Ερευνητική Εργασία, Αναξαγόρειο Λύκειο Ν. Ερυθραίας, 2014-15, Τμήμα:Α3, Υπεύθυνη καθηγήτρια: Λυμπεροπούλου Κυριακή

1. ΑΝΑΞΑΓΟΡΕΙΟ ΛΥΚΕΙΟ ΝΕΑΣ ΕΡΥΘΡΑΙΑΣ
ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ
Τα παιδία παίζει
Τα παιχνίδια στο χτες και στο σήμερα
Τμήμα: Α3
2014-2015
- Μονάχα τα παιδιά ξέρουν τι ψάχνουν να βρουν, είπε ο μικρός πρίγκιπας.
Σπαταλάνε τον καιρό τους με μια κούκλα από κουρέλια κι αυτή τους γίνεται
πολύ σημαντική, κι αν κάποιος τους την πάρει, κλαίνε ...
- Τα παιδιά είναι τυχερά, είπε ο κλειδούχος.
«Ο μικρός Πρίγκιπας», Αντουάν ντε Σαιντ- Εξυπερύ
ΕΠΙΒΛΕΠΟΥΣΑ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ: ΛΥΜΠΕΡΟΠΟΥΛΟΥ ΚΥΡΙΑΚΗ

2. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
Πλάνο εργασιών
Εισαγωγή
Το παιχνίδι στο Βυζάντιο
Ιστορική εξέλιξη του παιχνιδιού στην περίοδο της Τουρκοκρατίας και
της Κατοχής
ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΣΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΣΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ ΤΟΥ 1821
TΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΣΤΗΝ ΚΑΤΟΧΗ
ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΣΤΗΝ ΑΜΕΡΙΚΗ
ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΟΜΑΔΙΚΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΣΤΗΝ ΑΜΕΡΙΚΗ
ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΗΝ ΚΟΥΚΛΑ
Η Ιστορία της κούκλας
ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΗ ΜΠΑΡΜΠΙ
H Θεραπευτική αξία του παιχνιδιού
Ποια παιχνίδια είναι κατάλληλα για την ηλικία του παιδιού σας
Το παιχνίδι καταπολεμά την παιδική εγκληματικότητα
Γιατί τα παιδιά παίζουν;
Παιχνίδι και Ψυχολογία του παιδιού
Στάδια ανάπτυξης παιχνιδιού
Το Δικαίωμα του παιδιού να παίζει
Μπορεί η εκμάθηση ενός μουσικού οργάνου να ενισχύσει την
ψυχική υγεία των παιδιών;
Αθλητισμός στην Αρχαία Ελλάδα
Μαραθώνιος στην Αρχαία Ελλάδα
Αρχαία Ολυμπιακά αθλήματα
Παναθήναια
ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΣΥΓΧΡΟΝΩΝ ΟΛΥΜΠΙΑΚΩΝ ΑΓΩΝΩΝ
ΤΟ ΟΛΥΜΠΙΑΚΟ ΠΝΕΥΜΑ
Μασκότ Ολυμπιακών Αγώνων
Παιχνίδι - Αθλητισμός - Ευ Αγωνίζεσθαι
Οι δημοφιλέστερες επιλογές αθλημάτων

3. ΟΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΟΙ ΑΘΛΗΤΕΣ ΤΟΥ 20ου
ΚΑΙ 21ου
ΑΙΩΝΑ
Ηλεκτρονικά παιχνίδια
Εθισμός Διαδικτυακών Παιχνιδιών
Τα υπέρ και τα κατά του παιχνιδιού
Τι πρέπει να κάνουν οι γονείς
Τα online παιχνίδια
Προβλήματα που εμφανίζονται
Ασφάλεια και προστασία
Πώς έπαιζαν τα παιδιά πριν το internet
Ερωτηματολόγιο
ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ
Κολάζ φωτογραφιών
Βίντεο

4. ΠΛΑΝΟ ΕΡΓΑΣΙΩΝ
ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Β’ ΤΕΤΡΑΜΗΝΟΥ 2014-15
ΘΕΜΑ: “Τα παιδία παίζει- Τα παιχνίδια στο χτες και στο σήμερα”
ΤΜΗΜΑ Α3
ΕΠΙΒΛΕΠΟΥΣΑ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ: ΛΥΜΠΕΡΟΠΟΥΛΟΥ ΚΥΡΙΑΚΗ
1ο
ΜΕΡΟΣ (ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ-ΜΑΡΤΙΟΣ)
 Γραπτή εργασία ανά ομάδα
Αναζήτηση πληροφοριών
Αποθήκευση πληροφοριών σε word μαζί με τη βιβλιογραφία
Αποθήκευση εικόνων σε φάκελο
Η γραμματοσειρά θα είναι Times New Roman μέγεθος 12 και η στοίχιση πλήρης.
Οι επικεφαλίδες θα είναι Times New Roman μέγεθος 14 και στοίχιση στο κέντρο.
Θεματική αναζήτηση και φωτογραφίες από ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΟΜΑΔΕΣ:
 Ομάδα 1: Ιστορική εξέλιξη του παιχνιδιού
Ξεκινώντας από την αρχαία Ελλάδα, προχωράμε στο Βυζάντιο, έπειτα στην περίοδο
της Τουρκοκρατίας, της Κατοχής και φτάνουμε στο σήμερα επισημαίνοντας την
επίδραση των αλλαγών του τρόπου ζωής μας στο παιχνίδι (ατομικό και ομαδικό).
Ποια παιχνίδια έπαιζαν οι γονείς μας;
 Ομάδα 2: Παιχνίδια ανά τον κόσμο
Παρουσίαση των πιο δημοφιλών παιχνιδιών παγκοσμίως στην Αμερική, στην Κίνα
στην Αφρική και στην Ευρώπη. Πώς παρουσιάζεται το παιχνίδι μέσα από τη
ζωγραφική; Ποιά ήταν η εξέλιξη της κούκλας;
 Ομάδα 3: Παιχνίδι και Ψυχολογία
Τι είναι το παιχνίδι; Η σημασία του στην ανάπτυξη του παιδιού στη βρεφική, τη
νηπιακή, την παιδική και την εφηβική ηλικία. Επιπτώσεις που μπορεί να έχει η
απουσία παιχνιδιού στην παιδική ηλικία στην μετέπειτα πορεία ενός ατόμου. «Το
δικαίωμα του παιδιού να παίζει», όπως αυτό αναφέρεται στην Οικουμενική
Διακήρυξη των Ανθρώπινων Δικαιωμάτων (The right to play).
 Ομάδα 4: Αθλητισμός και παιχνίδι
Αναφορά στο παιχνίδι στη Φυσική Αγωγή και στην Ειδική Φυσική Αγωγή, στο
ποδόσφαιρο ως το πιο αγαπημένο παιχνίδι των αγοριών παγκοσμίως, στην αξία της
τήρησης κανόνων, της έννοιας της ομαδικότητας και του «ευ αγωνίζεσθαι». Μασκότ
Ολυμπιακών Αγώνων, που έδωσαν μεγάλη ώθηση στις πωλήσεις της βιομηχανίας
παιχνιδιού.
 Ομάδα 5: Ηλεκτρονικά-Διαδικτυακά Παιχνίδια και Εθισμός
Τύποι ηλεκτρονικών παιχνιδιών. Γιατί τα παιδιά προτιμούν τα ηλεκτρονικά
παιχνίδια Επιπτώσεις που έχει το ηλεκτρονικό παιχνίδι στην ανάπτυξη των
παιδιών. Το ζήτημα του εθισμού. Εισαγωγή του παιχνιδιού στην εκπαίδευση
(edutainment).

5. 2ο ΜΕΡΟΣ (ΜΑΡΤΙΟΣ-ΑΠΡΙΛΙΟΣ)
ΟΛΕΣ ΟΙ ΟΜΑΔΕΣ:
 Εξώφυλλο
 Δημιουργία ερωτηματολογίου (3-4 ερωτήσεις από κάθε ομάδα) και στατιστική
ανάλυση των αποτελεσμάτων τους
 Δημιουργία κολάζ φωτογραφιών (www.photovisi.com)
 Δημιουργία Video (www.animoto.com)
 Δημιουργία παρουσίασης (PowerPoint ή Prezi)
3ο ΜΕΡΟΣ (ΜΑΪΟΣ)
Παράδοση γραπτής εργασίας & Παρουσίαση
Κριτήρια Αξιολόγησης Γραπτής εργασίας:
Περιεχόμενο, Ποιότητα οργάνωσης, Σαφήνεια κειμένου, Απουσία αβλεψιών/λαθών
(ορθογραφικών, συντακτικών, γραμματικών), Εικόνες, Μορφοποίηση εγγράφου,
Εξώφυλλο, Πίνακας περιεχομένων, Κεφαλίδες-υποσέλιδα, Βιβλιογραφία
Γενικά κριτήρια αξιολόγησης:
Πρωτοτυπία, Γενικό ενδιαφέρον, Δημιουργικότητα, Συνεργατικότητα,
Επιχειρηματολογία, Αλληλοβοήθεια…
Κάθε ομάδα θα πρέπει να διαθέτει τουλάχιστον 1 usb-stick για την αποθήκευση
του εγγράφου και των εικόνων.
Επίσης κάθε ομάδα θα πρέπει να καταγράφει την πρόοδο των εργασιών της και
την συμβολή των μελών της
ΟΜΑΔΑ
1 ΠΑΛΑΤΖΟΓΛΟΥ ΜΑΡΙΑ – ΑΝΝΑ
ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΥ ΙΩΑΝΝΑ
ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ
ΠΑΠΑΠΕΤΡΟΥ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ
2 ΜΠΕΣΗ ΝΕΦΕΛΗ
ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ
ΝΤΑΟΥΤΑΙ ΡΕΝΑΤΟ
ΝΤΟΒΟΛΗ ΣΩΤΗΡΙΑ
ΠΑΪΣΙΟΣ ΧΡΗΣΤΟΣ
3 ΠΕΡΔΙΚΟΥΡΗ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ
ΠΕΤΡΙΔΗ ΠΕΤΡΟΥΛΑ – ΑΝΔΡΙΑΝΑ
ΠΟΙΜΕΝΙΔΟΥ ΟΛΓΑ
ΠΟΠΟΒΙΤΣΙ ΚΡΙΣΤΙΝΑ
4 ΜΠΕΛΕΝΙΩΤΗΣ ΑΓΓΕΛΟΣ
ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ ΛΑΖΑΡΟΣ
ΠΑΠΑΘΕΟΔΩΡΟΥ ΧΡΗΣΤΟΣ
ΠΕΡΛΙΚΙΔΗΣ ΣΩΤΗΡΙΟΣ
ΠΛΙΑΚΑΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ
5
ΜΠΟΥΜΑΣ ΣΤΑΥΡΟΣ
ΝΑΖΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ
ΠΕΠΠΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ
ΠΕΤΡΟΥ ΒΙΚΤΩΡ

6. Εισαγωγή
Ο μικροσκοπικός τσίγκινος Άγιος Βασίλης με το έλκηθρο που εκτίθεται σε μια ειδικά
κατασκευασμένη προθήκη είναι μοναδικός στον κόσμο. Όταν κυκλοφόρησε στην
αγορά, περί τα τέλη του 19ου αιώνα, ήταν ένα από τα πιο φτηνά παιχνίδια που
μπορούσε να αποκτήσει ένα παιδί.
Τα «Penny Toys», όπως λέγονταν, κόστιζαν μία πένα, δεν ήταν μεγαλύτερα από 10-
13 εκατοστά, παράγονταν μαζικά σε ευρωπαϊκά εργοστάσια έως τον Α΄ Παγκόσμιο
Πόλεμο και έδιναν χαρά στους πιτσιρικάδες της εποχής έναντι ασήμαντου αντιτίμου,
αλλά, λόγω των ευτελών υλικών τους -τσίγκος, χαρτόνι, ξύλο, λάστιχο-, έσπαγαν ή
διαλύονταν πολύ εύκολα. Γι’ αυτό και σήμερα η συλλεκτική αξία όσων διασώζονται
άθικτα είναι τεράστια.
Το γεγονός ότι πλέον η αγορά κατακλύζεται από πολλά και φτηνά παιχνίδια σημαίνει
κατ’ αρχάς ότι είναι πολύ πιο αναλώσιμα απ’ ό,τι ήταν κάποτε. Οσο πιο εύκολα
αποκτώνται, τόσο πιο εύκολα αντικαθίστανται από καινούργια. Επίσης, τα πράγματα
που μπορεί να κάνει ο κάτοχός τους με αυτά είναι πιο περιορισμένα: πατάς ένα ή
περισσότερα κουμπιά και αυτό είναι. Παλαιότερα, όμως, τα παιχνίδια που
αναλογούσαν σε ένα παιδί ήταν μετρημένα.
Ακόμη και μια αστική, ευκατάστατη οικογένεια της Αθήνας του ’50 δεν είχε πολλά,
οπότε οι χρήσεις που έκανε το παιδί χρησιμοποιώντας τη φαντασία του ήταν πολύ
περισσότερες. Παρ’ όλα αυτά, όσες δεκαετίες ή αιώνες και αν περάσουν, όσο και αν
έχουν εξελιχθεί τα υλικά ή οι μηχανισμοί, οι θεματικές των παιχνιδιών παραμένουν
ίδιες.
Με κούκλες -ξύλινες, ζωγραφισμένες στο χέρι, με “καρφωμένα” τα μαλλιά στο
κεφάλι, αφού η τεχνική της εμφύτευσης είναι προϊόν του 20ού αιώνα- έπαιζαν τα
κορίτσια στα 1700, με κούκλες -πλαστικές, μαζικής παραγωγής και πολύ πιο
προσιτές οικονομικά- συνεχίζουν να παίζουν και σήμερα. Και, απ’ ό,τι φαίνεται, θα
εξακολουθήσουν να το κάνουν όσα “έξυπνα” ηλεκτρονικά και αν εμπνευστεί η
σύγχρονη βιομηχανία παιχνιδιών. Αυτό είναι πράγματι εντυπωσιακό...
Από τότε που υπάρχουν άνθρωποι και παιδιά υπάρχουν και παιχνίδια για να τα
διασκεδάζουν, να τους κρατούν συντροφιά και να εξάπτουν τη φαντασία τους.
Παιχνίδια φτιαγμένα πριν από πέντε χιλιάδες χρόνια ανακαλύφθηκαν σε ανασκαφές
που έγιναν στην Ινδία, κατασκευασμένα από υλικά της φύσης, όπως πέτρες και
πηλός. Η βασίλισσα του παραμυθένιου βασιλείου, η κούκλα, πρωταγωνιστούσε την
εποχή του βασιλείου της Βαβυλώνας και των Σούσων. Μ’ αυτές έπαιζαν τα κορίτσια,
ενώ τ’ αγόρια έπαιζαν με τόπια παραγεμισμένα με ελαστικά υλικά.
Στην αρχαία Ελλάδα και την αρχαία Ρώμη τα παιδιά έπαιζαν με κούκλες από κερί ή
τερακότα, μπαστούνια, τόξα, βέλη αλλά και γιο-γιο! Σύμφωνα με την ελληνική
παράδοση, τα παιδιά στην αρχαία Ελλάδα, όταν ενηλικιώνονταν, θυσίαζαν τα
παιχνίδια τους στους Θεούς, ένδειξη του ιδιαίτερου ρόλου που διαδραμάτιζαν τα
παιχνίδια στη ζωή τους. Τα κορίτσια, την παραμονή του γάμου τους προσέφεραν τις
κούκλες τους σε ιεροτελεστία που σηματοδοτούσε τη μετάβαση στην ενήλικη ζωή.
Κάθε πρόοδος του πολιτισμού σήμαινε πάντα και εποχή αλλαγής των παιχνιδιών.
Στον σύγχρονο κόσμο η αλλαγή εκφράσθηκε με τη χρήση του πλαστικού, του
υφάσματος και συνθετικών υλικών. Τα σύγχρονα παιχνίδια παράγονται πλέον μαζικά

7. και πωλούνται σε ειδικά καταστήματα. Την ξύλινη κούκλα της Αιγύπτου διαδέχθηκε,
στις αρχές του 20ού αιώνα, η κούκλα που μπορούσε να πει «μαμά».
Και τέλος, οι ηλεκτρονικές κούκλες που μπορούν να αναγνωρίζουν και να
προσδιορίζουν αντικείμενα, τη φωνή του ιδιοκτήτη τους και να επιλέγουν τις φράσεις
με τις οποίες θα απαντήσουν. Πάντως, οποιαδήποτε μορφή και να έχουν τα παιχνίδια,
το αποτέλεσμα της χρήσης τους είναι ίδιο. Συντροφεύουν τις παιδικές ψυχές και
ομορφαίνουν τις ημέρες τους.
http://www.kathimerini.gr/796903/gallery/epikairothta/ellada/paixnidia-poy-egrayan-
istoria
http://mikros-romios.gr/%CE%BF-
%CE%BA%CF%8C%CF%83%CE%BC%CE%BF%CF%82-
%CF%84%CF%89%CE%BD-
%CF%80%CE%B1%CE%B9%CF%87%CE%BD%CE%B9%CE%B4%CE%B9%C
F%8E%CE%BD-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CE%B7-
%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%BF%CF%81%CE%AF%CE%B1-%CF%84/

8. Το παιχνίδι στο Βυζάντιο
Η φροντίδα της ανατροφής των παιδιών στα καθοριστικά πρώτα χρόνια της ζωής
τους ήταν έργο της μητέρας τους ή στις πλουσιότερες οικογένειες κάποιας τροφού. Η
γέννηση αγοριού ήταν αφορμή για μεγάλες χαρές και γλέντια. Ο ερχομός των
κοριτσιών όμως ήταν αθόρυβος.
Έκαναν τα πρώτα τους βήματα κάτω από το άγρυπνο βλέμμα της μητέρας τους, που
τους μάθαινε και τα πρώτα γράμματα. Τα παιχνίδια που τα διασκέδαζαν ήταν το
σείστρο και ο καλαθίσκος που ήταν γεμάτος με αθύρματα, παιχνίδια δηλαδή. Τα λίγο
μεγαλύτερα αγόρια είχαν τη συρίκτρα, πήλινα οχήματα και αρματηλάτες, τη
δερμάτινη --συχνά πολύχρωμη-- σφαίρα, τους αστραγάλους, τον τροχό ή κρίκο και τα
καλαλαλλάκια, τα πεντόβολα της λαϊκής μας παράδοσης.
Τα κορίτσια έπαιζαν με τις πλαγγόνες και τα νιννία. Αγαπημένο τους επίσης παιχνίδι
ήταν η μίμηση σημαντικών γεγονότων όπως ο γάμος και η βάπτιση. Ακόμη,
συνήθιζαν να χτίζουν σπίτια από χώμα, όπως αναφέρει ο Ευστάθιος Θεσσαλονίκης.
http://www.imma.edu.gr/macher/hm/hm_main.php?el/D2.6.html
Οι χώροι που έπαιζαν τα παιδιά, συνήθως τα αγόρια, ήταν οι αυλές και οι αλάνες.
Αντίθετα, τα κορίτσια έμεναν κυρίως στο σπίτι και έπαιζαν με κέρινες, πήλινες ή
γύψινες κούκλες, τα νινία ή πλαγγόνες. Ωστόσο, ο ποιητής των Ιουστινιάνειων
χρόνων Αγαθίας, παριστάνει ένα κορίτσι να παραπονιέται, διότι τα αγόρια
επιτρέπεται να παίζουν στους δρόμους, ενώ τα κορίτσια είναι αναγκασμένα να
μένουν σπίτι και να ασχολούνται με ανιαρές δουλειές.
Το σείστρο είναι το κλασσικό παιδικό παιχνίδι. Πρόκειται για πανάρχαιο κρουστό
όργανο, από ξύλο, μέταλλο, πηλό ή συνδυασμό τους, με ποικίλο, διαπεραστικό και
ακαθόριστο ήχο. Αποτελούνταν συνήθως από μια χειρολαβή και ένα πεταλοειδές
πλαίσιο που έφερε είτε μετακινούμενες (κρουόμενες στα τοιχώματά του) παράλληλες
ράβδους, είτε σταθερές ράβδους με μετακινούμενα διάτρητα ηχογόνα αντικείμενα.
Η εκτελέστρια το κρατούσε σε κατακόρυφη στάση και το τίναζε ή το έσειε
ρυθμικά.

9. Παιδικό παιχνίδι με το οποίο διασκέδαζαν τα παιδιά ήταν και η σφυρίχτρα. Τα
αγόρια έπαιζαν με πήλινα αλογάκια και αμάξια, υπήρχαν μάλιστα και κατασκευαστές
που έφτιαχναν πήλινα είδωλα ζώων για τα παιδιά. Στις γειτονιές και στους δρόμους
κατασκεύαζαν με χώμα σπιτάκια. Ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος αναφέρει ότι τα παιδιά
συνήθιζαν να φτιάχνουν στεφάνια από αγριολούλουδα και να τρέχουν φορώντας τα
στο κεφάλι. Άλλο αγαπημένο παιχνίδι ήταν το αλογάκι, μια βέργα- καλάμι δηλαδή,
την οποία τα παιδιά «καβαλίκευαν» παριστάνοντας το άλογο. Ανάλογη ήταν η
συνήθεια των παιδιών να μιμούνται τους ιπποδρομιακούς αγώνες «μετατρέποντας»
ένα παιδί σε ίππο με ένα σκοινί και να κάνουν ότι σέρνουν ένα άρμα.
Έπιαναν το χρυσοκάνθαρο, τον μπούμπουλα ή μπάμπουρα, τον έδεναν με κλωστή
από το λαιμό και το άφηναν μετά να περιστρέφεται. Το παιχνίδι ονομάζεται και ζίνα
από το θόρυβο που παράγει το έντομο. Συνήθιζαν επίσης να πιάνουν μικρά πουλιά
και να τα δένουν από το πόδι.
«Αστραγάλους» ή «Κότσια – Βεζύρη-βασιλιά» έπαιζαν τόσο τα παιδιά όσο και οι
ενήλικες, με διαφορετικό βέβαια έπαθλο για τον νικητή. Οι αστράγαλοι ήταν τα
κότσια των ζώων (προβάτων ή μεγαλύτερων ζώων), τα οποία οι παίκτες τα
μετακινούσαν πάνω σε μία επιφάνεια ή τα έριχναν σαν ζάρια.
Γι' αυτό το παιχνίδι χρησιμοποιούσαν μικρά κοκαλάκια από τα πόδια κατσικιών.
Αυτά έχουν τέσσερις πλευρές. Δυο πιο φαρδιές και δυο πιο στενές. Αυτές οι πλευρές
δεν είναι όλες ίδιες. Από τις στενές πλευρές η μια είναι πιο ομαλή (βεζίρης) και η
άλλη έχει δυο βαθουλώματα (Βασιλιάς). Οι φαρδιές πλευρές έχουν πάλι η μια
βαθούλωμα (κλέφτης) και η άλλη εξόγκωμα (ψωμάς).
Τα παιδιά έριχναν τους αστραγάλους και ανάλογα από την πλευρά που θα έφερναν
γίνονταν Βασιλιάς, Βεζίρης, Κλέφτης και Ψωμάς. Αν έφερνες ψωμά δεν πάθαινες
τίποτα. Αν όμως έφερνες "κλέφτη" τότε περίμενες την τιμωρία που αποφάσιζε ο
"Βασιλιάς" και εκτελούσε ο "Βεζίρης". Η τιμωρία ήταν συνήθως ξυλιές με ένα λουρί.
Κάθε παιδί έριχνε με τη σειρά του. Γι' αυτό και οι ρόλοι εναλλάσσονταν αφού αν
κάποιος έφερνε "Βασιλιά" ή "Βεζίρη" έπαιρνε τον τίτλο από εκείνον που τον είχε πιο
πριν. Το παιχνίδι αυτό παιζόταν και στην αρχαιότητα σαν παραλλαγή των
αστραγάλων με την ονομασία "πλειστοβολίνδα".
Το τσέρκι ήταν μια κατασκευή για παιδιά, προσπαθούσαν να κυλήσουν έναν τροχό
από ξύλο ή μέταλλο με τα χέρια ή χτυπώντας τον με ένα ξύλο. Κέρδιζε το παιδί που
θα έφτανε πρώτο στο προκαθορισμένο σημείο.

10. Είναι σίγουρο επίσης ότι τα παιδιά αλλά και οι ενήλικες έπαιζαν με τη σφαίρα-
μπάλα, που μπορεί να ήταν μαλακή και ελαστική, από πανί ή από δέρμα. Πώς
ακριβώς έπαιζαν με τη σφαίρα και αν είχαν ανακαλύψει κάποιο παιχνίδι παρόμοια με
τα σημερινά ομαδικά παιχνίδια δεν είναι εξακριβωμένο, εκτός βέβαια από το
Τζυκάνιο, το γνωστό πόλο με τα άλογα.
Με τις πέτρες – ψηφίδες έπαιζαν τη λεγόμενα τριάρα ή ντάμα. Με τα καρύδια ή και
με πέτρες έπαιζαν τα παιχνίδια που παίζουν και σήμερα τα παιδία με τους βόλους.
Πρώτα χάραζαν στο χώμα μια ευθεία γραμμή και στη συνέχεια πάνω σ’ αυτή,
τοποθετούσαν καρύδια στη σειρά. Μετά, ο κάθε παίκτης με τη σειρά του και από
κάθετη απόσταση ενός με δύο μέτρα από τη γραμμή των καρυδιών, σημάδευε
σκυφτός και όποιο καρύδι πετύχαινε και το έβγαζε έξω από τη γραμμή, το κέρδιζε
και δοκίμαζε ξανά σημαδεύοντας κάποιο άλλο καρύδι. Αν αστοχούσε, συνέχιζε ο
επόμενος παίκτης. Το παιχνίδι συνεχιζόταν μέχρι να βγουν από τη γραμμή όλα τα
καρύδια.
«Χαλκή μυία» ονόμαζαν την αγαπημένη των παιδιών «τυφλόμυγα».
Επιλέγεται με κλήρο ένα από τα παιδιά και του κλείνουν τα μάτια με ένα πανί, για
να μη βλέπει και το παιχνίδι αρχίζει. Τα υπόλοιπα παιδιά που συμμετέχουν, γυρίζουν
γύρω - γύρω από το παιδί που κάνει την τυφλόμυγα και το πειράζουν.
Εκείνο προσπαθεί να πιάσει κάποιο από τα παιδιά και κερδίζει μόνο, αν καταλάβει
ποιο είναι το παιδί που έπιασε. Το παιδί που πιάστηκε και αναγνωρίστηκε γίνεται η
επόμενη τυφλόμυγα.
Έπαιζαν και το μπιζ, αλλά πιο εξελιγμένο από την εποχή μας. Συγκεκριμένα
ξάπλωναν ένας-δυο παίχτες στο έδαφος, τους κάλυπταν με ένα ύφασμα και μετά,
αφού πρώτα τους βαρούσαν, τους ρωτούσαν να βρουν ποιος ήταν αυτός που τους
χτύπησε. Το παιχνίδι αυτό ήταν πολύ δημοφιλές μεταξύ των στρατιωτών.
Στις γειτονιές έπαιζαν το παιχνίδι του βασιλιά ή του ύπαρχου ή των αρχόντων, τον
οποίο και όριζαν αρχηγό του παιχνιδιού τους. Επίσης τους άρεσε να μιμούνται
διάφορες εκκλησιαστικές πράξεις, όπως τους γάμους ή τις βαφτίσεις.
Η σβούρα ή σβούρος, γυριστάρι, στρουφουλίδα ή συστριπάνι ήταν παιδικό παιχνίδι
σε σχήμα κώνου που περιστρέφεται γύρω από τον εαυτό του μετά από μια αρχική
ώθηση που του δίνει ο παίκτης τραβώντας απότομα ένα σκοινί τυλιγμένο γύρω από
τον άξονά του.

11. Τα αγόρια στις παραλίες τους άρεσε να ρίχνουν πλατιές πέτρες προσπαθώντας
προτού βυθισθούν οι πέτρες, να αγγίξουν όσο το δυνατόν περισσότερες φορές το
νερό. Το παιχνίδι αυτό ονομαζόταν εποστρακισμός.
Η διελκυστίνδα, ο αρχαίος ιμαντελιγμός είναι ένα άθλημα που παίζεται μεταξύ δύο
ομάδων, οι οποίες τραβούν ένα σχοινί προσπαθώντας η μία να τραβήξει την άλλη
προς το μέρος της, ήταν και αυτό παιχνίδι των βυζαντινών χρόνων.
Τα αγόρια βέβαια, και ιδιαίτερα το πιο ζωηρά, πάλευαν ή μιμούνταν την πάλη των
μεγάλων ανδρών. Επίσης έκαναν άλματα ή συναγωνίζονταν στο τρέξιμο, ενώ
ασκούνταν και με μικρά ακόντια και τόξα η και με μικρά ξίφη, παίζοντας τη
λεγόμενη σκριμίδα.
Στην Αθήνα αλλά και σε άλλα μέρη, συνηθισμένο παιχνίδι ήταν ο πετροπόλεμος,
παιχνίδι που μπορούσε να προκαλέσει μεγάλες ζημιές, για αυτό και μαθαίνουμε ότι
απαγορευότανε σε πολλές περιοχές.
Ομαδικό παιχνίδι ήταν η αμπάρα ή αμπάριζα ή αμπάρτζα. Η κάθε ομάδα ορίζει ένα
δέντρο ή μια κολόνα για μάνα. Σκοπός του παιχνιδιού είναι να προστατεύει η κάθε
ομάδα τη μάνα της. Τα παιδιά αποφασίζουν ή βάζουν κλήρο, για το ποια ομάδα θα
ξεκινήσει πρώτη. Ένα από τα παιδιά της ομάδας βγαίνει στο χώρο ανάμεσα από τις
μάνες (συνήθως στην αρχή παίζουν πιο αδύνατοι παίκτες) και παράλληλα βγαίνει και
από την άλλη ομάδα ένα παιδί. Συναντιούνται και προσπαθούν να αγγίξουν ο ένας
τον άλλο. Όποιος προλάβει να χτυπήσει τον άλλο, τον αιχμαλωτίζει και τον οδηγεί
στη μάνα του. Ύστερα βγαίνει ένα παιδί από τη δεύτερη ομάδα και παράλληλα άλλο
ένα από την πρώτη. Παίζουν με τον ίδιο τρόπο, μέχρι να φτάσουν στον τελευταίο
παίκτη. Ο τελευταίος που μένει, προσπαθεί να προστατεύσει τη μάνα. Από την άλλη
ομάδα μπορούν να του επιτεθούν δύο αντίπαλοι, όχι περισσότεροι. Μπορεί να
προσπαθήσει να ελευθερώσει τους αιχμάλωτους συμπαίκτες του για να τον
βοηθήσουν, με ένα άγγιγμα. Τότε αυτοί φωνάζουν: "Παίρνω αμπάριζα και βγαίνω και
κανένα δεν το λέω."
Το παιχνίδι του τάπητα ήταν ένα παιχνίδι που έπαιζαν τα αγόρια αλλά και οι
στρατιώτες. Έριχναν ένα παιδί σε ένα χαλί και μετά πιάνοντας το από όλες τις μεριές
το τίναζαν το χαλί προς το πάνω με γέλια και κοροϊδευτικά σχόλια. Πολλές φορές
επίτηδες ή από ατύχημα, το χαλί ακουμπούσε στο έδαφος και το παιδί που ήταν πάνω
τραυματιζόταν, αλλά δεν τολμούσε να παραπονεθεί γιατί οι υπόλοιποι θα τον
περιγελούσαν ακόμα περισσότερο.

12. Παιδικό παιχνίδι ήταν βέβαια και τα πεντόβολα, κατά το οποίο ο παίχτης ρίχνει ψηλά
τις πέτρες και προσπαθεί με τα χέρια του μετά να τις συγκρατήσει. Κατά τους
βυζαντινούς χρόνους το παιχνίδι αυτό που το έπαιζαν τα μικρά παιδιά και ιδιαίτερα
τα κορίτσια, το ονόμαζαν καλαλλάτζια ή καλολλάκια δηλαδή λιθάρια, πετραδάκια.
Βασική Πηγή : «Βυζαντινών Βίος και Πολιτσμός» Τόμος Α', Φαίδων Κουκουλές
http://vizantinonistorika.blogspot.gr/2013/07/blog-post_25.html
Γουρούνα
Οι παίκτες χαράζουν πάνω στο έδαφος έναν κύκλο με διάμετρο 3-5 μ. και πάνω στην
περιφέρειά του ανοίγουν τόσους λάκκους όσοι είναι οι παίκτες μείον ένα. Ανοίγουν
επίσης έναν άλλο λάκκο στο κέντρο του κύκλου. Οι λάκκοι είναι τόσοι, ώστε να
χωρούν μια μικρή πέτρα στο μέγεθος καρυδιού.
Η πέτρα αυτή λέγεται"γουρούνα". Ένας παίχτης, που εκλέχτηκε με κλήρωση, πρέπει
να βάλει τη γουρούνα, σπρώχνοντάς τη μ' ένα ραβδί στο λάκκο του κέντρου, ενώ οι
υπόλοιποι παίχτες τον εμποδίζουν, χτυπώντας τη "γουρούνα" με τα δικά τους ραβδιά.
Όταν ο οδηγός βάλει τη "γουρούνα" στο λάκκο του κέντρου, οι υπόλοιποι παίχτες
βάζουν τη μια άκρη του ραβδιού τους μέσα σ' ένα λάκκο και ύστερα αλλάζουν
λάκκους, πριν το αντιληφθεί ο οδηγός της "γουρούνας".
Όταν ο οδηγός κατορθώσει να βάλει την άκρη του ραβδιού του σ' ένα λάκκο της
περιφέρειας, τότε αυτός που μένει χωρίς λάκκο γίνεται οδηγός της "γουρούνας" και
το παιχνίδι ξαναρχίζει.
Αλώνι
Έφτιαχναν ένα μικρό κύκλο ("αλώνι") μέσα στο οποίο έβαζαν μια κουκουνάρα. Με
στρογγυλές πέτρες ("ομάδες") που τις έριχναν από μια μικρή απόσταση
προσπαθούσαν να βγάλουν την κουκουνάρα έξω από τον κύκλο ("αλώνι"). Αν το
κατάφερναν, κέρδιζαν.
Μπορούμε να πούμε και γι' αυτό το παιχνίδι πως έχει τις ρίζες του στο αρχαίο
παιχνίδι "εις ώμιλλαν".

13. Τσιλίκι
Το τσιλίκι παίζεται με δύο ή περισσότερα παιδιά. Για να παιχτεί
το παιχνίδι χρειάζονται δύο ξύλινες βέργες, μια μακριά 60-70 εκ. περίπου (τσιλίκα)
και μια μικρή 10-20 εκ. περίπου (τσιλίκι), που είναι ξυσμένο όπως το μολύβι μας στις
δυο άκρες του.
Τα παιδιά βάζουν σημάδι ρίχνοντας πέτρες και όποιος το πλησιάσει περισσότερο
αρχίζει πρώτος. Αυτός λοιπόν βάζει πάνω από μια μικρή σκαμμένη εσοχή στο έδαφος
το τσιλίκι, παράλληλα προς το έδαφος, κι έχοντας τα άλλα παιδιά απένταντι του,
ρίχνει με την τσιλίκα το τσιλίκι, όσο πιο μακριά μπορεί, προσέχοντας όμως να μην το
πιάσουν τα άλλα παιδιά.
Αν το πιάσει ένα απ' τα παιδιά, τότε πηγαίνει αυτό το παιδί να ρίξει το τσιλίκι και
εκείνος που το έριξε πριν, αλλάζει θέση και πηγαίνει απέναντι με τα άλλα παιδιά. Αν
δεν το πιάσει κανείς, τότε κάποιος απ' τους απέναντι ρίχνει το τσιλίκι για να χτυπήσει
την τσιλίκα, που την τοποθετεί εκείνος που έριξε το τσιλίκι οριζόντια στο έδαφος και
αν τη χτυπήσει αυτός παίρνει τη θέση αυτού που έριχνε και αλλάζουν θέσεις.
Αν δε χτυπήσουν τη τσιλίκα, τότε ο κύριος παίχτης βάζοντας το τσιλίκι σε ένα σημείο
κοντά στην εσοχή, χτυπάει το τσιλίκι με τη τσιλίκα του σε μία άκρη του και αυτό
ανασηκώνεται ψηλά. Κατόπιν ο παίχτης αν το χτυπήσει μία φορά δυνατά τότε
μετράει την απόσταση από το μέρος που το 'ριξε μέχρι το σημείο που έπεσε με τη
τσιλίκα του και όποιο νούμερο βρει, αυτό είναι οι πόντοι που κέρδισε.
Επίσης αν πριν χτυπήσει το τσιλίκι του για να το στείλει μακριά, το χτυπήσει άλλη
μια φορά (συνολικά 2) τότε τους πόντους, τους μετράει με το τσιλίκι και όχι με την
τσιλίκα. Και αν το χτυπήσει 2 φορές (συνολικά 3), τότε οι πόντοι μετράνε με το
διπλάσιο νούμερο που βρίσκεται μετρώντας την απόσταση με το τσιλίκι κ.ο.κ.
Κυνηγητό
Ένα παιχνίδι που παίζουμε είναι το κυνηγητό. Πρέπει να κυνηγάει ένας και οι άλλοι
να τρέχουμε και να μην κρυβόμαστε, το παιδί που κυνηγάει να μην κάνει κλεψιές.

14. Υπάρχει και "ξελέ", δηλαδή να πάει το παιδί που δεν κυνηγάει στο παιδί που είναι
πιασμένο, να το ακουμπήσει και έτσι ελευθερώνεται.
Επίσης έχει και "μάνα", δηλαδή αυτό το παιδί που δεν κυνηγάει να πάει εκεί και έτσι
αυτός που κυνηγάει δεν μπορεί να τον πιάσει. Αυτό το παιχνίδι λέγεται κυνηγητό.
Στρατιωτάκια ακούνητα
Η ομάδα των παιδιών τα βγάζει για να δούνε ποιος τα φυλάει και αυτό στέκεται σε
απόσταση με το πρόσωπο στον τοίχο λέγοντας: " Στρατιωτάκια ακούνητα, αμίλητα
και αγέλαστα". Μόλις αυτός γυρίσει προς τα παιδιά που βρίσκονται σε απόσταση
πίσω απο την πλάτη του και κάνουν διάφορες κινήσεις πρέπει να μείνουν ακίνητα.
Εκείνος τότε θα περιδιαβεί ανάμεσά τους με σκοπό να τα κάνει να κουνηθούν ή να
γελάσουν, χωρίς όμως να τ' ακουμπήσει. Αν κάποιος κουνηθεί τον βγάζει απο το
παιγνίδι. Το ίδιο επαναλαμβάνεται μέχρι να μείνει ο τελευταίος, ο οποίος και καλείται
να τα φυλάξει.
http://letsplaybyzantine.blogspot.gr
Σκάκι
Στο Βυζάντιο , εκτός από το αρχαιοελληνικό όνομα Ζατρίκιον χρησιμοποιούσαν
και το όνομα σκάκους, το οποίο διασώθηκε για αιώνες. Αναφέρεται π.χ. και από τον
συγγραφέα Γρηγόριο Ξενόπουλο, ο οποίος σε έργο του γράφει την έκφραση «παίξαμε
τους σκάκους».
Στο Βυζάντιο το Ζατρίκιον ονομαζόταν και Κιόσα και σε παράφραση Ζατριζάν, εξ
ου πιθανόν και το Σαντράζ. Στα λατινικά scacco σημαίνει τετράγωνη εικόνα.
http://byzantinegames.weebly.com/sigmatauomicron-sigmapiiotatauiota.html

15. ΑΝΑΞΑΓΟΡΕΙΟ ΓΕΛ Ν. ΕΡΥΘΡΑΙΑΣ
ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ
Ιστορική εξέλιξη του παιχνιδιού στην περίοδο της
Τουρκοκρατίας και της Κατοχής
Α3
Ιωάννα Παναγιωτοπούλου
Κάτια Παπαπέτρου
ΜΑΡΤΙΟΣ 2015

16. Ιστορική εξέλιξη του παιχνιδιού σε περίοδο Τουρκοκρατίας και
Κατοχής.
ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΣΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΙΑΣ
Στην εποχή της Τουρκοκρατίας οι πληροφορίες που έχουμε για τα παιχνίδια είναι ότι
κάποια είχαν αρχαιολογικές ρίζες, άλλα βυζαντινές και άλλα από άλλες εθνότητες. Οι
χώροι που έπαιζαν τα παιχνίδια ήταν στις αλάνες και στα σοκάκια στις γειτονιές.
Μερικά από τα παιχνίδια που έπαιζαν τα αγόρια ήταν το κλέφτικο( το κρυφτό, ο
πετροπόλεμος, η ξιφομαχία, το κυνηγητό). Γενικά προτιμούσαν να παίζουν ομαδικά
παιχνίδια και όχι ατομικά. Σε αυτή την εποχή τα κορίτσια φαίνεται να είναι πιο
ελεύθερα από ό,τι παλιότερα που ήταν κλεισμένα μέσα στο σπίτι. Αυτό φαίνεται από
τα παιχνίδια που έπαιζαν γιατί όλα ήταν ομαδικά και όχι ατομικά. Όπως η μέλισσα,
το κουτσό, το μήλο, η πινακωτή, η τυφλόμυγα, το τσίλικι.
http://lyk-mouzak.kar.sch.gr/autosch/joomla15/images/to_paixnidi-sto-
perasma_tou_xronou.pdf
 Κρυφτό
«Πέντε, δέκα-δεκαπέντε…» Μία από τις λίγες
εκδοχές των μαθηματικών που έχουν εντυπωθεί
ευχάριστα στη μνήμη μας είναι αυτή του
μετρήματος στο δέντρο, για τον άτυχο που «τα
φυλούσε» στο κρυφτό. Ακόμη πιο ευχάριστο
γινόταν όταν κατέληγε στο «φτου ξελευθερία»,
οπότε όλοι ανανέωναν το ραντεβού τους με τις
κρυψώνες τους και ο… άτυχος το ραντεβού του
με το μέτρημα και το δέντρο.
 Τα μήλα
Σπάνια ως παιδιά μιλούσαμε για μήλα εννοώντας
τα γνωστά φρούτα. Περισσότερη όρεξη είχαμε για
το γνωστό παιχνίδι με την απειλητική μπάλα, τα
«μηλαρόνια» και τις δέκα τελικές ρίψεις που έχουν
σκοπό να «κάψουν» τον τελευταίο εναπομείναντα
παίκτη ή να τους ξαναβάλουν όλους μέσα στο
παιχνίδι. Ανάλογο παιχνίδι είναι τα «λεμόνια», στα
οποία η μπάλα κινείται χαμηλά και πρέπει να
περνάει ανάμεσα από τα πόδια.

17.  Κουτσό
Τα κοριτσάκια, από την νηπιακή ηλικία ακόμη,
φροντίζουν να προπονούνται στον χορό, κάνοντας
τις δικές τους φιγούρες στο ένα πόδι, πάνω στο
γνωστό «γήπεδο» με τα αριθμημένα τετραγωνάκια.
Απλό και αθώο, όπως και οι ηλικίες για τις οποίες
προορίζεται, σε αντίθεση για παράδειγμα με την
«μπρουτάλ» μακριά γαϊδούρα την οποία απέφευγαν
τα λεπτεπίλεπτα κορίτσια όπως ο διάβολος το
λιβάνι.
http://www.istorikathemata.com/2011/11/blog-post_21.html
 Πινακωτή
Απεσταλμένος: Πινακωτή
πινακωτή!
Παιδί: Από τ' άλλο μου τ' αυτί,
γιατί είν' η μάνα μου κουφή!
Απεσταλμένος: Πινακωτή
πινακωτή!
Παιδί: Από τ' άλλο μου τ' αυτί,
γιατί είν' η μάνα μου κουφή!
Απεσταλμένος: Πινακωτή
πινακωτή!
Μάνα: Ορίστε!
Απεσταλμένος: Είπε ο βασιλιάς να
μου δώσεις ένα αρνί.
Μάνα: Διάλεξε και πάρε!
 Τσιλίκι
http://hamomilaki.blogspot.gr/2013/02/etsi-paizame-palia-to-tsiliki.html
 Τυφλόμυγα
Η τυφλόμυγα είναι παιδικό παιχνίδι. Επιλέγεται με κλήρο ένα από τα παιδιά και του
κλείνουν τα μάτια με ένα πανί, για να μη βλέπει και το παιχνίδι αρχίζει. Τα υπόλοιπα
παιδιά που συμμετέχουν, γυρίζουν γύρω - γύρω από το παιδί που κάνει την

18. τυφλόμυγα και το πειράζουν. Εκείνο προσπαθεί να πιάσει κάποιο από τα παιδιά και
κερδίζει μόνο, αν καταλάβει ποιο είναι το παιδί που έπιασε. Το παιδί που πιάστηκε
και αναγνωρίστηκε γίνεται η επόμενη τυφλόμυγα.
http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A4%CF%85%CF%86%CE%BB%CF%8C%CE%
BC%CF%85%CE%B3%CE%B1
ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΣΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ ΤΟΥ 1821
Στην τουρκοκρατούμενη Ελλάδα τα παιδιά έφτιαχναν διασκεδαστικά παιχνίδια
από το «τίποτα». Αργότερα, όταν ξέσπασε η Επανάσταση η Δύση
εμπνεύστηκε τα δικά της παιχνίδια από τη φλόγα του απελευθερωτικού
αγώνα των Ελλήνων.
ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ
Το πρώτο παιχνίδι που έπαιρνε το κορίτσι ήταν μια πάνινη
κούκλα η «κουτσούνα». «Ήταν η χαρακτηριστικότερη
ελληνική κούκλα και είχε περισσότερο συμβολικό και μαγικό
χαρακτήρα. Το κορίτσι αποκτούσε την πρώτη του Κουτσούνα
γύρω στα τρία του χρόνια όταν για πρώτη φορά θα είχε
εγκράτεια ούρων. Επικρατούσε η συνήθεια να κρατάνε την
κούκλα αυτή μέχρι την ώρα του γάμου και να μην την
πλένουν ποτέ για να μη χάσει τη μαγική δύναμη της... Η
κουτσούνα αυτή είχε απαραίτητα σχηματισμένη τη θηλή-
μύηση στο θηλασμό...». Το πρώτο παιχνίδι που αποκτούσε το
αγόρι γύρω στα τρία του χρόνια ήταν η «γουμάρα», «ένα
συμβολικό γαϊδουράκι φτιαγμένο από κλαριά δέντρου, το
οποίο είχε περισσότερο την έννοια του φυλαχτού. Τη
«γουμάρα» έπρεπε να μάθει να τη φτιάχνει και το ίδιο». Οι
ελληνικές οικογένειες που φιλοξενούσαν τους Ευρωπαίους περιηγητές συχνά
πρόσφεραν ως ενθύμιο μια κούκλα με τοπική φορεσιά, αντικείμενο που θαύμαζαν
ιδιαίτερα οι ξένοι επισκέπτες.
http://boraeinai.blogspot.gr/2014/03/1821_25.html

19. TΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΣΤΗΝ ΚΑΤΟΧΗ
Εκείνα τα φτωχά και φοβισμένα χρόνια του 1940 και
μετά, τα καλά και αγοραστά παιχνίδια, για τα παιδιά,
ήταν άπιαστο όνειρο.
Σαν παιδιά όμως έπρεπε να παίξουμε κι ας είμαστε και
πεινασμένα. Τόπος παιχνιδιού μας συνήθως ήταν το
Πλάτωμα της Παναγούλας, η Ράχη της Φανερωμένης και
όλοι οι δρόμοι του Μπανάτου.
Τα παιχνίδια, που παίζαμε πολύ, γιατί σ’ αυτά
χρειάζονταν μόνο πόδια και μυαλό, ήταν το κυνηγητό, η
αμπάριζα, η τόκα (μια πλακόπετρα όρθια, που με μια
αμάδα έπρεπε από μακρία να την χτυπάμε και να την
ρίχνουμε κάτω, αμάδα = μικρότερη στρογγυλή ή περίπου
τετράγωνη πέτρα σκληρή), το κρυφτό.
Τ’ αγόρια, έστω με αυτά τα φτωχά μέσα,
μπορούσαμε και κατασκευάζαμε διάφορα
και πολλά είδη παιχνιδιών. Εκεί όμως που
ήταν πολύ πιο δύσκολα τα πράγματα ήταν
για τα κορίτσια. Αρκούνταν σε
κάποιες κούκλες, που έφτιαχναν συνήθως
μ’ ένα λεπτό καλαμάκι, που το έντυναν με
κουρελάκια, για να σχηματίσουν το σώμα,
που μετά το έντυναν με τα μικροσκοπικά
ρουχαλάκια, που έραβαν μόνες τους.
Έπαιζαν ακόμη γκιούστρο και σχοινάκι,
το γνωστό και σήμερα. Μη νομίζετε, ότι
ήταν μόνο αυτές οι κατασκευές των
παιχνιδιών μας, αλλά το σημείωμα αυτό δεν έχει σκοπό να τ’ αναφέρει όλα, αλλά όσο
είναι δυνατό να περιγράψει, πόσο ίδρωνε η ψυχή μας, για να φτιάξουμε ένα παιχνίδι
που στο τέλος θα έδινε χαρά και ικανοποίηση σ’ αυτή την ιδρωμένη ψυχή.
http://www.nyxthimeron.com/2009/06/blog-post_10.html
Ο αθλητισμός δεν θα μπορούσε να μείνει αμέτοχος και άπραγος. Άλλωστε, κάθε
αθλητική δραστηριότητα της εποχής διακόπηκε αναγκαστικά για τον πόλεμο και
χιλιάδες Ελληνίδες και Έλληνες έδωσαν και την ψυχή τους για την σωτηρία της
πατρίδας. Φυσικά, οι αθλητές ήταν σαν όλους τους άλλους, δεν διέφεραν σε τίποτα,
ούτε είχαν κανένα ιδιαίτερο προνόμιο, όπως πιθανότατα συμβαίνει σήμερα που είναι
τελείως άλλα τα δεδομένα. Ο αθλητισμός... βγήκε μπροστά, βοήθησε όσους
υπέφεραν και παρέμεινε αναπόσπαστο κομμάτι του έπους του '40, παρά την φτώχεια,
την πείνα και την εξαθλίωση που υπήρχε.
http://www.sport24.gr/Columns/longform/to-gennaio-oxi-toy-athlhtismou-sthn-
katoxh.3108237.html

20.  Αμπάριζα
Η αμπάριζα είναι παραδοσιακό παιχνίδι. α παιδιά που συμμετέχουν χωρίζονται σε 2
ισάριθμες ομάδες και κάθε ομάδα ετοιμάζει την αμπάριζά της και δίπλα τη φυλακή
της, δηλαδή το χώρο που θα βάλουν τους παίχτες της αντίπαλης ομάδας που θα
φυλακίσουν. Η αμπάριζα
σχεδιάζεται με ένα κύκλο που έχει
3-4 μέτρα διάμετρο. Η φυλακή
είναι τετράγωνη. Οι 2 αμπάριζες
απέχουν μεταξύ τους 20-40 μέτρα.
Όταν αρχίζει το παιχνίδι, ένας
τυχαίος παίχτης της πρώτης ομάδας
βγαίνει τρέχοντας στο χώρο
ανάμεσα στις 2 αμπάριζες. Ένας
παίχτης της αντίπαλης ομάδας,
τρέχει να τον πιάσει για να
τον σκλαβώσει. O πρώτος
υποχωρεί, γιατί σκλαβώνεται, αν τον πιάσει ο άλλος που έφυγε μετά από αυτόν από
την αμπάριζα της ομάδας του, όμως τότε άλλος παίχτης της πρώτης ομάδας βγαίνει
να καλύψει τον πρώτο. Έτσι βγαίνει ο ένας μετά τον άλλο και προσπαθούν να
πιάσουν αυτούς που έχουν απομείνει, ενώ πολλοί ξαναγυρίζουν να ανανεώσουν τη
φωτιά τους. Όποιος πιαστεί σκλαβώνεται και πηγαίνει στο χώρο που έχει φτιαχτεί για
τους σκλάβους. Εκεί περιμένει κάποιον από την ομάδα του, να τον ξεσκλαβώσει.
Συνήθως η ομάδα που έχει μερικούς σκλάβους βάζει παίχτες της να προσέχουν τους
σκλάβους. Νικήτρια είναι η ομάδα που θα φυλακίσει όλους τους αντίπαλους παίχτες.
 Πεντόβολα
Mαζεύουμε πέντε πέτρες (κατά προτίμηση στρογγυλές λείες και άσπρες ) και
ξεκινάμε το παιχνίδι: παίρνουμε μία από τις πέντε και την πετάμε στον αέρα
προσπαθώντας με γρήγορη κίνηση να πιάσουμε άλλη μία (όσο η άλλη είναι στον
αέρα ) από κάτω και να μείνουμε με δύο πέτρες στο ένα χέρι στο πρώτο στάδιο. Αν
καταφέρουμε αυτό συνεχίζουμε πετώντας μία πέτρα στον αέρα προσπαθώντας να
πιάσουμε άλλες δύο από κάτω και εν τέλει να έχουμε τρεις στο χέρι. Αν καταφέρουμε
και αυτό επαναλαμβάνουμε την ίδια κίνηση προσπαθώντας να πιάσουμε τρεις και στη
συνέχεια και τις τέσσερις πέτρες μαζί με αυτή που πετάμε στον αέρα. Αν δεν
καταφέρουμε να το κάνουμε αυτό συνεχίζει ο επόμενος παίχτης. Στο επόμενο στάδιο
του παιχνιδιού εργαζόμαστε ως εξής:σχηματίζουμε μία γέφυρα με το αριστερό μας
χέρι ώστε ο αντίχειρας να βρίσκεται απέναντι των άλλων δακτύλων και συνεχίζουμε
να πετάμε μία πέτρα στον αέρα προσπαθώντας (με το δεξί πάντα) να περάσουμε κάτω
από τη γέφυρα μία πέτρα από τις υπόλοιπες. Αυτό συνεχίζεται μέχρι να περάσουμε
και τις τέσσερις πέτρες κάτω από τη γέφυρα και να μείνουμε με τη μια{αυτή που
πετάμε στον αέρα}στο χέρι. Νικητής είναι αυτός που θα τελειώσει τα παραπάνω
πρώτος!
 Σαραρίμ
Είναι ένα ομαδικό παιχνίδι, αποτελούμενο από δύο ομάδες με ίσο αριθμό μελών. Η
κάθε ομάδα έχει έναν αρχηγό, ο οποίος σε συνεργασία με τους συμπαίκτες του
βρίσκει ένα ψευδώνυμο για τον καθένα, το οποίο συνήθως είναι κωμικό και αρκετές
φορές σχετίζεται με νεράιδες, ξωτικά ή ζώα(π.χ. η ξυπόλητη νεράιδα, το
ποντικοφαγωμένο παντελόνι κ.ά.). Οι παίκτες της κάθε ομάδας στέκονται στη

21. γραμμή, αντικριστά, με απόσταση μεταξύ τους. Ορίζουν ποια ομάδα θα ξεκινήσει
πρώτη και ο αρχηγός της περπατά ανάμεσα από τους αντιπάλους τραγουδώντας
σαραριμ, σαραριμ, βουτου βουτου, σαραριμ. Κλείνει τα μάτια κάποιου από αυτούς
και φωνάζει το ψευδώνυμο ενός από τους συμπαίκτες του. Αυτός πλησιάζει και με
διάφορες κινήσεις πειράζει το πρόσωπο του παίκτη με τα κλεισμένα μάτια. Αυτός με
τη σειρά του,πρέπει να μαντέψει ποιος από τους αντιπάλους του τον πείραξε.Αν η
απάντηση του είναι σωστή η ομάδα, του κερδίζει έναν πόντο και ο αρχηγός της κάνει
την ίδια διαδικασία στην αντίπαλη ομάδα, ενώ αν είναι λανθασμένη,το παιχνίδι
συνεχίζεται έως ότου δοθεί σωστή απάντηση.
 Τραμπάλα
Η τραμπάλα παιζόταν με ένα στρογγυλό
ξύλο. Μετά βάζουμε σε ένα σημείο που
έχουμε ορίσει ως κέντρο ένα μακρύ ξύλο
και δεξιά και αριστερά υπήρχαν δυο
θέσεις να κάτσουν οι παίκτες. Οι παίκτες
με τη δύναμη που έβαζαν στα πόδια
τους, το ένα παιδί ήταν ψηλά και το
άλλο χαμηλά. Αυτή η εναλλαγή γινόταν
με γρήγορο ρυθμό.
 Γουρούνα
Παιχνίδι που εκτός από ευστοχία απαιτούσε και αντανακλαστικά. Παιζόταν με
ματσούκια, που κρατούσαν οι παίχτες και ένα τενεκάκι, που βαρούσε ο τιμωρημένος
( γρουνάς ). Οι παίκτες βρίσκονταν στην περίμετρο ενός κύκλου και ο καθένας
ακουμπούσε το ματσούκι του σε μια γούρνα (μπουρσί). Ο τιμωρημένος προσπαθούσε
να φέρει το τενεκάκι κοντά στους παίκτες και να τους πετύχει . Όποιον πετύχαινε ,
έπερνε τη θέση του. Οι παίχτες με τη σειρά τους προσπαθούσαν να αποφύγουν το
χτύπημα του τιμωρημένου και να διώξουν το τενεκάκι μακρια χωρίς να προλάβει ο
τιμωρημένος να βάλει το ματσούκι του στη γούρνα του παίκτη.
 Το Μπιζζζ!
Μαζεύονται τα παιδιά και αποφασίζουν ποιος θα τα "φυλάει". Αυτός λοιπόν κάθεται
σ' ένα σκαμνί ή στέκει σκυφτός και βάζει το δεξί του χέρι κάτω από την αριστερή του
μασχάλη, κρατώντας την παλάμη ανοιχτή
προς τα επάνω, ενώ με το αριστερό του χέρι
κρατάει κλειστά τα μάτια του.
Οι άλλοι παίκτες στέκονται προς τ' αριστερά
του και ένας απ' αυτούς τον πλησιάζει, του
χτυπάει την ανοιχτή παλάμη και ύστερα
απομακρύνεται μαζί με τους άλλους. Όλοι
χοροπηδούν γύρω του και στρυφογυρίζουν
το δάχτυλο τους φωνάζοντας "Μπιζζ!" όπως
κάνει η μέλισσα. Αυτός που τα φυλάει
πρέπει να μαντέψει ποιος τον χτύπησε. Αν
τον ανακαλύψει, τότε αυτός παίρνει τη θέση

22. του αλλιώς το παιχνίδι συνεχίζεται κατά τον ίδιο τρόπο.
 Η ουρά του Γαϊδάρου
Παίζουν παιδιά από 6 χρονών και πάνω. Χρειάζονται τουλάχιστον 2 παίκτες, ένα
χαρτί, ένα μαντήλι και ένα μολύβι. Σχεδιάζω πρώτα σε ένα χαρτί έναν γάϊδαρο χωρίς
ουρά. ΄Ενα παιδί κλείνει τα μάτια του με ένα μαντίλι. Παίρνει το μολύβι και
προσπαθεί να φτιάξει την ουρά. Ανοίγει τα μάτια και βλέπει πού έφτιαξε την ουρά.
Μετά ένα άλλο παιδί αρχίζει την ίδια διαδικασία. Το παιχνίδι τελειώνει όταν
προσπαθήσουν όλα τα παιδιά και νικητής είναι αυτός που έχει φτιάξει την ουρά στον
κοντινότερο σημείο.
 Κλέφτες και αστυνόμoι
Είναι ένα πολύ συναρπαστικό παραδοσιακό παιχνίδι. Παίζεται με πολλούς παίχτες σε
ένα πλάτωμα. Τα παιδιά χωρίζονται σε δύο ομάδες. Η μία, η μικρότερη, είναι οι
αστυνόμοι. Τα υπόλοιπα παιδιά αποτελούν τους κλέφτες. Το παιχνίδι εξελίσσεται σαν
ένα κοινό κυνηγητό ανάμεσα στις δύο ομάδες. οι κλέφτες, όταν θέλουν να
ξεκουραστούν, πάνε σ' ένα
συγκεκριμένο σημείο το οποίο
ονομάζεται σπίτι ή λημέρι. Εκεί
οι αστυνόμοι δεν μπορούν να
τους πιάσουν. 'Οταν όμως ο
αστυνόμος πιάσει τον κλέφτη τον
οδηγεί στη φυλακή, η οποία
βρίσκεται συνήθως όσο πιο
μακριά γίνεται από το σπίτι.
'Ενας φυλακισμένος παίχτης
ελευθερώνεται όταν ένας
σύντροφός του του ακουμπήσει
το χέρι και φωνάξει "ξελέ". Σε
περίπτωση που οι φυλακισμένοι
κλέφτες είναι πολλοί, κάνουν το
εξής κόλπο: πιάνουν τα χέρια τους στη σειρά και απλώνονται όσο πιο έξω μπορούν
(ένας βρίσκεται "μέσα" στη φυλακή και οι άλλοι, κρατώντας χέρι χέρι, προχωρούν
προς το σπίτι). Ο ελεύθερος παίχτης, αγγίζοντας το χέρι ενός φυλακισμένου,
ελευθερώνει όλους όσους συμμετέχουν στην αλυσίδα. Φυσικά, απαγορεύεται
αυστηρά στους αστυνομικούς να φρουρούν τους φυλακισμένους παίχτες, κανόνας
που όποιος παραβεί αποβάλλεται αυτομάτως από το παιχνίδι. Το παιχνίδι τελειώνει
όταν όλοι οι κλέφτες φυλακιστούν, και πολλές φορές αυτό δε συμβαίνει ποτέ!
 Η κολοκυθιά
Η κολοκυθιά είναι ένα παραδοσιακό παιχνίδι. Παίζεται και σήμερα με τρεις, αλλά και
περισσότερους παίχτες. Το κάθε παιδί παίρνει ένα νούμερο. Μετά το παιδί που έχει
το νούμερο (ένα), αρχίζει λέγοντας : " Στου παππού το περιβόλι, που το αγαπούμε
όλοι, είναι μια κολοκυθιά, πλάι-πλάι στη ροδιά. Κάνει πέντε κολοκύθια στρογγυλά,
μα την αλήθεια θα τα δώσει ο παππούς μποναμά της αλεπούς. Δυο θα δέσει στην
ουρά της κι όλα τα άλλα στα παιδιά της". 'Επειτα ρωτάει : " Ποιος θα πάει στην

23. αλεπού ; " " Ποιός θα της πάει τα κολοκύθια ; " Αργότερα το ίδιο παιδί λέει " να πάει
το ..." και το παιδί που έχει αυτό το νούμερο λέει " γιατί να πάει το ...; Να πάει το ..."
κ.λ.π. 'Οποιο παιδί απαντήσει χωρίς να είναι το νούμερό του, χάνει και παίρνει
παρατσούκλι ή κάνει κάτι που του έχει ορίσει η παρέα.
Συχνά ακούμε τη φράση : Μα καλά, την κολοκυθιά θα παίξουμε ; Αυτό το λέμε όταν
κάποιοι διαφωνούν και ρίχνει ο ένας στον άλλο την ευθύνη.
http://gym-
karpen.eyr.sch.gr/peribalodiki/ag_igias_06_07_traditional_games/traditional.htm
 Σβούρα
Παιχνίδι για 2-3 άτομα.
Κανόνες: Σχεδιάζουμε έναν μεγάλο κύκλο και γύρω απ' το κέντρο του, βάζουμε όσες
σβούρες χωράει. Ύστερα καθόμαστε έξω απ' τον κύκλο και κρατόντας μια σβούρα
στο χέρι μας, προσπαθούμε να την χτυπήσουμε στο κέντρο του κύκλου και να
διώξουμε όλες τις υπόλοιπες μακριά. Απ' έξω απ'
τον κύκλο. Προσοχή! Η σβούρα που θα κρατάμε
στο χέρι μας πρέπει να είναι δεμένη μ' ένα σκοινί
απ΄την μύτη (κάτω-κάτω) έως την λαβή (πάνω-
πάνω), ώστε να γυρνάει γύρω-γύρω πιο εύκολα.
Οι σβούρες που βγάζουμε έξω απ' τον κύκλο
γίνονται δικές μας. Για διευκόλυνση του
παιχνιδιού, οι παίχτες πρέπει να παίζουν με σειρά
ένας-ένας ξεχωριστά ώστε να φαίνονται οι
σβούρες που το κάθε παιδί βγάζει έξω απ' τον κύκλο.
 Χαλασμένο τηλέφωνο
Το χαλασμένο τηλέφωνο αποτελείται από μια ομάδα παιδιών που πρέπει να είναι
πάνω από δύο.
Τότε ο πρώτος από τη σειρά λέει γρήγορα μια δύσκολη λέξη στον διπλανό του. Μετά
αυτός τη λέει στο αυτί του άλλου παιδιού κ.λ.π. Ο τελευταίος θα πει τη λέξη δυνατά
και αν τη πει σωστά το πρώτο παιδί έχει κερδίσει.
 Σχοινάκι

24. ΑΝΑΞΑΓΟΡΕΙΟ ΛΥΚΕΙΟ ΝΕΑΣ ΕΡΥΘΡΑΙΑΣ
ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ
ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΣΤΗΝ ΑΜΕΡΙΚΗ
ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΗΝ ΚΟΥΚΛΑ
ΤΜΗΜΑ Α3
ΣΩΤΗΡΙΑ ΝΤΟΒΟΛΗ
ΝΕΦΕΛΗ ΜΠΕΣΗ
ΜΑΡΤΙΟΣ 2015

25. ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΠΑΙΔΙΚΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΣΤΗΝ ΑΜΕΡΙΚΗ
PLAYMOBIL: Ο Χανς Μπεκ (Hans Beck, 1929 - 2009) συνήθως ονομάζεται «Ο
Πατέρας των Playmobil». Ο Μπεκ ασχολούνταν με την κατασκευή ξύλινων επίπλων
αλλά ταυτόχρονα έφτιαχνε μοντέλα αεροπλάνων, ένα προϊόν τα δικαιώματα του
οποίου τα έδωσε ο Μπεκ στην εταιρεία geobra Brandstätter. Ο ιδιοκτήτης της
εταιρίας «Horst Brandstätter», του ζήτησε να κατασκευάσει φιγούρες παιχνιδιών για
παιδιά.
Ο Μπεκ για τρία χρόνια εργαζόταν για να κάνει αυτό που ζήτησε η Horst
Brandstätter. O Μπεκ διεξήγαγε έρευνα η οποία του επέτρεψε να αναπτύξει ένα
παιχνίδι που δεν θα είναι υπερβολικά περίπλοκο, αλλά παρ 'όλα αυτά ευέλικτο. Τα
χέρια των Playmobil είχαν την ικανότητα να κρατούν πράγματα. Το παιχνίδι, με 7,5
εκατοστά ύψος, θα ταίριαζε στο χέρι ενός παιδιού και τα χαρακτηριστικά του
προσώπου του θα βασίζεται στις ζωγραφιές των παιδιών (μεγάλο κεφάλι, πλατύ
χαμόγελο, καθόλου μύτη). "Θα ήθελα να βάλω τις μικρές αυτές φιγούρες στα χέρια
τους χωρίς να λέω για το τι ήταν αυτές", είπε ο Μπεκ. "Τα Playmobil τα δέχθηκαν με
τον τρόπο που περίμενα... Εφεύραν μικρά σενάρια για αυτά. Δεν θα κουραστούν ποτέ
να παίζουν με αυτά". Οι παλαιότερες φιγούρες αποτελούνταν από ένα κομμάτι για τα
χέρια και ένα για τα πόδια. Στις επόμενες τα χέρια μπορούσαν να κουνηθούν.
http://el.wikipedia.org/wiki/Playmobil
NINTENDO: To Nintendo DS είναι φορητή κονσόλα παιχνιδιών που
αναπτύχθηκε και κυκλοφόρησε από την Nintendo. Η συσκευή διατέθηκε για πώληση
στη Βόρεια Αμερική στις 21 Νοεμβρίου 2004. Το DS, ακρωνύμιο για "διπλή οθόνη»,
εισήγαγε διακριτικά νέα χαρακτηριστικά για φορητό gaming: Μια οθόνη LCD που
συνεργάζεται σε συνδυασμό με μια οθόνη αφής, έχει ενσωματωμένο μικρόφωνο,
καθώς και υποστήριξη για ασύρματη σύνδεση στο διαδίκτυο. Και οι δύο οθόνες
περικλείονται με σχεδίαση clamshell παρόμοια με το Game Boy Advance SP. Το
Nintendo DS διαθέτει επίσης τη δυνατότητα σε πολλαπλές κονσόλες DS να
αλληλεπιδρούν άμεσα μεταξύ τους μέσω σήματος μικρής εμβέλειας, χωρίς την
ανάγκη να συνδεθούν σε ένα υπάρχον ασύρματο δίκτυο. Εναλλακτικά, μπορούν να
αλληλεπιδρούν απευθείας χρησιμοποιώντας την υπηρεσία Nintendo Wi-Fi
Connection.Πριν από την κυκλοφορία του, το Nintendo DS παρουσιάστηκε στην
αγορά ως το «τρίτο προϊόν» στη γκάμα κονσολών της Nintendo, με στόχο να
συμπληρώσει το Game Boy Advance και GameCube. Ωστόσο, χάρις στη
συμβατότητα με τους τίτλους του Game Boy Advance και με τις επιτυχημένες
πωλήσεις που σημείωσε, τελικά η νέα φορητή κονσόλα καθιερώθηκε ως διάδοχος της
σειράς Game Boy.

26. http://el.wikipedia.org/wiki/Nintendo_DS
TAMAGOTCHI: Τάισμα τού χαρακτήρα.
 Παίξιμο παιχνιδιού με το χαρακτήρα.
 Καθάρισμα τού χαρακτήρα.
 Έλεγχος ηλικίας, αταξίας, πείνας και ευτυχίας του χαρακτήρα.
 Επικοινωνία με άλλα Ταμαγκότσι μέσω υπέρυθρων.
https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A4%CE%B1%CE%BC%CE%B1%CE%B3%CE
%BA%CF%8C%CF%84%CF%83%CE%B9
LEGO: Τα Lego (ονομασία που προέρχεται από τις δανέζικες λέξεις leg godt που
σημαίνουν παίζω καλά) είναι μια δημοφιλής σειρά παιχνιδιών κατασκευής που
παράγει ο Όμιλος Lego οϊόντων της εταιρείας «Lego», αποτελείται από πολύχρωμα
συναρμολογούμενα πλαστικά τούβλα και μια σειρά από συνοδευτικά εργαλεία,
μικρές φιγούρες και διάφορα άλλα εξαρτήματα.
Τα τούβλα Lego μπορούν να συναρμολογηθούν και να συνδεθούν με πολλούς
τρόπους, για την κατασκευή αντικειμένων, όπως οχήματα, κτήρια, ακόμα και
λειτουργία ρομπότ. Οτιδήποτε κατασκευαστεί μπορεί στη συνέχεια να
αποσυναρμολογηθεί και πάλι, και τα κομμάτια να χρησιμοποιηθούν για να
δημιουργηθούν άλλα αντικείμενα.
Η Lego ξεκίνησε την κατασκευή συναρμολογούμενων παιχνιδιών το 1949. Από τότε
έως και σήμερα αναπτύχθηκε μια παγκόσμια υποκουλτούρα σχετικά με τα παιχνίδια
Lego, η οποία έχει τροφοδοτήσει τη δημιουργία ταινιών, παιχνιδιών, διαγωνισμών
και θεματικών αναψυχής. Έως το 2013 είχαν παραχθεί συνολικά περίπου 560
δισεκατομμύρια εξαρτήματα Lego

27. https://el.wikipedia.org/wiki/Lego
TWISTER: Ένα τρελό παιχνίδι Συγκέντρωσης & Επιδεξιότητας
Το παιχνίδι Twister μετράει πάνω από 40 χρόνια ζωής και συνέχιζει ακάθεκτο! Λίγο
μετά την κυκλοφορία του το 1966, Twister έγινε αμέσως δημοφιλές, όταν ο Johnny
Carson και η Eva Gabor παίξαν το παιχνίδι στο Tonight Show. Μια τέτοια απλή ιδέα,
που προκαλεί όμως τόσο γέλιο και διασκέδαση!
Το παιχνίδι περιλαμβάνει ένα πλαστικό τάπητα με κόκκινους ,μπλε, κίτρινους,
πράσινους κύκλους, έναν δείκτη περιστροφής και οδηγίες.
Για να παίξετε, δύο έως τέσσερις παίκτες κάθονται αντικριστά ο ένας από τον άλλον ,
με τον πλαστικό τάπητα στο κέντρο. Ένας διαιτητής περιστρέφει το δείκτη, στη
συνέχεια, υποδεικνύει το μέρος του σώματος και το χρώμα που δείχνει το βέλος
(«αριστερό πόδι , μπλε », « δεξί χέρι, κίτρινο »). Όλοι οι παίκτες, την ίδια στιγμή,
ακολουθούν τις οδηγίες, τοποθετώντας το κατάλληλο μέρος του σώματος σε έναν
κενό κύκλο. Οι παίκτες μπλέκονται όλο και πιο πολύ, μέχρι που κάποιος ( ή όλοι)
πέφτει και αποβάλλεται. Το τελευταίο άτομο που μένει όρθιο νικάει. Ένα παιχνίδι
που φέρνει κοντά οικογένεια και φίλους!
Τεντώσου, ισορρόπησε και κρατήσου εκεί! Πρόσεξε όμως: αν πέσεις βγαίνεις έξω!!
Το γνωστό επιτραπέζιο παιχνίδι που σε δένει κόμπο!
O διαιτητής προστάζει ένα μέρος του σώματος και ένα χρώμα. Όταν ακούσεις
"αριστερό πόδι ... κίτρινο!" βάζεις το αριστερό πόδι σας στο κίτρινο κύκλο στο χαλί.
Ακούγεται εύκολο, αλλά σύντομα θα βρεθείς μπλεγμένος ανάμεσα στους άλλους
παίκτες για να μπορέσεις να ακολουθήσεις τις οδηγίες του!
Ένα επιτραπέζιο παιχνίδι για 2 έως 4 παίκτες. Κατάλληλο για παιδιά από 6 ετών και
πάνω.

28. Απλά κλασικά παιχνίδια μπορούν να αποτελέσουν πάντα εξαιρετική παιδαγωγική
ευκαιρία. Η θεραπευτική και παρεμβατική διαδικασία στα παιδιά γίνεται κατά κύριο
λόγο μέσω του παιχνιδιού. Ειδικά όταν αυτό που θέλουμε να πετύχουμε είναι
συντονισμός κινήσεων, συγκέντρωση, ισορροπία, δημιουργική σκέψη το παιχνίδι
είναι μονόδρομος.
Οι δεξιότητες που εξασκούνται με τέτοιου είδους παιχνίδια, είναι:
 Ισορροπία.
 Συντονισμός κινήσεων.
 Δημιουργική σκέψη.
 Υπολογισμό απόστασης και "καλύτερης λύσης".
 Συγκέντρωση.
 Υπομονή.
 Επιδεξιότητα κινήσεων.
 Συνείδηση του σώματος του.
 Συνείδηση της θέσης του σε σχέση με τους άλλους.

29. Η επιτυχία του παιχνιδιού να κεντρίσει και να διατηρήσει το ενδιαφέρον των παιδιών
είναι συνήθως αρκετά μεγάλη. Για ενίσχυση της λεπτής κινητικότητας και του
συντονισμού χεριού ματιού υπάρχει και το "Twister" που παίζεται μόνο με τα
δάχτυλα των χεριών.
Απευθύνεται σε όλα τα παιδιά ως ένα διασκεδαστικό παιχνίδι φυσικών ικανοτήτων.
Ενδείκνυται για παιδιά που έχουν έλλειμμα προσοχής και συγκέντρωσης. Επίσης
είναι πολύ καλό ως άσκηση σε παιδιά με "αδεξιότητα" στις κινήσεις τους.
http://www.public.gr/product/kids-and-toys/board-games/oikogeneiaka-
epitrapezia/epitrapezio-twister/prod3489021pp/
http://dyslexiaathome.blogspot.gr/2012/06/twister.html
http://en.wikipedia.org/wiki/Twister_%28game%29

30. ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΟΜΑΔΙΚΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΣΤΗΝ ΑΜΕΡΙΚΗ
ΜΠΕΙΖΜΠΟΛ (BASEBALL): Επινοήθηκε στις αρχές του 19ου αιώνα
στις ΗΠΑ αλλά η πρώιμη μορφή του κατάγεται από τα
Αγγλικά rounders και Κρίκετ.Στις αρχές της δεκαετίας του 1830 στις Η.Π.Α. υπήρξαν
αναφορές για μια ποικιλία παιχνιδιών με ρόπαλο και μπάλα που χαρακτηρίστηκαν
σαν πρώιμες μορφές του μπέιζμπολ. Αυτά τα παιχνίδια συχνά αναφέρονται σε τοπικό
επίπεδο ως "town-ball". αλλά και άλλα ονόματα όπως "round-ball" και "base-ball"
χρησιμοποιήθηκαν επίσης.
Το Μπέιζμπολ είναι άθλημα αναπόσπαστα δεμένο με τις ΗΠΑ και την αμερικάνικη
κουλτούρα. Παίζεται από δύο ομάδες των εννέα (9) παικτών η κάθε μία. Ο αγώνας
δεν έχει προκαθορισμένο χρόνο και αποτελείται από εννέα γύρους (innings).
Νικήτρια αναδεικνύεται η ομάδα που θα σημειώσει περισσότερους πόντους (runs)
στη διάρκεια του αγώνα. Κάθε γύρος τελειώνει όταν οι δύο ομάδες έχουν παίξει
εναλλάξ από μία φορά στην επίθεση και στην άμυνα. Το παιχνίδι ξεκινάει με το
πέταγμα της μπάλας από τον ρίπτη της αμυνόμενης ομάδας, στον υποδοχέα (catcher)
συμπαίκτη του, που βρίσκεται πίσω από την αρχική βάση (home plate) και φοράει
ένα μεγάλο γάντι. Ακόμη τρεις παίκτες της αμυνόμενης ομάδας, βρίσκονται στις τρεις
υπόλοιπες βάσεις και ένας συμπαίκτης τους καταλαμβάνει θέση κατά μήκος της
γραμμής που ενώνει τη 2η
με την 3η
βάση. Το πέταγμα είναι επιτυχημένο όταν
προσπεράσει τον μπάτερ (ο παίκτης που κρατάει το ρόπαλο) της επιτιθέμενης
ομάδας, μέσα στα όρια της ζώνης χτυπήματος (strike zone).
Σκοπός της επιτιθέμενης ομάδας είναι να χτυπήσει ο μπάτερ τη μπάλα με το ρόπαλο
μακριά εντός των ορίων του γηπέδου, ώστε να κερδίσει χρόνο, να περάσει τρέχοντας
με φορά αντίθετη των δεικτών του ρολογιού τις τρεις βάσεις και να επιστρέψει στην
αρχική. Τότε σημειώνει έναν πόντο. Σκοπός της αμυνόμενης ομάδας είναι να
προφυλάξει τις τρεις βάσεις της. Αυτό μπορεί να γίνει με τρεις τρόπους: α) όταν ο
μπάτερ αδυνατεί να αποκρούσει τρεις έγκυρες ρίψεις, οπότε βγαίνει από το παιχνίδι
β) όταν ένας παίκτης της καταφέρει με την μπάλα στα χέρια να ακουμπήσει μία από
τις βάσεις πριν από τον επιτιθέμενο μπάτερ και γ) όταν ένας παίκτης της καταφέρει
να πιάσει την μπάλα που εξοστρακίστηκε από το ρόπαλο του μπάτερ, προτού αυτή
ακουμπήσει στο έδαφος.Όταν η αμυνόμενη ομάδα καταφέρει να βγάλει εκτός
παιχνιδιού τρεις μπάτερ της επιτιθέμενης ομάδας έχει περάσει μισός γύρος (inning)
και στη συνέχεια οι δύο ομάδες αλλάζουν ρόλους. Στο τέλος των 9 γύρων νικήτρια
είναι η ομάδα με τους πιο πολλούς πόντους.
http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CF%80%CE%AD%CE%B9%CE%B6%CE
%BC%CF%80%CE%BF%CE%BB

31. ΜΠΑΣΚΕΤ (BASKET): Εμπνευστής και δημιουργός του ήταν ο Καναδός
καθηγητής φυσικής αγωγής στο Σπρίνγκφιλντ της Μασαχουσέτης των ΗΠΑ, Τζέιμς
Νάισμιθ. Ημερομηνία δημιουργίας - γέννησης του αθλήματος έχει καταγραφεί η
15/29 Δεκεμβρίου 1791.
Παίζεται με δύο ομάδες των πέντε ατόμων σε ένα (συνήθως κλειστό, που στο έδαφός
του έχει παρκέ) γήπεδο με δύο αντικριστά καλάθια. Οι παίκτες επιτρέπεται να
ακουμπήσουν την μπάλα μόνο με τα χέρια (ωστόσο δε συνιστά παράβαση εάν αυτή
ακουμπήσει και οποιοδήποτε άλλο μέρος του σώματος, εκτός από τα πόδια).
Σκοπός των ομάδων είναι να βάλουν με [σουτ] την μπάλα μέσα από το καλάθι όσο το
δυνατόν περισσότερες φορές στα 40 λεπτά του αγώνα (τέσσερα δεκάλεπτα). Η ομάδα
που θα πετύχει περισσότερους πόντους είναι η νικήτρια. Εάν ο αγώνας λήξει
ισόπαλος, οι ομάδες συνεχίζουν σε πεντάλεπτη παράταση κ.ο.κ. Κάθε ομάδα έχει 5
παίκτες ανά πάσα στιγμή μέσα στο γήπεδο, ενώ κατά τη διάρκεια ενός αγώνα μπορεί
να χρησιμοποιήσει άλλους 4 παίκτες (που βρίσκονται στον πάγκο),
πραγματοποιώντας αλλαγές. Ανάλογα με το ποια ομάδα κατέχει την μπάλα, οι
παίκτες παίζουν αμυντικά ή επιθετικά.
Ο συνολικός χρόνος της επίθεσης μιας ομάδας είναι 24 δευτερόλεπτα, ενώ για να
περάσει μια ομάδα την μπάλα από το μισό γήπεδο έχει μόνο 9 δευτερόλεπτα. Δεν
επιτρέπεται να τρέχει κάποιος κρατώντας την μπάλα (βήματα): πρέπει ή να κάνει
συγχρόνως ντρίμπλα ή να σταματήσει και να δώσει πάσα. Αλλιώς η μπάλα πηγαίνει
στην αντίπαλη ομάδα.
Κάθε αγώνας διαρκεί 4 περιόδους ίσης διάρκειας. Ανάμεσα στην 1η και τη 2η, καθώς
και ανάμεσα στην 3η και την 4η, μεσολαβεί διάλειμμα 2 λεπτών. Ανάμεσα στην 2η
και την 3η, υπάρχει διάλειμμα 15 λεπτών, το λεγόμενο ημίχρονο. Κάθε προπονητής
έχει το δικαίωμα να καλέσει τους παίκτες του στον πάγκο για να τους δώσει οδηγίες,
τέσσερις φορές στον αγώνα. Αυτό λέγεται time-out και κατά τη διάρκειά του ο
αγώνας διακόπτεται για 1 λεπτό, ενώ οι παίκτες συγκεντρώνονται στους πάγκους.
Στο παρκέ υπάρχει η γραμμή του τρίποντου Οι αθλητές μπορούν να σκοράρουν για 2
πόντους (μέσα από τη γραμμή) ή για 3 (έξω από αυτήν, εφόσον δεν την πατούν). Για
1 πόντο μετράει η βολή, την οποία σουτάρουν οι παίκτες, κατόπιν υποδείξεως των
διαιτητών (ενώ ο χρόνος έχει διακοπεί) μετά από φάουλ ή τεχνική ποινή .
http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CE%B1%CE%BB%CE%B1%CE%B8%CE
%BF%CF%83%CF%86%CE%B1%CE%AF%CF%81%CE%B9%CF%83%CE%B7

32. ΜΠΙΛΙΑΡΔΟ: Η ιστορία του μπιλιάρδου ξεκινάει από πολύ παλιά και δεν είναι
λίγοι εκείνοι που υποστηρίζουν ότι το παιχνίδια έχει τις ρίζες του στην αρχαία
Ελλάδα.
Στην πολύχρονη ιστορία του το μπιλιάρδο σε όλες του τις παραλλαγές είναι ένα
συναρπαστικό παιχνίδι που έχει παιχτεί από απλούς ανθρώπους του μόχθου,
αριστοκράτες, τυχοδιώκτες, βασιλείς, προέδρους, πλούσιους και φτωχούς σε μια
πορεία συνδεδεμένη στενά με την κοινωνική εξέλιξη των τελευταίων 500 χρόνων.
Παίζεται με δύο ομάδες όπου διαλέγουν αν θα έχουν τις απλές η τις μπάλες με την
άσπρη γραμμή ξεκινάνε και παίζουν όσο μπορούν και βάζουν τις μπάλες που έχουν
διαλέξει. Σκοπός του παιχνιδιού είναι να βάλλουν όλες τις μπάλες χρησιμοποιώντας
την άσπρη χωρίς να βάλλουν την μαύρη μπάλα στην τρύπα.
http://www.billiardinfo.gr/billiardmain/billiardhistory/index.html
ΙΠΠΑΣΙΑ: είναι ένα από τα αρχαιότερα αθλήματα. Η εφαρμογή ίδιων κανόνων
αξιολόγησης και βαθμολόγησης ανδρών και γυναικών, καθώς επίσης και η
επιβράβευση όχι μόνο του ιππέα ή της αμαζόνας αλλά και του αλόγου, καθιστούν την
Ιππασία μοναδική ως άθλημα ιππέας ή η αμαζόνα και το άλογο θεωρούνται μια
ομάδα.
Απαιτούνται χρόνια συστηματικής προσπάθειας προκειμένου να μπορούν να
εκτελούν ασκήσεις δεξιοτεχνίας, ταχύτητας, αντοχής και υπερπήδησης εμποδίων. Ο
βασικός εξοπλισμός του ιππέα ή της αμαζόνας για τα αγωνίσματα Υπερπήδησης
εμποδίων και το Cross Country αποτελείται από το προστατευτικό καπέλο ιππασίας,
παντελόνι ιππασίας, μπότες ιππασίας και σακάκι. Οι ιππείς φορούν πουκάμισο και
γραβάτα ενώ οι αμαζόνες φορούν πουκάμισο με κολαρίνα.
http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%99%CF%80%CF%80%CE%B1%CF%83%CE%
AF%CE%B1

33. ΓΚΟΛΦ: Το γκολφ είναι παιχνίδι ολλανδικής καταγωγής (όπου παιζόταν με την
ονομασία γκολφ) με μεγάλη διάδοση κυρίως στην Αγγλία και την Αμερική. Θεωρείται
παιχνίδι της αριστοκρατίας περισσότερο κι από το τένις, επειδή αφενός απαιτεί πολύ
χρόνο και αφετέρου τόσο ο εξοπλισμός για το παιχνίδι όσο και η διαμόρφωση των
χώρων που αυτό διεξάγεται είναι αρκετά δαπανηρά. Για ένα χτύπημα στο γκολφ
γίνεται χρήση μυών στο έπακρο (κυρίως ανορθωτήρων και πλατιών ραχιαίων
μυών κατά την περιστροφή), καταπονώντας τον ώμο και τον καρπό. Δυνατότεροι
μύες των καρπών μπορούν να αποτρέψουν το «γύρισμα» των καρπών κατά την
περιστροφή, ενώ δυνατότεροι ώμοι αυξάνουν τη δύναμη περιστροφής. Αδύναμοι
καρποί ενδέχεται προκαλέσουν καταπόνηση και τραυματισμό στον αγκώνα, ακόμη
και στο λαιμό. (Όταν ένας μυς συστέλλεται, τραβάει εξίσου και τα δύο άκρα κι έτσι
προκειμένου να υπάρχει κίνηση μονάχα στην μία άκρη ενός μυός, οι υπόλοιποι μύες
κινούνται προκειμένου να σταθεροποιήσουν το κόκαλο στο οποίο το άλλο άκρο του
μυός είναι δεμένο.) Το Γκολφ είναι μια μοναδική άσκηση που μπορεί να σπάσει τις
ισορροπίες του σώματος και απαιτεί ασκήσεις προκειμένου να διατηρούνται οι
ισορροπίες των μυών.
http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%93%CE%BA%CE%BF%CE%BB%CF%86
TENNIΣ: Η Αντισφαίριση, γνωστή με την ξενόγλωσση ονομασία τένις είναι ένα
σύγχρονο αθλητικό παιχνίδι. Οι παίκτες χρησιμοποιούν ρακέτες για να χτυπήσουν
μια κοίλη λαστιχένια σφαίρα που καλύπτεται με χνουδωτό ύφασμα πέρα από ένα
δίχτυ στο γήπεδο του αντιπάλου. Με προέλευση την Ευρώπη, προς το τέλος του 19ου
αιώνα, η αντισφαίριση διαδόθηκε πρώτα σε όλο τον αγγλόφωνο κόσμο, ιδιαίτερα
μεταξύ των ανώτερων κοινωνικών στρωμάτων .Η αντισφαίριση είναι για μια ακόμη
φορά ολυμπιακό άθλημα και παίζεται σε όλα τα επίπεδα της κοινωνίας, από όλες τις
ηλικίες, και σε πολλές χώρες σε όλο τον κόσμο .Με εξαίρεση την υιοθέτηση της
παράτασης (tie-break) στη δεκαετία του '90, οι κανόνες του έχουν παραμείνει
εντυπωσιακά αμετάβλητοι από τα 1890's. Μαζί με τα εκατομμύρια παικτών του,
εκατομμύρια θεατών παρακολουθούν την αντισφαίριση, ειδικά τα τέσσερα μεγάλα
πρωταθλήματα (Grand Slam).
http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CE%BD%CF%84%CE%B9%CF%83%CF%
86%CE%B1%CE%AF%CF%81%CE%B9%CF%83%CE%B7

34. BOXΙNG: Η πυγμαχία, κοινώς μποξ είναι ένα από τα πιο δημοφιλή αγωνίσματα
και μαχητικές πολεμικές τέχνες Αμερική, που στηρίζεται στην ικανότητα των
αντιπάλων να αντικρούσουν μόνο με τις γροθιές τους ο ένας τον άλλο και να
καταφέρουν, με εύστοχα και γερά κτυπήματα, να βγάλουν εκτός μάχης ο καθένας τον
αντίπαλό του. Με αυτό πιο πολύ ασχολήθηκαν οι μαύροι της χώρας αυτής, που ανάδειξαν κατά
καιρούς πολλά αστέρια της πυγμαχίας όπως τον Μοχάμεντ Άλι και τον Μαικ Ταισον.
Την Ελλάδα στην επαγγελματική πυγμαχία στις ΗΠΑ εκπροσωπεί ο Μιχάλης
Αρναούτης στην κατηγορία ελαφρών βαρών. Το Αμερικάνικο κανάλι μετάδοσης
αθλημάτων, έχει κατατάξει την πυγμαχία ως το πιο δύσκολο άθλημα στον κόσμο.
http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A0%CF%85%CE%B3%CE%BC%CE%B1%CF
%87%CE%AF%CE%B1