โรคมะเร็งปากมดลูก

1. มะเร็งปากมดลูก
รู้ทัน ป้องกันได้
TH/SYN/0043/15

2. ปากมดลูก
มดลูก รังไข่ท่อนาไข่
ช่องคลอด
ปากมดลูก...อยู่ที่ไหน

3. มะเร็งปากมดลูกปากมดลูกปกติ

4. มะเร็งปากมดลูกพบมากในหญิงไทย
8,184 4,513
จานวนผู้ป่ วย/ปี จานวนผู้เสียชีวิต/ปี
Source: GLOBOCAN (IARC) 2012

5. Source: GLOBOCAN (IARC) 2012
ผู้หญิงไทยเสียชีวิตจากมะเร็งปากมดลูก
ถึงวันละ 12 คน

6. • ไม่ได้เกิดจากกรรมพันธุ์
• เกิดจากการติดเชื้อ HPV
ชนิดก่อมะเร็ง
สาเหตุของมะเร็งปากมดลูก
Saslow D et al. CA Cancer J Clin 2007;57:7–28. p11, LH column.

7. การติดเชื้ อ HPV
• ติดต่อได้ง่ายมากจากเพศสัมพันธ์
• จากการสัมผัสบริเวณอวัยวะเพศ
• ถุงยางอนามัยป้องกันไม่ได้ 100%
• 50-80% ของผู้หญิงที่มีเพศสัมพันธ์แล้วจะติดเชื้ อ
ในช่วงชีวิตหนึ่ง
เพศสัมพันธ์แม้เพียงครั้งเดียว ก็อาจติดได้

8. เชื้อ HPV แบ่งออกเป็น 2 กลุ่ม
สายพันธุ์ก่อมะเร็ง
(Oncogenic HPV)
ทาให้เกิดรอยโรคขั้น
สูง และมะเร็งปาก
มดลูก
มี 15 สายพันธุ์ เช่น
16, 18, 31, 33, 45,
51, 52 เป็นต้น
สายพันธุ์ที่ไม่ก่อให้เกิด
มะเร็ง (Non-oncogenic
HPV)
ไม่ทาให้เกิดมะเร็ง
เป็นสาเหตุของหูด
หงอนไก่
มีจานวน 12 สายพันธุ์
เช่น 6, 11 เป็นต้น
เชื้อ HPV กลุ่มก่อมะเร็งเท่านั้น
ที่เป็นสาเหตุของมะเร็งปากมดลูก

9. HPV 16
HPV 18
HPV 45
HPV 31
สายพันธุ์อื่นๆ*
53.5%
17.2%
6.7%
2.9%
19.7%
0 20 30 40 50 60
สายพันธุ์HPVชนิดก่อมะเร็ง
Adapted from Muňoz N, et al. Int J Cancer 2004; 111:278–285.
Association of HPV types with cervical cancer, %
10
80%
70%
สายพันธุ์ HPV กับมะเร็งปากมดลูก
*HPV 33, 52, 58, 35, 59, 56, 31, 59, 68, 73, 82, other, x

10. ติดเชื้อชั่วคราว
• ติดแล้วหายไป
• กลับเป็นใหม่ได้อีก
เพศสัมพันธ์ ติดเชื้อ HPV
10%
90%
ติดเชื้อฝังแน่น

เซลล์ปากมดลูก
ผิดปกติ

มะเร็ง
ปากมดลูก

11. รอยโรคก่อนเป็นมะเร็ง มะเร็งปากมดลูกปากมดลูกปกติ
การดาเนินโรค
ปากมดลูกติดเชื้อ  มะเร็งปากมดลูก
ใช้เวลาเฉลี่ย 10-15 ปี

12. ทาไมผู้หญิงทุกคนถึงเสี่ยง?
- 50-80% ของผู้หญิงที่มีเพศสัมพันธ์
แล้ว จะติดเชื้อ HPV ในช่วงชีวิตหนึ่ง
-แม้ผู้หญิงส่วนใหญ่ (90%) สามารถกาจัด
เชื้อออกไปได้ แต่เราไม่รู้ว่าใครมีการติด
เชื้อแบบฝังแน่น
- 46% ของผู้หญิงที่มีคู่นอนคนเดียว เกิด
การติดเชื้อ HPV ภายใน 3 ปี
Source: 1) Baseman JG et al. J Clin Virol 2005; 32 Suppl 1; S1624 2) Collins S. et al. High incidence of cervical human papillomavirus infection in women during their first sexual relationship. BLOG.2002 Jan:109!1):96-8

13. ความเสี่ยงไม่ได้เกิดจากผู้หญิงเท่านั้น
แต่ยังเกิดจากคู่นอนด้วย

14. มะเร็งปากมดลูก
สามารถป้องกันได้

15. 1. หลีกเลี่ยง
 เพศสัมพันธ์
 การมีกิ๊ก, คู่นอนหลายคน
 เพศสัมพันธ์ขณะอายุน้อย
การป้องกันมะเร็งปากมดลูก
ถุงยางอนามัย
ป้องกันไม่ได้ 100%

16. 2. ตรวจ “แพปสเมียร์”
 เพื่อดูการเปลี่ยนแปลง
ของเซลล์ที่ปากมดลูก
 ตรวจตั้งแต่ยังไม่เป็นโรค
 ตรวจเป็นประจา
การป้องกันมะเร็งปากมดลูก

18. 3. ฉีดวัคซีน HPV
เพื่อป้องกันการติดเชื้อ HPV
สายพันธุ์หลัก ที่เป็นสาเหตุของ
มะเร็งปากมดลูก
การป้องกันมะเร็งปากมดลูก

19. วัคซีน HPV
- ป้องกันเพื่ออนาคต
แพ็ปสเมียร์ VS วัคซีน HPV
แพปสเมียร์
- ดูผลที่เกิดจากในอดีต
ดีที่สุด = แพ็ปสเมียร์สม่าเสมอ + ฉีดวัคซีน

20. วัคซีนเอชพีวี

21. ส่วนประกอบของวัคซีน HPV
Antigen
• อนุภาคคล้ายไวรัส HPV
• ไม่มีตัวเชื้อไวรัส
Adjuvant
สารเสริมกระตุ้นภูมิคุ้มกัน
(แตกต่างกันในแต่ละบริษัท)
HPV16 HPV18
+
ส่วนประกอบอื่นๆ

22. +
Aluminium salt
(amorphous
aluminium
hydroxyphosphate
sulphate [AAHS])HPV 16 HPV 18 HPV 6 HPV 11
Antigen
ส่วนประกอบของ HPV vaccines
+
HPV 16 HPV 18
Antigen Adjuvant: AS04
Adjuvant: AAHS
+
Aluminium
salt
(Al(OH)3)
MPL
(Monophosphoryl
lipid A)
AS04 HPV vaccine
Q-valent vaccine

23. AS04 HPV Vaccine:
สารเสริมกระตุ้นภูมิ AS04 สร้างภูมิคุ้มกันได้สูงกว่า สารเสริมฤทธิ์แบบเดิม
Time (months)
Anti-V5 HPV16 Anti-J4 HPV18
Al(OH)3AS04
*
*
*
* * *
0 8 16 24 32 40 48
0
100
200
300
400
1000
*
*
*
*
* *
0 8 16 24 32 40 48
0
100
200
300
400
1000
Confirmation of immunological value of AS04 with L1 VLPs
Phase II clinical trials
*Statistically significant
Giannini S et al. Vaccine 2006

24. ภูมิคุ้มกันสร้างในกระแสเลือดต้องสูงพอ
ที่จะซึมไปที่ปากมดลูกได้
เชื้ อเอชพีวี
ปากมดลูก
ภูมิคุ้มกัน IgG
กระแสเลือด
รอยแผลที่เยื่อบุปากมดลูก
ชั้นพื้นผิวเยื่อบุปากมดลูก
เยื่อบุปากมดลูก
1. Stanley M. Vaccine 2006; 24:S16–S22; 2. Giannini S, et al. Vaccine 2006; 24:5937–5949; 3. Nardelli-Haefliger D, et al. J Natl Cancer Inst 2003; 95:1128–
1137; 4. Einstein MH, et al. Lancet Infect Dis 2009; 9:347–356; 5. Schiller JT and Lowy DR. J Infect Dis 2009; 200:166–171.

25. ผลการศึกษาวัคซีน HPV ชนิดที่มีสารเสริม AS04 นานกว่า 9.4 ปี พบว่า
1.ผู้หญิงทุกคนตรวจพบภูมิคุ้มกันต่อ HPV16 และ HPV18
2.ระดับภูมิคุ้มกันต่อ HPV16 &HPV18 สูงกว่าระดับภูมิคุ้มกันตามธรรมชาติ >10 เท่า
ระดับภูมิคุ้มกันจากการฉีดวัคซีนHPVชนิดที่มีAS04
Naud PS,et al. Hum Vaccin Immunother 2014;10:1-16.

26. ประสิทธิภาพของวัคซีน
และการป้องกันข้ามสายพันธุ์

27. LSILs HSILs
Invasive cervical
cancer
CIN3 เป็นระยะที่ใกล้กับมะเร็งปากมดลูกมากที่สุด
Normal HPV infection
koilocytosis
CIN 1 CIN 2 CIN 3

28. ประสิทธิภาพในการป้องกัน CIN3+
ที่มีสาเหตุจาก HPV 16/18
Lehtinen M et al. Lancet Oncol 2012;13:89–99.

29. ประสิทธิภาพในการป้องกันโรคของ AS04 HPV vaccine
ประสิทธิภาพ
โดยรวม
ประสิทธิภาพในการป้องกัน
HPV 16/18
ประสิทธิภาพในการ
ป้องกัน HPV สายพันธุ์ก่อ
มะเร็งอื่น ๆ
+

30. ความต้องการของผู้รับบริการฉีดวัคซีน
ฉันต้องการฉีดวัคซีนเพื่อป้องกัน
มะเร็งปากมดลูก
ฉันไม่สนว่ามะเร็งนั้นจะเกิดจาก
HPV สายพันธุ์ใด

31. End
point
Prevalence of
HPV 16/18
Vaccine
N = 5,466
Control
N = 5,452
Vaccine Efficacy1
P-value
n n % 95 % CI
CIN3+ 61.3% 3 44 93.2 78.9–98.7 <0.0001
End-of-Study Analysis: TVC naive1-2 , 43.7 months F/U
ประสิทธิภาพโดยรวมในการป้องกัน CIN3+
โดยไม่คานึงว่าเกิดจาก HPV สายพันธุ์ใด
Lehtinen M et al. Lancet Oncol 2012;13:89–99.

32. วัคซีน HPV ชนิดที่ใช้ AS04: ป้องกันได้มากกว่า HPV 16/18
HPV 18/45 HPV 16/31
จากการศึกษาทางคลินิกพบว่า
วัคซีน HPV ชนิดที่ใช้ AS04
สามารถป้องกันรอยโรคก่อน
มะเร็งจาก HPV 45 และ 31
ซึ่งเป็นสาเหตุอันดับที่ 3 และ 4
ของมะเร็งปากมดลูกได้

33. ประสิทธิภาพของวัคซีน HPV ชนิดที่ใช้ AS04
ประสิทธิภาพในการป้องกันรอยโรคก่อนมะเร็ง
CIN3+ ที่เกิดจาก HPV สายพันธุ์ 16/18
ประสิทธิภาพในการป้องกันรอยโรคก่อนมะเร็ง CIN3+
ที่เกิดจาก HPV ก่อมะเร็งทุกสายพันธุ์
(สายพันธุ์ 16, 18 และสายพันธุ์อื่น ๆ ที่ไม่มีในวัคซีน)
100%
93%
Lehtinen M et al. Lancet Oncol 2012;13:89–99.

34. AS04 HPV vaccine Prescribing Information
PI_AS04 HPV Vaccine IM 18A TH 01/15

35. Vaccine Group Vaccine Efficacy % (95%CI)
AS04 HPV
(PATRICIA Study)
TVC naïve 93.2% (78.9–98.7)
TVC 45.6% (28.8–58.7)
วัคซีนชนิด 4 สายพันธุ์และ AS04 HPV วัคซีน กับการป้องกันมะเร็งปาก
มดลูกโดยไม่สนใจสายพันธุ์ (ดูการป้องกันการเกิดรอยโรคระดับ CIN3+ )
Vaccine Group Vaccine Efficacy % (95%CI)
qHPV
(Future Study)
ITT-naïve 43.0% (13.0–63.2)
ITT 16.4% (0.4–30.0)
1.Munoz N, et al. J Natl Cancer Inst 2010;102:325-29. 2.Lehtinen M,et al. Lancet Oncol 2012;13:89-99.

36. ชนิดของเซลล์ปากมดลูก
ที่อาจเกิดการเปลี่ยนแปลงเป็นเซลล์มะเร็ง

37. 1. Hayes MMM, et al. Cytopathology 1997; 8:397–408; 2. Hildesheim A, et al. Am J Obstet Gynecol 1999; 180:571–577. 3. Krüger Kjaer S, et al. Epidemiol Rev
1993; 15:486–498.
• เกิดขึ้นบริเวณเซลล์ด้านใน
• ตรวจพบได้ยากกว่าเซลล์
ด้านนอกปากมดลูก
• แพร่กระจายง่ายและรุนแรง
กว่ามะเร็งชนิดสแควมัส
มะเร็งปากมดลูกชนิดอะดีโน
ชนิดอะดีโน เกิดด้านใน ตรวจพบได้ยาก
แพร่กระจายง่ายและรุนแรงกว่า
ชนิดสแควมัส อยู่บริเวณ
เยื่อบุผิวปากมดลูกด้านนอก
Cervix
มะเร็งปากมดลูกชนิดอะดีโน
ตรวจพบได้ยากและรุนแรงกว่า

38. สายพันธุ์เชื้อไวรัส HPV สาเหตุของมะเร็งปากมดลูก
มะเร็งชนิดสแควมัส มะเร็งชนิดอะดีโน
สายพันธุ์ HPV เป็นสาเหตุ (%) สายพันธุ์ HPV เป็นสาเหตุ (%)
16+18+45+31 78.2 16+18+45+31 90.7
หากป้องกัน HPV 16, 18, 45 และ 31 ได้จะสามารถป้องกัน
สาเหตุ 90% ของการเกิด มะเร็งชนิดอะดีโน
1.IARC’s Infections and Cancer Epidemiology Group and updated to September 2012 by ICO HPV Information Centre. 2. Lehtinen M et al. Lancet Oncol
2012;13:89–99.
จากการศึกษา วัคซีน HPV ชนิดที่ใช้ AS04 เป็น
ส่วนประกอบสามารถป้องกันมะเร็งปากมดลูก
ชนิดอะดีโน จากเชื้อ HPV ชนิดก่อมะเร็งทุกสายพันธุ์ได้ 100%

39. ความปลอดภัยของวัคซีน HPV
วัคซีน HPV ไม่ได้ผลิตจากเชื้อไวรัสที่มีชีวิต แต่
เป็นการสังเคราะห์เลียนแบบโครงสร้างเฉพาะ
ส่วนเปลือกหุ้มของเชื้อ HPV โดยไม่มีสาย
พันธุกรรม (DNA) จึงไม่สามารถทาให้เกิดโรค
ได้
การศึกษาด้านความปลอดภัย พบว่า
- อาการข้างเคียงส่วนใหญ่ คือ ปวดตรง
ตาแหน่งที่ฉีด ปวดกล้ามเนื้ อ ปวดศีรษะ

40. เด็กหญิงอายุ 9-14 ปี ฉีด 2 เข็ม* ที่ 0, 5-13 เดือน
ตารางการวัคซีน HPV ชนิดที่ใช้ AS04
ผู้หญิงอายุตั้งแต่ 15 ปีขึ้นไป ฉีด 3 เข็ม ที่ 0, 1, 6เดือน
*สามารถให้ได้ทั้งตารางแบบ 2 เข็มหรือ 3 เข็ม แบบใดแบบหนึ่ง