH;k oyfjcif; ................. 77 k f kd f H f 9? vlrsKd ;wd@k . touf ...................................................................... 87 10? rsuarSmufumv urBm+h ir;f csr;f a&;tvm;tvm ........................ 93 f d 11? usm;udoem;&if orifuvnf;pmemwwfygap ......................... 105 k kd 12? trsKd ;om;pmayoif=um;jcif;ESiqufpyfr_ .................................. 115 hf 11? urBm&macwfEitnD bmawGjyifz@kd vae+yvJ .......................... 125 hG S hf kd D 13? "gwyrwwrf; ........................................................................... 135 f kH S f
  • 5. ppfrSefaomjynfaxmifpkwnfaqmufa&; pma&;ol. jzwfoef;cJrEihf qEoabmxm; h _ S ' usaemfonf 1968 ckEpwif awmfvea&;e,fajrod@k a&muf&vmcJ+h y;D rsK;d cspf Sf G Sf dS awmfvea&;orm;wpfO;D taejzihf rGejf ynfopfygwwif wm0efxrf;aqmifchJ Sf D G ygonf? 1971 ckEpwif wdi;f &if;om;vlrsK;d aygi;f pHn!wa&;ESihf vGwajrmuf Sf G k k D G f f a&;wyfaygi;f pk (wnv) . toHviXmewGif rGebmomjzifh toHvijhf cif; $ fh f $ udk wm0ef,conf? 1972 ckEpwif OuUXEdia&$usi. aemufuvuc& l hJ S f G kf f kd kd f hJ aoma=umifh r[mrdwtzG@J tpnf;rsm;. acgi;f aqmifrsm;ESihf awG@qqufqH f kH cJ&onf? 1976 ckEpwif (KNU) A[dXmecsKyf rme,fyavmpcef;wGiusi;f y h Sf G k f aom tzG@J (13) zG@J wufa&mufonfh wdi;f &if;om;vlrsK;d aygi;f pHk ES;D aESmzvS,f k yGo@kd wufa&mufconf? 1982 ckEpv,frS 1987 ckEpv,ftxd trsK;d om; J hJ Sf Sf 'Drua&pDwyfaygi;f pk (r'w) wGif taxGaxGtwGi;f a&;rSL;tjzpf wm0ef kd ,lconf? 1988 ckaESmif;ydi;f wGif pwifz@JG pnf;cJaom jrefrmjynf'ru&uf hJ k h D kd wpf r[mrdwtzG@J csKyf (r'rc) ac: (DAB) wGif wGzuftwGi;f a&;rSL;tjzpf f J wpfEpausmf wm0ef,conf? 1993 ckEpv,frS 1995 ckEpv,ftxd S f l hJ S f S f (r'rc) wyfaygi;f pkwif taxGaxGtwGi;f a&;rSL;tjzpf wm0ef,conf? G l hJ rme,fyavmoabmwlpmcsKyf csKyfqaompnf;a0;yGEihf r,foa&mxm kd J S oabmwlncsuf csKyfqaom ES;D aESmzvS,yw@kd wif yg0ifconf? rGejf ynf D kd f JG G hJ opfygw. ud,pm;vS,wpfO;D taejzifh r[mrdwa&;&mESihf wyfaygi;f pk D k f f f a&;&mvkyief;rsm;wGif r=umc%wm0ef,conf? xd@k a=umifh wdi;f &if;om; f l hJ k tzG@J tpnf;aygi;f pHrS acgi;f aqmifu,pm;vS,f awmfawmfrsm;rsm;ESihf od k kd f u|r;f &if;ES;D cJonf? ‚if;wd@k Eihf Ediia&;&mudp&yfrsm;udk t}udr}f udraqG;aEG; h S kfH P f wdiyif tjrifzvS,c&mrS u|Eyw@kd Eii. tajccHEiia&;jyemonf kf f hJ fk f kd f H kd f H wdi;f &if;om;pnf;vH;k nD!wa&; ysujf ym;aejcif;a=umifjh zpfa=umif; odjrif k G f em;vnfconf? hJ wdi;f &if;om;vlrsK;d aygi;f pHjk zifh zG@J pnf;xm;aom Ediiwpfcwif wdi;f &if; k kfH k G k om;pnf;vH;k nD!wa&;udk rwnfaqmufEior# +idr;f csr;f atmif zG@H +zdK;wd;k G f kd f wufatmif vkyaqmifI&rnfr[kwonfrm txl;ajymzG,&mvdrnf f f S f k rxifyg? ‚if;udk cHpm;em;vnfojzifh (r'rc) ac: (DAB) wyfaygi;f pkjzpf ay:vm+yD;aemuf wdi;f &if;om;vlrsK;d aygi;f pHk vufcEiaom zuf'&,fjynf k H kd f 7
  • 6. Edkif[Hom axmifpk zG@J pnf;yHtajccHOya' (rl=urf;) wpfcay:ayguavma&;udk trsm; k k f ESitwl pwif}udK;yrf;cJonf? xdumvwGif Oya'ynm&Sirsm; tawmf hf h k f twefjynfpaeojzifh rl=urf;a&;qGa&;aumfrwD zG@J pnf;jcif;/ tajccHoabm h kH J xm;&&S&ef ES;D aESmzvS,yrsm; usi;f yjcif;wd@k ukd vkyaqmifvmcJonf? d f JG f h xdtcserp+yD; rdrtaeESihf wdi;f &if;om;pnf;vH;k nD!wa&;qdi&m k d f S d k G f kf tajccHoabmxm;Zpfjrpfrsm;udk ydravhvm&SmazGjzpfconf? xdo@kd &mazG k kd hJ k S avhvmaepOf awmif}uD;OD;xGe;f jrifh a&;om;cJaom “&Sr;f jynfb,fv” h J qdonfpmtkyukd &Sr;f ud,pm;vS,wpfO;D xHrS vufc&&Szwf±c&onf? xdk k h f k f f H d _ hJ pmtkyonf yifvpmcsKyfta=umif; 1947 ck jynfaxmifpz@JG pnf;yHk tajccH f kH k Oya'. tm;enf;csuEihf &Sr;f jynforsm;. epfemcsursm;ta=umif;wd@k ukd fS l f pkaygi;f xm;aom pmtkyjf zpfonf? awmif}uD;OD;xGe;f jrifonf ‚if;ud,wif h k f kd yg0ifawG@}uHKcJhaom EdkifiHa&;jzpfpOftwGif;rS &&SdcJhonfhcHpm;csuftjrif oabmxm;rsm;udk ypPKyeEihf tem*wfjynforsm;od&em;vnf&ef a&;om;cJh `fS l dS ojzifh u|Eyw@kd twGuf wefz;kd rjzwfEiaom todynmrsm;udk vG,v,Eihf fk f kd f f G fS &&SapcJonf? d h awmfvea&;wGif pmaya&;om;+y;D b0wl&abmfrsm;ESihf jynforsm;udk Sf J l pnf;±H;k ynmay;jcif;onf tvGevtyfaom vkyief;pOfwpfck jzpfonf? f kd f u|Eyonf ta=umif;t&mrsK;d pHukd 0wˆK/ uAsm/ aqmif;yg; toGirsK;d pHk fk f k f uavmifemrnfrsK;d pHjk zifh a&;om;um *sme,f/ r*~Zif;rsK;d pHukd ay;yd@k conf? k hJ 1988 ck aemufyi;f wGif wdi;f &if;om;pnf;vH;k nD!wa&;ESihf zuf'&,fjynf kd k G f axmifpwnfaqmufa&;udk pwiftav;xm;+yD; a&;om;jzpfconf? k hJ u|Eyw@kd Eii. Ediia&;jzpfpOfwif 1988 ckukd xl;jcm;aom tvSnhf fk f kd f H k f H G tajymif;wpfctjzpf tm;vH;k vdvu ±_jrif=uonf? od@k aomf ±_jrif=uaom k k kd tjrifonf wpfrsK;d wnf;/ wpfxyfwnf; r[kwyg? +rdK@}uD;jy}uD;rsm;wGif f 'Drdkua&pDpepfay:xGef;a&;udkom tav;xm;awmif;qdk=uaomfvnf; e,fpyfEihf awme,frsm;wGif 'Drua&pDa&;ESihf ArmvlrsK;d pkEihf usewi;f &if; S kd S f kd om;vlrsK;d pkrsm;t=um; nD!wr&&Sa&;udk awmif;qd=k uonf? ‚if;udk vkyief; G f_ d f pOftm;jzifh 'Drua&pDpepfukd usio;kH aom wef;wla&;ESihf ud,yijf yXmef; kd hf k f kd cGi&onfh zuf'&,fjynfaxmifpwnfaqmufa&;udk azmfaqmif&efjzpfonf? hf dS k 8
  • 7. ppfrSefaomjynfaxmifpkwnfaqmufa&; Tvkyief;pOfukd tcsK@d aom Ekiia&;ygwD tzG@J tpnf;rsm;u vufrcHvkd f dfH =uyg? ‚if;wd@k u 'Drua&pDpepf ay:xGe;f a&;onfom yxr/ 'kw,/ wwd, kd d jzpfonf? 'Drua&pD&&S+d y;D rS Ediiawmfz@JG pnf;yHupukd pDpOfrnf? wdi;f &if;om; kd kfH k dP k pnf;vH;k nD!wa&;udpukd azmfaqmifrnf? zG@J pnf;yHup/P wdi;f &if;om;tcGihf G f P k d k ta&;udpukd wcsewnf;wGif pOf;pm;azmfaqmifaeygu 'Drua&pD&&Sa&;udk P df kd d aESmifaES;xdcuaprnf [kjrif=uonf? h kd f odk@aomfArmr[kwfaom wdkif;&if;om;vlrsKd;pkrsm;url rdrdwdk@tcGifh ta&;twGuf wpfpwpfcaom tmrcHcsur&SyJ Armwd@k ur,H=k unf/ ryl; kH k f d kd aygi;f vd? Ttodcpm;csuukd 1948 rS 1988 txd ESpaygi;f (40) umv k H f f tawG@t}uHKrsm;rS cdi+f rJvmapcJonf? ‚if;wd@k taejzifh 'Drua&pDa&;ESihf k h kd zuf'&,fjynfaxmifpwnfaqmufa&;onf '*F g;wpfc. acgi;f ESiyef;yrm k k hf cGIr&? w+ydKifwnf;azmfaqmif&rnf[k jrifonf? rwlnaomb0 rwlnD J D aom ywf0ef;usirS }u;D jyif;vmolrsm;t=um; ausauseyfeyfEihf cdici+f r+J rJ f S k f kd vufwEi&ef aqG;aEG;n‡Ei;f ynmay;r_onf rsm;pGmvdtyfrnfjzpfayonf? JG kd f d d_ k xdo@kd vtyfaeonftav#muf ,ckacwfEiia&;Zmwfcwif Zmwfy@kd k kd h kd f H kH G Zmwf&tjzpf wpfcef;wpfu¾rS yg0ifcaom u|Eyonfvnf; rdr.tod H hJ fk f d tjrifcpm;csursm;udk wcgw&H aqmif;yg;toGijf zifh a&;om;jzpfconf? xdk H f hJ a&;om;cJaom pmrla[mif;rsm;xJrS u|Eyw@kd EiitwGuf 1947 ckrS ,ae@ h fk f kd f H txd vdtyfaeqJjzpfaom wdi;f &if;om;pnf;vH;k nD!wa&;ESihf ppfreaom k k G f Sf jynfaxmifpwnfaqmufa&;udk OD;wnfonfaqmif;yg;rsm;udk jyefvnf&m k h S azGawG@&or#ppnf;+yD; rsK;d qufopfvi,frsm;tm; vufqifurf;tjrifo dS k l h abmxm;rsm;r#a0Edi&ef pmtkyi,ftjzpf ±duEyjf zef@a0aomqEN&ygonf? kf f k f dS dS Tpmtkyyg aqmif;yg;rsm;wGif azmfjyxm;onfh tcsutvufwpfcsK@d f f onf rSm;,Gif;tm;enf;csuf&Sdygu pma&;ol.wm0efomjzpfygonf? axmufjyay;Ediygu txl;aus;Zl;wifygrnf? Tpmtkyi,fonf wdi;f &if; kf f k om;pnf;vH;k nD!wa&;ESihf ppfreaomjynfaxmifpwnfaqmufa&; twGuf G f Sf k wpHw&mtaxmuftuljzpfygu pma&;oltzd@k auseyf+yDjzpfyga=umif;? k Edkif[Hom ouU&mZf 2005 ckEp? Sf 9
  • 9. ppfrSefaomjynfaxmifpkwnfaqmufa&; jynfaxmifpktwGif; wdkif;&if;om;rsm;.tqifhae&m 1948 ckEpf vGwvyfa&;&cserS ,ae@wif u|Eyw@kd Eiiukd jynfaxmifpk S f d f kd fk f kd f H Ediiwpfctjzpf ac:qdrw,l vufcxm;cJ=h uygonf? T jynfaxmifp. kfH k k S f H k jynfe,frsm;udk yx0DtajccHjzifh zG@J pnf;xm;jcif;r[kw/f vlrsK;d wd@k . pkpnf; aexdirukd tajcjyK+y;D zG@J pnf;xm;jcif;jzpfonf? jynfe,femrnfrsm;udvnf; kf_ k ucsi/f u,m;/ u&if/ csi;f / rGe/f &cdi/f &Sr;f ponfjzifh qdi&mvlrsK;d wd@k . emrnf k kf rsm;udk twdtvif;azmfjyxm;onf? Tonfrm vlrsK;d pHyg0ifonfh jynf S k axmifpwpfcjk zpfa=umif; o¿eftm;jzifh ay:vGixif&m;aponf? k f S od@k aomf ‚if;udk rSwausmufwifppfaq;=unfygu ta&+cHK/ a&$r}H_ uJ/ f h “emrnfcjH ynfaxmifp” jzpfaea=umif;ukd Ediia&;orm;rsm;ESihf wdi;f &if; k kfH k om;acgi;f aqmifw@kd u aumif;pGmem;vnfxm;=uonf? T jynfaxmifp. k 1947 ck zG@J pnf;yHonf jynfe,fjynfryHpjH zifh zG@J pnf;xm;+yD; jynfru jynf k k e,frsm;tay: v$r;f rd;k csKyuixm;onf? 1974 ck zG@J pnf;yHonf jynfe,frsm;/ f kd f k wdi;f rsm;jzifh zG@J pnf;xm;aomfvnf; wpfcwnf;aom A[dtpd;k &u tm%m k k k udk csKyfuixm;onf? xd@k a=umifh jynfe,f[onfrm emrnfc[efjyr#om kd f l S H jzpfaoma=umifh “twkta,mifjynfaxmifp” jzpfa=umif;xif&m;onf? k S jynfaxmifptrnfc,xm;+y;D tb,fa=umiftwkta,mif jzpfae& k H l h ygoenf;? ar;p&m&Sygvrrnf? tajzrSm tm%m&acgi;f aqmifrsm; (txl; d d hf ojzifh ArmvlrsK;d acgi;f aqmifrsm;) onf wdi;f &if;om;ta&;udk tav;rxm; k aoma=umifh jzpfonf? tb,fa=umifh tav;rxm;& oenf;? tqifae&m h rSeukd em;rvnfI jzpfEiovd/k v$r;f rd;k 0g;rsKvIvnf; jzpfEionf? wdi;f &if; f kd f d kd kd f k om;rsm;. tqifae&mrSeuz;kH uG,Ei&ef }u;D us,aom Ediia&;tbd"rRm h f kd f kd f f kfH pum;vH;k rsm;jzifh zH;k tkyc=hJ uonf? vGecaom tESpf 30§40 ausmf uGejf rL f f hJ epf0g'acwfaumif;cJhpOfu “vlrsK;d a&;jyemonf vlwef;pm;jyem .vufatmufcjH zpfonf? vlwef;pm;jyemudk ajz&Si;f +y;D onfEihf vlrsK;d S a&;jyemonfvnf; tvdvajyvnfom;rnf” [k qdc=hJ uonf? vlrsK;d a&; k kd G k jyemudwifjyv#if tjrifusO;f onf[k ESrcsajymqdwwf =uonf? k d hf k 13
  • 10. Edkif[Hom 'Drua&pDacwfa&mufjyefaomtcg “vlrsKd ;a&;qdi&mtcGita&;onf kd kf hf vl@tcGita&;abmifxwi&onf? 'Drua&pDpepfonf vl@tcGita&; rSeor# hf J G f dS kd hf f udk azmfaqmifay;onfjzpfaoma=umifh 'Drua&pD&ygu vlrsK;d a&;qdi&m tcGihf kd kf ta&;rsm;vnf; tvdv&&Svrrnf” [kqjkd yefygonf? Tod@k uGejf rLepf/ k kd d d hf 'Drua&pDEiia&;tbd"rRm q&m}uD;rsm; (tm;vH;k udrqdv) . 'e kd kd f H k k kd qefaom Ediia&;a0g[m&rsm;jzifh wdi;f &if;om;rsm;. tqifae&mrSeukd kfH k h f zH;k uG,c=hJ uonf? rnfo@kd aom oabmxm;rsK;d &S&/dS wdi;f &if;om;rsm;. f d k wef;wla&;ESihf vGwvyfciukd ab;z,fxm;cJ=h uojzifh jynfwi;f ppfr;D tESpf f G hf G (50)ausmf awmufavmifc&jcif; jzpfonf? u|Eyonf Armr[kwaom hJ fk f f wdi;f &if;om;vlrsK;d rsm;. tqifae&mrSeukd trsm;odatmif rD;armif;xd;k k h f wifjyvdI Taqmif;yg;udk a&;om;wifjy&jcif;jzpfonf? k 1? a&S;twdwuordi;f aemufcH f k rdrwifjyvdaom OD;wnfcsutwGuf vdtyfrnf[,qonfh twdwordi;f d k f k k l f k wpfcsK@d ukd wifjyygrnf? od@k aomfO;D pm;ay;xnfwu&rnfh ypPKyeEihf tem*wf h G f `fS ta&;twGuf ordi;f aemufctcsK@d a=umifh taESmift,Surjzpfapvdyg? k H h f k xd@k a=umifh txl;rvdtyfonfrsm;ESihf tjiif;yGm;p&mrsm;udk twwfEiq;kH k kd f a&Smif&m;I wifjyygrnf? S T jynfaxmifpt0ef;t0di;f wGif &yfwnfaexdif =uukeaom ucsi/f k k k f u,m;/ u&if/ csi;f / Arm/ rGe/f &cdi/f &Sr;f / ytd0;f / yavmif/ 0/ vm;[l ponfh k k wdi;f &if;om;wd@k onf ESpaygi;f axmifEicsI TajrwGif aexdivmcJ=h uonf? k f S hf D kf tm;vHk;onf Xmaewdkif;&if;om;rsm;jzpf=uonf? OD;pGma&muf&Sdae&m& xm;jcif;/ vlO;D a&rsm;jcif;/ tiftm;}uD;rm;jcif;/ "avhx;kH pHEihf t}udKufukd S vdu+f y;D ae&ma&G;cs,jf cif; ponfjzifh ae&m,laexdivmcJ=h u&mrS ol@a'o k kf ESihf olowfowfrwrwf jzpf&vmcJonf? ol@a'oolae/ ol@vrsK;d ta&; S f S dS h l udk olzefw;D / ol@rif;/ ol@apmfbm;/ ol@apmfu/J ol@apmzsm/ ol@';l 0g;/ ol@awmif G ydi/f ol@awmiftyw@kd Eihf ESpaygi;f rsm;pGm aexdivmcJ=h uonf? Tonfrm k kf S f kf S c&pfEpf at'D 9§10 &mpkxjd zpfonf? S 14
  • 11. ppfrSefaomjynfaxmifpkwnfaqmufa&; Armwd@k onf at'D 9&mpkwif Tjynfaxmifpa'otwGi;f od@k pwif G k a&muf&vma=umif;/ xdrwdiru rGeEiysLwd@k onf +rKd @jyEdiirsm;wnfaxmif dS k kfD f S hf kfH +y;D pmay/ ,Ofaus;r_w@kd jzifh xifxif&m;&Sm;wnf&ae+y;D jzpfa=umif;/ Armwd@k S dS tifEitm;ESihf 0ifa&mufvmcsewif ysLEdiionf w±kww@kd .wducuzsuf S hf df G kfH f k f kd f pD;jcif; cHxm;&onfh umvjzpfojzifh tm;enf;ysup;D aea=umif;/ ‚if;ae&m f wGif Armwd@k 0ifa&mufae&m&cJ+h yD; wpwpESihf +rdK@jyEdiiwnfaxmifvmcJh kfH a=umif; ordi;f pmtkyrsm;wGif trsm;enf;wl usaemfavhvm od&&onf? k f dS xdkumvrS (11) &mpkOD;ydkif;txdonf tv,fydkif;wGif ArmEdkifiH/ taemufyi;f wGif &cdiEii/H awmifyi;f wGif rGeEii[I xifxif&m;&Sm; kd k f kd f kd f kd f H l S xD;+ydKifeef;+ydKifrsm;jzifh wnf&conf? tjcm;vlrsK;d wd@k onf wdi;f Ediitjzpf dS hJ k kfH rxif&m;aomfvnf; rdrw@kd e,fajrwGif rdrw@kd t}u;D tuJEihf rdrw@kd trsK;d om; S d d S d uH=urRmudk rdrw@kd zefw;D cJ=h uonf? d (11) &mpkrm yk*wif rif;vkyaeaom Armbk&iftaemf&xmu ppf S H G f tiftm;jzifh Ediiuw;kd csŒJ +y;D / yxrArm tifyg&mEdiiukd wnfaxmifchJ onf? k f H kd kfH (13) &mpktxd wnfwHhcJhonf? (16) &mpkwGif awmifilrS Armbk&if bk&ifhaemifonf ppftiftm;jzifhyif 'kwd,Armtifyg&mEdkifiHudk wnf axmifconf? (18) &mpktxd wnfwconf? (18) &mpkwiyif rkq;kd bd&m hJ Hh hJ Gf kG om; tavmif;bk&m; OD;atmifaZ,sonf wwd,Armtifyg&mEdiiukd kfH wnfaxmifconf? (19) &mpktxd wnfwconf? aemufyi;f wGif t*Fvyf hJ hH hJ kd d wd@k 0ifa&mufvmcJ+h yD; &yfa0;wdi;f om;wd@k . udveu|eb0atmuf vlrsK;d k k kd D f tm;vH;k a&muf&c=hJ u&onf? dS Armbk&ifrsm;e,fajrcsJ@xGif odrf;,lxm;cJhaom yxr/ 'kwd, tifyg&macwfumvrsm;wGif ppf±;H_ aome,fajrrsm;udk b¾m/ orD;unm ESihf vdtyfonftcg ppfom;rsm;ay;yd@k &aom vufatmufcH e,fpm;rsm; k h tjzpfxm;&Sd=ua=umif; avhvmod&Sd&onf? tkyfcsKyfa&;ESifh ,Ofaus;r_ wd@k tay: v$r;f rd;k cs,v,f zsuq;D jcif; rjyK=uay? tavmif;bk&m; (ac: ) f S f OD;atmifaZ,s. wwd,tifyg&macwfwGifum; ajr=oZm/ &moDOwk/ vrf;yef;qufo,a&;ESihf jyifyurBmESihf qufo,&m wHcg;aygujf zpfaom G f G f e,fajrrsm;udk Armydie,fajrtjzpf xm0&&,lEi&ef pepfwusppOf cJonf? kf kd f D h 15
  • 12. Edkif[Hom xd@k a=umifh Ttcsewif owfjzwfarmif;xkw/f 0ifa&mufae&m,l 0g;rsKr_ d f G d rsm;jyKcJonf? Tod@k jzifh awmifyi;f od@k Armrsm;a&muf&vr;f rd;k Ediconf? h kd dS $ k f hJ Tordi;f aemufcjH zpfpOftay: oH;k oyf=unfygu ,ae@jynfaxmifp. k h k jynfe,fe,ferdwftwGif;&Sd e,fajrrsm;onf rlvtpOftquftm;jzifh Xmaewdi;f &if;om;vlrsK;d rsm; ydiqiaome,fajrrsm; jzpfonf? a&GŒvsm; k k f kd f ajymif;vJrtcsK@d &caomfvnf; rdrw@kd rvbd;k bGm;ydie,fajrwGif qufvuf _ dS hJ d l kf &yfwnfv#u&=dS uonf? wdi;f &if;om;rsm;t=um;wGif Armonf tiftm; f k yd}k uD;aom (plygyg0g) vlrsK;d jzpf+yD; tcsutjcme,fajrrsm;pGmudk &&Syiqif f d kd f kd xm;Edic=hJ uonf? od@k aomfe,fajrtm;vH;k udk Armwd@k uom ydiqiconf/ kf k f kd f hJ Armwd@k .bd;k bGm;ydiajr jzpfonf/ xd@k a=umifqufvufyiqioifonf[k kf h kd f kd f h rSw,I r&paumif;yg? f l 2? vGwvyfa&;t}uKd umvESihf yifvpmcsKyf f kH e,fcsŒJ t*Fvyvufatmuf/ u|eoabmufb0wGif u|eawmfw@kd vrsK;d pk d f f f l wd@k . b0b,fyb,fenf; wnf&dS cJ&onfuvnf; tenf;tusO;f wifjyvdyg kH h kd k onf? vuf&jdS ynfaxmifpjk refrmEdiie,fajrudk t*Fvyw@kd 0ifa&mufor;f kfH df d yduf tajcpducserpI 1948 ckvwvyfa&;&csetxd tm%mydiwpfO;D k k f d f S G f d f kf wnf;.atmufwif jrefrmEdiiawmftaejzifh wpnf;wvH;k wnf; wnf&dS G kfH aexdivmcJ=h ujcif;r[kway? vlrsK;d tvduf a'otvduf oD;jcm;pDaexdif kf f k k k vmcJh=uonfrSm ordkif;wGif txift&Sm;yifjzpfonf? t*Fvdyftpdk;& vufatmufwif (1) jrefrmjynfr/ (2) awmifwef;a'orsm;/ (3) u&ifee,f G D [lI oH;k rsK;d cGjJ cm;xm;&Sygonf? d txufygtajctaeonf AdkvfcsKyfatmifqef;acgif;aqmifaom zqyvtzG@J u bk&ifc. twdiyifctr_aqmiftzG@J (0ef}uD;tzG@J ) wGif 0if H kf H a&muftm%m,lonfh 1947 ckEptxd jzpfonf? txufyg 0ef}uD;tzG@J S f onf bk&ifctm;jrefrmjynfrtwGuf t}uHay;Ediaomfvnf; usea'o H kf f rsm;twGuf vH;k 0ajymqdk ydicir&Scyg? u&ifee,fac: ,cku,m;jynfe,f k f G hf d hJ D onf jrefrmbk&ifrif;wke;f rif;vufxufu jrefrmtpd;k &ud,pm; uif;0ef k f rif;}uD;ESihf +Adwo#tpd;k &wd@k csKyfqcaompmcsKyft& vGwvyfaoma'o d kd hJ f 16
  • 13. ppfrSefaomjynfaxmifpkwnfaqmufa&; wpfck tjzpfowfrw+f yD; rnfonftpd;k &rS 0ifa&mufpuzufjcif; rjyK&ay? S h G f aemufydkif;wpfjynfvHk;udk t*Fvdyfwdk@odrf;ydkufvdkufaomtcg t*Fvdyf wd@k uyif oD;jcm;xde;f csKyfuiw,chJ a=umif;od&onf? kd f G f 'kw,urBmppf}uD;+yD;aemuf +Adwo#tpd;k &u xkwjf yefaom puULjzL d d pmwrf;wGif jynfrjrefrmEdiitm; 'dre,tqifrS vGwvyfa&;ay;&ef jzpf kfH kDD H h f aomfvnf; awmifwef;a'orsm;udk +Adwo#tpd;k &vufatmufwif quf d G vufxm;&S&efjzpfonf? Ttaetxm;wGif 1946 ck Zefe0g&v a&$w*kH d D d apwDtv,fypP,Y usi;f yaom zqyv. yxrt}udrEiiv;kH qdi&m H f kd f H kf nDvmcHwif tqdtrSwf (6) taeESihf wdi;f &if;om; vlenf;pkta&;acgi;f pOf G k k jzifh “vGwvyfaomArmjynfopfukd wnfaxmif&mrSm wdi;f &if;om; vlenf;pk/ f k vlrsK;d pktm;vH;k oabmwlnwenf;eJ@ vGwvyfpmwnfaxmif&ef usaemf D hJ f G wd@k oabmwlna=umif; uwday;ygonf? rnfonfwi;f &if;om; vlenf;pk D h kd udrqdk rdrw@kd u=H urRmudk rdrw@kd bmomzefw;D cGiay;ygrnf? usaemfw@kd Eihf k d d hf S cGxuvonftcg cGxuci&a=umif;” uwdjyKxm;ygonf? xd@k twl 1946 J G f kd h J G f G hf dS ck rwfvwGif usi;f yaom yxryifvtpnf;ta0;wGif zqyvud,pm; kH k f vS,tjzpf ocifE/k OD;b*sr;f ESihf tjcm;aom yk*Kd~ vftcsK@d wufa&muf+yD; f awmifwef;om;rsm; ArmjynfrESiy;l aygi;f I vGwvyfa&;&,l&ef wduwe;f hf f k f G xm;+yD; vGwvyfa&;&+yD;v#if wGvuwGEiI/ cGxuvuvnf; cGxucihf f J kd J kd f J G f kd J G fG &Srnfjzpfa=umif; xdrrm rnfonfh tm%m&tzG@J tpnf;rqdk usio;kH oGm; d klS hf &rnfh “rl” jzpfa=umif; xnfoi;f ajymqdxm;onf? h G k &Sr;f jynf jynfo@l vwvyfa&;tzG@J csKyf (&yv) u 1946 ck =o*kwvwGif G f f jynfrESiaygi;f I vGwvyfa&;t&,l+yD;v#if — hf f (1) (2) (3) (4) jynfaxmifprt& aygi;f rnf/ k l tcGita&;ESitqiftwef;wl jzpf&rnf/ hf hf h &Sr;f jynftm; vH;k 0ud,yitycsKyfcihf ay;&rnf/ k f kd f k f G cGxuvu tcsera&G;cGxucihf ay;&rnf/ J G f kd d f J G fG [k aºuG;a=umfpnf;±H;k cJonf? h xdEpf Ed0ifbmv (14) &ufae@wif &Sr;f apmfbm;rsm;u bk&ifcxH k S k G G H pma&;ay;yd@k &mY jrefrmjynfrESihf jynfaxmifppepfrt& aygi;f rnfqv#if k l kd (1) &Sr;f jynftm;ud,yitycsKyfa&; ay;&rnf/ k f kd f k f 17
  • 14. Edkif[Hom (2) tcGita&;ESihf tqiftwef;wljzpf&rnf hf h (3) cGxuvonftcsewif cGxuciay;&rnf J G f kd h d f G J G f G hf [k azmfjyxm;onf? ucsiw@kd uvnf; vGwvyfa&;&+y;D zG@J pnf;rnfjh ynfaxmifpjk refrmEdiiH f f kf twGi;f ucsijf ynfe,f yg0ifa&;udk atmufyg¹ci;f csuEp&yfjzifh pOf;pm;rnf? G fSf (1) jynfaxmifpjk refrmEdiitwGi;f ucsijf ynfe,fyga&; ryga&;udk kfH ucsijf ynfe,fom;rsm;uom qH;k jzwf&rnf? (2) cGxuvonftcsewif cGxuciay;&ef [kaz: jyawmif;qdonf? J G f kd h d f G J G f G hf k xdtajccHoabmxm;rsm;udk yifvnvmcHwif qufvufnEi;f aqG; k kH D G d‡ d_ aEG;=u+yD; 1947 ck azaz:0g&v (12) &ufae@wif yifvpmcsKyf}uD;udk csKyfqkd D G kH Ediconf? yifvpmcsKyf. tESpom& oabmwlncsuf (Agreement in k f hJ kH f D Spirit) rSm — (1) wef;wlnr#aom jynfaxmifpwpfcz@JG pnf;&efEihf D k k S (2) cGxuvu cGxucihf ay;&ef jzpfonf? J G f kd J G f G yifvpmcsKyfcsKyfq+kd yD;aemuf tusK;d quftm;jzifh atmifqef; —tuf kH wvDpmcsKyfwif awmifwef;a'o pHprf;a&;aumfr&Sif jzpfay:vmonf? ‚if; G k tzG@J onf u&ifee,ftygt0if awmifwef;a'orS ud,pm;vS,rsm;udk D k f f us,jf yef@pm zdwac:awG@qaqG;aEG;+yD;/ tpD&ifcpmwifoi;f Ediconf? xd@k G f kH H G k f hJ a=umifh jynfaxmifpwpfcv;kH t0ef;t0di;f jzifh twlwuGvwvyfa&; &&Sd k k k G f vmjcif;jzpfonf? tu,fI awmifwef;om;acgi;f aqmifrsm;u jynfaxmif pktoGijf zifh Armwd@k Eihf ryl;aygi;f cJv#if yifvpmcsKyf ay:ayguvmrnf r[kwf S h kH f ay? yifvHkpmcsKyfomray:aygufcJhv#if “awmifwef;a'opHkprf;a&;aumf r&Si” vnf;ay:ayguvmrnfr[kw? xdo@kd jzpfcv#if ArmESihf awmifwef; f f f k hJ om; wd@k onf ,cktcg oD;jcm;Ediiom;rsm;tjzpf a&muf&ae=uayvdrrnf? kfH dS hf 3? yx0DEiia&;tjrifjzifh avhvmjcif; kd f H yx0DEiia&;qdonfrm yuwdwnf&aeaom a&ajrtaetxm; wnf dk f H k S dS ae&mESihf vlrsK;d / vlO;D a&/ ud;k uG,onfbmom/ pD;yGm;a&;tajccH/ pdw"mwf f h f 18
  • 15. ppfrSefaomjynfaxmifpkwnfaqmufa&; tajccH ponfw@kd uyg avhvm+y;D xnfwupOf;pm;onfh Ediia&;tjrif jzpf kd h G f kfH onf? ‚if;tjrift& avhvm=unfygu usaemfw@kd jynfaxmifpEiiwif h k kd f H G 1974 ck Ediiawmfz@JG pnf;yHk tajccHOya't& zG@J pnf;owfrwxm;+y;D ,ae@ kfH S f wdif todtrSwjf yKaeao;aom jynfe,f (7) jynfe,fEihf wdi;f (7) wdi;f k S k k &Sonf? jynfe,f (7) e,frm emrnfay;xm;onftwdi;f qdi&mvlrsK;d rsm;. d S h k kf e,fajr[ktodtrSwjf yK+yD; wdi;f (7) wdi;f rSm a,bl,stm;jzifh ArmvlrsK;d k k rsm; aexdionfa'o[k owfrwEionf? T zG@J pnf;wnf&aer_ tay: kf h S f kd f dS tajccH+yD; avhvm=unfygp@kd ? h &cki/f csi;f / ucsi/f &Sr;f / u,m;/ u&if/ rGejf ynfe,frsm;onf jynf d axmifp.e,fpyf wpfav#mufwif wnf&ae=u+yD; tdre;D csi;f Ediirsm;ESihf k G dS f kfH qufpyfae=uonf? tqdkyg qufpyfaeonfhwpfzufEdkifiHrsm; twGif; wGivnf; ‚if;vlrsK;d rsm;&Sae=uonf? ‚if;wd@k onf Ediiom;csi;f rwlujJG ym; f d kfH aomfvnf; ‚if;wd@k tcsi;f csi;f xdawG@qufqae=uonf? tcsK@d rm vlrsK;d a&; H S t& cHpm;csujf cif;eD;pyf+y;D tjyeftvSef ±di;f yif;ulnrrsm; &S=d uonf? tqdyg k D_ k vlrsK;d rsm;onf qufpyfaeaomEdiirsm;&Sd jynfo@l tpd;k &rsm;ESihf jyem kfH }uD;}uD;rm;rm; r&S=uay? aemufwpfcsurm qufpyfaeonfEiirsm;onf d fS h kd f H rdrw@kd jynfaxmifpxuf at;csr;f onf/ wd;k wufonf/ aecsipzG,vnf; d k f f yd&onf? T taetxm;onf jynfe,fwckcu rdrw@kd jynfaxmifprS k dS k d k cGxu+f yD; oD;jcm;&yfwnfjcif; od@k r[kwf wzufEiiEihf yl;aygi;f jcif;rsm; J G kd f H S jyKvkyvatmif qGaqmifaeonfh taetxm;&Sa=umif; awG@&onf? f kd J d jynfe,f&&Sxm;=uaom vlrsK;d (7) rsK;d . taetxm;tay: oH;k oyf d =unfygu ordi;f a=umif;t& vnf;aumif;/ vlO;D a&t& vnf;aumif;/ h k tajccHp;D yGm;a&;t& vnf;aumif;/ Ediia&;Ed;k =um;wufºuGrt& vnf; kfH _ aumif; pHr=D uI jynfe,f&&Sxm;=ujcif; jzpfonf? Ediia&;Ed;k =um; wufºur_ d kfH G t&mwGif pHr±ru — tm%m&jynfaxmifptpd;k & tqufqufuyif D kH k kd ESpaygi;f rsm;pGm vufeufuiawmfvef ykeuefc=hJ uonf? ,ae@wif OD; f kd f S f kd aqmifEdkifiHa&;ygwD trsKd;om;vufeufudkif tzGJ@tpnf;rsm; yDyDjyifjyif &Sae=uonf? ‚if; Ediia&;ygw/D vufeufuitzJ@G tpnf;rsm;onfvnf; d kfH kd f tcsi;f csi;f qufpyfr/_ &if;ES;D r_aumif;pGm &S=d uonf? 19
  • 16. Edkif[Hom ArmvlrsK;d rsm;onf tv,fyi;f ESihf ajrjyef@yi;f wGif taersm;onf? e,f kd kd pyfEihf qufpyfaeaom ppfui;f wdi;f . taemufajrmufa'orsm;wGif Arm S kd k vlrsK;d enf;+yD; csi;f / em*/ &Sr;f / ucsiponfh wdi;f &if;om;awGu rsm;ygonf? f k xd@k twl weoFm&Dwi;f wGivnf; xm;0,fom;rsm;onf trsm;pkjzpf+yD; kd f u&if/ rGef vlrsK;d rsm;vnf; rsm;pGm&S=d uonf? xm;0,fom;rsm;onf Arm rsK;d EG,p0if[k qdaomfvnf; ArmvlrsK;d tjzpf rcH,vyg? ‚if;wd@k wif “bdwf fk k l kd G - xm;0,ftrsK;d om;nD!wa&;wyfO;D ” awmfvea&;tzG@J tpnf; &Sonf? G f Sf d jrifomonfrm ArmvlrsK;d onf e,fpyfwav#mufwif taeenf;+yD; S G tv,fydkif;wGif pkpnf;aexdkif=uonf? wdkif;&if;om;rsm;u ‚if;wdk@udk 0ef;&Hxm;onf? vuf&Sdjynfe,f (7) jynfe,f. tus,ft0ef;onf {&d,mpwk&ef;rdif (143650) &S+d y;D wdi;f (7) wdi;f . tus,t0ef;rSm {&d,m k k k f pwk&ef;rdkif (117578) &Sdonf? xdk@a=umifhe,fajrt& jynfe,frsm;u ydIus,ygonf? vlO;D a&t&=unfv#if wdi;f (7) wdi;f aygi;f onf jynfe,f k f h k k (7) jynfe,faygi;f xuf ydrsm;ygonf? od@k aomf ArmvlrsK;d tm;vH;k aygi;f onf k tjcm;wdi;f &if;om; vlrsK;d pk tm;vH;k aygi;f xuf ydIrrsm;yg? ArmvlrsK;d wd@k k k taeESihf tay: pD;&xm;onfrm =um+yDjzpf+yD;/ wdi;f &if;om;rsm;taejzifh S k pmay/ ,Ofaus;r_Eihf Ediia&;tm%mrsm; uef@owfzEycae&onftwGuf S kfH d dS f H h ArmvlrsK;d rsm;tjzpfc,ol ydrsm;aejcif;jzpfonf? H l k pdw"mwfa&;&mudk avhvm=unfygu Armtrsm;pkonf Ak'bmomudk f h < ud;k uG,,=kH unf=uonf? wdi;f &if;om;tcsK@d onf c&pf,mefbmomudk f k ud;k uG,=f u+yD; tcsK@d rm ewfu;kd uG,=f uonf? "avhx;kH pH ,Ofaus;r_t& S tcsK@d rm ArmvlrsK;d ESihf tvGejf cm;em;onf? Ediia&;,H=k unfcsut& qdygrl S kfH f k Armwd@k .}uD;pd;k r_ukd rcHvI ESpaygi;f rsm;pGm qef@usitmcH awmfvechJ kd f f S f =uonf? ,cktcg tcsK@d tzG@J tpnf;wd@k u tm%mydippftpd;k &ESihf typf kf tcwf&yfpxm;onfqaomfvnf; tajccHEiia&;tjrif ,H=k unfcsuw@kd J kd kd f H f wGif uGjJ ym;v#uf yif&onf? ‚if;udk n‡Ei;f ajz&Si;f &ef ,ae@txd pwifEijf cif; dS d d_ kd r&Sao;yg? wdi;f &if;om;trsm;pkw@kd rm trsK;d om;wef;wla&;ESihf vGwvyfcihf d k S f G rsm;qHk;±_H;ae&ojzifh tm%m&tpdk;&tqufquftay: usL;ausmfol r[mvlrsK;d }u;D 0g'rsm;tjzpf ±_jrifae=uonf? Tod@k ±_jrifaeygu udiw,f D kf G ajz&Si;f &ef tcuftcJrsm;pGm&Sa=umif; od&Eiygonf? d dS kd f 20
  • 17. ppfrSefaomjynfaxmifpkwnfaqmufa&; 4 ? av;eufaomrsK;d csppw"mwf fd f jynfaxmifptwGi;f rS Armr[kwaom wdi;f &if;om;rsm;. rsK;d csppw"gwf k f k fd f onf ArmvlrsK;d rsm;xufyonf[k rqdEiaomfvnf; avsmenf;rnf[k kd k kd f h xifjrifygu rSm;ayvdrrnf? ArmvlrsK;d rsm;onf EdiijH cm;om; t*Fvy/f *syef hf kf d e,fcsŒJ rsm;vufatmuf usa&mufcpOfumvwGif rnfo@kd cpm;&onfukd hJ H jyefvnfpOf;pm;oH;k oyfygu usewi;f &if;om;rsm;. cHpm;csuukd em;vnf f kd f ygvrrnf? Armwd@k wpfcseu trsK;d / bmom/ omoem aysmufu,rm d hf d f G f S tvGep;kd &drc=hJ uovdk usewi;f &if;om;rsm;taeESihf =umjrifconfh tcserS f f f kd h hJ df ,ae@xwif pd;k &drae=uqJ jzpfonf? Tonfukd Armacgi;f aqmifrsm; av; d kd f av;eufeuf ud,csi;f pm xnfwuapvdonf? k f h G f k vlrsK;d qdonfrm a,bk,stm;jzifh bmompum;/ pmay/ ,Ofaus;r_ k S csi;f wlnaom vlpukd ac:qd=k uonf? Tod@k wlnEi&efrm ESpaygi;f axmif D k D kd f S f aomif;csI twlwuGaexdiom;vm a&GŒvsm;&if; 'kutE &m,f toG,f D kf G Q W oG,ukd twlwuG wGe;f vSeumuG,c=hJ uaom aumif;wlq;kd buf uH=urRm f f f csif;qufae=uonfh bdk;ab;bDbifrsm;rS aygufzGm;vmolrsm; jzpf=u& ayrnf? t&if;ppfygu vlrsK;d qdonfrm aqGrsL;d om;csi;f rsm; jzpf=uonf? k S vl@b0ordi;f udk avhvmv#if vlw@kd onf wpfpEiwpfpk wducuowfjzwf+y;D k k S hf k f kd f ypPn;f OpPmESihf ae&mudv/k ppf±;H_ I xGurajy;Edioukd u|ejf yKcJ=h uonf? k f kf l xd@k a=umifh vdtyfrt& tkypz@JG aexdi&if; bmompum;/ pmay/ ,Ofaus;r_ k _ fk kf rsm; jzpfay:vmonf? aus;&Gm/ +rdK@jy/ Ediirsm; jzpfay:vmonf? xdo@kd typk kfH k kf tvduom &Sioef&yfwnf}uD;yGm;Ediaom jzpfpOftwGi;f vlw@kd rmtkypk k f f kf S f csppw/f rsK;d csppwonf euf±i;f pGm tjrpfw,c=hJ uonf? acwfumvrnfo@kd fd fd f d_ G f yifajymif; apumrl ,ae@txd vlrsK;d / EdiicjJG cm;r_onf &SaeqJjzpf+yD; ‚if;udk kfH d t&if;ppf=unfygu ud,usK;d pD;yGm;udk umuG,aejcif;jzpfa=umif; awG@ h k f f &rnf? rsK;d csppwonf Ediia&;t,l0g' ,H=k unfrxufrsm;pGm euf±i;f onf? fd f kfH _ d_ xdkodk@euf±_dif;a=umif;udk a&&Sm;aom ae&modk@a&mufrS a&.wefzdk;udk av;av;eufeufod&SdEdkfifaom vlrsm;uJhodk@ EdkifiHaysmuf zdESdyfr_atmuf a&mufaeaom vlrsK;d rsm;u ydIod&em;vnf=uonf? um;ruf (pf)/ vDeifEihf k dS S 21
  • 18. Edkif[Hom ocif - - wd@k u vlrsK;d a&;jyemonf vlwef;pm;jyem. vufatmuf cH[k qdkcJh=uaomfvnf; qdkAD,uf,leD,H/ ,l*dkpvm;AD,m;EdkifiHrsm;ESifh uGefjrLepfygwDtawmfrsm;rsm; ysufjym;aysmufuG,foGm;=u+yD;/ rsKd;cspf pdw"mwfum; EdiiwumwGif vnf;aumif;/ jynfwi;f rSm vnf;aumif; f kfH G &Sioefa&SŒwd;k aeqJyif? f u|Eyw@kd Eiiwif vlrsK;d a&;qdi&m tcGita&;rsm; todtrSwjf yKr_ fk f kd f H G kf hf rcH&jcif;ESihf vlrsK;d a&;t& 0g;rsKazsmufzsuc&r_rS vGwajrmuf&ef u&ife/D d fH f rGe/f &cdiw@kd u vGwvyfa&;&onfqonfh 1948 ckEprpI ±ke;f uefwuyJG kf f kd SfS kd f 0ifc=hJ uonf? 1949 ck ESpqef;wGif u&ifw@kd uvnf;aumif;/ ESpueyi;f f f k f kd wGif ytd0;f wd@k u vnf;aumif; vufeufuiawmfvef vm=ujyefonf? &Sr;f / k kd f S ucsi/f csi;f / yavmif/ vm;[l/ 0/ em* ponfw@kd u 1958 ckEpEihf 1960 S f S ckEpf 0ef;usiavmufwif toD;oD;±ke;f uef wduy0ifvm=uonf? xdk vuf S f G k f JG eufudkiftzGJ@tpnf;rsm;onf toGifo¿meft& ajymif;vJr_tcsKd@&Sd aomfvnf; ,ae@xufwif wnf&aeqJyif? kd dS wdi;f &if;om;rsm;vlrsKd ;pkrsm;. trsK;d om;vGwajrmufr_ awmfvea&; k f Sf onf rdrw@kd trsK;d om;a&;udom t"duxm; wduy0ifaeojzifh rdrw@kd vrsK;d d k k f JG d l . axmufctultnDay;r_uom &&Sonf? tcsK@d aom Armacgi;f aqmif H kd d rsm;u xdtrsK;d om;vufeufuitzG@J rsm;tay: e,fcsŒJ vufyg;aprsm;[k k kd f xifjrifpGyfpGJ=uaomfvnf; rnfonfhEdkifiH wckckur# vufeufaiGa=u; axmufyjhH cif;rsK;d r&Scyg? rdrw@kd trsK;d om;jynforsm;. axmufyunrj_ zifh d hJ d l hH l D om =uyf=uyfwnf;wnf; &yfwnfc&if; wjznf;jznf;csi;f wk;d wuftm; hJ aumif;vmjcif; jzpfonf? 'Drdkua&pDta&;tay: tajccHaom OD;Ek. ygvDref'Drdkua&pDygwD vufeufuiawmfvea&;onf EdiiwpfcsK@d . tultnDjzifh 1970 rSp+yD; kd f S f kfH t&Sdeft0gaumif;aumif;ESifh ay:xGufvmaomfvnf; (5) ESpf (6) ESpf tawmtwGif;rSmyif csKyf+idrf;oGm;cJhonf? ArmjynfuGefjrLepfygwDonf Ediiwumtvkyorm;nDtpfukd oabmxm;t& jyifyrS vufeufusnq/H kfH f f aiGa=u;/ aq;0g; tpkt+yHKESihf &cJygaomfvnf; tESpf (50) ausmf awmfvef h S a&;c&D;rSm tprf;oyfrcHEicyg? tjrifusO;f olrsm;[k tajymcHae&aom kd f hJ trsK;d om;awmfvea&; tiftm;pkrsm;url tiftm;}u;D rm;onfh jzwfav; Sf 22
  • 19. ppfrSefaomjynfaxmifpkwnfaqmufa&; jzwf/ 0di;f ywfywq@kd ppfqifa&;enf;AsL[mrsm;udk ckcI t&Set[kef rjyif; k d f H d f aomfvnf; &Sioefvy&m;a&SŒwd;k aeqJyif? Tod@k &yfwnfaeEdionfrm f _ f S kf S cdirmaom rsK;d csppwtay: tajcjyKjcif;jzpfa=umif; om"urD;armif;xd;k jy kf fd f vdujf cif; jzpfawmhonf? k 5? oifjh rwfreuefaomwdi;f &if;om;pnf;vH;k nD!wa&;oabmxm; Sf k G f vlwi;f onf vlrsK;d wpfrsK;d wGif yg0ifae+yD; vlrsK;d wdi;f onf Ediiwpfcc. kd k kfH kk t0ef;t0di;f wGif &yfwnfae=uonf? tpkEitzG@J Eihf aerS &yfwnfEiaom k S hf S kd f avmu}u;D wGif igrm vlrsK;d a&;pdw"mwfr&S[k qdoonf a&aygaomae&m hS f d k l wGif }u;D jyif;aexdiou a&.wefz;kd udk rodjcif; oabmrsK;d yif? Ediiwpfcwif kf l kfH k G vlrsK;d wpfrsKd ;wnf;om &Sonf[I r&S? tenf;qH;k 3 - 4 rsK;d rS trsm;qH;k 3 d l d - 400 txd &SEionf? od@k aomf y"me od@k r[kwf trsm;pk od@k r[kwf tm d kd f %m&vlrsK;d onf wpfrsK;d wnf;om jzpfonf? xdtqifae&mudk &xm;aom k h vlrsK;d taeESihf a,bk,stm;jzifh trsK;d aysmufrm pd;k &drp&m ta=umif;r&Syg? S f d azmifay:aeol a&r&Sm;ovdyif? k Tod@k aom taetxm;rsK;d wGiyif jynfyrS bmompum;/ pmay/ f ,Ofaus;r_rsm; 0ifa&mufvr;f rd;k vmrnfukd pd;k &dr+f y;D / rsK;d csppw"mwf &Sioef $ fd f f xufjrufa&;/ trsK;d *k%f Zmwd*%f jrifrm;a&;twGuf vkyief;rsm;pGmudk k h f vkyae=uao;onf? Oyrm — ,Ofaus;r_ tarGtESpf xde;f odr;f a&;twGuf f eef;awmfa[mif;/ ausmif;a[mif;/ apwDa[mif;rsm; jyifqifjcif;/ topf aqmufvyjf cif;rsm;udvnf;aumif; / ,Ofaus;r_xe;f odr;f a&;twGuf tqdk k k d tuta&;twD;+ydKifyrsm;udk +rdK@e,frA[dtxd ESppOfusi;f yjcif;udk vnf; JG S k f aumif;/ ,Ofaus;r_jywdursm; aqmufvyjf cif;udk vnf;aumif;/ ±k;d &myGawmf k f k J rsm;jzpfonfh avS+ydKify/JG vSn;f +ydKifyEihf jrif;cif;obif ponfrsm; usi;f yjcif; JG S udvnf;aumif; b¾maiG tajrmuftjrm; tuketusc+H y;D vkyaqmifae k f f =uonf? usewpfzuftwGuf 'kw,wef;pm; od@k r[kwf tESrcH od@k r[kwf tm f d df %mrJh vlrsK;d rsm;rSmrl rdrw@kd bmompum;/ pmayrsm;udk rdrw@kd a'otwGi;f d d w&m;0if (±H;k oH;k bmomtjzpf) toH;k jyKcir&S/d tpd;k &pmoifausmif;rsm;wGif G hf 23
  • 20. Edkif[Hom w&m;0ifoif=um;cGir&Sd jzpfae&onf? xdo@kd w&m;0ifo;kH pGcirjyKjcif;onf hf k J G hf t&mwpfcukd wefz;kd rJatmif vkyvujf cif;yif jzpfonf? wefz;kd rJaom ypPn;f k h f kd h wpfcukd rnfow@kd u =um=um xde;f odr;f =urnfenf;? wenf;tm;jzifh rd;k xJ k l a&xJajrmif;xJo@kd ypfcsap+yD; tvdvaqG;ajrhysup;D oGm;ap&ef zefw;D vduf k kd f k jcif;yifjzpfonf? bmompum;/ pmay r&Sawmhaom vlrsK;d wpfrsK;d onf d bmjzpfom; rnfenf;? ajredr&m uefw;l +y;D / uke;f jriftm; xyfz@kd aejcif;onf G hf h nDnmaom ajrjyifukd rnfonftcgr# jzpfay:apEdirnf r[kwyg? h kf f wpfajrwnf;ae/ wpfa&wnf;aomuf=uaom u|Eyw@kd wi;f &if;om; fk f kd rsm;onf u|Eyw@kd . jynfaxmifpEiiawmf}u;D +ir;f csr;f om,mwd;k wufa&; fk f k kd f H d twGuf tm;vH;k wGiwm0ef&onf? tm;vH;k u }uKd ;yrf;=u&rnf? rSeygonf? f dS f od@k aomf wm0efrm wlnovdk tcGita&;rSmvnf; wlnz@kd vonf? r#wr_&rS S D hf D kd dS pnf;vH;k r_&Eirnf qdonfukd txl;ajymjyae&ef vdrnfrxifyg? dS kd f k k k urBmvr;f +cHK,SuE,r_ (Globalization) acwf}uD;wGif tiftm;ydrkd h $ fG f }uD;olw@kd u pD;yGm;a&;t&om v$r;f rd;k oGm;Edionfr[kw? bmompum;/ kf f pmay/ ,Ofaus;r_t&vnf; 0g;rsKvr;f rd;k oGm;rnfh tE &m,f&a=umif; trsm; d $ W dS od=uygonf? tiftm;}uD; taemuftkyfpku v$rf;rdk;Edkifovdk vlOD;a& oef;aygi;f axmifausm&onfh Edii}H uD;ESpcu 0ef;&Hv#u&onfuvnf; f dS kf fk f dS kd od=uygonf? wu,fyif pd;k &drp&m&Sygonf? od@k aomf xdtE &m,fonf f d k W eufjzef od@k r[kwf wae@aomtcgrS a&mufvmEdirnfjzpf+y;D u|Eyw@kd wi;f kf fk f kd &if;om;rsm;tzd@k ,ckavmavmq,f &ifqiae&onfu r[mArmvlrsK;d kd f }uD;0g' jzpfaeygonf? u|Eyw@kd onfvrsK;d a&;t& uGjJ ym;r_&aeaomfvnf; Ediiwpfcwnf; fk f l dS kfH k wGif twlwuG aexki=f uonf? rauseyfr_ rnfo@kd yif&ap/ vlrsK;d pktvduf d dS k armif;xkwI r&ovdk xGuajy;Ivnf; r&yg? em;cdp&majrr&S? twlwuG f f k d ae=u&rnfom? aumif;wlq;kd zuf uH=urRmcsi;f qufpyfae=uonf? u|Eyf fk wd@k Eiionf obm0 a&/ ajr/ &moDOwk oifawmfaumif;rGeonf? pduysK;d ajr kd f H h f k f vHavmufpm &Sonf? ajray:ajratmuf obm0 o,HZmw ypPn;f rsm; k G d vnf;rsm;pGm&Sonf? rD;awmif/ ivsi/f rkewi;f paom obm0ab;tE &m,f d f kd W awGvnf; tvGeenf;onf? od@k ygaomfvnf; urBmwGif zG@H +zdK;r_tenf;qH;k f (tqif;&Jq;kH ) Ediipm&if;0if jzpfae&onf? kfH 24
  • 21. ppfrSefaomjynfaxmifpkwnfaqmufa&; u|Ekfyfwdk@EdkifiHom;rsm;onf jynfywGif ppfajy;'kuQonfrsm;tjzpf vlOD;a&odef;ausmf a&muf&Sdae&onf? tvkyf&SmazGa&;twGufvnf; jynfywGif w&m;r0if ode;f ESicsD a&muf&ae=uonf? jynforsm;. b0onf hf dS l vH+k cHKr_r&S/d ae&mwumwGif a=umufvef@ae&+yD; tajccHv@l tcGita&;rsm; hf qH;k ±_;H ae&onf? pm;0wfaea&;/ ynma&;/ use;f rma&; wd@k wivnf; edrus Gf hf ae&onf? Tod@k aom tajctaeqd;k rsm; tb,fa=umifh jzpfay:vm& oenf;? ta=umif;&Smaomf jynfwi;f ppfa=umifh jzpfvm&onf? jynfwi;f G G ppftb,fa=umifh jzpf&oenf;? rnD!wra=umif? rnD!wr_ bma=umifh G f_ h G f jzpfay: ae&oenf;? vlrsK;d pHppnf;aexdiaom wdi;f jynfwif wdi;f &if;om; kk kf k G k vlrsK;d pHEihf ywfoufaom rSeuefonfh oabmxm;r&Saoma=umifh jzpf& k S f d onf? xd@k a=umifh Ttjzpfq;kd / tajctaeqd;k rsm;rS vGwajrmuf&ef rSeuef f f onfh oabmxm;/ rSefuefonfh enf;emrsm;jzifh ajz&Sif;oifhyga=umif; wifjyvdygonf? k 6? tem*wfukd rnfo@kdzefw;D =urnfenf; vlom;wd@k twGuf t"duar#mre;f csuonf aumif;rGeaom b0uda&muf&dS fS f f k a&;jzpfonf? xdaumif;rGeaom b0uda&muf&Eia&;rSm twdwrS oifcef; k f k dS kd f f pmud,+l y;D ypPKyewif taumif;qH;k taumiftxnfazmf&rnf? Tonfrm k `f G S oDtdk&Dac: ed,mrw&m;/ twdwfudkavhvm+yD; vufpm;vdkufacsaezdk@ r[kw? twdwukd ravhvmyguvnf; ypPKyerm rSeuefatmif vkyaqmif f f `fS f f Edirnfr[kw? xd@k twl ypPKy`ewif &ifqiae&aom tcuftcJrsm;/ b0 kf f f G kd f edrusrrsm; rjynfprrsm;udk pdwue+f y;D xdi+f i;D aeIvnf; bmr#x;l vmrnf hf _ h kH _ f k k r[kw? tcuftcJaygi;f pH=k um;rS tem*wftwGuf taumif;qH;k jzpfatmif f }uKd ;yrf;vkyaqmif&rnfrm vlom;wd@k . wm0efjzpfonf? od@k rom tem*wf f S S wGif u|Eyw@kd b0/ u|Eyw@kd om;orD;/ u|Eyw@kd v@l tzG@J tpnf;/ u|Eyw@kd EiiH fk f fk f fk f fk f kd f onf aumif;rGeaom tajctaeod@k a&muf&Eiygvrrnf? f dS kd f d hf u|Eytjrift& — twdwukd oH;k oyf&mwGif vGeconf&mpkEprsm;u fk f f f hJ h Sf tcseumvudk avhvmjcif;ESihf vGeconfh q,fpEprsm;umvudk avhvm df f hJ kSf zd@k vrnf? &mpkEpumvudavhvmjcif;onf rlvwnf&r_ tajctaerSeukd kd Sf k dS f 25
  • 22. Edkif[Hom em;vnf&efjzpfonf? xd@k twl Ediie,ferdwtwGi;f &Sd e,fajronf Armwd@k . kfH f bd;k ab;bDbif ydiajrtm;vH;k r[kwa=umif; odygvrrnf? q,fpEpumv kf f d hf kSf udk avhvmjcif;onf vuf&&ifqiae&aom jyemrsm;ESihf jynfwi;f ppfukd dS kd f G ajz&Si;f Edi&ef jzpfonf? txl;ojzifh 1948 - 49 0ef;usif ESihf 1960 0ef; kf usiw@kd ukd ydI tav;xm;avhvm&ef vdvrrnf? xdo@kd avhvm+yD; 1947 f k k d hf k ck zG@J pnf;yHk tajccHOya'. vGacsmtm;enf;csursm;udk od&vufcvmygu J f f dS H ajymif;vJjyKjyif&ef vG,uygvrrnf? acgi;f aqmifvyol yk*Kd~ vtcsK@d . qENpJG f l d hf kf f trSm;awGa=umifh oef;aygi;f (50) ausmf jynforsm; ESpaygi;f (50) ausmf l f 'kuyifv,fa0cJ&onfukd oifcef;pm,lwwfz@kd vdonf? Q h k yifvoabmwlncsutay: tajcjyK+yD; pwifaygi;f pnf;cJonfukd kH D f h tajccHI ppfreaomjynfe,faygi;f pk jynfaxmifpEiiwpfcukd wnfaqmuf Sf k kd f H k rnfqv#if rnfonfvrsK;d twGuf epfemp&m&Sygoenf;? vlrsK;d wpfrsK;d ESihf kd h l d wpfrsK;d t=um; vlO;D a&t& uGmcsiumrnf? wd;k wufrt& uGmcsiumrnf? f G _ f G od@k aomf vlrsK;d qdonfh ,lepft&=unf+h y;D twlwjl zpfonfqonfh oabm k kd xm;udk vufcEirnfqv#if vlrsK;d a&;t& jyem&Sawmhrnfr[kway? H kd f kd d f qGpZmvefEiiwif qGpvrsK;d 83³5µ &S+d y;D / usevrsK;d tm;vH;k aygi;f onf f kd f H G f l f l 16³5µ om&Sonf? oH;k pGaom bmompum;rSm *smref 69µ/ jyifopf 20µ/ d J tDwvD 10µ/ ±drif 1µ jzpf&aeaomfvnf; vlrsK;d a&;t& jyemr&S? k dS d bmompum;av;rsK;d pvH;k udk w&m;0if todtrSwjf yKxm;onf? qdA,uf kD ,le,acwfumvwGif ±k&m;ESihf tufpw;kd eD;,ef;wd@k onf vlO;D a&t& 173 D H S f q uGmjcm;+yD; ,cktE,wGif wrD;vfem'l;jynfe,fEihf rDZ&rfjynfe,fw@kd d dN S kd onf vlO;D a&t& tq 100 cef@ uGmaeonf? {&d,mtus,t0ef;t& f vnf; qdA,ufEiiwif t}uD;qH;k jynfe,fEihf ti,fq;kH jynfe,f wd@k onf kD kd f H G S tq 60 r#umjcm;onf? od@k aomf vlrsK;d qdi&m tcGita&;wGif wef;wl G kf hf xm;&Saoma=umifh vlrsK;d a&; qdi&m jyemrsm;ray:aygucay? wpfygwD d kf f hJ tm%m&Sipepfa=umifom jyem&Sonf? qGpZmvefEiionf pduysK;d &ef f h d f kd f H k f ajrtenf;tusOf;om&Sd+yD; wefzdk;}uD;aom obm0o,HZmwypPnf; txl;r&S/d obm0a&wHcef rsm;rS v#yppf"gwtm;udk xkw,toH;k jyKI G f f f l tqifjh rifh ukeypPn;f rsm;udk xkwvya&mif;csjcif;jzifh uHvºkH u,0aom EdiiH f f kf k G f kf wpfcukd wnfaxmifEiconf? aiGuea=u;usenf;ap&ef t+rwrf;ppfwyfukd k kd f hJ kf J 26
  • 23. ppfrSefaomjynfaxmifpkwnfaqmufa&; tenf;tusO;f om xm;&S+d y;D / trsK;d om;wdi;f ppfynmoifapI vufeufwyf k qifum vH+k cHKa&;udpP cdirmatmif wnfaqmufxm;onfrm tm;&p&m kf S jzpfonf? u|Eyw@kd Eiiwif vlrsK;d a&;t& wef;wla&; oabmrxm;Ediaom fk f kd f H G kf a=umifh vlrsK;d a&;yÉdyuQ jzpfay:vmcJ&onf? ,if; yÉdyuQukd ppfa&;jzifajz h h &Si;f =u&m jynfv;kH tESŒH jynfwi;f ppfr;D awmufavmifc&onf? jynfwi;f ppf G hJ G a=umifh pD;yGm;a&;c|w+f cHKus/ vl@tcGita&;qdwoO;f / trke;f ESihf &efnKd‡ ;zG@J hf f k r_rsm; jyif;xefae&onf? Tonfrm wef;wla&; oabmrxm;Edijf cif;. S k &vm'fq;kd 0uFyg}u;D yif jzpfawmhonf? T 0uFbmrS vGwajrmufEi&efrm f kd f S tem*wfwif 'Drua&pDEihf vl@tcGita&;rsm;&Sonfh vlrsK;d a&;t& wef;wl G kd S hf d a&;ESihf udk,fydkifjyXmef;cGifh&Sdaom jynfe,faygif;pkjynfaxmifpkudk wnf aqmuf&ef vdtyfrnfjzpfa=umif; apwemaumif;jzifh wifjytyfygonf? k 7? wdi;f &if;om;pnf;vH;k nD!wa&;tay: oabmxm; k G f jynfaxmifpac: Ediiwpfc. pnf;0di;f twGi;f aexdi=f uaom u|Eyw@kd k kfH k k k fk f wdkif;&if;om;vlrsKd;aygif;pHk jynfoltm;vHk;onf avS}uD;wpfpif;ay:wGif twlwuGvuyg+yD; c&D;wpfcwnf;udk oGm;ae=uolrsm;ESihf yHpwonf? kd f k k H l xdc&D;rSm om,maumif;rGeaom vl@abmifopfwpfcqo@kd a&muf&a&; k f k D dS jzpfonf? xdavS}uD;onf 1948 ckEpqef;uyif pwifc&D;xGuconf? k S f f hJ yifv,fjyif}uD;xJa&muf&ae+yD;jzpfI rvducsiotwGuvnf; qif;aecJh dS k f f l f &efrjzpfEiovdk rvduapcsiouvnf; jiif;y,faeI r&awmhyg? b0uH kd f k f f l =urRmu qufpyfae+y;D vd&mc&D;od@k tjrefa&muf&a&;ESihf ab;tE &m,fq;kd k dS W rsm;rS uif;vGwa&;twGuf tm;vH;k wlnvufw}JG uKd ;yrf; wm0ef,=l u&rnf? f D Tum; b0ay;wm0ef/ od@k aomfrnfoawGu rnfo@kd oabmxm;I rnfr# l tepfemcH azmfaqmifc=hJ u/ azmfaqmifae=uygoenf;? prf;ppf=unfrnf h qdv#if — k 0ef}u;D csKyO;D Ek. jynfwi;f +ir;f csr;f a&;wnfaqmuf&ef 1958 ckEpf ZGev f G d S f (24) &ufae@wif xkwjf yefonfh vGw+f idr;f csr;f omcGihf oifye;f ajca&;ESihf G k vufeufpe@f +y;D Oya'abmifx0ifum Ediia&;ygwD xlaxmifa&; urf;vSr;f G J kfH 27
  • 24. Edkif[Hom csuonf tm%m&tpd;k &ESihf wyfrawmfbufu oabmxm;}uD;rm;r_ f rsm;pGm&Sa=umif;udk azmfjyojzifh jynfovxwpf&yfv;kH uvnf; vdvm; d l l k k axmufcHcJh=uonf? xdk@twl jynfol@&JabmfwyfzGJ@/ rGefjynfol@wyfOD;/ ytd0;f trsK;d om;vGwajrmufa&;wyfz@JG Eihf &cdijf ynfo@l vwajrmufa&;tzG@J k f S k G f wdk@uvnf; jynfwGif;+idrf;csrf;a&;twGuf jrifhjrwfaomapwemjzifh 0if a&mufvufeuftyfum Ediia&;t& ajyvnfr&atmifvyconfukd awG@& kfH _ k f hJ onf? Tonfw@kd rm Ediia&;jyemudk Ediia&;enf;t& ajz&Si;f &ef jynfol S kfH kfH vlx. qENrtqH;k tjzwfukd ±d;k om;pGmcH,=l ujcif;jzpfonf? xdtcseu k J k d f Ediia&;tiftm;pktm;vH;k onf Ediitay: apwemaumif;&Sa=umif;ESihf kfH kfH d oabmxm;}u;D a=umif;udk jyocJ=h uonf? 1962 ckEpwif ygvrefY ppfreaom jynfaxmifpwnfaqmufa&; S f G D S f k qdi&m zG@J pnf;yHtajccHOya' jyifqifa&;tqdrsm; tm;aumif;jyif;xef kf k k vmonf? 'Drua&pDvyx;kH vkyenf;t& ygvrefwif aqG;aEG;qH;k jzwfjcif;udk kd kf f D G rdrdwdk@qENtvdkESifhrudkufnDaomtcg AdkvfcsKyfae0if;ESifh acgif;aqmif wpfcsK@d w@kd u wdi;f jynf+ydKuGawmhrnf[k ta=umif;jy+yD; Ediiacgi;f aqmif k J k f hH rsm;/ wdi;f &if;om;acgi;f aqmifrsm;udk zrf;qD;um tm%modr;f cJonf? k h Tonfrm vufeufutyf/ wyfz@JG uzsuor;f +yD; +idr;f csr;f pGm w&m; S kd kd f d enf;vrf;t& 0ifa&mufajz&Si;f cJ=h uonfh vufeufuitzG@J tpnf;rsm;. kd f ±k;d om;onfh apwemtay: tjrwfxw/f rw&m;jyKvkyjf cif;jzpfonf? xdk k vky&yfa=umifh aemufaemifwif tcsi;f csi;f tay:,H=k unfrenf;yg;+yD; +idr;f f G _ csr;f a&;vkyief;pOfrsm; ysujf ym;cufcJ vmcJ&onf? xdvy&yf. tusK;d quf f h k kf a=umifh jynfwi;f ppfr;D }u;D us,jf yif;xefpm awmufavmifvm&+y;D wdi;f jynf G G k rGjJ ymus cJ&onf? h 1969 ckavmufwif 0ef}u;D csKya[mif;OD;Ekonf vufeufuiawmfvef G f kd f S a&;vkyf&ef xdkif;EdkifiHodk@ a&muf&Sdvmonf? 0ef}uD;csKyfa[mif;qdkonfh t&Set0gEihf ‚if;. ygvref'rua&pDygwD wpfygwwnf;jzifh EdiiwumwGif df S D D kd D kfH xd;k azmuf&ef }udK;pm;cJonf? od@k aomf bmr#tvkyrjzpfc? 1970 ckwif h f hJ G a'ocH wdi;f &if;om; tzG@J tpnf;rsm;jzpfaom u&iftrsK;d om;tpnf;t±H;k k (KNU)/ rGefjynfopfygwD (NMSP) ESifh yl;aygif;+yD; wdkif;&if;om;vlrsKd; aygi;f pHn!wa&; ESihf vGwajrmufa&;wyfaygi;f pk (wnv) udk wnfaxmif k D G f f 28
  • 25. ppfrSefaomjynfaxmifpkwnfaqmufa&; zG@J pnf;cJonf? aemufyi;f wGif csi;f 'Drua&pDygwEihf *sir,ef; OD;aqmifaom h kd kd DS fD &Sr;f rsK;d cspwyfO;D wd@k yg0ifvmonf? f xdtcgusrS jyify. ,H=k unfrukd &&Sc+hJ y;D jynfyukr%wpfcsK@d . }uKd wif k _ d ` D t&if;pduacs;aiG tultnDrsm; &&Sconf? xdo@kd aiGrsm; &&Saomtcg rGe/f k f d hJ k d u&if/ csi;f / &Sr;f tzG@J rsm;tm; tenf;tusO;f pDom cGa0ay;+y;D trsm;pk}u;D udk J OD;Ek.tzG@J u ,lxm;vduonf? xdo@kd rnDrr#&c&mu r=umrD rausrvnf k f k dS hJ jzpfvmonf? aemufyi;f wGif trsK;d om;wef;wla&;ESihf ud,yijf yXmef;cGiupP kd k f kd hf d Ediia&;t& tjiif;yGg;cJ=h uonf? aemufq;kH wGif OD;Ekonf ygvref'rua&pD kfH D D kd ygwrxu+f yD; tdE,wGif oGm;a&mufem;cdconf? OD;Ek. ygvref'rua&pD DS G dN k hJ D D kd ygwDESifh jynfcspfvGwfajrmufa&;wyfrawmfwdk@onfvnf; 1975 - 76 avmufwif tpdypytr$mr$muGum wdrjf rKyfaysmufu,f oGm;cJ&onf? G fdf J G h 1986 ckEptwGi;f u (r'w) ac: trsK;d om;'Drua&pDwyfaygi;f pk. S f kd tzG@J 0ifu,pm;vS,rsm;onf (Auy) ac: Armjynfuejf rLepfygwA[dk kd f f G D XmecsKyjf zpfaom yefqef;od@k a&mufconf/ xdpOfu (r'w) wGif wdi;f &if;om; hJ k k vufeufuitzG@J tpnf;aygi;f (11) zG@J yg0ifae+yD; wdi;f &if;om;rsm;pkpnf;r_ kd f k tm;aumif;aecsef jzpfonf? wpfzufwif (Auy) onf wyftiftm;/ vuf d G euftiftm; jynfpaumif;rGe+f yD; t&Set0gaumif;aecsevnf;jzpfonf? h kH d f d f tu,fI Ttiftm;pkEpcom em;vnfr&+dS yD; vufwEiygu Ediia&; S fk _ JG kd f kfH t&a&m ppfa&;t&yg (rqv) tpdk;&udk v_yfcgEdkifaom taetxm; wGi&onf? od@k aomfEpzufnEi;f &mwGif (r'w) u wifjyaom wdi;f &if; f dS S f d‡ d_ k om;rsm;. trsK;d om;wef;wla&;ESihf ud,yijf yXmef;cGiukd (Auy) wd@k bufrS k f kd hf vufrcH/ wef;wla&;ESihf aoG;pnf;nD!wa&;rlay:wGiom &yfwnfconf? G f f hJ xd@k a=umifh Ediia&;t& n‡Ei;f Ir&/ vufw&ef ae&mrusjzpfchJ &onf? kfH d d_ JG trSepifppf xktcseu (Auy) . wyftiftm;onf 0/ ud;k uef@/ tmcg/ f d df &Srf;/ vm;[l/ yavmif paom wdkif;&if;om;vlrsKd;rsm;ESifhom t"du pkpnf;xm;onf? od@k aomfvnf;wdi;f &if;om;rsm;. &&Soifaom tcGihf k d h ta&;rsm;udk tav;teufxnfrwGucyg? 0/ ud;k uef@paom wdi;f &if;om; h f hJ k rsm;. bmompum;/ pmay/ ,Ofaus;r_ wd;k wufa&;udvnf; tm;ay; k aqmif&ujf cif;r&Syg? acwfaemufusaom awmifay:wdi;f &if;om;vlrsK;d rsm; G d k tay: cdi;f zwfozG,oabmxm; cJonf? k f h 29
  • 26. Edkif[Hom (Auy) . Toabmxm;a=umifh awmfvea&;tvm;tvm wd;k wuf Sf aumif;rGevmatmif zefw;D ,lEiaom tcGita&;aumif;wpf&yf vuf f kd f hf v$wc&onf? xdxufru (Auy) vufatmuf&dS wdi;f &if;om;rsm;onf f hJ k k ‚if;wd@k . vlrsK;d pkta&;tay:xm;&Saom (Auy) wd@k . oabmxm;udk d rausreyf jzpfvm=uonf? Tod@k jzifh 1989 ckEpwif (Auy) . ajcvuf S f G cE<mozG,jf zpfaom wdi;f &if;om;tiftm;pkrsm;cGxu=f uukeojzifh OD;acgi;f k J G f wpfv;kH omuseonfh (Auy) onf jynfwi;f rSm r&yfwnf Ediawmhonftxd f G kf jzpfc&onf? awmfvea&;umvwpfav#mufwif Ediia&;t&a&m ppfa&; hJ Sf G kfH t&yg OD;aqmif r_tcef;rS &yfwnfvmcJaom (Auy) onf ajrrsKc&onfE,f h dH hS ajratmufv#Kd awmfvea&;b0 a&mufom;cJ&onf? Sf G h txufazmfjyyg tawG@t}uHKtjzpftysursm;u oufaojy!$e;f qdk f aeonfrm wdi;f &if;om;pnf;vH;k nD!wa&;twGuf rSeuefaomoabm S k G f f xm; &Sv#i&ovdk ajyvnf+y;D wd;k wuf&ef vrf;pay:xGuvmonf? d f dS f xk@d twl rSeuefaom oabmxm;vrf;a=umif;rS ab;xGuwr;f acsmf f f d oGm;onfEihf qH;k ±_;H r_tEœ&,frsm;ESihf &ifqi=f u&onfrmvnf; oifcef;pm S kd S ,lp&maumif;ygonf? 8? t=uyftwnf;aygi;f pHrS xGu&yfvrf; k f vGwvyfa&;ESitwl ay:ayguvmaom jynfwi;f ppfonf aejrifav t±l; f hf f G h &ifavqdovdk wjznf;jznf;ESihf }u;D xGm;us,jf yef@vmonf? wpfcgwpfav h k t&Seaoawmhra,mif +idr;f csr;f a&;aqG;aEG;yGrsm; ay:aygucaomfvnf; d f J f hJ em;vnfrr&Edib/J ysujf y,fc&onfu rsm;ygonf? vlrsK;d a&;qdi&m yÉdyuQ/ _ kf hJ kf 0g'a&;&mqdi&m yÉdyuQrsm;a=umifh tpd;k &twGi;f tuGt+yJ/ tpd;k &ESihf kf J wyfrawmft=um; tuGt+yJrsm; jzpfay:vmcJ&onf? tm%modr;f r_rsm; J h jzpfc&onf? hJ 1963 ckEpwif awG@qaqG;aEG;yGJ us,us,jf yef@jyef@jzpfay:vmaomf S f G kH f vnf; atmifjrifr_r&&SdcJhyg? EdkifiHawmf zGJ@pnf;yHktajccHOya'opfa&;qGJ jyXmef;aomfvnf; xl;jcm;aumif;rGevmjcif;r&S? tpd;k &ESihf ausmif;om;/ f d 30
  • 27. ppfrSefaomjynfaxmifpkwnfaqmufa&; tpd;k &ESihf tvkyorm;xkt=um; yÉdyuQt}udr}f udrjf zpfay: cJonf? 1988 f h ckEpwif wpfwi;f jynfv;kH tES@H tHºk ur}_ u;D jzpfay:cJ+h y;D aoG;xGuo,r_ }u;D rm; Sf G kd G f H kd pGm jzpfay:cJonf? 1990 ckEpwif taxGaxGa&G;aumufy}JG u;D usi;f ycJaomf h Sf G h vnf; jyemudrajz&Si;f EkibJ jyemopfrsm;om xyfw;kd vmcJonf? k df h 1993 rS 96 ckEptxd trsK;d om;nDvmcHusi;f ycJaomfvnf; jyemudk S f h wpfpwpf&m avsmyg;oGm;atmif rvkyaqmifEicyg? wpfzufwif vufeuf kH h f kd f hJ G udiyÉdyuQrsm;udk typftcwf&yfpa&;enf;jzifh wpfz@JG +yD;wpfz@JG vkyEichJ kf J f kd f aomfvnf; Ediia&;t& aqG;aEG;ajz&Si;f r_r&Sojzifh typftcwf&yfpa&; kfH d J tqifrmyif wpfq@kd aeonf? h S ta&;ygaom tiftm;}uD;EdiiwpfcsK@d .Ediia&;/ pD;yGm;a&; ydwq@kd kfH kfH f t=uyfudkifr_rsm;ESihf &ifqdkifcJh&onf? 2004 ckESpfarv (17) &ufwGif trsK;d om;nDvmcHukd jyefvnfusi;f yaeaomfvnf; yg0ifoifaom tzG@J h tpnf; tcsK@d Eihf yk*Kd~ vftcsK@d yg0ifjcif;r&Sojzifh taxGaxGEiia&; t=uyf S d kd f H twnf;rS azmufxuEi&ef tvm;tvm rjrifawG@&yg? G f kd f ,cktajctaewGif tm%m&ppftpd;k &ESihf wyfrawmftiftm;pk/ a&G; kd aumufyEif trsK;d om;'Drua&pDtzG@J csKyf (NLD) ESihf 'Drua&pDtzG@J rsm; JG kd kd tiftm;pktrsK;d om;wef;wla&;ESihf ud,yijf yXmef;cGiukd awmif;qdaeaom k f kd hf k Ediia&;ygwrsm;/ vufeufuitypftcwf&yftzG@J rsm;ESihf vufeufuif kfH D kd f kd wduy0ifaeqJtzG@J rsm;jzpfaom wdi;f &if;om;tiftm;pkrsm;[lI tiftm; k f JG k }uD; (3) pk &Sae=uonf? Ttiftm;pk}uD; (3) ck wGif rwljcm;em;aom d Ediia&;OD;wnfcsursm;ESihf ausmaxmufaemufctiftm;pkrsm; &Sae=u kfH f H d onf? rdrdwdk@. EdkifiHa&;OD;wnfcsufudk toufESifhvJ+yD; &yfwnfum uG,om;&ef cdirmaom ,H=k unfcsursm; &Sae=uonf? ESpaygi;f rsm;pGm f G kf f d f toufaygi;f rsm;pGm &if;+yD;umuG,c/hJ taumiftxnfazmfc=hJ u+yD;vnf; f jzpfonf? rnfonfbufrS rdrw@dk .&yfwnfcsuukd aygaygwefwefEihf vuf h d f h h S v$wtavsmay;+yD; tjcm;bufukd tm%mukevtyfay;Ediaom tajc f h f J$ kf taer&S? ‚if;wd@k . Ediia&;&yfwnfronf ‚if;wd@k .b0ESihf qufpyfaeonf? d kfH _ xd@k a=umifh Tjyemudk vG,v,Eihf ajz&Si;f Ediaom tajctae f G f S kf rsK;d r&Syg? Tjyemudk tcsK@d u 'Drua&pDta&;[k vG,v,Eihf trnf d kd f G f S ay;=uonf? tb,fa=umifhqdkaomf ppftm%m&SifpepfatmufwGif 31
  • 28. Edkif[Hom 'Drdkua&pDtcGifhta&;rsm; aysmufqHk;ae&aoma=umifh 'Drdkua&pD&&Sda&; onfom t"duvdtyfcsu[k ±_jrifaoma=umifjh zpfonf? od@k aomf ppf k f tm%m&Sipepftb,fa=umifh jzpfay:cdi+f rJae&onfukd xnfrwGurI f k h f d xdo@kd jrifygvrrnf? k d hf Oyrmtm;jzifh vlemwpfa,muftzsm;wuf+yD; csr;f wkeaeonfukd f awG@&ojzifh apmif+cHKay;&rnf (od@k ) rD;yHay;&rnf[k wGuq=uovdyif? k f k tb,fa=umifh csr;f wHvm&onfukd xnfrwGubJ apmif+cHK (0g) rD;yHay;yg k h f k u c%oufomaumif;oufomrnf (od@k ) twGi;f a&mtjyifygy+l yD; vlem tajctaeydq;kd oGm;Edionf? t&if;cHa&m*g aysmufuif;Edif rnfr[kwyg? k kf k f xd@k a=umifh tay:,Huausm+f yD; av;av;eufeuf±j_ rifoifonf? wpf kd h cseu u|Eyw@dk Eiiwif 'Drua&pD tawmftwef &Sconf? od@k aomf wdi;f df fk f kd f H G kd d hJ k &if;om;rsm;. wef;wltcGifhta&;awmif;qdkr_udk ray;vdkI wyfudk tm;arG;+y;D ppftiftm;jzifh zdapcJonf? wdi;f &if;om;rsm;bufuvnf; rcHEif h k kd I vufeufuiawmfveonf? ‚if;udtEdi,acsre;f &ef wyfuyrtm;jznfh kd f Sf k kf l _ kd kd kd jyifqif+yD; wducuapcJonf? Tod@k jzifh ppfwyfukd ydrtm;jznftm%m k f kd f h k kd h ay;&if; csKyuirvwxuom;onfuwpfa=umif;/ ppfwyfonf rdrwm0ef f kd f _ G f G f G d udk ydrjkd refqefxa&mufpm xrf;aqmifEi&eftvd@k im xde;f csKyfrukd jzwf k d G kd f S _ awmuf+y;D tm;oGecepuf vkyr&mu ppftm%m&Sipepf jzpfom;cJ&onf? f G f kd fd f G h wdi;f &if;om;vlrsK;d pkrsm;bufuvnf; rdrw@kd . arG;&mygtcGita&; k d hf twGuf toufay;ckcumuG,=f uaomtcg jynfwi;f ppfr;D w[ke;f [ke;f H G awmufavmifvm&awmhonf? t&if;ppfaomf jyem.t&if;tjrpf onf Armr[kwaomwdi;f &if;om;vlrsK;d rsm;tay: ‚if;wd@k &&Scpm;xduaom f k dH k f vlrsK;d wpfrsK;d . tajccHtcGita&;rsm;/ wenf;tm;jzifh trsK;d om;qdi&m hf kf wef;wla&;ESifh udk,fydkifjyXmef;cGifhudk ray;vdkIcsKyfcs,fxm;aoma=umifh jzpfa=umif; awG@&&ayrnf? dS TtajccHta=umif;w&m;rsm;udk tajrmftjrif&aom Ediia&;acgi;f dS kfH aqmifrsm;/ Armjynfta&;udk u|r;f usiol EdiijH cm;rS Ediia&;ynm&Sirsm;/ f kf kfH f EdiiwpfcsK@d . acgi;f aqmifrsm;ESihf ukvor*~tzG@J }uD;wd@k u wdi;f &if;om; kfH k vlrsK;d pkrsm;ta&;udk tav;xm;ajz&Si;f ay;&efva=umif; ±_jrifawmif;qdk kd vm=uonf? 32
  • 29. ppfrSefaomjynfaxmifpkwnfaqmufa&; xd@k a=umifh ppftm%m&Sipepfukd ±kyor;f +yD; 'Drua&pDvy[ef ESihf vl@ f f d kd kf tcGita&;rsm;jzifh tpm;xd;k xnf±Eir+y;D wdi;f &if;om;vlrsK;d rsm;. w&m; hf h kH S hf k aomcHpm;cGirsm;udyg jznfpr;f ay;&ef tajctaeu awmif;qdaeyg onf? hf k hG k xdo@kd aom tajctaea=umifh ArmvlrsK;d rsm;tygt0if vlrsK;d aygi;f pHk jynfol k rsm; vdvm;awmif;qdaeaom 'Drua&pDtcGita&;ESihf Armr[kwaom k k kd hf f wdi;f &if;om;vlrsKd ;rsm;. vlrsK;d a&;qdi&m tcGita&;rsm;udyg jznfqnf;ay; k kf hf k h Edi&ef rSeuefaomenf;vrf;rsm; vdtyfaeygonf? kf f k T yuwdtajctaeu awmif;qdaeaomvdtyfrrsm;udk jznfqnf; k k _ h kd ay;Edi&ef ppftpd;k &.ud,pm;vS,rsm;/ (NLD) ESihf 'Drua&pDtiftm; kf k f f pkrsm;. ud,pm;vS,rsm;ESihf wdi;f &if;om;tiftm;pkrsm;. ud,pm;vS,f k f f k k f rsm;yg0ifaom ud,pm;vS,o;kH zG@J w@kd onf rSeuefaomapwem/ w&m;r#w k f f f aomyHpjH zifh vGwvyfyivif;pGm awG@qaqG;aEG; ajz&Si;f =uygu ydwq@kd ae k f G hf kH f aom jyem}uD;rsm;udk xGi;f azmufajz&Si;f ay; Ediygvrrnf? k f d hf tiftm;pko;kH ckpvH;k onf rdrw@kd EiiEihf jynfovxaumif;pm;a&;/ d kd f H S l l k rdru,pm;jyKaom vl@tzJ@G tpnf; tusK;d udk umuG,Eia&;wd@k twGuf d kd f f kd f rdrwnf&aeaombufrS jrifawG@&onfh oabmxm;tjriftay: &yfwnf d dS +y;D taumiftxnfazmfae=ujcif;jzpfonf? tusK;d &Srnf[jk rifygu awG@qkH d n‡Ei;f ajz&Si;f a&;udk jiif;y,fvaom oabmxm;tjrifvnf;r&Syg? od@k aomf d d_ kd d rdrw@dk bufrS ydrtm;aumif;aom tompD; taetxm;&SrS rSeuefpmESihf d k kd d f G vG,upmajz&Si;f Edirnf[aom tjrif&aewwfygonf? xd@k a=umifh xktae f lG kf l dS d txm;rsK;d &&Satmif pDrjH yifqifapmifar#mae=uonf? awG@qaqG;aEG;ajz d h f kH &Si;f jcif;onf rdrtjrif/ rdrtcuftcJukd wzufvem;vnfatmif &Si;f jy+yD; d d l buftm;vH;k vufcEi/f &yfwnfEiaom taetxm;udk &SmazGaejcif;jzpf H kd kd f a=umif; ,H=k unfvufcvmygu a&Smifz,ftcseqae=urnfr[kwyg? buf H d f JG f toD;oD;yg0ifaom awG@qaqG;aEG;yGwif wifjyaqG;aEG;&mY rdrw@kd trSm;udk kH J G d jrifv#if 0efcH/ tm;vHk;twGuf tEœ&m,fr&Sdatmif vGwf+idrf;csrf;om cGia=ujim/ bmawGqufvy&rnfukd n‡Ei;f csrw+f yD; =um;jzwfumvwGif hf k f d d_ S yl;wGwm0ef,jl cif;jzifh ydwq@kd aeonftcuftcJukd ausmjf zwfom;Ediygonf? J f h G kf 33
  • 30. Edkif[Hom 9? yuwdtaetxm;ESihf a&SŒtvm;tvm ,cktcg urBm}uD;wGif 'Drua&pDta&;ESihf vl@tcGita&;udk tav;ay; kd hf wnfaqmufae=uonf? u|Eyw@kd jynfotrsm;pk}uD;uvnf; vdvm; fk f l k awmif;qdk ae=uonf? xd@k twlEiiwum&SEiiacgi;f aqmif trsK;d om;acgi;f kd f H d kd f hH aqmif}u;D rsm;onf ‚if;wd@k .EdiiEihf vl@tzG@J tpnf;udk at;csr;f om,mvm kfHS atmif zefw;D +yD; ynma&;udjk r‡iwifum pD;yGm;a&;udw;kd wufaumif;rGef hf k atmif vkyaqmifae=uonf? Tonfrm acwfumv. urBma&pD;a=umif; f S h jzpfonf? u|Eyw@kd onf Ediiacgi;f aqmif/ trsKd ;om;acgi;f aqmif/ tzJ@G kf f k f hH tpnf;acgi;f aqmifrsm; jzpf=uygu Tacwfa&;pD;a=umif;/ acwfumv awmif;qdcsursm;udk [ef@wm;jcif;/ vspvsL±_jcif; jyKvkyaeI r&yg? ordi;f k f f f k w&m;cH od@k r[kwf vrf;ab;ajrmif;xJusom;ygvrrnf? G d hf u|Eyw@kd Eii/H u|Eyw@kd v@l tzG@J tpnf;udk trsm;ESi&ifabmifwef; vduf fk f kd f fk f hf k rDEiatmif }udK;yrf;=u&rnf? xdo@kd }udK;yrf;&mwGif tao;tzGjJ yem&yf kd f k rsm;jzpfaom vlrsK;d a&;/ bmoma&;/ b0wlvwpfpaumif;pm;a&; ponf l k wd@k a=umifh tcseuetiftm;qH;k ±_;H r_rjzpfay:ap&ef owdxm;a&Smif=uOf d f k f =u&ef vdtyfygvrrnf? ,ae@u|Eyw@kd Eiiwif jzpfay:aeaom jyem k d hf fk f kd f H G trsm;pkonf txufazmfjyyg vlrsKd;a&;/ bmoma&;/ b0wl vlwpfpk aumif;pm;a&;abmiftwGi;f rSmyif &SaeonfuowdjyKv#if jrif&yg vdrrnf? d kd hf u|Eyw@kd Eiiwif vlrsK;d a&;t& jyemjzpf&aeygonf? t"dutm; fk f kd f H G dS jzifh r[mpdw&aom ArmESihf tjcm;wdi;f &if;om;vlrsK;d rsm;t=um;wGif jzpf&dS f dS k aeygonf? yuwdtaetxm;t& ArmvlrsK;d onf tjcm;wdi;f &if;om; k vlrsKd ;rsm;xuf ESpaygi;f (200) ausmf tay: pD;&a&SŒa&mufaeonf? vuf&dS f wGif vlOD;a&t&/ e,fajrt&/ bmompum;/ pmay/ ,Ofaus;r_t&/ ynma&; pD;yGm;a&;t&/ tkycsKyfa&;/ pDrcef@ca&;/ todynm tppt&m&m f H JG wGif r,SOomatmif tompD;wGi&aeonf? rnfonfvrsK;d r# ArmvlrsK;d udk f f dS h l ,SOEiaom tvm;tvmr&S? vlrsK;d pko;kH av;ig;ckaygi;f v#ivnf; Arm f kd f d f vlrsK;d udk ,SOEiaom tvm;tvm r&S? ,SOvnf;r,SO=f uyg? ol@vrsK;d f kd f d f l aysmufuG,froGm;atmif cHppftaetxm;rSm ±kef;uefae=ujcif;om &Sonf? Tod@k jzpfaeygv#uf tb,fa=umifh wdi;f &if;om;. vlrsK;d a&;qdi&m d k kf tcGita&;udk [ef@wm;ae&oenf;? hf 34
  • 31. ppfrSefaomjynfaxmifpkwnfaqmufa&; bmoma&;wGivnf; Ak'bmomonf jynfotrsm;pk}u;D u ud;k uG,f f < l aom bmomjzpfonf? rnfonfh bmomwpfccu Ak'bmomud,O+f yKd iI kk < k S f ausmwufom;Ediaom tvm;tvmr&Syg? +ydKifvnf; r+ydKif=uyg? ‚if;wd@k f G kf d ,H=k unfaombmomw&m;udk vGwvyfpm ud;k uG,,=kH unfci&&efom f G f G hf dS awmif;qkae=u jcif;jzpfonf? xd@k a=umifh Ak'bmomudk ydtm;ay;+y;D tjcm; d < k bmomudk ESrcsz@kd rvdtyfyg? d hf k b0wlvlwpfpkaumif;pm;a&;pdwf"mwfonf omrefvlom;yDyD tcsK@d vpwif xm;&Swwf=uonf? wenf;tm;jzifh acwftqufqufu l k G d jrifawG@cz;l aom vlwef;pm;tjrifrsK;d jzpfonf? od@k aomf tm;ay;arG;jrLxm; hJ tyfaom pdw"mwfr[kw? arG;jrLxm;ygu wH@k jyefqef@usirj_ yif;xefvm+y;D f f f tusK;d qkw,wrrsm;ESifh &ifqi&ayvdrrnf? xd@k a=umifh &Scv#if t&Snukd f k f_ kd f hf d hJ f =unf+h yD; y,fazsmuf&vdrrnf? hf vl@avmutzG@J tpnf;wGif rdrEir,SO+f yKd iEiaomolrsm;udk tEdi,I d S hf f kd f kf l zdEyjf cif;rjyKbJ pnf;±H;k wGac: ulnjD cif;jzifh rdronfacgi;f aqmifae&mudk dS J d tvdva&muf&om;rnfjzpfonf? acgi;f aqmiftqifh a&muf&aeolrsm;/ k kd dS G dS tzGJ@tpnf;rsm;onf acgif;aqmif.wm0ef0wW&m;ESifh acgif;aqmif. vkyief;udk yDjyifatmif xrf;aqmifae&efomjzpfonf? xdo@kd oabmxm; f k jynf0aeygu aemufvui,fom;rsm;onf acgi;f aqmifudk qef@usiae h kd f f awmhrnfr[kwawmhbJ aemufvuw@kd .oabmxm;udk arG;jrL+y;D aemuf f kd f vduw@kd . wm0ef0wW&m;rsm;udk xrf;aqmifom;ygvrrnf? k f G d hf vl@avmuwGif }u;D olu±ao/ &G,wuav;pm;/ i,fouoem;jcif; kd kd f l kd l kd jzifh pkpnf;nD!wrukd wnfaqmuf=u+rJ jzpfonf? wpfzufwif vlwef;pm; G f_ G uGm[r_ukd usO;f ajrmif;apjcif;jzifh jyemtzHzray:atmif xde;f odr;f =u k kH &onf? Ediia&;onf vlra&;yifjzpfaoma=umifh Tod@k oabmxm;Ediv#if kfH _ kf jzpfay:aeaom tcuftcJaygi;f pHukd r=umrD ausmvm;vGeajrmufEirnf k f $ f kd f jzpfyga=umif; oabmxm;tjrif wifjyjcif;udk ed*;kH csKyftyfygonf? [cspf=unfa&;*sme,f trSwfpOf 1/ 2/ 3 2003 -2004] 35
  • 32.
  • 33. tcsi;f csi;f em;vnfrj_ zifh jyemudk ajz&Si;f =uygp@kd
  • 34. ppfrSefaomjynfaxmifpkwnfaqmufa&; tcsi;f csi;f em;vnfrj_ zifh jyemudk ajz&Si;f =uygp@kd vlom;wd@k onf wpfO;D wpfa,mufwnf; od@k r[kwf rdom;pkwpfpwnf; woD; k wjcm;aexdiI &aumif;onfr[kw? tEœ&m,ftoG,o,ukd umuG,&ef kf f f G f f ESihf ydrjkd ynfpaom okcbHu&&S&ef tpkEitzG@J Eihf aexdi=f u&onf? tpktzG@J k h kH k kd d S hf S k }u;D av tm;&Sav/ ydr}kd u;D rm;aom tusKd ;aus;Zl;udk &&Savyif? xd@k a=umifh d k d &yfuu/f aus;&Gm/ +rdK@/ Edii/H a'owl Ediirsm;tzG@J (tmqD,/H Oa&myor*~ G kf kfH ponf)/ urBmEiirsm;tm;vH;k udk ud,pm;jyKonftzG@J (urBmuvor*~) h kd f H k f h h k ponfjzifh pkpnf;=uonf? “pnf;vH;k jcif;onf tiftm;” qd±;kd pum;udk u|Eyw@kd tm;vH;k =um;ae k fk f =uodae=u+yD; jzpfonf? u|Eyw@kd u,wivnf; rdom;pk/ toif;tzG@J / fk f kd f kd f &yfuu/f +rdK@&m/ Ediit0ef;t0di;f tvduf pnf;vH;k nD!w=f u&ef aqmf=ocJ/h G G kfH k k G }uKd ;yrf;cJ=h ubl;onf? touft&G,}f u;D vmav/ wm0ef}u;D vmav/ pnf;vH;k nD!wjf cif;. wefz;kd udem;vnfav/ ‚if;twGuf aqmf=o}udK;yrf;cJb;l G k h avyif? “nD!wrS +ir;f csr;f rnf/ +ir;f csr;f rS wd;k wufrnf” qdonfh qd±;kd pum;udk G f d d k k vnf; vlawmfawmfrsm;rsm; =um;odae=u+y;D jzpfonf? ta=umif;ESitusK;d fh pyf[yfr&aom pum;wpfce;f jzpfonf? a'o/ wdi;f / jynfe,f/ Ediiw@kd jzifh _ dS G k kfH pkz@JG xm;aom t0ef;t0di;f atmuf&dS jynforsm;twGi;f ta=umif;a=umif; k l aom yÉdyuQrsm;a=umifh pnf;vH;k nD!wa&; ysujf ym;vmaomtcg xdk G f t0ef;t0di;f &Sd vlom;tm;vH;k +ir;f csr;f om,mr_r&SEi=f uawmhyg? tEœ&m,f k d d kd trsK;d rsK;d udk pd;k &drxwvef@ae&ojzifh ylyifaomujzpf=u&onf? yÉdyuQ f d f jrifrm;onfh twdi;f twmtay:rlwnfI +idr;f csr;f r_uif;a0;+yD; tEœ&m,f h k xlajymI wd;k wufruif;um qkw,wysujf ym;a&;udk jzpfay:aponf? _ f k f ,cku|Eyw@kd aexdi&yfwnfaeaom Ediiwif vl@tzG@J tpnf;wpfcEihf fk f kf kfH G kS wpfct=um; omrefxufveuaom yÉdyuQrsm; jzpf&aeaoma=umif/h k G f J dS vufeufudkiftzGJ@wpfckESifh wpfckt=um;/ vufeufudkiftzGJ@wpfckckESifh vufeufrudiaom tzG@J tcsK@d t=um;/ vufeufuitzG@J wpfccEihf tajccH kf kd f kkS 39
  • 35. Edkif[Hom jynforsm;t=um; owfjzwfni;f qJ/ tEdiusirrsm; a'otrsm;tjym;wGif l ‡ k f hf _ t}udraygi;f rsm;pGm jzpfym;cJh jzpfym;aeonf? txl;ojzifh tm%m&tpd;k & f G G tqufqufEihf Armr[kwaom trsK;d om;tiftm;pkrsm;t=um; yÉdyuQ S f onf tESpf (50) ausmf ajz&Si;f cJ+h yDjzpfaomfvnf; ,ae@txdajyvnfp&m vrf;pudk rcsO;f uyfEiao;yg? xd@k a=umifh jrefrmEdii[ac:qdaeonfh u|Eyf kd f kfH k k fk wd@k Eiionf obm0o,HZmwESihf pD;yGm;a&;tajccHaumif;rsm; ydrjkd ynfpkH kd f H k h aeaomfvnf; tdre;D csi;f Ediirsm;ESihf ,SOvuonftcg acwfaemufus f kfH f kd f h use&pfae&onf? f u|Ekfyfwdk@onf TEdkifiHwGifarG;I TEdkifiHwGif aexdkifae=uonf? u|Eyw@kd .uH=urRmudk u|Eyw@kd Eii. uH=urRmtajctaeu pd;k rd;k cs,v,f fk f fk f kd f H f S aeonf? ±ke;f xGujf cif;iSm rpGr;f Ediyg? xd@k a=umifh u|Eyw@kd Eii. uH=urRm kf fk f kd f H wd;k wufaumif;rGevmatmif u|Eyw@kd tm;vH;k wGif wm0eftjynf&onf? f kf f h dS TurBm}u;D wGif vufeuftm;ud;k +y;D tm%moH;k jcif;jzifh jyemt&yf&yf udk +yD;jywfajyvnfatmif ajz&Si;f Ediaom tawG@t}uHKr&Sao;yg? tcsef kf d d umvwpfctwGi;f om xde;f odr;f Edi+f yD; xm0&+idr;f csr;f jcif;r&SEionfrm k k d kd f S ,ae@urBm±cif;wGif jzpfay:aeaom tajctaersm;uom"u jyaeay h _ onf? xda=umifh tcsi;f csi;f em;vnfrj_ zifh awG@qnEi;f +y;D tem*wftwGuf k kH d‡ d_ tajz&Smoifonf? h ppftpd;k &. wdi;f &if;om;vufeufuitiftm;pkrsm;ESihf jyemajz k kd f &Si;f a&;udk avhvmoH;k oyf=unfygu tzG@J tpnf;tcsK@d Eihf typftcwf&yfpJ h S a&; vkyxm;ygaomfvnf; a&S@urquf vrf;ckvyfwif &yfaejcif;a=umifh f kd G ar#mvifcsuwpfpwpf&mxm;I r&ao;yg? ol@vufeufoui/f ol@ae&m f h f kH l kd olae tqifrmom&Sae+yD; jyemudk ajyvnfapa=umif; ajz&Si;f r_r&Sd h S d ao;yg? pD;yGm;a&;vkyief;wpfcsK@d Eihf zG@H +zdK;a&;vkyief;wpfcsK@d jzifh acsmoyf f S f h d acsmifywxm;onf? Tvky[efonf jyemajz&Si;f a&;r[kw/f zH;k tkyf d f f xm;jcif; [k ajymv#if ydreygvrrnf? Ttaetxm;tay: a&&SntwGuf k S f d hf f pOf;pm;v#if &ifav;zG,&m jzpfaeonf? vufeufjzifh olEiu,Eif t+ydKif f kd f kd f kd usae=uqJ tzG@J rsm;vnf; rsm;pGm&Saeonf? xde,fajru jynforsm;rSm J d k l aep&m/ pm;p&m tmrcHcsubmrS r&S/d xdxufyq;kd onfrm r=umc% f k kd S "m;pmcHb0 jzpfae=u&onf? Ttaetxm;onfvnf; ajyvnfz,rjrif/ G f &ifav;p&m wpfcjk zpfonf? 40
  • 36. ppfrSefaomjynfaxmifpkwnfaqmufa&; u|Eyw@kd onf Ediiom;rsm;jzpf=uonf? xd@k a=umifh u|Eyw@.ykc;kH xuf fk f kfH kf f kd wGivnf; trsm;enf;wl wm0eftjynf&onf? u|Eyw@kd Eii. jyemudk f h dS fk f kd f H rajz&Si;f Edibv#uf u|Ey.vlrsK;d / u|Ey.aqGrsK;d / u|Ey.ud,usKd ;jyem kf J fk f fk f fk f k f rsm;udk +y;D jynfpatmif ajz&Si;f I&Edirnfr[kwyg? ,m,D od@k r[kwf wpfpwf h kH kf f d wpfyi;f tm;jzifh ajyvnfaumif;ajyvnfygvrrnf? od@k aomf vH+k cKH pdwcsEif kd d hf f kd jcif;r&S? xd@k a=umifh ajyvnfr&&SEi&efenf;vrf;udk &SmazG=unfz@kd vdtyfaeyg d _ d kd f h k onf? tqdyg ajz&Si;f &rnfenf;vrf;rsm;udk EdiiwumtawG@t}uHKESihf k h kfH pmtkypmayrsm;rSmxuf twdwEihf ypPKy`ewif ±ke;f uefajz&Si;f cJ=h uaom f f S f G vufawG@e,fy,frm &SmazG=unfjh cif;u ydrwus rSeuefaomenf;vrf;udk S k kd d f &&SEirnf[,=kH unfonf? rSeuefaom oabmw&m;wpf&yfukd vufawG@ d kd f k f e,fy,fxrS tawG@t}uKH rsm;udk oH;k oyfavhvm+y;D rS trSm;udy,f/ trSeukd J k f q,f,jl cif;jzifh &&SEia=umif; ynm&Sirsm;u!$ejf yxm;onf? xd@k a=umifh d kd f f twdwEiypPKy`ewif ajz&Si;f cJaomenf;emrsm;udk qef;ppf=unfygp@kd ? f S hf f G h h 1947 ckrS ,ae@txd }uKd ;yrf;ajz&Si;f cJaom enf;emoabmw&m;rsm; h udk avhvm=unfhygu rwljcm;em;aom enf;emoHk;rsKd;udk awG@&onf? ‚if;wd@k rm — S (1) yifvoabmxm; od@k r[kwf em;vnfrj_ zifh ajz&Si;f jcif;/ kH (2) qGaqmif vSnpm;oabmw&m;tcsK@d Eihf ajz&Si;f jcif;/ J hf S (3) tiftm;oH;k ajz&Si;f jcif; [lIjzpfonf? 1? yifvoabmxm; od@k r[kwf em;vnfrj_ zifajz&Si;f jcif; kH h Tenf;onf AdvcsKyfatmifqef;ESihf &Sr;f / ucsi/f csi;f trsK;d om;acgi;f aqmif k f rsm; pkaygi;f ndEi;f ajz&Si;f cJaom enf;jzpfonf? t*Fvyw@kd onf ajrjyef@a'o ‡ d_ h df ESihf ArmvlrsK;d trsm;pkaexdiaom a'oudk OD;pGm vGwvyfa&; ay;vdonf? kf f k awmifwef;a'ojzpfaom &Sr;f / ucsi/f csi;f / u&ifeD trsK;d om;e,fajrrsm;ESihf u&iftrsK;d om; e,fajrwcsK@d w@kd ukd aemufcsexm;I tcseq+JG yD;ay;&ef f d f jzpfonf? ‚if;tpDtpOftwdi;f vufccv#if u|Eyw@kd Eii.ajryHonf ,ae@ k H hJ fk f kd f H k taetxm;twdi;f jzpfcsirjS zpfrnf? rjzpfz@kd ydrsm;ygonf? k f k 41
  • 37. Edkif[Hom T tajctaewGif &Sr;f / ucsi/f csi;f trsK;d om;acgi;f aqmifrsm; pkpnf; n‡Ei;f =u+yD; ‚if;wd@k . e,fajra'orsm;ESihf ajrjyef@a'orsm;aygi;f I jynf d d_ axmifpwpfck wnfaqmuf&ef ArmtrsK;d om;acgi;f aqmif AdvcsKyfatmif k k f qef;ESifh n‡dE_dif;cJh=uonf? pkpnf;onfhenf;rSm e,fajr}uD;onfjzpfap/ i,fonfjzpfap/ vlO;D a& enf;onfjzpfap/ rsm;onfjzpfap/ Ediia&;t& kfH wef;wla&;ESihf trsK;d om;vGwvyfcihf (ud,yijf yXmef;cGi) tay: tajccH+yD; f G k f kd hf pkpnf;cJ=h uonf? Tenf;emonf wuGwjym;pD&aeaom taetxm;udk J dS qENt& wpfpwpfpnf;wnf; jzpfatmif vkyEiconf? jyemtaxG k f kd f hJ txl;r&Sc? csp=f unfr/_ ,H=k unfrukd &,lwnfaqmufEiconf? d hJ _ kd f hJ uHq;kd onfrm AdvcsKyatmifqef;ESihf apwemrSeaom trsK;d om;acgi;f S k f f f aqmiftcsK@d 1947 Zlviv (19) &ufae@wif vky}f ucvu&onf? xdk acgi;f kd f G H H kd f aqmifrsm;r&SdawmhonfhaemufwGif ‚if;wdk@.oabmxm;/ OD;wnfcsuf rsm;udk aemufvawGu r±d;k om;aom apwemjzifh ysujf ym;vGacsmom; l J f G atmifvkyfcJhonf? xdk@a=umifh xdkenf;emonf &Sifoef}uD;xGm;cGifhr&bJ yÉdoaE<tqifwif ysujf ym;oGm;&onf? h G 2? qGaqmifvnpm; oabmw&m;tcsK@d Eihf ajz&Si;f jcif; J S hf S Tenf;emudk EdkifiHa&;ygwDtzGJ@tpnf;tcsKd@wkd@u usifhoHk;cJh=uonf? t"dutm;jzifh rwlujJG ym;aeaom vlrsK;d a&;vuQ%mtay: tm&Havsmyg; k h ap+yD; tjcm;udpwpfcctay: tav;xm;apaom enf;jzpfonf? OD;wnf P kk csurm Armr[kwaom trsK;d om;rsm;. trsK;d om;a&;vuQ%mrsm;udk f S f todtrSwrjyKa&;/ ‚if;udk oabmw&m; tcsK@d Eihf ±ducsK;d ypfa&;jzpfonf? f S k f Tenf;ukd wcseu vuf0ygwuejf rLepf/ qd&,vpfrsm;u usio;kH cJonf? df J D G kS f hf h ‚if;wd@k u “vlrsK;d a&;jyemonf vlwef;pm;jyem. vufatmufcjH zpf onf? vlwef;pm;jyemudk ajz&Si;f +yD;ygu vlrsK;d a&;jyemonfvnf; tvdvkd ajyvnfom;rnf” [k ajymqd±uoi;f cJonf? ‚if;wd@k onf vlrsK;d k G k kd f G h a&;tjrifukd ao;odratmifvyconf? uGejf rLepf/ qd&,vpf vuf0t,l f k f hJ kS f J tq acwfaumif;cJaom umvwpfav#mufwif vlrsK;d a&;qdi&m oabm h G kf xm;onf tcsK@d ae&mwGif twdi;f twmwpfctxd arS;rSec&onf? k k d f hJ 42
  • 38. ppfrSefaomjynfaxmifpkwnfaqmufa&; od@k aomf ajymyavmufatmif aysmufu,qwoO;f oGm;jcif; r&Syg? G f d f k d uGejf rLepf/ qd&,vpfrsm;onfom tusacwfwif Armr[kwaom trsK;d kS f G f om;rsm;. axmufcrudk r&ojzifh r&yfwnfEiawmhbJ tvG,wul tm; H_ kd f f enf;ysuoO;f oGm;cJ&onf? f k h TuJo@kd yif ArmtrsK;d om;rsm; OD;aqmifonfh tzG@J tpnf;tcsKd @w@kd u h 'Drua&pDukd a&S@wef;wif+y;D t&m&mudk trsm;pkqENjzifh qH;k jzwfajz&Si;f onfh kd enf;udk ajymqd±uoi;f +yD; trsK;d om;a&;tcef;udk arS;rSeatmif vkyae k kd f G d f f onf? ‚if;wd@k u “trsm;pkqENjzifh qH;k jzwfv#if trSew&m;/ vlwpfu,f f kd rJwpfjym;pepfonf wef;wlnr#r_ tjzpfq;kH ” [k ajymqdae=uonf? D k TtajccHEihf jcm;em;aom trsK;d om;qdi&m tcGita&;/ trsK;d om; S kf hf pmay/ ,Ofaus;r_vwvyfciEifh trsK;d om;ud,yijf yXmef;cGihf awmif;qdjk cif; G f G hf S k f kd wd@k ukd ao;odrI acwfrrDawmhoa,mif oabmxm;=uonf? T tjrif f oabmxm;onf rae@urS ,ae@txd/ eufjzefo@kd wif &Sc/hJ &Sae/ &SEiO;D rnf kd d d d S hf jzpfonf? tajctaer[efao;onftcg Toabmxm;udk csKxm;iHxm; h d k wwf+y;D tajctaeaumif;vmonfEifh xkwazmfaºu;G a=umfvmwwfonf? S f aemufwpfenf;rSm txufyguo@kd Ediia&;t,ltqtay: tajcrcH hJ k f H bJ a0g[m&jzifvnpm;rdi;f wduonfenf; jzpfonf? xif&m;onfa0g[m& h S hf _ k f h S h wpfcrm — Armae&mwGif jrefrmudk tpm;xd;k vdujf cif;jzpfonf? jrefrmjynf/ kS k jrefrmpm[k ac:vdujf cif;jzifh vlrsKd ;tm;vH;k udk ud,pm;jyKoa,mif vSnpm; k k f hf enf;jzpfonf? Tod@k qaqmifvnpm;oabmw&m;±duoi;f onfenf;onf umv JG S hf k f G h a'otcsK@d twGi;f atmifjrifrtcsK@d &cygaomfvnf; u|Eyw@kd Eiiwium; _ dS hJ fk f kd f H G f atmifjrifrr&Scyg? jzpf&aeaom vlrsK;d a&;/ yÉdyuQukd rnfo@kd r#avsmyg;ap _ d hJ dS h jcif;r&Sonfrm vufawG@jyocJ+h yD;jzpfonf? d S 3? tiftm;oH;k ajz&Si;f jcif; Tenf;udk 1948 ckrS ,ae@txd tm%m&tpd;k &tqufqufw@kd usio;kH hf cJonf? ‚if;wd@k onf ‚if;wd@k vyyici&aom tkycsKyfa&;tm%mpufjzihf h k f dk f G hf dS f 43
  • 39. Edkif[Hom vnf;aumif;/ ppftiftm;jzifvnf;aumif;/ Armr[kwaom trsK;d om; h f rsm;. vlrsK;d a&;qdi&m tcGita&;rsm;udk ±ducsK;d ydwyifjcif;/ remcHorsm; kf hf k f f l tay: zdEyacsre;f owfjzwfjcif;rsm; vkyconf? ‚if;wd@k .tajccHtjrifrm dS f _ f hJ S ,ae@jrefrmEdiionf taemf&xm/ bk&ifaemif/ tavmif;bk&m; vufxuf kfH h uuJo@kd ArmawGor;f ydu&&Sxm;aom wdi;f jynfjzpfonf? Armr[kwaom h d k f d k f trsK;d om;rsm;onf ArmtrsK;d om;rsm;. tkyp;kd r_atmufwif &Sae&rnf? f G d trsK;d om;a&;t& rnfonfawmif;qdrur# cGiray;vday? oD;jcm;jynfe,f h k _ kd hf k ESihf trsK;d om;rsm;tjzpf wnf&aejcif;udyif vufrcHvay? dS k kd xk@d a=umifjh ynfaxmifptoGiukd azsmufzsu+f yD; wwfEioavmuf k f kd f wpfjynfaxmifpepfjzpfatmif taumiftxnfazmfvmcJ=h uonf? wpfzuf wGif Armr[kwaom trsK;d om;rsm;. bmompum;/ pmay/ ,Ofaus;r_ f rsm;udk awmf&mwef&m ae&mray;/ wefb;kd enf;oGm;atmif tm%mjzifh ydwyifxm;jcif;/ enf;y&d,m,fºu,ºf u,jf zifvnf; ESrxm;vduonf? ud,f f G G h df k f k ydijf yXmef;cGi/hf ud,yitycsKyfa&;paom tcGitm%mawmif;qdr_ rSeor# k k f kd f k f hf k f udk e,fcsvufyg;ap/ cGxua&;orm;rsm;[k wHqyuyf+y;D jiif;y,fwm;jrpf J J G f df ta&;,lonf? vufeufuiyeuefvmygu ydr}kd u;D rm;aomppftiftm;jzifh kd f k f k r&yfwnfEiatmif vduvacsre;f onf? acsre;f &efrvG,onftcg tajccH kd f k f H _ _ f h jynforsm;udk ajrvSepepft& r&yfwnfEiatmif armif;xkwypf=uonf? l f kd f f Tenf;ema=umifh ppfajy;'kuQonfrsm; odef;*%ef;csD+yD; xGufay:vmcJh &onf? tkypvur'e;f usir/_ owfjzwfrrsm;udvnf; r=umc%=um;od f k kd f k d hf _ k ae&+yD; cGivw&efrvG,aom emusn;f r_/ rke;f wD;r_rsm;udk jzpfay:apcJonf? hf $ f f h txufygenf;em (3) rsK;d teuf rnfonfenf;u EdiiuvufawG@ h k f H kd tusK;d jyKcJygoenf;? h yxrenf;onf wuGwjym;pD&ae&mrS pkpnf;apcJonf? us,0ef;aom J dS h f e,fajrESifh rsm;jym;aom trsKd;om;tiftm;pkrsm;udk wpfpkwnf;aom tiftm;jzpfatmif zG@J pnf;Ediconf? trsK;d om;rsm;tcsi;f csi;f ,H=k unfr/_ k f hJ cspf=unfr_udk wnfaqmufEdkifcJhonf? tcsdefwdktwGif;rSm }uD;rm;aom tusKd ;aus;Zl;udk jzpfay:apcJonf? h 'kwd,enf;rSmum; t&mrxif/ tusKd;rjrif? ±dkufoGif;olrsm;om aemufq;kH ysuq;D qH;k ±H;_ cJ&onfukd awG@&onf? f h 44
  • 40. ppfrSefaomjynfaxmifpkwnfaqmufa&; wwd,enf;rSmum; ESpaygi;f (50) ausmjf ynfwi;f ppfr;D awmifavmif f G cJ&+yD; trsK;d om;aygi;f pHk jynfotm;vH;k 'kutrsK;d rsK;d ESihf &ifqic&onf? h l Q kd f hJ xdxufyq;kd onfrm vlrsK;d a&;t& emusn;f r_/ rke;f wD;r_/ &efvr/_ vufpm;acs k kd S kd vdr/_ r,H=k unfrrsm;udk jzpfay:apcJonf? jzwfoef;cJ&aom pepfq;kd acwfq;kd k _ h h rsm;a=umifh jynforsm;twGi;f ud,usiw&m;ysujf ym;+yD; vdrvnfc;kd 0Su/f l k f hf f vk,wwfaompdwxm;rsm;/ 0efxrf;rsm;twGi;f cduyfvmbfpm;/ jcpm;r_ l f k pdw"mwfrsm;/ vufeufuitiftm;pkEihf tm%mydirsm;twGi;f jynfol f kd f S kf tay: tEdiusi/hf zdEy/f acgi;f yHjk zwfpm;vdonfh pdw"mwfrsm;jzpfay:vm+yD; kf dS k f jyKjyifupm;Edi&ef tcsersm;pGm ay;&ayOD;rnf? k kf d f rnfo@kd yifqapumrl pkpnf;nD!wrukd wnfaqmuf&ef qufpyfae kd G f_ aom e,fajrrsm;/ trsK;d om;rsm;udk trsK;d om;e,fajrrsm;jzifh pkpnf;+yD; jynfaxmifpwpfck wnfaqmufa&; oabmxm;ukd ±d;k om;pGmvufcwwf&ef k H Armacgi;f aqmifrsm;twGi;f vdtyfaeonf[k jrifonf? ArmvlrsK;d }uD;0g'/ k zufqpftrsK;d jzKw0g'jzifh tjcm;aom trsK;d om;rsm;udk tiftm;oH;k 0g;rsK;d +y;D f ArmvlrsK;d wpfrsK;d wnf; jzpfvma&;tjrifukd y,f&i;f zd@k vonf? S kd ,ckacwfumvonf vGecaom ESpwpf&mausmuuJo@kd tiftm;}u;D f hJ f f h aomvlrsK;d u tiftm;i,faomvlrsK;d udk vlrsK;d wH;k aysmufu,om;atmif G f G wdkufcdkufowfjzwfI&aom acwfr[kwfawmh+yD? urBmh&Gm}uD;tjzpfudk OD;wnfaeaomacwfwif &yfuuwpfctwGi;f &Sae=uaom u|Eyw@kd onf G G f k d fk f rSefuefaom oabmxm;vkyf[efrsm;jzifh pkpnf;nD!Gwf=u&efvdkonf? jrifhjrwfrSefuefaom oabmxm;vkyf[efrsm;jzifh pkpnf;nD!Gwf=u&ef vdonf? jrifjh rwfreuefaom oabmxm;ESifh vkyaqmifcsuonf aumif; k Sf f f rGeaom tusK;d w&m;udk jzpfxe;f aprnfrm ajr}u;D vufcwfrvGyg? Ediia&; f G S J kfH wGif apwemrSeorsm;om t&Snojzifh acgi;f aqmifae&m&&Sd ygvrrnf? f l f d hf ,cktcseonf pkpnf;nD!waom jynfaxmifpudk wnfaqmuf&ef df G f k acgi;f aqmifaumif;rsm; vdtyfaeygonf? trsm;vufcaom acgi;f aqmif k H aumif;jzpfEi&efrm jynforsm;twGuf vGwvyfcirsm; ay;tyf&ef vdtyf kd f S l f G hf k ovdk uGjJ ym;aeaom trsK;d om;rsm;udppnf;&ef trsK;d om;a&;qdi&m tcGihf kk kf ta&;rsm; r#wrSeuefpm ay;tyfz@kd va=umif; ±d;k om;pGm wifjyvduygonf? f G kd k f [cspf=unfa&;*sme,f/ trSwfpOf (3) 2004] 45
  • 42.
  • 43. ppfrSefaomjynfaxmifpkwnfaqmufa&; jyemaygi;f pH.xGuayguf k f u|Ekfyfwdk@jynfaxmifpkjrefrmEdkifiHwGif vufawG@tm;jzifh wnf&Sdaeaom tm%m&ppfwyftyp/k 'Drua&pD &&Sa&;twGuf OD;pm;ay;zG@J pnf;xm;aom k f kd d Ediia&;tzG@J tpnf;rsm;tkypEihf Armr[kwaom wdi;f &if;om;vlrsK;d pk tzG@J kfH fkS f k tpnf;rsm;tkyp/k Ttkypo;kH pkw@kd . ud,pm;vS,rsm; Ediia&;t& awG@qkH f fk k f f kfH aqG;aEG;jcif;jzifom ,ae@rsuarSmufjyemaygi;f pHukd ajyvnfatmif h f k udiw,ajz&Si;f Edivrrnfjzpfonf? T aqG;aEG;yGJ jzpfay:vma&; twGuf kf G f k f d hf urBmuvor*~tzG@J }uD;tygt0if urBmEiirsm;/ jrefrmjynfta&; udk h k h kd f H em;vnfaom Ediiwum&Sd Ediia&;ynm&Si}f uD;rsm;/ jrefrmjynf&dS 0g&ifh kfH kfH Ediia&;acgi;f aqmifrsm;/ Ediia&;ygwrsm;ESihf wdi;f &if;om;ygwtzG@J tpnf; kfH kfH D k D toD;oD;wd@k u awmif;qkae=uonf? Tod@k awmif;qdae=u&jcif;onf T d k enf;jzifh awG@qaqG;aEG;ajz&Si;f jcif;jzifh jyem}u;D rsm;udk t&if;tjrpfuae kH ajz&Si;f Edirnf[k ,H=k unfae=uaoma=umifjh zpfonf? kf tb,fa=umifh xdo@kd wnpm ±_jrifae=uoenf;? cdivaom ta=umif; k l DG k f kH &if;cHrsm;&Saeygonf? od@k aomf tcsK@d aomolw@kd u Ttjrifukd jiif;y,f d ae=uonf? ‚if;wd@k onf ppfwyfuvuf&tm%mudk csKyfuixm;olrsm; dS kd f jzpf+yD;/ 1990 ckEpa&G;aumufywif trsK;d om;'Drua&pDtzG@J csKyf (NLD) S f JG G kd u tEdkif&xm;onf? xdk@a=umifh TESpfzGJ@aqG;aEG;ajz&Sif;v#if jynfhpHkvHk avmufonf[k qd=k uonf? T t,ltqudk qkyuixm;=uolrsm;rSm f kd f pifppftm;jzifh wdi;f &if;om;vlrsK;d pktay: ArmvlrsK;d wd@k wav#mufv;kH v$r;f rd;k k cs,fvS,fcGifh &vmaeonfudk vufrvGwfvdkaom t&if;cHqENa=umifh jzpfonf? ‚if;qENukd ±d;k om;yGivif;pGm razmfxw0=Hh uay? tb,fa=umifqaomf hf k f h kd rw&m;rSe;f odae=u+yD; ud,usK;d qENuvnf; jznfqnf;vdaejcif;a=umifh k f kd h k tjcm;aompum;vH;k rsm;jzifh jiif;y,fae=ujcif; jzpfonf? tu,fI a&G; aumufytEdi& trwfO;D a&tay: tajccHwucsuv#ivnf; wdi;f &if; JG k f G f f f k om;tzGJ@tpnf;rsm;jzifh pkaygif;xm;aom “jynfaxmifpkwdkif;&if;om; f kd vlrsK;d rsm; 'Drua&pDtzG@J csKyf” (UNLD) ESihf r[mrdwwi;f &if;om; tzG@J w@kd kd 49
  • 44. Edkif[Hom u 'kwd,trwfOD;a&trsm;qHk;tEkdif&xm;onf? xdk@a=umifh jiif;y,f csexm;jcif;jzifh w&m;r#wrnfr[kway? f f Ediia&;t& awG@qaqG;aEG;ajz&Si;f jcif;onf jzpf&aeaom Ediia&; kfH kH dS kfH jyemrsm;udk ajyvnfapvdIjzpfonf? Ediia&;jyemtydi;f rS csO;f uyf k kfH k =unfv#if jynfwi;f ppftESpig;q,fausmukd jyefvnfo;kH oyf&efvvrrnf? h G f f kd d hf 1948 ckESpf vGwfvyfa&;&aomESpfwGifyif jynfwGif;ppfpcJhonf? xdkpOf uwnf;u tpd;k &udk vufeufuiqef@usiwuy0ifcaom wdi;f &if;om; kd f f kd f JG hJ k tzGJ@tpnf;rsm;onf 'Drdkua&pDa&;/ twef;tpm;ta&;tay: tajccH onfh tzG@J tpnf;wd@k xuf ta&twGursm;cJonf? 1948 ckEprS ,ae@ f h S f txd (53) ESpausmf vlrsK;d pktzG@J tpnf;rsm;ESihf jzpfym;aeaom wduyrS f G k f JG aoewforsm;udk wpfywf/ wpfv rjcm; =um;ae&onf? ,cktcsewif wdi;f H df G k &if;om;vlrsK;d pktzG@J tpnf; awmfawmfrsm;rsm;ESihf typftcwf&yfpxm; J aomfvnf; wdi;f &if;om;e,fajrtawmfrsm;rsm;wGif aoewforsm;=um; k H ae&qJ jzpfonf? typftcwf&yfpa&;oufoufonf jzpf&aeaom jyem J dS rsm;udk ajyvnfapEdirnfr[kwa=umif; trsm;od+yD;vnf; jzpfygonf? kf f 1958 ckEpwe;f u 0ef}uD;csKyf OD;Ekacgi;f aqmifaom yxp tpd;k &onf Sf k rGef/ &cdkif/ ytdk@0fvlrsKd;pktzGJ@rsm;ESihf oabmwlnDr_&+yD; ‚if;tzGJ@rsm; vufeufpGef@cJh=uaomfvnf; r=umao;rDtcsdefuav;rSmyif ‚if;wdk@. awmfvSefaomaoewfoHrsm; jyefvnfay:xGufvmcJhonf? xdk@a=umifh wdi;f &if;om;vlrsK;d pkrsm;ESifh tm%m&tpd;k &tqufquft=um; jyem k onf ao;r$m;aom jyemr[kway? f tcsK@d aomolw@kd onf vlrsK;d a&;jyemudk tav;teufrxm;=u? vlrsK;d a&;jyemonf vlwef;pm;jyem. vufatmufcjH zpfonf [k qdonf? vltcsK@d w@kd uvnf; vlrsK;d a&;jyemonf 'Drua&pDa&; jyem k kd . vufatmufcjH zpfonf[k qd=k ujyefonf? xdow@kd u vlwef;pm;jyem/ k l 'Drua&pDa&;jyemwd@k ukd ajyvnfatmifajz&Si;f Ediygu vlrsK;a&;jyem kd kf d onf tvdvajyvnfom;rnf[k xifjrifajymqdae=uonf? ‚if;wd@k onf k kd G k vlrsK;d a&;jyem. twdrteufukd wu,frjrifIvm; od@k wnf;r[kwf f ta&;ray;vdIvm; qdonfukd ‚if;wd@k u,wiom od=uayvdrrnf? k k dk f kd f hf 50
  • 45. ppfrSefaomjynfaxmifpkwnfaqmufa&; u|Ey.tjrifum; ‚if;wd@k Eihf vH;k 0jcm;em;ygonf? vlrsK;d a&;qdi&m fk f S kf jyemonf av;eufonf/ cdi+f ronf? rnfonfjh yem. vufatmufcH k J r[kway? woD;wjcm;rm;rm;rwfrwf &yfwnfaeonf? bmoma&;jy f emonf urBmwcGi&dS bmomwlrsm;. pmemaxmufcrukd &&SEiojzifh f H _ d kd f t&Se=f oZmaumif;wwfonf? tdre;D csi;f EdiiwpfcsK@d wif a&muf&aeaom d f kfH G dS vlrsK;d wlrsm;. pmemr_ukd &&SEiaomfvnf; bmoma&;/ vlwef;pm;a&;wd@k d kd f ESipmv#if jyifypmemaxmufyrenf;ayonf? ud,tm;ud,u;kd ajz&Si;f =u hf hH _ k hf k f &aom jyemrsK;d [kqEionf? kd kd f vlrsK;d [lonfum; ESpaygi;f &m/ axmifcs+D yD; eD;uyfpm twlaexdif f G k ayguzm;vmaom b0wlu=H urRmwl vl@tzG@J tpnf;jzpfonf? ordi;f rwifrD fG k tcseronf ,ae@txd jzpfay:cJaom vltzG@J tpnf;tcsi;f csi;f t=um; d f S h yÉdyuQrsm;wGif tjcm;ta=umif;tcsursm; yg0ifaeaomfvnf; vlrsK;d a&; f tajccHrS uif;vGwjf cif;enf;yg; ygonf? e,fajrvk,ufr/_ aps;uGuv,ufr_ f k wd@k onf vlrsK;d a&;tay: tajccHrwpf0ufausmf yg0ifonf? acwfa[mif; _ udveD e,fcsŒJ ppfyrsm;wGif vlrsK;d a&;tay: tajccHrrsm;pGm yg0ifaeouJo@kd k kd JG _ h aiGt&if;tES;D tay: tajccHaom acwfopfe,fcsŒJ pepfwivnf; vlrsK;d a&; Gf tay: tajccHryg&onf? urBmay:&Sv@l tzG@J tpnf;rsm;udk txif&m;qk;H _ dS d S pnf;jcm;xm;&m Ediirsm;onf rwlujJG ym;aomvlrsK;d rsm;jzifh zG@J pnf;xm; kfH =uonf? vlrsKd;wlEdkifiHuGJ[lI tvGefenf;yg; ygonf? bmoma&;t& rnfo@kd yifwnapumrl vlrsK;d rwlu Ediiwpfctjzpf ryl;aygi;f =u? twef; l D kfH k tpm;wlrsm; t=um;wGivnf; xd@k twlyifjzpfonf? xd@k a=umifh vlrsK;d a&; f tpGonf bmoma&;twef;tpm;a&;xuf av;eufonf[k qd&ygrnf? J k ,ae@urBmwGif vlrsK;d a&;yÉdyuQonf tm;avsmom;jcif;r&S/d ydIyif h G k k kd f a&SŒwef;a&mufvmaeonf? (Globalization) *vdb,fviaZ;&Si;f ac: urBmv$r;f ywf,uE,r_ acwfumvwGif t"dutm;jzifh pD;yGm;a&;/ ,Of S f G f aus;r_w@kd Y qufpyfvr;f +cHKr_rnfo@kd &ap/ rdrvrsK;d udk v$r;f rd;k oGm;jcif; r&Sd $ dS d l atmif umuG,fae=uonf? EdkifiHwpfckwGif tm%m&vlrsKd;pkjzpfaom vlrsK;d u tjcm;vlrsK;d rsm;tay: vlrsK;d a&;t& v$r;f rd;k 0g;rsKd vd=k uonf? od@k aomfurBmv$r;f ywf,uE,rt& tjcm;vlrsK;d }uD;wd@k . 0g;rsKrukd &ifqif S f G f _ d _ kd vm& aomtcg rdrw@kdvrsK;d udk umuG,xe;f odr;f &ef }uKd ;yrf;vmae=uonf? d l f d 51
  • 46. Edkif[Hom u|Eyw@kd Eiiwif ppfwyftpd;k &onf qd/k u/ a&;/ wD; +ydKifyrsm;udk wdi;f ESihf fk f kd f H G JG k jynfe,ftvduac:,l+yD; aiGuea=u;usrsm;pGmcHum usi;f yae=uonf? k f k f Tonfvnf; vlrsK;d a&; tajccHpw"mwf.av;eufr_ yifjzpfonf? d f u|Eyw@kd Eiiwif u|Eyw@kd u,wiyg0if+yD; jyemrsm;udk enf;aygi;f fk f kd f H G fk f kd f kd f pHkjzifh ajz&Sif;cJh=uonf? jyemajz&Sif;a&; enf;aygif;rsm;pGmteuf vufeufuiajz&Si;f enf;onf tqiftjrifq;kH ESifh t&Sn=f umqH;k jzpfonf? kd f h h ESpaygi;f (50) ausmajz&Si;f cJ+h yD;jzpfaomfvnf; ,ae@txd ajyvnfp&m f f tvm;tvm rjrifawG@&ao;ay? 1958 ckEpwif OD;Ek. (yxp) tpd;k &onf Sf G 'Drua&pDukd ydrus,jf yef@atmifvrf;zGiay;+y;D Ediia&;t& ajz&Si;f &ef }uKd ;yrf; kd k kd hf kfH cJonf? vufeufuiyÉdyuQrsm; t&Seavsmusvm+y;D Ediia&;t&v_y&m;r_ h kd f df h kfH fS t&Seaumif;vmonf? Tod@k t&Set[ketm;aumif;vmonfukd ppfwyf df df f urvdvm;ojzifh tm%modr;f cJonf? ppfa&;t& t&Sejf r‡i+hf yD; ajz&Si;f cJh k h d onf? &vm'fum;ESpzufpvH;k tiftm;ydr}kd uD;rm;vm+yD; wduyrsm;ae&m f k k f JG tES@us,jf yef@vmum ppfy.tedXm±Hrsm;udk jynforsm;cg;oD;pGm cHpm;vm H JG k l cJ&onf? h 1970 ckwGif ay:aygufcJhaom OD;Ek. ygvDref'Drdkua&pDygwDonf EdiijH cm;t&if;&Sirsm;. tm;ay;ulnrukd tawmftwef&&Sconf? vlrsK;d pk kf f D_ d hJ tzGJ@tpnf;rsm;udkum; rnfonfhEkdfifiHurS ay;urf;jcif;r&Sd? Auy ESifh yl;aygi;f v#if Auy ay;urf;or#uom&&S+d y;D vH;k yg;yg;aysmufu,om;onf? kd G f G awmfvea&;umvwpfav#mufv;kH rSm acgi;f axmifcaom Auy onfvnf; Sf hJ 1990 ckEpaESmif;ydi;f wGif OD;usK;d I ajrv#K;d cJ&onf? wdi;f &if;om;vufeuf Sf k h k uditzG@J tpnf;rsm;rSmum; rdrvrsK;d ESihf rdrjd ynforsm;. axmufyay;r_jzifh kf d l l Hh cufcpm±ke;f uefc&aomfvnf; yef;yef+rJyif? Tonfrmvnf; vlrsK;d a&; J G hJ S tcef;. av;eufrom"uwpf&yf yifjzpfonf? _ ,ckacwf,cktcgonf 'Drdkua&pDacwfumvjzpfonf? 'Drdkua&pD onfum; ysKdwdkif;}udKufonfhESif;qDcdkif? 'Drdkua&pDysKd;yifudk usaemfwdk@ jynfaxmifpkrSm pdkufysKd;cJhbl;ygonf? odk@aomf=um&Snfr&SifoefEdkifcJhyg? tb,fa=umifhenf;? Tenf;ESifh T&moDrsKd;wGif 'Drdkua&pDysKd;yifrsm; ayguym;}u;D jyif;Edi&ef vdtyfaeonfh aea&mifumyif (t&dyyif) od@k r[kwf fG kf k f wG,wuf&eftyifjzpfaom wdi;f &if;om;vlrsK;d rsm;twGuf vlrsK;d a&;t& f k 52
  • 47. ppfrSefaomjynfaxmifpkwnfaqmufa&; wef;wla&;ESihf ud,yijf yXmef;cGityifrsm;udk ayguciray;/ ckwxiz,f&i;f k f kd hf f G hf f Gf S xm;aoma=umifh jzpfonf? 1962 ckEpf rwfv (2) &ufae@ ppfwyfrS tm%m S odrf;jcif;onf t"dutm;jzifh wdkif;&if;om;vlrsKd;rsm;. wef;wla&;ESifh udk,fydkifjyXmef;cGifhudk &SifoefcGifhray;vdkIjzpfonf? xdktcGifhta&;udk zsuq;D &if; 'Drua&pDtcGita&;rsm;vnf; ysujf ym;cJ&+yD;jzpfonf? f kd hf h u|Eyw@kd Eiiwif ppfreaom jynfaxmifpwnfaqmufjcif;udk xnfh kf f kd f H G S f k wGujf cif;rjyKbJ 'Drua&pDa&; oufoufjzifh jyemrsm;ukd rajz&Si;f Edi? kd kf jynfwi;f ppfukd r&yfwef@Eiyg? jzpf&aeaom Ediia&;jyemrsm;ESihf vuf G kd f dS kfH eufuiyÉdyuQrsm;udk rajz&Si;f Ekiygu +ir;f csr;f a&;/ zG@H +zKd ;a&;/ vlrvwvyfcihf kd f df d _ G f G ESihf 'Drua&pDtcGita&;rsm;onfvnf; r&SioefEiay? u|Eyw@kd Eii. kd hf f kd f fk f kd f H xl;jcm;r_wpf&yfjzpfaom Armr[kwonfh wdi;f &if;om;vlrsK;d rsm;. OD;a& f k onf EdiivO;D a&. xuf0ufausm&aejcif;/ xdvrsK;d pkrsm; aexdiaom kfH l f dS k l kf e,fajrrsm;onf jynfaxmifpwpfcv;kH . ig;yHo;kH yHausm&aejcif;/ xdvrsK;d pk k k k k f dS k l rsm;teuf ordi;f a=umif;t& vGwvyfxif&m;pGm aexdivmcJ=h uonfu k f S kf rsm;+y;D ,ae@txd trsK;d om;ud,yijf yXmef;cGiukd vdvm;awmif;qdaeonfh k f kd hf k k vlrsK;d rsm;jzpfaejcif;wd@k onf xl;jcm;r_jzpfonf? xd@k a=umifh Tae&mrsK;d TtajctaersK;d wGif wdi;f &if;om;vlrsK;d rsm;. k ta&;udk aemufcsef (od@k r[kw) ab;z,fxm;+yD; Ediia&;jyemrsm;udk f kfH ajz&Si;f aeygu tcseue/f vlyef;/ oHo,rsm;udk ydI wk;d yGm;ap±Homjzpfrnf? df k k k xk@d a=umifh jyemrsm;udk trSewu,fajz&Si;f vdaomqEN&ygu “oH;k yGihf f k dS qdiawG@qaqG;aEG;jcif;” onfom ajyvnfruay;aqmifEiaom xGuf kf kH _ kd kd f aygujf zpfa=umif; tdyaysma,mifaqmifaeolrsm;udk xyfrvyE;d_ wifjy f f H _ f ygonf? [wdk;wufaomrGefvli,f*sme,f - 2002] 53
  • 49. ppfrSefaomjynfaxmifpkwnfaqmufa&; jyemrsm;.a&aomufjrpf ,ae@ u|Eyw@kd Eiiwif jynforsm;awG@}uKH &ifqiae&aom pm;0wfaea&; kf f kd f H G l kd f =uyfwnf;r_jyem/ 'Drua&pDtcGita&;rsm; qH;k ±_;H ae&r_jyem/ wdi;f kd hf k &if;om;vlrsKd ;rsm;. vlrsKd ;a&;qdi&m vGwvyfcirsm;qH;k &H;_ ae&r_ jyem kf f G hf ESihf qlytºkH urj_ yemwd@k onf xif&m;aom jyem}u;D rsm;jzpfonf? T l G S jyem}uD;rsm;onf Ediia&;ESihf qufpyfoufqiaeaom jyemrsm; kfH kd f jzpfI rnfo@kd uiw,ajz&Si;f &rnfenf;? T jyem}uD;rsm;teuf rnf kd f G f onfjh yemu t"duus+y;D ‚if;udajz&Si;f Ediygu tjcm;jyem}u;D rsm;udk k kf vnf; vG,fulpGmajz&Sif;Edkifygrnfenf;? Todk@ jyem}uD;rsm;. a& aomufjrpfukd ±_jrif&mwGif tjrifrwl tjiif;yGm;p&mrsm; &Saeygao;onf? d TuGjJ ym;aeaom tjrifrsm;udwnvmatmif n‡Ei;f Ediygu jyemudk k l D d d_ k f vG,upm ajz&Si;f Edif ygvrrnf? f l G k d hf tcsKd@u pm;0wfaea&;jyemonf t&if;cHtusqHk;jyemjzpf onf? vlom;wd@k &yfwnf&ioefEia&;twGuf ta&;t}u;D qH;k vdtyfcsuf S f kd f k vnf;jzpfonf? xd@k a=umifh pm;0wfaea&;tqifjh rifrm;vmEdia&;twGuf h kf pD;yGm;a&;udk t"duOD;pm;ay;&rnf? pD;yGm;a&;jrifrm;vmap&ef tjcm;udp&yf h P rsm;udk tepfemcH&ef vdtyfygu tepfemcH=u&rnf[k tjrif&=dS uonf? T k tjrifrsK;d udk uGejf rLepf/ qd&,vpf vuf0Eiia&;tjrif&orsm;ESihf tm%m& kS f J kd f H dS l tkyp;kd oltcsK@d w@kd u ydr,=kH unfvufc=H ua=umif; avhvmod&&onf? f k kd dS tcsK@d u 'Drua&pDtcGita&;rsm;qH;k ±_;H ae&jcif;onf ta&;t}u;D qH;k kd hf jyem jzpfonf? 'Drua&pDtcGita&; tjynft0&&Sygu udpwckukd kd hf h d P 'Drdkua&pDabmiftwGif; vGwfvyfpGmwifjyawmif;qdkEdkif=u+yD; jynfol trsm;pkw@kd vufcaomtcg jzpfay:aeaomjyemrsm; ajyvnfom;Edif H G k rnf[k ±_jrif=uonf? vGwvyfpmajymqdk a&;om;pnf;±H;k qENjycGihf rsm;&S+d y;D f G jzpfI jynforsm;.tcGita&;/ wdi;f &if;om;vlrsK;d pkrsm;. tcGita&; l hf k hf rsm;udk awmif;qd&mwGif vufeufuioyex&efrvdtyfawmh/ xd@k a=umifh k kd f l k f k jynfwi;f ppfr&Sd at;csr;f rnf? 'Drua&pDpepfwif aps;uGup;D yGm;a&;pepfukd G kd G f umuG,usio;kH rnf? vGwvyfpmpD;yGm; &SmazGci&rnf? xd@k a=umifh pD;yGm;a&; f hf f G G hf dS 57
  • 50. Edkif[Hom wd;k wufvmrnf[k ±_jrif=uonf? T±_axmift& 'Drua&pDtcGita&; h kd hf jyemonf tajccHtusq;kH jyemjzpfonf[k xifjrif,=kH unf ae=u onf? Tt,ltqudk ArmvlrsK;d trsm;pkEihf 'Drua&pDEiia&;tiftm;pk S kd kd f H rsm;u vufc,=kH unfxm;=uonf? H tcsK@d u wdi;f &if;om;vlrsK;d pkrsm;wef;wla&;ESihf vGwvyfcihf (ud,yijf y k f G k f kd Xmef;cGi) jyemonf tajccHtusq;kH jzpfonf? vlrsKd ;aygi;f pHEihf zJ@G pnf; hf k S xm;aom Ediiwpfcwif vlrsKd ;aygi;f pHcsp=f unfn!wa&;onf r&Srjzpfvkd kfH k G k D G f d tyfonf? vlrsK;d aygi;f pHk csp=f unfnD !Gwa&;udk vlrsK;d a&;t& wef;wla&;ESihf f vGwvyfcihf (ud,yijf yXmef;cGi) jzifom wnfaqmmuf&rnf? ‚if;tcGihf f G k f kd hf h ta&;rsm; qH;k ±H;_ ae&I vufeufuiawmfvechJ =uonf? tm%m&tkyp;kd kd f Sf f olwdk@uvnf; vHk+cHKa&;udkta=umif;jy+yD; ppfwyfudkwkd;csJ@zGJ@pnf;um ppfqifwucuonf? ESpzufaomppfwyftwGuf vufeufypPn;f 0,f,l kd f dk f f pkaqmif;&ef b¾maiGrsm;pGmudk oH;k pGc&onf? wyftiftm;twGuf vltif J hJ tm;rsm;pGmudk ac:,lpaqmif;cJ&onf? xd@k a=umifh b¾maiGtiftm;/ vl k h tiftm;rsm;pGmudk pD;yGm;a&;ESihf zG@H +zdK;a&;twGuf toH;k jyKcGir&ojzifh wdi;f hf k jynfepfem cJ&onf? h vH+k cHKa&; r&Sojzifh pD;yGm;a&;vkyief;rsm; aumif;pGmrvkyEi/f jynfwi;f d f f kd G jynfy&Sd t&if;&Sirsm;rS t&if;tES;D rsm; rpduxw0ojzifh pD;yGm;a&;wGif f k f k f hH edrusc&onf? ppftEdi&a&;ESihf vH+k cHKa&;twGuf jynforsm;. vGwvyf hf hJ kf l f cGirsm;udk uef@owfywyif cJ&onf? jynfo@l tiftm;udk qG,toH;k cs cJ& hf d f h J l h onf? jynfow@kd .b¾mESihf &dumudk &,ljcif;/ zsuq;D jcif;rsm;vkyc&onf? l Q f f hJ vlrsK;d a&;t& trke;f yGm;r_ &efjyKr_rsm; }uD;rm;&Sn=f umcJ&onf? pD;yGm;a&; h t&a&m/ vlrsK;d a&;t&yg 'kuaygi;f pHEihf &ifqic&onf? aemufq;kH wdi;f jynf Q kS kd f hJ k +yKd uGysuq;D a&;od@k yif a&S@±vmonf? xd@k a=umifh wdi;f &if;om;vlrsK;d pkrsm;. J f _ k wef;wla&;ESifh vGwfvyfcGifhjyemonf tajccHusonfh jyemjzpf onf[k ±_jrif=uonf? T t,ltqudk Armr[kwaomvlrsK;d pkrsm;ESihf f EdiijH cm;rS jrefrmjynfta&;udk avhvmae=uonfh Ediia&;okawoDtcsKd @u kf kfH vufc,=kH unfxm;=ua=umif; avhvmod&&onf? H dS tcsK@d u jynfwi;f qlytºkH uGrj_ yemonf ta&;t}uD;qH;k jyem G l jzpfonf? qlytºkH uGrrsm;a=umifh pD;yGm;a&; vkyief;rsm;/ td;k tdrtaqmuf l _ f f 58
  • 51. ppfrSefaomjynfaxmifpkwnfaqmufa&; tOD;rsm; ysup;D rnf/ pD;yGm;a&;vkyief;topfrsm; vkyaqmif&ef r0Hr&J&rnf? f f f h dS t&if;tES;D &Sorsm; r&if;ES;D 0H=h u? jynforsm; xdwvef@acsmufcsm;aomu d l l f rsm;rnf? vk,uftEdiusirrsm; ay:ayguvm+yD; ±d;k om;aomjynforsm; k f hf _ f l 'kua&muf=urnf? xdo@kd aom tHºk urukd rxde;f odr;f Ediygu wdi;f jynfysup;D Q k G_ kf k f a&;od@k OD;wnfom;vdrrnf? xd@k a=umifh Tjyemonf t"dutusq;kH G hf jyemjzpfonf[k ,lq=uonf? Tt,ltqudk tm%modr;f ppftpd;k & rsm;ESihf ‚if;wd@k .t0ef;t0di;f wd@k u vufc,=kH unfxm;=ua=umif; avhvm k H awG@&&onf? dS txufygjyem}uD;av;&yftay: xyfrpppfo;kH oyf=unf=h uygp@kd ? H D xdjk yemwd@k onf rnfonftcseumv rnfonftajctaewGif ay: h d f h ayguwwfygoenf;? wckEiwck rnfo@kd qufpyfcsyquf aeygoenf;? ‚if; f S hf df udo&rom tajccHEit"dujyemwd@k ukd a&G;cs,o&Eiygvrrnf? k d dS S S hf f d dS kd f d hf qlytºkH uGjcif;a=umifh pD;yGm;a&;taqmuftOD;rsm; ysup;D rnf? 'kuQ l f rsK;d pHEihf }uHKawG@&rnf? wdi;f jynfysup;D a&;od@k OD;wnfom;Edionf — qdk k S k f G kf onfw@kd rm trSeyifjzpfayonf? od@k aomfqytºkH uGronf tb,fa=umifh S f ll _ jzpfay:vm&oenf;? qlytºkH uGjcif;onf ayguurwpfrsK;d jzpfonf? xdo@kd l f JG _ k aygufuGJEdkif&ef ,rf;ESifhwlaom pD;yGm;a&;=uyfwnf;r_/ wif;=uyfaom xde;f csKyfuef@owf ydwyifxm;r_rsm;tay: rauseyfrrsm; cdicirmrm&S&ef f _ k f kd f d vdonf? xd@k tjyif peufwEiwaom tm%mydiw@kd . rSm;,Gi;f aom vkyf k H S hf l kf aqmifjyr_wck&&ef vdtyfygonf? TESpcr&Sygu }uD;rm;aomqlytºkH uGr_ dS k fk d l qdonfh ayguurrsK;d rjzpfay:Edi? jzpfvmyguvnf; umvwdtcseyi;f r# k f JG _ kf k d f kd om=umwwf+yD; +yD;qH;k oGm;ygvrrnf? Tjyemonf jzpfay:vmonfh d hf tcg rSeuefEieif;pGm xde;f odr;f &efvtyfaom ta&;ygonfjh yemjzpf f kd f kd onf? od@k aomftajccHusaom jyemr[kw? f txufygjyemwGif ,rf;tm;jzpfaom pD;yGm;a&;=uyfwnf;r_Eihf xde;f S csKyfuef@owfywyifrrsm;onf tb,fa=umifjh zpfay:vm&oenf;? 'Dru d f _ kd a&pDtcGifhta&;rsm; qdwfokOf;aer_ESifh jynfwGif;ppfa=umifh jzpfonf? pD;yGm;a&;wdk;wufzGH@+zdK;a&;udpPudk EdkifiHwpfcktaejzifh ‚if;wpfckwnf;udk vky,I&aomudpr[kw? t"dutm;jzifh vufeufuiwucuae=u f l P f kd f kd f kd f aom jynfwi;f ppfr&Sd at;csr;f aom tajctae&S&rnf? wnf+ir+f y;D jynfol G d d 59
  • 52. Edkif[Hom awGukd OD;aqmifEiaom tpd;k &wpf&yfvnf;&S&rnf? t&if;tES;D / twwf kd f d ynmESihf tjcm;aom tajccHaumif;rsm;vnf;&S&ef vdtyfayrnf? jynfwi;f d k G ppfa=umifh qif;&JrjJG ymusaeaom tajctaewGif t&if;tES;D vnf;r&SEi/f d kd twwfynm&Si/f todynm&SiawGuvnf; vHvavmufavmuf rarG;xkwf f kd k kH Edi? vrf;yrf;qufo,a&;cufcaeaom tajctaewGif pD;yGm;a&;wd;k wuf kf G f J &efrm “0”r&SbJ “0d”vkyIr&aom tajctaejzpfonf? xd@k a=umifh jy S d f em}uD;av;ckteuf qlyltHkºuGr_ESifh pD;yGm;a&;ESifhqdkifonfh pm;0wfae a&; =uyfwnf;r_jyemwd@k onf tajccHrusaom tudi;f tcufjyem k rsm;jzpfa=umif; xif&m;ayonf? S usef jyemESp&yfwif 'Drua&pDtcGita&;onf jyemawmf f G kd hf awmfrsm;rsm;udk at;csr;f pGmajz&Si;f ay; Edionf? vGwvyfpmpD;yGm;a&; kf f G &SmazGEiciEihf aps;uGup;D yGm;a&;pepfukd azmfaqmifay;aoma=umifh pD;yGm; kd f G hf S f a&;t& wd;k wufvmaprnfjzpfonf? od@k aomf 'Drua&pDonf jynfol kd trsm;pk.qENudkom azmfaqmifay;+yD; vlenf;pktay:vspfvsL±_r_rsm; &Sonf? t&m&mudtrsm;pk.qENjzifh tqH;k tjzwfay;jcif;onf vlenf;pk d k rsm;udk epfemaponf? xd@k a=umifvrsK;d wl/ bmomwlaom vl@tzG@J tpnf; h l rsm;wGif jyemr&Saomfvnf; vlrsK;d aygi;f pH/k bmomaygi;f pHEihf pkpnf; d k S xm;aom u|Eyw@kd EiitwGuf 'Drua&pDtcGita&;wckwnf;ESihf rvHk fk f kd f H kd hf avmufyg? 'Drua&pDEii}H uD;rsm;jzpfaom t*FvefEihf tdE,Ediiw@kd wif kd kd f S dN k f H G vnf; TjyemrsK;d &Sconf? d hJ kd f t*Fvefac: (United Kingdom) wGif ajrmufti,mvefjynfe,f om; tdkif;&pfvlrsKd;rsm;u vufeufudkifawmfvSefwdkufcdkufcJhonfrSm vlorsm;aom udpjP zpfonf? tdE,Ediiwivnf; vlrsK;d pkwi;f &if;om; d Nd k f H G f kd jzpfaom em*ESihf r%dyw@kd vufeufui+f yD; tdE,tpd;k &udk wducuc=hJ u l kd Nd k f kd f onf? Ediia&;t& aqG;aEG;n‡Ei;f +y;D vlrsK;d a&;qdi&m tcGita&;rsm;pGmudk kfH d d_ kf hf vduavsmay;cJ&+yD; jzpfonf? k f h vlrsK;d pkjynfe,frsm;ESihf 0ef;&Hvsu&aom u|Eyw@kd jynfaxmifpwif f dS kf f k G vlrsK;d pkrsm;. tcGita&;rsm;udk zdEycsKyfcs,xm;or# rat;csr;f rwd;k hf dS f f wufEia=umif; ESpaygi;f (50) ausmf jynfwi;f ppfordi;f u oufaojycJ+h yD; kd f f G k jzpfonf? vlrsm;pkjzpfaom ArmvlrsK;d rsm;onfyifv#if rnfo@kd aomtajc 60
  • 53. ppfrSefaomjynfaxmifpkwnfaqmufa&; tae a&muf&c&onfuvnf; txl;ajymp&mvdrnfr[kwyg? u|Eyw@kd EiiH dS hJ kd k f kf f kd f . tajctaeESihf udunonfh vlrsK;d a&;t& wef;wlnr#r&+dS yD;/ ud,yif k f D D _ k f kd jyXmef;cGi&aom jynfe,frsm;jzifh pkaygi;f zG@J pnf;xm;onfh zuf'&,fjynf hf dS axmifpwif 'Drua&pDenf;pepfjzifh tkycsKyom;jcif;onfomv#if at;csr;f k G kd f f G om,mwd;k wufrukd azmfaqmifay;Ediygvrrnf? Tonfum; t"duESihf _ k f d hf tajccHusaomjyem jzpfonf? [rGefjynfopf*sme,f - 2000] 61
  • 55. ppfrSefaomjynfaxmifpkwnfaqmufa&; jynfaxmifpzpnf;a&;jyem k @JG u|Ekfyfwdk@EdkifiHtwGif; jzpf&Sdaeaom ESpfig;q,fausmfjynfwGif; ppf}uD;. t"duaomhcsujf yemonf jynfaxmifpz@JG pnf;a&; jyemjzpfonf? k bmompum;/ pmay/ ,Ofaus;r_/ aemufcordi;f / pkpnf;aexdi&me,fajr H k kf a'ocsi;f rwlnaom vlrsK;d rsm;pkaygi;f aexdionfh EdiiwpfctwGi;f vlrsK;d D kf kfH k pkrsm; twlaexdia&;/ wenf;tm;jzifh jynfaxmifpz@JG pnf;a&;jyemonf kf k t"dujyem}u;D jzpfonf? ‚if;jyemudk yuwdtaetxm;ESihf udunD k f rSeuefpmrajz&Si;f bJ tm%m&olw@kd u rdrw@kd qENt&vd&mqGypcs trnf f G d k J kH H cHjynfaxmifpukd zG@J pnf;cJojzifh nDtpfuvrsK;d tcsi;f csi;f jyif;xefpm ppfcif; k h kd l G &aom vufeufuiyÉdyuQ jzpfay:vmcJ&onf? ,if; ppfya=umifppfwyf kd f h JG h onfta&;yg t&Set0g&vm+y;D aemufq;kH tm%m odr;f onftxd jzpfay: df vmonf? od@k Eihf wpfygwtm%m&Sitpd;k &. pk;d rd;k zdEyrukd jynfowpf&yfv;kH S D f dS f _ l ESpaygi;f &Sn=f umpGm cHc&onf? pD;yGm;a&;t&vnf; r}uHKbl;atmif qif;&J f hJ iwfrwvm&onf? xd@k a=umifh Tpkpnf;aexdia&; od@k r[kwf jynfaxmifpk G f kf zG@J pnf;a&;jyemudk tjrefq;kH ajz&Si;f &ef vdtyfaeayonf? k jyemw&yfukd ajz&Si;f &mwGif jyemjzpfay:vm&jcif; tajccHukd avhvm&ef vdtyfayonf? ordi;f udjk yef=unfv#if u|Eyw@kd Eiiwif vlrsK;d k k h fk f kd f H G tcsK@d w@kd onf oD;jcm;Ediirsm;jzifh ESpaygi;f &Sn=f umpGm aexdivmcJh =uonf? kfH f kf tcsK@d vrsK;d wd@k rm vlO;D a&/ "etiftm;/ ppftiftm; enf;yg;ojzihf vuf l S atmufcb0ESihf aexdivmcJ&onf? od@k aomf {u&mZf ya'o&mZfpepfwif H kf h G b¾mqufo&efomt"dujzpf+y;D rdrw@kd t}u;D tuJEihf rdrw@kd vrsK;d a'oudk d S d l tkyfcsKyfaexdkifvmcJh=uonf? wcsdefcsdefwGif ppftiftm;}uD;rm;aom bk&ifwyg;yg;u eD;pyf&m {u&mZfb&ife,fajrrsm;udk wducuor;f yduf k h k f kd f d k Edicojzifh us,jf yef@aom EkiitoGia&mufconf? od@k aomf tiftm; k f hJ dfH f hJ enf;yg;vmonfEihf xdtifyg&mEdiionfvnf; +ydKuGysup;D &jyefonf? S k kfH J f ppftiftm;aumif;aom tavmif;bk&m;ESihf bd;k awmfb&m;wd@k u rGeEihf k f S &cdijf ynfuor;f +y;D uke;f abmifrif;quf tifyg&mEdiiawmfukd wnfaqmuf k dk d kfH tkycsKyfEiconf? TtajccHu,+l yD; twkta,mifjynfaxmifpukd vSnhf f kd f hJ kd k pm;yHazmfcojzifh ,ae@txdjyem ay:ae&jcif;jzpfonf? k hJ 65
  • 56. Edkif[Hom AdkvfcsKyfatmifqef;onf ppfrSefaomjynfaxmifpkwnfaqmufa&; tajccHukd awmifwef;a'ovlrsK;d pkacgi;f aqmifrsm;ESihf n‡Ei;f +y;D csrwf oGm;cJh d d_ S onf? od@k aomf ‚if;vky}f uc&+y;D aemuf ‚if;ESifh vlrsK;d pkacgi;f aqmifrsm; csKyqkd HH f cJaom pm&Gupmwrf;rsm;onfvnf; ‚if;enf;wl ajrjrK‡ yo+*KF [cH cJ&onf? h f f d f h OD;Ekacgif;aqmifaom zqyvacgif;aqmifrsm;onf toGiftm;jzifh jynfaxmifpk (Federal State) vufawG@tm;jzifh wpfjynfaxmifpepf (Unitary State) jzpfaom trnfcjH ynfaxmifpz@JG pnf;yHukd OD;csexe;tm; k k f Gf a&;qGapcJonf? yifvpmcsKyfcsKyfq&mwGif ryg0ifcaom wenf;tm;jzifh J h kH kd hJ t*Fvyw@kd pnf;±H;k zJxwrukd rpd;k &dr&aom u&if/ rGe/f &cdif vlrsK;d rsm;udrl d f h k f _ f k k vlrsKd;wpfrsKd;. t*F g&yfrsm;ESihf rnfr#jynhfpHkaeapumrl rnfonfhtcGifh ta&;r# ray;cJyg? txyfxyftcgcg qENjywduy0ifawmif;qdaomtcgrS h k f JG k rajymyavmufaom tcGita&;wpfcsK@d ukd ay;cJonf? u&ifvrsK;d wd@k rm hf h l S t*Fvyw@kd vufxufu zG@J pnf;cJaom ppfwyft&Set0ga=umifh rGeEihf &cdif df h df fS k wd@k xuf apmvsipm jynfe,f&cJonf? fG h wdi;f &if;om;nDtpfukd tcsi;f csi;f &if;ES;D csp=f unfat;csr;f pGm jyem k udk rajz&Si;f bJ ‚if;wd@k a&;qGxm;aom Oya'udk bk&m;a'oemuJo@kd rw,+l y;D J h S f taoqkyuixm;um ppfom;ESifh ykvyuo;kH I zDqeforsm;udk usnqef f kd f d f kd l f ESihf axmif'%frsm;ay;cJonf? xd@k a=umihf vufeufuiawmfvea&;jzpf h kd f S f ay:vmcJ&onf? h urBmod jrefrmod opPmuwdjzifh csKyfqcaom yifvpmcsKyfyg oabm kd hJ kH xm;udk tajccH+yD; Ediiawmfz@JG pnf;yHk tajccHOya'wGif (10) ESpjf ynfI kfH h tusK;d r&S[jk rifygu &Sr;f jynfe,fEihf u&ifejD ynfe,fw@kd ukd cGxucihf ay; d S J G fG xm;onf? od@k aomf ‚if;wd@k onf cGxujf cif;udrawmif;qd/k jynfe,ftcGihf J G k ta&;yday;&ef awmif;qdonfuyif ray;cJojzifh awmfvea&;ppfyrsm; ydrkd k k kd h Sf JG k us,jf yef@cavonf? ,ckqv#if vlO;D a&tawmftwef&+dS yD; xif&m;aom hJ kd S vlrsK;d wdi;f wGif trsK;d om;vGwajrmufa&;wyfz@JG Eihf v_y&m;r_rsm; &Saeonf? k f S fS d Tpkpnf;nD!wpm yl;aygi;f aexdia&;jyemudk OD;Eku twkta,mif G f G kf jynfaxmifpkjzifh vSnfhpm;ajz&Sif;cJhonf? OD;ae0if;u jrefrmhqdk&S,fvpf vrf;pOfoabmw&m;jzifh um&Hz;Hk v$r;f +yD; wpfjynfaxmifpepfjzifh ajz&Si;f cJonf? rnfonfenf;ur# rajz&Si;f Edicacs? yuwdtajctaeESihf qef@ h h k f hJ 66