1. K K
P P
S
S
Freud ve Psikoseksüel S
S
1
0
.
Gelişim Dönemleri 1
0
.
C C
O O
M M

2. K Freud kişilik gelişiminde cinselliği ve bilinçaltı K
P süreçleri temele almıştır. Freud kişilik gelişimini P
S çeşitli dönemlerle açıklamıştır. Her dönem belli bir S
S kritik gelişimi kapsamaktadır. S
1 1
0 Freud her insanın oral, anal, fallik, latent ve 0
. .
genital olmak üzere 5 psikoseksüel evreden
C C
geçerek kişilik yapısını kazandığını ileri sürer. Bu
O O
M gelişimde özellikle yaşamın ilk yıllarının (0-6 yaş) M
daha önemli yani belirleyici olduğunu ileri sürer.

3. K K
P P
S S
S S
1
1- Oral Dönem 1
0 0
. (0-1/1,5 yaş) .
C C
O O
M M

4. K Ağız evresi olarak bilinen bu dönemde bebek çeşitli K
P nesneleri ve çevresini ağzıyla tanır. Zevk alma P
S bölgesi ağızdır. S
S S
1 Bu dönem İd’in egemenliği altındadır. Doğal 1
0 dürtülerin doyurulması, gerginliğin hemen 0
. .
giderilmesi çocuğun en baştaki beklentisidir.
C C
Çocuk tamamen dışa bağımlıdır. Bebeğin fizyolojik
O O
M ihtiyaçları karşılanırsa, bebekte dış dünyaya karşı M
güven duygusu oluşmaya başlar.

5. K Ağız dönemindeki saplantı çoğunlukla K
P P
oburluk, alkol ve uyuşturucu madde bağımlılığına
S S
S
yol açmaktadır. Bu dönemdeki takılmalar sonucu S
1 şizofreni, mani, melankoli gibi ruhsal bozuklukların 1
0 oluşacağı savunulmuştur. Sadist, Mazoşist bu 0
. dönemin olumsuz karakterleri arasında yer alır. .
C (Sadist kişi eziyet etmekten hoşlanan kimsedir. C
O Mazoşist kişi ise acı duymaktan, eziyet görmekten O
M hoşlanan kimsedir.) M

6. K K
P P
S S
S S
1
2- ) Anal Dönem 1
0 0
. (1/1,5-3 yaş) .
C C
O O
M M

7. K K
P Bu dönemin en önemli konusu tuvalet eğitimi ve P
S kontrolüdür. Çocuğun tuvaleti ile ilgili anne- S
S babanın tutumu çocuğun kişiliğini etkiler. Çocukken S
1 titiz tuvalet eğitimi alanlar cimri, aşırı 1
0 düzenli, inatçı, sürekli kendini denetim altında 0
. .
tutan bireyler olarak gelişebilir. Tuvalet eğitimi
C C
gevşek olan bireyler ise vurdumduymaz, dağınık
O O
M ve düzensiz bireyler olarak gelişebilir. M

8. K K
P P
S S
S S
1
3-) Fallik (Üretken) Dönem 1
0 0
. (3-6 yaş) .
C C
O O
M M

9. Çocuğun ilgi ve haz bölgesi genitel (cinsel) bölgedir.
K Çocuk cinsel organlarını fark eden ve cinsel K
P konulara ilgi gösteren kişidir. Çocuk cinsiyet P
S farklılıklarını bu dönemde görmeye başlar. S
S S
1 Cinsel kimliğin temelleri bu evrede atılır. Çocuk bu 1
0 kimliği oluşturmak için model arayışı içinde olur ve 0
. .
bu model kendi cinsiyetindeki ebeveyni olur.
C C
O O
M Karşı cins ebeveynlere karşı ilgi gösterirler. Buna M
bağlı olarak, erkek çocuklar Oedipus, kız çocuklar
Elektra karmaşasını yaşarlar.

10. Oedipus karmaşası: Erkek çocuğun annesine karşı
K özel bir sevgiyle yaklaşmasıdır. Babasıyla yarışa K
P girer ve hatta ondan nefret eder. Erkek çocuk bir P
S yandan babasına sevgi duyar onun gibi olmak S
S ister, diğer yandan da ondan nefret eder. Bu S
1 yüzden önemli bir çatışma durumu yaşar. 1
0 0
. .
Elektra karmaşası: Erkek çocuklarda görülen
C C
Oedipus karmaşasının kız
O O
M çocuklarındaki karşılığıdır. Yani kız çocuğun M
babasına karşı özel bir sevgi duyması elektra
karmaşasıdır.

11. K Anne babaya duyulan sevgi, kıskançlık veya K
P düşmanlık kişilik oluşumunu etkiler. Oedipus ve P
S Elektra karmaşasının başarılı bir biçimde S
S çözümlenebilmesi için çocuğun aynı cinsten olan S
1 ebeveyni ile özdeşim kurarak, onun cinsel 1
0 rolünü içselleştirmesi gerekmektedir. Bunun 0
. .
başarılmasıyla çocuklar hemcins ebeveynlerine
C C
duyduğu cinsel yönelimlerini açığa
O O
M çıkaramayacaklarını fark edecek ve karşı cinsten M
uygun bir partner arayışına yönelecektir.

12. K Sağlıklı bir kimlik gelişimi için, çocukların cinsellikle K
P P
ilgili sorularına geçiştirilmeden anlayabilecekleri bir
S S
S
söylem içinde, mantıklı yanıtlar verilmelidir. Yani bu S
1 evrede hoşgörülü, seven, sıcak anne-baba 1
0 tutumları sağlıklı kimlik için gereklidir. 0
. .
C Aynı zamanda bu dönemde erkek çocuklarda C
O iğdişlik korkusu yaşanabilmektedir. O
M M

13. K K
P P
S S
S S
1 İğdişlik korkusu: Erkek çocukların kız çocuklarında 1
0 penisinin olmadığını fark edince kendi penisinin de 0
. yok olacağını düşünmesidir. .
C C
O O
M M

14. K K
P P
S S
S S
1
4-) Gizil (Latent) Dönem 1
0 0
. (6-11/12 yaş) .
C C
O O
M M

15. Cinsel dürtülerde durgunluk söz konusudur. Bu
dönem ergenlik öncesi durgunluk dönemidir.
K K
P P
Fallik döneminin tersine bu dönemde çocuk cinsel
S S
S
konulardan hoşlanmaz ve kendisini oyuna verir. Bu S
1 dönemde çocuk hemcinslerine karşı 1
0 yakınlık göstermeye başlarlar (özdeşim kurulur) ve 0
. hızla sosyalleşirler. .
C C
O Çocuk bu dönem yaptıklarıyla övünür, başkalarının O
M beğenisini kazanmaya çalışır. Çevresinden beğeni M
ve destek alan çocuk kendini yeterli, güvenli ve
becerikli görürler.

16. K K
P Bu dönemi sağlıklı geçirenler, ergenlik döneminin P
S sorunları ile daha kolay baş edebilirler. Bu dönemi S
S sağlıklı geçirmeyenler ise tedirgin, içe dönük ve S
1 güvensiz bir kişilik yapısı geliştirirler. Bu tür 1
0 çocuklar ayrıca güçlüklerden kaçınma, özgüven ve 0
. .
üretkenlikten yoksunluk gibi davranış bozuklukları
C C
gösterebilirler.
O O
M M

17. K K
P P
S S
S S
1
5-) Genital Dönem 1
0 0
. (11/12-18 yaş) .
C C
O O
M M

18. K K
P P
Bu dönem fırtınalı dönemdir. Daha önceki
S S
S
dönemleri başarıyla atlatmak bu dönemin birey S
1 açısından kolay atlatılmasında önemli bir faktördür. 1
0 0
. Fallik dönemde görülen cinsel dürtülerden .
C kaynaklanan çatışmalar bu dönemde tekrar ortaya C
O çıkabilir. O
M M

19. K Bireyin çok hızlı bir fiziksel değişim yaşadığı bu K
P P
dönemde karşı cinse duyulan ilgi doruğa çıkar. Bu
S S
S
nedenle karşı cins ile arkadaşlık ilişkileri kurulmaya S
1 çalışılır. 1
0 0
. Bu dönemde birey kim olduğu, ne .
C olduğu, yaşamın anlamının ne olduğu sorularının C
O yanıtlarını bulmaya çalışır. Yani birey kimlik O
M arayışı içerisindedir. M

20. K K
P P
S S
S S
1 1
0 SONUÇ VE DEĞERLENDİRME 0
. .
C C
O O
M M

21. K Freud’a göre, kişiliğin sağlıklı şekilde K
P oluşması, özellikle çocukluk döneminde geçirilen P
S ön yaşantılara bağlıdır. S
S Cinselliğin belirleyici olduğu bu dönemlerde, bir S
1 önceki dönemin bastırılan ve engellenen 1
0 istekleri doyuma ulaşmadığı için, bilinçaltında 0
. .
yaşamaya devam eder ve bundan sonraki
C C
yaşamında da bilinçaltındaki bu öğeler bireyin
O O
M davranışlarına yön veren en önemli etken olarak M
belirleyici olur.

22. K K
P Bu nedenle Freud, kişilik gelişiminde yaşamın ilk 6 P
S yılının çok önemli olduğunu vurgulamıştır. S
S S
1 Kişiliğin büyük bölümünün bu dönemde 1
0 oluştuğunu savunmaktadır. 0
. .
C C
Freud, çocuk yetiştirmede özellikle anne-babanın
O O
M tutumlarının çok önemli olduğunu savunur. M

23. K K
P P
Freud, davranışların temelinde toplumu ve kültürü
S S
S
ele almamıştır, bu nedenle eleştiriye sıkça S
1 uğramıştır. 1
0 0
. Freud, insanı saldırgan ve cinsel dürtüleri denetim .
C altına alınması gereken tehlikeli ve yıkıcı bir varlık C
O olarak tanımlamıştır. O
M M