3. 1. Baldintzak egokiak: inperio atzeratua eta autokrata
Inperio erraldoia 20 miloi km2
100 miloi herritar
Politika autokrata:
Potere guztian, inoren kontrolik gabe;
Alderdi politikorik ez
Polizia gogorra
Eliza ortodoxoaren eragin handia
Ekonomia:
nekazaritza atzeratua eta produkzio eskasa
Industrializazioa toki zehatzetan eta kanpoko kapitalarekin
4. eta gizarte oso mailakatua zein polarizatua.
⊗ Noblezia lur jabea, aberatsa eta luxuzko bizimodua
⊗ Klase ertaina eskasa:
⊗ burgesia eskasa
⊗ erdimailako nekazariak lur jabeak (kulak)
⊗ Beheko klase kopurutsua:
⊗ nekazariak pobreak eta analfabetoak
⊗ enpresa handietako langileak baldintza
gogorretan.
4
5. 2. Oposizioa gero eta gehiago antolatzen da nekazari zein langileen artean
Populistak
-Helburuak:
- tsarismoa
deuseztatu
- nekazaritzako
sozializazioa
Anarkistak (Bakunin eta
Kropotikin jarraitzaileak)
-Taldea: lurra eta
askatasuna
-Estrategia: ekintzak zuzenak
autokraziaren kontra
Sozialista Iraultzalea
-Helburuak:
-Lurrak deuseztatu
- marxismoaren ideiak
Errusiako Alderdi Sozial
Demokrata
(1904an banatuta)
- Mentxebikeak: masa
alderdia; II. internazionala
- Boltxebikeak: Lenin;
egitura zentralizatua;
poterea indarrez hartu
5
7. Kausak krisi ekonomikoa: iraupen krisia (prezioak
igo, langabezia)
Japoniako gerra galtzeagatik ondoeza
Gertaerak: Neguko jauregi aurrean manifestazio erraldoiak;
“Igande odoltsua”- errepresioa, armada,
300 hildako
Helburuak.
-Despotismoa
-Gizarte injustizia
-Bizibaldintzak hobetu
-Biltzar Konstitugilea (Duma) osatu
-Sobieten sorrera: langileen elkartea organo politikoa osatze
3. Aurrekariak egon ziren 1905ean
7
8. 8
- Erreformak martxan: Urriko manifestua:
konpromezua:- Duma sortu, sufragio unibertsalez
osaturik.
- nekazaritza erreformak
produkzio igotzeko
- Burgesiak alderdi liberala sortu:
- erreformen aldekoak
- Langileek sobietak sortu
ONDORIOAK
BAINA TSARREK EZ ZUEN BETE, DUMAKO AUKERAKETA
ZEHARKAKOA, OPOSIZIOA OZTOPATUZ, ETA DUMA
ITXITA
9. 4. Eta gainera, gerraren ondorio latzak!
- Gerra ekonomia: armada hornitzeko = nekazariak soldadu,
lantegien produkzioa
9
Prezioak gora, gosea gora
-Alemaniaren kontrako fronte gogorra: hornidura eskasa
-txarto gidaturik, soldadu ez profesionalak, nekazari eta langileak
-- Deskalabro militarra; eskasi ekonomikoa eta nahigabea.
-- Tsarrak Duma itxi, kritikak ez egoteko.
11. IRAULTZA HILABETEKA
OTSAILEAN- mentxebikeak
1. Manifestazioak San Petersburgo
2. Herrialde osoan sobietak bildu
3. Greba orokorra deitu
4. Hirietan soldaduen matxinadak
eta errepresioari uko egin
5. Helburuak:
- Gerratik irten
- Tsar dimititu
- Baldintzak hobetu
6. Tsar abdikatu babesa faltagatik
Duma eta Sobietak adostu Behin
Behineko Gobernu
BEHIN BEHINEKO GOBERNUA(Liov
presidentea)
1. Erreformak:
- politikoak: hauteskunde libreak, askatasunak
- Sozialak: 8 ordu lan, sindikatuak,
2. Hauteskundeak antolatu Biltzar Konstitugileak
antolatzeko.
3. Gerran jarraitu
4. Bizibaldintzak ez hobetu
5. Alderdien batasuna apurtu
6. 2 Botere banatu:
- Behin Behineko gobernua: burgesia,
mentxebikeak, errepublika parlamentarioa
- Sobietak: indar iraultzaileak
11
12. IRAULTZA HILABETEMA
APIRILA: Lenin exiliotik itzuli eta bere
tesia aurkeztu: ( Apirilaren tesia)
-Iraultzak 2 aldi burgesiari
boterea eman.
proletarien eta nekazarien
eskuetara pasa
-Aldarrikapenak:
- Behin beineko gobernuak
burujabetza hartu eta ez babestu
- Agintea sobietera, ez
parlamentuari
- Lurra nazionalizatu
- Bankuak nazionalizatu
- Industria langileen eskuetara
pasa
- Herri ez-errusiarren
autodeterminazio eskubidea
ezagutu.
LELOA: Botere guztia sobietara
Altxamendua azkarra eta
disziplinatua
12
UDA:
KERENSKIko gobernua
-Jendea gerraren kontra :
Janari eskasa hirian
Frontea baliabiderik ez
Ez daude erreformarik
SOBIETetan alderdi
boltxebikea nagusi.
guardia gorria antolatu:
miliziak eta manifestazioak
Trostik antolatua
URRIAREN 25EAN
-Errusiako sobiet guztien osoko bilkura
Erabakiak:
-Matxinada hiriaren eta zerbitzu
publikoen hartzea.
-- Neguko Jauregi hartzea ( Behinn
behineko gobernuaren egoitza)
-Trotskik burut
-Keresnki presidenteak ihes egin
-Matxinada zabaldu Moskura, ….
,
13. GOBERNU BOLTXEBIKEAREN NEURRIAK:
1.Behin behineko gobernua kendu.
2. Herri Komisarioen kontseilua sortu:
- langile eta nekazarien gobernua
- LENIN presidentea
3. Lehen neurriak:
a)Latifundioak desjabetu
b)Enpresak langileen eskuetara (5<)
c)Banka nazionalizatu
d)Tsarren armada deuseztatu
e) Herri ez-errusiarren autodeterminazioa
ezagutu
f) I. mundu gerratik irten= Brest Litovs ituna
Balkanak ; Polonia, Ukrania independienteak
AZAROA:
- Hauteskundeak Biltzar konstitugileak osatzeko
- Boltzebikeak ez irabazi
-- Sobieten kongresuak hartu zuen ordezkaritza bere gain.
- Estatu berriaren instituzio berriak osatzeko.
GERRA ZIBILA (1918-1921)
ARMADA GORRIA:
-Boltxebikeak
-Trotski
-Armada ondo antolatua, disziplina
-Nekazari askoren babesa
-ARMADA ZURIA:
-Tsaristak
-Errepublika parlamentaristak
-Lurjabeak
-Europako potentziak
-ARMADA GORRIAK IRABAZI
-SBAK sortu ( Alderdi Komunista)
15. Gerrako komunismoa
( 1918-21)
Neurriak : industria nazionalizatu eta uztak
estatuarentzat.
Eskubide sindikalak kendu
Estraperlo
Kritikei zentsura
Polizia politikoa: txeka
11922 GERRA AMAITU ETA GERO
…?
Estatu berria sortu eta bere antolaketa:
-SESB: Errepublika guztiak federatu
1923 KONSTITUZIO BERRIA
Sobietetan oinarritutako estatu berria.
ez hauteskundeak
ez parlamenturik
bai langileen diktadura
Botereak: legegilea sobeieten biltzarrean
betearazlea presidiumean
Presidentzia: Alderdi bakarraren idazkaria
SESBeko presidentea.
III. Nazioartekoa: Alderdi Komunistak sortu
16. 1924 NEP- EKONOMIA MISTOA
Politika ekonomiko berria:
Helburuak: bizibaldintzak hobetzea;
kritikak isilaraztea
Neurriak: Pribatizazio batzuk atzera eman
- nekazal jabetzei eutsi (kulak)
- Enpresa txikiak, dendak izan
Ondorioak: Klase sozial berriak
1924 lenin hil…
Bere ondorengoen arteko borrokak: