คำสันธาน
- 8. ๑. นพตั้งใจอ่านหนังสือจึงสอบคัดเลือกเข้าเรียนชั้น ม.๑ ได้
ประโยคที่ ๑ มีคาว่า “ จึง” เชื่อมประโยค “นพตั้งใจอ่านหนังสือ” และ
“ นพสอบคัดเลือกเข้าเรียนชั้น ม. ๑ ได้ ”
ประโยคที่ ๒ มีคาว่า “เมื่อ........ก็” เชื่อมประโยค “แม่ไปวัด” และ
“พ่อเข้ามาบ้าน”
คาเชื่อมเหล่านี้มีใจความต่อเนื่องกันตามลาดับเวลา เรียกสันธาน
ชนิดนี้ว่า สันธานเชื่อมความคล้อยตามกัน
๒. เมื่อแม่ไปวัดพ่อก็เข้ามาบ้าน
- 9. ๓. แม้เขาเรียนไม่เก่งเขาก็มีความพยายาม
ประโยคที่ ๓ มีคาว่า “แม้..........ก็” เชื่อมประโยค “เขาเรียนไม่เก่ง”
และ”เขามีความพยายาม”
ประโยคที่ ๔ มีคาว่า “ถึง........ก็” เชื่อมประโยค “มีคนสบประมาท”
“เขาไม่ท้อถอย”
คาเชื่อมเหล่านี้เป็นคาเชื่อมระหว่างประโยค ที่มีเนื้อความตรงกันข้าม
เรียกคาสันธานประเภทนี้ว่า คาสันธานที่มีความขัดแย้งกัน
๔. ถึงมีคนสบประมาทเขาก็ไม่ท้อถอย
- 10. ๕. ผมตั้งใจทางานเพราะฉะนั้นผลงานจึงออกมาดี
ประโยคที่ ๕ มีคาว่า “เพราะฉะนั้น.......จึง” เชื่อมประโยค
“ผมตั้งใจทางาน”และ “ผลงานออกมาดี ”
ประโยคที่ ๖ มีคาว่า “ด้วยเหตุนี้จึง” เชื่อมประโยค “เขาอ่านหนังสือ
คอมพิวเตอร์เป็นประจา” และ “เขาซ่อมคอมพิวเตอร์ได้”
คาเชื่อมเหล่านี้เป็นคาเชื่อมระหว่างประโยค ที่มีเนื้อความเป็นเหตุเป็น
ผลกัน เรียกคาสันธานประเภทนี้ว่า คาสันธานเชื่อมความเป็นเหตุเป็นผล
๖. เขาอ่านหนังสือคอมพิวเตอร์เป็ นประจาด้วยเหตุนี้จึงซ่อม
คอมพิวเตอร์ได้
- 11. ๗. น้อยหรือนิดจะไปซื้อของกับพี่
ประโยคที่ ๗ มีคาว่า “หรือ” เชื่อมประโยค “น้อยจะไปซื้อของกับพี่”และ
“นิดจะไปซื้อของกับพี่”
ประโยคที่ ๘ มีคาว่า “หรือไม่ก็” เชื่อมประโยค “เธอต้องช่วยขายของ”
และ “เธอทาความสะอาดบ้าน”
คาเชื่อมเหล่านี้เป็นคาเชื่อมระหว่างประโยค ที่มีเนื้อความให้เลือก
เรียกคาสันธานประเภทนี้ว่า คาสันธานเชื่อมความให้เลือกอย่างใดอย่าง
หนึ่ง
๘. เธอต้องช่วยขายของหรือไม่ก็ทาความสะอาดบ้าน
- 12. คาสันธานแบ่งออกเป็น ๔ ชนิด ดังนี้
๑. คาสันธานที่เชื่อมความคล้อยตามกัน
๒. คาสันธานที่เชื่อมความขัดแย้งกัน
๓. คาสันธานที่เชื่อมความเป็นเหตุเป็นผลกัน
๔. คาสันธานที่เชื่อมความให้เลือกอย่างใดอย่างหนึ่ง
- 13. ๑. คาสันธานที่เชื่อมความคล้อยตามกัน เช่น
๒. คาสันธานเชื่อมความขัดแย้งกัน เช่น
เขาและเธออยู่โรงเรียนเดียวกัน
ครั้นถึงเวลาเธอก็ออกไปเต้นรา
กว่าเขาจะทาการบ้านเสร็จเพื่อนๆก็กลับบ้านแล้ว
ผมต้องการพูดกับเขาแต่เขาไม่ยอมพูดด้วย
พอทาการบ้านเสร็จแล้วเขาก็เข้านอน
แม้เขาจะลาบากเขาก็ไม่เคยขอความช่วยเหลือจากใคร
และ
ครั้น - ก็ พอ - ก็
กว่า - ก็
แต่
แม้ - ก็
- 14. ๓. คาสันธานเชื่อมความเป็นเหตุเป็นผลกัน เช่น
๔. คาสันธานเชื่อมความให้เลือกอย่างใดอย่างหนึ่ง เช่น
นักเรียนมาโรงเรียนสายเพราะรถติด
เพราะเขาเป็นไข้หวัดจึงต้องหยุดเรียน
เขาไม่ค่อยออกกาลังกายดังนั้นเขาจึงไม่แข็งแรง
เธอจะซื้อเสื้อหรือกางเกง
ลูกต้องทาการบ้านหรือไม่ก็ช่วยแม่กวาดบ้าน
ไม่เธอก็ฉันต้องจ่ายเงิน
เพราะ เพราะ-จึง
ดังนั้น-จึง
หรือ
ไม่ - ก็หรือไม่ก็
- 21. ๑. คุณจะไปดูละครหรือดูภาพยนตร์
กิจกรรมที่ ๑ ให้นักเรียนขีดเส้นใต้คาสันธานในประโยคต่อไปนี้
๒. ฉันอยากไปแต่ฉันกลัวว่าจะกลับดึก
๓. นักร้องคนนั้นร้องเพลงเพราะเนื่องจากเขาฝึกฝนบ่อย
๔. ฝนตกหนักน้าจึงท่วม
๕. ทั้งพี่และน้องชอบดูภาพยนตร์การ์ตูน
