araling panlipunan

1. Unang Markahan – Modyul 6:
Paggawa ng Mapa na
Magpapakita ng
Mahalagang Anyong Tubig
sa Sariling Lalawigan at
mga Karatig na Lalawigan

2. Alamin
Magandang araw sa iyo,
kaibigan!

3. Kumusta na ang iyong pag-
aaral? Sa araling ito, ikaw ay
inaasahang nakagagawa ng
payak na mapa na nagpapakita
ng mahahalagang anyong tubig
at anyong lupa sa sariling
lalawigan at rehiyon at mga
karatig nito.

4. Subukin
Panuto: Unawain ang mga
tanong sa bawat bilang. Piliin
ang titik ng wastong
sagot.

5. 1.Ano ang tawag sa isang palapad na
representasyon ng mundo at naipapakita nito
ang malalawak na lupain at katubigan ng
bansa o buong mundo?.
a. Aklat b. Diksyonaryo
c. Globod. Mapa
2.Saan matgagpuan ang Angat Dam?
a. Bulacan b. Zambales
c. Pasig d. Aurora

6. 3. Anong anyong Lupa ang makikita sa
Quezon?.
a. Bulkang Taal c. Bundok ng Pinatubo
b. Bundok Banahaw
d. Bundok ng Matutom
4. Alin sa mga sumusunod ang hindi makikita
sa mapa?
a. Compass rose b. lapis
c. mga guhit d. simbolo

7. 5. Paano ka makagagawa ng pisikal na mapa?.
a. Gumuhit ng mga hayop upang maging
maganda ang mapa.
b. Maglagay ng maraming compass rose bilang
batayan ng direksyon.
c. Gumamit ng mga simbolo na nagpapakita ng
anyong tubig at anyong lupa.
d. Susukatin lamang ang distansiya ng ibang
anyong lupa at anyong tubig na matatagpuan
sa lugar.

8. Paggawa ng Mapa ng Mahahalagang
Anyong Tubig at Anyong Lupa sa
Sariling Llawigan at Rehiyon at mga
Karatig nito
Aralin
10

9. Ang mapa ay isang mahalagang instrumento
upang matunton ang mga lugar na hindi
kilala. Iba’t ibang uri ng mapa ang maaaring
gamitin. Karamihan sa mga mapang ito ay
nagpapakita ng iba’t ibang layunin. Kung nais
nating makita kung anong uri ng produkto ang
mayroon sa isang lugar, maaari nating
tingnan ang kanilang mapang pang-
ekonomiya.

10. Kung nais naman nating malaman ang uri
ng klima sa isang lugar , maaaring tumingin
sa kanilang mapang pang-klima. Mainam ito
kapag nais nating pumunta sa lugar na iyon
upang mapaghandaang mabuti ang
paglalakbay. Ang pinakakaraniwang mapa
na ating napag-aralan ay ang mapang pang-
topograpiya.

11. Sa pag-aaral ng lalawigan at rehiyon,
mahalagang matutunan ang paggamit at
paggawa ng mapa. Ito’y upang magsilbing
gabay sa lubusang pagkilala ng katangiang-
pisikal ng sariling lalawigan, rehiyon at ng
karatig nito.

12. Balikan
Panuto: Itala ang mga magkakaugnay na anyong tubig
at anyong lupa sa lalawigan at karatig na lalawigan sa
rehiyon.
Magkakaugnay na Anyong
Lupa at Anyong Tubig
Paliwanag

13. Tuklasin
Gumawa tayo ng Mapa
Ano ang ating
ginagawa kung may
dayuhang napunta sa
ating lalawigan?

14. Hindi ba
ipinakikilala natin
ang ating lalawigan
sa kanila. Paano
kung hindi nila
napuntahan lahat
ng mga
magagandang
tanawin sa atin?

15. Marahil kailangang
bigyan natin sila ng
mapa upang matunton
nila ang ating lugar.
Halika, gumawa tayo ng
mapa.

16. Paano nga ba gumawa
ng mapa? Ano ang ating
kailangan? Narito ang
ating gagawin.

17. • Ang mapa ay isang larawan ng mga bagay sa
ating lalawigan. Iba iba man ang mapa, pumili
na lang tayo ng ating gagawin. Mas mainam na
gawin ang pisikal na mapa upang maipakita
natin ang ating anyong lupa at anyong tubig sa
ating mga bisita. Ano na nga ba ang mga
anyong lupa at anyong tubig sa ating
lalawigan? Isulat natin ang mga pangalan sa
talaan.

18. Pangalan ng
Anyong Lupa
Pangalan ng
Anyong Tubig

19. • Naalala ba natin ang mga simbolong
nakikita sa mapa? Iguhit din natin
ang mga ito sa tabi ng mga anyong
lupa at tubig na ating itinala.

20. Halimbawa

21. • Naalala din ba natin ang mga iba’t ibang
direksyon na ating napagaralan. Subukin nga
nating isipin kung saang direksyon papunta
ang mga naisulat nating mga anyong lupa at
anyong tubig. Ilagay natin sa mga kahon.
Iwanang blanko ang kahon kapag walang
makita sa nasabing direksyon.

23. • Ngayong naiisip na natin kung saang banda
ang mga anyong lupa at anyong tubig, alamin
naman natin kung gaano kalayo ang mga ito
sa isa’t isa. Hindi natin maaring iguhit ang
aktual na distansya sa ating mapa, kaya
kailangan natin gawan ng pananda ng
distansya. Subukin nating alamin ang
pananda ng distansya sa mga sumusunod

25. 1.Gaano kalayo ang bituin sa
tatsulok?.
2.Gaano naman kalayo ang bituin sa
bilog?.
3.Gaano kalayo ang bituin sa
parisukat?.

26. Ang bawat guhit sa ruler ay 1 (cm)
sentimetro. Kung gagawin natin ang 1 cm ay
1 gawin nating 1 kilometro (k), ilang
kilometro ang layo ng bituin sa tatsulok?
Tama ang iyong sagot kung ang sagot mo ay
10 kilometro. Sagutin natin uli ang mga
tanong sa itaas. Sabihin natin:

27. Ang layo ng bituin ay ____ kilometro sa
bilog.
Ang bituin ay _____ kilometro ang layo
sa parisukat.

28. Paano mo malalaman ang layo ng bilog at
tatsulok? Paano mo naman malalaman ang layo
ng tatsulok sa parisukat?
Balikan ang naisulat ninyong mga anyong
lupa at anyong tubig. Lagyan ng distansya ang
mga anyong lupa at anyong tubig sa iyong mapa
batay sa inyong karanasan. Sa ngayon, hindi pa
ito ang tamang distansya. Ngunit ito ay
pagtatantiya kung gaano kalayo ang lugar sa isa’t
isa.

30. Suriin
Panuto: Sagutin ang sumusunod na tanong?
1. Ano ang mapa?.
2. Anu-ano ang dapat na makita sa mapa?.
3. Anu-ano ang kailangan nating malaman
upang makagawa ng pisikal na mapa?.
4. Ano-ano ang mga pangunahing
direksyon at pangalawang direksyon?.
5. Mahalaga ba ang mga direksyon sa
paggawa ng mapa? Bakit?.

31. Pagyamanin
Panuto: Tukuyin ang mga lalawigan na
inilalarawan ng mga sumusunod na
pahayag. Isulat ang tamang sagot sa patlang.
_______1. Dito makikita ang Bundok
Anacuao.
_______2. Dito matatagpuan ang bukal ng
Bubuyarok.
_______3. Ang islang ito ay kilala na Boracay
of the North ng rehiyon.

32. _______4. Sa lalawigang ito makikita ang
Mt. Maaling Aling.
_______5. Matatagpuan dito ang
Pasukulan Falls.
_______6. Dito matatagpuan ang Bundok
Telakawa
_______7. Sa lalawigang ito makikita ang
Miyamit Falls

33. _______8. Dito sa lalawigan makikita ang
bukal ng sibul.
_______9. Dito naman makikita ang Dibut
bay sa lalawigan ng
_______10. Sa lalawigan ito matatagpuan
ang isla ng Capon

34. Isaisip
Ang Mapa ay ginagamit upang tukuyin ang
mga anyong lupa at anyong tubig sa isang
lugar. Mahalaga na makagawa ng mapa
upang magamit sa paghahanap sa isang
lalawigan, rehiyon at iba pang lugar.

35. Isagawa
Panuto: Basahin at unawaing
mabuti ang sumusunod na
sitwasyon. Sagutin ang mga
katanungan sa TASK Card

36. Station 2: Lalawigan:______________
Tanong:
• Matatagpuan dito ang isla ng Capones.
Saang lalawigan matatagpuan ito?.

37. Tayahin
Panuto: Gumawa ng mapa ng Rehiyon III.
Ipakita ang mga anyong lupa at anyong tubig
sa bawat lalawigan. Ilagay ang mga
simbolo ng bawat isa. Huwag kalimutang
isulat ang mga pangalan ng mga ito sa tabi ng
guhit sa sumisimbolo sa kanila.

38. Tayahin
Panuto: Gumawa ng mapa ng
karatig na lalawigan. Magsaliksik ng
mga anyong lupa at anyong tubig na
makikita ditto. Ilagay ang mga
simbolo at mga pangalan ng mga
anyong lupa at anyong tubig