2. 1. E ngurtë
2. E lëngët
3. E gaztë
4. Plazma
5. Rrezja
6. Gjendja
zero e
lëndës
7. Vala
mentale
Në natyrë ka më shumë gjendje agregate se sa tre
fazat e njohura: e ngurtë, e lëngët dhe e gaztë.
Edhe sot ekzistenca e
numrit të saktë të
gjendjeve agregate nuk
është plotësisht e njohur
për publikun e gjerë, sepse
zbulimet kryesore rreth
tyre janë bërë në fund të
shekullit XIX.
3. Me anë të
gjendjeve të
tjera agregate
Me ngrohjen e akullit, molekulat e tij fitojnë energji termike.
Kjo energji bën shkëputjen e rrjetit kristalor duke e kthyer
4. Me ngrohjen e mëtejshme të
molekulave, ato do të fitojnë
mjaftueshëm energji sa të prishet
plotësisht lidhja mes grimcave duke
krijuar kështu gazin.
Po çfarë do të
ndodhte nëse do
të vazhdonim ta
nxehnim gazin?
5. Le të themi se një gaz të zakonshëm,
Energjia që merr ky gaz është shumë e
madhe. Kjo bën që elektronet të shkëputen
nga atomi duke formuar një substancë
neutrale të jonizuar të përbërë nga grimca
pozitive dhe negative.
6. Ka strukturë të
rregullt
kristalore me
molekula që
lëkunden, por
nuk lëvizin.
Molekulat janë
akoma afër
njëra-tjetrës, por
nuk kanë
strukturë të
rregullt.
Molekulat janë
plotësisht të lira
dhe
shpërndahen në
hapësirë me
shpejtësi të
madhe.
Nuk ka
strukturë të
caktuar dhe
përbëhet nga
grimca të
jonizuara.
Rëndësia e strukturës për
vetitë e lëndës.
7. Plazma është
përcjellëse e
jashtëzakonshme
rrymës elektrike.
Është
jashtëzakonisht e
ndjeshme ndaj
dukurive
elektromagnetike-
kjo veti e saj
përdoret për ta
studiuar.
8. Rrufeja shkaktohet si shkarkim mes dy pikave të ngarkuara
me elektricitet, të cilat gjatë kalimit në atmosferë, e ngrohin
gazin përreth me një tëmperaturë 5 herë më të lartë se dielli,
pra rrufeja është plazmë.
Vetë Dielli është plazmë e madje ngjashëm mendohet edhe
për zjarrin.
Edhe dritat e veriut janë plazmë.
9. Plazma mund të jetë
zgjidhja e së ardhmes për një
burim të pashtershëm
energjie.
99.9 % e Universit përbëhet nga plazma e vetëm 1 % nga gjendjet agregate
themelore: e ngurtw, e lwngwt dhe e gaztw.