1. KONSEP TADIKA ATAU PRASEKOLAH DAN KURIKULUM STANDARD
PRASEKOLAH KEBANGSAAN
HAZRAD KHAN RAHMATULLAH KHAN
NIK NUR ‘IZZATI RUSDI
HAMZANIZA NOR HAMDAN
NORISHAH MOHAMAD DAUD
MASNITA HAZLINI MUSTAPHA
JABATAN KEMAHIRAN HIDUP
FAKULTI PENDIDIKAN TEKNIKAL DAN VOKASIONAL
UNIVERSITI PENDIDIKAN SULTAN IDRIS
(20 OKTOBER 2010)
ABSTRAK
Kurikulum Standard Prasekolah Kebangsaan menyediakan peluang kepada kanak-
kanak berumur 4 hingga 6 tahun untuk mencapai objektif dalam aspek jasmani,
emosi, rohani, intelek dan sosial melalui persekitaran pembelajaran yang selamat,
menyuburkan serta aktiviti yang menyeronokkan, kreatif dan bermakna. Kurikulum
Standard Prasekolah Kebangsaan turut menerangkan definisi tadika, prasekolah
dan komponen Kurikulum Standard Prasekolah Kebangsaan dari aspek tunjang-
tunjang, modul teras asas, modul bertema dan jadual peruntukan masa dalam
prasekolah mengikut modul asas dan modul bertema. Turut disertakan dalam
penulisan ini adalah ulasan umum berkaitan Kurikulum Standard Prasekolah
Kebangsaan serta perbezaan antara Kurikulum Prasekolah Kebangsaan 2003 dan
Kurikulum Standard Prasekolah Kebangsaan 2010 berdasarkan temubual bersama
guru prasekolah. Perbezaan yang dapat dikenal pasti adalah dari segi aspek
tunjang-tunjang, peruntukan masa dalam prasekolah, penggunaan bahasa di
prasekolah dan lain-lain lagi. Hasil penulisan ini diharapkan dapat dijadikan sebagai
panduan kepada pihak-pihak yang berkaitan. Contohnya, guru-guru prasekolah,
pihak JPN, pihak Kementerian, para ibu bapa, dan ramai lagi bagi menilai
keberkesanan pelaksanaan Kurikulum Standard Prasekolah Kebangsaan.
1

2. PENGENALAN
Program pendidikan pra-sekolah di Malaysia telah mula diperkenalkan pada era
1950-an dan berkembang dengan pesat bermula pada tahun 1960. Konsep
penubuhan tadika atau prasekolah pada asalnya adalah bagi menyediakan
pengalaman pembelajaran kepada murid-murid yang berumur antara 4 hingga 6
tahun bagi menyuburkan potensi mereka dalam semua aspek perkembangan,
menguasai kemahiran asas dan memupuk sikap positif sebagai persediaan
memasuki ke alam persekolahan di peringkat rendah. Program ini dirancang
sebagai pendidikan untuk pertumbuhan dan perkembangan jasmani dan rohani
kanak-kanak di luar lingkungan keluarga sebelum memasuki pendidikan dasar.
Akta Pendidikan 1996 yang diluluskan telah memberi satu perubahan yang
signifikan bagi pendidikan prasekolah. Pendidikan Prasekolah telah dimasukkan ke
dalam Sistem Pendidikan Kebangsaan. Peruntukan Akta ini memberi penekanan
kepada pendidikan prasekolah bagi kanak-kanak dalam lingkungan umur 4 hingga 6
tahun. Perubahan dasar ini menunjukkan Kementerian Pendidikan Malaysia
sentiasa menumpukan usaha untuk mengekal dan mempertingkatkan kualiti
pendidikan prasekolah.
Selain itu, pendidikan prasekolah juga merupakan pendidikan asas yang
penting bagi kanak-kanak dalam perkembangan hidup seseorang individu selepas
menerima pendidikan di rumah. Ia merupakan pendidikan awal yang dapat menarik
minat dan menyemai perasaan cintakan ilmu pengetahuan dan sukakan sekolah di
kalangan kanak-kanak. Oleh sebab itu guru prasekolah perlu mempunyai
pengetahuan yang luas mengenai pendidikan prasekolah yang merangkumi aspek-
aspek perkembangan kanak-kanak, strategi pengajaran dan pembelajaran,
2

3. pentadbiran pusat prasekolah dan aspek-aspek lain yang berkaitan dengan
pendidikan prasekolah.
Perkembangan pertumbuhan tadika yang tidak terkawal menyebabkan
pelbagai pendekatan, hala tuju dan kurikulum digunakan dalam pendidikan
prasekolah. Sehingga kini belum ada tanda aras atau standard khusus yang sesuai
dengan keperluan budaya dan adat resam kita sendiri. Program yang sedia ada
ialah program pendidikan awal kanak-kanak yang berasaskan sistem Montessori
atau Regio Emilio atau lain-lain yang diadaptasi daripada luar. Kurikulum Pendidikan
prasekolah dirangka dengan teliti bagi memenuhi keperluan dan tahap keupayaan
kanak-kanak berdasarkan Falsafah Pendidikan Kebangsaan. Mulai tahun 2002,
semua pusat pembelajaran kanak-kanak samada diuruskan oleh Kementerian
Pelajaran mahupun dikelolakan oleh pihak swasta mestilah mengikut sukatan
pelajaran yang telah ditetapkan dan disediakan oleh Kementerian Pelajaran
Malaysia. Oleh itu, program pendidikan prasekolah yang dilaksanakan mampu
memberi pendedahan pengetahuan, kemahiran dan nilai murni kepada kanak-kanak
secara praktikal dan secara tidak normal dalam suasana yang menyeronokkan
melalui pendekatan bermain sambil belajar. Pendekatan ini merupakan satu kaedah
yang fleksibel, dinamik, komprehensif, interaktif dan pembabitan dalam aktiviti bilik
darjah yang mementingkan penerokaan serta yang menggalakkan naluri ingin tahu
di kalangan kanak-kanak.
3

4. DEFINISI TADIKA/PENDIDIKAN PRASEKOLAH
Tadika merupakan singkatan daripada Taman Didikan Kanak-Kanak. Takrif tadika
tidak dinyatakan dengan jelas dalam Akta Pendidikan 1961. Walau bagaimanapun
pengurusan tadika boleh difahamkan sebagai mana-mana premis yang menerima
masuk lebih dari 4 orang kanak-kanak berumur 5 hingga 6 tahun untuk tujuan
menerima pendidikan dengan upah. Matlamat utama pendidikan di peringkat tadika
ialah sebagai persediaan awal ke alam persekolahan formal apabila kanak-kanak
tersebut berumur 7 tahun.
Menurut Kurikulum Prasekolah Kebangsaan (2003), pendidikan pra-sekolah
didefinisikan sebagai persediaan sebelum melangkah ke alam persekolahan di
peringkat sekolah rendah. Pengalaman persekolahan dan pembelajaran yang
berkesan, bermakna dan menggembirakan dapat membekalkan mereka dengan
kemahiran, keyakinan diri dan sikap positif sebagai persediaan untuk memasuki
alam persekolahan formal dan pendidikan sepanjang hayat. Menurut Rohaty Mohd
Majzub (2003), pendidikan prasekolah adalah tahun-tahun kritis dan asas kepada
peringkat pendidikan selanjutnya serta menentukan kejayaan hidup seseorang
individu.
Pendidikan prasekolah juga adalah satu program yang menyediakan
pengalaman pembelajaran kepada kanak-kanak yang berumur 4 hingga 6 tahun
dalam jangka masa satu tahun atau lebih sebelum masuk ke Tahun Satu di sekolah
formal. Pembelajaran tadika bukan merupakan pembelajaran wajib dalam
4

5. Pendidikan Malaysia. Namun begitu penubuhan tadika oleh pihak swasta amat
digalakkan oleh pihak kerajaan. Konsep yang digunakan ialah "Belajar Sambil
Bermain" dengan menekankan "Pembelajaran Bertema". Kaedah pembelajaran
ialah meliputi aktiviti kelas, aktiviti kumpulan dan aktiviti individu. Keunikan
prasekolah yang dianjurkan Kementerian Pelajaran Malaysia ialah aktiviti kumpulan
yang berupaya meningkatkan kualiti kawalan emosi dan intelektual. Pendedahan
terhadap aktiviti ini dapat menyediakan asas yang kukuh bagi pembelajaran
berkonsepkan sekolah bestari.
Selain itu, pendidikan prasekolah merupakan pengalaman awal yang penting
dalam dunia persekolahan kepada seseorang kanak-kanak. Pengalaman
prersekolahan dan pembelajaran yang berkesan, bermakna dan menggembirakan
dapat membekalkan mereka dengan kemahiran, keyakinan diri dan sikap yang
positif sebagai persediaan untuk memasuki alam persekolahan formal dan
pendidikan sepanjang hayat.
Peluang pendidikan prasekolah diberi kepada semua kanak-kanak tanpa
mengira latar belakang sosial, agama, lokasi tempat tinggal, keadaan kesihatan
mental dan fizikal kanak-kanak serta perkembangan intelek mereka. Bagi kanak-
kanak berkeperluan khas mereka diberi peluang untuk belajar dalam kelas biasa
atau kelas khas sesuai dengan keadaan dan keperluan mereka. Program pendidikan
prasekolah hendaklah sesuai dengan tahap perkembangan kanak-kanak supaya
dapat merangsang pemikiran, membina sikap positif dan akhlak yang baik,
meningkatkan kecergasan dan kesihatan ke arah penyuburan potensi yang
optimum. Oleh itu, kurikulum pendidikan prasekolah member fokus kepada
perkembangan kanak-kanak secara menyeluruh, seimbang dan bersepadu.
5

6. memenuhi keperluan murid semasa. Kurikulum Prasekolah Kebangsaan
merangkumi aspek-aspek yang diperlukan dalam perkembangan kanak-kanak yang
universal iaitu perkembangan bahasa dan komunikasi, perkembangan kognitif,
kerohanian dan moral, sosioemosi, fizikal dan kreativiti dan estetika. Kurikulum
Prasekolah Kebangsaan memberi penekanan kepada komponen Bahasa dan
Komunikasi sebagai usaha untuk meningkatkan literasi murid dalam bahasa,
kemahiran berinteraksi dan komunikasi serta membina keyakinan murid menghadapi
pelbagai cabaran dalam era globalisasi dunia.
Kurikulum Standard Prasekolah Kebangsaan digubal dengan memberikan
penekanan kepada standard kandungan dan standard pembelajaran yang patut
diketahui dan boleh dilakukan oleh kanak-kanak berumur empat hingga enam tahun.
Standard kandungan dan standard pembelajaran berpaksikan pengetahuan,
kemahiran asas serta nilai dalam enam Tunjang Pembelajaran berikut:
i. Komunikasi
ii. Kerohanian, sikap dan nilai
iii. Kemanusiaan
iv. Sains dan teknologi
v. Perkembangan fizikal dan estetika
vi. Ketrampilan diri
Perancangan dan penggubalan Kurikulum Prasekolah Kebangsaan
berlandaskan prinsip Rukun Negara dan Falsafah Pendidikan Kebangsaan sebagai
pendokong matlamat dan wawasan negara. Perancangan dan penggubalan
7

7. Pendekatan pembelajaran yang fleksibel dan suasana pembelajaran yang selesa,
selamat dan ceria dapat menggalakkan naluri ingin tahu, perasaan suka meneroka
dan menjelajak serta memberi pengalaman baru kepada kanak-kanak.
LATAR BELAKANG KURIKULUM STANDARD PRASEKOLAH KEBANGSAAN
Pembangunan kurikulum merupakan satu proses yang dinamik dan berterusan.
Justeru Kementerian Pelajaran Malaysia (KPM) sentiasa berusaha melakukan
penambahbaikan pogram pendidikan untuk kanak-kanak di prasekolah. Bermula
pada tahun 1986, Buku Panduan Guru Prasekolah Malaysia telah diterbitkan untuk
dijadikan panduan dalam pengajaran dan pembelajaran prasekolah. Kemudian pada
tahun 1993, Garis Panduan Kurikulum Pendidikan Prasekolah Malaysia telah
digunapakai untuk sekolah rintis di Kementerian Pelajaran Malaysia (KPM). Pada
tahun 2003, Kementerian Pelajaran telah berjaya menyediakan Kurikulum
Prasekolah Kebangsaan yang digubal berlandaskan Rukun Negara, Falsafah
Pendidikan Kebangsaan dan Prinsip Pendidikan Awal Kanak-Kanak. Kurikulum
Prasekolah Kebangsaan menjadi dokumen rujukan standard yang perlu dipatuhi dan
digunapakai oleh semua tadika di seluruh negara. Dokumen rujukan standard ini
menetapkan parameter dan kandungan pengajaran dan pembelajaran minimum
yang perlu dilaksanakan oleh semua tadika.
Kurikulum Prasekolah Kebangsaan digubal sebagai usaha untuk menyelaras
dan meningkatkan kualiti pendidikan prasekolah. Ianya menjadi satu dokumen
rujukan standard kepada semua pengusaha tadika seperti yang terdapat dalam
pindaan Akta Pendidikan 1996 (Pendidikan Prasekolah). Pendidikan awal kanak-
kanak yang berkesan memerlukan kurikulum yang universal, terancang dan dapat
6

8. Pendidikan Malaysia. Namun begitu penubuhan tadika oleh pihak swasta amat
digalakkan oleh pihak kerajaan. Konsep yang digunakan ialah "Belajar Sambil
Bermain" dengan menekankan "Pembelajaran Bertema". Kaedah pembelajaran
ialah meliputi aktiviti kelas, aktiviti kumpulan dan aktiviti individu. Keunikan
prasekolah yang dianjurkan Kementerian Pelajaran Malaysia ialah aktiviti kumpulan
yang berupaya meningkatkan kualiti kawalan emosi dan intelektual. Pendedahan
terhadap aktiviti ini dapat menyediakan asas yang kukuh bagi pembelajaran
berkonsepkan sekolah bestari.
Selain itu, pendidikan prasekolah merupakan pengalaman awal yang penting
dalam dunia persekolahan kepada seseorang kanak-kanak. Pengalaman
prersekolahan dan pembelajaran yang berkesan, bermakna dan menggembirakan
dapat membekalkan mereka dengan kemahiran, keyakinan diri dan sikap yang
positif sebagai persediaan untuk memasuki alam persekolahan formal dan
pendidikan sepanjang hayat.
Peluang pendidikan prasekolah diberi kepada semua kanak-kanak tanpa
mengira latar belakang sosial, agama, lokasi tempat tinggal, keadaan kesihatan
mental dan fizikal kanak-kanak serta perkembangan intelek mereka. Bagi kanak-
kanak berkeperluan khas mereka diberi peluang untuk belajar dalam kelas biasa
atau kelas khas sesuai dengan keadaan dan keperluan mereka. Program pendidikan
prasekolah hendaklah sesuai dengan tahap perkembangan kanak-kanak supaya
dapat merangsang pemikiran, membina sikap positif dan akhlak yang baik,
meningkatkan kecergasan dan kesihatan ke arah penyuburan potensi yang
optimum. Oleh itu, kurikulum pendidikan prasekolah member fokus kepada
perkembangan kanak-kanak secara menyeluruh, seimbang dan bersepadu.
5