Wykład z prawa cywilnego I - hipoteka

1. Prawo rzeczowe
Hipoteka

2. Prolegomena
●
Ograniczone prawo rzeczowe
●
Ustanawiane na
– Nieruchomościach
– Niektórych prawach
●
Regulacja w osobnej ustawie
●
Wierzyciel może się zaspokoić z przedmiotu
hipoteki
– Niezależnie od tego, czyją jest on własnością
– Z pierwszeństwem przed innymi wierzycielami

3. Hipoteka umowna
●
Umowa między wierzycielem a dłużnikiem
(właścicielem rzeczy lub innego prawa)
●
Oświadczenie dłużnika - akt notarialny (zasada)
●
Treść
– Wskazanie zabezpieczanej wierzytelności
– Zakres zabezpieczenia
●
Finansowanie konsorcjalne
– Administrator hipoteki
– W umowie wskazane przedsięwzięcie i zakres
zabezpieczenia wierzytelności

4. Hipoteka przymusowa
●
Bez zgody dłużnika
●
Na wniosek wierzyciela mającego
– tytuł wykonawczy
– Postanowienie zabezpieczające
●
Skarbowa hipoteka przymusowa
– Źródło decyzja administracyjna / tytuł wykonawczy
– Wymaga wpisu do KW
– Pierwszeństwo zaspokojenia

5. Przedmiot hipoteki
●
Prawo własności nieruchomości
– grunty
– Budynki
– Odrębna własność lokali
●
Hipoteka łączna
– Ustawowa (podział nieruchomości obciążonych)
– Umowna
●
Na kilku nieruchomościach
●
Zabezpiecza jedną wierzytelność
– Zaspokojenie z którejkolwiek z nieruchomości

6. Przedmiot hipoteki II
●
Udział we współwłasności lub wspólności praw
●
Użytkowanie wieczyste (z budynkami)
●
Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu
●
Wierzytelność zabezpieczona hipoteką
(subntabulat)

7. Zakres obciążenia hipotecznego
●
Nieruchomość,
●
części składowe
– Pozostające na nieruchomości nawet po odłączeniu
– Wyjątek: zbycie w formie pisemnej z datą pewną
●
Przynależności
– Objęte hipoteką na nieruchomości
– Przepis bezwzględnego stosowania
– Obciążenie ustaje na skutek zbycia przynależności

8. Wierzytelność zabezpieczona
hipoteką
●
Wierzytelność pieniężna
– Istniejąca lub przyszła
– Do określonej sumy
●
Można zabezpieczyć kilka wierzytelności tego
samego wierzyciela lub dzielić hipoteki
●
Finansowanie konsorcjalne
– Hipoteka zespolona
– Administrator – zastępca pośredni
●
Podmiana hipoteki

9. Zakres zabezpieczenia
●
Kapitał
●
Odsetki
●
Koszty postępowania
●
Inne świadczenia uboczne wpisane do KW
●
Muszą być wymienione w dokumencie
będącym podstawą wpisu.
●
Prawo akcesoryjne
– Przelew wierzytelności → przejście hipoteki
– Nie można przenieść hipoteki bez wierzytelności

10. Treść hipoteki
●
Prawo zaspokojenia z nieruchomości
– Bez względu na to, czyją stała się własnością
– Z pierwszeństwem przed wierzycielami osobistymi
●
Wierzyciel nie ma prawa korzystania z
nieruchomości
●
O pierwszeństwie zaspokojenia ze
zbiegających się hipotek rozstrzyga data ich
powstania

11. Tryb zaspokojenia
●
W ramach postępowania egzekucyjnego
●
Podstawa – tytuł wykonawczy
●
Nie ma domniemania istnienia wierzytelności
zabezpieczonej hipoteką
●
Ograniczenia odpowiedzialności wynikające z
prawa spadkowego nie wpływają na możliwość
zaspokojenia się wierzyciela hipotecznego.

12. Ochrona hipoteki
●
Roszczenie o zaniechanie
– Działania właściciela lub osoby trzeciej
– Zmniejszające wartość nieruchomości
– W stopniu zagrażającym bezpieczeństwu hipoteki
●
Zmniejszenie wartości nieruchomości
naruszające bezpieczeństwo hipoteki
– Nie zawinione przez właściciela
– Hipoteka obejmuje także roszczenie właściciela o
naprawienie szkody

13. Wygaśnięcie hipoteki
●
Konfuzja
●
Wygaśnięcie zabezpieczonej wierzytelności
●
Wykreślenie bez ważnej podstawy → hipoteka
wygasa po 10 latach
●
Złożenie zabezpieczonej kwoty do depozytu ze
zrzeczeniem się prawa do jej odebrania
●
Wierzytelność zabezpieczona nie powstała w
ciągu 10 lat, a może powstać → roszczenie o
zniesienie za wynagrodzeniem

14. Rozporządzanie opróżnionym
miejscem hipotecznym
●
Przysługuje właścicielowi
●
Może
– Ustanowić hipotekę
– Przenieść którąś z ustanowionych hipotek (za
zgodą uprawnionego
●
Przeniesiona hipoteka zachowuje
pierwszeństwo hipoteki wygasłej.
●
Nie obejmuje hipotek wygasłych na skutek
egzekucji
●
'Puste miejsce' można wpisać do KW

15. Subintabulat
●
Przedmiot: wierzytelność hipoteczna
●
Spłata wierzytelności obciążonej hipoteką do
wysokości tej hipoteki może być dokonana
– Wyłącznie do rąk wierzyciela subintabulatu
– Jeśli jest stwierdzona tytułem wykonawczym
●
W pozostałych przypadkach → złożenie do
depozytu
●
Jeśli obie wierzytelności są wymagalne
wierzyciel może żądać zaspokojenia od
właściciela nieruchomości obciążonej.

16. Subintabulat II
●
Jeśli właściciel nieruchomości spłacił częściowo
wierzyciela subintabulatu → hipoteka na
nieruchomości wygasa do wysokości tej kwoty
●
Nie stosujemy przepisów o wakacie
●
W kwestiach nieuregulowanych stosujemy
przepisy o zastawie na wierzytelnościach.