IDEOLOHIYA, COLD WAR AT NEOKOLONYALISMO

1. ARALIN 13
MGA IDEOLOHIYA, COLD WAR,
AT NEOKOLONYALISMO

3. Iba’t Ibang
Idelohiya

4.  Noong mga 1920 ay sinakop ng mga tao na makaahon mula sa pagkawasak ng
Unang
Digmaan Pandaigdig.
 Sa pagitan ng 1920 at 1930, nagsimula ang “Great Depression” saekonomiya.
Nagsara ang mga pabrika at milyon-milyong tao ang nawalan ng trabaho.
 May pagtatalo kung demokrasya ba o diktadurya ang solusyon?
 Ang diktadurya ay isang anyo ng pamamahala na kung saan ang tao o isang
pangkat ang may control at namumuno sa bansa.
 Si Julios Caesar ng Roma, ang shogun ng Japan, at si Napoleon Bonaparte ng
Pransiya ay ang mga halimbawa ng diktador.

5. *Ang Pasismo
 Ang Italya ay isang bansa sa Kanlurang Europa na gumamit ng diktadurya o isang
bansa na pinamahalaan ng isang tao na nagtataglay ng ganap na kapangyarihan.
Naganap ito noong 1922 nang namuno si Benito Mussolini.
 Si Benito Mussolini ay tinulungan ng isang partido political na tinawag na pasista.
Ang mga pasista ay nakasuot ng itm na t-shirt at sapatos na balat.
 Tinanggal lahat ng Mussolini ang mga partido political sa italya maliban sa pasista.
 Ipinangako ni Mussolini na gagawin niya ang Italya na isang islogan, “Ang lahat
ay para sa Estado, walang lalabas sa Estado, walang lalaban.”

6. *Ang Nasismo
 Isang diktadurya ang nabuo sa Alemenya.
 Noong 1933, naging Chancellor ng Alemanya si Adolf Hitler.
 Tinawag niya ang sarili na “Der Fuhrer,” na nangangahulugang “angpuno.”
 Si Hitler ay suportado ng isang partido political na kung tawagin ayNational Socialist German Worker’s
Party o Nazi.
 May suot silang kulay tsokolating t-shirt at balat na sapatos. Nagdadala sila ng bandera namay
simbolong swastika.
 Tulad ni Mussolini, ipinangako niyang magiging iasang lakas-militar ang bansa, taliwas man ito sa
itinadhana ng Kasunduan ng Versailles.
 Isinisi ni Hitler ang kamalasan at problema an Alemanya sa mga Hudyo.
 Ang mga batang Hudyo ay hindi pinapasok sa mga paaralan at hindi na rin sila nakakukuha ng
serbisyong medikal. Hindi na rin sila pinayagang bumuto.

7.  Ang Komunismo
 Ang teorya ni Karl Marx at ni Fiedrich Engels ang sinunod ng kumonismo.
 Sakumonismo, ang lahat ng uri ng produksiyon ay pag-aari ng pamahalaan.
 Ipinalabas ni Marx at ni Engels ang Communist Manifesto at ito ay nakatulong
upang lumaganap ang Ideolohiya lalo na samga bansang papaunlad.

8.  Ang Demokrasya
 Ang demokrasya ay nagsimula sa Gresya. Nagmula ito sa salitang “demos” at “kratia” na angibig
sabihin ay mga“tao” at “pamamahala”. May dalawang anyo, angdemokrasya, ang tuwiran at di-
tuwiran.
 Sa tuwiran, direktang ibinoboto ng mga tao ang gusto nilang pinuno ng batas katulad ng
isinagawa sa mga lungsod-estado ng Gresya. Sa hindi tuwiran , inihalal ng mga kinatawan ng
mga mamamayan ang mamumuno para sa pamahalaan.
 Umunlad ang demokrasya noong Gitnang Panahon sa Europa. Nagkaroon din ng demokrasyang
politikal sa bansa noong manindigan ang mga tao sa kapangyarihan ng Parlamento sa halip na
monarkiya kung saan hati at reyna ang mamumuno.
 Ang tagumpay ng Parlamento ay nakaimpluwensiya sa Pransiya. Nakasaad ito sa mga panulat nina
John
Locke at Jean Jacques Rousseau.
 Ang Estados Unidos ay unang bansang demokratiko na nagbigay-buhay sa himagsikang
Amerikano.
 Dinepensahan ni Adam Smith ang malayang kalakalan. Ang ideyang ito ay sinuportahan naman
ni Thomas Malthus at David Ricardo na siyang nagging pundasyon ng laissez-faire o nang
kapitalismo.

9.  Mga Pagsisikap Tungo sa
Demokrasya
 Sa Japan pinairal ang isang bagong Gobyerno.
 Tinawag ito na Parlamentaryo.

11.  Ang Cold War ay panahon ng tensiyong politikal at tensiyong militar na naganap pagkatapos ng Ikalawang
Digmaang Pandaigdig.
 Ito ay nangyari mula 1945 hanggang 1991, nangyari ito dahil sa tensiyon ng kompetensiya sa Ekonomiya, ang
hindi pagkakasundo ng mga politiko, at tensiyong militar, ang "digmaan" ay sa pagitan ng mga kaunlarang mga
bansa kasáma ang Estados Unidos at ang Unyong Sobyet kasáma ang mga kaalyado nito.
 Ang paghihirap ng Cold War ang humubog sa mga kasalukuyang pangyayari. Ito ang labanáng pandiplomatiko at
pangkabuhayan at alitan sa ideolohiya at Kanlurang kapitalismo laban sa komunismo ng Silangang Europa.
Walang tuwirang alitang militar ang dalawang bansa . Naging labanán ito ng ideolohiya at tinawag na Cold War
dahil walang naganap na putúkan o tuwirang komprontasyon sa pagitan ng dalawang bansa.
 Namuo ang ang Digmaan pagkatapos ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig sa pagitan ng Estados Unidos at
mga kaalyado nito at sa kabiláng panig ang mga pangkat ng mga Bansa sa pamumuno ng Unyong Sobyet.
Walang tuwirang alitang militar ang dalawang makapangyarihang bansa. Sa halip, umiral ang labanáng
pandiplomatiko at pangkabuhayan at hidwaan tungkol sa ideolohiya at Kanlurang kapitalismo laban sa
komunismo ng Silangang Europa.

12.  Ang Magkatunggaling
Ideolohiya
 Ang Cod War y matinding kompetensiya na naganap sa pagitan ng mga bansa pagkatapos ng 1945.
 Ito ay tunggalian sa kapangyarihan at ideolohiya ng dalawang kinatawan ng bawat bansa, kung saan ang
demokrasya at kapitalismo ay itinaguyod ng United States at ang sosyalismo at kumonismo naman ay
itinaguyod ng Soviet Union.
 Lahat ng mga bansa sa Europa ay nangailangan ng tulong upang muling makabangon mula sa pagkawasak
ng Ika-lawang Digmaang Pandaigdig.
 Noong Hunyo 1974, ang kalihim na si George Marshall ay nagpahayag ng isang programa upang matugunan
ang mga
pangangailangan.
 Ayon kay George Marshall ang patakaran, ayon sa kanya, ay“hindi laban sa anumang paninindigang politikal
kundi laban sa gutom, karalitaan, pang-aapi, at kaguluhan.
 Ito ay tinawag na European Recovery Program(ERP) sa ilalim ng Marshall Plan.
Sa pagitan ng 1948 at 1952, ipinagkaloob ng United States ang tulong na mahigit sa 12 bilyong dolyar.
 Sa silangan, siniguro ng United States ang pagbangon ng bansang Japan sa pagmamahal ni Heneral Douglas
MacArthur.

13. Mga Pangyayari sa Europe at Asia sa
Panahon ng Cold War
 Ang Iron Curtain
 Ang sinasabing Cold War sa pagitan ng Soviet Union at America ay tumagal mula 1945 hanggang
1990.
 Nagtayo ang Soviet Union ng makakomunistang pamahalaan sa mga karatig na bansa,
dahil rin sa pangambang masakop sila ng mga kaaway.
 Ang mga bansang ito ay nagsilbing buffer zone laban sa mga bansang Kanluranin.
 Noong 1947, tinawag ni Punong Ministro Winston Churchill ng Britian ang mga bansang ito na Iron
Curtain.
 Ang Poland, Czechoslovakia, Bulgaria, Hungary, Romania, at Silangang Germany ay ang
mga bansang nasakop ng Iron Curtain.

14.  Ang Bamboo Curtain
 Noong 1949 sa China sa ilalim ni Mao Zedong namayani naman ang komunismo. Sa ilalim ni
Chiang Kaishek
tinalo niya ang Kuomintang o partido ng nasyonalista.
 Sa North Korea sa pamumuno ni Kim II Sung namayani amg komunistang pamahalaan, dahil
na rin sa suporta ng Soviet Union at China.
 Sinuportahan din ng China at Soviet ang pamahalaan ng Democratic Republic of Vietnam sa
Hilagang
Vietnam.
 Lubos na pinag-bayo ng China at Soviet Union ang pagsuporta sa mga kilusang Kumonista sa
Asia, Europe, at Africa.
 Isinagawa nila ito sa pamamagitan ng propaganda at pagbibigay ng tulong-militar sa mga
grupong nais magtatag ng komunistang pamahalaan.

15.  Ang Doktrinang Truman
 Isang kumpol ng mga prinsipyo ng banyagang patakaran ng Estados Unidos na ipinahayag
ni Pangulong Harry S. Truman noong 1947 na nakasulat para sa Kongreso para humingi ng
$ 400 milyon para sa pagtulong sa Gresya at Turkiya.
 Ito rin ang nagsasaad ng pahintulot na magpadala ng Amerikanong ekonomiko at
militar na tagapagpayo sa dalawang bansa.
 Si Harry S. Truman (Mayo 8, 1884 – Disyembre 26, 1972) ay ang ika-33 pangulo ng
Estados Unidos, mula 1945 hanggang 1953. Asawa niya si Bess Wallace Truman. Naging
pangulo siya pagkaraan ng kamatayan ni Franklin Roosevelt habang nanunungkulan
bilang pangulo.
 Bilang pangulo, nakagawa si Truman ng mahahalagang mga pagpapasya na may
kaugnayan sa patakarang pang-ugnayang panlabas. Siya ang nagwakas ng Ikalawang
Digmaang Pandaigdig pagkatapos ng pagpapabagsak ng mga bombang atomiko sa
Hapon. Inayos niya ang Europa na nawasak habang nagaganap ang digmaan. Siya ang
nagpasimula ng Digmaang Malamig. Siya ang nagsangkot ng Estados Unidos sa
Digmaang Koreano.

16.  Ang NATO at Warsaw PACT
 Noong Abril, 1949, bumuo naman ng isang alyansang militar ang mga bansang Kanluranin.
 Ito ay binubuo ng mga bansang America, Canada, Britain, Netherlands, Belgium, Norway, France,
at iba pang
bansa sa Kanlurang Europe.
 Layunin nilang ipagtanggol ang Kanlurang Europe sa paglusob ng Soviet Union at iba pang
kumonistang bansa.
 Pagsapit ng 1955, lalo pang umigting ang krisis sa Europe matapos kilalanin ang Kanlurang
Germany bilang nagsasariling bansa at payagang palakasin ang sandatang lakas nito.
 Ang Warsaw Pact ay ang pagtatag ng isang alyansang military.

17. Epekto ng Cold War
 Ang Kompetisyon sa Kalawakan (Space Race)
 Inilunsad ang Vostok I noong 1962 sakay ang unang cosmonaut na lumigid sa mundo na si Yuri Gagarin.
 Sinimulan ng paglipad ng Sputnik I noong Oktubre 1957 (space age)
 Nagpadalaang USSR kauna-unahang tao sa kalawakan. Si Yuri Gagarin ang cosmonaut na lumigid sa
mundosakay ng
Vostok I 1961.
Vostok I
Yuri Gagarin

18.  Nahigitan ng US ang USSR nang makaikot sa mundo nang tatlong beses noong
1962 si John Glehn Jr. sa sasakyang Friendship 7.
 Unang nakatapak sa buwan ang mga Amerikanong Astronaut na sina Michael
Collins, Neil
Armstrong, at Edwin Aldrin noong Hunyo 20, 1969.
 Nakagawa ang Estados Unidos ng unang submarine na pinatakbo ng puwersang
nukleyar, ang USS Nautilus.
 Pinalipad sa kalawakan ang Telstar, isang pangkomunikasyong satellite, noong
ika-10 ng Hulyo 1962.

19. Detente
 Noong dekada 1970 sa Detente bumuti ang ugnayan ng Soviet Union at United States, isang
Pranses na salitang nangangahulugan ng“relaxation” o “pagluwag” sa mgapatakaran.
 Nagkaroon ng détente sa ilalim ng administrasyon ni Richard Nixon ng United States at Leonid
Brezhnev ng Soviet Union.
 Bumisita si Richard Nixon sa Moscow noong 1972, upang makipagpulong kay Brezhnev tungkol
sa pag-iwas sa konprontasyon at pirmahan ng SALT.
 Sa sumunod na taon, 1973, si Brezhnev naman ang bumisita sa Wshington.

20.  Ang Pagwawakas ng Cold War
 Isang malaking dagok sa ekonomiya ng Soviet Union ang naganap mula 1970 hanggang 1975.
 Napag-iwanan ang bansa sa mga makabagong teknolohiya tulad ng kompyuter, communication,
electronics, at mga pagbabago sa industriya ng transportasyon.
 Ang repormang pangkabunayan ni Gorbachev ay umasang bubuhaying muli ang ekonomiya ng Soviet Union
pagkaraan ng ilang taong walang kaunlaran.
Gumanda ang ugnayan ng Soviet Union at United States mula ng ipatupad ang
dalawang Patakarang nabanggit;
A.Inalis ang mga sundalong nakatalaga sa silangang bahagi ng Europa.
B. Nagkaroon ng repormang politikal kung saan ang
pamahalaang paderal ay paiiralin mula sa isang
sentralisadong pamahalaan.

21. Ang
Neokolonyalismo

22.  Pagkatapos ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig, lumitaw ang bagong
uri ng pananakop na tinawag na neokolonyalismo.
 Tumutukoy ito sa patuloy na impluwensiya ng mga manakop sa
bansang dati nilang sakop.
 Ang impluwensiya ng sumakop ay makikita sa mga aspektong political,
pangmilitar, at pangkabuhayan ng dating kolonya.

23. Anyo at Dahilan ng
Neokolonyalismo
 Ang mga bansa sa Asia at Africa ang madaling mabiktima ng neokolonyalismo. Narito sa mga
kontinenteng ito
ng mga bansang tinawag na underdeveloped.
 Ang Neokolonyalismo
 Sa ilalim ng neokolonyalismo, ang dating kolonya ay kalayaang politikal, pinamumunuan ng mga
sariling lider, at may sariling pamahalaan na nagpapatupad ng sarili nitong batas.
 Sa kabilanito, makikita pa rin ang impluwensiya ng mananakop na bansa sa dati nitong nasasakop,
lalo na kung sinusunod pa rin ng huli ang pagdikta ng una.

24.  Neokolonyalismong Pangmilitar
 Ang neokolonyalismo ay nakikita rinse aspektong militar. Ang isa sa kondisyon bago kilalanin ng
bansang
kolonyalista ang kalayaan ng dati nitong sakop ay ang pagtatayo nito ng mga base militar.
 Madalas, nananatili ang extraterritoriality sa mga base militar. Sa ganitong sitwasyon, hindi
maaaring kasunan ng bansa ang sinumang dayuhang sundalo o opisyal na gumawa ng
pagkakasala sa loob ng teritoryo nito.
Military Aid

25.  Ang
Neokolonyalismong
Pangkabuhayan
 Makikita rin ang impluwewnsiya ng mananakop sa aspektong pangkabuhayan.
Bago palayain ng mananakop ang dati nitong kolonya, nagpataw muna ito ng mga
kondisyon na may kinalaman sa ekonomiya.
 Mayroon ding mga kondisyon sa pangangalakal tulad ng hindi pagpataw ng buwis
sa mga produktong dating mananakop at pagpapahintulot ng malayang kalakalan
o free trade sa dating kolonya.
 Ang neokolonyalismo ay maaaring nanggaling din sa mga pandaigdigang
institusyon tulad ng International Monetary Fund (IMF), World Bank (WB), at Asian
Development Bank(ADB).

26. Mga Epekto ng Neokolonyalismo
1. Overdependence o Labis na Pagpapakandili
2. Loss of Identity o Kawalan ng Pagkakakilanlan
3. Continued Enslavement o Patuloy na Pagkaalipin

27. THE END 