2. Σχεδόν τα ¾ της Γης καλύπτονται από νερό,Σχεδόν τα ¾ της Γης καλύπτονται από νερό,
ποτάμια, λίμνες, θάλασσες. Γλυκό και κυρίωςποτάμια, λίμνες, θάλασσες. Γλυκό και κυρίως
αλμυρό . Δισεκατομμύρια τόνοι αλμυρούαλμυρό . Δισεκατομμύρια τόνοι αλμυρού
νερού στους ωκεανούς σφύζουν από ζωή.νερού στους ωκεανούς σφύζουν από ζωή.
Μια πλούσια ποικιλία από φυτά και ζώα, απόΜια πλούσια ποικιλία από φυτά και ζώα, από
μικροσκοπικούς μέχρι τεράστιουςμικροσκοπικούς μέχρι τεράστιους
οργανισμούς που γεννήθηκαν,οργανισμούς που γεννήθηκαν,
προσαρμόστηκαν και εξελίχθηκαν, ζουν στηπροσαρμόστηκαν και εξελίχθηκαν, ζουν στη
στεριά και στη θάλασσα και οι οποίοιστεριά και στη θάλασσα και οι οποίοι
μοιάζουν αλλά και διαφέρουν ταυτόχρονα.μοιάζουν αλλά και διαφέρουν ταυτόχρονα.
3.
4. Η παράκτια ζώνη είναι η ζώνη μετάβασης από τη ζωή στηΗ παράκτια ζώνη είναι η ζώνη μετάβασης από τη ζωή στη
στεριά και τον αέρα, στη ζωή στο νερό και μάλιστα στοστεριά και τον αέρα, στη ζωή στο νερό και μάλιστα στο
αλμυρό νερό.αλμυρό νερό.
Είναι ένα ιδιαίτερα πλούσιο και περίεργο οικοσύστημα πουΕίναι ένα ιδιαίτερα πλούσιο και περίεργο οικοσύστημα που
αξίζει τη μελέτη και την προσοχή μας.αξίζει τη μελέτη και την προσοχή μας.
Κάθε οργανισμός φυτικός ή ζωικός, μικρός ή μεγάλος, έχειΚάθε οργανισμός φυτικός ή ζωικός, μικρός ή μεγάλος, έχει
τη δική του θέση, τις ανάγκες του και έχει προσαρμοστείτη δική του θέση, τις ανάγκες του και έχει προσαρμοστεί
ανάλογα στο περιβάλλον του.ανάλογα στο περιβάλλον του.
Τα φύκη, τόσο τα μικροσκοπικά του φυτοπλαγκτού, όσο καιΤα φύκη, τόσο τα μικροσκοπικά του φυτοπλαγκτού, όσο και
τα μεγαλύτερα σε διαστάσεις που είναι ορατά με γυμνό μάτι,τα μεγαλύτερα σε διαστάσεις που είναι ορατά με γυμνό μάτι,
κυριαρχούν.κυριαρχούν.
Αποτελούν άλλωστε τη βάση στις αλυσίδες της τροφής.Αποτελούν άλλωστε τη βάση στις αλυσίδες της τροφής.
Ανάλογα με το βάθος εκμεταλλεύονται διαφορετικά μήκηΑνάλογα με το βάθος εκμεταλλεύονται διαφορετικά μήκη
κύματος του φωτός για να φωτοσυνθέσουν.κύματος του φωτός για να φωτοσυνθέσουν.
5. Άσκηση στο πεδίο 24-3-2013Άσκηση στο πεδίο 24-3-2013
Μελέτη βιολογικών παραμέτρων περιβάλλοντος τηςΜελέτη βιολογικών παραμέτρων περιβάλλοντος της
ακτής από το σημείο Μαϊάμι έως τις εκβολές τουακτής από το σημείο Μαϊάμι έως τις εκβολές του
ποταμοχειμάρου Σκίτσα.ποταμοχειμάρου Σκίτσα.
6. Αναζήτηση και ταξινόμηση φυκών και θαλάσσιωνΑναζήτηση και ταξινόμηση φυκών και θαλάσσιων
αγγειόσπερμων.αγγειόσπερμων.
Στο παράκτιο οικοσύστημα μπορούμε να αναζητήσουμε φυτικούς
οργανισμούς όπως τα χλωροφύκη, τα φαιοφύκη, τα ροδοφύκη, αλλά και ανώτερα
φυτά όπως αυτά της στεριάς, τα αγγειόσπερμα.
Οι μαθητές συμπλήρωσαν φύλλα εργασίας με τα δείγματα που συνέλλεξαν σε
πέντε σημεία κατά μήκος της ακτής.
10. Τα φύκη (και όχι φύκια), δεν είναι σαν ταΤα φύκη (και όχι φύκια), δεν είναι σαν τα
φυτά που γνωρίζουμε στη στεριά.φυτά που γνωρίζουμε στη στεριά.
Δεν έχουν ρίζες, αλλά δίσκουςΔεν έχουν ρίζες, αλλά δίσκους
προσκόλλησης στα βράχια, ή σε άλλουςπροσκόλλησης στα βράχια, ή σε άλλους
οργανισμούς.οργανισμούς.
Δεν έχουν βλαστούς, αλλά άξονες, δενΔεν έχουν βλαστούς, αλλά άξονες, δεν
έχουν φύλλα αλλά ελάσματα.έχουν φύλλα αλλά ελάσματα.
Δεν ανθίζουν όπως τα φυτά της στεριάς.Δεν ανθίζουν όπως τα φυτά της στεριάς.
Τα φύκη διαθέτουν µία τεράστια ποικιλίαΤα φύκη διαθέτουν µία τεράστια ποικιλία
χρωµάτων καφετί φύκηχρωµάτων καφετί φύκη
(Φαιοφύκη),πράσινα, (Χλωροφύκη), κόκκινα(Φαιοφύκη),πράσινα, (Χλωροφύκη), κόκκινα
(Ροδοφύκη), κίτρινα, άσπρα κλπ.(Ροδοφύκη), κίτρινα, άσπρα κλπ.
Οι µορφές τους επίσης ποικίλουν πολύ αφούΟι µορφές τους επίσης ποικίλουν πολύ αφού
υπάρχουν είδη που µοιάζουν µε ταινίες ή µικράυπάρχουν είδη που µοιάζουν µε ταινίες ή µικρά
φύλλα, µε βεντάλιες ή οµπρέλες, ενώ άλλαφύλλα, µε βεντάλιες ή οµπρέλες, ενώ άλλα
θυµίζουν ζελέ.θυµίζουν ζελέ.
Στην Ελλάδα υπολογίζεται ότι υπάρχουνΣτην Ελλάδα υπολογίζεται ότι υπάρχουν
περίπου 600 είδη φυκών.περίπου 600 είδη φυκών.
11. Τα θαλάσσια αγγειόσπερμα, η Ποσειδωνία, ηΤα θαλάσσια αγγειόσπερμα, η Ποσειδωνία, η
Κυμοδόχος και το ξενικό είδος η ΑλλοφύλλαΚυμοδόχος και το ξενικό είδος η Αλλοφύλλα
αντιθέτως, έχουν βαθιές ρίζες με τις οποίεςαντιθέτως, έχουν βαθιές ρίζες με τις οποίες
συγκρατούν το θαλάσσιο βυθό και αποτρέπουν τησυγκρατούν το θαλάσσιο βυθό και αποτρέπουν τη
διάβρωσή του, βλαστούς, φύλλα, άνθη καιδιάβρωσή του, βλαστούς, φύλλα, άνθη και
καρπούς όπως τα φυτά της στεριάς.καρπούς όπως τα φυτά της στεριάς.
Σχηματίζουν λιβάδια και προσφέρουν κατοικία σεΣχηματίζουν λιβάδια και προσφέρουν κατοικία σε
πολλά είδη μικρών και μεγαλύτερων οργανισμώνπολλά είδη μικρών και μεγαλύτερων οργανισμών
του βυθού. Μειώνουν επίσης τον υδροδυναμισμότου βυθού. Μειώνουν επίσης τον υδροδυναμισμό
της περιοχής.της περιοχής.
Η Κυμοδόχος είναι το πιο κοινό φυτόΗ Κυμοδόχος είναι το πιο κοινό φυτό
στις ακτές του Κορινθιακού κόλπου.στις ακτές του Κορινθιακού κόλπου.
Φυτρώνει σε βάθη μικρότερα απόΦυτρώνει σε βάθη μικρότερα από
10 μέτρα και είναι ευαίσθητη στη ρύπανση.10 μέτρα και είναι ευαίσθητη στη ρύπανση.
Cymodocea nodosa
Posidonia oceanica,
καρπός
12. ΔΕΙΓΜ
Α1ΔΕΙΓΜ
Α2ΔΕΙΓΜ
Α3ΔΕΙΓΜ
Α4ΔΕΙΓΜ
Α5
0
1
2
3
4
5
ΕΜΦΑΝΙΣΗ
ΦΥΤΙΚΩΝ
ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ
ΑΝΑ ΔΕΙΓΜΑ
ΔΕΙΓΜΑΤΑ
ΓΡΑΦΗΜΑ 3
ΑΓΓΕΙOΣΠEΡΜΑ
ΡΟΔΟΦΥΚΗ
ΦΑΙΟΦΥΚΗ
ΧΛΩΡΟΦΥΚΗ
Το πιο κοινό μακροχλωροφύκος που παρατηρήθηκε σεΤο πιο κοινό μακροχλωροφύκος που παρατηρήθηκε σε
όλο το μήκος της ακτής δειγματοληψίας ήταν ηόλο το μήκος της ακτής δειγματοληψίας ήταν η UlvaUlva ήή
αλλιώς «μαρούλι της θάλασσας. Γνωστή ως δείκτηςαλλιώς «μαρούλι της θάλασσας. Γνωστή ως δείκτης
ρύπανσης κυριαρχεί στις πέτρες και τα βράχια της ακτής.ρύπανσης κυριαρχεί στις πέτρες και τα βράχια της ακτής.
Η παρουσία της είναι έντονη σε όλη τη διάρκεια του έτους.Η παρουσία της είναι έντονη σε όλη τη διάρκεια του έτους.
13.
14. Εικόνες από τα σημεία των δειγματοληψιών.Εικόνες από τα σημεία των δειγματοληψιών.
Σημείο 1
Παραλία «ΜΑΙΑΜΙ»
Σημείο 2
«ΜΑΙΣΤΡΑΛΙ»
18. Το πεδίο εργασίας όπου πραγματοποιήθηκε η δράση της ομάδας μας
είναι μια από τις μεγάλες παραλίες που γεμίζουν λουόμενους τους
καλοκαιρινούς μήνες.
Δέχεται τις εκροές του ποταμο-χειμάρρου Σκίτσα και τα τελευταία χρόνια
παρουσιάζει τούς χειμερινούς μήνες και ιδιαίτερα την περίοδο των
βροχοπτώσεων την εικόνα αυτή. Ο χείμαρρος κατεβάζει μαζί με τα νερά
της βροχής, αστικά λύματα, γεωργο-βιομηχανικά λύματα, όπως τα
απόβλητα των ελαιουργείων, σκουπίδια και φερτές ύλες.
Η παρουσία των πράσινων φυκών, όπως το μαρούλι της θάλασσας, δε
θα αποτελούσε πρόβλημα για το οικοσύστημα αν είχε εποχιακή
εμφάνιση, φυσιολογική την περίοδο της «ανθοφορίας» (blooming).
Η εμφάνισή της, όμως, στις πέτρες και τα βότσαλα όλο το χρόνο
δηλώνει πως υπάρχει πρόβλημα ρύπανσης που πρέπει να ερευνηθεί,
να εντοπιστούν οι πηγές της και να αντιμετωπιστεί.
Η ομάδα μας σας προτείνει να επισκεφτείτε τη σελίδα της Ελληνικής
Φυκολογικής Εταιρείας και να διαβάσετε σχετικά: «Αναζητάτε καθαρές
θάλασσες για μπάνιο; Συμβουλευτείτε τα φύκη»
http://phycology.gr/downloads/ELFE%20article%20Geo%20final%20with%20
19. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Ελληνική Φυκολογική Εταιρεία http://www.phycology.gr/gr/
Έντυπα της ΕΛ. Φ. Ε. που συμβουλευτήκαμε: «Μια βουτιά στους κήπους
του νερού- Γνωρίζοντας τα φύκη»
ΦΥΛΛΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: « Βιολογικές Παράμετροι θαλάσσιου Περιβάλλοντος»,
Σκώττη Καλοτίνα βιολόγος
Πίνακες κατανομής και εμφάνισης θαλάσσιων αγγειόσπερμων και γραφήματα
από την αξιολόγηση των φύλλων εργασίας που συμπληρώθηκαν στο πεδίο,
Αναγνωστόπουλος Σπύρος, καθηγητής Πληροφορικής.
Για την εργασία συνεργάστηκαν οι μαθήτριες Αργυροπούλου Ζωή και Αλεξανδρή
Μαριέττα.
