3. - Quan sát trẻ vận động theo nhạc, quan sát trẻ trẻ thực hiện bài tập cô yêu cầu, để
xác định mức độ nhận thức và kỹ năng của trẻ .
II.PHẦN NỘI DUNG:
1. CƠ SỞ LÝ LUẬN:
Giáo dục âm nhạc là hoạt động nghệ thuật có tác dụng giáo dục thẩm mỹ ngoài ra
nó còn giúp trẻ phát triển trí tuệ, trẻ có khả năng trải nghiệm những cảm xúc trong
quá trình cảm thụ và thể hiện âm nhạc: Khi nghe nhạc, trẻ cảm nhận được tính chất,
tình cảm của âm nhạc, ảnh hưởng những trạng thái cảm xúc có trong tác phẩm. Đồng
thời âm nhạc cũng dẫn dắt trẻ đến với những hiện tượng sống động của đời sống,
giúp trẻ hình thành sự liên tưởng. Nhịp điệu rắn rỏi của bản hành khúc gợi cho trẻ
niềm vui, hào hứng phấn khởi. Bài hát êm dịu đưa trẻ đến tình cảm nhẹ nhàng, sâu
lắng Ví dụ: Nghe bản nhạc vui vẻ trẻ lắc lư, đập tay vào đùi, vỗ tay, nhảy, nhạc buồn
trẻ lắng đọng, ngồi đung đưa nhè nhẹ. Trên cơ sở đó, trẻ dần nảy sinh tình cảm với
âm nhạc, hứng thú và nhu cầu hoạt động với âm nhạc.
Khả năng nắm bắt hoạt động âm nhạc như chăm chú lắng nghe, biết so sánh và
đánh giá những khái niệm âm nhạc đơn giản và dễ hiểu nhất. (Phân biệt những
phương tiện diễn tả cơ bản của âm nhạc: Như âm thanh cao – thấp, to - nhỏ, âm sắc
của các giọng hát, nhạc cụ, phân biệt tính biểu cảm của các hình tượng âm nhạc khác
nhau, tính êm dịu ngân nga của đường nét, giai điệu, tính sôi nổi linh hoạt của các
nhịp điệu, nhận biết được cấu trúc âm nhạc đơn giản nhất.
Việc tích lũy những khái niệm đơn giản và riêng lẻ về âm nhạc, cũng như số
lượng tác phẩm mà trẻ nghe được, học thuộc lòng bài hát sẽ đặt cơ sở đầu tiên của
quá trình tiếp nhận tri thức mới.
Tất cả những nội dung trên cần được tiến hành thường xuyên đối với trẻ. Đặc biệt
để nâng cao chất lượng, sự yêu thích âm nhạc đối với trẻ giáo viên phải tự tạo nhiều
3
4. đồ chơi, đồ dùng dạy học phù hợp, tích hợp giáo dục âm nhạc với các hoạt động
trong cuộc sống hằng ngày ở lớp 5- 6 tuổi một cách lôgic, có hiệu quả.
Bởi vậy, muốn thực hiện tốt việc lồng ghép phù hợp, nhuần nhuyễn, muốn có trò
chơi mới trong hoạt động giáo dục âm nhạc hoặc trong các ngày hội ngày lễ chúng ta
cần sử dụng đầy đủ 3 phương pháp cơ bản của giáo dục âm nhạc là :
Phương pháp trực quan thính giác: là phương pháp đặc thù của giáo dục âm
nhạc, trong đó âm nhạc gợi lên những tâm trạng , cảm xúc, tình cảm đa dạng, gần gũi
trẻ.
Phương pháp dùng từ (giảng giải, chỉ dẫn...) hướng đến ý thức của trẻ. đối với trẻ,
lời nói cụ thể và có hình ảnh của giáo viên là một trong những phương tiện nhận thức
đặc biệt gần gũi, dễ hiểu.
Phương pháp thực hành nghệ thuật : Trẻ hát, chơi trò chơi âm nhạc, vận động, sử
dụng nhạc cụ, hoạt động sáng tạo dưới sự hướng dẫn của giáo viên.
Ngoài ra các phương pháp trên còn giáo dục cho trẻ khả năng thể hiện nhạc một
cách độc lập và sáng tạo như: Trẻ tự biểu diễn, tự tổ chức chơi ở góc âm nhạc, giáo
dục ý chí: Trẻ tự sáng tác, ứng tác một bài hát, tự sáng tạo vận động theo các bài hát.
Cho nên để trẻ tự do sáng tạo vận động cũng là tạo điều kiện cho trẻ thể hiện ý
thích của bản thân.
Khả năng nắm bắt hoạt động âm nhạc như chăm chú lắng nghe, biết so sánh và
đánh giá những khái niệm âm nhạc đơn giản và dễ hiểu nhất. (Phân biệt những
phương tiện diễn tả cơ bản của âm nhạc: Như âm thanh cao – thấp, to - nhỏ, âm sắc
của các giọng hát, nhạc cụ, phân biệt tính biểu cảm của các hình tượng âm nhạc khác
nhau, tính êm dịu ngân nga của đường nét, giai điệu, tính sôi nổi linh hoạt của các
nhịp điệu, nhận biết được cấu trúc âm nhạc đơn giản nhất.
Việc tích lũy những khái niệm đơn giản và riêng lẻ về âm nhạc, cũng như số
lượng tác phẩm mà trẻ nghe được, học thuộc lòng bài hát sẽ đặt cơ sở đầu tiên của
quá trình tiếp nhận tri thức mới.
4
5. Bëi vËy tôi đã chọn và tiến hành nghiên cứu đề tài với nhiệm vụ trọng tâm là nghiên
cứu về “ Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ mẫu giáo 5-
6 tuổi trong trường Mầm Non”.
2. Thực trạng:
2.1. Khảo sát thực trạng về giáo viên đối với hoạt động âm nhạc:
- Qua hoạt động dự giờ thăm lớp tôi có tham khảo ý kiến của toàn thể giáo viên
trong trường tôi thấy nhận thức của giáo viên về tổ chức hoạt động âm nhạc như sau:
- Tổng số giáo viên 5-6 tuổi được khảo sát là 6 đồng chí.
* Nội dung khảo sát:
- Tầm quan trọng của hoạt động âm nhạc
+ Rất quan trọng: 2/6 đồng chí =33%
+ ít quan trọng: 3/6 đồng chí =50%
+ Không quan trọng: 1/6 đồng chí =17%
- Mức độ tổ chức hoạt động âm nhạc:
+ Thường xuyên: 2/6 đồng chí =33%
+ Thỉnh thoảng: 4/6 đồng chí =67%
+ Chưa bao giờ: Không có
* Đánh giá thực trạng:
- Từ kết quả khảo sát trên cho thấy rằng việc tổ chức các hoạt động âm nhạc chưa
được chú trọng trong các giờ hoạt động trên lớp .Như vậy việc nâng cao chất lương
giáo dục âm nhạc cho trẻ trong trường mầm non chưa cao.Trẻ chưa có kỹ năng trong
việc thực hiện hoạt động âm nhạc ,trẻ chưa thực sự mạnh dạn,tự tin .
* Nguyên nhân:
- Giáo viên chưa thực sự được đào tạo chuyên sâu về âm nhạc, giáo viên chưa chú
trọng đến việc nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ.C¸c t¸c phÈm giíi thiÖu
®Õn trÎ cßn nghÌo nµn, ®¬n ®iÖu vµ phô thuéc vµo ch¬ng tr×nh chung. Gi¸o viªn cha
chÞu khã su tÇm c¸c bµi h¸t hay, cã néi dung hÊp dÉn ®· ®a vµo d¹y trẻ.Trong công
5
8. - Phương tiện âm nhạc: Có đầy đủ những phương tiện âm nhạc như đàn organ,máy
vi tính, đầu đĩa ….để giáo viên có đầy đủ những phương tiện âm nhạc phục vụ cho
việc tổ chức hoạt động âm nhạc.
* Đánh giá:
- Dựa vào khảo sát tôi đánh giá được sự tồn tại của thưc trạng là: Tuy đã được đầu tư
mua sắm đồ dùng âm nhạc tương đối đầy đủ, song chưa được phong phú mới lạ,
nhiều chủng loại nên chưa thu hút được sự chú ý của trẻ.
- Phương tiện âm nhạc được trang bị tương đối đầy đủ nhưng vẫn còn một số giáo
viên còn lúng túng trong khi sử dụng, hoặc chưa biết sử dụng ví dụ như việc sử dụng
đàn organ, khai thác nhạc trên mạng internet….
*Nguyên nhân:
- Do điều kiện kinh phí của nhà trường còn hạn hẹp, đa số trẻ đều là con em nông
thôn nên việc phối kết hợp với nhà trường để đầu tư mua sắm trang thiết bị, đồ dùng
cho trẻ còn hạn chế.
- Giáo viên không được đào tạo chuyên về nhạc nên việc giáo viên biết sử dụng
những phương tiện âm nhạc còn hạn chế như đàn organ….
2. Các biện pháp:
3.1. Mục tiêu của giải pháp,biện pháp:
- giáo viên có nhận thức đúng đắn về vai trò của việc tổ chức các hoạt động giáo dục
âm nhạc cho trẻ cho trẻ mẫu giáo 5 tuổi, từ đó có ý thức tự học, bồi dưỡng rèn luyện
khả năng âm nhạc.
- Đổi mới, sáng tạo khi thực hiện các hoạt động giáo dục âm nhạc cho trẻ, phát triển
tính tích cực của trẻ, giúp trẻ cảm nhận và thể hiện cảm xúc trước vẻ đẹp của những
tác phẩm nghệ thuật.
- Phát triển kỹ năng hoạt động âm nhạc như học hát, nghe hát, vận động theo nhạc.
- Trẻ thể hiện sự sáng tạo khi tham gia các hoạt động nghệ thuật âm nhạc.
- Bổ sung thêm đồ dùng, phương tiện giáo dục âm nhạc, tạo môi trường phong phú
giúp trẻ hứng thú khi tham gia hoạt động.
8
9. 3.2. Nội dung cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp,
Giáo viên không nhất thiết phải có biệt tài gì trong việc múa hát mới thành công
trong việc dạy nhạc, vận động và dùng kịch cho trẻ, bởi vì đức tính quan trọng nhất
của một cô giáo là có một thái độ tích cực, công nhận và trân trọng các biểu hiện của
trẻ. Mỗi trẻ cần có một môi trường mang thông điệp: “Ở đây con làm gì cũng được,
các sáng tạo của con thật tuyệt vời vì con đã tự nghĩ ra”. Giáo viên phải biết động
viên, khen ngợi trẻ kịp thời, có thể thổi vào trẻ bầu không khí tin tưởng bằng những
hành động sáng tạo và chơi trò chơi đóng kịch. Khi trẻ nhận ra rằng cô giáo tôn trọng
và hoan nghênh các biểu hiện cá nhân của chính mình, thì trẻ sẽ tự tin hơn, nhiều chi
tiết phong phú hơn. Khi có được sự tự tin, trẻ tự thấy hài lòng và hãnh diện với suy
nghĩ “Mình đã làm được điều gì đó một mình”. Đồng thời giúp trẻ say sưa, thích thú
hơn trong nhiều giờ hoạt động khác.
Dựa vào tình hình thực tế ở từng địa phương, ở từng lớp giáo viên tự xây dựng
kế hoạch cho lớp của mình, vì vậy trước khi bắt đầu bất cứ hoạt động âm nhạc nào
với một nhóm trẻ, giáo viên nên vạch sẵn một loạt các hoạt động giúp cân bằng giữa
yên tĩnh và ồn ào, giữa năng động và với nghỉ ngơi. Một giáo viên có kinh nghiệm sẽ
chóng nhận ra trạng thái của nhóm và có sẵn có trong tay đầy đủ các nội dung, hình
thức lựa chọn phù hợp hơn.
* Biện pháp 1: Tự học bồi dưỡng nâng cao việc tổ chức hoạt động âm nhạc và
năng khiếu âm nhạc trong trường mầm non:
- Qua việc tự học bồi dưỡng nâng cao việc tổ chức hoạt động âm nhạc và năng
khiếu âm nhạc , tôi sẽ có nhiều kiến thức và kỹ năng trong việc tổ chức các hoạt
động âm nhạc cho trẻ .Và qua đó tôi sẽ truyền tải tới trẻ kiến thức âm nhạc có tính
chính xác cao hơn như việc dạy trẻ hát đúng nhạc, đúng giai điệu của bài hát ….
- Tận dụng đặc điểm của trẻ mẫu giáo đó là tính bắt chước người lớn và tận
9
10. dụng năng khiếu sẵn có của mình mà từ đó tôi lôi cuốn, kích thích được trẻ tham gia
hoạt động âm nhạc và tham gia tích cực sôi nổi.
- Tích cực trong việc tìm tòi học hỏi kỹ năng âm nhạc qua việc xem băng đĩa, ti vi,
nghe đài… thấy có động tác nào đẹp tôi học theo và làm theo. Có bài hát hay phù
hợp với chương trình mầm non tôi ghi chép lại để hướng dẫn thêm cho trẻ.
- Trước khi dạy hát hoặc hát cho trẻ nghe, tôi tập đi tập lại nhiều lần, hát cho thuộc
lời, đùng giai điệu. Tôi còn tập hát, đánh đàn, cho trẻ nghe.
- Tích cực làm việc trực tiếp với nhóm, cá nhân để giúp trẻ thể hiện tốt hoạt động
âm nhạc. Trẻ hoạt động không bị áp đặt để trẻ phát huy được năng lực bản thân.
Được trao đổi, nhận xét để trở nên năng động hơn.
- Vào những buổi sinh hoạt văn nghệ cuối ngày, cuối tuần, sinh hoạt văn nghệ cuối
chủ điểm. Tôi luôn cùng trẻ thể hiện năng khiếu, giọng hát của mình cho trẻ nghe,
không những thế tôi còn khuyến khích trẻ tham gia cùng với tôi như múa cùng cô,
hoặc cô hát trẻ sử dụng dụng cụ âm nhạc phù họa theo…
- Để thực hiện tốt việc tự học bồi dưỡng nâng cao việc tổ chức hoạt động âm nhạc
và năng khiếu âm nhạc trong trường Mầm Non, giáo viên phải chịu khó sưu tầm, tìm
tòi , học hỏi những baì hát hay những động tác múa đẹp để có thể tổ chức tốt các hoạt
động âm nhạc cho trẻ.
- Có đầy đủ những trang thiết bị phục vụ cho việc tự học , bồi dưỡng của giáo viên
như: Hệ thống ti vi,đầu đĩa , đàn nhạc và mạng công nghệ thông tin để qua đó giáo
viên có thể sưu tầm, tự học bồi dưỡng để nâng cao việc tổ chức hoạt động âm nhạc
cho trẻ.
* Biện pháp 2:
Giáo dục âm nhạc trong các hoạt động hằng ngày của trẻ ở trường Mầm Non.
- Giờ đón trẻ :
Trong trường mầm non trẻ được tham gia khám phá nhiều chủ đề khác nhau nên
các ca khúc của các chủ đề cũng khác nhau , khi sắp kết thúc một chủ đề đang học
10
11. vào tuần cuối của chủ đề đó, tôi chọn những ca khúc của chủ đề mới để khi trẻ bước
vào khám phá chủ đề mới trẻ đã có một vấn kiến thức âm nhạc nhất định.Chính vì
vậy tôi đã tham mưu với ban giám hiệu nhà trường sử dụng hệ thống truyền thanh
của nhà trường để mở những bài hát của trẻ mầm non vào mỗi buổi sáng.Nhưng để tổ
chức hoạt động này không nhàm chán đối với trẻ thì việc lựa chon những ca khúc phù
hợp với chủ đề, ngày hội,ngày lễ không phải là việc dễ .
-Giờ đón trẻ là lúc cần tạo không khí vui vẻ, lôi cuốn trẻ đến trường, vì các các chưa
tự giác. Giai đoạn này trẻ tạm thời bứt ra những tình cảm âu yếm mà bố mẹ dành cho
để đến trường, lúc này âm nhạc góp phần tác động rất lớn. và tôi đã suy nghĩ, đưa ra
một số bài hát rất lôi cuốn trẻ như : ca khúc “Em đi Mẫu giáo” sáng tác Dương Minh
Viên bởi vì bài hát có nhịp điệu vừa phải, sắc thái vui vẻ trong lời ca :
“ Nắng vừa lên em đi Mẫu giáo...
...mừng vui đón em vào trường...”
Rồi những bài “Cháu đi Mẫu giáo” của Phạm Thanh Hưng, bài “Trường
chúng cháu là trường Mầm non”của Phạm Tuyên. Hoà với khung cảnh thiên nhiên,
niềm phấn chấn đến trường của trẻ qua bài hát “Con chim hót trên cành cây”. Rồi
một ngày mới lại bắt đầu sôi động với âm thanh và màu sắc thiên nhiên qua bài “Vui
đến trường” của Hồ Bắc.Thông qua những ca khúc này trẻ yêu thích đến lớp cũng
như giúp trẻ tăng khả năng cảm thụ âm nhạc ở trẻ.
Ngoài ra, để tạo cho trẻ nề nếp trước khi vào lớp phải lễ phép, tự tin qua bài
“Lời chào buổi sáng”của Nguyễn Thị Nhung nhắc nhở cháu phải chào bố mẹ...
Cho trẻ nghe những bài trẻ có thể hát theo được như ở trên. Ngoài tác động âm
nhạc còn giúp trẻ làm quen, củng cố các bài trong chương trình trẻ phải học hát. Còn
có nhiều bài hát không cần trẻ phải hát được cũng tạo không khí vui vẻ khi đến
trường: “Đi học” của Bùi Đình Thảo, “Bài ca đi học” của Phan Trần Bảng không chỉ
11
13. nhạc. Và chính giai điệu trữ tình của bài hát giúp cho ý thơ trong bài thơ được nâng
cao, tiết học thêm sinh động, phong phú và trẻ rất chú ý.
- Có nhiều bài thơ có cùng chủ đề với bài hát, tuy là lời thơ không hoàn toàn trùng
với lời bài hát nhưng mang ý nghĩa mở rộng nhận thức cho trẻ trong tiết học đó như :
Trẻ đọc bài thơ “Bó hoa tặng cô” của Ngô Quân Miện
Ngày mồng tám tháng ba
Chúng em đi hái hoa
Mang về tặng cô giáo
Bó hoa của em đây
Vàng tươi hoa cúc áo
Hồng hồng hoa cối xay
Đỏ rực nụ rong riền
Tim tím hoa bìm bìm
Dây tơ hồng em cuốn
Thành một bó vừa xinh
Sao em hồi hộp thế
Chẳng nói được câu nào
Lời cô thân thiết sao
Vòng tay cô dịu quá
Có phải hoa nói hộ
Cho lòng em xôn xao
Ôi chùm hoa bé nhỏ
Của đồnquê ngọt ngào
13
Tải bản FULL (27 trang): https://bit.ly/3iKzhqi
Dự phòng: fb.com/TaiHo123doc.net
14. Sau khi đọc thơ kết hợp hát bài: “Mừng ngày 8/3”(Tân Huyền) giúp trẻ cảm
thụ và hiểu thêm nội dung bài thơ. Đồng thời thể hiện tình cảm của trẻ thông qua
tiết học đó.
Khi cho trẻ đọc bài thơ “Bác Hồ của em” kết hợp nghe hát bài “Nhớ ơn
Bác” của Phan Huỳnh Điểu; Thơ “Chú bộ đội hành quân trong mưa” kết hợp
nghe hát bài “Màu áo chú bộ đội” của Nguyễn Văn Tý.
Ngoài ra còn chọn những bài hát có đề tài như bài thơ: “Chim chích bông” của
Nguyễn Viết Bính, “Mẹ và cô” của Trần Quốc Tuấn...
Đây là một kinh nghiệm làm cho các tiết thơ, truyện sinh động, hấp dẫn
đồng thời giúp trẻ cảm thụ nội dung của bài thơ, câu chuyện đó qua bài hát đó chứ
không phải là một nội dung lồng ghép để chuyển tiếp cho hay.
Ngoài ra một số bài đồng dao, thơ, truyện trong chương trình cũng được
nhiều nhạc sĩ sáng tác thành nhạc và cũng từng được xoay chuyển hát như:
“Gánh gánh gồng gồng” “Chi chi chành chành” ”Rềnh rềnh ràng ràng”
Giúp trẻ tiếp thu nhanh, mau thuộc và gây hứng thú trong quá trình học của cháu.
+ Khám phá khoa học:
Để giúp trẻ hiểu đúng đắn về những đề tài của giờ hoạt động chung làm quen
khám phá khoa học thông qua việc trò chuyện, đàm thoại, quan sát, trò chơi...thì
việc kết hợp sử dụng âm nhạc trong giờ học góp phần tạo cho trẻ có cảm xúc với
các đối tượng như bài “Giới thiệu một số loài hoa” yêu cầu là trẻ phân biệt được
một số loại hoa, so sánh, nhận xét sự giống và khác nhau...biết thưởng thức vẻ đẹp,
mùi thơm, yêu quí, bảo vệ...Sau đó ta cho trẻ nghe bài “Hoa trong vườn” hoặc có
thể cho cháu nghe bài “Ra vườn hoa” của Văn Tấn.
Trong chủ đề nghề nghiệp như “Chú công nhân” giáo viên yêu cầu trẻ nắm
được công việc, ý nghĩa của công việc đó, yếu quí người lao động...kết hợp cho trẻ
nghe bài “Cháu yêu cô chú công nhân” của Hoàng Văn Yến.
Khi dạy đề tài “Chú bộ đội” nghe bài “Cháu thương chú bộ đội”, “Làm
chú bộ đội”, “Gác trăng” của Nguyễn Trí Tân...Nhằm giúp trẻ hiểu được trong
14
4165053