Святая зямлі беларускай - Сафія Слуцкая

2.  Чатыры стагоддзі памяць пра княгіню
Слуцкую жыве ў Беларусі, з пакалення ў
пакаленне перадаюцца казанні пра яе
добрыя справы і ўчынкі: нябесная
апякунка і ахоўніца Слуцкага краю
прыклала шмат намаганняў дзеля яго
росквіту і ўмацавання.

3.  Праведная Сафія была апошняй
прадстаўніцай праваслаўнага роду
князѐў Слуцкіх і Капыльскіх, нашчадкаў
вялікага літоўскага князя Альгерда.
Родапачынальнікам князѐў
Герб
Алелькавічаў-Слуцкіх быў унук князя Алелькавічаў
Альгерда Аляксандр, або Алелька
Уладзіміравіч. Князі з роду Алелькавічаў
займалі Кіеўскі, Капыльскі, Слуцкі
пасады.
Герб Радзівілаў

4. Род князѐў Слуцкіх
Слуцкі князь Юрый
Алелькавіч, бацька
Сафіі

5.  Днѐм нараджэння Сафіі лічыцца 6 мая 1585 года.
Пасля смерці бацькі, а потым маці і дзядзькоў
Сафія засталася сіратой і спадчынніцай багатага
Слуцкага і Капыльскага княства, у якім
налічвалася сем гарадоў і абарончых замкаў,
трыдцать два фальваркі. Апекуном Сафіі стаў яе
дзядзька – Юрый Хадкевіч, а затым ягоны брат –
Геранім – віленскі кашталян і брэсцкі стараста.

6. Сафія Алельковіч. Гравюра Г. Лейбовіча,
1758 год

7. Горад Слуцк у XVI-XVII ст.

8. Горад Слуцк XVI-XVII веках

9.  З князямі Радзівіламі, якім запазычылі значныя
сумы, апекуны заключылі пісьмовае пагадненне,
згодна з якім князѐўна, дасягнуўшы паўналецця,
павінна стаць жонкаю Януша Радзівіла, князя
Нясвіжскага. З хрысціянскай пакораю праведная
Сафія прыняла гэтае рашэнне, але насуперак
закону паставіла цвѐрдую ўмову самой застацца ў
Праваслаўі і дзяцей выхоўваць праваслаўнымі.

10.  Вянчанне князѐўны Сафіі
з князем Янушам
Радзівілам адбылося
паводле праваслаўнага
абраду 1 кастрычніка 1600
года ў адным з храмаў
Брэста.

11.  Сафія Радзівілл
Партрэт Януша Радзівіла,
Партрэт невядомага
мужа княгіні Сафіі
мастака XVI ст.

12.  Княгіня Сафія знайшла духоўную апору ў
глыбокай веры і гарачай малітве, з усімі
горасцямі звяртаючыся да Госпада. Ад
сваіх набожных бацькоў яна пераняла
абавязак апекі над праваслаўнымі
храмамі і манастырамі на землях
Слуцкага княства. У часы
распаўсюджання уніі княгіня рашуча
стала на абарону праваслаўнага
насельніцтва і яго святыняў. Духоўна і
матэрыяльна яна падтрымлівала Слуцкае
брацтва, Праабражэнскі манастыр з
прытулкам і вучылішчам.

13.  Пры падтрымцы братчыкаў
княгіня Сафія пераканала свайго
мужа хадайнічаць перад каралѐм
аб атрыманні граматы, якая б
забараняла прымушаць
праваслаўных вернікаў да уніі.
Пасля падпісання такой граматы
абарона інтарэсаў Праваслаўя ў
Слуцкім княстве была
падмацавана законам.

14.  Апрача юрыдычнай абароны
Праваслаўя княгіня Сафія
рупліва клапацілася пра
матэрыяльны стан Царквы,
шчодра ахвяруючы на
манастыры і храмы. Згодна з
паданнем, яна сама вышывала
золатам і срэбрам святарскія
аблачэнні, пешшу паломнічала
па святых месцах, у дні храмавых
святаў бывала ў самых
аддаленых цэрквах.

15.  Спачыла праведная Сафія 19
сакавіка (1 красавіка) 1612 года
ад першых родаў ва ўзросцу
26-ці гадоў. Пахавалі яе ў
правым прыдзеле храма
Слуцкага Свята-Троіцкага
манастыра каля фамільнай
іконы князѐў Алелькавічаў.

16.  У жывапісе воббраз Сафіі Слуцкай знайшоў
увасабленне ў графічным партрэце, выкананым
яе земляком – мастаком М. Басалыгам.

17. Малюнак А. Кашкуревіча  Пушкін Алесь, Сьвятая
Благаверная Княжна Сафія
Слуцкая, 1998, палатно, алей

18.  Адразу пасля спачыну праведную
Сафію пачалі ўшаноўваць як
апякунку горада Слуцка і
праваслаўнай веры. У архіве
Свята-Троіцкага манастыра
захоўвалася складзеная
настаўнікам Слуцкай семінарыі
іераманахам Маркіянам рукапісная
кніга з апісаннем цудаў, якія
адбываліся па малітвах вернікаў
пры грабніцы з яе мошчамі.

19.  У гістарычнай літаратуры зафіксаваны факт
выратавання Слуцка ад эпідэміі халеры ў 1848 годзе
пасля таго, як па просьбе гараджан мошчы святой
былі пранесены па вуліцах хрэсным ходам.

20.  У дарэвалюцыйны час мошчы
святой праведнай Сафіі
знаходзіліся ў Слуцку, цяпер
спачываюць у левым прыдзеле
Мінскага кафедральнага
сабора Святога Духа.
Мінскі кафедральны сабор

21. У яе гонар названы храм у
Мінску і сястрынства
міласэрнасці пры мінскім
Свята-Духавым саборы.
 Царква Сафіі Слуцкай, 2000-
2007 гг. вул. Казінца.

22.  Труна з
нятленнымі
мошчамі святой
княгіні Сафіі ў
Слуцку. Адзіны
захаваны
здымак 1912
гады.

23.  Рака з мошчамі святой праведнай Сафіі Слуцкай
знаходзіцца ў Свята-Духавым кафедральным саборы ў
Мінску.

24. Абраз Сафіі Слуцкай у храме ў імя святой у
Мінску

25. Падчас Служэння
Высокаправялебнейшага Мітрапаліта
Філарэта ў дзень памяці святой
праведнай Сафіі Слуцкай. г. Мінск.
Храм у гонар святой праведнай Сафіі
Слуцкай. 1 красавіка 2011 г.
8 июня 2007
года, г.
Слуцк.

26.  Усяночнае няспанне ў пярэдадне святкавання
400- годдзі з дня смерці святой праведнай
Сафіі, княгіні Слуцкай узначаліў Мітрапаліт
Філарэт. Свята- Парфумы кафедральны сабор г.
Мінска. 31 сакавіка 2012 гады

27. Помнікі ўстаноўлены ў Слуцку і Мікашэвічах
Інькоў М. М., 1984, Помнік
Святой Сафіі, адно з 7-мі Інькоў М. М., 1954 Менск, 90-я гады,
цудаў Слуцка. 35х21х21 см

28. Аўтар помніка праведнай княгіні Сафіі Слуцкай
 Міхаіл Інькоў

29.  Помнік усталяваны ў храма ў імя сафіі Слуцкай
31 сакавіка 2012 гады.
Мікалай Лукьянчик, архітэктар скульптурнай
кампазіцыі «Святая Сафія Слуцкая»

30. Навіны пра усталеўку помніка

31. Вiдеафiльм
 Пра фільм: Як часта мы чуем пра бяспраўе
жанчын у сярэднія стагоддзі, аб іх
бездапаможнасці і залежнасці ад волі моцных
сьвету гэтага. Гісторыі Ефрасінні Полацкай,
Сафіі Слуцкай і многіх іншых застаюцца яркай
успышкай у гісторыі нашага народа... Але
прыйшоў час вяртання да вытокаў. Зараз
мошчы праведнай Сафіі Слуцкай перанесеныя
ў мінскі Свята-Духаў кафедральны сабор у
паўночнага прыбудоўкі ў гонар цудатворнай
Мінскай іконы Божай Маці, і кожны можа
прыкласціся да іх са сваѐй маленнем аб
дапамозе.

32. Ордэн святой праведнай Сафіі Слуцкай
 Беларуская Праваслаўная Царква
12 студзеня 2012 г. заснавала
ордэн святой праведнай Сафіі
Слуцкай.
Новая ўзнагарода БПЦ заснаваная
ў памяць 400-годдзя смерці святой
княгіні.

33. Ордэн святой праведнай Сафіі Слуцкай
 Ордэнам святой Сафіі будуць
узнагароджвацца асобы за
шматгадовае служэнне ў святым сане
або за заслугі перад БПЦ. Акрамя
гэтага, ўзнагароджання ордэнам
святой Сафіі Слуцкай могуць быць
уганараваныя епархіі, манастыры,
духоўныя навучальныя ўстановы і
іншыя царкоўныя арганізацыі.

34. Дадатковыя матэрыялы
 Аўдыязапіс выступу Фоменкова
Мікалая Мікалаевіча
"Малавывучаныя аспекты
жыццяпісу святой праведнай
Сафіі, княгіні Слуцкай" на
канферэнцыі БДУ "Праваслаўная
царква і яе роля ў фармаванні
духоўнай культуры беларускага
народа" 7 снежня 2007 гады.
 Частка 1
 Частка 2

35. Апошняя са слуцкіх князѐў
 Адраджаецца памяць пра Сафію
Слуцкую і ў слове. Польскі пісьменнік
Юзаф Крашэўскі ў1841 г. выдаў у
Вільні аповесць “Апошняя са слуцкіх
князѐў”, дзе ў мастацкай форме
апавядаецца гісторыя гэтай
своеаваблівай “траянскай вайны”
паміж двума родамі за жанчыну.
Аповесць напісана не толькі
пазнавальна, але і займальна,
месцамі нават з гумарам, чна лѐгка
чытаецца. Чытаць.

36. Дадатковыя матэрыялы
Жыццѐ Св. Сафіі, княгіні Слуцкай
Кніга Святая (адкрыць PDF) Выданне прыходу ў гонар
праведная Сафія, святой Сафіі, княгіні Слуцкай, г. Мінск
княгіня Слуцкая 2005
(адкрыць PDF)

37. Спіс літаратуры
 Вікіпедыя http://be.wikipedia.org/wiki/Соф'я_Слуцкая
 Каваленка І. Сафія Слуцкая святая... // Электронная
версия газеты «Слуцкий край»// 2012, 3 апреля.
http://www.s-k.by/ru/numbers?art_id=4172
 Кенька М., І стала ў Слуцку Сафія. //Бібліатэка
прапануе №1, 2001
 Красавін А. Силуэты наших великих предков. Святая
княгиня София Слуцкая // эл. версия газеты Вечерний
Бобруйск
http://bobruisk.ru.by110.activeby.net/node/31931
 Малишевская О. В., Святая праведная София Слуцкая.
Мн.: Белорусская Православная Церковь (Белоруский
Экзархат Московского Патриархата), 2011, - 16 с., с ил.

38.  Марціновіч А., Хто мы, адкуль мы…: гіст. эсэ,
нарысы. У 3 кн. Кн. 1/ Алесь Марціновіч. – Мінск:
Беларусь, 2008. – 431 с.
 Сайт, посвященный Софии Слуцкой.
http://www.sofia.by/
 Сайт Прихода Свято-Петро-Павловского собора
г. Минска //Святая праведная Сафія, княгіня
Слуцкаяhttp://sppsobor.by/bractva/vilna/laboratory/b
ellife/4029
 Святая благоверная София, княгиня Слуцкая : житие
/ сост. Н. Н. Фомнков. – Мн. : Православ.
Инициатива, 2005, - 32 с.

39.  ГУО“ Гимназия № 1 г. Новополоцка“
Составитель: К. Кузьмич, библиотекарь