Στην ενότητα αυτή θα εξετάσουμε τις οικονομικές συνθήκες που επικρατούν στην Ελλάδα κατά την περίοδο 1910 – 1922, δηλαδή από το Στρατιωτικό κίνημα στο Γουδί μέχρι τη Μικρασιατική καταστροφή (στην πραγματικότητα η ενότητα σταματάει στους Βαλκανικούς πολέμους και στην επόμενη θα δούμε τον πρώτο Παγκόσμιο)
Η προσωπικότητα που κυριαρχεί στην πολιτική σκηνή την εποχή αυτή είναι ο Ελευθέριος Βενιζέλος, που εκφράζει μια νέα πολιτική αντίληψη, που ονομάστηκε «βενιζελισμός».
Σύμφωνα με την πολιτική αυτή αντίληψη «το ελληνικό κράτος αποτελεί μοχλό έκφρασης και ανάπτυξης του ελληνισμού». Αυτό σημαίνει ότι σύμφωνα με την αντίληψη αυτή το ελληνικό κράτος πρέπει να διευρυνθεί, συμπεριλαμβάνοντας στα όριά του όλο τον αλύτρωτο ελληνισμό, ώστε να μπορέσει ο ελληνισμός να αναπτυχθεί, να εκσυγχρονιστεί και να εναρμονιστεί με τα άλλα σύγχρονα δυτικά κράτη. Προϋποθέσεις για να γίνει αυτό είναι ο εκσυγχρονισμός των θεσμών (η νομοθεσία, η διοίκηση…) και η ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων εντός και εκτός συνόρων. Η αντίληψη λοιπόν αυτή αφορούσε τόσο τα εθνικά ζητήματα (εδαφική επέκταση) όσο και τα οικονομικά (εκσυγχρονισμός)
Γύρω από το Βενιζέλο συσπειρώθηκε, ενώθηκε, τον στήριζε η αστική τάξη, που άπλωνε τις δραστηριότητές της σε όλη τη Μεσόγειο: στη Νότια Ρωσία, στη λεκάνη του Δούναβη, στη Ρουμανία, στον Πόντο και στη Μικρά Ασία, στην Κωνσταντινούπολη, στη Σμύρνη, στη Θεσσαλονίκη, στην Αίγυπτο, στο Σουδάν, στην Αλεξάνδρεια. Φιλοδοξία της τάξης αυτής ήταν να κυριαρχήσει και πολιτικά στο χώρο που είχε τις οικονομικές της δραστηριότητες, τις επιχειρήσεις της. Ήθελε δηλαδή ένα κράτος που θα μπορούσε να εξυπηρετήσει τα συμφέροντά της Έτσι, η πολιτική του Βενιζέλου την εξυπηρετούσε.
Εδώ έχουμε μια πηγή, που αποτελεί διάλεξη ενός πλούσιου Έλληνα της διασποράς στο λόγο του οποίου μπορούμε να εντοπίσουμε τις επιδιώξεις της αστικής τάξης της εποχής.
Αναλυτικότερα Το 1910: είναι εμφανείς οι πρόοδοι της ελληνικής οικονομίας. Σημαντική εξέλιξη που ευνόησε την οικονομία αυτή την εποχή είναι η μετανάστευση στην Αμερική. Με τη μετανάστευση προλαμβάνονται τα κοινωνικά προβλήματα που θα δημιουργούσε η σταφιδική κρίση (η αδυναμία να διατεθεί στη διεθνή αγορά ένα από τα σημαντικότερα αγροτικά προϊόντα της χώρας, η σταφίδα) και επιπλέον, με τα εμβάσματα που στέλνουν οι μετανάστες τονώνεται η οικονομία στην ύπαιθρο.
Έχουμε εδώ μια πηγή που αναφέρεται στην οικονομία της χώρας μετά τους Βαλκανικούς πολέμους, Είναι φανερό, ότι παρά το σημαντικό κόστος του πολέμου, η οικονομία της χώρας δεν κλονίζεται.
Αντίθετα, η Ελλάδα βγαίνει κερδισμένη, αφού ενσωματώνει νέες περιοχές (στο χάρτη με κίτρινο). Ήπειρο, Μακεδονία, Κρήτη, νησιά του Αιγαίου. Αυξάνεται λοιπόν και εδαφικά και πληθυσμιακά. Το πιο σημαντικό όμως είναι ότι τα εδάφη αυτά είναι πλούσια, πεδινά, αρδευόμενα, επομένως οι προοπτικές για την ανάπτυξη της γεωργίας είναι καλές. Ένα ακόμα θετικό στοιχείο είναι ότι οι προοπτικές αυτές για ανάπτυξη κάνουν τις αγορές του εξωτερικού να εμπιστεύονται περισσότερο τη χώρα και να είναι ανοιχτές σε πιστώσεις (δάνεια).
Το σημαντικότερο πρόβλημα από την ενσωμάτωση των νέων περιοχών είναι η παρουσία ισχυρών μειονοτικών ομάδων εκεί. Ακόμα και στην Ήπειρο για παράδειγμα, που ήταν σχετικά ομοιογενής, υπήρχαν 38.000 μουσουλμάνοι δίπλα στου 166.000 Έλληνες. Αυτή είναι η κατάσταση στην οποία βρίσκει την Ελλάδα ο πρώτος παγκόσμιος πόλεμος, για τον οποίο θα μιλήσουμε στην επόμενη ενότητα.
