SlideShare a Scribd company logo
1 of 21
Download to read offline
CÁC CÂU H I THƯ NG G P
Sau đây là các câu h i thư ng g p đã tr l i qua email cũng như qua các m c h i đáp
trên báo. chúng tôi xin trích đăng l i đ quý đ c gi theo dõi và ph n nào có th t tr l i
cho v n đ c a mình.
Em b ngã xe máy, xe đè lên g i trái. Hôm sau em đi khám B nh vi n Vi t Đ c, đư c
ch đ nh ch p X- quang và c ng hư ng t . K t qu X- quang hoàn toàn bình thư ng. K t
qu ch p MRI là : Hình nh đ ng gi p và đ t không hoàn toàn dây ch ng chéo sau. T n
thương dây ch ng bên trong g i trái. Tràn d ch kh p g i trái.
V y em xin h i là em có nên m hay không ? Và chi phí m h t nhi u không ? Và tình
tr ng b nh như th là n ng hay nh ? Th i gian đ ph c h i bình thư ng là bao lâu ?
Hi n t i em r t khó có th du i ho c co chân trái, vì r t đau, đau bu t luôn .
Thân,
Tr l i:
Theo b n mô t thì b n có hai v n đ chính là t n thương dây ch ng bên trong và dây ch ng
chéo sau. Vi c rách hai dây ch ng này s gây ch y máu bên trong kh p g i nên s làm kh p
g i c a b n b tràn d ch hay chính xác hơn là tràn máu trong kh p g i. Khi có tràn máu trong
kh p g i do t n thương dây ch ng thì vi c co du i g i c a b n b khó khăn do đau là chuy n
bình thư ng. Do v y trong giai đo n này vi c đi u tr chính y u s là làm cho g i b t sưng,
viêm b ng vi c chư m l nh và u ng thu c. Sau khi b t đau s ti n hành t p v t lí tr li u nh
nhàng đ có th đ nh hư ng cho dây ch ng bên trong lành. Ch đ nh m n i dây ch ng bên
trong và dây ch ng chéo sau ch đ t ra khi mà dây ch ng bên trong đ t hoàn toàn hai đ u dây
ch ng không còn dính vào nhau n a nên có nguy cơ không lành. Trong trư ng h p c a b n
chúng tôi nghĩ g i b n không đ n n i quá n ng như th nên v n có th đi u tr b ng vi c
chư m l nh, b t đ ng, t p v t lí tr li u và ch dây ch ng bên trong lành. Khi dây ch ng bên
trong lành h n ( kho ng 3 tháng tr đi) khi đó b n nên đi khám l i bác sĩ chuyên v ch n
thương ch nh hình đ xem m c đ đ t dây ch ng chéo sau như th nào. Vi c khám trên lâm
sàng g i c a b n s quy t đ nh có nên m hay không. N u dây ch ng chéo sau quá l ng khi n
mâm chày t t h n ra sau so v i l u c u đùi ho c b n có d u hi u đau m t trư c kh p g i ch
xương bánh chè do hư kh p bánh chè l i c u xương đùi thì s có ch đ nh m đ làm l i dây
ch ng chéo sau cho b n. Tuy nhiên ph u thu t tái t o dây ch ng chéo sau khá là khó nên cũng
ít b nh vi n th c hi n đư c t t. Th i gian h i ph c sau m dây ch ng chéo sau cũng khá lâu.
Ít nh t là sau 4-5 tháng b n m i có th đi xe g n máy đư c và b n ch đư c chơi th thao t
giai đo n sau 9 tháng. Chi phí dĩ nhiên là tùy theo b nh vi n và th i đi m m , trung bình vào
kho ng 30 tri u n u b n ph i t tr m i chi phí mà không có b o hi m y t .
1 / 21
CÁC CÂU H I THƯ NG G P
Saturday, 11 June 2011 16:35
Em năm nay 19 tu i tháng 8 v a r i em b té xe k t qu là đi ch p hình MRI b nh vi n
CTCH TR N HƯNG Đ O bác sĩ nói em b đ t dây ch ng chéo g i trư c và đã đư c m
n i soi b t c tiêu .Nay đã đư c 2 tháng mà v n đi l i chưa đư c như bình thư ng mà
v n đi gi ng như ngư i b t t em lo quá à! không bi t sau này có kh i không và có b l i
không? Cho em h i bao lâu c m i tiêu và có nh hư ng gì đ n vi c sinh con ko? M y
tháng thì có th đi t p v t lý tr li u?D o g n đây tóc em r ng r t nhi u không bi t ph u
thu t có nh hư ng gì không thưa bác sĩ?Nhi u lúc ng i xu ng lâu đ ng lên em nghe
ti ng r c r c nhưng đi khám thì bác sĩ b o không sao,Do dây ch ng m i nên v y.EM r t
lo mong s m nh n đư c câu tr l i c a chương trình.
Tr l i:
B n ng c mai thân m n, sau khi m tái t o dây ch ng chéo trư c g i thì luôn luôn có m t
chương trình t p luy n r t rõ ràng mà các bác sĩ bao gi cũng d n dò b nh nhân trong m i l n
tái khám. Chúng tôi không bi t là b n có đi t p hay không? Thông thư ng sau hai tháng là b n
đã có th đi l i đư c mà không c n mang n ng, th i đi m này b t đ u vi c ph c h i các nhóm
cơ vùng g i b ng cách đ p xe đ p tĩnh, t p cơ t đ u, t p dáng đi bình thư ng sau m t th i
gian đi n ng, t p các bài t p nâng chân, đá t , l y thăng b ng… do v y l i khuyên là em nên đi
t p v t lý tr li u. B nh nhân chúng ta hay có tâm lý m xong là xem như là xong mà hay b qua
ph n r t quan tr ng là luy n t p sau m , nhi u ngư i c nghĩ r ng sau m t th i gian thì m i th
s bình thư ng. Đi u này r t nguy hi m trong vi c m tái t o hay khâu các dây ch ng vì c n
ph i có t p v t lý tr li u thì các dây ch ng m i có ch c ngăng t t đư c. tóm l i là n u b n ch u
khó đi t p ho c t p t i nhà theo như hư ng d n c a bác sĩ thì b n không có gì ph i lo, b n s
có dáng đi bình thư ng như trư c khi m thôi. V n đ đang n m trong tay c a b n. c tiêu
dùng trong ph u thu t đư c các hãng gi i thi u là s tiêu trung bình trong kho ng 2 năm có th
nhanh hơn m t chút hay ch m hơn m t chút. Các con c này hoàn toàn không nh hư ng gì
đ n vi c sinh con c a b n c . Có nh hư ng hay không chính là g i b n có h i ph c l i hoàn
toàn hay không? Vi c này ph thu c vào s i dây ch ng m i có th thay th s i dây ch ng cũ
hay không? N u dây ch ng m i thát b i, g i b n b l ng tr l i thì vi c đi l i khó khăn do g i b
m t v ng, khi đó n u b n có thai, tr ng lư ng cơ th tăng lên, g i b m t v ng nhi u hơn và
như v y đi l i khó khăn hơn, có th d b “s m” hơn.
Vi c kêu r c r c khi co du i g i có th là bình thư ng, khi khám bác sĩ s bi t đó là tri u ch ng
bình thư ng hay là b t thư ng. Chúc b n mau bình ph c v i chương trình t p luy n c a mình.
Cách đây kho ng 4 năm tôi b té xe và b đ t dây ch ng chéo trư c g i. Vì lý do công vi c
mà tôi không đi m đư c. Nên tôi xin h i, v i th i gian đã lâu như v y thì bây gi tôi còn
có th m đư c không? đâu và chi phí kho ng bao nhiêu?:
Tr l i:
R t ti c là b n không cho chúng tôi bi t thêm các chi ti t khác như b n bao nhiêu tu i? nhóm
b nh nhân trên 40 tu i mà không có ho t đ ng th l c nhi u, không có tri u ch ng m t v ng
t c là đi b s m g i thì g n như không có ch đ nh ph u thu t. Có v như vi c dây ch ng chéo b
đ t không nh hư ng đ n công vi c và cu c s ng c a b n vì đã 4 năm b n s ng chung v i nó
r i.
Ti p theo là b n có b s m g i khi đi hay không? t c là khi đi đ ng b n hay b té khi xoay nh
ngư i, không ch y đư c, không lên xu ng hay lên xu ng c u thang khó khăn? N u tri u
ch ng
2 / 21
CÁC CÂU H I THƯ NG G P
Saturday, 11 June 2011 16:35
này có x y ra và t n su t ngày càng nhi u thì có ch đ nh m tái t o dây ch ng.
M t v n đ n a cũng khá quan tr ng là kh p g i b n có b thoái hóa do h u qu đ t dây
ch ng gây l ng l o kh p hay không? đ xác đ nh thì c n ph i có s ch n đoán c a bác sĩ
ch nh hình.
Do v y chúng tôi khuyên b n nên đ n m t cơ s y t nào đó đ đư c tư v n chính xác hơn. V
các cơ s có th m dây ch ng chéo trư c, chúng tôi li t kê m t s cơ s b nh vi n công có
th m đư c như sau:
Mi n B c: b n có th liên h khoa ch n thương c a các b nh vi n 108, BV 19-8, BV Vi t Đ c,
BV Th Thao Vi t Nam, BV 103, BV Xanh Pôn...
Mi n Nam: BV Nguy n Tri Phương, BV Đ i H c Y Dư c cơ s 1, BV Ch R y, BV CTCH,
BV Nhân Dân 115, BV Nhân Dân Gia Đ nh...
Có th danh sách li t kê c a chúng tôi không th t đ y đ vì các b nh vi n hi n đang đ u tư
vào n i soi kh p r t nhi u. B n có th liên h v i khoa CTCH BV g n nơi b n s ng nh t đ
có thêm chi ti t.
V chi phí cu c m hi n t i các b nh vi n công dao đ ng t 20 tri u. B o hi m y t s tr
đư c 1 ph n vi n phí tùy b nh vi n.
Tôi có đ a cháu (năm nay hơn 30 tu i r i) do l n chơi tennis cách nay 4 năm b té nên b
rách dây ch ng chéo trư c g i. Nhưng vì lý do công vi c nên nó không m , nhưng v n
đi l i bình thư ng. Nhưng cách đây 1 năm do đi h c Sing và chân hay b nh c khi tr i
l nh nên nó đã quy t đ nh m n i soi. Sau khi m đư c 2 tháng, cháu b té. Sau đó m
đính l i. Bây gi đã 1 năm r i. V n ph i t p v t lý tr li u Sing. Nhưng m i đây ki m tra
thì đ dãn đàn h i dây ch ng chéo đ t 32%, đ m m s n chêm đ u g i đ t 24%, d ch
nh n kh p g i đ t 36%. Nó th t v ng vô cùng và mu n tr v VN nhưng không dám.
Cho h i, TPHCM, nơi nào có th ti p nh n cháu tôi v t p luy n và ti p nh n h sơ
b nh án c a nó. Th t s tôi cũng có tìm hi u nhưng không bi t B nh vi n Vi t Pháp
Qu n 7 hay
bênh vi n Đ i h c Y dư c... có ti p nh n hay không. Rât mong đư c s giúp đ c a
quý báo và các bác sĩ.
Tr l i:
Trư c h t chúng tôi xin trình bày v i b n v dây ch ng chéo trư c. Trong kh p g i có hai dây
ch ng g i là dây ch ng chéo trư c (DCCT) và dây ch ng chéo sau (DCCS), nhi m v có th
hi u 1 cách đơn gi n là gi không cho mâm chày ( c ng chân) ch y ra trư c và ra sau khi đi l i.
Đa ph n là DCCT s b đ t do té ch ng chân xoay ngư i. Bi u hi n lúc m i ch n thương bao
g m đau, g i sưng do ch y máu t s đ t dây ch ng và có th do t n thương nh ng thành
ph n khác c a kh p như bao kh p và các dây ch ng bên. B nh nhân s b h n ch v n đ ng
g i do đau, sưng. Sau 1 th i gian kho ng 2-3 tu n thì các tri u ch ng này s m t d n đi, tuy
nhiên s xu t hi n hi n tư ng teo cơ t đ u đùi t c là cơ n m phía trư c đùi, n u cơ b n kho
thì có th b n s không b l ng g i do các cơ bù l i ch c năng dây ch ng, nhưng thông thư ng
thì g i s b l ng do mâm chày không có gì gi nên s b bán tr t ra trư c gây tri u ch ng m t
v ng ho c đau ho c c hai. Tri u ch ng m t v ng bi u hi n b ng vi c b n hay b té khi đi
CÁC CÂU H I THƯ NG G P
Saturday, 11 June 2011 16:35
nhanh ho c ch y ho c n ng hơn là khi đi l i bình thư ng. Chúng ta hay dùng t “s m” g i đ
di n t hi n tư ng đang đi t nhiên b té ho c không tr đư c chân b t n thương dây ch ng,
n u không đi u tr có th s n chêm s b rách và gây k t kh p t c là khi đi t nhiên g i gi ng
như b tr t và k t 1 tư th nào đó, sau 1 h i l c l c và l a th g p du i g i thì m i v bình
thư ng đư c, đôi khi không th v bình thư ng mà ph i nh ngư i khác n n ho c ph i tê đ
n n ( hi m x y ra). Đ lâu hơn n a g i s b hư ( thoái hoá s n) do mâm chày b bán tr t nhi u
l n và lúc này g i s đau thư ng xuyên khi đi l i.
Như v y có th th y m c tiêu c a vi c ph c h i dây ch ng chéo trư c là gi v ng kh p g i đ
tránh té khi ch y nh y, tránh làm hư s n kh p. M i k t qu đánh giá cu i cùng đ u d a trên tiêu
chí này. Chúng tôi không hi u vi c phân tích các ch s như b n v a nêu th c hi n b nh vi n
nào Singapore và có l cũng không c n thi t l m. M c tiêu cu i cùng là cháu b n có quay tr
v đư c m c sinh ho t th l c như trư c hay không thôi. B n có th chuy n h sơ v BV Đ i
h c Y Dư c vào phòng khám cơ xương kh p vào sáng th ba hay BV Nguy n Tri Phương
khoa ch n thương ch nh hình vào sáng th tư, chúng tôi s khám l i và có hư ng đi u tr ti p
t c cho cháu. B n có th tham kh o thêm chương trình t p v t lý tr li u trên trang web c a
chúng tôi www.bacsinamanh.com trong m c bài t p ph c h i ch c năng. Cám ơn b n
L i đ u tiên, em xin phép đư c g i đ n bác sĩ l i cám ơn chân thành nh t.
Thưa bác sĩ,em mu n nh bác sĩ cho em l i khuyên đ i v i trư ng h p c a em. Tháng
7 năm 2006,em b ngã xe máy, khi xe đ thân xe đè vào ph n đ u g i chân ph i khi n cho
đ u g i c a em g p vào trong thân xe.Khi đó các cô bác hai bên đư ng có dùng cao sa-
loship dán vào đ u g i cho em. Sau khi ch p xquang, bác sĩ Vi n Quân đ i 108 nói ch
b ch n thương, không sai l ch, không g y và cho bó chân b ng m t lo i n p da cu n
quanh chân. Khi v nhà, m em có nghe nói m t ông th y ch a thu c nam r t hay nên
đã đưa em đi bó lá . Sau khi bó đư c 2 ngày, ph n da đ u g i đ r p trông r t s và em
ch bó đư c 7 ngày. Nhưng đi u đáng bu n là đ u g i c a em đ n gi v n đau m i khi
đi l i và không th g p h t l i hay du i th ng ra. N u c g ng thì r t đau và c m giác
chân b c ng l i. Em thư ng xuyên xoa bóp đ u g i nhưng không d ch u hơn đư c
m y. Bây gi v ch ng em d đ nh có em bé,nhưng chân em r t y u. Em xin nh bác sĩ
cho em l i khuyên.
Em cám ơn bác sĩ r t nhi u!
Tr l i:
Theo b n mô t cơ ch ch n thương chúng tôi nghĩ b n có th b đ t dây ch ng chéo trư c
c a g i và có th kèm theo rách s n chêm.
Tri u ch ng c a g i b ch n thương là khó g p g i t i đa, đi l i nhi u gây đau do g i m t
v ng, n u đi nhanh có th b s m té, đôi khi có th b k t kh p không g p du i đư c. Cơ t
đ u ( cơ trư c đ u g i) b teo l i gây y u chân. Tình tr ng m t v ng kéo dài gây hư m t s n
kh p làm b n khó khăn khi đi l i hay ng i x m ho c ng i x p b ng. Thông thư ng ch p x
quang không phát hi n đư c gì vì dây ch ng đ t không th y trên phim, k c s n chêm b
rách cũng v y. m t phương ti n ch n đoán hình nh cho phép th y đư c thương t n là c ng
hư ng t ( MRI). Tuy nhiên v i k thu t khám b nh các bác sĩ đã có th phát hi n t n
thương dây ch ng.
CÁC CÂU H I THƯ NG G P
Saturday, 11 June 2011 16:35
Trong trư ng h p c a b n chúng tôi khuyên b n nên đ n m t b nh vi n nào đó có khoa ch n
thương ch nh hình hay cơ xương kh p ch ng h n như BV Nguy n Tri Phương, BV Đ i H c Y
Dư c, Ch R y, CTCH..v.v đ đư c khám và đi u tr chính xác, không nên bó thu c hay đ p lá
vì theo thi n ý c a chúng tôi các phương pháp đi u tr này không đem l i k t qu kh quan. N u
th t s dây ch ng b đ t và s n chêm b rách thì vi c ph u thu t tái t o l i dây ch ng và c t s a
s n chêm s đem l i k t qu t t hơn và b n có 85% có th có m t đ u g i bình thư ng như
trư c khi b tai n n. hy v ng b n đã có l i khuyên thích h p.
Cho em h i, b n em b đ t gân phía trư c c a chân ( đo n g n m t cá chân) do b cây
cưa máy văng trúng, hi n các bác sĩ đã n i gân l i( tính đ n th i đi m bây gi là kho ng
1 tháng rư i).Bây gi b n em v n còn đi l i b ng n n, c đ ng chân còn y u. Cho em
h i b n em có đi l i bình thư ng đư c không? kho ng bao lâu thì đi l i bình thư ng?
c n ăn gì hay u ng thêm thu c gì đ h tr không?
Tr l i:
Theo mô t c a b n thì chúng tôi nghĩ b n em đã b đ t gân chày trư c. đây là gân to n i lên
dư i da do v y khi va ch m hay b t n thương đ t gân. Gân chày trư c có tác d ng g p lưng
bàn chân (đưa bàn chân g n v i c ng chân), ng a và khép bàn chân. Do đó n u t n thương
gân này s làm b nh nhân gi m các ch c năng c a bàn chân. Bây gi nói v s lành c a gân.
Gân sau khi đư c khâu dính s tr i qua giai đo n viêm bao g m các t bào b ch c u s ăn các
mô b t n thương, mô ch t, d n d p s ch s chi n trư ng. k ti p là các nguyên bào s i s đ
nguyên li u đ hàn g n v t thương làm hai đ u gân dính l i. giai đo n này quan tr ng và b t
đ u t tu n l th 4-6 tr đi. Tuy nhiên nguyên v t li u k t n i gân s không ch c ch n n u
không có l c tác đ ng đ nh hư ng đ t o s d o dai cho gân. Do đó có th th y quá trình sau
m ph i b t đ ng h t 4-6 tu n đ gân lành. Sau đó là quá trình t p v t lí tr li u ch đ ng đ
đ nh hư ng l c co gân nh m tăng s c ch u l c c a gân. Cho đ n 3 tháng sau thì có th xem
như gân lành. Nhưng đ ho t đ ng th l c m nh thì c n ph i t p m nh hơn và ph i có bài ki m
tra s c ch u l c c a gân trư c khi quy t đ nh chơi th thao.
Đ n bây gi thì ch c b n đã bi t bao lâu thì b nh nhân đi đư c bình thư ng. n u trong trư ng
h p gân không lành ho c b đ t ra thì bàn chân s y u khi làm các đ ng tác như đã mô t
trên.
Tôi làm vi c t i Hà n i, tôi cũng b đ t dây ch ng chéo sau kh p g i ph i trong m t l n tai n n
xe máy t năm 2003. V a qua trong năm 2009 này, tôi th y g i ph i đau nhi u nên đ n m t s
b nh vi n khám và ch p phim (c ng hư ng t và Xquang). Các bac sĩ cho l i khuyên là nên
cân nh c k nên m hay không vì hi n t i các b nh vi n có r t ít kinh nghi m m và tái t o dây
ch ng chéo sau. Hi n t i tôi cũng r t phân vân vi th nh tho ng g i ph i cũng b đau. Mong báo
cho l i khuyên đúng đ n.
CÁC CÂU H I THƯ NG G P
Saturday, 11 June 2011 16:35
Tr l i:
Dây ch ng chéo sau (DCCS) là m t trong hai dây ch ng n m trong g i ( dây kia là dây ch ng
chéo trư c) có nhi m v gi không cho mâm chày di chuy n ra sau. V m t c u t o hình th ,
dây ch ng chéo sau to hơn nhi u do v i dây ch ng chéo trư c do v y, khó có th nói r ng
ch c năng c a dây ch ng chéo sau là không quan tr ng so v i dây ch ng chéo trư c. Tuy
nhiên, ngư i ta th y không gi ng như dây ch ng chéo trư c, DCCS khi b ch n thương (
thư ng là do té d p g i trong tư th g i g p) có th ch b đ t m t ph n, đôi khi có th b đ t
h t nhưng có th t lành l i sau m t th i gian.
T l b đ t DCCS ít hơn nhi u so v i dây ch ng chéo trư c. M t khác các ch c năng, c u t o,
cơ sinh h c c a DCCS chưa đư c nhiên c u k như dây ch ng chéo trư c. V m t ph u thu t,
tái t o DCCS khó hơn nhi u so v i dây ch ng chéo trư c nên cũng ít ph u thu t viên làm đư c.
Hơn n a ngư i ta th y nh ng b nh nhân có đ t DCCS, n u g i không b t t ra sau quá m c
thì b nh nhân ch có tri u ch ng đau m t trư c g i khi đi l i nhi u và hơi y u chân mà không
th y m t v ng g i khi n cho té như dây ch ng chéo trư c. đó là lý do mà DCCS ít đư c ph u
thu t. Tuy nhiên, hi n nay các ph u thu t viên trên th gi i đã b t đ u ti n hành m tái t o l i
DCCS v i nhi u k thu t khác nhau và k t qu cho ra cũng khá t t. m t khác, các bác sĩ cũng
nh n th y nh ng bi n ch ng hư kh p khi b đ t DCCS không m tái t o. Qua kinh nghi m c a
chúng tôi, nh ng b nh nhân b đ t DCCS không đư c tái t o l i s b hư kh p bánh chè đùi, khi
đó v lâu dài s đi lên xu ng c u thang khó khăn, đau m t trư c kh p g i, không chơi th thao
hay làm n ng đư c. Vi c ph u thu t s tùy thu c vào tu i b nh nhân, càng tr thì càng nên làm
l i DCCS. Công vi c và môn th thao đang chơi, công vi c n ng, chơi th thao nhi u thì nên
m .
Đúng như nh n xét c a m t s bác sĩ, hi n t i Vi t Nam có ít ph u thu t viên m dây ch ng
chéo sau vì nhi u lý do như b nh không nhi u, k thu t khó hơn nhưng không đ ng nghĩa v i
vi c không có ai m đư c, m t s nơi th c hi n ph u thu t tái t o DCCS khá nhi u v i k t qu
tương đ i t t, dĩ nhiên là không ai có th đưa ra con s 100% t t đư c. trong trư ng h p c a
anh, g i đã b đau khi đi l i c n xem thêm là đau do nguyên nhân gì? Hư s n do m t v ng g i
hay do b n thân g i đã b hư t trư c. đi u này cũng góp ph n đưa đ n quy t đ nh m hay
không.
Đ có th tư v n k hơn cho anh v m t quy t đ nh tương đ i khó khăn là m hay không, chúng
tôi c n khám b nh nhân và c n trao đ i tr c ti p. Anh có th liên h v i chúng tôi t i phòng
khám cơ xương kh p BV Đ i h c Y Dư c cơ s 1 vào sáng th ba hay t i phòng khám theo
yêu c u ch n thương ch nh hình t i BV Nguy n Tri Phương đ a ch 468 Nguy n Trãi Qu n 5
TP HCM ho c phòng khám ngoài gi .
Chào bác sĩ,
Xin cho tôi h i v a r i tôi b xe vư t đèn đ tông vào gãy c ng chân trái ch gãy cách
m t cá chân là 14cm tôi đư c ph u thu t đ n p Inox vào xương t đ u g i xu ng c
bàn chân đ n nay đư c 2 tháng. Tôi xin h i là bao lâu thì xương lành h n trong ăn u ng
và sinh ho t v ch ng tôi có c kiêng gì không? Sau khi xu t vi n v chúng tôi l có
quan h tôi c m th y mình y u đi h n vì b xu t tinh s m không bi t trong quá trình dùng
CÁC CÂU H I THƯ NG G P
Saturday, 11 June 2011 16:35
thu c nó có nh hư ng gì không và gây r i lo n cương vì tôi không gi đ c ng đư c
lâu.tôi năm nay 28 tu i chưa có con mong bác sĩ s m gi i đáp chân thành c m ơn.
Tr l i:
B n Tr ng Kha m n, theo nh ng gì b n mô t chúng tôi nghĩ r ng b n b gãy m t ph n dư i hai
xương c ng chân. Đây là vùng xương khó lành vì ch có da và xương, chúng tôi không bi t b n
đư c đóng đinh n i t y theo phương pháp m kín ( không r ch da vùng gãy xương) hay m
m ( có r ch da vùng gãy xương đ n n l i). S dĩ có câu h i này là vì phương pháp đóng
đinh n i t y kín không có tàn phá ph n m m xung quanh gãy xương nên xương s mau lành
hơn dù có th vi c n n xương không đư c hoàn h o l m. n u như m i chuy n n th a thì sau
4-6 tháng xương s lành ch c. th i gian rút cây đinh ra kho ng 1-2 năm tùy thu c vào m c đ
c a can xương.
Đ i v i gãy xương c ng chân cũng như các xương khác, trong v n đ ăn u ng không có kiêng
c gì. Tuy nhiên ngư i ta th y thu c lá làm gi m t l lành xương do v y không nên hút thu c
lá. Rư u không th y nh hư ng gì nhưng vi c u ng say s làm d té ngã vì b n thân ngư i gãy
chân v n dĩ đã đi không v ng trong th i gian xương chưa lành. Té ngã d làm gãy l i xương
hay gãy thêm xương nơi khác. Khi đó s r t phi n ph c. Vi c ăn u ng nhi u can xi hay u ng
thêm can xi th t ra không đư c ch ng minh là làm tăng kh năng li n xương hay rút ng n th i
gian li n xương. Tuy v y ăn u ng đ ch t s giúp cơ th lành xương, v l i ăn u ng đ y đ ch t
v n t t hơn nên ch đ ăn đ y đ ch t thư ng đư c khuyên.
Đ i v i vi c quan h v ch ng, trái v i nhi u ngư i l m nghĩ s có th làm hư chân và s b cưa
chân, th c ra không nh hư ng đ n t c đ lành xương. Các thu c bác sĩ cho b n dùng cũng
không gây ra tình tr ng xu t tinh s m do v y b n có th an tâm trong m i quan h v ch ng. Tuy
nhiên, vì chân b n b gãy nên s ít nhi u nh hư ng đ n sinh ho t v ch ng do b h n ch
m t s tư th . Do v y trong khi quan h v ch ng, b n nên ch n tư th nào phù h p cho mình,
không gây đau c ng chân là đư c. N u th c s b n có v n đ v r i lo n cương hay xu t tinh
s m thì có th là do b n lo l ng quá m c mà thôi. B n c an tâm.
Vi c gãy xương cũng ch ng nh hư ng gì đ n vi c có con bây gi hay sau này nên b n không
c n ph i lo l ng.
thua bac si ! tren duong di cong tac toi khong may bi tai nan gthong xe oto va quet toi lam toi te
xuong duong roi bo chay .toi duoc dua vao bvdk hoan my cuu long cac bsi da lam phau thuat
cho toi -gay co xuong delta tay trai .hien tai da duoc 15 ngay ,xin hoi bsi :
1.tay trai toi bao lau moi tro lai bthuong ,che do tap luyen ,cung nhu cac bai tap mau binh
phuc co xuong,lieu sau nay tay trai toi co yeu va giam hoat dong nhu truoc khong?
2.che do an uong ,cac thuc an bo mau phuc hoi co xuong,cac thuc an kieng? 3.co phai kieng
cu sinh hoat vo chong khong?thoi gian la bao lau? 4.cham soc suc khoe sau khi binh phuc
sao cho hop ly de co xuong phuc hoi tot nhat. xin chan thanh cam on bsi
CÁC CÂU H I THƯ NG G P
Saturday, 11 June 2011 16:35
tr l i:
Trư c h t xin tr l i v i b n r ng không có xương delta do v y chúng tôi không bi t ch c là b n
b gãy xương nào. Chúng tôi đoán ch ng r ng b n b gãy c ph u thu t xương cánh tay T. Tuy
nhiên v i b y nhiêu đó d li u chúng tôi không th tr l i đư c v ch đô luy n t p vì chúng tôi
c n thêm các thông tin sau: b n bao nhiêu tu i đây là v n đ quan tr ng vì gãy c ph u thu t
xương cánh tay hay x y ra trên ngư i l n tu i v i tư th té ch ng tay. Đa ph n là gãy cài t c là
hai đ u xương gãy cài vào nhau. Trong trư ng h p này không c n ph i m mà
có th băng c đ nh tay và cho t p v n đ ng s m đ tránh c ng kh p vai. Nh ng trư ng h p
gãy di l ch, các bác sĩ s c g ng n n cho cài vào nhau và c đ nh b ng băng. Ch đ luy n t p
cũng nên b t đ u s m b ng nh ng đ ng tác v n đ ng th đ ng đong đưa tay, t p th đ ng các
đ ng tác c a kh p vai g m đưa ra trư c-sau, xoay trong-ngoài, d ng khép. M c đ t p s tăng
d n. C n ki m tra k m i tu n v v n đ di l ch th phát ít nh t trong 4 tu n đ u tiên. Cũng có
lo i gãy c ph u thu t xương cánh tay ngư i tr tu i do ch n thương m nh, lo i này thư ng
di l ch nhi u do l c ch n thương m nh. M c dù v y ngư i ta cũng s luôn c g ng b ng vi c
n n bó trư c. N u th t b i thì ph u thu t là c u cánh sau cùng. Th đ n là b n đư c m c
đ nh xương b ng phương pháp nào? Trong ph u thu t cũng có nhi u cách c đ nh xương khác
nhau như c đ nh b ng m t chùm kim Kirschner xuyên t cánh tay lên hay b t n p vít, hay có
th đóng đinh… Tùy thu c lo i k t h p xương v ng ch c hay không mà ch đ t p s ti n hành
s m hay mu n. Tuy v y, m i k t h p xương đ u nh m m c đích n n ch nh t t di l ch và cho
b nh nhân t p s m đ tránh c ng kh p vai vì kh p này d b c ng n u b t đ ng quá lâu.
Xương sau khi li n t t (kho ng 2-3 tháng) thì m i th s d n d n tr v bình thư ng. N u b n
ch u khó t p v t lý tr li u tăng cư ng s c cơ thì tay s bình thư ng.
V v n đ ăn u ng thì không có kiêng c gì c (đ i v i tây y). Không nên kiêng c quá m c
gây thi u ch t s làm khó lành xương. M t s ngư i khuyên nên ăn các ch t có ch a nhi u
canxi như rau xanh, phô mai…theo chúng tôi thì đi u này cũng t t thôi m c dù ch ng có công
trình khoa h c nào ch ng minh tính ưu vi t c a các th c ph m ch a nhi u can xi cho s
lành xương. Hãy ăn như cách b n đã ăn trư c khi b gãy xương ngo i tr không nên hút
thu c lá ( làm châm lành xương), h n ch bia rư u vì n u say x n l i té l i thì nguy to.
V m t sinh ho t v ch ng thì ch ng có gì ph i kiêng c . V n đ còn l i là b n ch n tư th sao
cho phù h p và tho i mái nh t.
Sau khi xương lành thì xem như k t thúc đi u tr . B n có th tham gia các môn chơi th thao
đ tăng cư ng s c kh e cho h cơ xương kh p. Chơi môn nào cũng t t, v n đ là ch n môn
nào cho phù h p s thích, tu i tác, đi u ki n cu c s ng c a b n.
Hy v ng b n hài lòng v i câu tr l i. Chúc b n mau lành xương.
Kính g i bác s ,
Em trai tôi b té, sau khi ch p hình bác s k t lu n b r n mâm chày và cho u ng thu c coxlec
200mg, s tái khám sau 4 ngày. Tôi hi n th i không đư c rõ l m v tình tr ng này, r t mong
bác s tư v n dùm tôi quá trình đi u tr cùng nh ng đi u c n tránh khi đi u tr , và cu i cùng là
kh ang bao lâu thì có th bình ph c.
R t mong nh n đư c s tư v n t bác s chương trình.
CÁC CÂU H I THƯ NG G P
Saturday, 11 June 2011 16:35
Thanks & Best Regards,
Ng c Thúy
Tr l i:
Mâm chày là ph n xương đ u trên xương chày kh p v i l i c u c a xương đùi đ t o nên kh p
g i. Mâm chày là nơi ch u l c c a cơ th khi đi l i. Mâm chày là ph n xương x p và m t trên có
l p s n t o nên s n kh p c a kh p g i. Mâm chày có hai ch c năng quan tr ng là ch u t i
tr ng cơ th khi đi và t o thành kh p g i giúp c đ ng kh p g i đư c nh nhàng giúp con
ngư i trong các sinh ho t bình thư ng hàng ngày như g p g i khi ng i, du i g i khi đi. Như v y
khi gãy mâm chày ( r n mâm chày là t dùng đ ch các lo i gãy mâm chày không di l ch)
không ch có ph n xương b t n thương mà c ph n s n cũng b t n thương.
Khi b gãy, mâm chày là ph n xương x p nên r t d lành. Tuy nhiên là ph n ch u t i tr ng c a
cơ th nên khi b gãy mà b nh nhân v n đi ch ng chân gãy thì ph n gãy d b di l ch khi n cho
t ch gãy không di l ch s thành gãy có di l ch ( nghĩa là xương gãy b l ch đi). Khi b di l ch,
m t s n kh p c a mâm chày s b l ch và như v y hai m t s n s b c p kênh (m t s n bên
cao bên th p). Khi m t s n mâm chày b c p kênh s làm cho m t kh p chày-đùi không còn
trơn láng và s làm hư m t s n kh p c a mâm chày l n l i c u đùi và lâu dài s d n đ n hư
s n kh p g i khi n cho g i b thoái hóa sau ch n thương gi ng như bi có hòn bi b hư s làm
cho c bi b hư.
Ngoài ra, theo nh n xét c a chúng tôi khi m n i soi đi u tr các gãy mâm chày, ngoài t n
thương chính là xương và s n c a mâm chày còn có t n thương s n chêm và s n l i c u đùi.
Trong trư ng h p em ch ch b r n mâm chày nghĩa là gãy không di l ch. Đây là lo i gãy do l c
ch n thương không l n do v y các thương t n đi kèm cũng ít hơn, lo i này ch c n h n ch
không đi ch ng chân gãy trong 6-8 tu n đ ch xương lành là đư c. thu c u ng ch là gi m đau,
gi m viêm lúc ch n thương thôi. Không có thu c làm cho xương mau lành hơn bình thư ng.
Ph n s n b ch n thương s không h i ph c, khe gãy gi a hai m t s n s đư c l p đ y b ng
mô xơ. Thông thư ng thì s không có di ch ng gì nhi u sau khi b r n mâm chày. Tuy nhiên
b n nên đưa em b n đi ch p phim ki m tra theo l ch h n đ xem có b di l ch th phát hay
không. Vì n u có di l ch thì nên ph n thu t n n l i hoàn ch nh tránh b c p k nh m t kh p làm
hư kh p g i sau này.
Tôi năm nay 25 tu i, b tai n n giao thông tháng 01/2010 gãy h xương bàn chân ph i ngón 1,
2 đã đư c n p vít c đ nh xương. Ngón 1 gãy ngang, ngón 2 gãy nhi u m nh nên đư c n p vít
và k m qu n vòng; đ t gân du i ngón 2, 3 và v t thương rách ph c t p. Trư c và sau khi c t
băng b t tôi t p đi b ng n n g nhưng chân v n b teo cơ và dư i bàn chân hi n nay v n còn
dư ph n vít đư c n p ra ngoài nên đi l i r t khó khăn. Hi n nay n u đi l i nhi u chân l i b
sưng. Tôi mu n h i:
- Bác sĩ s l y vít ra b ng cách nào? M hay rút vít ra?
- Sau khi đư c n i gân như v y chân đi có t t không?
- Chân b teo cơ có th t p luy n tr l i như ban đ u không?
- B sưng v y có đi u gì b t thư ng không?
CÁC CÂU H I THƯ NG G P
Saturday, 11 June 2011 16:35
Xin trân thành c m ơn!
Tr l i
Ch n thương bàn chân là lo i ch n thương lâu h i ph c vì lý do máu không th h i lưu t t, m t
khác chúng ta luôn đ thong bàn chân xu ng đ t nên máu càng l i làm bàn chân sưng n d
gây ra tình tr ng r i lo n dinh dư ng.
Khi đã đ t vít vào thì dĩ nhiên sau khi lành xương các bác sĩ s rút vít ra b ng cách m l y ra.
Chúng tôi không có phim x quang bàn chân c a anh nên không th bi t là lo i vít gì? Hơn n a
ph n vít dư ra ngoài r t d làm nhi m trùng bàn chân do v t thương thông vào gãy xương.
Tình tr ng teo cơ là do chân không ho t đ ng nên các cơ b teo đi. N u mu n cơ tr v bình
thư ng c n ph i có ch đ luy n t p tr l i.
Nói chung, ch n thương bàn chân c a anh là lo i ch n thương ph c t p. c n ph i x lý tích
c c đ có k t qu t t. anh c n liên h l i v i nơi m đ xem cách gi i quy t th nào hay là có
th liên h v i các khoa ch n thương ch nh hình đ có th có hư ng x trí tích c c hơn nh m
l y l i ho t đ ng bình thư ng.
Thân chào phòng m ch online! Em năm nay 24 tu i b gãy xương bàn tay (ngón 3,4) do
tai n n. Xin phòng m ch cho em bi t kho ng bao lâu xương li n l i có bi n ch ng như
cong, l ch hay không và khi xương đã li n có ph i ch gãy s y u hơn lúc trư c và d b
gãy l i khi có ch n đ ng m nh không. Em có th t p hít đ t b ng n m tay hay t p đ m
bao cát như trư c đư c không và n u đư c thì ph i m t bao lâu k t khi b gãy? Em
đang r t lo l ng kính mong phòng m ch tr l i giúp em! Em xin chân thành c m ơn!
Tr l i:
Xương bàn tay là lo i gãy xương tương đ i mau lành, m t kho ng 8 tu n là xương lành, 4 tu n
là đã có cal non. Thông thư ng bác sĩ s cho b n t p v n đ ng ngón tay s m vì n u không d
b c ng kh p. tuy nhiên trong quá trình đi u tr b o t n b ng n p hay bó b t thì xương v n có
nguy cơ b di l ch cho đ n khi xương đã có cal non. Do đó các bác sĩ thư ng s cho b n đi tái
khám m i tu n và ch p phim ki m tra đ n u phát hi n xương gãy b di l ch thì s ch nh l i hay
m n n cho th ng. xương là lo i mô lành b ng chính t bào c a mô đó ( nhưng nơi khác lành
b ng mô xơ s i) nên khi đã lành thì xương bình thư ng như lúc chưa gãy. Nhi u b n th c m c
không bi t lành xong có chơi th thao hay t p võ đư c không. Câu tr l i là khi xương lành bình
thư ng b n có th chơi b t c môn th thao nào b n thích. Đ xác đ nh vi c lành xương các
bác sĩ s cho b n đi ch p phim ki m tra đ xem cal xương đã đ v ng ch c hay chưa. Khi
xương đã có cal v ng ch c t t c các v xương thì lúc đó bác sĩ s cho b n chơi l i các môn
th thao. Th i gian chơi môn th thao có tác đ ng l c m nh như như võ thu t, đ m bao cát…s
ph i hơi lâu hơn các môn không dùng l c nhi u như bơi hay c u lông…
B n không nên lo l ng mà vi c b n c n làm là nên đi tái khám các phòng khám ch n thương
CÁC CÂU H I THƯ NG G P
Saturday, 11 June 2011 16:35
ch nh hình đ các bác sĩ theo dõi s lành xương và quy t đ nh khi nào cho b n chơi th thao.
B cháu đi xe b va qu t. Khi vào c p c u thì đư c ch n đoán là gãy xương đòn vai.
Bác s b o ph i ph u thu t , vì là ngày ngh t t tây nên ch cho băng đai thun s 8 và h n
vài ngày sau t i . Nhưng khi xu ng phòng bó b t thì bác s đây b o không c n ph u
thu t .
Cháu đang phân vân không bi t như th nào ?
Vi c băng đai thun như th là đư c r i hay ph i bó b t .Phương pháp nào là t t nh t ?
Mong cô chú cho cháu m t l i khuyên vì cháu r t phân vân vì lo s c kh e c a cha cháu
Tr l i:
Xương đòn hay còn g i là xương quai xanh là xương d nhìn th y nh t khi chúng ta m c áo h
c vì nó n m ngay dư i da. Xương đòn có tác d ng treo cánh tay vào thân mình gi ng như
cánh c a máy bay g n vào thân máy bay. M t đ u xương đòn kh p v i xương c qua kh p
đòn, đ u còn l i kh p v i xương b vai qua kh p cùng đòn đ t đó xương cánh tay đư c treo
vào qua kh p vai. Ngư i ta nh n th y nh ng ngư i chơi Judo hay b gãy xương đòn do b dính
đòn v t té đ p vai xu ng đ t. Th nhưng s ngư i chơi Judo b gãy xương đòn thì ít nhưng
nh ng ngư i té đ p vai xu ng đ t gãy xương đòn do tai n n giao thông thì nhi u. Ch n
thương m nh làm xương đòn hay b gãy đo n gi a. Đôi khi xương đòn có th b gãy 1/3
trong hay 1/3 ngoài nh t là phía đ u ngoài xương đòn. Lo i gãy này ph c t p vì đ u ngoài
xương đòn có dây ch ng neo gi đ u ngoài xương đòn. Xương gãy kèm theo m nh gãy có
dính dây ch ng làm đ u ngoài xương đòn không đư c gi l i nên g lên dư i da.
Xương đòn gãy hay b di l ch vì ph n đ u trong b cơ c đòn chũm kéo lên trên, đ u ngoài di
l ch xu ng dư i vì s c n ng c a cánh tay. Phim x quang cho th y hai đ u xương gãy l ch h n
đi. Đôi khi đ u xương g lên dư i da làm nguy cơ da b ch t do b chèn ép thi u máu nuôi.
Xương đòn vì có ch c năng như giá treo cánh tay vào thân mình nên không th nói là không
có
giá tr gì. Tuy nhiên xương đòn có đ c đi m là r t d lành dù có di l ch, th m chí đôi khi hai đ u
xương l ch h n mà v n lành dù đ l i c c cal xương g lên dư i da sau khi lành. Vì n m ngay
dư i da nên khi đư c m n n xương t l lành xương l i th p hơn là đ t lành và có nhi u
bi n ch ng khi m .
M t s b nh nhân lo l ng th y sao bác sĩ ch cho mang m t cái đai v i trong khi xương mình b
gãy, đã v y l i n n không h t vì th y hai đ u xương còn h . M t s b nh nhân l i b o ph i bó
b t vì trong suy nghĩ h cho r ng gãy xương là ph i bó b t. Các anh ch c yên tâm vì mai đai
thun s 8 hay bó b t gì thì xương đòn v n c …l ch và lành t t.
Dù đa ph n gãy xương đòn không c n ph i m nhưng m t s trư ng h p c n ph i m như
xương đòn di l ch quá nhi u, đ u xương ch c ra da, m nh gãy ch c vào màng ph i hay ch c
vào m ch máu hay th n kinh ho c gãy c hai xương đòn.
Bây gi ch c b n đã bi t lí do t i sao ba b n cũng không c n ph i m đúng không?
CÁC CÂU H I THƯ NG G P
Saturday, 11 June 2011 16:35
Tôi năm nay 49 tu i,1 tháng trư c b té xe, h u qu là gãy xương đòn ph i. Đư c Bác sĩ
đi u tr cho mang đai s 8, u ng các lo i thu c g m : Mobic 7,5g, Alpha choay,Idarac.(
U ng 20 ngày, h t đau nên tôi ngưng thu c). Hi n đang u ng thêm Pecaldex ( Calcium )
và v n mang đai s 8. M y hôm nay tôi có đi g n máy và v n đ ng nh , có c m giác b
đau l i ch gãy, th nh tho ng nhói bu t. Tôi có đi ch p X quang l i đ ki m tra ch
xương gãy. Tuy đã m t tháng nhưng ch gãy v n y nguyên không th y ti n tri n( Xin g i
kèm phim xq), k t lu n c a cơ s ch p XQ là : Chưa tìm th y ph n ng t o Cal. Xin h i
trư ng h p c a tôi nay ph i làm sao ? nên u ng thêm thu c gì cho mau lành xương, tình
tr ng này li u tôi có b kh p gi không ? R t mong đư c s tư v n c a chuyên m c.
Xin chân thành c m ơn .
Xin gưi kèm phim ch p lúc m i gãy xương và sau khi gãy 1 tháng .
Tr l i:
Trư c h t ph i kh ng đ nh m t đi u là xương ngư i l n hi m khi nào sau 4 tu n t c là m t
tháng mà có th th y cal trên phim x quang đư c. đi u này ch có th x y ra đ i v i xương tr
em nh mà thôi. Do v y vi c sau 4 tu n ch p phim ki m tra mà không th y cal xương là chuy n
bình thư ng không có gì ph i lo l ng. đi u th hai không có th thu c nào có th làm xương
mau lành. Ngư i ta ch ghi nh n nh ng ngư i ăn u ng thi u dinh dư ng thì xương kém lành
ch chưa có b ng ch ng nào cho th y ăn tôm cua ( đ cung c p calci như nhi u ngư i v n
nghĩ) hay u ng calci s giúp mau lành xương.
Xương đòn là lo i xương gãy r t d lành, trên hình x quang mà b n g i cho chúng tôi hình nh
xương đòn di l ch không nhi u nên vi c mang đai s 8 là đ đ cho xương t lành đư c. tuy
nhiên b n đã v n đ ng hơi s m khi đã ch y xe g n máy th i đi m này.
Kính g i Toà so n Báo Tu i Tr Tôi năm nay 55 tu i, đang công tác t i Tr m Bi n Đi n Long
Xuyên, An Giang (đi u hành Tr m). Kho ng tháng nay, kh p xương vai ph i c a tôi b đau,
hi n tr ng không ph i lúc nào cũng đau, tôi quay vòng, đưa tay lên h xu ng. Làm nh ng đ ng
tác th d c cơ b n v n bình thư ng. Ch m t vài tư th nào đó như c áo thun, l y đ quá
v i... thì b nhói đau, cái đau không kéo dài. M i bu i chi u tôi thư ng đi b kho ng 30 đ n 45
phút, v a đi b , tôi v a v n đ ng thêm hai cánh tay . Cánh tay đau (tay ph i) gh p vai có c m
giác kêu c p c p, còn bên tay m nh (tay trái) thì không. Tôi đi khám b o hi m y t , Bác sĩ b o
do l n tu i, xương b thoái hóa, b o tôi thư ng xuyên t p th d c (th d c thì tôi ch t p đi b ),
kê thu c cho tôi v u ng (hi u thu c tôi không ghi l i đây đư c vì khó đ c). Tu n nay, tôi có
c m giác đau nhi u hơn, xin Bác sĩ ch d n cách đi u tr (hi u thu c u ng). Thành ph b nh
vi n nào khám và đi u tr b nh đau kh p vai c a tôi. Thành th t cám ơn.
12 / 21
CÁC CÂU H I THƯ NG G P
Saturday, 11 June 2011 16:35
Tr l i:
Theo nh ng gì anh mô t kèm theo đ tu i như anh thì chúng tôi nghĩ có nhi u kh năng anh
có th b t n thương chóp xoay ( viêm hay rách bán ph n) ho c có th là b t n thương bong
s n vi n trên ch o xương cánh tay. Anh có th tham kh o thêm bài vi t c a chúng tôi v các
tri u ch ng c a đau chóp xoay. C th là khi m i b t đ u anh s b đau m t vài tư th nào đó
ch ng h n như khi đưa tay ra sau lưng gãi lưng hay đưa tay lên quá đ u đ m c áo ch ng h n.
N ng hơn n a cơn đau s xu t hi n thư ng xuyên hơn ngay c lúc đêm v sáng, n m
nghiêng bên vai đau cũng gây đau. H n ch v n đ ng nhi u hơn, nh t là các đ ng tác đưa tay
lên quá đ u. đây cũng là tình tr ng thoái hóa thi u máu nuôi làm gân d b đ t. Ch p x quang
kh p vai tư th đ c bi t cho phép xem có tình tr ng có ch i xương m t dư i mõm cùng gây
chèn ép và gây đau vai hay không. N u b t n thương s n vi n trên c a ch o anh s có c m
giác đau mơ h trong kh p vai, đau m t vài tư th nào đó, cơn đau không th t s là đau mà
là c m giác t c khó ch u. Khi anh đi khám b nh các bác sĩ s có nh ng cách khám đ c bi t đ
phát hi n t n thương và s cho anh đi ch p hình đ ch n đoán.
Tuy nhiên nh ng gì chúng tôi nêu ra ch là ph ng đoán. Anh c n đư c khám và ch n đoán ra
b nh trư c khi có đi u tr . T i thành ph anh có th liên h v i phòng khám cơ xương kh p c a
BV Đ i H c Y Dư c cơ s 1, phòng khám ch n thương ch nh hình BV Nguy n Tri Phương,
hay phòng khám ngoài gi c a chúng tôi đ chúng tôi có ch n đoán d a trên vi c thăm khám
tr c ti p và cho anh đi làm các xét nghi m v hình nh h c ( X quang, MRI). N u anh có b o
hi m anh có th chuy n b o hi m đ có th khám theo b o hi m. Ngoài ra nh ng nơi khác có
th khám như Ch R y, BV CTCH…
Tôi b ch n đoán là đ t dây ch ng kh p g i Trái, nhưng không b đau s t gì c , đi l i v n
bình thư ng ch không co chân lên đư c. V y chân c a tôi có ph i là b đ t dây ch ng
không? Và n u như ch b giãn thì chân tôi có b nh hư ng gì không? và có ti p t c
chơi th thao đư c không
Tr l i
Trong kh p g i có hai dây ch ng g i là dây ch ng chéo trư c ( b n tham kh o thêm bài vi t v
n i soi trong b nh lý kh p g i đ hi u rõ hơn) (DCCT) và dây ch ng chéo sau (DCCS), nhi m
v có th hi u 1 cách đơn gi n là gi không cho mâm chày ( c ng chân) ch y ra trư c và ra
sau khi đi l i. Đa ph n là DCCT s b đ t do té ch ng chân xoay ngư i. DCCS đ t là do s va
ch m m t trư c c ng chân đ y mâm chày ch y ra sau. Bi u hi n lúc m i ch n thương bao
g m đau, g i sưng do ch y máu t s đ t dây ch ng và có th do t n thương nh ng thành
ph n khác c a kh p như bao kh p và các dây ch ng bên. B nh nhân s b h n ch v n đ ng
g i do đau, sưng, như trong trư ng h p c a b n là không co chân vào đư c. tuy nhiên b n s
không b nóng s t gì c vì đơn gi n là không b nhi m trùng. Sau 1 th i gian kho ng 2-3 tu n thì
các tri u ch ng này s m t d n đi, tuy nhiên s xu t hi n hi n tư ng teo cơ t đ u đùi t c là cơ
n m phía trư c đùi, n u cơ b n kho thì có th b n s không b l ng g i do các cơ bù l i ch c
năng dây ch ng, nhưng thông thư ng thì g i s b l ng do mâm chày không có
CÁC CÂU H I THƯ NG G P
Saturday, 11 June 2011 16:35
gì gi nên s b bán tr t ra trư c gây tri u ch ng m t v ng ho c đau ho c c hai. Tri u ch ng
m t v ng bi u hi n b ng vi c b n hay b té khi đi nhanh ho c ch y ho c n ng hơn là khi đi l i
bình thư ng. Chúng ta hay dùng t “s m” g i đ di n t hi n tư ng đang đi t nhiên b té ho c
không tr đư c chân b t n thương dây ch ng, n u không đi u tr có th s n chêm s b rách và
gây k t kh p t c là khi đi t nhiên g i gi ng như b tr t và k t 1 tư th nào đó, sau 1 h i l c
l c và l a th g p du i g i thì m i v bình thư ng đư c, đôi khi không th v bình thư ng mà
ph i nh ngư i khác n n ho c ph i tê đ n n ( hi m x y ra). Đ lâu hơn n a g i s b hư (
thoái hoá s n) do mâm chày b bán tr t nhi u l n và lúc này g i s đau thư ng xuyên khi đi l i.
Vì nh ng lý do như trên nên n u b nh nhân còn tr và mu n chơi th thao l i thì nên m tái t o
dây ch ng chéo trư c qua n i soi. Ban có th lien h v i chúng tôi qua phòng khám ngoài gi
hay phòng khám cơ xương kh p t i BV Đ i h c Y Dư c cơ s 1 vào các sáng th ba hàng
tu n ho c phòng khám ch n thương ch nh hình BV Nguy n Tri Phương vào sáng th tư hàng
tu n.
Cháu kính chào bác sĩ!
Vào đ u năm nay cháu b tai n n và b đ t đ ng m ch khoeo(chân trái).Sau th i gian vi
ph u t i b nh vi n CTCH đ ng m ch khoeo xong và test l i g i trái thì b đ t dây ch ng
chéo sau g n hoàn toàn,đ t bán ph n dây ch ng chéo trư c, đ t 1 dây ch ng m t bên
n a.Hi n t i cháu đi l i cũng đư c nhưng mà th nh tho ng l i s m g i.Còn ch y nh y
bư c dài, đá bóng thì không th nào.Cháu tâm s v i bác sĩ và bác sĩ cho cháu hư ng
gi i quy t là như th nào.L phí m đ i v i trư ng h p cháu là bao nhiêu thư bác
sĩ.Hình th c ti n hành m và luy n t p hàng ngày như th nào là h p lý v y bác sĩ.Cháu
mong nh n đư c h i âm c a bác sĩ s m nh t.Bác g i l i khuyên và tư v n t i gmail
cháu v i nhé.
Tr l i:
Tình tr ng t n thương đ ng m ch khoeo c a cháu có th xem như t m n. Đây là th i đi m làm
l i các dây ch ng đ cháu có đ u g i g n gi ng bình thư ng đ sinh ho t. V ch c năng và
ph u thu t dây ch ng chéo sau cháu có th tham kh o trên website này. Riêng trư ng h p
c a cháu chúng tôi nghĩ đó là trư ng h p tr t kh p g i vì t n thương t i ba dây ch ng. Vi c tái
t o bao nhiêu dây ch ng s tùy thu c g i c a cháu có v ng hay không, các dây ch ng có còn
ch c năng bình thư ng hay không? Trư ng h p n ng nh t là c dây ch ng chéo trư c, sau và
bên đ u b t n thương thì lúc đó c n ph u thu t tái t o c ba dây ch ng. Đây là m t cu c m
khó, đòi h i ph u thu t viên ph i nhi u kinh nghi m vì n u cu c m quá lâu, th i gian ga rô
chân quá dài s có nguy cơ t n thương đ ng m ch chân và làm thi u máu nuôi các cơ c a
chân. Chi phí cho cu c m c a cháu là khá l n, có th lên t i vài ba ch c tri u. Sau khi m
th i gian luy n t p c a cháu s kéo dài hơn và d ki n ph i 6-8 tháng cháu m i có đ u g i
trung bình có th đi l i đư c, mu n ch y nh y thì ph i 12 tháng tr lên. Đ nh n đư c l i
khuyên chính xác cháu có th liên h v i chúng tôi t i phòng khám. Chúc cháu mau có đ u g i
bình thư ng.
14 / 21
CÁC CÂU H I THƯ NG G P
Saturday, 11 June 2011 16:35
B n em năm nay 18 tu i b gãy xương bàn tay kho ng 6 tháng trư c đây, c u y cũng đi
khám r i đư c bác sĩ cho băng bó và u ng thu c. Sau đó do ho t đ ng th thao nên đ n
nay b đau l i. Khi đi khám b nh vi n m t l n n a thì đư c ch n đoán là có nhìu s n,
xương bàn tay có 1 l l n, b tràn d ch vào, gãy 1 lo i xương khó lành nh t (em không
bi t đó là xương gì, mong bác sĩ cho em bi t lo i xương đó như th nào?), và ph i ph u
thu t. Vi c ph u thu t ph i m chân đ l y s n chân l p đ y vào l h ng tay. B n em
r t băn khoăn, em không bi t có nên khuyên c u y ph u thu t hay không n a. L đâu
vi c ph u thu t không thành s r t nguy hi m, đ n chân và c tay c a c u y. Mong bác
sĩ cho em l i khuyên đúng nh t, có còn m t cách bó b t nào khác ngoài vi c ph i ph u
thu t. Em chân thành c m ơn
Tr l i:
Theo như mô t c a b n thì b nh nhân đã b gãy xương thuy n c tay. Xương thuy n là
xương n m hàng xương c tay th nh t ( có hai hàng xương c tay). Xương mang tên
như v y vì có l hình dáng gi ng như chi c thuy n. xương kh p v i đ u dư i xương quay,
xương nguy t, và v i hàng xương c tay th hai. Xương này cùng v i các xương vùng c tay
giúp c tay có th ho t đ ng g p du i, s p ng a nh nhàng không đau. Khi b té ch ng tay,
xương thuy n hay có th b gãy ngang eo hay b t k ph n nào. Vì hình dáng như chi c
thuy n nên khi ch p phim x quang bình thư ng c tay th ng và nghiêng r t khó th y đư ng
gãy. B nh nhân ch có tri u ch ng đau khi v n đ ng c tay nh t là khi s p ng a h t c ho c
g p du i c tay h t t m. b nh nhân còn tr nên cũng không chú ý l m và cho r ng b bong gân
c tay vì nghĩ r ng n u gãy xương thì tay không c đ ng đư c. các bác sĩ n u khám k s
phát hi n ra gãy xương thuy n b ng cách n m nh vào vùng h lào c a bàn tay. Khi cho ch p
phim x quang tư th xương thuy n s th y hình nh gãy xương.
Xương thuy n là lo i xương gãy khó lành vì m ch máu nuôi không đư c phong phú. Khi
không lành s b kh p gi nghĩa là vùng xương gãy ch là mô s n xơ không th bi n thành mô
xương.
Vi c đi u tr kh p gi xương thuy n tương đ i khó khăn vì ph i m , l y h t mô xơ, ghép xương
x p ( l y t mào ch u lên hay t nơi khác có xương x p), đ t d ng c k t xương v ng ch c và
ph i bó b t khá lâu đ xương lành. Th i gian đánh giá xương lành t t thư ng ph i đ n c năm.
B n em còn tr nên c n ph i m đ xương lành n u không kh p c tay s b h n ch v n đ ng.
Cách đây hơn 2 năm tôi t ng b gãy xương đùi và ph i b t vít. Đã g ra đc 2 năm đi l i bình
thư ng nhưng do sau đó lư i t p luy n nên kh p g i tôi gi ch co l i đc 90 đ
th i gian kéo dài đã hơn 2 năm v y tôi có kh năng ph c h i kh p g i không và có th có cách
nào dùng bi n pháp y t can thi p đ có th co chân l i bình thư ng không
r t mong đc s h i âm c a bs
thân chào
15 / 21
CÁC CÂU H I THƯ NG G P
Saturday, 11 June 2011 16:35
Tr l i:
kh p trong cơ th r t d b c ng n u sau khi m không có ch đ t p luy n. tuy nhiên v n có
nh ng k thu t m đ gi i phóng kh p. đ c bi t k thu t n i soi kh p g i cho phép gi i phóng
đư c kh p g i nhưng gây t n thương mô m m ít hơn. Hi n nay chúng tôi đã ti n hành gi i
phóng kh p g i cho các trư ng h p b c ng kh p g i sau m như c a b n. n u b n mu n
ph c h i v n đ ng kh p g i như cũ, chúng tôi có th nh n đi u tr .
Tôi năm nay 39 tu i, kh ang 1 tháng nay đ u g i c a tôi m i l n co du i có ti ng kêu l p
c p, xin cho tôi h i trư ng h p này có ph i là b nh lý không và hư ng đi u tr th nào?
Xin chân thành cám ơn.
Tr l i:
Đây cũng là n i băn khoăn c a nhi u b nh nhân khi đi khám. Nhi u ngư i than phi n v tình
tr ng g i khi du i ra vào kêu l p c p. M t s b đau khi làm như v y, m t s không b đau.
Nguyên nhân có th t m chia ra làm hai nhóm l n.
Nhóm đ u tiên hay x y ra ngư i tu i trung niên, t trư c t i nay không h b kêu như v y,
nay đ t nhiên kêu, m t s kèm v i tri u ch ng đau. Đây có th là tri u ch ng đ u tiên c a tình
tr ng thoái hóa hư s n kh p c a kh p bánh chè đùi. Khi đó b nh nhân s đau đ c bi t là khi
lên xu ng c u thang. V đi u tr nhóm này bao g m u ng thu c, t p v t lý tr li u, h n ch ng i
x m hay lên xu ng c u thang. N u không b t có th làm n i soi đi u tr .
Nhóm th hai là nh ng ngư i tr tu i hơn và đ u có chung nh n xét là ngay t nh khi g p
du i g i đã có tri u ch ng kêu l p c p nhưng không đau. Nhóm này thư ng hay có d d ng
b m sinh c a s n chêm g i là s n chêm hình đĩa mà ư c tính t l vào kho ng 12% dân
Châu Á. Thư ng thì không có tri u ch ng đau hay khó ch u gì cho đ n khi s n chêm b rách và
lúc đó s có tri u ch ng đau. Đ i v i nhóm này thì ch y u là n i soi c t s a s n chêm cho v
hình dáng bình thư ng c a nó.
Ngoài ra, chúng tôi còn ghi nh n m t s ngư i tuy g i m i b kêu l p c p g n đây nhưng không
đau đ n gì hay không nh hư ng đ n cu c s ng hàng ngày. Nhóm này khong có ch đ nh đi u
tr gì.
M t s quan ni m cho r ng do g i b khô ch t nh n, theo chúng tôi là không chính xác vì hi n
tư ng này không đư c ghi nh n trong b nh lý.
Như v y trư ng h p c a b n còn tùy là b n có b đau hay không? n u có b n nên đi khám đ
xác đ nh nguyên nhân và s có hư ng đi u tr thích h p.
CÁC CÂU H I THƯ NG G P
Saturday, 11 June 2011 16:35
Tôi m c ph i hai b nh gây đau kh p, đó là: gout và viêm đa kh p d ng th p. Th i gian phát
b nh là cách đây 2 năm. Hi n nay sau m t th i gian dài đi u tr kh p c a tôi đã b t đau dù đôi
khi có tái phát. Khi ch p hình thì kh p ch u và háng c a tôi không có hình dáng bình thư ng
như xưa. v y tôi xin h i hai b nh trên c a tôi có th ch a kh i h n không, v i tình tr ng kh p
c a tôi như v y thì vi c v n đ ng có th tr v bình thư ng đư c không khi tôi kh i b nh. xin
cám ơn
Tr l i:
trư c h t xin gi i thi u m t tí v b nh gút đ b n có th hi u r ng b nh có th ch a kh i hay
không. Đây là lo i b nh v r i lo n chuy n hóa do cơ th không th i đư c acid uric làm ch t
này tăng lên trong cơ th và l ng t kh p, mô m m dư i da, bao ho t d ch khu u, m t cá.
B nh thư ng không th đi u tr d t đi m mà ph i u ng thu c và ăn kiêng nh ng ch t có nhi u
protid, có th ngưng thu c khi n ng đ acid uric đã n đ nh. Đ ch n đoán c n có n ng đ acid
uric trong máu cao, kèm theo bi u hi n đau kh p đ c bi t là ngón cái chân. Khi tinh th acid
uric l ng t vào kh p có th gây hư s n kh p mau chóng.
Và sau đây là vài thông tin v b nh viêm kh p d ng th p. Viêm kh p d ng th p ( rheumatoid
arthritis) là b nh h th ng nh hư ng lên các kh p có màng ho t d ch, nguyên nhân không rõ.
Khi x y ra bàn tay đư c g i dư i tên viêm kh p bàn tay ( arthritis of the hand). T t c sinh
b nh h c c a b nh này cũng như s bi n d ng kh p, hư kh p là do s bi n đ i c a màng ho t
d ch kh p. S n kh p b h y ho i do màng ho t d ch b viêm th p và ngay c xương dư i s n
cũng b t n công. B nh hay x y ra kh p bàn ngón tay, và c tay v i các tri u ch ng như đau
kh p bàn, ngón tay, sưng, nóng,đ đau là tri u ch ng hay g p. Ngoài ra còn b nh còn có th
t n công màng bao gân du i ho c g p gây ra s m t cân b ng c a xương, kh p và dây ch ng
bàn tay.
Khám b nh thư ng th y kh p đã nêu trên sưng theo ki u hình thoi, m t s kh p b n ng hơn
kh p khác. H n ch v n đ ng do đau và sưng. B nh lâu ngày có th có n t th p. Th máu cho
th y tình tr ng viêm, đôi khi có y u t th p dương tính.
Đi u tr bao g m thu c kháng viêm gi m đau, corticoid chích vào các kh p b sưng. Tuy nhi n
b nh không th ch a kh i mà ch có th làm gi m b nh, ch ng l i các bi n d ng kh p b ng n p
ch nh hình. M t s kh p sưng bi n d ng quá m c có th ph i ph u thu t c t bao ho t m c hay
thay kh p. M t s ngư i b nh t lui mà không th y tái phát.
Như v y ch c b n đã có câu tr l i v câu h i c a b n v i đi u ki n nh ng gì b n nêu ra v i
chúng tôi là đúng. B n nên đi khám chuyên khoa cơ xương kh p đ xem các kh p b bi n
d ng t i đâu? Có c n can thi p ph u thu t gì không? hay có c n ph i dùng các n p ch nh
hình tránh bi n d ng kh p không?
Tôi 36 tu i, b gãy 1/3 trên xương đùi (T), bó b t 8 tu n, đ n nay đã đư c 6 tháng. Nhưng hi n
nay kh p g i g p ch đ ng ch đư c 80 đ , n u có tác đ ng c a k thu t viên VLTL thì đư c
kho ng 115 đ . Ng qua đêm d y ch t g p đư c kho ng 55 đ . Xin h i Bác sĩ
CÁC CÂU H I THƯ NG G P
Saturday, 11 June 2011 16:35
v trư ng h p kh p g i c a tôi b h n ch v g p như v y là do đâu và có th t p luy n đ
ph c h i l i kh năng g p g i bình thư ng đư c không? Xin Bác sĩ tư v n cho tôi v phương
pháp t p luy n đ có th ph c h i ch c năng kh p g i. Xin chân thành cám ơn Bác sĩ.
Tr l i:
Chúng tôi hơi ng c nhiên khi th y gãy 1/3 trên xương đùi đư c đùi tr bó b t vì xương đùi khi gãy
có di l ch r t nhi u và mu n đi u tr b ng bó b t thì b t ph i qua c kh p háng r t khó ch u.
Chúng tôi ch xin tr l i b n v trư ng h p c ng kh p g i c a b n. Đây là di ch ng do kh p g i
đư c b t đ ng quá lâu trong b t. Kh p d b c ng khi b b t đ ng lâu vì các dây ch ng và mô
m m bao xung quanh b xơ hóa m t s đàn h i. Chưa k là gãy xương vùng g n kh p hay
ph m kh p s làm t máu trong kh p và mô xơ s m c đ y quanh kh p làm c ng kh p hay
h n ch v n đ ng kh p. vi c t p v t lý tr li u s m s làm h n ch s phát tri n c a mô xơ làm
kh p v n đ ng d dàng hơn. Tuy nhiên ban ngày b n t p chăm ch nhưng khi ban đêm n m
ng , g i l i tr v tư th du i nên l i ti p t c b c ng. trong trư ng h p n u g i b h n ch g p
du i mà đã t p v t lý tr li u không hi u qu ( không có s ti n tri n c a t m ho t đ ng g i sau
m t vài tháng t p) thì có ch đ nh m gi i phóng kh p g i. hi n t i n i soi kh p g i đ gi i phóng
kh p đã đư c ng d ng thành công. N u b n th y kh p g i không có ti n tri n g p thêm đư c
n a sau th i gian t p thì b n có th liên h v i chúng tôi đ gi i phóng kh p g i qua n i soi sau
đó s ti p t c t p s có hi u qu hơn
Toi 29 tuoi di kham benh tai trung tam chan thuong chinh hinh bac si bao bi 'hoai tu chom
xuong dui" phai phau thuat .nhung toi di chi nghe thon nhe thoi neu khong phau thuat thi co
sau khong?hien tai o tphcm noi nao co phau thuat noi soi benh nay khong?benh nay co nguy
hiem khong? co phai la ac tnih kg? hien toi rat lo lang nho bac si giai thich giup
tr l i:
Ho i t ch m xương đùi là tình tr ng ch t c a xương do thi u máu nuôi. B nh thư ng x y ra
đ tu i t 30-60. b nh thư ng x y ra c hai ch m xương đùi v i đ n ng khác nhau hay như
nhau. B nh x y ra do các b nh lý gây t c các m ch máu nh cung c p máu cho ch m xương
đùi ví d t c m ch do các ch t m gây t c m ch trên nh ng b nh nhân có t n thương gan do
rư u.
Nguyên nhân có th chia làm hai nhóm chính là có ch n thương hay không ch n thương.
Nguyên nhân do ch n thương ví d như té gãy c xương đùi, tr t kh p háng… nguyên nhân
không do ch n thương bao g m u ng nhi u rư u, bia, dùng corticoide li u cao káo dài, b nh lý
CÁC CÂU H I THƯ NG G P
Saturday, 11 June 2011 16:35
gi i áp như nh ng ngư i th l n l n sâu và tr i lên đ t ng t, b nh lý h ng c u hình li m, ch y
tia x và có kho ng 25% không rõ nguyên nhân là gì.
Tri u ch ng thư ng là có cơn đau kh i phát đ t ng t mà có l là do thi u máu nuôi đ t ng t.
Tuy nhiên b nh nhân thư ng đã có tình tr ng ho i t ch m trư c đó. Cơn đau ngày càng
nhi u khi xương ch t làm x p ch m xương đùi, đau khi đi đ ng và gi m khi ngh ngơi. Cơn
đau xu t phát t b n lan xu ng m t trong đùi ho c đôi khi c m giác đau sau mông. Cơn đau
làm h n ch các v n đ ng c a kh p háng và khi khám th y đ ng tác xoay ngoài và xoay trong
háng b gi m trư c. Đôi b nh nhân có c m giác đau vùng g i và khi n cho nhi u bác sĩ ch n
đoán l m.
Vi c ch n đoán thư ng d a trên lâm sàng và X quang, tuy nhiên giai đo n s m x quang
thư ng qui không phát hi n s m đư c mà ph i c n t i phim MRI cho phép th y các t n
thương xương s m.
Khi đã có ch n đoán vi c đi u tr s bao g m thu c kháng viêm gi m đau nhưng k t qu không
kh quan m y. Có r t nhi u phương pháp m x nh m m c tiêu c u vãn ch m xương đùi,
đ ng tác đơn giãn nh t là khoan gi i áp, ph c t p hơn có th ghép xương x p sau khi khoan,
ghép mào ch u có cu ng m ch hay xương mác có cu ng m ch nghĩa là bác sĩ s khoan 1
đư ng h m gi i áp trong ch m xương đùi, sau đó s dùng m t mi ng xương có m ch máu
nuôi đi theo đ t vào trong ch đư ng h m v i hy v ng là ch m xương đùi s có máu nuôi và
s ng l i. lý thuy t là như th như k t qu khá h n ch . Tuy nhiên ngư i ta v n ti n hành vì
m c tiêu c u l y ch m xương đùi.
Khi ch m xương đùi đã hư hoàn toàn thì bi n pháp cu i cùng đ gi i thoát cho b nh nhân là
thay kh p háng. Thay kh p háng giúp b nh nhân đi l i d dàng, không đau. Tuy nhiên vi c gì
cũng có m t trái c a nó. Đi u đ u tiên là kh p háng nhân t o không th t t hơn ch m xương
đùi th t, b nh nhân s không đư c phép ng i x m hay b t chéo chân, nguy cơ có th b tr t
kh p háng m c dù có nhi u n l c nghiên c u t các hãng d ng c đ gi m thi u tình tr ng
này. Th đ n kh p háng nhân t o có m t tu i th nh t đ nh, sau m t th i gian 10-15 năm sau
kh p hư thì ph i thay l i. vi c thay l i s r t khó khăn và t n kém do xương b hư nhi u. ngư i
mang kh p háng nhân t o cũng gi ng như mang van tim nhân t o cũng ph i tránh đ b nhi m
trùng da, răng, mi ng hay nh ng nơi khác vì khi đó vi khu n s bám vào kh p háng nhân t o
gây ra nhi m trùng và như th thì r t t i t .
Vì nh ng bi n ch ng trên mà các bác sĩ c g ng kéo dài th i gian s d ng ch m xương đùi
thi t càng lâu càng t t cho đ n khi không còn cách nào khác thì s thay ch m. nư c ngoài
b nh nhân đư c b o hi m tr nhưng Vi t Nam thì vi c thay kh p háng s là m t gánh n ng
cho b nh nhân vì giá khá cao.
Tr l i trư ng h p c a b n. n u đã có ch n đoán ho i t ch m thì ch c cũng nên ph u thu t,
lo i ph u nào thì s do bác sĩ đi u tr cho b n gi i thích và ch n l a. Đây không ph i là b nh
ác tính nhưng là b nh gây tàn ph , nh t là khi b n còn quá tr . b n c n ch m d t m t cách
không thương ti c hay quy n luy n ngay v i rư u và thu c lá. hi n không có ch đ nh làm n i
soi kh p háng trong trư ng h p này.
M tôi năm nay 60 tu i, năm ngoái m tôi b đau các kh p ngón tay, c tay, đ u g i và ngày
càng n ng, đ n nay ph i đi b ng n ng, th m chí n m m t ch không m c đư c áo. Trư c đây
đã đi Trung tâm ch n thương ch nh hình Tp. HCM; B nh vi n Ch R y và u ng thu c nhi u
(k c thu c nam, thu c b c và chích thu c tây) nhưng v n không kh i. Bác s chu n đoán là
thoái hóa kh p. Hi n nay c đau tri n miên, có th gi m m t,
CÁC CÂU H I THƯ NG G P
Saturday, 11 June 2011 16:35
hai ngày sau đó l i đau d d i.
Xin cho h i có th ch a b nh này t i b nh vi n nào. Ch đ ăn u ng, t p luy n ra sao và có
th ch a kh i b nh không? (M tôi có b b nh tim, cao huy t áp, trĩ và thư ng xuyên b đ y
b ng, ăn không tiêu ho c r i lo n tiêu hóa).
Xin c m ơn và mong s m nh n đư c h i đáp.
Tr l i:
Theo mô t c a b n chúng tôi nghĩ m c a b n b thoái hóa kh p g i. Thoái hoá kh p g i t c là
tình tr ng s n m t kh p b hư. Đây là b nh lý có liên quan đ n tu i và hay x y ra khi chúng ta
bư c vào tu i 40-50. T n thương c a lo i b nh này bi u hi n t tình tr ng nhuy n s n t c là
m t s n kh p c a kh p g i b m m, ti p đ n l p s n này s b hư t o các đư ng n t và lan sâu
xu ng t n vùng xương. N ng hơn n a là các m ng s n b bong tróc ra đ l l p xương dư i
s n, bao ho t m c kh p g i s b viêm và ti t ra nhi u lo i men làm hư thêm l p s n này. Cơ
th ph n ng b ng cách t o xương s a ch a nhưng không thành công và t o ra các hình nh
gai xương trong kh p g i khi ch p phim xquang. Bi u hi n c a b nh là tình tr ng đau kh p g i
và đ c bi t là đau khe kh p g i bên trong vì ph n l n kh p g i c a chúng ta b v o vào trong (
g i varus). Đau tăng khi đi l i nhi u và gi m khi ngh ngơi. Ch p phim v i tư th đ ng trên 1
chân b đau s th y hình nh xơ đ c xương vùng khe kh p bên trong, n ng hơn có th th y h p
khe kh p và các gai xương.
ti n tri n lâu dài kh p g i s b hư hoàn toàn và bi n d ng v o vào trong gây đau đ n khi đi l i,
s n hư hoàn toàn gây tàn ph .
V tây y s đi u tr b ng vi c dùng thu c kháng viêm gi m đau và ch đ t p luy n thích h p.
Vi c đi u tr b ng thu c n u sau 2 ho c 3 tháng không hi u qu s ph i s d ng đ n bi n pháp
m x , hi n t i có nhi u cách như làm n i soi c t ho c m c và làm s ch s n hư b ng sóng radio
cao t n, khoan xương cho ch y máu v i hy v ng s n s m c ra. Ghép xương s n t thân qua
n i soi t c là l y s n lành t nơi không ph i ch u l c ghép vào nơi hư. Đ c xương s a tr c kh p
g i cho th ng tr l i ho c hơi v o ra ngoài 1 chút vì ph n s n bên ngoài thư ng còn t t. Và bi n
pháp cu i cùng khi s n hư hoàn toàn là thay kh p g i nhân t o toàn ph n ho c
bán ph n. Hi n t i m t s b nh vi n đã có tri n khai h u h t các lo i ph u thu t k trên.
M c a b n đã đi u tr thu c lâu nhưng không gi m đi u này ch ng t thu c đã không còn tác
d ng. vi c m b n b đ y b ng thư ng xuyên có th do tác d ng ph c a thu c kháng viêm
gi m đau. Vi c dùng thu c này lâu dài có th b loét đư ng tiêu hóa v i bi n ch ng nguy hi m
là ch y máu đư ng tiêu hóa có th nh hư ng đ n tính m ng. Trong trư ng h p này c n xem
xét đ n ch đ nh m thay kh p đ bác có th đi l i đư c bình thư ng và nh t là không ph i
u ng thu c kháng viêm gi m đau quá nhi u n a
Hi n t i chúng tôi đã th c hi n các thành công các ph u thu t như n i soi làm s ch kh p, bơm
ch t nh y, ghép s n xương t thân, bơm huy t tương giàu ti u c u đ kích thích m c s n, thay
kh p toàn ph n… các BV ĐHYD, BV Nguy n Tri Phương, b n có th đưa m đ n đ chúng
tôi tư v n k c th hơn theo l ch làm vi c c a chúng tôi.
21 / 21

More Related Content

Similar to Cac cau hoi thg gap ct

Hạt giống tâm hồn 7 những câu chuyện cuộc sống (161p)
Hạt giống tâm hồn 7 những câu chuyện cuộc sống (161p)Hạt giống tâm hồn 7 những câu chuyện cuộc sống (161p)
Hạt giống tâm hồn 7 những câu chuyện cuộc sống (161p)
Kiệm Phan
 
Hạt Giống Tâm Hồn - Tập 7 - Những câu chuyện cuộc sống
Hạt Giống Tâm Hồn - Tập 7 - Những câu chuyện cuộc sốngHạt Giống Tâm Hồn - Tập 7 - Những câu chuyện cuộc sống
Hạt Giống Tâm Hồn - Tập 7 - Những câu chuyện cuộc sống
Quang Ngoc
 
Hat giong tam_hon_tap_7_nhung_cau_chuyen_cuoc_song
Hat giong tam_hon_tap_7_nhung_cau_chuyen_cuoc_songHat giong tam_hon_tap_7_nhung_cau_chuyen_cuoc_song
Hat giong tam_hon_tap_7_nhung_cau_chuyen_cuoc_song
Tu Sắc
 
SIÊU ÂM ÂM ĐẠO - CỔ TỬ CUNG VÀ TỬ CUNG
SIÊU ÂM ÂM ĐẠO - CỔ TỬ CUNG VÀ TỬ CUNGSIÊU ÂM ÂM ĐẠO - CỔ TỬ CUNG VÀ TỬ CUNG
SIÊU ÂM ÂM ĐẠO - CỔ TỬ CUNG VÀ TỬ CUNG
SoM
 
Thuc Tap Sinh Ly Hoc - HVQY.pdf
Thuc Tap Sinh Ly Hoc - HVQY.pdfThuc Tap Sinh Ly Hoc - HVQY.pdf
Thuc Tap Sinh Ly Hoc - HVQY.pdf
XunThng31
 

Similar to Cac cau hoi thg gap ct (20)

PRECOCE PUBERTY, Dr NGUYỄN THỊ THẢO HIỀN
PRECOCE PUBERTY, Dr NGUYỄN THỊ THẢO HIỀNPRECOCE PUBERTY, Dr NGUYỄN THỊ THẢO HIỀN
PRECOCE PUBERTY, Dr NGUYỄN THỊ THẢO HIỀN
 
Gay xuong y4
Gay xuong y4Gay xuong y4
Gay xuong y4
 
BĂNG HUYẾT SAU SINH
BĂNG HUYẾT SAU SINHBĂNG HUYẾT SAU SINH
BĂNG HUYẾT SAU SINH
 
Hạt giống tâm hồn 7 những câu chuyện cuộc sống (161p)
Hạt giống tâm hồn 7 những câu chuyện cuộc sống (161p)Hạt giống tâm hồn 7 những câu chuyện cuộc sống (161p)
Hạt giống tâm hồn 7 những câu chuyện cuộc sống (161p)
 
Hat giong tam hon 7
Hat giong tam hon 7Hat giong tam hon 7
Hat giong tam hon 7
 
Hạt Giống Tâm Hồn - Tập 7 - Những câu chuyện cuộc sống
Hạt Giống Tâm Hồn - Tập 7 - Những câu chuyện cuộc sốngHạt Giống Tâm Hồn - Tập 7 - Những câu chuyện cuộc sống
Hạt Giống Tâm Hồn - Tập 7 - Những câu chuyện cuộc sống
 
Hat giong tam hon 7
 Hat giong tam hon 7 Hat giong tam hon 7
Hat giong tam hon 7
 
Hat giong tam_hon_tap_7_nhung_cau_chuyen_cuoc_song
Hat giong tam_hon_tap_7_nhung_cau_chuyen_cuoc_songHat giong tam_hon_tap_7_nhung_cau_chuyen_cuoc_song
Hat giong tam_hon_tap_7_nhung_cau_chuyen_cuoc_song
 
Hat giong tam hon 7
Hat giong tam hon 7Hat giong tam hon 7
Hat giong tam hon 7
 
[Sách] Hat giống tâm hồn 07. những câu chuyện cuộc sống
[Sách] Hat giống tâm hồn 07. những câu chuyện cuộc sống[Sách] Hat giống tâm hồn 07. những câu chuyện cuộc sống
[Sách] Hat giống tâm hồn 07. những câu chuyện cuộc sống
 
SIÊU ÂM ÂM ĐẠO - CỔ TỬ CUNG VÀ TỬ CUNG
SIÊU ÂM ÂM ĐẠO - CỔ TỬ CUNG VÀ TỬ CUNGSIÊU ÂM ÂM ĐẠO - CỔ TỬ CUNG VÀ TỬ CUNG
SIÊU ÂM ÂM ĐẠO - CỔ TỬ CUNG VÀ TỬ CUNG
 
benh noi khoa thu y
 benh noi khoa thu y benh noi khoa thu y
benh noi khoa thu y
 
Hạt giống tâm hồn 8
Hạt giống tâm hồn 8Hạt giống tâm hồn 8
Hạt giống tâm hồn 8
 
Hat giong tam hon 8
Hat giong tam hon 8Hat giong tam hon 8
Hat giong tam hon 8
 
Thai nghen sinh de - cham soc em be
Thai nghen   sinh de - cham soc em beThai nghen   sinh de - cham soc em be
Thai nghen sinh de - cham soc em be
 
Thai nghén sinh đẻ và chăm sóc em bé
Thai nghén sinh đẻ và chăm sóc em béThai nghén sinh đẻ và chăm sóc em bé
Thai nghén sinh đẻ và chăm sóc em bé
 
Thai nghen-sinh-de-va-cham-soc-em-be 2
Thai nghen-sinh-de-va-cham-soc-em-be 2Thai nghen-sinh-de-va-cham-soc-em-be 2
Thai nghen-sinh-de-va-cham-soc-em-be 2
 
Siêu Âm Hệ Niệu
Siêu Âm Hệ NiệuSiêu Âm Hệ Niệu
Siêu Âm Hệ Niệu
 
Thuc Tap Sinh Ly Hoc - HVQY.pdf
Thuc Tap Sinh Ly Hoc - HVQY.pdfThuc Tap Sinh Ly Hoc - HVQY.pdf
Thuc Tap Sinh Ly Hoc - HVQY.pdf
 
Bảo quản sữa (1).pptx
Bảo quản sữa (1).pptxBảo quản sữa (1).pptx
Bảo quản sữa (1).pptx
 

More from Tran Quang

Xuyen kim mat ngoai khuyu bs huynh manh nhi
Xuyen kim mat ngoai khuyu   bs huynh manh nhiXuyen kim mat ngoai khuyu   bs huynh manh nhi
Xuyen kim mat ngoai khuyu bs huynh manh nhi
Tran Quang
 
Vn clubfoot-patient-information-book
Vn clubfoot-patient-information-bookVn clubfoot-patient-information-book
Vn clubfoot-patient-information-book
Tran Quang
 
Vn clubfoot-patient-information-book
Vn clubfoot-patient-information-bookVn clubfoot-patient-information-book
Vn clubfoot-patient-information-book
Tran Quang
 
Tt kinh trong gay tren 2 lc
Tt kinh trong gay tren 2 lcTt kinh trong gay tren 2 lc
Tt kinh trong gay tren 2 lc
Tran Quang
 
Ket qua dieu tri tang tiet mo hoi tay bang phau thuat noi soi mot trocar vao ...
Ket qua dieu tri tang tiet mo hoi tay bang phau thuat noi soi mot trocar vao ...Ket qua dieu tri tang tiet mo hoi tay bang phau thuat noi soi mot trocar vao ...
Ket qua dieu tri tang tiet mo hoi tay bang phau thuat noi soi mot trocar vao ...
Tran Quang
 
Gay tren-loi-cau-xuong-canh-tay-o-tre-em
Gay tren-loi-cau-xuong-canh-tay-o-tre-emGay tren-loi-cau-xuong-canh-tay-o-tre-em
Gay tren-loi-cau-xuong-canh-tay-o-tre-em
Tran Quang
 
Gay co pt xuong canh tay
Gay co pt xuong canh tayGay co pt xuong canh tay
Gay co pt xuong canh tay
Tran Quang
 
Clubfoot vn brochure(poster)
Clubfoot vn brochure(poster)Clubfoot vn brochure(poster)
Clubfoot vn brochure(poster)
Tran Quang
 
Clubfoot ponseti management (poster)
Clubfoot   ponseti management (poster)Clubfoot   ponseti management (poster)
Clubfoot ponseti management (poster)
Tran Quang
 

More from Tran Quang (20)

Xuyen kim mat ngoai khuyu bs huynh manh nhi
Xuyen kim mat ngoai khuyu   bs huynh manh nhiXuyen kim mat ngoai khuyu   bs huynh manh nhi
Xuyen kim mat ngoai khuyu bs huynh manh nhi
 
Vn clubfoot-patient-information-book
Vn clubfoot-patient-information-bookVn clubfoot-patient-information-book
Vn clubfoot-patient-information-book
 
Vn clubfoot-patient-information-book
Vn clubfoot-patient-information-bookVn clubfoot-patient-information-book
Vn clubfoot-patient-information-book
 
Viem xuong tuy xuong
Viem xuong tuy xuongViem xuong tuy xuong
Viem xuong tuy xuong
 
Tt kinh trong gay tren 2 lc
Tt kinh trong gay tren 2 lcTt kinh trong gay tren 2 lc
Tt kinh trong gay tren 2 lc
 
Phau thuat x.banh che
Phau thuat x.banh chePhau thuat x.banh che
Phau thuat x.banh che
 
Ket qua dieu tri tang tiet mo hoi tay bang phau thuat noi soi mot trocar vao ...
Ket qua dieu tri tang tiet mo hoi tay bang phau thuat noi soi mot trocar vao ...Ket qua dieu tri tang tiet mo hoi tay bang phau thuat noi soi mot trocar vao ...
Ket qua dieu tri tang tiet mo hoi tay bang phau thuat noi soi mot trocar vao ...
 
Hcdha acl
Hcdha aclHcdha acl
Hcdha acl
 
Hc ong co tay
Hc ong co tayHc ong co tay
Hc ong co tay
 
Gay tren-loi-cau-xuong-canh-tay-o-tre-em
Gay tren-loi-cau-xuong-canh-tay-o-tre-emGay tren-loi-cau-xuong-canh-tay-o-tre-em
Gay tren-loi-cau-xuong-canh-tay-o-tre-em
 
Gay than xuong canh tay
Gay than xuong canh tayGay than xuong canh tay
Gay than xuong canh tay
 
Gay te o gay
Gay te o gayGay te o gay
Gay te o gay
 
Gay mam chay
Gay mam chayGay mam chay
Gay mam chay
 
Gay kin nen xg ban tay
Gay kin nen xg ban tayGay kin nen xg ban tay
Gay kin nen xg ban tay
 
Gay co pt xuong canh tay
Gay co pt xuong canh tayGay co pt xuong canh tay
Gay co pt xuong canh tay
 
Danh gia gay co pt
Danh gia gay co ptDanh gia gay co pt
Danh gia gay co pt
 
Dai cuong ve trat khop
Dai cuong ve trat khopDai cuong ve trat khop
Dai cuong ve trat khop
 
Co dinh gay xuong
Co dinh gay xuongCo dinh gay xuong
Co dinh gay xuong
 
Clubfoot vn brochure(poster)
Clubfoot vn brochure(poster)Clubfoot vn brochure(poster)
Clubfoot vn brochure(poster)
 
Clubfoot ponseti management (poster)
Clubfoot   ponseti management (poster)Clubfoot   ponseti management (poster)
Clubfoot ponseti management (poster)
 

Cac cau hoi thg gap ct

  • 1. CÁC CÂU H I THƯ NG G P Sau đây là các câu h i thư ng g p đã tr l i qua email cũng như qua các m c h i đáp trên báo. chúng tôi xin trích đăng l i đ quý đ c gi theo dõi và ph n nào có th t tr l i cho v n đ c a mình. Em b ngã xe máy, xe đè lên g i trái. Hôm sau em đi khám B nh vi n Vi t Đ c, đư c ch đ nh ch p X- quang và c ng hư ng t . K t qu X- quang hoàn toàn bình thư ng. K t qu ch p MRI là : Hình nh đ ng gi p và đ t không hoàn toàn dây ch ng chéo sau. T n thương dây ch ng bên trong g i trái. Tràn d ch kh p g i trái. V y em xin h i là em có nên m hay không ? Và chi phí m h t nhi u không ? Và tình tr ng b nh như th là n ng hay nh ? Th i gian đ ph c h i bình thư ng là bao lâu ? Hi n t i em r t khó có th du i ho c co chân trái, vì r t đau, đau bu t luôn . Thân, Tr l i: Theo b n mô t thì b n có hai v n đ chính là t n thương dây ch ng bên trong và dây ch ng chéo sau. Vi c rách hai dây ch ng này s gây ch y máu bên trong kh p g i nên s làm kh p g i c a b n b tràn d ch hay chính xác hơn là tràn máu trong kh p g i. Khi có tràn máu trong kh p g i do t n thương dây ch ng thì vi c co du i g i c a b n b khó khăn do đau là chuy n bình thư ng. Do v y trong giai đo n này vi c đi u tr chính y u s là làm cho g i b t sưng, viêm b ng vi c chư m l nh và u ng thu c. Sau khi b t đau s ti n hành t p v t lí tr li u nh nhàng đ có th đ nh hư ng cho dây ch ng bên trong lành. Ch đ nh m n i dây ch ng bên trong và dây ch ng chéo sau ch đ t ra khi mà dây ch ng bên trong đ t hoàn toàn hai đ u dây ch ng không còn dính vào nhau n a nên có nguy cơ không lành. Trong trư ng h p c a b n chúng tôi nghĩ g i b n không đ n n i quá n ng như th nên v n có th đi u tr b ng vi c chư m l nh, b t đ ng, t p v t lí tr li u và ch dây ch ng bên trong lành. Khi dây ch ng bên trong lành h n ( kho ng 3 tháng tr đi) khi đó b n nên đi khám l i bác sĩ chuyên v ch n thương ch nh hình đ xem m c đ đ t dây ch ng chéo sau như th nào. Vi c khám trên lâm sàng g i c a b n s quy t đ nh có nên m hay không. N u dây ch ng chéo sau quá l ng khi n mâm chày t t h n ra sau so v i l u c u đùi ho c b n có d u hi u đau m t trư c kh p g i ch xương bánh chè do hư kh p bánh chè l i c u xương đùi thì s có ch đ nh m đ làm l i dây ch ng chéo sau cho b n. Tuy nhiên ph u thu t tái t o dây ch ng chéo sau khá là khó nên cũng ít b nh vi n th c hi n đư c t t. Th i gian h i ph c sau m dây ch ng chéo sau cũng khá lâu. Ít nh t là sau 4-5 tháng b n m i có th đi xe g n máy đư c và b n ch đư c chơi th thao t giai đo n sau 9 tháng. Chi phí dĩ nhiên là tùy theo b nh vi n và th i đi m m , trung bình vào kho ng 30 tri u n u b n ph i t tr m i chi phí mà không có b o hi m y t . 1 / 21
  • 2. CÁC CÂU H I THƯ NG G P Saturday, 11 June 2011 16:35 Em năm nay 19 tu i tháng 8 v a r i em b té xe k t qu là đi ch p hình MRI b nh vi n CTCH TR N HƯNG Đ O bác sĩ nói em b đ t dây ch ng chéo g i trư c và đã đư c m n i soi b t c tiêu .Nay đã đư c 2 tháng mà v n đi l i chưa đư c như bình thư ng mà v n đi gi ng như ngư i b t t em lo quá à! không bi t sau này có kh i không và có b l i không? Cho em h i bao lâu c m i tiêu và có nh hư ng gì đ n vi c sinh con ko? M y tháng thì có th đi t p v t lý tr li u?D o g n đây tóc em r ng r t nhi u không bi t ph u thu t có nh hư ng gì không thưa bác sĩ?Nhi u lúc ng i xu ng lâu đ ng lên em nghe ti ng r c r c nhưng đi khám thì bác sĩ b o không sao,Do dây ch ng m i nên v y.EM r t lo mong s m nh n đư c câu tr l i c a chương trình. Tr l i: B n ng c mai thân m n, sau khi m tái t o dây ch ng chéo trư c g i thì luôn luôn có m t chương trình t p luy n r t rõ ràng mà các bác sĩ bao gi cũng d n dò b nh nhân trong m i l n tái khám. Chúng tôi không bi t là b n có đi t p hay không? Thông thư ng sau hai tháng là b n đã có th đi l i đư c mà không c n mang n ng, th i đi m này b t đ u vi c ph c h i các nhóm cơ vùng g i b ng cách đ p xe đ p tĩnh, t p cơ t đ u, t p dáng đi bình thư ng sau m t th i gian đi n ng, t p các bài t p nâng chân, đá t , l y thăng b ng… do v y l i khuyên là em nên đi t p v t lý tr li u. B nh nhân chúng ta hay có tâm lý m xong là xem như là xong mà hay b qua ph n r t quan tr ng là luy n t p sau m , nhi u ngư i c nghĩ r ng sau m t th i gian thì m i th s bình thư ng. Đi u này r t nguy hi m trong vi c m tái t o hay khâu các dây ch ng vì c n ph i có t p v t lý tr li u thì các dây ch ng m i có ch c ngăng t t đư c. tóm l i là n u b n ch u khó đi t p ho c t p t i nhà theo như hư ng d n c a bác sĩ thì b n không có gì ph i lo, b n s có dáng đi bình thư ng như trư c khi m thôi. V n đ đang n m trong tay c a b n. c tiêu dùng trong ph u thu t đư c các hãng gi i thi u là s tiêu trung bình trong kho ng 2 năm có th nhanh hơn m t chút hay ch m hơn m t chút. Các con c này hoàn toàn không nh hư ng gì đ n vi c sinh con c a b n c . Có nh hư ng hay không chính là g i b n có h i ph c l i hoàn toàn hay không? Vi c này ph thu c vào s i dây ch ng m i có th thay th s i dây ch ng cũ hay không? N u dây ch ng m i thát b i, g i b n b l ng tr l i thì vi c đi l i khó khăn do g i b m t v ng, khi đó n u b n có thai, tr ng lư ng cơ th tăng lên, g i b m t v ng nhi u hơn và như v y đi l i khó khăn hơn, có th d b “s m” hơn. Vi c kêu r c r c khi co du i g i có th là bình thư ng, khi khám bác sĩ s bi t đó là tri u ch ng bình thư ng hay là b t thư ng. Chúc b n mau bình ph c v i chương trình t p luy n c a mình. Cách đây kho ng 4 năm tôi b té xe và b đ t dây ch ng chéo trư c g i. Vì lý do công vi c mà tôi không đi m đư c. Nên tôi xin h i, v i th i gian đã lâu như v y thì bây gi tôi còn có th m đư c không? đâu và chi phí kho ng bao nhiêu?: Tr l i: R t ti c là b n không cho chúng tôi bi t thêm các chi ti t khác như b n bao nhiêu tu i? nhóm b nh nhân trên 40 tu i mà không có ho t đ ng th l c nhi u, không có tri u ch ng m t v ng t c là đi b s m g i thì g n như không có ch đ nh ph u thu t. Có v như vi c dây ch ng chéo b đ t không nh hư ng đ n công vi c và cu c s ng c a b n vì đã 4 năm b n s ng chung v i nó r i. Ti p theo là b n có b s m g i khi đi hay không? t c là khi đi đ ng b n hay b té khi xoay nh ngư i, không ch y đư c, không lên xu ng hay lên xu ng c u thang khó khăn? N u tri u ch ng 2 / 21
  • 3. CÁC CÂU H I THƯ NG G P Saturday, 11 June 2011 16:35 này có x y ra và t n su t ngày càng nhi u thì có ch đ nh m tái t o dây ch ng. M t v n đ n a cũng khá quan tr ng là kh p g i b n có b thoái hóa do h u qu đ t dây ch ng gây l ng l o kh p hay không? đ xác đ nh thì c n ph i có s ch n đoán c a bác sĩ ch nh hình. Do v y chúng tôi khuyên b n nên đ n m t cơ s y t nào đó đ đư c tư v n chính xác hơn. V các cơ s có th m dây ch ng chéo trư c, chúng tôi li t kê m t s cơ s b nh vi n công có th m đư c như sau: Mi n B c: b n có th liên h khoa ch n thương c a các b nh vi n 108, BV 19-8, BV Vi t Đ c, BV Th Thao Vi t Nam, BV 103, BV Xanh Pôn... Mi n Nam: BV Nguy n Tri Phương, BV Đ i H c Y Dư c cơ s 1, BV Ch R y, BV CTCH, BV Nhân Dân 115, BV Nhân Dân Gia Đ nh... Có th danh sách li t kê c a chúng tôi không th t đ y đ vì các b nh vi n hi n đang đ u tư vào n i soi kh p r t nhi u. B n có th liên h v i khoa CTCH BV g n nơi b n s ng nh t đ có thêm chi ti t. V chi phí cu c m hi n t i các b nh vi n công dao đ ng t 20 tri u. B o hi m y t s tr đư c 1 ph n vi n phí tùy b nh vi n. Tôi có đ a cháu (năm nay hơn 30 tu i r i) do l n chơi tennis cách nay 4 năm b té nên b rách dây ch ng chéo trư c g i. Nhưng vì lý do công vi c nên nó không m , nhưng v n đi l i bình thư ng. Nhưng cách đây 1 năm do đi h c Sing và chân hay b nh c khi tr i l nh nên nó đã quy t đ nh m n i soi. Sau khi m đư c 2 tháng, cháu b té. Sau đó m đính l i. Bây gi đã 1 năm r i. V n ph i t p v t lý tr li u Sing. Nhưng m i đây ki m tra thì đ dãn đàn h i dây ch ng chéo đ t 32%, đ m m s n chêm đ u g i đ t 24%, d ch nh n kh p g i đ t 36%. Nó th t v ng vô cùng và mu n tr v VN nhưng không dám. Cho h i, TPHCM, nơi nào có th ti p nh n cháu tôi v t p luy n và ti p nh n h sơ b nh án c a nó. Th t s tôi cũng có tìm hi u nhưng không bi t B nh vi n Vi t Pháp Qu n 7 hay bênh vi n Đ i h c Y dư c... có ti p nh n hay không. Rât mong đư c s giúp đ c a quý báo và các bác sĩ. Tr l i: Trư c h t chúng tôi xin trình bày v i b n v dây ch ng chéo trư c. Trong kh p g i có hai dây ch ng g i là dây ch ng chéo trư c (DCCT) và dây ch ng chéo sau (DCCS), nhi m v có th hi u 1 cách đơn gi n là gi không cho mâm chày ( c ng chân) ch y ra trư c và ra sau khi đi l i. Đa ph n là DCCT s b đ t do té ch ng chân xoay ngư i. Bi u hi n lúc m i ch n thương bao g m đau, g i sưng do ch y máu t s đ t dây ch ng và có th do t n thương nh ng thành ph n khác c a kh p như bao kh p và các dây ch ng bên. B nh nhân s b h n ch v n đ ng g i do đau, sưng. Sau 1 th i gian kho ng 2-3 tu n thì các tri u ch ng này s m t d n đi, tuy nhiên s xu t hi n hi n tư ng teo cơ t đ u đùi t c là cơ n m phía trư c đùi, n u cơ b n kho thì có th b n s không b l ng g i do các cơ bù l i ch c năng dây ch ng, nhưng thông thư ng thì g i s b l ng do mâm chày không có gì gi nên s b bán tr t ra trư c gây tri u ch ng m t v ng ho c đau ho c c hai. Tri u ch ng m t v ng bi u hi n b ng vi c b n hay b té khi đi
  • 4. CÁC CÂU H I THƯ NG G P Saturday, 11 June 2011 16:35 nhanh ho c ch y ho c n ng hơn là khi đi l i bình thư ng. Chúng ta hay dùng t “s m” g i đ di n t hi n tư ng đang đi t nhiên b té ho c không tr đư c chân b t n thương dây ch ng, n u không đi u tr có th s n chêm s b rách và gây k t kh p t c là khi đi t nhiên g i gi ng như b tr t và k t 1 tư th nào đó, sau 1 h i l c l c và l a th g p du i g i thì m i v bình thư ng đư c, đôi khi không th v bình thư ng mà ph i nh ngư i khác n n ho c ph i tê đ n n ( hi m x y ra). Đ lâu hơn n a g i s b hư ( thoái hoá s n) do mâm chày b bán tr t nhi u l n và lúc này g i s đau thư ng xuyên khi đi l i. Như v y có th th y m c tiêu c a vi c ph c h i dây ch ng chéo trư c là gi v ng kh p g i đ tránh té khi ch y nh y, tránh làm hư s n kh p. M i k t qu đánh giá cu i cùng đ u d a trên tiêu chí này. Chúng tôi không hi u vi c phân tích các ch s như b n v a nêu th c hi n b nh vi n nào Singapore và có l cũng không c n thi t l m. M c tiêu cu i cùng là cháu b n có quay tr v đư c m c sinh ho t th l c như trư c hay không thôi. B n có th chuy n h sơ v BV Đ i h c Y Dư c vào phòng khám cơ xương kh p vào sáng th ba hay BV Nguy n Tri Phương khoa ch n thương ch nh hình vào sáng th tư, chúng tôi s khám l i và có hư ng đi u tr ti p t c cho cháu. B n có th tham kh o thêm chương trình t p v t lý tr li u trên trang web c a chúng tôi www.bacsinamanh.com trong m c bài t p ph c h i ch c năng. Cám ơn b n L i đ u tiên, em xin phép đư c g i đ n bác sĩ l i cám ơn chân thành nh t. Thưa bác sĩ,em mu n nh bác sĩ cho em l i khuyên đ i v i trư ng h p c a em. Tháng 7 năm 2006,em b ngã xe máy, khi xe đ thân xe đè vào ph n đ u g i chân ph i khi n cho đ u g i c a em g p vào trong thân xe.Khi đó các cô bác hai bên đư ng có dùng cao sa- loship dán vào đ u g i cho em. Sau khi ch p xquang, bác sĩ Vi n Quân đ i 108 nói ch b ch n thương, không sai l ch, không g y và cho bó chân b ng m t lo i n p da cu n quanh chân. Khi v nhà, m em có nghe nói m t ông th y ch a thu c nam r t hay nên đã đưa em đi bó lá . Sau khi bó đư c 2 ngày, ph n da đ u g i đ r p trông r t s và em ch bó đư c 7 ngày. Nhưng đi u đáng bu n là đ u g i c a em đ n gi v n đau m i khi đi l i và không th g p h t l i hay du i th ng ra. N u c g ng thì r t đau và c m giác chân b c ng l i. Em thư ng xuyên xoa bóp đ u g i nhưng không d ch u hơn đư c m y. Bây gi v ch ng em d đ nh có em bé,nhưng chân em r t y u. Em xin nh bác sĩ cho em l i khuyên. Em cám ơn bác sĩ r t nhi u! Tr l i: Theo b n mô t cơ ch ch n thương chúng tôi nghĩ b n có th b đ t dây ch ng chéo trư c c a g i và có th kèm theo rách s n chêm. Tri u ch ng c a g i b ch n thương là khó g p g i t i đa, đi l i nhi u gây đau do g i m t v ng, n u đi nhanh có th b s m té, đôi khi có th b k t kh p không g p du i đư c. Cơ t đ u ( cơ trư c đ u g i) b teo l i gây y u chân. Tình tr ng m t v ng kéo dài gây hư m t s n kh p làm b n khó khăn khi đi l i hay ng i x m ho c ng i x p b ng. Thông thư ng ch p x quang không phát hi n đư c gì vì dây ch ng đ t không th y trên phim, k c s n chêm b rách cũng v y. m t phương ti n ch n đoán hình nh cho phép th y đư c thương t n là c ng hư ng t ( MRI). Tuy nhiên v i k thu t khám b nh các bác sĩ đã có th phát hi n t n thương dây ch ng.
  • 5. CÁC CÂU H I THƯ NG G P Saturday, 11 June 2011 16:35 Trong trư ng h p c a b n chúng tôi khuyên b n nên đ n m t b nh vi n nào đó có khoa ch n thương ch nh hình hay cơ xương kh p ch ng h n như BV Nguy n Tri Phương, BV Đ i H c Y Dư c, Ch R y, CTCH..v.v đ đư c khám và đi u tr chính xác, không nên bó thu c hay đ p lá vì theo thi n ý c a chúng tôi các phương pháp đi u tr này không đem l i k t qu kh quan. N u th t s dây ch ng b đ t và s n chêm b rách thì vi c ph u thu t tái t o l i dây ch ng và c t s a s n chêm s đem l i k t qu t t hơn và b n có 85% có th có m t đ u g i bình thư ng như trư c khi b tai n n. hy v ng b n đã có l i khuyên thích h p. Cho em h i, b n em b đ t gân phía trư c c a chân ( đo n g n m t cá chân) do b cây cưa máy văng trúng, hi n các bác sĩ đã n i gân l i( tính đ n th i đi m bây gi là kho ng 1 tháng rư i).Bây gi b n em v n còn đi l i b ng n n, c đ ng chân còn y u. Cho em h i b n em có đi l i bình thư ng đư c không? kho ng bao lâu thì đi l i bình thư ng? c n ăn gì hay u ng thêm thu c gì đ h tr không? Tr l i: Theo mô t c a b n thì chúng tôi nghĩ b n em đã b đ t gân chày trư c. đây là gân to n i lên dư i da do v y khi va ch m hay b t n thương đ t gân. Gân chày trư c có tác d ng g p lưng bàn chân (đưa bàn chân g n v i c ng chân), ng a và khép bàn chân. Do đó n u t n thương gân này s làm b nh nhân gi m các ch c năng c a bàn chân. Bây gi nói v s lành c a gân. Gân sau khi đư c khâu dính s tr i qua giai đo n viêm bao g m các t bào b ch c u s ăn các mô b t n thương, mô ch t, d n d p s ch s chi n trư ng. k ti p là các nguyên bào s i s đ nguyên li u đ hàn g n v t thương làm hai đ u gân dính l i. giai đo n này quan tr ng và b t đ u t tu n l th 4-6 tr đi. Tuy nhiên nguyên v t li u k t n i gân s không ch c ch n n u không có l c tác đ ng đ nh hư ng đ t o s d o dai cho gân. Do đó có th th y quá trình sau m ph i b t đ ng h t 4-6 tu n đ gân lành. Sau đó là quá trình t p v t lí tr li u ch đ ng đ đ nh hư ng l c co gân nh m tăng s c ch u l c c a gân. Cho đ n 3 tháng sau thì có th xem như gân lành. Nhưng đ ho t đ ng th l c m nh thì c n ph i t p m nh hơn và ph i có bài ki m tra s c ch u l c c a gân trư c khi quy t đ nh chơi th thao. Đ n bây gi thì ch c b n đã bi t bao lâu thì b nh nhân đi đư c bình thư ng. n u trong trư ng h p gân không lành ho c b đ t ra thì bàn chân s y u khi làm các đ ng tác như đã mô t trên. Tôi làm vi c t i Hà n i, tôi cũng b đ t dây ch ng chéo sau kh p g i ph i trong m t l n tai n n xe máy t năm 2003. V a qua trong năm 2009 này, tôi th y g i ph i đau nhi u nên đ n m t s b nh vi n khám và ch p phim (c ng hư ng t và Xquang). Các bac sĩ cho l i khuyên là nên cân nh c k nên m hay không vì hi n t i các b nh vi n có r t ít kinh nghi m m và tái t o dây ch ng chéo sau. Hi n t i tôi cũng r t phân vân vi th nh tho ng g i ph i cũng b đau. Mong báo cho l i khuyên đúng đ n.
  • 6. CÁC CÂU H I THƯ NG G P Saturday, 11 June 2011 16:35 Tr l i: Dây ch ng chéo sau (DCCS) là m t trong hai dây ch ng n m trong g i ( dây kia là dây ch ng chéo trư c) có nhi m v gi không cho mâm chày di chuy n ra sau. V m t c u t o hình th , dây ch ng chéo sau to hơn nhi u do v i dây ch ng chéo trư c do v y, khó có th nói r ng ch c năng c a dây ch ng chéo sau là không quan tr ng so v i dây ch ng chéo trư c. Tuy nhiên, ngư i ta th y không gi ng như dây ch ng chéo trư c, DCCS khi b ch n thương ( thư ng là do té d p g i trong tư th g i g p) có th ch b đ t m t ph n, đôi khi có th b đ t h t nhưng có th t lành l i sau m t th i gian. T l b đ t DCCS ít hơn nhi u so v i dây ch ng chéo trư c. M t khác các ch c năng, c u t o, cơ sinh h c c a DCCS chưa đư c nhiên c u k như dây ch ng chéo trư c. V m t ph u thu t, tái t o DCCS khó hơn nhi u so v i dây ch ng chéo trư c nên cũng ít ph u thu t viên làm đư c. Hơn n a ngư i ta th y nh ng b nh nhân có đ t DCCS, n u g i không b t t ra sau quá m c thì b nh nhân ch có tri u ch ng đau m t trư c g i khi đi l i nhi u và hơi y u chân mà không th y m t v ng g i khi n cho té như dây ch ng chéo trư c. đó là lý do mà DCCS ít đư c ph u thu t. Tuy nhiên, hi n nay các ph u thu t viên trên th gi i đã b t đ u ti n hành m tái t o l i DCCS v i nhi u k thu t khác nhau và k t qu cho ra cũng khá t t. m t khác, các bác sĩ cũng nh n th y nh ng bi n ch ng hư kh p khi b đ t DCCS không m tái t o. Qua kinh nghi m c a chúng tôi, nh ng b nh nhân b đ t DCCS không đư c tái t o l i s b hư kh p bánh chè đùi, khi đó v lâu dài s đi lên xu ng c u thang khó khăn, đau m t trư c kh p g i, không chơi th thao hay làm n ng đư c. Vi c ph u thu t s tùy thu c vào tu i b nh nhân, càng tr thì càng nên làm l i DCCS. Công vi c và môn th thao đang chơi, công vi c n ng, chơi th thao nhi u thì nên m . Đúng như nh n xét c a m t s bác sĩ, hi n t i Vi t Nam có ít ph u thu t viên m dây ch ng chéo sau vì nhi u lý do như b nh không nhi u, k thu t khó hơn nhưng không đ ng nghĩa v i vi c không có ai m đư c, m t s nơi th c hi n ph u thu t tái t o DCCS khá nhi u v i k t qu tương đ i t t, dĩ nhiên là không ai có th đưa ra con s 100% t t đư c. trong trư ng h p c a anh, g i đã b đau khi đi l i c n xem thêm là đau do nguyên nhân gì? Hư s n do m t v ng g i hay do b n thân g i đã b hư t trư c. đi u này cũng góp ph n đưa đ n quy t đ nh m hay không. Đ có th tư v n k hơn cho anh v m t quy t đ nh tương đ i khó khăn là m hay không, chúng tôi c n khám b nh nhân và c n trao đ i tr c ti p. Anh có th liên h v i chúng tôi t i phòng khám cơ xương kh p BV Đ i h c Y Dư c cơ s 1 vào sáng th ba hay t i phòng khám theo yêu c u ch n thương ch nh hình t i BV Nguy n Tri Phương đ a ch 468 Nguy n Trãi Qu n 5 TP HCM ho c phòng khám ngoài gi . Chào bác sĩ, Xin cho tôi h i v a r i tôi b xe vư t đèn đ tông vào gãy c ng chân trái ch gãy cách m t cá chân là 14cm tôi đư c ph u thu t đ n p Inox vào xương t đ u g i xu ng c bàn chân đ n nay đư c 2 tháng. Tôi xin h i là bao lâu thì xương lành h n trong ăn u ng và sinh ho t v ch ng tôi có c kiêng gì không? Sau khi xu t vi n v chúng tôi l có quan h tôi c m th y mình y u đi h n vì b xu t tinh s m không bi t trong quá trình dùng
  • 7. CÁC CÂU H I THƯ NG G P Saturday, 11 June 2011 16:35 thu c nó có nh hư ng gì không và gây r i lo n cương vì tôi không gi đ c ng đư c lâu.tôi năm nay 28 tu i chưa có con mong bác sĩ s m gi i đáp chân thành c m ơn. Tr l i: B n Tr ng Kha m n, theo nh ng gì b n mô t chúng tôi nghĩ r ng b n b gãy m t ph n dư i hai xương c ng chân. Đây là vùng xương khó lành vì ch có da và xương, chúng tôi không bi t b n đư c đóng đinh n i t y theo phương pháp m kín ( không r ch da vùng gãy xương) hay m m ( có r ch da vùng gãy xương đ n n l i). S dĩ có câu h i này là vì phương pháp đóng đinh n i t y kín không có tàn phá ph n m m xung quanh gãy xương nên xương s mau lành hơn dù có th vi c n n xương không đư c hoàn h o l m. n u như m i chuy n n th a thì sau 4-6 tháng xương s lành ch c. th i gian rút cây đinh ra kho ng 1-2 năm tùy thu c vào m c đ c a can xương. Đ i v i gãy xương c ng chân cũng như các xương khác, trong v n đ ăn u ng không có kiêng c gì. Tuy nhiên ngư i ta th y thu c lá làm gi m t l lành xương do v y không nên hút thu c lá. Rư u không th y nh hư ng gì nhưng vi c u ng say s làm d té ngã vì b n thân ngư i gãy chân v n dĩ đã đi không v ng trong th i gian xương chưa lành. Té ngã d làm gãy l i xương hay gãy thêm xương nơi khác. Khi đó s r t phi n ph c. Vi c ăn u ng nhi u can xi hay u ng thêm can xi th t ra không đư c ch ng minh là làm tăng kh năng li n xương hay rút ng n th i gian li n xương. Tuy v y ăn u ng đ ch t s giúp cơ th lành xương, v l i ăn u ng đ y đ ch t v n t t hơn nên ch đ ăn đ y đ ch t thư ng đư c khuyên. Đ i v i vi c quan h v ch ng, trái v i nhi u ngư i l m nghĩ s có th làm hư chân và s b cưa chân, th c ra không nh hư ng đ n t c đ lành xương. Các thu c bác sĩ cho b n dùng cũng không gây ra tình tr ng xu t tinh s m do v y b n có th an tâm trong m i quan h v ch ng. Tuy nhiên, vì chân b n b gãy nên s ít nhi u nh hư ng đ n sinh ho t v ch ng do b h n ch m t s tư th . Do v y trong khi quan h v ch ng, b n nên ch n tư th nào phù h p cho mình, không gây đau c ng chân là đư c. N u th c s b n có v n đ v r i lo n cương hay xu t tinh s m thì có th là do b n lo l ng quá m c mà thôi. B n c an tâm. Vi c gãy xương cũng ch ng nh hư ng gì đ n vi c có con bây gi hay sau này nên b n không c n ph i lo l ng. thua bac si ! tren duong di cong tac toi khong may bi tai nan gthong xe oto va quet toi lam toi te xuong duong roi bo chay .toi duoc dua vao bvdk hoan my cuu long cac bsi da lam phau thuat cho toi -gay co xuong delta tay trai .hien tai da duoc 15 ngay ,xin hoi bsi : 1.tay trai toi bao lau moi tro lai bthuong ,che do tap luyen ,cung nhu cac bai tap mau binh phuc co xuong,lieu sau nay tay trai toi co yeu va giam hoat dong nhu truoc khong? 2.che do an uong ,cac thuc an bo mau phuc hoi co xuong,cac thuc an kieng? 3.co phai kieng cu sinh hoat vo chong khong?thoi gian la bao lau? 4.cham soc suc khoe sau khi binh phuc sao cho hop ly de co xuong phuc hoi tot nhat. xin chan thanh cam on bsi
  • 8. CÁC CÂU H I THƯ NG G P Saturday, 11 June 2011 16:35 tr l i: Trư c h t xin tr l i v i b n r ng không có xương delta do v y chúng tôi không bi t ch c là b n b gãy xương nào. Chúng tôi đoán ch ng r ng b n b gãy c ph u thu t xương cánh tay T. Tuy nhiên v i b y nhiêu đó d li u chúng tôi không th tr l i đư c v ch đô luy n t p vì chúng tôi c n thêm các thông tin sau: b n bao nhiêu tu i đây là v n đ quan tr ng vì gãy c ph u thu t xương cánh tay hay x y ra trên ngư i l n tu i v i tư th té ch ng tay. Đa ph n là gãy cài t c là hai đ u xương gãy cài vào nhau. Trong trư ng h p này không c n ph i m mà có th băng c đ nh tay và cho t p v n đ ng s m đ tránh c ng kh p vai. Nh ng trư ng h p gãy di l ch, các bác sĩ s c g ng n n cho cài vào nhau và c đ nh b ng băng. Ch đ luy n t p cũng nên b t đ u s m b ng nh ng đ ng tác v n đ ng th đ ng đong đưa tay, t p th đ ng các đ ng tác c a kh p vai g m đưa ra trư c-sau, xoay trong-ngoài, d ng khép. M c đ t p s tăng d n. C n ki m tra k m i tu n v v n đ di l ch th phát ít nh t trong 4 tu n đ u tiên. Cũng có lo i gãy c ph u thu t xương cánh tay ngư i tr tu i do ch n thương m nh, lo i này thư ng di l ch nhi u do l c ch n thương m nh. M c dù v y ngư i ta cũng s luôn c g ng b ng vi c n n bó trư c. N u th t b i thì ph u thu t là c u cánh sau cùng. Th đ n là b n đư c m c đ nh xương b ng phương pháp nào? Trong ph u thu t cũng có nhi u cách c đ nh xương khác nhau như c đ nh b ng m t chùm kim Kirschner xuyên t cánh tay lên hay b t n p vít, hay có th đóng đinh… Tùy thu c lo i k t h p xương v ng ch c hay không mà ch đ t p s ti n hành s m hay mu n. Tuy v y, m i k t h p xương đ u nh m m c đích n n ch nh t t di l ch và cho b nh nhân t p s m đ tránh c ng kh p vai vì kh p này d b c ng n u b t đ ng quá lâu. Xương sau khi li n t t (kho ng 2-3 tháng) thì m i th s d n d n tr v bình thư ng. N u b n ch u khó t p v t lý tr li u tăng cư ng s c cơ thì tay s bình thư ng. V v n đ ăn u ng thì không có kiêng c gì c (đ i v i tây y). Không nên kiêng c quá m c gây thi u ch t s làm khó lành xương. M t s ngư i khuyên nên ăn các ch t có ch a nhi u canxi như rau xanh, phô mai…theo chúng tôi thì đi u này cũng t t thôi m c dù ch ng có công trình khoa h c nào ch ng minh tính ưu vi t c a các th c ph m ch a nhi u can xi cho s lành xương. Hãy ăn như cách b n đã ăn trư c khi b gãy xương ngo i tr không nên hút thu c lá ( làm châm lành xương), h n ch bia rư u vì n u say x n l i té l i thì nguy to. V m t sinh ho t v ch ng thì ch ng có gì ph i kiêng c . V n đ còn l i là b n ch n tư th sao cho phù h p và tho i mái nh t. Sau khi xương lành thì xem như k t thúc đi u tr . B n có th tham gia các môn chơi th thao đ tăng cư ng s c kh e cho h cơ xương kh p. Chơi môn nào cũng t t, v n đ là ch n môn nào cho phù h p s thích, tu i tác, đi u ki n cu c s ng c a b n. Hy v ng b n hài lòng v i câu tr l i. Chúc b n mau lành xương. Kính g i bác s , Em trai tôi b té, sau khi ch p hình bác s k t lu n b r n mâm chày và cho u ng thu c coxlec 200mg, s tái khám sau 4 ngày. Tôi hi n th i không đư c rõ l m v tình tr ng này, r t mong bác s tư v n dùm tôi quá trình đi u tr cùng nh ng đi u c n tránh khi đi u tr , và cu i cùng là kh ang bao lâu thì có th bình ph c. R t mong nh n đư c s tư v n t bác s chương trình.
  • 9. CÁC CÂU H I THƯ NG G P Saturday, 11 June 2011 16:35 Thanks & Best Regards, Ng c Thúy Tr l i: Mâm chày là ph n xương đ u trên xương chày kh p v i l i c u c a xương đùi đ t o nên kh p g i. Mâm chày là nơi ch u l c c a cơ th khi đi l i. Mâm chày là ph n xương x p và m t trên có l p s n t o nên s n kh p c a kh p g i. Mâm chày có hai ch c năng quan tr ng là ch u t i tr ng cơ th khi đi và t o thành kh p g i giúp c đ ng kh p g i đư c nh nhàng giúp con ngư i trong các sinh ho t bình thư ng hàng ngày như g p g i khi ng i, du i g i khi đi. Như v y khi gãy mâm chày ( r n mâm chày là t dùng đ ch các lo i gãy mâm chày không di l ch) không ch có ph n xương b t n thương mà c ph n s n cũng b t n thương. Khi b gãy, mâm chày là ph n xương x p nên r t d lành. Tuy nhiên là ph n ch u t i tr ng c a cơ th nên khi b gãy mà b nh nhân v n đi ch ng chân gãy thì ph n gãy d b di l ch khi n cho t ch gãy không di l ch s thành gãy có di l ch ( nghĩa là xương gãy b l ch đi). Khi b di l ch, m t s n kh p c a mâm chày s b l ch và như v y hai m t s n s b c p kênh (m t s n bên cao bên th p). Khi m t s n mâm chày b c p kênh s làm cho m t kh p chày-đùi không còn trơn láng và s làm hư m t s n kh p c a mâm chày l n l i c u đùi và lâu dài s d n đ n hư s n kh p g i khi n cho g i b thoái hóa sau ch n thương gi ng như bi có hòn bi b hư s làm cho c bi b hư. Ngoài ra, theo nh n xét c a chúng tôi khi m n i soi đi u tr các gãy mâm chày, ngoài t n thương chính là xương và s n c a mâm chày còn có t n thương s n chêm và s n l i c u đùi. Trong trư ng h p em ch ch b r n mâm chày nghĩa là gãy không di l ch. Đây là lo i gãy do l c ch n thương không l n do v y các thương t n đi kèm cũng ít hơn, lo i này ch c n h n ch không đi ch ng chân gãy trong 6-8 tu n đ ch xương lành là đư c. thu c u ng ch là gi m đau, gi m viêm lúc ch n thương thôi. Không có thu c làm cho xương mau lành hơn bình thư ng. Ph n s n b ch n thương s không h i ph c, khe gãy gi a hai m t s n s đư c l p đ y b ng mô xơ. Thông thư ng thì s không có di ch ng gì nhi u sau khi b r n mâm chày. Tuy nhiên b n nên đưa em b n đi ch p phim ki m tra theo l ch h n đ xem có b di l ch th phát hay không. Vì n u có di l ch thì nên ph n thu t n n l i hoàn ch nh tránh b c p k nh m t kh p làm hư kh p g i sau này. Tôi năm nay 25 tu i, b tai n n giao thông tháng 01/2010 gãy h xương bàn chân ph i ngón 1, 2 đã đư c n p vít c đ nh xương. Ngón 1 gãy ngang, ngón 2 gãy nhi u m nh nên đư c n p vít và k m qu n vòng; đ t gân du i ngón 2, 3 và v t thương rách ph c t p. Trư c và sau khi c t băng b t tôi t p đi b ng n n g nhưng chân v n b teo cơ và dư i bàn chân hi n nay v n còn dư ph n vít đư c n p ra ngoài nên đi l i r t khó khăn. Hi n nay n u đi l i nhi u chân l i b sưng. Tôi mu n h i: - Bác sĩ s l y vít ra b ng cách nào? M hay rút vít ra? - Sau khi đư c n i gân như v y chân đi có t t không? - Chân b teo cơ có th t p luy n tr l i như ban đ u không? - B sưng v y có đi u gì b t thư ng không?
  • 10. CÁC CÂU H I THƯ NG G P Saturday, 11 June 2011 16:35 Xin trân thành c m ơn! Tr l i Ch n thương bàn chân là lo i ch n thương lâu h i ph c vì lý do máu không th h i lưu t t, m t khác chúng ta luôn đ thong bàn chân xu ng đ t nên máu càng l i làm bàn chân sưng n d gây ra tình tr ng r i lo n dinh dư ng. Khi đã đ t vít vào thì dĩ nhiên sau khi lành xương các bác sĩ s rút vít ra b ng cách m l y ra. Chúng tôi không có phim x quang bàn chân c a anh nên không th bi t là lo i vít gì? Hơn n a ph n vít dư ra ngoài r t d làm nhi m trùng bàn chân do v t thương thông vào gãy xương. Tình tr ng teo cơ là do chân không ho t đ ng nên các cơ b teo đi. N u mu n cơ tr v bình thư ng c n ph i có ch đ luy n t p tr l i. Nói chung, ch n thương bàn chân c a anh là lo i ch n thương ph c t p. c n ph i x lý tích c c đ có k t qu t t. anh c n liên h l i v i nơi m đ xem cách gi i quy t th nào hay là có th liên h v i các khoa ch n thương ch nh hình đ có th có hư ng x trí tích c c hơn nh m l y l i ho t đ ng bình thư ng. Thân chào phòng m ch online! Em năm nay 24 tu i b gãy xương bàn tay (ngón 3,4) do tai n n. Xin phòng m ch cho em bi t kho ng bao lâu xương li n l i có bi n ch ng như cong, l ch hay không và khi xương đã li n có ph i ch gãy s y u hơn lúc trư c và d b gãy l i khi có ch n đ ng m nh không. Em có th t p hít đ t b ng n m tay hay t p đ m bao cát như trư c đư c không và n u đư c thì ph i m t bao lâu k t khi b gãy? Em đang r t lo l ng kính mong phòng m ch tr l i giúp em! Em xin chân thành c m ơn! Tr l i: Xương bàn tay là lo i gãy xương tương đ i mau lành, m t kho ng 8 tu n là xương lành, 4 tu n là đã có cal non. Thông thư ng bác sĩ s cho b n t p v n đ ng ngón tay s m vì n u không d b c ng kh p. tuy nhiên trong quá trình đi u tr b o t n b ng n p hay bó b t thì xương v n có nguy cơ b di l ch cho đ n khi xương đã có cal non. Do đó các bác sĩ thư ng s cho b n đi tái khám m i tu n và ch p phim ki m tra đ n u phát hi n xương gãy b di l ch thì s ch nh l i hay m n n cho th ng. xương là lo i mô lành b ng chính t bào c a mô đó ( nhưng nơi khác lành b ng mô xơ s i) nên khi đã lành thì xương bình thư ng như lúc chưa gãy. Nhi u b n th c m c không bi t lành xong có chơi th thao hay t p võ đư c không. Câu tr l i là khi xương lành bình thư ng b n có th chơi b t c môn th thao nào b n thích. Đ xác đ nh vi c lành xương các bác sĩ s cho b n đi ch p phim ki m tra đ xem cal xương đã đ v ng ch c hay chưa. Khi xương đã có cal v ng ch c t t c các v xương thì lúc đó bác sĩ s cho b n chơi l i các môn th thao. Th i gian chơi môn th thao có tác đ ng l c m nh như như võ thu t, đ m bao cát…s ph i hơi lâu hơn các môn không dùng l c nhi u như bơi hay c u lông… B n không nên lo l ng mà vi c b n c n làm là nên đi tái khám các phòng khám ch n thương
  • 11. CÁC CÂU H I THƯ NG G P Saturday, 11 June 2011 16:35 ch nh hình đ các bác sĩ theo dõi s lành xương và quy t đ nh khi nào cho b n chơi th thao. B cháu đi xe b va qu t. Khi vào c p c u thì đư c ch n đoán là gãy xương đòn vai. Bác s b o ph i ph u thu t , vì là ngày ngh t t tây nên ch cho băng đai thun s 8 và h n vài ngày sau t i . Nhưng khi xu ng phòng bó b t thì bác s đây b o không c n ph u thu t . Cháu đang phân vân không bi t như th nào ? Vi c băng đai thun như th là đư c r i hay ph i bó b t .Phương pháp nào là t t nh t ? Mong cô chú cho cháu m t l i khuyên vì cháu r t phân vân vì lo s c kh e c a cha cháu Tr l i: Xương đòn hay còn g i là xương quai xanh là xương d nhìn th y nh t khi chúng ta m c áo h c vì nó n m ngay dư i da. Xương đòn có tác d ng treo cánh tay vào thân mình gi ng như cánh c a máy bay g n vào thân máy bay. M t đ u xương đòn kh p v i xương c qua kh p đòn, đ u còn l i kh p v i xương b vai qua kh p cùng đòn đ t đó xương cánh tay đư c treo vào qua kh p vai. Ngư i ta nh n th y nh ng ngư i chơi Judo hay b gãy xương đòn do b dính đòn v t té đ p vai xu ng đ t. Th nhưng s ngư i chơi Judo b gãy xương đòn thì ít nhưng nh ng ngư i té đ p vai xu ng đ t gãy xương đòn do tai n n giao thông thì nhi u. Ch n thương m nh làm xương đòn hay b gãy đo n gi a. Đôi khi xương đòn có th b gãy 1/3 trong hay 1/3 ngoài nh t là phía đ u ngoài xương đòn. Lo i gãy này ph c t p vì đ u ngoài xương đòn có dây ch ng neo gi đ u ngoài xương đòn. Xương gãy kèm theo m nh gãy có dính dây ch ng làm đ u ngoài xương đòn không đư c gi l i nên g lên dư i da. Xương đòn gãy hay b di l ch vì ph n đ u trong b cơ c đòn chũm kéo lên trên, đ u ngoài di l ch xu ng dư i vì s c n ng c a cánh tay. Phim x quang cho th y hai đ u xương gãy l ch h n đi. Đôi khi đ u xương g lên dư i da làm nguy cơ da b ch t do b chèn ép thi u máu nuôi. Xương đòn vì có ch c năng như giá treo cánh tay vào thân mình nên không th nói là không có giá tr gì. Tuy nhiên xương đòn có đ c đi m là r t d lành dù có di l ch, th m chí đôi khi hai đ u xương l ch h n mà v n lành dù đ l i c c cal xương g lên dư i da sau khi lành. Vì n m ngay dư i da nên khi đư c m n n xương t l lành xương l i th p hơn là đ t lành và có nhi u bi n ch ng khi m . M t s b nh nhân lo l ng th y sao bác sĩ ch cho mang m t cái đai v i trong khi xương mình b gãy, đã v y l i n n không h t vì th y hai đ u xương còn h . M t s b nh nhân l i b o ph i bó b t vì trong suy nghĩ h cho r ng gãy xương là ph i bó b t. Các anh ch c yên tâm vì mai đai thun s 8 hay bó b t gì thì xương đòn v n c …l ch và lành t t. Dù đa ph n gãy xương đòn không c n ph i m nhưng m t s trư ng h p c n ph i m như xương đòn di l ch quá nhi u, đ u xương ch c ra da, m nh gãy ch c vào màng ph i hay ch c vào m ch máu hay th n kinh ho c gãy c hai xương đòn. Bây gi ch c b n đã bi t lí do t i sao ba b n cũng không c n ph i m đúng không?
  • 12. CÁC CÂU H I THƯ NG G P Saturday, 11 June 2011 16:35 Tôi năm nay 49 tu i,1 tháng trư c b té xe, h u qu là gãy xương đòn ph i. Đư c Bác sĩ đi u tr cho mang đai s 8, u ng các lo i thu c g m : Mobic 7,5g, Alpha choay,Idarac.( U ng 20 ngày, h t đau nên tôi ngưng thu c). Hi n đang u ng thêm Pecaldex ( Calcium ) và v n mang đai s 8. M y hôm nay tôi có đi g n máy và v n đ ng nh , có c m giác b đau l i ch gãy, th nh tho ng nhói bu t. Tôi có đi ch p X quang l i đ ki m tra ch xương gãy. Tuy đã m t tháng nhưng ch gãy v n y nguyên không th y ti n tri n( Xin g i kèm phim xq), k t lu n c a cơ s ch p XQ là : Chưa tìm th y ph n ng t o Cal. Xin h i trư ng h p c a tôi nay ph i làm sao ? nên u ng thêm thu c gì cho mau lành xương, tình tr ng này li u tôi có b kh p gi không ? R t mong đư c s tư v n c a chuyên m c. Xin chân thành c m ơn . Xin gưi kèm phim ch p lúc m i gãy xương và sau khi gãy 1 tháng . Tr l i: Trư c h t ph i kh ng đ nh m t đi u là xương ngư i l n hi m khi nào sau 4 tu n t c là m t tháng mà có th th y cal trên phim x quang đư c. đi u này ch có th x y ra đ i v i xương tr em nh mà thôi. Do v y vi c sau 4 tu n ch p phim ki m tra mà không th y cal xương là chuy n bình thư ng không có gì ph i lo l ng. đi u th hai không có th thu c nào có th làm xương mau lành. Ngư i ta ch ghi nh n nh ng ngư i ăn u ng thi u dinh dư ng thì xương kém lành ch chưa có b ng ch ng nào cho th y ăn tôm cua ( đ cung c p calci như nhi u ngư i v n nghĩ) hay u ng calci s giúp mau lành xương. Xương đòn là lo i xương gãy r t d lành, trên hình x quang mà b n g i cho chúng tôi hình nh xương đòn di l ch không nhi u nên vi c mang đai s 8 là đ đ cho xương t lành đư c. tuy nhiên b n đã v n đ ng hơi s m khi đã ch y xe g n máy th i đi m này. Kính g i Toà so n Báo Tu i Tr Tôi năm nay 55 tu i, đang công tác t i Tr m Bi n Đi n Long Xuyên, An Giang (đi u hành Tr m). Kho ng tháng nay, kh p xương vai ph i c a tôi b đau, hi n tr ng không ph i lúc nào cũng đau, tôi quay vòng, đưa tay lên h xu ng. Làm nh ng đ ng tác th d c cơ b n v n bình thư ng. Ch m t vài tư th nào đó như c áo thun, l y đ quá v i... thì b nhói đau, cái đau không kéo dài. M i bu i chi u tôi thư ng đi b kho ng 30 đ n 45 phút, v a đi b , tôi v a v n đ ng thêm hai cánh tay . Cánh tay đau (tay ph i) gh p vai có c m giác kêu c p c p, còn bên tay m nh (tay trái) thì không. Tôi đi khám b o hi m y t , Bác sĩ b o do l n tu i, xương b thoái hóa, b o tôi thư ng xuyên t p th d c (th d c thì tôi ch t p đi b ), kê thu c cho tôi v u ng (hi u thu c tôi không ghi l i đây đư c vì khó đ c). Tu n nay, tôi có c m giác đau nhi u hơn, xin Bác sĩ ch d n cách đi u tr (hi u thu c u ng). Thành ph b nh vi n nào khám và đi u tr b nh đau kh p vai c a tôi. Thành th t cám ơn. 12 / 21
  • 13. CÁC CÂU H I THƯ NG G P Saturday, 11 June 2011 16:35 Tr l i: Theo nh ng gì anh mô t kèm theo đ tu i như anh thì chúng tôi nghĩ có nhi u kh năng anh có th b t n thương chóp xoay ( viêm hay rách bán ph n) ho c có th là b t n thương bong s n vi n trên ch o xương cánh tay. Anh có th tham kh o thêm bài vi t c a chúng tôi v các tri u ch ng c a đau chóp xoay. C th là khi m i b t đ u anh s b đau m t vài tư th nào đó ch ng h n như khi đưa tay ra sau lưng gãi lưng hay đưa tay lên quá đ u đ m c áo ch ng h n. N ng hơn n a cơn đau s xu t hi n thư ng xuyên hơn ngay c lúc đêm v sáng, n m nghiêng bên vai đau cũng gây đau. H n ch v n đ ng nhi u hơn, nh t là các đ ng tác đưa tay lên quá đ u. đây cũng là tình tr ng thoái hóa thi u máu nuôi làm gân d b đ t. Ch p x quang kh p vai tư th đ c bi t cho phép xem có tình tr ng có ch i xương m t dư i mõm cùng gây chèn ép và gây đau vai hay không. N u b t n thương s n vi n trên c a ch o anh s có c m giác đau mơ h trong kh p vai, đau m t vài tư th nào đó, cơn đau không th t s là đau mà là c m giác t c khó ch u. Khi anh đi khám b nh các bác sĩ s có nh ng cách khám đ c bi t đ phát hi n t n thương và s cho anh đi ch p hình đ ch n đoán. Tuy nhiên nh ng gì chúng tôi nêu ra ch là ph ng đoán. Anh c n đư c khám và ch n đoán ra b nh trư c khi có đi u tr . T i thành ph anh có th liên h v i phòng khám cơ xương kh p c a BV Đ i H c Y Dư c cơ s 1, phòng khám ch n thương ch nh hình BV Nguy n Tri Phương, hay phòng khám ngoài gi c a chúng tôi đ chúng tôi có ch n đoán d a trên vi c thăm khám tr c ti p và cho anh đi làm các xét nghi m v hình nh h c ( X quang, MRI). N u anh có b o hi m anh có th chuy n b o hi m đ có th khám theo b o hi m. Ngoài ra nh ng nơi khác có th khám như Ch R y, BV CTCH… Tôi b ch n đoán là đ t dây ch ng kh p g i Trái, nhưng không b đau s t gì c , đi l i v n bình thư ng ch không co chân lên đư c. V y chân c a tôi có ph i là b đ t dây ch ng không? Và n u như ch b giãn thì chân tôi có b nh hư ng gì không? và có ti p t c chơi th thao đư c không Tr l i Trong kh p g i có hai dây ch ng g i là dây ch ng chéo trư c ( b n tham kh o thêm bài vi t v n i soi trong b nh lý kh p g i đ hi u rõ hơn) (DCCT) và dây ch ng chéo sau (DCCS), nhi m v có th hi u 1 cách đơn gi n là gi không cho mâm chày ( c ng chân) ch y ra trư c và ra sau khi đi l i. Đa ph n là DCCT s b đ t do té ch ng chân xoay ngư i. DCCS đ t là do s va ch m m t trư c c ng chân đ y mâm chày ch y ra sau. Bi u hi n lúc m i ch n thương bao g m đau, g i sưng do ch y máu t s đ t dây ch ng và có th do t n thương nh ng thành ph n khác c a kh p như bao kh p và các dây ch ng bên. B nh nhân s b h n ch v n đ ng g i do đau, sưng, như trong trư ng h p c a b n là không co chân vào đư c. tuy nhiên b n s không b nóng s t gì c vì đơn gi n là không b nhi m trùng. Sau 1 th i gian kho ng 2-3 tu n thì các tri u ch ng này s m t d n đi, tuy nhiên s xu t hi n hi n tư ng teo cơ t đ u đùi t c là cơ n m phía trư c đùi, n u cơ b n kho thì có th b n s không b l ng g i do các cơ bù l i ch c năng dây ch ng, nhưng thông thư ng thì g i s b l ng do mâm chày không có
  • 14. CÁC CÂU H I THƯ NG G P Saturday, 11 June 2011 16:35 gì gi nên s b bán tr t ra trư c gây tri u ch ng m t v ng ho c đau ho c c hai. Tri u ch ng m t v ng bi u hi n b ng vi c b n hay b té khi đi nhanh ho c ch y ho c n ng hơn là khi đi l i bình thư ng. Chúng ta hay dùng t “s m” g i đ di n t hi n tư ng đang đi t nhiên b té ho c không tr đư c chân b t n thương dây ch ng, n u không đi u tr có th s n chêm s b rách và gây k t kh p t c là khi đi t nhiên g i gi ng như b tr t và k t 1 tư th nào đó, sau 1 h i l c l c và l a th g p du i g i thì m i v bình thư ng đư c, đôi khi không th v bình thư ng mà ph i nh ngư i khác n n ho c ph i tê đ n n ( hi m x y ra). Đ lâu hơn n a g i s b hư ( thoái hoá s n) do mâm chày b bán tr t nhi u l n và lúc này g i s đau thư ng xuyên khi đi l i. Vì nh ng lý do như trên nên n u b nh nhân còn tr và mu n chơi th thao l i thì nên m tái t o dây ch ng chéo trư c qua n i soi. Ban có th lien h v i chúng tôi qua phòng khám ngoài gi hay phòng khám cơ xương kh p t i BV Đ i h c Y Dư c cơ s 1 vào các sáng th ba hàng tu n ho c phòng khám ch n thương ch nh hình BV Nguy n Tri Phương vào sáng th tư hàng tu n. Cháu kính chào bác sĩ! Vào đ u năm nay cháu b tai n n và b đ t đ ng m ch khoeo(chân trái).Sau th i gian vi ph u t i b nh vi n CTCH đ ng m ch khoeo xong và test l i g i trái thì b đ t dây ch ng chéo sau g n hoàn toàn,đ t bán ph n dây ch ng chéo trư c, đ t 1 dây ch ng m t bên n a.Hi n t i cháu đi l i cũng đư c nhưng mà th nh tho ng l i s m g i.Còn ch y nh y bư c dài, đá bóng thì không th nào.Cháu tâm s v i bác sĩ và bác sĩ cho cháu hư ng gi i quy t là như th nào.L phí m đ i v i trư ng h p cháu là bao nhiêu thư bác sĩ.Hình th c ti n hành m và luy n t p hàng ngày như th nào là h p lý v y bác sĩ.Cháu mong nh n đư c h i âm c a bác sĩ s m nh t.Bác g i l i khuyên và tư v n t i gmail cháu v i nhé. Tr l i: Tình tr ng t n thương đ ng m ch khoeo c a cháu có th xem như t m n. Đây là th i đi m làm l i các dây ch ng đ cháu có đ u g i g n gi ng bình thư ng đ sinh ho t. V ch c năng và ph u thu t dây ch ng chéo sau cháu có th tham kh o trên website này. Riêng trư ng h p c a cháu chúng tôi nghĩ đó là trư ng h p tr t kh p g i vì t n thương t i ba dây ch ng. Vi c tái t o bao nhiêu dây ch ng s tùy thu c g i c a cháu có v ng hay không, các dây ch ng có còn ch c năng bình thư ng hay không? Trư ng h p n ng nh t là c dây ch ng chéo trư c, sau và bên đ u b t n thương thì lúc đó c n ph u thu t tái t o c ba dây ch ng. Đây là m t cu c m khó, đòi h i ph u thu t viên ph i nhi u kinh nghi m vì n u cu c m quá lâu, th i gian ga rô chân quá dài s có nguy cơ t n thương đ ng m ch chân và làm thi u máu nuôi các cơ c a chân. Chi phí cho cu c m c a cháu là khá l n, có th lên t i vài ba ch c tri u. Sau khi m th i gian luy n t p c a cháu s kéo dài hơn và d ki n ph i 6-8 tháng cháu m i có đ u g i trung bình có th đi l i đư c, mu n ch y nh y thì ph i 12 tháng tr lên. Đ nh n đư c l i khuyên chính xác cháu có th liên h v i chúng tôi t i phòng khám. Chúc cháu mau có đ u g i bình thư ng. 14 / 21
  • 15. CÁC CÂU H I THƯ NG G P Saturday, 11 June 2011 16:35 B n em năm nay 18 tu i b gãy xương bàn tay kho ng 6 tháng trư c đây, c u y cũng đi khám r i đư c bác sĩ cho băng bó và u ng thu c. Sau đó do ho t đ ng th thao nên đ n nay b đau l i. Khi đi khám b nh vi n m t l n n a thì đư c ch n đoán là có nhìu s n, xương bàn tay có 1 l l n, b tràn d ch vào, gãy 1 lo i xương khó lành nh t (em không bi t đó là xương gì, mong bác sĩ cho em bi t lo i xương đó như th nào?), và ph i ph u thu t. Vi c ph u thu t ph i m chân đ l y s n chân l p đ y vào l h ng tay. B n em r t băn khoăn, em không bi t có nên khuyên c u y ph u thu t hay không n a. L đâu vi c ph u thu t không thành s r t nguy hi m, đ n chân và c tay c a c u y. Mong bác sĩ cho em l i khuyên đúng nh t, có còn m t cách bó b t nào khác ngoài vi c ph i ph u thu t. Em chân thành c m ơn Tr l i: Theo như mô t c a b n thì b nh nhân đã b gãy xương thuy n c tay. Xương thuy n là xương n m hàng xương c tay th nh t ( có hai hàng xương c tay). Xương mang tên như v y vì có l hình dáng gi ng như chi c thuy n. xương kh p v i đ u dư i xương quay, xương nguy t, và v i hàng xương c tay th hai. Xương này cùng v i các xương vùng c tay giúp c tay có th ho t đ ng g p du i, s p ng a nh nhàng không đau. Khi b té ch ng tay, xương thuy n hay có th b gãy ngang eo hay b t k ph n nào. Vì hình dáng như chi c thuy n nên khi ch p phim x quang bình thư ng c tay th ng và nghiêng r t khó th y đư ng gãy. B nh nhân ch có tri u ch ng đau khi v n đ ng c tay nh t là khi s p ng a h t c ho c g p du i c tay h t t m. b nh nhân còn tr nên cũng không chú ý l m và cho r ng b bong gân c tay vì nghĩ r ng n u gãy xương thì tay không c đ ng đư c. các bác sĩ n u khám k s phát hi n ra gãy xương thuy n b ng cách n m nh vào vùng h lào c a bàn tay. Khi cho ch p phim x quang tư th xương thuy n s th y hình nh gãy xương. Xương thuy n là lo i xương gãy khó lành vì m ch máu nuôi không đư c phong phú. Khi không lành s b kh p gi nghĩa là vùng xương gãy ch là mô s n xơ không th bi n thành mô xương. Vi c đi u tr kh p gi xương thuy n tương đ i khó khăn vì ph i m , l y h t mô xơ, ghép xương x p ( l y t mào ch u lên hay t nơi khác có xương x p), đ t d ng c k t xương v ng ch c và ph i bó b t khá lâu đ xương lành. Th i gian đánh giá xương lành t t thư ng ph i đ n c năm. B n em còn tr nên c n ph i m đ xương lành n u không kh p c tay s b h n ch v n đ ng. Cách đây hơn 2 năm tôi t ng b gãy xương đùi và ph i b t vít. Đã g ra đc 2 năm đi l i bình thư ng nhưng do sau đó lư i t p luy n nên kh p g i tôi gi ch co l i đc 90 đ th i gian kéo dài đã hơn 2 năm v y tôi có kh năng ph c h i kh p g i không và có th có cách nào dùng bi n pháp y t can thi p đ có th co chân l i bình thư ng không r t mong đc s h i âm c a bs thân chào 15 / 21
  • 16. CÁC CÂU H I THƯ NG G P Saturday, 11 June 2011 16:35 Tr l i: kh p trong cơ th r t d b c ng n u sau khi m không có ch đ t p luy n. tuy nhiên v n có nh ng k thu t m đ gi i phóng kh p. đ c bi t k thu t n i soi kh p g i cho phép gi i phóng đư c kh p g i nhưng gây t n thương mô m m ít hơn. Hi n nay chúng tôi đã ti n hành gi i phóng kh p g i cho các trư ng h p b c ng kh p g i sau m như c a b n. n u b n mu n ph c h i v n đ ng kh p g i như cũ, chúng tôi có th nh n đi u tr . Tôi năm nay 39 tu i, kh ang 1 tháng nay đ u g i c a tôi m i l n co du i có ti ng kêu l p c p, xin cho tôi h i trư ng h p này có ph i là b nh lý không và hư ng đi u tr th nào? Xin chân thành cám ơn. Tr l i: Đây cũng là n i băn khoăn c a nhi u b nh nhân khi đi khám. Nhi u ngư i than phi n v tình tr ng g i khi du i ra vào kêu l p c p. M t s b đau khi làm như v y, m t s không b đau. Nguyên nhân có th t m chia ra làm hai nhóm l n. Nhóm đ u tiên hay x y ra ngư i tu i trung niên, t trư c t i nay không h b kêu như v y, nay đ t nhiên kêu, m t s kèm v i tri u ch ng đau. Đây có th là tri u ch ng đ u tiên c a tình tr ng thoái hóa hư s n kh p c a kh p bánh chè đùi. Khi đó b nh nhân s đau đ c bi t là khi lên xu ng c u thang. V đi u tr nhóm này bao g m u ng thu c, t p v t lý tr li u, h n ch ng i x m hay lên xu ng c u thang. N u không b t có th làm n i soi đi u tr . Nhóm th hai là nh ng ngư i tr tu i hơn và đ u có chung nh n xét là ngay t nh khi g p du i g i đã có tri u ch ng kêu l p c p nhưng không đau. Nhóm này thư ng hay có d d ng b m sinh c a s n chêm g i là s n chêm hình đĩa mà ư c tính t l vào kho ng 12% dân Châu Á. Thư ng thì không có tri u ch ng đau hay khó ch u gì cho đ n khi s n chêm b rách và lúc đó s có tri u ch ng đau. Đ i v i nhóm này thì ch y u là n i soi c t s a s n chêm cho v hình dáng bình thư ng c a nó. Ngoài ra, chúng tôi còn ghi nh n m t s ngư i tuy g i m i b kêu l p c p g n đây nhưng không đau đ n gì hay không nh hư ng đ n cu c s ng hàng ngày. Nhóm này khong có ch đ nh đi u tr gì. M t s quan ni m cho r ng do g i b khô ch t nh n, theo chúng tôi là không chính xác vì hi n tư ng này không đư c ghi nh n trong b nh lý. Như v y trư ng h p c a b n còn tùy là b n có b đau hay không? n u có b n nên đi khám đ xác đ nh nguyên nhân và s có hư ng đi u tr thích h p.
  • 17. CÁC CÂU H I THƯ NG G P Saturday, 11 June 2011 16:35 Tôi m c ph i hai b nh gây đau kh p, đó là: gout và viêm đa kh p d ng th p. Th i gian phát b nh là cách đây 2 năm. Hi n nay sau m t th i gian dài đi u tr kh p c a tôi đã b t đau dù đôi khi có tái phát. Khi ch p hình thì kh p ch u và háng c a tôi không có hình dáng bình thư ng như xưa. v y tôi xin h i hai b nh trên c a tôi có th ch a kh i h n không, v i tình tr ng kh p c a tôi như v y thì vi c v n đ ng có th tr v bình thư ng đư c không khi tôi kh i b nh. xin cám ơn Tr l i: trư c h t xin gi i thi u m t tí v b nh gút đ b n có th hi u r ng b nh có th ch a kh i hay không. Đây là lo i b nh v r i lo n chuy n hóa do cơ th không th i đư c acid uric làm ch t này tăng lên trong cơ th và l ng t kh p, mô m m dư i da, bao ho t d ch khu u, m t cá. B nh thư ng không th đi u tr d t đi m mà ph i u ng thu c và ăn kiêng nh ng ch t có nhi u protid, có th ngưng thu c khi n ng đ acid uric đã n đ nh. Đ ch n đoán c n có n ng đ acid uric trong máu cao, kèm theo bi u hi n đau kh p đ c bi t là ngón cái chân. Khi tinh th acid uric l ng t vào kh p có th gây hư s n kh p mau chóng. Và sau đây là vài thông tin v b nh viêm kh p d ng th p. Viêm kh p d ng th p ( rheumatoid arthritis) là b nh h th ng nh hư ng lên các kh p có màng ho t d ch, nguyên nhân không rõ. Khi x y ra bàn tay đư c g i dư i tên viêm kh p bàn tay ( arthritis of the hand). T t c sinh b nh h c c a b nh này cũng như s bi n d ng kh p, hư kh p là do s bi n đ i c a màng ho t d ch kh p. S n kh p b h y ho i do màng ho t d ch b viêm th p và ngay c xương dư i s n cũng b t n công. B nh hay x y ra kh p bàn ngón tay, và c tay v i các tri u ch ng như đau kh p bàn, ngón tay, sưng, nóng,đ đau là tri u ch ng hay g p. Ngoài ra còn b nh còn có th t n công màng bao gân du i ho c g p gây ra s m t cân b ng c a xương, kh p và dây ch ng bàn tay. Khám b nh thư ng th y kh p đã nêu trên sưng theo ki u hình thoi, m t s kh p b n ng hơn kh p khác. H n ch v n đ ng do đau và sưng. B nh lâu ngày có th có n t th p. Th máu cho th y tình tr ng viêm, đôi khi có y u t th p dương tính. Đi u tr bao g m thu c kháng viêm gi m đau, corticoid chích vào các kh p b sưng. Tuy nhi n b nh không th ch a kh i mà ch có th làm gi m b nh, ch ng l i các bi n d ng kh p b ng n p ch nh hình. M t s kh p sưng bi n d ng quá m c có th ph i ph u thu t c t bao ho t m c hay thay kh p. M t s ngư i b nh t lui mà không th y tái phát. Như v y ch c b n đã có câu tr l i v câu h i c a b n v i đi u ki n nh ng gì b n nêu ra v i chúng tôi là đúng. B n nên đi khám chuyên khoa cơ xương kh p đ xem các kh p b bi n d ng t i đâu? Có c n can thi p ph u thu t gì không? hay có c n ph i dùng các n p ch nh hình tránh bi n d ng kh p không? Tôi 36 tu i, b gãy 1/3 trên xương đùi (T), bó b t 8 tu n, đ n nay đã đư c 6 tháng. Nhưng hi n nay kh p g i g p ch đ ng ch đư c 80 đ , n u có tác đ ng c a k thu t viên VLTL thì đư c kho ng 115 đ . Ng qua đêm d y ch t g p đư c kho ng 55 đ . Xin h i Bác sĩ
  • 18. CÁC CÂU H I THƯ NG G P Saturday, 11 June 2011 16:35 v trư ng h p kh p g i c a tôi b h n ch v g p như v y là do đâu và có th t p luy n đ ph c h i l i kh năng g p g i bình thư ng đư c không? Xin Bác sĩ tư v n cho tôi v phương pháp t p luy n đ có th ph c h i ch c năng kh p g i. Xin chân thành cám ơn Bác sĩ. Tr l i: Chúng tôi hơi ng c nhiên khi th y gãy 1/3 trên xương đùi đư c đùi tr bó b t vì xương đùi khi gãy có di l ch r t nhi u và mu n đi u tr b ng bó b t thì b t ph i qua c kh p háng r t khó ch u. Chúng tôi ch xin tr l i b n v trư ng h p c ng kh p g i c a b n. Đây là di ch ng do kh p g i đư c b t đ ng quá lâu trong b t. Kh p d b c ng khi b b t đ ng lâu vì các dây ch ng và mô m m bao xung quanh b xơ hóa m t s đàn h i. Chưa k là gãy xương vùng g n kh p hay ph m kh p s làm t máu trong kh p và mô xơ s m c đ y quanh kh p làm c ng kh p hay h n ch v n đ ng kh p. vi c t p v t lý tr li u s m s làm h n ch s phát tri n c a mô xơ làm kh p v n đ ng d dàng hơn. Tuy nhiên ban ngày b n t p chăm ch nhưng khi ban đêm n m ng , g i l i tr v tư th du i nên l i ti p t c b c ng. trong trư ng h p n u g i b h n ch g p du i mà đã t p v t lý tr li u không hi u qu ( không có s ti n tri n c a t m ho t đ ng g i sau m t vài tháng t p) thì có ch đ nh m gi i phóng kh p g i. hi n t i n i soi kh p g i đ gi i phóng kh p đã đư c ng d ng thành công. N u b n th y kh p g i không có ti n tri n g p thêm đư c n a sau th i gian t p thì b n có th liên h v i chúng tôi đ gi i phóng kh p g i qua n i soi sau đó s ti p t c t p s có hi u qu hơn Toi 29 tuoi di kham benh tai trung tam chan thuong chinh hinh bac si bao bi 'hoai tu chom xuong dui" phai phau thuat .nhung toi di chi nghe thon nhe thoi neu khong phau thuat thi co sau khong?hien tai o tphcm noi nao co phau thuat noi soi benh nay khong?benh nay co nguy hiem khong? co phai la ac tnih kg? hien toi rat lo lang nho bac si giai thich giup tr l i: Ho i t ch m xương đùi là tình tr ng ch t c a xương do thi u máu nuôi. B nh thư ng x y ra đ tu i t 30-60. b nh thư ng x y ra c hai ch m xương đùi v i đ n ng khác nhau hay như nhau. B nh x y ra do các b nh lý gây t c các m ch máu nh cung c p máu cho ch m xương đùi ví d t c m ch do các ch t m gây t c m ch trên nh ng b nh nhân có t n thương gan do rư u. Nguyên nhân có th chia làm hai nhóm chính là có ch n thương hay không ch n thương. Nguyên nhân do ch n thương ví d như té gãy c xương đùi, tr t kh p háng… nguyên nhân không do ch n thương bao g m u ng nhi u rư u, bia, dùng corticoide li u cao káo dài, b nh lý
  • 19. CÁC CÂU H I THƯ NG G P Saturday, 11 June 2011 16:35 gi i áp như nh ng ngư i th l n l n sâu và tr i lên đ t ng t, b nh lý h ng c u hình li m, ch y tia x và có kho ng 25% không rõ nguyên nhân là gì. Tri u ch ng thư ng là có cơn đau kh i phát đ t ng t mà có l là do thi u máu nuôi đ t ng t. Tuy nhiên b nh nhân thư ng đã có tình tr ng ho i t ch m trư c đó. Cơn đau ngày càng nhi u khi xương ch t làm x p ch m xương đùi, đau khi đi đ ng và gi m khi ngh ngơi. Cơn đau xu t phát t b n lan xu ng m t trong đùi ho c đôi khi c m giác đau sau mông. Cơn đau làm h n ch các v n đ ng c a kh p háng và khi khám th y đ ng tác xoay ngoài và xoay trong háng b gi m trư c. Đôi b nh nhân có c m giác đau vùng g i và khi n cho nhi u bác sĩ ch n đoán l m. Vi c ch n đoán thư ng d a trên lâm sàng và X quang, tuy nhiên giai đo n s m x quang thư ng qui không phát hi n s m đư c mà ph i c n t i phim MRI cho phép th y các t n thương xương s m. Khi đã có ch n đoán vi c đi u tr s bao g m thu c kháng viêm gi m đau nhưng k t qu không kh quan m y. Có r t nhi u phương pháp m x nh m m c tiêu c u vãn ch m xương đùi, đ ng tác đơn giãn nh t là khoan gi i áp, ph c t p hơn có th ghép xương x p sau khi khoan, ghép mào ch u có cu ng m ch hay xương mác có cu ng m ch nghĩa là bác sĩ s khoan 1 đư ng h m gi i áp trong ch m xương đùi, sau đó s dùng m t mi ng xương có m ch máu nuôi đi theo đ t vào trong ch đư ng h m v i hy v ng là ch m xương đùi s có máu nuôi và s ng l i. lý thuy t là như th như k t qu khá h n ch . Tuy nhiên ngư i ta v n ti n hành vì m c tiêu c u l y ch m xương đùi. Khi ch m xương đùi đã hư hoàn toàn thì bi n pháp cu i cùng đ gi i thoát cho b nh nhân là thay kh p háng. Thay kh p háng giúp b nh nhân đi l i d dàng, không đau. Tuy nhiên vi c gì cũng có m t trái c a nó. Đi u đ u tiên là kh p háng nhân t o không th t t hơn ch m xương đùi th t, b nh nhân s không đư c phép ng i x m hay b t chéo chân, nguy cơ có th b tr t kh p háng m c dù có nhi u n l c nghiên c u t các hãng d ng c đ gi m thi u tình tr ng này. Th đ n kh p háng nhân t o có m t tu i th nh t đ nh, sau m t th i gian 10-15 năm sau kh p hư thì ph i thay l i. vi c thay l i s r t khó khăn và t n kém do xương b hư nhi u. ngư i mang kh p háng nhân t o cũng gi ng như mang van tim nhân t o cũng ph i tránh đ b nhi m trùng da, răng, mi ng hay nh ng nơi khác vì khi đó vi khu n s bám vào kh p háng nhân t o gây ra nhi m trùng và như th thì r t t i t . Vì nh ng bi n ch ng trên mà các bác sĩ c g ng kéo dài th i gian s d ng ch m xương đùi thi t càng lâu càng t t cho đ n khi không còn cách nào khác thì s thay ch m. nư c ngoài b nh nhân đư c b o hi m tr nhưng Vi t Nam thì vi c thay kh p háng s là m t gánh n ng cho b nh nhân vì giá khá cao. Tr l i trư ng h p c a b n. n u đã có ch n đoán ho i t ch m thì ch c cũng nên ph u thu t, lo i ph u nào thì s do bác sĩ đi u tr cho b n gi i thích và ch n l a. Đây không ph i là b nh ác tính nhưng là b nh gây tàn ph , nh t là khi b n còn quá tr . b n c n ch m d t m t cách không thương ti c hay quy n luy n ngay v i rư u và thu c lá. hi n không có ch đ nh làm n i soi kh p háng trong trư ng h p này. M tôi năm nay 60 tu i, năm ngoái m tôi b đau các kh p ngón tay, c tay, đ u g i và ngày càng n ng, đ n nay ph i đi b ng n ng, th m chí n m m t ch không m c đư c áo. Trư c đây đã đi Trung tâm ch n thương ch nh hình Tp. HCM; B nh vi n Ch R y và u ng thu c nhi u (k c thu c nam, thu c b c và chích thu c tây) nhưng v n không kh i. Bác s chu n đoán là thoái hóa kh p. Hi n nay c đau tri n miên, có th gi m m t,
  • 20. CÁC CÂU H I THƯ NG G P Saturday, 11 June 2011 16:35 hai ngày sau đó l i đau d d i. Xin cho h i có th ch a b nh này t i b nh vi n nào. Ch đ ăn u ng, t p luy n ra sao và có th ch a kh i b nh không? (M tôi có b b nh tim, cao huy t áp, trĩ và thư ng xuyên b đ y b ng, ăn không tiêu ho c r i lo n tiêu hóa). Xin c m ơn và mong s m nh n đư c h i đáp. Tr l i: Theo mô t c a b n chúng tôi nghĩ m c a b n b thoái hóa kh p g i. Thoái hoá kh p g i t c là tình tr ng s n m t kh p b hư. Đây là b nh lý có liên quan đ n tu i và hay x y ra khi chúng ta bư c vào tu i 40-50. T n thương c a lo i b nh này bi u hi n t tình tr ng nhuy n s n t c là m t s n kh p c a kh p g i b m m, ti p đ n l p s n này s b hư t o các đư ng n t và lan sâu xu ng t n vùng xương. N ng hơn n a là các m ng s n b bong tróc ra đ l l p xương dư i s n, bao ho t m c kh p g i s b viêm và ti t ra nhi u lo i men làm hư thêm l p s n này. Cơ th ph n ng b ng cách t o xương s a ch a nhưng không thành công và t o ra các hình nh gai xương trong kh p g i khi ch p phim xquang. Bi u hi n c a b nh là tình tr ng đau kh p g i và đ c bi t là đau khe kh p g i bên trong vì ph n l n kh p g i c a chúng ta b v o vào trong ( g i varus). Đau tăng khi đi l i nhi u và gi m khi ngh ngơi. Ch p phim v i tư th đ ng trên 1 chân b đau s th y hình nh xơ đ c xương vùng khe kh p bên trong, n ng hơn có th th y h p khe kh p và các gai xương. ti n tri n lâu dài kh p g i s b hư hoàn toàn và bi n d ng v o vào trong gây đau đ n khi đi l i, s n hư hoàn toàn gây tàn ph . V tây y s đi u tr b ng vi c dùng thu c kháng viêm gi m đau và ch đ t p luy n thích h p. Vi c đi u tr b ng thu c n u sau 2 ho c 3 tháng không hi u qu s ph i s d ng đ n bi n pháp m x , hi n t i có nhi u cách như làm n i soi c t ho c m c và làm s ch s n hư b ng sóng radio cao t n, khoan xương cho ch y máu v i hy v ng s n s m c ra. Ghép xương s n t thân qua n i soi t c là l y s n lành t nơi không ph i ch u l c ghép vào nơi hư. Đ c xương s a tr c kh p g i cho th ng tr l i ho c hơi v o ra ngoài 1 chút vì ph n s n bên ngoài thư ng còn t t. Và bi n pháp cu i cùng khi s n hư hoàn toàn là thay kh p g i nhân t o toàn ph n ho c bán ph n. Hi n t i m t s b nh vi n đã có tri n khai h u h t các lo i ph u thu t k trên. M c a b n đã đi u tr thu c lâu nhưng không gi m đi u này ch ng t thu c đã không còn tác d ng. vi c m b n b đ y b ng thư ng xuyên có th do tác d ng ph c a thu c kháng viêm gi m đau. Vi c dùng thu c này lâu dài có th b loét đư ng tiêu hóa v i bi n ch ng nguy hi m là ch y máu đư ng tiêu hóa có th nh hư ng đ n tính m ng. Trong trư ng h p này c n xem xét đ n ch đ nh m thay kh p đ bác có th đi l i đư c bình thư ng và nh t là không ph i u ng thu c kháng viêm gi m đau quá nhi u n a Hi n t i chúng tôi đã th c hi n các thành công các ph u thu t như n i soi làm s ch kh p, bơm ch t nh y, ghép s n xương t thân, bơm huy t tương giàu ti u c u đ kích thích m c s n, thay kh p toàn ph n… các BV ĐHYD, BV Nguy n Tri Phương, b n có th đưa m đ n đ chúng tôi tư v n k c th hơn theo l ch làm vi c c a chúng tôi.