Aralin 13: MGA IDEOLOHIYA, COLD WAR, AT NEOKOLONIYALISMO
Ap final edited
1. Group I:
1. Rose Angelica S. Carandang
2. Earl Edson Dumago
3. Karen T. Fields
4. Grystle Gail Tabang
2.
3. Ang Digmaang Malamig ay isang digmaan na nangyari
pagkatapos ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig. Ito ay
nangyari mula 1945 hanggang 1991. Pinatanyag ang
katawagang Digmaan Malamig ng tagapayong
pampolitika at tagapondo na Amerikanong si Bernard
Baruch sa isang debate noong Abril 1947 tungkol
sa Paniniwalang Truman.
4.
5. Isang diplomatikong tensyon sa pagitan ng United
States at USSR na sadyang pinaninindigan ang
kanilang pulitikal at ekonomikang kapakinabangang
walang labanan. Gamit ang kanilang kapangyarihan at
impluwensya hinikayat nila ang mga bansang sumanib
sa kanilang paninindigan. Ito ay higit na kilalang
tensyon sa pagitan ng demokrasya at komunismo.
6. Paniniwalang Truman- ay isang kumpol ng mga
prinsipyo ng banyagang patakaran ng Estados
Unidos na ipinahayag ni Pangulong Harry S.
Truman noong 1947 na nakasulat para
sa Kongreso para humingi ng $ 400 milyon para sa
pagtulong sa Gresya at Turkiya. Ito rin ang nagsasaad
ng pahintulot na magpadala ng
Amerikanong ekonomiko at militar na tagapagpayo sa
dalawang bansa.
7.
8.
9. Lumawak ang Digmaang Malamig noong 1949-
1950 nang pinasabog ng Unyong Sobyet ang kanyang
unang Bombang Atomika. Pinaalis ng mga komunista
sa China sa pamumuno ni Mao Zedong ang
pamahalaang Nasyonalista ni Chiang Kai-shek at
nagtatag ng bagong pamahalaan Sila ay nakipagalyansa
kay Stalin. Samantala, hindi kinilala ng Estados Unidos
ang pamahalaan ni Mao. Sa Japan, pinabilis ang
pagunlad ng ekonomiya upang salungatin ang
komunismo sa Asya.
10. Joseph Stalin
- Pinuno ng Unyong Sobyet
- Naging punong kalihim ng
Partidong Unyong Sobyet
noong 1992
11. Digmaan sa Korea
(Hilaga at Timog):
Ang Digmaang Koreano ay nagsimula pagkatapos
ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig na nagresulta
sa paghihiwalay ng Korea sa dalawa, ang Hilagang
Korea na pumanig sa Unyong Sobyet habang
ang Timog Korea ay pinanigan ng Estados
Unidos.
12. Humantong ang unang bahagi ng Digmaang Malamig sa paglusob
ng Hilagang Korea sa Timog Korea noong Hunyo 26, 1950. Dito
nasangkot ang Estados Unidos sa Digmaan sa Asya. Nahati ang
Korea sa 38th parallel sa dalawa noong 1948. Nagtatag ang bawat
panig ng pamahalaan- komunista sa Hilaga at maka-Estados Unidos
naman sa Timog. Noong Hunyo 1950, nilusob ng Hilagang Korea
ang Timog Korea. Nagpadala ang United Nations ng hukbong
sandatahan upang tulungan ang Timog Korea. Tumulong din ang
Estados Unidos at lumaban kasapi ng Timog Korea, sa pamumuno
ni Heneral Douglas MacArthur. Itinaboy ng magkasanib na pwersa
ang mga taga-Hilagang Korea sa hangganan ng China. Dito kumilos
kaagad si Mao Zedong.
13. Gumawa ng surpresang paglusob ang China hanggang maitaboy
ang hukbo ng United Nations at maibalik ang lumang
hangganan noong 1951. Nagpatuloy pa ang labanan sa loob ng
dalawang taon. Nang magbanta ang Estados Unidos
ng Sandatang Nuklear, saka lamang nilagdaan ang tigil putukan.
Naibalik sa Korea ang dating kalagayan pagkatapos ng
Ikalawang Digmaang Pandaigdig. Subalit nagpatuloy ang
Digmaang Malamig at pumasok sa bagong anyo. Namatay si
Stalin at natapos ang panunungkulan ni Pangulong Truman
subalit nagpatuloy ang dalawang panig sa kanilang
pakikipaglaban tungkol sa Europa.
14. Nahating Korea:
Ang mga mamamayan ng Timog Korea ay pinapayagang magkaroon
ng eleksyon, at gumawa sila ng malayang Republika, sa Hilagang
Korea, ang mga Ruso ay nagtayo ng Komunistang Gobyerno. Ang
United Nations ay hindi muli nagtagumpay na protektahan ang mga
mamamayan laban sa mga Komunistang Mananakop.
Ginawang klaro ng mga Komunista na gusto nilang kontrolin ang
ibang bansa. Noong 1950, ang Komunistang Hilagang Korea ay
sinakop ang Timog Korea. Ipinagutos ng United Nations sa
Hilagang Korea na itigil nito ang pag-atake ngunit hindi nila ito
sinunod. Ang United Nations ay nagpadala ng pwersa sa Kanlurang
Korea. Kahit na ang mga Sandatahan ng Estados Unidos ang
bumubuo halos lahat ng pwersa, labing limang bansa pa ang
nagpadala ng kanilang pwersa sa Kanlurang Korea. Ang labanang ito
ay tinawag na Digmaang Koreano.
15. Katapusan ng Digmaang Korea:
Sinabi ni Heneral MacArthur kay Pangulong
Truman na ang polisiyang Containment ay
mahina at maghihikayat sa mga Komunista upang
manakop. Dahil sa kanyang kritisismo, Sinibak ni
Presidente Truman si Heneral MacArthur sa
kanyang pamumuno. Umalis ang mga Amerikano
sa Hilagang Korea, na nasailalim ng Komunista.
Samantala, ang mga Kristiyanong misyoneryo ay
nagtrabaho sa malayang Republika ng Korea.
16. Kim Il Sung
• April 15 1912 – July 8
1994
• The leader of
Democratic People’s
Republic of
Korea, commonly referred
to as North Korea
17. Syngman Rhee /
Yi Seung-man
• March 26, 1875 – July
19, 1965
• The first president of the
Provisional Government
of the Republic of Korea
as well as the first
president of South Korea.
19. Digmaan sa China:
Ang tagumpay ng komunismo sa China noong 1949
ay tumapos sa mahabang rebolusyon, digmaang
sibil, at kaguluhan sa China. Ito rin ay nagpasimula
ng bagong panahon sa bansa. Sa kanilang
pagtatagumpay, pinalakas ng mga lider na komunista
ang kanilang pamamahala sa bansa at iniayon ang
kanilang sistema sasistemang Soviet Union.
20. Pagtakas Mula sa China:
- Itinatag ni Chiang Kai-Shek ang kanyang pamahalaan
sa Taiwan. Sa pagkakataong ito, sinikap tulungan ng
United States ang bansa at prinotektahan laban sa
komunista ng China.
- Nang magkaroon ng pakikipagkasundo ang United
States sa People’s Republic of China, binawi ng United
States ang lahat ng kanyang mga hukbo mula sa Taiwan.
22. Digmaan sa Vietnam:
Isang NLF activist na inaresto habang nagaganap ang
pagatake ng mga Amerikano sa isang base ng Amerika
malapit sa Cambonian Border.
Sa kabilang dako, nakipaglaban ang Estados Unidos sa
Digmaan sa Vietnam kung saan 57,000 Amerikano ang
namatay sa layong mapanatili ang South Vietnam.
Nariyan pa ang Estados Unidos sa pangunguna
sa ekonomiya na sinundan ng Japan at West Germany.
23. Ang Dalawang Vietnam:
Sa pagtatapos ng usapang pagkakasundo sa Geneva, ang
Vietnam ay nahati sa dalawa sa pamamagitan ng 17th
parallel. Ang North Vietnam ay pinamunuan ni Ho Chi
Minh at ang South Vietnam ay ni Ngo Dinh Diem. Di
naglaon ay napabagsak ng North Vietnam ang
pamahalaan ng South Vietnam. Ang mga sumunod
nalider pagkatapos ni Diem ay hindi naging kasing
popular niya.
25. Ang Boat People Ng Vietnam:
Sa buong kasaysayan ng daigdig, itinuturing
nalabis na kalunus-lunos ang naging bunga ng
Cold War sa pagkakaalis ng mga mamamayan
ng South Vietnam mula sa kanilang mga
tahanan.
26. Mga Estratehiya ng
Dalawang Panig
Upang mahirapan ang bawat hamon, gumamit ng mga estratehiya ang
Unyong Sobyet at Estados Unidos. Tinawag na Containment ang
estratehiya ng Estados Unidos kung saan sinasagot ang pang-aapi o
pagpipilit ng Unyong Sobyet saanman ito nagaganap. Gumamit naman
ang Kremlin ng estratehiyang pangganti laban sa Containment ng Estados
Unidos.
Noong dekada-50, gumamit ng lakas-militar ang Estados Unidos upang
mahadlangan ang komunismo. Nagtatag ito ng mga bagong alyansa tulad
ng Southeast Asian Treaty Organization (SEATO) at saGitnang
Silangan, ang Central Treaty Organization (CENTO) at nagbigay ng
tulong militar at pangkabuhayan sa anumang bansa na nasa panganib ng
paglusong ng pwersang komunismo.
27. Noong 1956, gumamit ang USSR ng dalawang bagong istratehiya.
Ang una ay pangkabuhayan at militar na kompetisyon laban sa
Estados Uinidos. Ang pangalawa ay ang paghahati ng mga
makapangyarihang bansa sa kanluran sa pamamagitan ng
pagpupumilit ng Unyong Sobyet na paalisin ang mga kanluranin sa
Berlin. Noong 1955, itinatag ang Kasunduan ng Varsovia bilang
kasagutan sa pag-aarmas ng Kanlurang Germany. Dahil
dito, nagkaroon ng bagong komprontasyon ang Estados Unidos at
USSR. Naging mas mapanganib ang mundo dahil kapwa may mga
Sandatang Nuclear ang dalawang panig. Higit na naging mapanganib
nang magkaroon ng krisis sa Berlin at Cuba.
28. Epekto ng Pagtatapos ng
Cold War:
Natapos ang Cold War noong November 19, 1990.
Ilan sa mga epekto nito ay:
• Nagbago ang nakasanayang pulitika sa Italy kung
saan nawalan ng kapangyarihan ang mga komunista
• Naging maayos ang Korea.
29. • Ang paghina ng Yugoslavia at pagsiklab ng Balkan ay
nagingsanhi ng pagkabuwag ng USSR at paghina
ng American forces.
• Naging malakas ang Vietnam sa ekonomiya.
• Naging malakas sa militar ang Japan muli.
